Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti - Dis Ticaret Ulke Raporu - T.C. Ekonomi Bakanligi
Fas - Dis Ticaret Ulke Raporu - T.C. Ekonomi Bakanligi
1. T.C.
BAŞBAKANLIK
DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI
Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Mart 2011
FAS KRALLIĞI TEMEL BİLGİ VE VERİLER
I. GENEL BİLGİLER (2009)
• Başkent : Rabat
• Nüfus : 32 milyon
• Yüzölçümü : 446.550 km2
• Dil : Arapça, Fransızca
• Din : Müslüman %98.7, Hıristiyan %1.1,
• Kişi Başına GSYİH : 2.822 USD
• GSYİH- Dünya Sıralaması : 91,3 milyar dolar / 59. Büyük Ekonomi
• GSYİH Büyüme Hızı : % 4,2
• Enflasyon : % 2,5
• İhracat – Dünya Sıralaması : 13,9 milyar dolar / 72.
• İthalat – Dünya Sıralaması : 30,5 milyar dolar / 55.
• Toplam Dış Borç : 21 milyar dolar
• Toplam Döviz Rezervi : 23,5 milyar dolar
• Para Birimi : Dirhem (1 USD=8,24 MAD)
• DB İş Yapabilme Kolaylığı
Sıralaması : 114.
Kaynak: Economist Intelligence Unit, World Bank, CIA
1/4
2. II. EKONOMİK GÖSTERGELER
Kaynak: Economist Intelligence Unit 2010 yılı tahmini verileridir.
Yıllar GSYİH
(Milyar
Dolar)
Büyüme
(%)
Kişi Başı
Gelir
(Bin Dolar)
Enflasyon
(%)
İhracat
(Milyar
Dolar)
İthalat
(Milyar
Dolar)
2005 59,5 3,0 1,9 1,0 10,7 18,9
2006 65,6 7,8 2,1 3,3 11,9 21,7
2007 75,1 2,7 2,2 2,0 15,2 29,3
2008 88,9 5,6 2,6 3,7 20,3 39,8
2009 91,3 4,9 2,8 1,0 13,9 30,5
2010* 93,8 4,2 3,0 2,5 14,5 34,1
III. FAS’IN DIŞ TİCARETİNDE BAŞLICA ÜRÜN VE ÜLKELER (2009)
Başlıca İhraç Ürün/ Ürün
Grubu
Fosforik kaya % 15,9, Giyim ve tekstil %13,4,
Fosforik asit % 12,2, Gübreler %7,7, Elektronik malzeme
%5,3
Başlıca İthal Ürün/ Ürün
Grubu
Enerji ürünleri % 22,9, Yarı mamuller %21,8,
Sermaye malları % 21,5, Tüketim malları %17,0
Başlıca Pazarlar İspanya %19,6, Fransa %17,9, Brezilya %6,9, ABD %4,6,
Belçika %4,5, Türkiye % 1,6
Başlıca Tedarikçiler Fransa %17,0, İspanya %14,3, İtalya %6,8,
Suudi Arabistan %6,8, Çin %6,3, Türkiye % 1,9
IV. TÜRKİYE- FAS DIŞ TİCARET VERİLERİ
(1000 Dolar)
YILLAR İHRACAT
DEĞİŞİM
(%)
İTHALAT
DEĞİŞİM
(%)
HACİM DENGE
2004 337.204 32,3 105.778 37,39 442.982 231.426
2005 384.167 13,9 143.231 35,41 527.398 240.936
2006 489.261 27,3 173.902 21,41 663.163 315.359
2007 721.564 47,4 198.460 14,12 920.024 523.104
2008 957.768 32,7 360.519 81,66 1.410.612 737.962
2009 600.456 -37,3 234.729 -34,9 835.364 365.912
2010 624.318 3,97 396.797 69,04 1.021.116 227.521
2/4
3. V. İHRACAT ÜRÜNLERİMİZ (2009–2010)
SITC ÜRÜN ADI 2009
(Dolar)
2010
(Dolar)
Değişim
(%)
67 DEMİR VE ÇELİK 153.374.375 146.344.795 -4,5
65 TEKSTİL ELYAFI VE MAMULLERİ 119.092.973 142.285.131 19,4
78 KARA ULAŞIM ARAÇLARI 64.968.749 69.925.715 7,6
77 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR 42.644.296 48.167.476 12,9
72
BELİRLİ SANAYİ KOLLARINDA
KULLANILAN MAKİNA VE CİHAZLAR 48.850.322 32.559.874 -33,3
69 METALLERDEN NİHAİ ÜRÜNLER 19.485.723 27.147.131 39,3
74
DEĞİŞİK SANAYİ KOLLARINDA
KULLANILAN MAKİNA VE CİHAZLAR 24.392.201 21.396.564 -12,2
89 ÇEŞİTLİ MAMUL EŞYA 10.623.863 15.774.511 48,4
62 KAUÇUK VE MAMULLERİ 13.296.271 14.280.893 7,4
79 DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI 16.200 10.933.257 67389,2
İLK 10 TOPLAM 496.744.973 528.815.347 6,4
ÜLKE TOPLAM 600.456.393 624.318.676 3,9
VI. İTHALAT ÜRÜNLERİMİZ (2009–2010)
SITC ÜRÜN ADI 2009 2010
Değişim
(%)
52
ANORGANİK KİMYASALLAR,
RADYOAKTİF, NADİR ELEMENTLERİN
BİLEŞİKLERİ
85.981.674 136.069.286 58,2
78 KARA ULAŞIM ARAÇLARI 19.091.126 51.538.616 169,9
25
ODUN HAMURU VE KAĞIT
DÖKÜNTÜLERİ
19.441.108 42.752.506 119,9
84 GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI 39.294.194 39.311.133 0,0
27
MİNERAL MADDELER, GÜBRE HAM
MADDELERİ
18.654.333 23.522.800 26,1
77 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR 5.434.981 20.495.799 277,1
67 DEMİR VE ÇELİK 4.831.806 19.104.230 295,3
28
METAL CEVHERLERİ, KIRINTI,
DÖKÜNTÜ, HURDALARI
2.350.685 13.743.966 484,6
8
HUBUBAT SAPLARI VE KAVUZLARI,
GIDA SANAYİ KALINTILARI, YEMLER
3.366.285 12.293.645 265,2
68 DEMİR DIŞI METALLER, MAMULLERİ 13.436.740 9.664.409 -28,0
İLK 10 TOPLAM 211.882.932 368.496.390 73,9
ÜLKE TOPLAM 234.729.259 396.797.711 69,0
3/4
4. VII. İKİLİ ANLAŞMA VE PROTOKOLLER
Anlaşma/Protokol İmza Tarihi RG Tarih RG No’su
Ticaret Anlaşması 16.05.1972 05.09.1972 14297
Ekonomik, Bilimsel ve Teknik İşbirliği
Anlaşması
20.06.1984 14.08.1984 18489
Hava Ulaştırması Anlaşması 24.09.1985 01.05.1989 20155
Deniz Ulaştırması Anlaşması 26.03.1987 22.06.1987 19495
Türkiye-Fas Hükümetler Arası Daimi Komisyon
Kurulmasına Dair Anlaşma 12.07.1988
26.06.1989 20207
Turizm İşbirliği Anlaşması 27.08.1992 23.02.1993 21505
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması
Anlaşması
08.04.1997 04.05.2004 25452
Gümrük Konularında Karşılıklı İdari ve Teknik
Yardım Anlaşması
13.05.2003 05.08.2003 25190
Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi
Anlaşması
07.04.2004 22.06.2005 25853
Serbest Ticaret Anlaşması 07.04.2004 28.12.2004 25684
VIII. Dönem KEK Toplantısı Protokolü 07.04.2004 26.06.2004 25504
Adalet Bakanlıkları Arasında İşbirliği Protokolü 23.01.2006 03.07.2010 27630
4/4