Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Gastcollege nhtv 2010
1. Op weg naar resultaat
Professioneel mobiliteitsmanagement
Friso Metz & Marco Martens
Friso Metz
2. MM: op weg naar resultaat 2
13 januari 2010
Programma
1. Over KpVV
2. Case studie: Oosteind Papendrecht
3. Slim reizen in 7 stappen
4. Workshop: slim reizen in Zuid-Merendal
5. MM: leerervaringen
6. SUMO
7. Workshop: Ziekenhuis Noord
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
3. MM: op weg naar resultaat 3
13 januari 2010
Introduction
Getting MM started
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
4. MM: op weg naar resultaat 4
13 januari 2010
Samen weten we meer
KpVV (Kennisplatform Verkeer en Vervoer)
- doelgroep: decentrale overheden
- doel: helpen bij het ontwikkelen en
uitvoeren van beleid
- activiteiten doelgroep voorzien van kennis en
netwerken
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
5. MM: op weg naar resultaat 5
13 januari 2010
www.kpvv.nl www.kpvv.nl/mobiliteitsmanagement
Wat is MM
Maatregelen
Effecten
Praktijkvoorbeelden
Juridische instrumenten
Financiële instrumenten
Aanpak
Literatuur
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
6. MM: op weg naar resultaat 6
13 januari 2010
Studiemateriaal nodig?
www.kpvv.nl (tip: wegwijzer mobiliteitsmanagement)
www.slimreizenin7stappen.nl
www.epomm.org (Europa)
www.tfmm.nl
www.slimreizen.nl
www.fietsberaad.nl
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
7. MM: op weg naar resultaat 7
13 januari 2010
Case: Oosteind, Papendrecht
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
8. MM: op weg naar resultaat 8
13 januari 2010
Mobiliteitsmanagement: definitie
aanbieders mobiliteitsdiensten
-
afspraken afspraken
reizigers
overheden afspraken werkgevers & publiekstrekkers
MM = het organiseren van slim reizen
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
9. MM: op weg naar resultaat 9
13 januari 2010
Voordelen
Overheid Werkgevers/ publiekstrekkers
bereikbaarheid bereikbaarheid (als winst en continuïteit stijgt)
economie bedrijfsvoering (productiviteit, vervoerkosten, verzuim)
milieu en leefbaarheid maatschappelijk verantwoord ondernemen, imago
veiligheid en rechtvaardigheid voldoen aan wetten en regels
gezondheid en welzijn
Aanbieders Reizigers
winst en continuïteit Meer keuzemogelijkheden
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
10. MM: op weg naar resultaat 10
13 januari 2010
Discussie
Iedereen heeft baat bij MM
Toch komt het niet vanzelf tot stand
Hoe komt dat?
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
11. MM: op weg naar resultaat 11
13 januari 2010
MM: het proces
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
12. MM: op weg naar resultaat 12
13 januari 2010
Slim reizen in 7 stappen
1. Open proces: samenwerking
2. Goede start (wie start?)
3. Samenhang van begin tot eind
4. Van doel naar oplossing
5. Van plan naar uitvoering
6. Marketing en communicatie: de reiziger centraal
7. Monitoring en evaluatie
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
13. MM: op weg naar resultaat 13
13 januari 2010
Slim reizen in 7 stappen
De 7 stappen Mijlpalen
1 breng behoeften in kaart agenda
2 analyseer nut en noodzaak Intentieverklaring
maak er een project van convenant en
3
plan van aanpak
bereid het project voor projectplan + contract
4
5 voor het project uit uitgevoerd project
6 veranker de projectresultaten beheerplan + middelen
7 evalueer het project evaluatierapport
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
14. MM: op weg naar resultaat 14
13 januari 2010
Illustratie: Oosteind, Papendrecht
Start: Dijkverzwaring geeft problemen
1: breng behoeften in kaart Waterschap vreest claims
Gemeente en bedrijven: bereikbaarheid
2: analyseer nut en noodzaak VCC: -30% minder verkeer
3: maak er een project van - afstemming civieltechnisch werk
- omleidingsroute
- stimuleren fiets
- aanleg waterbushalte
- afspraken bedrijven + communicatie
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
15. MM: op weg naar resultaat 15
13 januari 2010
Illustratie: Oosteind, Papendrecht
4: bereid het project voor Afstemmen met civieltechnische werk
Bezoeken van bedrijven
5: voer het project uit Uitstel werkzaamheden: communicatie
6: veranker de projectresultaten x
7: evalueer het project Voor-, tussen- en eindmeting
Overlast bleef uit:
-24% autoverkeer (-558 voertuigen)
-12% (blijvend effect)
+98% fietsgebruik (+112 fietsers)
+82% (blijvend effect)
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
16. MM: op weg naar resultaat 16
13 januari 2010
Illustratie: Oosteind, Papendrecht
Actor Rol Belang
Arcadis directievoering dijkverzwaring reductie van overlast
BAM uitvoering civieltechnische werk complex project beheersen
VCC ZHZ bewustwording creëren onafhankelijke advisering MM
maatregelen voorstellen
Ondern. goede inbreng ondernemersbelang goed verloop van het project
vereniging
Onder- uitvoeren maatregelen continuïteit
nemers communicatie naar werknemers
Bewoners- invloed uitoefenen veiligheid voor omwonenden
vereniging
Gemeente afstemmen belangen gezond bedrijventerrein
communicatie
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
17. MM: op weg naar resultaat 17
13 januari 2010
Krachtenveldanalyse
- Welke partijen zijn relevant?
- Hoeveel invloed heeft iedere speler op het project?
- Hoe liggen de belangen?
Checklist per actor:
- Rol
- Belang
- Invloed
- Relatie
- Betrekken?
- Hoe benaderen
- Korte termijnactie
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
18. MM: op weg naar resultaat 18
13 januari 2010
Krachtenveldanalyse
Veel overeen- Coalitiepartners Bondgenoten
stemming inhoud afspraken maken steun/ sponsoring
Opportunisten Twijfelaars
vraag om duidelijkheid bijpraten
Weinig overeen- Vijanden Opponenten
stemming inhoud x overhalen
weinig vertrouwen Veel vertrouwen
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
19. MM: op weg naar resultaat 19
13 januari 2010
Opdracht: MM in Zuid-Merendal
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
20. MM: op weg naar resultaat 20
13 januari 2010
Opdracht: MM in Zuid-Merendal
Aanleiding 1:
MM als tijdelijke
maatregel; bijvoorbeeld
tijdens B&O-
werkzaamheden
Aanleiding 2:
MM n.a.v.
Netwerkanalyse;
bijvoorbeeld om de
ontwikkeling van een
bedrijvenpark te
stimuleren
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
21. MM: op weg naar resultaat 21
13 januari 2010
Groot Onderhoud
Rijkswaterstaat: weegt af a) wanneer Aanleiding: rapport
onderhoud kan plaats vinden en b) of Bouwdienst m.b.t.
dit gecombineerd kan worden met onderhoudstoestand brug
asfalteringswerkzaamheden A100 Merendaals kanaal
Weststad: bang voor overlast a.g.v.
onderhoud; bestuurlijke koppeling geeft
mogelijkheden voor aanleg geluidsscherm
KvK, werkgevers, gemeente worden
betrokken bij analyse problemen en
aandragen oplossingen. Geeft draagvlak.
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
22. MM: op weg naar resultaat 22
Uit 13 januari 2010
netwerkanalyse lijkt:
Casus bedrijventerrein Zuidstad tekort aan wegcapaciteit
binnen enkele jaren
Weststad is voor de aanleg van een
extra rijstrook langs de snelweg A102 Dit terwijl de
aanleg van een
Net als enkele kleinere omliggende groot innovatief
gemeenten bedrijventerrein
gepland staat; wat
een extra
vervoersstroom op
gang brengt tussen
weststad en
Natuurgebied Westerheide is tegen de
zuidstad
aanleg van extra rijstroken, en pleit voor
meer OV
De plaatselijke politiek in Zuidstad is tegen
de aanleg van een extra knooppunt en
rijstroken, vanwege de extra milieudruk die
dit met zich meebrengt
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
23. MM: op weg naar resultaat 23
13 januari 2010
MM: Lessen (1)
- veel effecten mogelijk => kies een specifiek doel
- waar een wil is => is een effect
- vind de klik => vind de win-win
- MM start niet vanzelf
- duidelijke aanleiding helpt om
partijen bij elkaar te brengen
- organiseer je eigen succes
- ga er voor!
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
24. MM: op weg naar resultaat 24
13 januari 2010
MM: Lessen (2)
- begin met een simpel project
- laat zien dat MM werkt
- begin met 1 project en evalueer goed!
- maak het daarna structureel
- bed in in beleid
- MM is geen doel maar middel!
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
25. MM: op weg naar resultaat 25
13 januari 2010
MM: Lessen (3)
1) geen gedeeld perspectief: stoppen
2) creëer draagvlak en prioriteit
weinig concurrentie veel concurrentie
veel steun Dolphin Buffalo
weinig steun
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
26. MM: op weg naar resultaat 26
13 januari 2010
MM: Lessen (4)
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
27. MM: op weg naar resultaat 27
13 januari 2010
SUMO
- opzetten, monitoren en evalueren van MM-projecten
- grote potentie, maar…
- evaluatie vindt weinig plaats
- evaluatieproces niet transparant
- resultaten worden niet gebundeld
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
28. MM: op weg naar resultaat 28
Analyseniveaus X externe factoren 2010
13 januari
Met SUMO A maatregelen &
P persoonskenmerken
communicatie
B bekendheid met
Zonder SUMO aanbod
aanbod
C Interesse in wat jij doet
aanbod
maatregel tevredenheid over
D
informatie
E acceptatie aanbod
gedragsverandering
wat jij wil dat
F uitproberen van
aanbod de doelgroep
doet
G tevredenheid over
aanbod
de effecten
H nieuw reisgedrag
effecten
effect ??
I effecten Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
29. MM: op weg naar resultaat 29
13 januari 2010
SUMO: voorbeeldproject Testreiziger
achtergrond X externe factoren vlak naast de bedrijven stoppen veel stadsbussen
P persoonskenmerken doelgroep: 1.000 medewerkers van 4 bedrijven
specifiek: zij die meestal met de auto komen
aanbod A maatregelen & communicatie 10 posters, 4 bijeenkomsten, 2 artikelen
B bekendheid 480 medewerkers kennen de actie
C Interesse 280 bezoeken de bijeenkomsten
D tevreden over informatie 224 zijn tevreden over de informatie
gedrags- E acceptatie 54 mensen tekenen het contract
verande-ring
F uitproberen 48 mensen proberen de bus
G tevreden over aanbod 43 mensen zijn tevreden met de bus
effecten H nieuw reisgedrag 22 mensen gebruiken de bus na een jaar
I effecten 110.000 minder autokm; 20 ton minder CO2;
22 auto’s minder geparkeerd;
22 nieuwe abonnementen
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
30. MM: op weg naar resultaat 30
13 januari 2010
Bereidheid om gedrag te veranderen
- gedragsverandering kost tijd
- slimme vraag om te bepalen waar de doelgroep zit
- gebruik dit in voor- en na- onderzoek
1 2 3 4
bewustwordingsfase vasthouden
geen bewustzijn voorbereiding & actie
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
31. MM: op weg naar resultaat 31
13 januari 2010
Fasen van gedragsverandering: de slimme
vraag
Welke van de volgende beschrijft het beste het gevoel dat je hebt bij de manier
waarop je de auto gebruikt en in hoeverre je nadenkt over het verminderen
van je autogebruik?
1a Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Daar ben ik blij mee.
Ik zie geen reden om dit te veranderen. Geen
1b Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik zou graag minder
autorijden, maar denk dat dit op dit moment voor mij niet mogelijk is. bewustzijn
2 Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik denk er over na of ik
soms/ altijd op een andere manier kan reizen. Maar ik weet niet hoe en wanneer. Bewustwording
3 Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik ben van plan om de
auto minder vaak te gebruiken en hoe ik dat wil doen. Maar ik ben nog niet tot actie over
Voorbereiding
gegaan. & actie
4a Ik ben mij bewust van de nadelige gevolgen van autogebruik. Daarom gebruik ik de auto zo
min mogelijk. Ik ben van plan dit te komende tijd zo te houden. Vasthouden
4b Ik heb geen auto. Verminderen van autogebruik is dus niet van toepassing op mij.
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
32. MM: op weg naar resultaat 32
13 januari 2010
Opdracht: SUMO
Ziekenhuis Noord werkt mee met Rijkswaterstaat. Van de
1.000 personeelsleden wil men tijdens het groot
onderhoud wil men 50 auto’s uit de spits halen. Het
ziekenhuis wil de Merendal Bereikbaarspas aanschaffen.
Ook wil ze een fietsactie inzetten.
Opdracht:
- vul de SUMO-template in
- bepaal doelgroepen en aanbod (template 1)
- stel doelen en indicatoren vast (template 2)
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer
33. MM: op weg naar resultaat 33
13 januari 2010
Vragen?
KpVV
Jaarbeursplein 15, Utrecht
www.kpvv.nl
www.slimreizenin7stappen.nl
friso.metz@kpvv.nl
Kennisplatform
Verkeer en Vervoer