1. Η διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών ως εργαλείο πάταξης της παραοικονομίας.
Δρ. Νικόλαος Γεωργικόπουλος
Ερευνητής Χρηματοοικονομικών
Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών
&
Visiting Research Professor
New York University - Stern School of Business
22 Οκτωβρίου 2014
Συνεδριακό Κέντρο Εθνικής Ασφαλιστικής, Αθήνα.
nikolaos@stern.nyu.edu

2. Σκοπός της Μελέτης

Βασικός σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι να εξεταστεί το ζήτημα της διεύρυνσης της χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων συναλλαγών στην Ελλάδα με στόχο την αύξηση των εσόδων του Κράτους από την άμεση απόδοση του ΦΠΑ χρησιμοποιώντας το υφιστάμενο δίκτυο των ελληνικών τραπεζών.
Το εξεταζόμενο θέμα θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό αυτή τη χρονική περίοδο λόγω της προσπάθειας του Κράτους για επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.
Η αύξηση των εσόδων θα προκύψει κατά μεγάλο ποσοστό από την άμεση απόδοση του ΦΠΑ, την περαιτέρω μείωση της φοροδιαφυγής ή/και φοροαποφυγής καθώς και από την αυξημένη φορολογία εισοδήματος που θα επιφέρει ένα τέτοιο μέτρο.
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.

3. Διάγραμμα 1: Έσοδα από ΦΠΑ ως ποσοστό ΑΕΠ, 2000-2013

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛ.ΣΤΑΤ., Ιδία επεξεργασία.

Σημείωση: Τα μεγέθη είναι σε τρέχουσες τιμές.
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.
6.8%
7.1%
7.4%
6.8%
6.7%
6.8%
6.9%
7.2%
7.1%
6.3%
7.0%
6.9%
6.9%
6.9%
6.0%
6.2%
6.4%
6.6%
6.8%
7.0%
7.2%
7.4%
7.6%
2000
2002
2004
2006
2008
2010
2012

4. Πίνακας 1: Έσοδα από ΦΠΑ έναντι της ΠΑΚ

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Ελληνική Στατιστική Αρχή.

Σημείωση: Μεγέθη σε τρέχουσες τιμές..
Έτος Έσοδα από ΦΠΑ (εκατ. €) ΠΑΚ (εκατ. €) 2000 9.255 106.720 2001 10.463 114.733 2002 11.532 123.647 2003 11.663 132.806 2004 12.328 142.154 2005 13.117 147.808 2006 14.441 159.606 2007 16.171 171.260 2008 16.613 185.582 2009 14.539 184.966 2010 15.656 179.776 2011 14.740 170.278 2012 13.494 155.872 2013 12.357 144.350
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.

5. Διάγραμμα 2: Έσοδα από ΦΠΑ ως ποσοστό της ΠΑΚ, 2000-2013

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Ελληνική Στατιστική Αρχή.
6.50%
7.50%
8.50%
9.50%
10.50%

6. Πίνακας 2: Φορολογική αποδοτικότητα ΦΠΑ για τα έτη 2008 & 2011
Πηγή: OECD Economic Surveys: Greece, 2013.
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.

7. Πίνακας 3: Ηλεκτρονικές συναλλαγές και παραοικονομία, 2010
Πηγή: Schneider, F., 2011. The Shadow Economy in Europe 2011.
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.

8. ΑΕΠ (εκατ. €) Παραοικονομία (εκατ. €) Μέσο Ποσοστό Παραοικονομίας (1) 2008 Ελλάδα 239.141 58.111 24,3% ΕΕ27 12.510.381 1.895.033 19,3% 2009 Ελλάδα 235.017 58.754 25,0% ΕΕ27 11.749.997 1.849.020 19,8% 2010 Ελλάδα 230.173 58.464 25,4% ΕΕ27 12.246.984 1.885.194 19,5% 2011 Ελλάδα 208.532 50.673 24,3% ΕΕ27 12.641.214 1.903.922 19,2% 2012 Ελλάδα 193.749 46.500 24,0% ΕΕ27 12.897.499 1.902.479 18.9% 2013 (εκτιμήσεις) Ελλάδα 182.924 43.170 23,6% ΕΕ27 13.128.120 1.870.435 14,2%
Πίνακας 4: Στοιχεία παραοικονομίας στην Ελλάδα και την ΕΕ27
(1)Το μέσο ποσοστό της παραοικονομίας για την ΕΕ27 προκύπτει ως ο μέσος όρος των ποσοστών για τα κράτη μέλη και όχι ως ποσοστό της αξίας της παραοικονομίας προς το συνολικό ΑΕΠ. Πηγή: Schneider, F., 2013. The Shadow Economy in Europe 2013.
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.

9. 
Ανακεφαλαιώνοντας, μπορούμε να πούμε ότι η διεθνής πρακτική αλλά και τα αποτελέσματα της μελέτης που πραγματοποιήθηκε δείχνουν ότι ο συνδυασμός

ενός απλοποιημένου συστήματος ΦΠΑ με ενιαίο χαμηλό συντελεστή,

κινήτρων για διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών συναλλαγών μέσω του τραπεζικού συστήματος και άμεσης απόδοσης μέρους του ΦΠΑ στο Κράτος

και αντι-κινήτρων για τη μείωση της χρήσης μετρητών.
Θα συμβάλει δραστικά στα φαινόμενα απώλειας εσόδων από ΦΠΑ.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Προτάσεις
Οι γνώμες και κρίσεις στην παρουσίαση αυτή είναι του ομιλητή και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαία γνώμες ή κρίσεις του ΚΕΠΕ
ή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Dr Nikolaos Georgikopoulos – Digital Banking Conference 2014.