1. Сэдэв:Монгол орны
ургамал , амьтан
Газарзүй 8

2. Зорилго
• Монгол орны хөрс, ургамал,
амьтны төрөл зүйл ,
газарзүйн тархалт, ач
холбогдлын талаарх
мэдлэгийг авна.

3. Хөрсний бүрэлдэхүүн
Хөрс
Ус
Агаар
Эрдэс чулуулаг
Органик
бодис

4. Хөрсний өнгө

5. Монгол орны хөрсний тархалтын
зураг

6. Өндөр уулын нугын хөрс

7. Хар шороон хөрс

8. Хүрэн хөрс

9. Нуга, намгийн хөрс

10. Голын татмын хөрс

11. Говийн ба цөлийн хөрс

12. Элс

13. Хөрсний эвдрэл , бохирдол
Хөрсний
эвдрэл
Нийгмийн
хүчин зүйл
Байгалийн
хүчин зүйл

14. Байгалийн хүчин зүйл
хөрс
Ган
Хортон
шавьж
Хөнөөлт
мэрэгч
Элсний
нүүдэл
Хүчтэй
салхи
Үер

15. Нийгмийн хүчин зүйл буюу хүний
үйл ажиллагаа

20. Ургамалан бүрхэвч
• Монгол орны ургамал Монгол орны
ургамлын тархалтанд газар нутгийн хэмжээ,
хотгор гүдгэр ихээхэн нөлөөлдөг. Монгол
оронд 103 овог 573 төрөл 3000 орчим
зүйлийн ургамал байна. Эдгээрээс эмийн
ургамал 500 гаруй, хүнсний ургамал 200
гаруй, тэжээлийн ургамлын 1000 гаруй зүйл
ургадаг.

22. Монгол оронд түгээмэл тархсан
ургамал
Монголын
ургамал
Говь
цөл
Хээр
Ойт
хээр
Тайга

23. Говийн ба цөлийн бүс
• : монгол өвс, хазааргана,ширэг,
багалуур, тэсги, бор шаваг, таана, бор
бударгана,бөөрөлзгөнө, хотир, шар
шаваг, харгана, хар суль, заг, сульхир,
хайлаас, улаан бударгана, хармаг,
шар бударгана, боролзой, бажууна,
бэрээмэг, тоорой, бургас, жигд,
шагшуурга.
Цөлийн бүсэд 497
зүйл ургамал
ургадгаас 389 зүйл
нь өвслөг,108 зүйл
модлог сөөглөг
ургамал ургана.

24. Хээрийн бүсийн ургамал
• Хялгана
• Ерхөг
• Дэрс
• Бударгана
• Лууль
• Агь
• Харгана
• Тавилгана
• Яргай
• Бүйлс
• Тогторгоно
• Хазааргана
Хээрийн бүсэд 737 зүйл ургамал ургадаг ба
661 зүйл өвслөг ургамал, 76 зүйлсөөг,
модлог ургамал зонхилно.

25. Ойт хээрийн бүсийн ургамал
• Шинэс, нарс , хус, улиас , үхрийн нүд
(улаагана), гүйлс, бургас, нохойн хошуу,
гүзээлзгэнэ, алирас, ботуул, даагансүүл,
биелэг, ерхөг, навтуул, ганга, далантүрүү ,
хялгана.
Ойт хээрийн бүсэд 1498 өвслөг
ургамал, 219 зүйл модлог,
сөөглөг ургамал тархана.

26. Тайгын бүсийн ургамал
• Бадаан, нэрс, сургар, хад , гацуур, хус, арц, хөвд ,
• Тагийн ургамал :Биелэг, Мэхээр , Дигд, Бургас,
Шивэл, Арц, Даланхальс Хаг, Бүшилз,зожиргоно

27. Ургамал амьтны төрөл зүйл
багасахад нөлөөлж буй хүчин зүйлс
• Байгалийн өөрчлөлт: уур амьсгалын
эрс тэс байдал , ган, цөлжилт
• Хүний үйл ажиллагаа: хөрсийг
сүйтгэх, ан агнах, ургамал тасдах,
ойг устгах, түймэр

28. Монгол орны ойн сан
• Монгол улсын ойн сан 140 гаруй зүйлийн мод
сөөгөөс бүрдэнэ. Үүнээс 60%-нь шинэс, 10,5% нь
хус,5,5% нь хуш, 4,2% нь нарс, 1,5% бургас, 0,3%
улиас, 0,2% гацуур, 0,1% улиангар , 0,03 хайлаас,
0,01% жодоо мод байна.

30. Монгол орны амьтан
Элбэг
амьтан
Ховор
амьтан
Нэн
ховор
амьтан

31. Ургамал амьтан
Амьтан
6 зүйл 2
нутагтан
Мөлхөгч
21 орчим
зүйл
Шавьж
13000 зүйл
Зөөлөн
биетэн
40 орчим
138 зүйл
хөхтөн
Хорхой 450
гаруй зүйл
457 зүйл
шувуу
Эгэл биетэн 30
орчим зүйл
Загас
75 зүйл

32. БНМАУ-ын СнЗ-ийн 1985 оны
12-р сарын 23-ны 340 дүгээр
тогтоолоор 23 зүйлийн хөхтөн,
19 зүйлийн шувуу, 6 зүйлийн
хоёр нутагтан ба
хэвлээр явагчид, 2 зүйлийн
загас, 86 зүйлийн ургамлыг
багтаасан ”БНМАУ-ын
улаан ном”-ыг буй болгохоор
шийдвэрлэсэн нь 1987 онд
биелэлээ олсон юм.
Харин шинэчилсэн хувилбар
1997 онд олны хүртээл болж
байв. Монгол Улсын Улаан
номыг хамгийн сүүлд 2013 онд
шинэчилжээ. Уг “Улаан ном”-нд
110 зүйлийн амьтан,
192 зүйлийн ургамал
бүртгэгджээ.

37. Монгол улсын ТХГН болон нэн ховор амьтад

38. Монгол улсын ТХГН болон нэн ховор амьтад

43. Монгол орны нэн ховор ургамалын
тархалт

44. Ойт хээр,тайгын амьтад

45. Тал хээрийн амьтан ургамал

46. Говийн амьтан

47. Гэрийн даалгавар
• Хичээлийн товч тэмдэглэл хийнэ.
• Дурын нэгэн амьтан сонгон судлах. (хөхтөн, шувуу, 2
нутагтан, хорхой шавьж зэргээс сонгох)
• Судалгааны дараалал:
1. Хамаарагдах төрөл зүйл
2. Амьдралын хэмнэл, горим
3. Газарзүйн тархалт байршил,
4. Тоо толгой
5. Ашигт байдал
6. Хүйс болон насны нэршил

48. • ХИЧЭЭЛДЭЭ
ИДЭВХИТЭЙ
ОРОЛЦСОН
ХҮҮХДҮҮДДЭЭ
БАЯРЛАЛАА.