1. TEMA 12
ESPAÑA DURANTE O
FRANQUISMO
(1939-1975)
Lección 5. A crise do Franquismo
2. OS ÚLTIMOS ANOS DA DITADURA
1969: A pesares da desconfianza dos
franquistas máis radiais, e tendo en
conta o estado de saúde de Franco,
nese ano é nomeado sucesor do
dictador ao príncipe Don Xoán Carlos.
1973:
Ata ese ano, Franco era considerado xefe
do Estado e presidente do Goberno; a
partir de agora, Carrero Blanco comeza a
ser considerado o Presidente do Goberno,
xa que considerábase que era a mellor
garantía de continuidade para o
Franquismo.
Cando Carrero Blanco é asasinado a mans
de ETA, Franco nomearía presidente a
Arias Navarro; considerábase que o
franquismo estaba atravesando unha
profunda crise.
3. FACTORES EXTERNOS DA CRISE
A crise económica de 1973 (a crise do petróleo): supuxo a volta a
España dos emigrantes e, consecuentemente, o aumento do paro e da
conflitividade laboral.
O deterioro da imaxe do Réxime. Isto é debido ao asasinato do
anarquista Salvador Puig Antich e os fusilamentos de
setembro de 1975 de membros de ETA e das FRAP (Fronte
Revolucionaria Antifascista e Patriota)
A Revolución dos Caraveis (claveles), que acabou coa ditadura
portuguesa en 1974.
A Marcha Verde. Nos últimos días de vida de Franco, Marrocos
organizou unha marcha multitudinaria para ocupar as posesións
españolas no Sáhara, o que demostrou a debilidade do Réxime.
4. DIVISIÓN INTERNA DO FRANQUISMO
As «familias» do franquismo dividíronse en dous correntes:
Os inmobilistas ou «búnker», partidarios de continuar co Réxime unha fvez
falecido o ditador ( «Franquismo sen Franco»)
Os aperturistas: querían manter o franquismo, pero con certa suavización
do mesmo, xa que esperaban que, deste xeito, se mantería a súa
supervivencia. Un exemplo sería a creación do programa de reforma política
de Arias Navarro, que permitía a Lei de Asociacións Políticas (non partidos).
Este feito pode englobarse dentro do «Espírito do 12 de Febreiro».
5. FORTALECEMENTO DA OPOSICIÓN E DETERIORO
DA ORDE PÚBLICA
Na última etapa do franquismo é a oposición do interior do país o que colle
máis forza. Os novos líderes arrebatáronlle o poder de decisión ás grandes
figuras opositorias do exilio. Exemplo disto o temos no Congreso de
Suresnes (1974), no que se renovou a cúpula do PSOE, con figuras
xóvenes como Felipe González ou Alfonso Guerra.
Ademais créanse concentracións de grupos políticos, como a Xunta
Democrática (vinculada ao PCE), a Plataforma de Converxencia Democrática
(vinculada ao PSOE) ou a oposición nacionalista catalá e vasca.
Durante os últimos anos da vida de Franco se agrava o terrorismo (dende
mediados dos sesenta a mediados dos setenta prodúcense 42 atentados
terroristas e máis de cen falecidos).
Amplíanse as folgas obreiras e as manifestacións estudantís ata a morte de
Franco, o 20 de novembro de 1975.
