1. 1
ðI M TIN M Y NGÀY QUA
S 50
'M mu n có quan h chi n lư c v i
VN'
C p nh t: 14:19 GMT - th sáu, 12 tháng 7, 2013
M b ng chương trình nghe nhìn khác [M THEO CÁCH ðà G I Ý NH NG L N TRƯ C]
Ti n s Lê ðăng Doanh nói ông ñư c bi t T ng th ng Hoa Kỳ ñã 'ñ ngh Vi t Nam thi t l p
quan h ñ i tác chi n lư c'.
Trái v i nhà quan sát Carl Thayer t Australia, ông Doanh nói ông không ng c nhiên v chuy n thăm
c a ông Sang t i Hoa Kỳ vì T ng th ng Obama ñã d ki n m i ông Trương T n Sang t i thăm vào
tháng Chín.
Nay chuy n thăm ñã ñư c ñ y s m lên hơn m t tháng và hai ông s g p nhau vào 25/7 t i Nhà Tr ng.
Tr l i ph ng v n BBC hôm 12/7, ông Doanh nói:
"Như tôi ñư c hi u T ng th ng Obama ñã ñ ngh Vi t Nam thi t l p quan h ñ i tác chi n lư c v i
Hoa Kỳ và tôi hy v ng kỳ này hai bên có th tăng cư ng m i quan h h p tác và nâng cao t m h p tác
lên quan h chi n lư c."
TT Obama m i Ch t ch Trương T n Sang
thăm M
RFA 11.07.2013
Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang, nh ch p trư c ñây. File photo
2. 2
T ng th ng Hoa Kỳ Barack Obama ñã chính th c m i Ch t ch Vi t Nam, Trương T n Sang thăm M
trong tháng này. Nh t báo Ph Wall trích ngu n tin t nh ng ngư i dàn x p chuy n ñi cho bi t như
v y hôm nay.
Tuy nhiên phát ngôn viên Nhà Tr ng nói r ng Nhà Trăng không có b t c thông tin gì ñ công b v
chuy n ñi vào lúc này.
Quan h Hoa Kỳ-Vi t Nam ñã có nhi u ti n tri n trong các năm qua. Hi n M là ñ i tác thương m i
l n th hai c a Vi t Nam, sau Trung Qu c. Th ng dư thương m i c a Vi t Nam trong năm 2012 v i
M là hơn 15 t ñô la.
Quan h qu c phòng hai nư c cũng phát tri n trong nh ng năm tr l i ñây. H i cu i tháng trư ng,
T ng tham mưu trư ng Quân ñ i nhân dân Vi t Nam, Thư ng tư ng ð Bá T ñã t i thăm B Qu c
phòng M . Hoa Kỳ cũng ñã t ng lên ti ng quan ng i v căng th ng t i bi n ðông nơi Vi t nam và
Trung Qu c có tranh ch p v ch quy n.
N u chuy n vi ng thăm thành hình thì ñây là chuy n thăm M ñ u tiên c a ông Trương T n Sang k
t khi ông n m gi ch c v Ch t ch nư c vào tháng 7 năm 2011.
T ng th ng Obama m i Ch t ch nư c
Vi t Nam công du Hoa Kỳ
T ng th ng M Barack Obama cùng phu nhân, bà Michelle Obama ch p hình k ni m v i Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang và phu
nhân, bà Mai Th H nh, t i Thư ng ñ nh APEC t i Hawaï ngày 12/11/2011. REUTERS/Larry Downing
RFI
Các ngu n tin thân c n v i h sơ, ngày hôm qua, 10/07/2013, cho AFP bi t, t ng th ng Barack
Obama m i Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang công du Hoa Kỳ vào cu i tháng B y.
Chuy n công du M c a Ch t ch nư c Trương T n Sang s t p trung vào vi c tăng cư ng h p tác
kinh t gi a hai bên. ðây s là l n th hai, m t nguyên th Vi t Nam thăm nư c M , k t khi Hà
N i và Washington bình thư ng hóa quan h song phương.
3. 3
Hai ngu n tin thân c n v i h sơ, xin n danh cho bi t, ông Trương T n Sang s t i Nhà Tr ng vào
tu n cu i cùng c a tháng B y này.
Cho ñ n t i hôm qua, Nhà Tr ng cũng như ñ i s quán Vi t Nam t i Washington không mu n bình
lu n gì v thông tin này.
Theo gi i quan sát, Hoa Kỳ mu n tăng cư ng quan h v i ch ñ c ng s n Vi t Nam, v n là c u thù,
và v i Hi p h i các nư c ðông Nam Á – ASEAN. Trao ñ i thương m i gi a Vi t Nam và M , h u
như không có gì trong nh ng năm 1990, hi n ñã lên t i 20 t ñô la.
V ph n mình, Vi t Nam mong mu n phát tri n h p tác quân s v i Hoa Kỳ vào lúc các nư c
ASEAN t cáo Trung Qu c ngày càng t ra hung hăng trong h sơ tranh ch p ch quy n lãnh th
Bi n ðông.
T ng th ng M Bill Clinton, ngư i ti n hành bình thư ng hóa bang giao song phương, ñã th c hi n
m t chuy n công du hòa gi i l ch s v i Vi t Nam năm 2000. T ng th ng George Bush ñã sang Vi t
Nam nhân d p Thư ng ñ nh APEC ñư c t ch c t i Hà N i năm 2006. Năm 2007, Ch t ch nư c Vi t
Nam Nguy n Minh Tri t sang thăm Hoa Kỳ.
C u Ngo i trư ng M Hillary Clinton cũng ñã sang Vi t Nam h i tháng B y 2012. Tân Ngo i trư ng
Hoa Kỳ John Kerry cho bi t ông cũng có ý ñ nh thăm Vi t Nam trong th i gian t i.
Tuy nhiên, vi c phát tri n phát tri n quan h gi a Washington và Hà N i thư ng b m t s ngh sĩ t i
Qu c h i Hoa Kỳ ch trích m nh m . Nh ng ngư i này cho r ng v n ñ nhân quy n t i Vi t Nam ñã
b g t xu ng hàng th y u.
TIN QUAN Y U TRONG
TH C M -VIÊT -TRUNG tháng 7/2013 :
TT Obama khuy n d Ch t ch T p C n Bình b t hung hăng v i Vi t Nam và hoà
thương thay vì dùng võ l c./// H i ki n thư ng ñĩnh Obama - Trương T n Sang
25/7/2013 t i Washington...có kh năng xây d ng "lòng tin chi n lư c Vi t M
" ñ ng l i, n u Hà n i bi t khôn khéo h p tác v i M v hô sơ nhân quy n dân
ch .Hy v ng. TS
4. 4
Nguyên th M -Vi t s bàn v nhân quy n
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2013/07/130712_sangvisit_human_rights.sht
ml
Ông Trương T n Sang thăm M l n ñ u tiên v i tư cách ch t ch nư c
Chính ph Hoa Kỳ ra thông cáo nói T ng th ng Barack Obama s ti p Ch t ch nư c Vi t Nam
Trương T n Sang vào ngày 25/7 t i Nhà Tr ng.
Thông cáo c a Thư ký Báo chí Nhà Tr ng vi t: "T ng th ng [Obama] s nhân cơ h i này th o lu n
v i Ch T ch Sang làm th nào ñ c ng c hơn n a quan h ñ i tác gi a hai nư c trong các v n ñ
chi n lư c c a khu v c và tăng cư ng h p tác v i kh i Asean".
Thông cáo cho bi t thêm r ng ông Obama mong mu n th o lu n v i ông Sang các ch ñ "nhân
quy n, các thách th c ñang n y sinh như thay ñ i khí h u, và t m quan tr ng c a vi c hoàn t t Hi p
ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) tiêu chu n cao".
Ch t ch Trương T n Sang s thăm chính th c Hoa Kỳ vào tu n cu i tháng B y. ðây là chuy n thăm
M ñ u tiên c a ông trong cương v ch t ch nư c, và ông Sang là ch t ch nư c th hai c a Vi t Nam
thăm ñ t nư c c u thù.
Năm 2007, Ch t ch Nguy n Minh Tri t ñã có chuy n thăm 'l ch s ' kéo dài g n m t tu n t i Hoa Kỳ.
Có tin cho hay l n công du này, ông Trương T n Sang cũng s thăm Canada.
Vi c thông cáo ng n g n c a Tòa B ch c ñ t nhân quy n lên hàng ñ u trong các ch ñ th o lu n
cho th y nư c ch nhà trông ñ i m t s gi i thích t phía Ch t ch Vi t Nam v các cáo bu c vi ph m
trong lĩnh v c v n ñư c coi là còn nhi u khác bi t này.
Hà N i b ch trích vì ñã b t và c m tù nhi u nhà ho t ñ ng m t cách ôn hòa, th i gian g n ñây là các
blogger b t ñ ng chính ki n.
Bư c ñ t phá?
M t s nhà quan sát chính tr ðông Nam Á, như Murray Hiebert và Phoebe De Padua t t ch c
Sumitro Chair for Southeast Asia Studies thu c Trung tâm Nghiên c u Chi n lư c Qu c t (CSIS) t i
Washington DC, cho r ng chuy n ñi c a ông Trương T n Sang là m t ph n trong chi n d ch ngo i
giao c a lãnh ñ o Vi t Nam.
5. 5
G n ñây ông ch t ch ñã ñi thăm Trung Qu c và Indonesia, trong khi Th tư ng Nguy n T n Dũng có
bài phát bi u ñư c ñánh giá cao t i Di n ñàn an ninh Shangri-La Singapore.
Hai nhà nghiên c u trên nh n ñ nh trong m t bài vi t: "Vi c lãnh ñ o Vi t Nam ñua nhau ñưa ra các ý
tư ng và c nh tranh v ñ uy tín không ph i là ñi u d cho các nư c ñ i tác, trong ñó có Hoa Kỳ".
Tuy nhiên, h cũng cho r ng ñ xu t hình thành quan h ñ i tác chi n lư c chưa th c hi n ñư c vì m t
s lý do.
M t trong các lý do ñó, theo Hiebert và De Padua, là cánh b o th trong ð ng CSVN không mu n ñi
quá xa v i Hoa Kỳ vì lo ng i làm ph t lòng Trung Qu c.
Th hai, t i M các dân bi u ñang tăng áp l c lên chính ph ñòi ph i ñ c p v i phía Vi t Nam v tình
tr ng nhân quy n, mà h cho là ñang x u ñi.
M t s h c gi như Giáo sư Carlyle Thayer t Canberra, Úc châu, cho r ng "nhân quy n ph i là m t
ph n trong chi n lư c r ng l n hơn c a M , nhưng không nên tr thành tr ng tâm làm kìm hãm ti n
b trong h p tác nh ng lĩnh v c khác".
Th nhưng cũng có ngư i như Phó Giáo sư Jonathan London t City University of Hong Kong thì cho
r ng nhân quy n là m t trong nh ng rào c n trong quan h Vi t-M .
Ông London nói Vi t Nam c n có bư c ñ t phá trong quan h v i Hoa Kỳ, và ñ làm ñi u này thì
ð ng CSVN ph i có nh ng ñ i thay th c s .
Ông nói thay ñ i h u hi u nh t mà lãnh ñ o Vi t Nam có th làm là "cho phép toàn dân tham gia vào
cu c s ng chính tr c a ñ t nư c m t cách công b ng, ch m d t ñàn áp, và phát tri n th ch dân ch
trong nư c".
Tăng n l c
Trong khi ñó, m t dân bi u lâu nay tích c c v n ñ ng cho nhân quy n Vi t Nam kêu g i M n l c
hơn n a ñ khuy n khích chính ph Hà N i tôn tr ng nhân quy n.
Dân bi u theo công hòa t ti u bang Virginia, ông Frank Wolf, ch trích chính quy n Obama là ñã làm
tình hình nhân quy n Vi t Nam 't i t hơn'.
Ông Wolf m nh d n nh n ñ nh r ng chính sách ñ i v i Vi t Nam c a M "ñã làm t t c ngư i dân
Vi t Nam và ngư i M g c Vi t quan tâm t i nhân quy n và t do tôn giáo th t v ng".
Vi t Nam ñư c chính quy n ông Bush cho ra kh i danh sách các qu c gia gây quan ng i v nhân
quy n và t do tôn giáo (CPC) năm 2006 vì cho là ñã có nhi u ti n b .
Dân bi u Wolf nh n ñ nh r ng tình hình Vi t Nam ñã tr nên t i t hơn, ông d n ngu n kênh ABC
News cho hay ch riêng năm 2013 ñã có “hơn 50 ngư i b k t t i và b tù trong các phiên x chính
tr ".
6. 6
Theo ông, không ch không giúp gi i quy t ñư c vi ph m nhân quy n Vi t Nam, chính ph Hoa Kỳ
còn l ng thinh không bênh v c nh ng ti ng nói ch trích các vi ph m ñó.
T ñ i tác ñ n ñ ng minh
Nhà báo t do Bùi Văn Phú . G i cho BBCVietnamese.com t San Jose
BBC. th sáu, 12 tháng 7, 2013
M - Vi t c n cân nh c y u t TQ trong quan h song phương, theo tác gi
Tòa B ch c v a loan báo T ng th ng Barack Obama s ñón Ch t ch Trương T n Sang vào ngày 25-
7 t i ñây.
Tin này gây ít nhi u ng c nhiên cho m t s dân c trong Qu c h i M , nh ng t ch c b o v nhân
quy n và c ng ñ ng ngư i M g c Vi t vì tình hình nhân quy n t i Vi t Nam g n ñây x u ñi v i b t
giam, x án nhi u ngư i có quan ñi m b t ñ ng v i Hà N i.
M i nh t là vi c tuyên án tù hai sinh viên Nguy n Phương Uyên và ðinh Nguyên Kha; v b t lu t sư
Lê Qu c Quân và nhà báo Trương Duy Nh t.
V x Lê Qu c Quân ñã lên l ch ngày 9-7, gi chót Hà N i cho hoãn l i v i lý do chánh án m ñ t
xu t. Ngay sau ñó tin T ng th ng Barack Obama g i l i m i ñ n Ch t ch Trương T n Sang ñư c
loan báo.
ðây là d u ch Vi t Nam chi u ý Hoa Kỳ ñ hy v ng nâng quan h hai nư c lên m c cao hơn, cũng
như giúp Hà N i cân b ng quan h v i B c Kinh.
Quan h Vi t-Trung nh ng năm qua tr nên căng th ng khi Trung Qu c mu n xác ñ nh ch quy n
lãnh h i b ng ñư ng lư i bò kéo dài xu ng t n Malaysia, bao g m h t bi n ðông Vi t Nam và Tây
Philippines.
ð ng thái c a Trung Qu c làm các nư c ASEAN và c Hoa Kỳ quan ng i. T ng th ng Obama ñã ñ
xu t chi n lư c chuy n tr ng ñi m, tái cân b ng l c lư ng quân s ñ ngăn ch n B c Kinh bành
trư ng nh hư ng và ki m soát bi n ðông, là th y l chính t ðông Á qua bi n n ð , t i Trung
ðông.
ðây là m t thay ñ i chính sách mang tính chi n lư c c a Hoa Kỳ ñ i v i khu v c k t năm 1975.
7. 7
M t l n n a ñ a chính tr vùng ðông nam Á l i tr nên nóng, tuy không có bom rơi, súng n mà là t n
công kinh t c a Trung Qu c ñ i v i các qu c gia trong vùng, trong ñó Vi t Nam ph i ch ng ñ nhi u
nh t vì sát bên c nh.
Ngày nay b i c nh là v i m t Trung Qu c ít c ng s n tính hơn n a th k trư c, không còn ào t xu t
kh u súng ñ n, xu t kh u chính sách c i cách ru ng ñ t, h p tác xã, thay vào ñó là ñ ti n và các s n
ph m mà s c m nh c a nó có th ñánh s p n n kinh t c a Vi t Nam.
'Trung Qu c thay ñ i'
Th i Chi n tranh L nh, v i ch trương ngăn ch n ch nghĩa c ng s n tràn xu ng ðông Nam Á, Hoa
Kỳ ñã can thi p vào Vi t Nam qua cu c chi n v i k t thúc là chi n th ng v phía c ng s n.
Lý gi i l ch s c a giai ño n này có hai hư ng. M t khuynh hư ng cho r ng Hoa Kỳ ñã th t b i trong
m c tiêu ngăn ch n làn sóng ñ .
Nh n ñ nh khác coi s ki n năm 1972 khi T ng th ng Richard Nixon ñ n Trung Qu c b t tay v i Mao
Tr ch ðông thì cu c chi n ngăn ch n c ng s n không còn là m c tiêu n a.
V i Thông cáo chung Thư ng H i 1972, hai nư c ñã ñ t phát tri n quan h M -Trung t p trung vào
trao ñ i thương m i.
"V x Lê Qu c Quân ñã lên l ch ngày 9-7, gi chót Hà N i cho hoãn l i v i
lý do chánh án m ñ t xu t. Ngay sau ñó tin T ng th ng Barack Obama g i l i m i ñ n Ch t ch Trương T n Sang ñư c loan báo."
T hơn ba th p niên qua, công ty M ñ vào Trung Qu c hàng năm c trăm t ñô-la. ð i l i, ngư i dân
M có hàng tiêu dùng v i giá th t r .
Nh ñ u tư qu c t và th trư ng tiêu dùng kh p th gi i, n n kinh t Trung Qu c nay có t ng s n
lư ng qu c gia ch thua Hoa Kỳ. Theo d ñoán, con s này s vư t M trong vài năm t i.
M t Trung Qu c phát tri n ñã vươn ra các châu l c t o nh hư ng, không ph i quân s , mà v kinh t .
Quan h gi a Trung Qu c và các qu c gia phát tri n như Anh, Pháp, ð c và ñ c bi t v i Hoa Kỳ là
quan h tài chính, thương m i ña chi u ñan xen ch ng ch t v i nhau. S không th có chi n tranh nóng
v i Trung Qu c, ngay c chi n tranh kinh t cũng khó, vì n u x y ra s nh hư ng x u toàn c u.
ði u mà gi i lãnh ñ o tài chánh, các nhà ñ u tư không bao gi mu n.
8. 8
'Ai quan tr ng hn'
Vi c gi i quy t nh ng tranh ch p bi n ðông vì th s không th thi u Hoa Kỳ vì nơi ñó v a là ngu n
tài nguyên năng lư ng, lương th c, v a là huy t m ch v n chuy n hàng hoá ñư ng bi n.
Nhìn dư i góc ñ giao thương, sau khi b t tay nhau thì quan h M -Trung tr nên quan tr ng hơn
quan h M -Vi t.
Năm 1973 M ñã ñ ng ý rút kh i Vi t Nam, không mu n ti p t c ñ i ñ u b ng chi n tranh v i Trung
Qu c. Năm 1974 M làm ngơ ñ Trung Qu c chi m Hoàng Sa.
Cu i năm 1978 M thi t l p quan h ngo i giao v i Trung Qu c và quan h Vi t-Trung tr nên c c
x u v i cu c chi n biên gi i, mà M ñ ng ngoài.
Hoa Kỳ ñã không m ra quan h ngo i giao v i Vi t Nam cho ñ n năm 1995, sau khi quan h Vi t-
Trung ñã ñư c bình thư ng hoá.
T b n th p niên qua, quan h M -Trung ñã tr thành tr ng tâm c a chính sách ñ i ngo i c a Hoa Kỳ.
Các t ng th ng M , t sau Richard Nixon, tr Jimmy Carter, ñ u có nh ng chuy n thăm vi ng chính
th c Trung Qu c khi làm lãnh ñ o Hoa Kỳ.
Dù còn nh ng khác bi t v cơ ch chính tr , hai nư c ngày nay ñã tr thành ñ i tác không th thi u
nhau trong quan h tài chính, thương m i.
'ði u ki n ñ ng minh'
Quan h M - Vi t ch u tác ñ ng vi c VN thoát kh i nh hư ng c a TQ và h i
nh p dân ch , theo tác gi
Nhưng Hoa Kỳ và Trung Qu c s không là ñ ng minh vì nhi u khi còn bùng lên nh ng căng th ng,
như v sinh viên n i d y ñòi dân ch Thiên An Môn 1989 b ñàn áp, v máy bay M ném bom ñ i
s quan Trung Qu c Belgrade 1999, v va ch m trên không gi a máy bay quân s M và Trung
Qu c năm 2001 trong không ph n g n ñ o H i Nam.
Trong vùng ðông nam Á, Hoa Kỳ ñã có nh ng ñ ng minh lâu ñ i là Nh t, Nam Hàn, Thái Lan và
kh i ASEAN, trong ñó Vi t Nam là m t qu c gia h i viên.
Tuy quá kh là k thù, t hai th p niên qua Hoa Kỳ ñã m r ng quan h v i Vi t Nam và mu n phát
tri n lên m c như ñang có v i các nư c ASEAN.
9. 9
T ng th ng Obama là lãnh ñ o M th hai ñón ti p lãnh ñ o Vi t Nam t i Tòa B ch c. Ngư i ti n
nhi m, T ng th ng George W. Bush ñã ñón Th tư ng Phan Văn Kh i và Ch t ch Nguy n Minh
Tri t.
V i v trí ñ a chính tr c a Vi t Nam và s quan tr ng c a quan h M -Trung, quan h M -Vi t cũng
s ch m c ñ i tác ch chưa th tr thành ñ ng minh c a Hoa Kỳ như nhi u nư c khác trong vùng.
Ít nh t là cho ñ n khi Vi t Nam nh t quy t tách kh i nh hư ng c a Trung Qu c và h i nh p chính tr
v i các qu c gia t do, dân ch trong vùng.
Bài vi t ph n ánh quan ñi m riêng và l i hành văn c a tác gi , m t nhà báo t do hi n s ng t i vùng
V nh San Francisco.
BBC. 11-07-2013
Bàn v chuy n ñi M c a Ch t ch Sang
Carlyle A. Thayer
Chuy n thăm TQ c a ông Sang làm cho M ñ i
thái ñ ?
H i ñ u tháng Sáu, Th tư ng Vi t Nam tuyên b t i ð i tho i Shangri-La Singapore r ng Vi t
Nam mu n thi t l p quan h chi n lư c v i t t c năm thành viên thư ng tr c c a Liên Hi p Qu c.
T i nay Vi t Nam ñã có quan h chi n lư c v i Trung Qu c, Nga và Anh.
Gi Vi t Nam phát tín hi u r ng h mu n nâng c p quan h v i Hoa Kỳ và Pháp.
Vào gi a năm 2010 khi Ngo i trư ng Hillary Clinton thăm Hà N i, bà tuyên b r ng ñã có ñ ñi u
ki n ñ ñưa quan h song phương Hoa Kỳ-Vi t Nam lên t m cao m i.
Nhưng, bà c nh báo, trư c h t Vi t Nam c n c i thi n v nhân quy n. K t chuy n thăm c a bà
Clinton, tình hình nhân quy n Vi t Nam ñã x u ñi, nh t là trong n a ñ u năm nay.
Vào cu i năm 2011, các nhà ngo i giao Hà N i nói ñàm phán v quan h chi n lư c ñã b ñình tr vì
chuy n v n ñ nhân quy n c n ñư c ñ c p t i như th nào trong d th o.
Phía Hoa Kỳ mu n có m t ñi u kho n riêng v nhân quy n trong khi Vi t Nam mu n nhân quy n ch
n m trong ñi u kho n nói v quan h chính tr .
10. 10
T i cu i năm 2012, Hoa Kỳ b t ng rút kh i ñ i tho i nhân quy n thư ng niên v i Vi t Nam.
ð i tho i ñư c n i l i ñ u năm nay nhưng không có c i thi n nhân quy n ñáng chú ý nào.
H i tháng Sáu, hai quan ch c cao c p c a chính quy n Obama ñi u tr n trư c Qu c h i v quan h
Hoa Kỳ - Vi t Nam và c hai ñ u nh n m nh r ng c n ph i có nh ng thay ñ i tích c c v nhân quy n
Vi t Nam.
Chính vì th tin ñư c hãng thông t n Pháp AFP ñưa hôm 11/7 r ng T ng th ng Barack Obama ñã m i
ngư i tương nhi m Trương T n Sang thăm Washington vào cu i tháng là ñi u ít nhi u gây ng c
nhiên.
Hai ngày trư c ñó Vi t Nam tuyên b hoãn phiên x c a nhân v t b t ñ ng chính ki n có liên h v i
Hoa Kỳ, ông Lê Qu c Quân.
Hai bên cùng l i
T i sao Hoa Kỳ l i có v thay ñ i quan ñi m v nhân quy n và m i ch t ch Vi t Nam t i thăm Hoa
Kỳ? Câu tr l i có th n m chính sách tái cân b ng và ti n tri n g n ñây trong quan h Vi t - Trung
theo sau chuy n thăm c a ông Sang t i B c Kinh.
Vi t Nam cũng ñang tìm cách cân b ng quan h v i Trung Qu c và Hoa Kỳ.
Hà N i ñã v n ñ ng trong ít nh t m t năm tr l i ñây ñ T ng th ng Obama t i thăm. H i tháng Sáu,
Thư ng tư ng ð Bá T , T ng tham mưu trư ng quân ñ i thăm Washington cùng phái ñoàn cao c p.
Li u c hai phía ñã ñ ng ý ñư c v m t s trao ñi ñ i l i?! Vi t Nam có th ñang tìm cách ñ y m nh
quan h qu c phòng v i Hoa Kỳ trong khi Washington mu n thâm nh p sâu thêm vào Vi t Nam.
M t s nhà lãnh ñ o Vi t Nam dư ng như ñã k t lu n r ng n u b t c trong quan h v i Hoa Kỳ
không ñư c khai thông, h s không có nhi u con bài trong quan h v i Trung Qu c.
Vi t Nam mu n Hoa Kỳ xóa b Quy ñ nh v Buôn bán Vũ khí Qu c t (ITAR) mà theo ñó hi n nay
Vi t Nam ch ñư c phép mua vũ khí không sát thương tùy t ng trư ng h p. M c dù v y, quy ñ nh này
có l s không ñư c xóa b .
Nhưng g n ñây ITAR cũng ñã ñư c s a ñ i và cho phép bán các công ngh và thi t b lư ng d ng
(quân-dân s ).
Khó mà có th ñoán ñư c s thay ñ i cách nhìn c a Hoa Kỳ ñ i v i ITAR nhưng ñi u ch c ch n hơn
là Hoa Kỳ s giúp Vi t Nam trong cam k t ñ u tiên c a h ñ i v i s m nh gìn gi hòa bình dư i s
b o tr c a Liên Hi p Qu c.
Th tư ng Nguy n T n Dũng ñã công b quy t ñ nh tham gia vào các s m nh gìn gi hòa bình c a
Liên Hi p Qu c t i ñ i tho i Shangri-La.
Chuy n thăm c a ông Sang t i Hoa Kỳ là m t ph n c g ng c a Hà N i nh m có ñư c hi p ñ nh hi p
11. 11
tác chi n lư c v i Washington.
T ng th ng Obama s c g ng ñ có ñư c nh ng cam k t thêm n a t phía Vi t Nam nh m tăng
cư ng quan h kinh t thông qua Hi p ư c Xuyên Thái Bình Dương.
Chuy n thăm c a Ch t ch Sang h a h n s ñưa quan h Vi t - M lên t m cao m i trư c Thư ng
ñ nh Á ðông t i Brunei vào tháng Mư i năm nay.
Có l m c tiêu c a Vi t Nam là ñ y m nh quan h trong nh ng tháng t i ñ T ng th ng Obama có th
có chuyên thăm bên l t i Vi t Nam nơi hai nư c s ký hi p ñ nh h p tác chi n lư c.
Vi t Nam s ñư c l i vì hi p ñ nh ñư c ký trên ñ t c a h trong khi Hoa Kỳ cũng có l i vì T ng th ng
Obama s t i ðông Nam Á thúc ñ y chi n lư c tái cân b ng.
Theo BBC
Trò chuy n v i ð i s Hoa Kỳ t i Vi t Nam
David B. Shear
In Asia / Asia Foundation. B n d ch c a Huỳnh Th c Vy . .10.7.2013
Tháng Sáu, Asian Foundation ñã ti p ñón ð i s Hoa Kỳ Vi t Nam, ông David B. Shear, t i tr s
chính c a Asian Foundation San Francisco. Alma Freeman, biên t p viên In Asia, ñã ng i trao ñ i
v i ông v vi c m r ng m i quan h ngo i giao và kinh t , vi c ñàm phán gia nh p Hi p ñ nh ð i tác
xuyên Thái Bình Dương, nh ng ti n b v nhân quy n, và b i c nh truy n thông xã h i c a Vi t Nam
dù b gi i h n nhưng v n sôi ñ ng.
Quan h M -Vi t ñã phát tri n ra sao k t khi tái l p năm 1995?
K t ñó, chúng tôi ñã ñi ñư c m t quãng ñư ng dài, ñ c bi t là trong lĩnh v c kinh t và thương m i.
Trong năm 2001 và 2002, chúng tôi ñã ti n hành giao d ch thương m i hai chi u lên ñ n con s 400
tri u ñô la m t năm, còn trong năm 2012 là 25 t ñô la. ðây chính là m t s gia tăng kh ng l trong
m i tương tác kinh t gi a hai qu c gia. Nh ng giao lưu gi a ngư i dân hai nư c cũng phát tri n
ngo n m c. Chúng tôi ñang nhìn th y 15.000 sinh viên Vi t Nam du h c t i Hoa Kỳ hi n nay; theo ñó
giáo d c là m t hàng xu t kh u l n nh t c a chúng tôi sang Vi t Nam. Ngày càng có nhi u cơ h i t t
hơn cho nh ng sinh viên t t nghi p t các trư ng Hoa Kỳ tr v làm vi c Vi t Nam vì v y chúng tôi
ñang ch ng ki n t l ñáng k nh ng sinh viên này tr l i Vi t Nam tìm ki m cơ h i kinh t . M c ñ
h p tác ngo i giao c a Hoa Kỳ v i Vi t Nam cũng ñã ti n tri n. Chúng tôi ñang ph i h p v i chính
quy n Vi t Nam v các v n ñ liên quan ñ n s n ñ nh và an ninh khu v c c trên bình di n song
phương l n trong b i c nh toàn kh i Asean.
V y nh ng ñi m b t ñ ng là gì?
ði u r t rõ ràng t quy mô m i quan h kinh t c a chúng tôi là chúng tôi có chung nh ng l i ích kinh
t sâu s c. Vì th , chúng tôi cùng quy t ñ nh r ng Vi t Nam s ñóng vai trò m t ñ i tác t t trong Hi p
ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Chúng tôi ñang ñàm phán v Hi p ñinh Thương m i TPP
12. 12
ñ Vi t Nam tr thành m t trong 12 ñ i tác toàn di n trong ñàm phán ña phương này. M t trong
nh ng thách th c là vi c ñàm phán ñ ñ t ñư c m t tho thu n t t – c hai nư c Vi t Nam và Hoa Kỳ
ñ u ñòi h i r t nhi u nhau, vì th ñó s là m t cu c ñàm phán ñ y th thách. Chúng tôi có r t nhi u
quy n l i chung trong khu v c, ñ c bi t là Bi n ðông (Bi n Nam Trung Hoa). Chúng tôi mu n làm
vi c cùng nhau ñ duy trì s n ñ nh ñó, chúng tôi mu n c ng tác v i Vi t Nam như m t ñ i tác
Asean, và chúng tôi mu n làm vi c v i Trung Qu c v nh ng v n ñ này và khuy n khích h gi i
quy t các v n ñ này b ng các gi i pháp ngo i giao.
Th t không may, chúng tôi không ph i lúc nào cũng ñ t ñư c ñ ng thu n v i Vi t Nam v v n ñ
nhân quy n và t do tôn giáo. Chúng tôi ñã thúc gi c Vi t Nam r t m nh m v nh ng ch ñ này, và
m t trong nh ng thông ñi p quan tr ng c a chúng tôi v i phía Vi t Nam là n u chúng tôi ñ t ñư c
m i quan h kinh t thân m t hơn, n u chúng tôi ñ t ñư c m t hi p ñ nh TPP, và n u chúng tôi gia
tăng m nh m s h p tác ngo i giao c a hai nư c, nh ng n l c như th s không nh n ñư c s ng
h chính tr t nhân dân Hoa Kỳ, ñi u mà chính quy n r t c n nhưng l i không ñ t ñư c ti n b có
th ch ng minh nào v v n ñ Nhân quy n t phía Vi t Nam.
Vi t Nam ñã ñ t ñư c nh ng ti n b nào trên lĩnh v c nhân quy n?
Chúng tôi ñã r t th ng th n v i ngư i Vi t Nam v nh ng gì mà chúng tôi nghĩ là h có th n l c ñ
c i thi n tình hình. Chúng tôi ñang nói chuy n v i h v vi c tăng cư ng phóng thích các tù nhân
chính tr , v s c n thi t ph i gia tăng quy n t do ngôn lu n và t do l p h i, cũng như gia tăng quy n
t do tôn giáo. Chúng tôi ch nhìn th y m t vài ti n b khiêm t n t khi chúng tôi b t ñ u, bao g m
m t vài v tr t do cho tù nhân chính tr và m t m i quan tâm t Vi t Nam trong vi c phê chu n
Công ư c ch ng Tra t n c a Liên H p Qu c, ñi u mà tôi nghĩ là m t ti n b ñ y khích l .
Quy n l i ñ t ñai là m t v n ñ lâu năm Vi t Nam. Tăng trư ng kinh t và ho t ñ ng xây d ng ñi
kèm v i tăng trư ng ñã xâm ph m ñ t nông nghi p. B n nhìn th y ngày càng nhi u v cư p ño t ñ t
nông nghi p ñ s d ng cho m c ñích thương m i và công nghi p. Theo cái ki u cách mà lu t ñ t ñai
ñư c vi t ra và th c hi n, th nh tho ng s d n ñ n nh ng căng th ng trong v n ñ cư ng chi m ñ t ñai
c a ngư i dân, như chúng ta ch ng ki n trong nh ng b n tin g n ñây. Theo ñ nh kỳ, có m t s lư ng
ñáng k nh ng v b t n các c p ñ a phương v v n ñ ñ t ñai và ñi u này là v n n n trên kh p c
nư c Vi t Nam. Theo nhi u cách khác nhau, ñi u này tương t như nh ng v n ñ mà ngư i Trung
Qu c ñang tr i qua.
Vi t Nam là m t trong nh ng th trư ng phát tri n Facebook nhanh nh t. ð ng th i, có nh ng báo cáo
v nh ng c n tr và ki m duy t gia tăng nh m ñ n các blogger.
Vi c s d ng Internet ñã phát tri n nh y v t Vi t Nam và các trang m ng xã h i thì c c kỳ ph bi n.
Facebook là m t trong s nh ng trang m ng xã h i; cũng có vài trang b n ñ a n a và vi c vi t blog thì
cũng phát tri n r ng kh p. B t ch p nh ng h n ch và theo dõi sát sao c a chính quy n ñ i v i nh ng
ho t ñ ng di n ra trên Internet, v n có nh ng cu c tranh lu n sôi n i trên m ng xung quanh nh ng v n
ñ thu hút s quan tâm c a nh ng thư ng dân Vi t Nam như tham nhũng và s cư ng chi m ñ t ñai,
ñ i v i nh ng v n ñ ñnag di n ra trong n i b chính quy n Hà N i. Tuy nhiên, nh ng tranh lu n sôi
n i này ch di n ra trong m t không gian gi i h n, và n u b n vư t ra kh i nh ng gi i h n ñó, b n s
nh n ra chính b n b s giám sát ch t ch ho c b b t b i nhà c m quy n.
13. 13
Vi t Nam là m t trong nh ng qu c gia d b t n thương nh t trên th gi i do h u qu c a bi n ñ i khí
h u.
Chính quy n và ngư i dân Vi t Nam r t c nh giác v i h u qu c a s bi n ñ i khí h u, ñ c bi t là
ñ ng b ng châu th sông C u Long. Khu v c này b ñe do b i vi c làm ñ p ch n thư ng lưu và nó
cũng b ñe do b i s dâng cao c a m c nư c bi n h lưu. H u qu c a nh ng nhân t này là n n
ng p l t gia tăng nhi u nơi như thành ph H Chí Minh và gia tăng s nhi m m n ñ i v i nh ng
vùng ñ t n m sâu trên thương lưu, ñi u này r t nghi m tr ng ñ i v i khu v c ph thu c vào vi c tr ng
lúa này. Cũng có m t s h u qu nghiêm tr ng khác ñây, và ñ ng b ng châu th sông C u Long s
n m trong s nh ng khu v c b nh hư ng tiêu c c nh t trên th gi i do h u qu c a bi n ñ i khí h u
này. Vi t Nam ñang tìm cách thích nghi v i nh ng h u qu bi n ñ i khí h u này, bao g m vi c xây
d ng nh ng con ñê và nh ng gi ng lúa ch u m n.
Hơn n a, Vi t Nam là thành viên r t năng ñ ng trong U h i Sông Mekong (MRC), m t t ch c ña
phương hư ng d n nh ng vi c như xây ñ p trên sông Mekong. ð p Xayaburi mà h ñã b t ñ u xây
d ng Lào là ch ñ tranh lu n r t m nh m trong khuôn kh U h i sông Mekong, và trên bình di n
quan h song phương Lào – Vi t. Vi c xây ñ p trong tương lai trên sông Mekong s là ch ñ thu hút
s chú ý c a c Vi t Nam, là nư c n m xa nh t dư i h lưu, cũng như c a MRC.
T i năm 2030, hơn 55% dân s châu Á là ngư i thành th . ði u gì là m i quan ng i ñ i v i quá trình
ñô th hoá nhanh chóng mà Vi t Nam ñang ch ng ki n?
S phát tri n ñã di n ra nhanh chóng và m t cu c di chuy n l n c a ngư i dân t nông thôn ra thành
th . Có s b t công gia tăng trong các thành th và s b t cân b ng thu nh p ñang gia tăng gi a thành
ph và nông thôn, ñ c bi t là nh ng vùng núi, trong nh ng c ng ñ ng s c t c thi u s , nh ng ngư i
s c t c này không có b t c cơ h i kinh t t nhiên nào mà ngư i thành ph v n có. Có nh ng v n ñ
nh c nh i ti m tàng khi Vi t Nam chuy n ñ ng v phía trư c. Chính quy n bi t r t rõ nh ng v n ñ
này, nhưng vi c phát tri n ý chí chính tr và các ngu n l c c n thi t ñ gi quy t nh ng v n ñ này là
ñ y thách th c ñ i v i h . ðây là m t vài ñi u mà Hoa Kỳ, v i tư cách là m t ñ i tác, ñã theo dõi r t
sát sao; nó là ngu n g c c a m i b t n ti m tàng.
Vài trò c a Qu c h i Vi t Nam ñã thay ñ i như th nào?
M t s ngư i Vi t Nam ngày càng xem Qu c H i như là nhân t ti m n kh năng cân b ng và ki m
soát ñ i v i chính quy n. ðây là m t bư c phát tri n quan tr ng. Các lãnh ñ o Vi t Nam có v s n
sàng tr i nghi m nh ng ki u cách khác bi t mà Qu c H i có th giúp lên ti ng v các v n ñ kinh t
và chính tr . Và h cũng th c hi n vài ñi u thú v – h ti n hành b phi u b t tín nhi m ñ i v i các
lãnh ñ o chính quy n, h ñã b t ñ u g i các b trư ng ra trư c Qu c H i ñ ñưa ra các b ng ch ng
cho công chúng và h cũng ñang cân nh c nhi u th như thi t l p m t ñài truy n hình cáp ki u như C-
SPAN (m t m ng lư i truy n hình cáp phi l i nhu n ph c v c ng ñ ng M – ND) ñ có th phát
sóng ít nh t m t s phiên h p Qu c H i. ðây là nh ng bư c ti n b khá khiêm t n n u xét ñ n b n
ch t c a h th ng chính tr Vi t Nam, nhưng chúng cũng r t quan tr ng, và ñó cũng là cách ñ m ra
nhi u cu c tranh lu n chính tr cho xã h i nói chung, ñi u mà cho ñ n nay ngư i Vi t Nam v n chưa
ñư c tr i nghi m.
14. 14
Vi t Nam: Nh ng v n ñ nóng trong
nư c và s ñ u ñá chính tr n i b
Carlyle Thayer | 5.6.2013 |.B n d ch c a Nguyen Thanh Thuy. (Defend the Defenders)
Chúng tôi ñ ngh ông ñánh giá nh ng v n ñ dư i ñây:
1- Ông có c m th y là quy n l c c a chính quy n Vi t Nam ñang b ñe do , hay h ñã c m nh n ñư c
m i ñe do l n hơn? Và n u v y, ñi u gì gây ra vi c suy y u quy n l c này?
TR L I: Ch ñ ñ c ñ ng Vi t Nam hi n không ñ i m t v i nguy cơ nhãn ti n c a m t “Mùa Xuân
Vi t Nam”. Nhưng có s ñ u ñá căng th ng trong nhóm chóp bu. ði u này b c l rõ vào năm ngoái t i
cu c h i ngh toàn th vào Tháng 10 khi ph n l n B Chính tr c g ng k lu t Th Tư ng Nguy n
T n Dũng vì cách ñi u hành n n kinh t và s th t b i trong vi c ngăn ch n tham nhũng. Khi ñ xu t
ñư c ñưa ra Ban Ch p hành Trung ương, ông Dũng d dàng dành ph n th ng và th m chí không b b t
kỳ hình th c k lu t dù là nh nhàng nào. Ban Ch p hành Trung ương ra thông cáo r ng các th l c
thù ñ ch nư c ngoài ñang c g ng gây chia r n i b ñ ng. Gi i chóp bu chính tr Vi t Nam c m th y
c n ph i có s c ng c th tr n m t cách ñ c bi t b i vì nhi u blogger v n ñang ch trích m t cách tr c
ti p nh ng cá nhân như T ng Bí thư BCHTW ð ng, Th tư ng và Ch t ch nư c. Nh ng âm mưu gi
ñ nh c th bay lư n v s rò r tin t c ch ý c a phe này nh m vào phe kia. S b t ñ ng n i b ñ ng
ñang nh hư ng ñ n cách ñi u hành. S b t ñ ng ñó s tr nên gay g t hơn b i khi mà H i ngh Trung
ương v a r i ñã b t ñ u quy ho ch lãnh ñ o cho nhi m kỳ Qu c h i k ti p, s ñư c t ch c vào năm
2016.
2 – Li u s gi n d c a dân chúng v n n tham nhũng và qu n lý kinh t y u kém có th ti p s c cho
c i cách th c ch t? Nh ng ngư i n m quy n l c s có nhi u th ñ m t n u c i cách ñư c lu t hoá
chăng?
TR L I: Có nhi u ph n t trong n i b ñ ng ñ ng c m v i ti ng kêu thét c a dân chúng và ph n
ng nhanh nh y v i ñi u ñó. Nhưng như chúng ta ñã ch ng ki n vào năm ngoái khi mà ông b u ngân
hàng Nguy n ð c Kiên b b t ñi u ñó th hi n r ng chi n d ch ch ng tham nhũng ñã ñư c s d ng ñ
nh m ñ n nh ng cá nhân c a m ng lư i ng h ông Nguy n T n Dũng. Trong su t nhi m kỳ ñ u Th
tư ng Nguy n T n Dũng ñã hình thành nên Ban Ch ñ o Phòng ch ng Tham nhũng. Nhưng ñi u ñó
không ñi ñ n ñâu. Trong nhi m kỳ th 2 nh ng ngư i b t ñ ng ñã h t ông ra kh i ch c Trư ng ban
Ch ñ o. T ng bí thư ñã thay vào ñó và ch ñ nh c u bí thư thành ph ðà N ng, ông Nguy n Bá Thanh
làm lãnh ñ o m t ban n i b ñ ng v v n ñ tham nhũng và s báo cáo tr c ti p cho T ng bí thư. T i
kỳ h i ngh toàn th c a ñ ng g n ñây nh t ông Thanh ñã không ñư c b u vào B Chính tr . Nh ng n
l c th c s ñ lo i tr tham nhũng quy mô l n s ñ ng ñ n nh ng v n ñ nh y c m v y nên vi c c i t
ch ng tham nhũng v n còn gi m chân t i ch .
3 – Vai trò c a blogger trong vi c thúc ñ y tình tr ng b t ñ ng chính ki n ñó l n ñ n ñâu, và b ng
cách nào h có th làm cho ti ng nói c a mình ñư c l ng nghe (không gi ng như Trung Qu c, nơi mà
h ng ti ng nói b t ñ ng dư ng như b ngăn ch n ngay t trong tr ng nư c)?
15. 15
TR L I: Các blogger ph n ánh s b t ñ ng trong dân chúng ñ ng th i ñ nh hư ng nó. Có m t lư ng
các blogger có ti ng t m và ñư c nhi u ngư i theo dõi. Ti ng nói c a h ñư c l ng nghe b i vì Vi t
Nam có m c ñ truy c p internet cao, kho ng 30 ph n trăm dân s truy c p internet. Vi c ñăng bài
trên blog tràn lan. Nhi u nhóm nh y bén v chính tr m iPod ho c máy tính b ng vào b a sáng ñ bi t
ñư c nh ng gì ñang di n ra, sau ñó h m i ñ c báo ñ ng. Nh ng công dân bình thư ng có nh ng b t
bình thư ng vi t thư ho c ki n ngh ñ t cáo g i ñ n cơ quan chính quy n và không s d ng internet.
Th nh tho ng nh ng công dân này bi u tình công c ng v i các bi u ng trên tay.
(Defend the Defenders). Ngu n: Scribd
Vi t Nam: Chơi v i l a
Hai Bà Trưng ñã ñánh ñu i ñư c Trung Qu c. Li u Vi t Nam có làm ñư c ñi u ñó l n n a?
David BrownAsia Sentinel | 7.7.2013 |. B n d ch c a Huỳnh Th c Vy
Ch m trán v i Trung Qu c
Theo M ñ c u nư c; theo Trung Qu c ñ c u ð ng. Câu nói mà ñâu ñâu Vi t Nam ngư i ta
cũng nghe th y y ñã ph n ánh chính xác tình th ñ a chính tr ti n thoái lư ng nan mà ñ ng C ng s n
ñang ph i ñ i m t.
B n mươi năm sau khi quân ñ i Hoa Kỳ rút kh i Vi t Nam, chính ñ ng t ng giành ñư c ñ c l p và
th ng nh t ñ t nư c khi xưa nay ñã m t ñi ph n nhi u tính chính ñáng c a nó. S vi n d n ñ c h nh
c a H Chí Minh và các ñ ng chí c a ông ta không có tác d ng gì trong vi c khôi ph c s c m nh
cũng như có v không th lo i b t n g c nh ng th i nát mang tính h th ng c a ñ ng. Trách nhi m
l n nh t c a ch ñ này là không th ch nh ñ n l i n n kinh t ñang lung lay s p ñ . Nhưng công lu n
cũng t ra khinh mi t ñ i v i s b t l c c a ñ ng trong vi c b o v l i ích c a Vi t Nam trư c Trung
Qu c.
Dư i góc nhìn c a m t ngư i ñàn ông tôi g p trên ñư ng ph Hà N i ho c thành ph H Chí Minh,
B c Kinh ñã hoàn toàn v t b b l t “s tr i d y hoà bình” và hi n nguyên hình trong vai trò l ch s
c a m t k gân h n trong vùng. Các tuyên b n c cư i v lãnh h i và ngu n khoáng s n n m hoàn
toàn trong vùng bi n ðông (TG: Nam Trung Hoa) ch là m t ví d n i b t nh t. Nh ng công trình xây
d ng thác thu ñi n trên nh ng con ñ p thư ng lưu sông Mekong thu c t nh Vân Nam và c p v n cho
m t k ho ch xây d ng thêm 11 con ñ p h ngu n Lào có nguy cơ làm cho nh ng tr n lũ quét h ng
năm bi n m t hoàn toàn, nh ng ñ t lũ này duy trì s màu m c a khu v c ñ ng b ng châu th sông
Mekong c a Vi t Nam.
Các công ty Trung Qu c cũng ñang theo ñu i nh ng ngu n tài nguyên khoáng s n và g r ng c a
Lào, thách th c quy n ki m soát c a Vi t Nam ñ i v i vùng sân sau này. Chính Vi t Nam, lư ng
ñ u tư ngày càng gia tăng c a các t p ñoàn thi t k , xây d ng và khai khoáng – ñáng chú ý là d án bô
xít tr giá hàng tri u ñô la c a t p ñoàn Chinalco Cao nguyên trung ph n – ñã ch u nhi u ch trích
16. 16
n ng n . Hàng hoá Trung Qu c r và kém ch t lư ng ñã ng p tràn thì trư ng Vi t Nam, bóp ch t các
nhà s n xu t ñ a phương.
Ngư i ñàn ông tôi g p trên ñư ng ph mu n ph n ñ i chuy n này. Ông không cho r ng l c lư ng vũ
trang Vi t Nam không cân s c v i quân ñ i Trung Qu c ho c r ng Vi t Nam có th b t n h i l n do
s tr ñũa kinh t . Các nhà phân tích phương Tây thư ng cho “s kiên quy t” c a Trung Qu c xu t
phát t ch nghĩa qu c gia ñ i chúng ñang n i d y m nh m và cũng xu t phát t các cơ quan an ninh
quá hăng, nhưng ñ i v i nh ng ngư i Vi t bình thư ng, r t rõ ràng là s hi u chi n c a Trung Qu c
luôn th ng nh t trong quan ñi m c a B c Kinh.
Không có gì m i m : Ch ñ l n trong l ch s qu c gia này, mà m i ngư i Vi t ñã h c t nhà trư ng,
là s kháng c thành công ch ng l i k thù xâm lư c. Và h u h t nh ng ñ i quân quét qua biên gi i
Vi t Nam trong hai ngàn năm qua là ngư i Trung Qu c. Không có lý do gì ñ ñi u ñó thay ñ i trong
th i ñ i này.
M i quan h ñ i tác ñ y chông gai
Vi t Nam và Trung Qu c cùng chia s 1350 km ñư ng biên gi i và nhi u th khác. C hai qu c gia
ñ u là các nhà nư c c ng s n Leninist v i m t n n văn hoá chính tr ñư c ñ nh hình b i tư tư ng tân
Kh ng giáo v m t h th ng th b c d a trên năng l c và các m i quan h ñư c chăm b m. Các ñ ng
C ng s n cai tr ñã t n t i ñư c b ng cách l t b mô hình kinh t Marxist trong khi v n nuôi dư ng b
máy an ninh Nhà nư c len l i kh p c nư c. “Nh ng n n kinh t xã h i ch nghĩa” c a hai nư c này
cho phép th trư ng t do ho t ñ ng m nh m ñ hi n di n cùng v i hàng ngàn hãng xư ng qu c
doanh chi ph i ngành công nghi p n ng.
C B c Kinh và Hà N i ñ u b dày vò b i nh ng ch trích s ng ñ ng c a nh ng nhà b t ñ ng chính
ki n ñư c internet ti p s c m nh. Các nhân t chính tr và văn hoá mà hai nư c cùng chia s này làm
tr ch ng cho m ng lư i c v n gi a hai ñ ng, hai Nhà nư c hư ng ñ n vi c duy trì s h p tác gi a
hai ch ñ .
Tuy nhiên, quan h song phương thư ng ñ y gai góc. Tr ng lư ng kinh t và ñ a chính tr l n hơn
nhi u c a Trung Qu c có nghĩa là m i quan h c a nó v i Vi t Nam v cơ b n là không công b ng.
Khi ngư i Trung Qu c chú ý ñ n Vi t Nam v m i th , h thư ng coi Vi t Nam như m t t nh ngoan
c ñã tu t kh i s trói bu c c a h .
Ngư c l i, 90 tri u ngư i dân Vi t Nam thì luôn nh n th c rõ, m t cách khó ch u, v ngư i láng gi ng
phương B c l n hơn g p 15 l n hơn và n n kinh t thì l n hơn g p 50 l n. Nhưng ngư i Vi t Nam s
không quỳ g i trư c B c Kinh khi s toàn v n lãnh th ñang b ñe do . Ngo i tr H Chí Minh, nh ng
anh hùng dân t c vĩ ñ i nh t c a h ñ u là nh ng tư ng lĩnh t tri u ñ i này ñ n tri u ñ i khác ñã ñánh
ñu i nh ng k xâm lăng Trung Qu c. Kho ng năm 1979, 20 ngàn quân Trung Qu c ñã ch t khi ð ng
Ti u Bình tìm cách “d y cho Vi t Nam m t bài h c” vì l t ñ ch ñ ñư c B c Kinh b o h
Campuchia và kiên trì gi m i quan h ñ ng minh v i Liên Xô.
ð n gi a th p niên 1990, Trung Qu c và Vi t Nam ñã thi t l p l i m i quan h tương ñ i thân m t.
C hai qu c gia ñ u ưu tiên c i cách n n kinh t trong nư c, Liên Xô ñã tan rã, và Trung Qu c lúc ñó
17. 17
ñã qu ng bá cho “s tr i d y hoà bình” c a h v i Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á, bây gi kh i
này có c Vi t Nam.
Thương m i song phương ñã và ñang m r ng, nh ng th o lu n v vi c nâng c p “các hành lang
thương m i” n i t mi n Tây Nam Trung Hoa b m c k t trong ñ t li n t i nh ng h i c ng Vi t Nam,
và nh ng ñàm phán phân ñ nh biên gi i trên b ñã ti n tri n t t. Th m chí nh ng tuyên b ch quy n
hi u chi n ñ i v i các bãi ñá ng m và các bãi c n trong vùng bi n ðông (Nam Trung Hoa) dư ng như
ñư c ki m soát t t, n u không mu n nói là g n ñư c gi i quy t.
Tuy nhiên, ñ n năm 2009 m i th ñã thay ñ i. Không bi t vì mưu ñ hay vì sai l m ngo i giao, Trung
Qu c ñã không còn hài lòng v i vi c x p xó nh ng kh ng ñ nh ch ng chéo. Vào tháng 5 năm ñó,
Trung Qu c ñã ñưa ra m t b n ñ thô thi n t i Liên H p qu c tuyên b ch quy n không th tranh cãi
ñ i v i hơn 80% c a bi n ðông.
Nh ng căng th ng ñã leo thang ñ t ng t sau ñó, thu hút s chú ý c a các nư c ngoài kh i – trong ñó
có Hoa Kỳ – và thách th c s ñoàn k t c a kh i Asean. Vi t Nam và Philippines ph i ch u áp l c vì
Trung Qu c c t o ra nh ng “s ki n” dù không phù h p v i Công pháp qu c t , nhưng r t khó ñ
ph nh n. Tinh th n dân t c ch nghĩa ñang sôi s c trong t t c các qu c gia này, có nguy cơ x y ra
nh ng cu c ch m trán trên bi n. Chính sách trì hoãn c a Hà N i ñ i v i Trung Qu c ñã phá s n hoàn
toàn.
Nhi u ngư i thu c gi i tinh hoa bên ngoài ñ ng Vi t Nam, cũng như m t s ñ ng viên tin r ng gi i
pháp chính là tìm ki m s liên minh chính tr kinh t th t s v i Hoa Kỳ. Nhưng nh ng ñ ng viên cao
c p v n r t hoài nghi v ý ñ nh c a Hoa Kỳ, h t xem mình ñã b khoá ch t trong mâu thu n thâm
căn c ñ v i ch nghĩa t do, ch nghĩa tư b n và ch nghĩa ñ qu c c a phương Tây. H ch mi n
cư ng như ng b ñ i v i nh ng c i cách nh m t o ta tính c nh tranh kinh t toàn c u c a nư c này và
xem Hoa Kỳ như là ñ i tr ng v i Trung Qu c.
Nh ng ngư i kiên ñ nh trong ñ ng v n m c ngh n v i nh ng yêu c u c a Hoa Kỳ là Vi t Nam ph i
cho phép nh ng quy n t do dân ch l n hơn, h sơn r ng m c tiêu th c s c a Washington là l t ñ
ch ñ C ng s n. V i t t c nh ng va ch m g n ñây, h không tin nh ng ngư i lãnh ñ o Trung Qu c
s t b ñ ng C ng s n c m quy n cũng gi ng như chính h v y.
V n ñang ch m t món quà cho không
Th c ra, Trung Qu c trong nh ng ngày này quan tâm ñ n vi c giúp nh ng ngư i C ng s n anh em
c a h bám tr quy n l c ít hơn hơn nhi u so v i moiis quan tâm làm sao ñ bóc l t nh ng tài nguyên
trong vùng và m r ng các vòi b ch tu c kinh t c a h . V i nhi u kho n tín d ng xu t kh u và kh
năng ti p c n v i các kho n vay chuy n như ng t các ngân hàng nhà nư c, các công ty Trung Qu c
ñã tr thành nh ng nhân t chính trong vi c phát tri n cơ s h t ng Vi t Nam, ñ c bi t là các công
trình xây d ng nh ng nhà máy nhi t ñi n.
Nói chung, các hãng Trung Qu c không ngăn ch n các nhà th u Vi t Nam có cơ h i tham gia, thay
vào ñó h l y m t cơ h i kinh doanh t nh ng công ty ñ i th c a Nh t B n, Hàn Qu c, Nh t B n, và
châu Âu b ng cách b nh ng kho n th u c c th p. Nh ng nh ng ngư i ch trích lên án các công ty
Trung Qu c thuê chính nh ng ngư i Trung Qu c làm công nhân và s n xu t ra nh ng s n ph m kém
18. 18
ch t lư ng, v i vi c thư ng xuyên tr h n bàn giao và s vư t quá giá c ñã ñ nh. Nh ng ngư i có
quan ñi m c ng r ng v ch quy n Vi t Nam còn kh ng ñ nh xa hơn r ng s ph thu c vào các nhà
th u Trung Qu c trong các lĩnh v c mang tính chi n lư c như năng lư ng s làm xói mòn an ninh
qu c gia.
M t v n ñ gây b t hoà khác trong m i kình ñ ch này là m c thâm h t m u d ch c a Vi t Nam v i b n
hàng l n nh t c a h là Trung Qu c ñang tăng cao, ñi u mà kinh t gia Tr n Văn Th g i là “sóng
th n công nghi p”. M c m u d ch c a Vi t Nam v i chín nư c Asean khác và v i Nh t B n r t cân
b ng, và nư c này ñã thu ñư c m c th ng dư kh ng l khi làm ăn v i Liên Âu và Hoa Kỳ. Nhưng v i
Trung Qu c, Vi t Nam ñã b thâm h t 16,4 t ñô la trong năm 2012, ñưa cho Trung Qu c m c th ng
dư song phương kho ng 40%.
Ph n l n các m t hàng xu t kh u c a Trung Qu c là nh ng m t hàng trung gian ñ ñư c l p ráp các
nhà máy gia công hàng xu t kh u c a Vi t Nam: v i s i, dây kéo, nút, dây ñi n, b ng m ch ñi n t và
assorted widgets. Nhưng Trung Qu c cũng cung c p c nh ng tư li u s n xu t ñ t ñ hơn – máy móc
ñ trang b cho các nhà máy Vi t Nam và xây d ng cơ s h t ng.
Nhân t th ba và r t d th y là các m t hàng tiêu dùng b phá giá ñ ñánh b i các nhà s n xu t n i ñ a.
Các báo Vi t Nam thư ng xuyên ñưa lên nh ng bài báo cho r ng Trung Qu c ñang ñ vào Vi t Nam
nh ng hàng hoá kém ch t lư ng ho c ñ c h i, và nh ng ñ ng thái khiêu khích c a B c Kinh Bi n
ðông (Nam Trung Hoa) ñã nh n l y m t k t qu ngư c là nh ng kêu g i t y chay hàng hoá Trung
Qu c.
Vi t Nam không có ý ñ nh ñi theo hư ng này. Theo nh ng d ñoán c a các kinh t gia, Vi t Nam nên
ăn b a trưa Qu ng ðông cho th i ñi m này. V i giá nhân công th p hơn nhi u, Vi t Nam là ñi m ñ n
h p lý cho các công ty t nh ng khu gia công hàng xu t kh u c a Trung Qu c di chuy n ñ n nơi r có
ngu n nhân công r hơn. Ngành công nghi p s n xu t qu n áo và giày dép chi m 20% các m t hàng
xu t kh u c a Vi t Nam; h ñã kh i ñ ng vào th p niên 1990 khi các m t hàng qu n áo và giày dép
Trung Qu c b h n ch b i chính sách h ng ng ch c a Liên Âu và Hoa Kỳ.
Nhưng năng su t s n xu t v n còn th p, m c lương th c s ñã tăng 10% m t năm t 2006 ñ n 2011,
và Vi t Nam nói chung ñã không th h p d n các nhà s n xu t t nh ng cơ s c a h Trung Qu c.
Khi giá nhân công ti p t c tăng c Trung Qu c l n Vi t Nam, các nhà máy, thay vào ñó, ñã di
chuy n ñ n Campuchia, Bangladesh và th m chí và Mi n ðiên.
Không ph i t t c ñ u là tin x u. Khi n n kinh t toàn c u ph c h i, lĩnh v c ñư c ñ u tư nư c ngoài
cuat Vi t Nam s tăng trư ng tr l i. Thay vì d i ch các công ty Trung Qu c, m t s t p ñoàn ña
qu c và các nhà th u c a h ñã ña d ng hoá các cơ s n xu t b ng cách m các nhà máy ph Vi t
Nam. Nh ng b ng ch ng d a trên s quan sát ng u nhiên cho th y r ng m t xu hư ng ñư c tuyên b
nh m ñ n các kho n ñ u tư ch t lư ng cao hơn có th hư ng l i t vi c c t gi m thu lâu dài.
Các hãng thi t l p và m r ng các nhà máy l p ráp bao g m nh ng cái tên quan thu c như Canon,
Samsung, Intel và IBM, Hitachi, Panasonic và Nokia. Nhưng g n như t t c ñ u vào c a các m t hàng
xu t kh u ñư c s n xu t Vi t Nam ñ u ph i nh p kh u, m t vài trong s ñó ñ n t Trung Qu c. T t
c nh ng gì ñư c tính cho Vi t Nam, thông thư ng, ch là s c lao ñ ng – th mà Trung Qu c có th
làm hi u qu hơn và m c ñ l n hơn nhi u.
19. 19
Sai l m chi n lư c toàn di n
Năm 2008, v ch ra giai ño n n ng m hơn trong m i quan h gi a hai nư c, ch t ch ñ ng C ng s n
Trung Qu c H C m ðào và nguwoif ñ ng nhi m, Nông ð c M nh, ñã tuyên b v “m i quan h
h p tác chi n lư c toàn di n”. Và n u Trung Qu c th c s quan tâm ñ n vi c nuôi dư ng m i quan h
ñ c bi t v i Vi t Nam – và sau ñó gia tăng s c m nh ngo i giao ðông Nam Á – B c Kinh ñang v
trí thích h p ñ giúp ñ Vi t Nam.
M c dù nh ng nhà lãnh ñ o Vi t Nam không th a nh n m i lo l ng v s m t cân b ng trong cán cân
thương m i song phương, ñây là trách nhi m chính tr thâm căn c ñ . Trung Qu c nh p kh u nhi u
cao su, than ñá, d u m , g r ng và các s n ph m nông nghi p, nhưng không quan tâm ñ n hàng hoá
công nghi p c a Vi t Nam. Các ñ ng thái thân thi n tăng cư ng hàng nh p kh u công nghi p không
m t gì nhi u c a Trung Qu c c và là m t tin c c t t ñ i v i Hà N i.
Trên t t c , m t ñ xu t thành th t cho s phát tri n chung ngu n tài nguyên khoáng s n và cùng qu n
lý ngu n cá trong khu v c ñang tranh ch p Bi n ðông có th là m t nhân t thay ñ i c c di n - c
trong m i quan h v i Vi t Nam và Asean.
Nhưng s th t là m i quan h gi a B c Kinh v i Hà N i ñã tr nên c c kỳ b t n t Hi p ñ nh năm
2008. Áp l c c a Trung Qu c v các v n ñ chính tr và chi n lư c ñã ki m hãm các lãnh ñ o Vi t
Nam, ñe do nghiêm tr ng s t n t i c a h . B c Kinh ñã duy trì l p trư ng c a h trong s nh ng
ngư i Trung Qu c theo ch nghĩa dân t c b ng cách giương oai di u võ bi n ðông, trong khi nh ng
n l c không hi u qu c a Hà N i tránh né nh ng ñ ng thái khiêu khích c a Trung Qu c ñã d n d n
xói mòn v trí c a nó ñ i v i nh ng ngư i theo ch nghĩa qu c gia trong nư c.
Không ñ ñ có xung ñ t vũ trang, nhưng th t khó ñ tư ng tư ng Trung Qu c có th làm gì hơn ñ
thúc ñ y s s p ñ c a nh ng ngư i b n t nh n và là ñ ng minh ý th c h trong ch ñ “kinh t th
trư ng xã h i ch nghĩa” duy nh t trên th gi i ngoài Trung Qu c. Trong m i kh năng có th , ñi u
này làm cho nh ng lãnh ñ o m i hư ng ñ n vi c t làm cho mình tr nên d m n hơn trư c m t Hoa
Kỳ – m t k t qu t ñánh b i hoàn toàn.
Lo l ng hơn là kh năng mâu thu n vũ trang gi a hai nư c không b lo i hoàn toàn. Trung Qu c có
ho l c m nh hơn Vi t Nam nhi u, nhưng Hà N i ñang gia tăng kh năng phòng th trên không và
trên bi n c a h . N u b ép ñ n ñư ng cùng, l ch s cho th y r ng Vi t Nam s tr ñũa. M t tính toán
sai l m b i b t c bên nào có th ñưa ñ n m t cu c va ch m. Cu c va ch m này s kh c li t và ñ m
máu, v i nh ng h u qu không th lư ng trư c.Trung Qu c có th ti p t c ñón vài trò m t k gây h n
– nhưng h s ñóng vai trò ñó b ng ho l c.
(David Brown là m t nhà ngo i giao v hưu và c ng tác viên thư ng xuyên v i t Asia Sentinel. Ông
vi t bài này cho T p chí Kinh t Trung Qu c phát hành hàng quý c a hãng nghiên c u kinh t toàn
c u Gavekal Dragonomics Hong Kong)
2 CÂU H I
20. 20
Cu i tháng 6-2013 v a qua, sau chuy n ñi Trung Qu c tr v , Ch T ch nư c Trương T n Sang
có cu c g p v i gi i doanh nhân, t i Tp.HCM. Trong cu c g p, KS Nguy n Văn ð c, Phó Giám ñ c
Công ty Kinh doanh B t ñ ng s n ð t Lành, H i viên H i KTS Tp.HCM, có phát bi u, ông nói :
Câu chuy n th 1 : Chuy n ð ng Viên
... trong dân, ngư i ta thư ng nói : th ng ñó là ð ng viên, nhưng mà nó t t. T i sao ð ng ñ ngư i
qu n chúng ñ u coi ð ng viên là ngư i x u, ngư i nào t t là trư ng h p th c t cá bi t ?...
Câu chuy n th 2 : Chuy n Trung Qu c
... ngư i Tàu cai tr chúng ta hàng ngàn năm và luôn luôn chèn ép chúng ta. Ngày nay ngư i Tàu có
m t kh p nơi trên ñ t nư c chúng ta, ñ ng b ng, cao nguyên, b bi n, bây gi l i h p tác, cho phép
ngư i Tàu ñ u tư khai thác vùng bi n B c B ... (và gi ng ông xúc ñ ng) ... ñ ngh Ch T ch hãy h i
BCH TW ð ng, h i Qu c H i có ñ ng ý cho h p tác như v y không
M i xem nghe ông ð c phát bi u :
http://www.youtube.com/watch?v=Y7uBfvqhyRo
http://www.youtube.com/watch?v=Pjq-lYS80FEsns=em
S H U TOÀN DÂN
Tô Văn Trư ng
GS Nguy n Lang vi t bài “V ch ñ s h u ñ i v i ñ t ñai” ñăng trên T m nhìn, có ý ki n
cho r ng ph i xem l i khái ni m s h u toàn dân vì nghĩ ñó là quan ñi m không th th c hi n ñư c
(non-operational concept).
Trong bài vi t c a GS Nguy n Lang có nói ñ n l ch s nhân lo i b t ñ u b ng ñ t ñai công
h u, r i ñ t ñai thu c nhà vua như Vi t Nam, vua t m ban cho quan l i có công, nh t là khi vua
không có chính sách thu thu ñ tr lương. Như v y, ñ t ñai sơ kh i là c a t p th , vì lúc ñ u c a nhân
lo i ph i h p qu n săn b t, hái trái nên ph i ho t ñ ng chung. Nhưng khi có th ng dư thì rõ ràng ñ t
ñai thu c v k có quy n l c và n m ñư c quy n l c. Công h u bá tư c Trung Qu c và châu Âu
ñ u có ñ t ñai riêng. H cho nông nô c y r . Vi t Nam thì ch y u ñ t ñai thu c làng xã, hay thu c
vua, không có công h u bá tư c. Quan hay vương th i nhà Tr n cũng ch ñư c t m chia quy n x
d ng ñ l y tô mà s ng.
Theo chúng tôi hi u, dù châu Âu, Trung Qu c hay Vi t Nam ñó là m m m ng c a tư h u.
Quy n tài s n tư thu c m t nhóm ngư i. Hoàn toàn không có cái quan ñi m là ñ t ñai là c a toàn dân.
Khi xã h i phát tri n thêm, có công nghi p và c n tôn tr ng tư h u thì quan ñi m tư h u cá nhân ra
ñ i. T ñó nó n i li n v i quy n con ngư i, quy n ñư c b o v cái mình làm ra, t c là b o v tư h u.
Như v y xã h i hi n nay, m i nơi ñ u có quy n tư h u cá nhân, tư h u t p th và tư h u nhà nư c
21. 21
(hay g i là công h u cũng ñư c). Không th có cái g i là tư h u toàn dân. Và ñ c bi t là không th ñi
ngư c l i l ch s ñ b o r ng quy n tư h u là ph n ti n hóa.
M ñ i v i ngư i da ñ thì khi gi quy n tư h u t p th thì là có l i nh t cho h . Hi n nay
do vi c Hi n pháp M cho phép h t l p và t làm ra lu t c a h , h ñã ñem ñ t cho thuê làm sòng
b c. H không th phân chia vì không bi t làm gì v i ñ t. Như v y không có tư h u cá nhân vì nó
ch ng l i gì, ñ t c a h so v i dân thì th a m a.
Trao ñ i ý ki n trên v i GS Nguy n Lang ñư c ông gi i thích c n phân bi t s h u cá nhân ñ i
v i tư li u tiêu dùng và ñ i v i tư li u s n xu t ch y u. S h u cá nhân v tư li u tiêu dùng không có
ai ph nh n. V i s h u cá nhân ñ i v i nh ng tư li u s n xu t không ph i là ch y u như xe máy c a
ngư i làm ngh xe ôm, v n chuy n hàng hóa, không ai ph nh n quy n s h u cá nhân. Ph m trù s
h u v i các quy n chi m h u, s d ng, ñ nh ño t ñư c xác nh n ngay t ñ i ch ñ nô l , qua Lu t La
mã và t i nay v n ñư c v n d ng.
Hi n pháp và ñư ng l i c a ð ng ñ u công nh n ba ch ñ s h u là s h u toàn dân, s h u
t p th và s h u tư nhân (ngay c ñ i v i tư li u s n xu t). V n ñ s h u c a toàn dân là m t th c
th ñã hình thành trong các nư c, tuy cách g i có khác nhau. ðơn gi n là các tài s n ñư c xây d ng
b ng v n ngân sách là thu c s h u toàn dân ch không ph i thu c s h u nhà nư c. S dĩ như v y vì
ngân sách là do toàn dân góp ñ hình thành và giao cho Nhà nư c (th c ra là h th ng cơ quan hành
pháp) qu n lý và s d ng ch không giao cho h th ng cơ quan này quy n s h u ñ i v i tài s n ñó.
M t khác, nh ng di s n văn hóa l ch s , nh ng th ng c nh, nh ng khu b o t n sinh thái (chùa M t c t,
ñ n th vua Hùng, V nh H Long, khu r ng qu c gia Cát Tiên vv....) cũng thu c s h u toàn dân.
Trư c dó, các tài s n này thu c v s h u c a các c ng ñ ng. Khi nhà nư c ngày càng phát tri n thì
vai trò c a c ng ñông ngày càng b thu hép ñ thay b ng vai trò c a nhà nư c. Do ñó, không có v n ñ
tranh cãi là có s h u toàn dân không vì ñó là ñi u t t y u. Công h u, bá tư c phương Tây có quy n s
h u ñ t ñai mà h chi m h u nhưng t i VN không có tình hình ñó. T i VN, vua giao ñ t phong h u
nhưng không có nghĩa là ñ t ñó thu c quy n s h u c a nhà vua mà ñ t ñó v n thu c quy n s h u
c a c ng ñ ng làng xã.. ðây cũng là m t v n ñ liên quan ñ n ñ c ñi m c a phương th c s n xu t Á
ñông mà Mác-Ăng ghen có ñ c p ñ n nhưng l i không có ñi u ki n nghiên c u làm rõ. B n báo
cáo “Kinh nghi m nư c ngoài v qu n lý và pháp lu t ñ t ñai” do B Tài nguyên Môi trư ng so n
th o tháng 9/2012 có gi i thi u ch ñ s h u Nhà nư c v ñ t ñai t i m t s nư c như Israel, Nam
phi, ch ñ s h u hoàng gia t i Anh, Nh t, Brunay, Campuchia, Indonêxia, Malaxia. Như v y, gi a
ch ñ s h u toàn dân v ñ t ñai, bên c nh s d bi t c th , v n có s tương ñ ng v i ch ñ s h u
Nhà nư c và ch ñ s h u hoàng gia v i tư cách là “ch ñ s h u chung v ñ t ñai”.
V n ñ r c r i là mu n không công nh n quy n s h u toàn dân ñ i v i ñ t ñai ch không ph i
là ph nh n quy n s h u toàn dân nói chung, cũng không ph i là quay ngư c l i l ch s mà th hi n
quá trình v n ñ ng ít nhi u có tính quy lu t ñ i v i ch ñ s h u. S dĩ như v y vì ñòi h i ph i th c
hi n quy n s h u tư nhân ñ i v i ñ t ñai. Trong th c t , quy n s h u tư nhân ñ i v i ñ t ñai v n
ñư c xác nh n dư i hình th c quy n s h u h n ch , m t hình th c s h u ñư c lu t pháp các nư c
công nh n, trư c h t là qua b Lu t hình s . Do ñó, c n làm rõ quy n s h u h n ch c a tư nhân ñ i
v i ñ t ñai là như th nào ?
ð i v i ñ t ñai, ngoài ch ñ s h u toàn dân ñ i v i ñ t ñai, còn có ch ñ s h u h n ch c a
tư nhân ñ i v i ñ t ñai qua vi c giao cho tư nhân quy n s d ng ñ t. Quy n s d ng ñ t nói riêng,
quy n s d ng tài s n nói chung là m t l ai hàng hóa ñư c lưu hành trên th trư ng t dư i ch ñ nô
l (nên có th ñó là nguyên nhân d n ñ n vi c Lu t La Mã ph i ñ c p ñ n ch ñ s h u và ba quy n
liên quan). Vi c mua-bán quy n s d ng tài s n ñư c h p th c hóa và Lu t hóa trong b Lu t hình s
c a t t c các nư c, trong ñó có VN. Khi m t ngư i c th ñã mua (ho c ñư c giao) quy n s d ng tài
23. 23
“Cũng t i nhi u ngư i dân không hi u r ng dân phòng, dân ph t qu n h ñư c làm cái
gì, làm như th nào ñ mà ñ u tranh, thành ra nhi u ngư i c ‘dúi’ tí ti n cho ñ m t th i
gian, lâu d n h quen thói nên sinh làm b y.”
Ý ki n này ñư c chia s (t n tình) b i ông Nguy n Văn T nh, qu n Hai Bà Trưng:
“Không bi t t ñâu ngư i dân ta hi n quen v i ki u hành x ‘c vi ph m r i dúi ti n là
xong.’ T ñó, có cái l x u là: T qu n, dân phòng không ñư c ch n b t vi ph m giao
thông nhưng c tuýt còi. Mà tuýt là ki u gì ngư i vi ph m cũng ph i m t ti n, không mu n
ñ n kho b c cho m t th i gian thì ‘m t’ vào túi riêng cho dân phòng, cho t qu n. H qu
là ch y. V y là ñư c anh, ñư c , l i c hai bên.”
Tôi thi t tình không th y nh ng ngư i b “tuýt còi” – nghĩa là nh ng k thu c bên b móc
túi – ñư c l i l c gì ráo tr i nhưng hoàn toàn ñ ng ý v i phương cách “ ng x tình th ” là
c “dúi ti n” cho nó xong ñi. Coi như c a ñi thay ngư i. Ch b lôi vào ñ n công an thì
ch ng nh ng ph i m t thêm ti n mà (không ch ng) còn dám m t luôn c m ng!
Dân phòng ñang tác nghi p. Ngu n nh: RFA
Tuy nhiên, không ph i c ñ ng chuy n v i ñám dân phòng r i “dúi ti n” là yên ñâu à nha.
Có nh ng trư ng h p lôi thôi l m, lôi thôi lâu, và lôi thôi l n – theo tư ng thu t c a ông
Khách Di u Anh, ñ c ñư c trên di n ñàn Dân Lu n, vào ngày 2 tháng 7 năm 2013:
“Tôi xin d n ch ng m t v án mà tôi t ng theo dõi trong th i gian trư c ñây tôi còn làm
trong cơ quan pháp lu t: ch có m t vi c c n con là dân phòng vô c hành hung m t ông
già, ông già này ñòi chính quy n ph i x lý dân phòng vi ph m pháp luât, nhưng x dân
phòng thì liên quan ñ n công an, n u ñưa nó ra tòa thì nó b án n ng vì ñã có nhi u ti n án
ti n s , th là c m t h th ng chính quy n bao che cho nó, lôi nó ra tòa thì nó b o làm
theo l nh c a công an.
Ông già t c khí n i khùng vì thái ñ b t công và bao che c a chính quy n nên ch i ông
ch t ch phư ng là ‘ñ lưu manh’. Th là công an kh i t ông già, t c là dùng bi n pháp
ph n ñòn ñ làm gương cho ngư i khác, ñ ng có ñ ng vào dân phòng là chân tay c a
công an, ñ ng vào thì r y rà to…
R i còn b t ông già ñeo s như tù nhân ñ ch p nh, m c dù tòa án chưa tuyên b ông già
có t i hay không. L i còn b t ông già ký vào biên b n ñi u tra trư c r i m i ñ c biên b n
24. 24
ñi u tra sau… Ngư i th lý v án này là m t ph n tên là Thanh Mai, công an qu n C u
Gi y.”
Vì tính ch t “lôm côm” và “qu n áo m i nơi m t v ” nên trong trư ng h p ph i “x lý tình
hu ng” thì công an có th bi n thành dân phòng, và khi c n ñ n s “b c xúc c a nhân dân”
thì dân phòng l i hoá (ngay) ra … qu n chúng t phát.
Ngu n tranh bi m h a: Qu c phòng – Defence
Bác sĩ Ph m H ng Sơn, m t cư dân phư ng Thu Khuê, cho bi t ông ñã có chút kinh
nghi m (không vui gì cho l m) v i gi i ngư i này:
“Kho ng 08:25 ngày 23 tháng Ba năm 2010 khi tôi ñang nhà m t mình, b ng nhiên có 3,
4 ngư i trung niên l m t ñ n nhà tôi, gi i thi u là h i c u chi n binh mu n vào g p tôi
ñ nói chuy n, tôi m c a và m i m i ngư i vào phòng khách và b ng nhiên vào thêm
r t nhi u ngư i n a …
T t c kho ng 15 ngư i ñ tu i trung niên và m t vài ngư i trên 60 ho c trên 70 tu i.
bên ngoài còn thêm kho ng 4, 5 thanh niên tr l m t ñ ng, ng i c a, và ngoài sân. Sau
khi m i ngư i yên v , m t ngư i kho ng trên 50 tu i nói là h thu c h i c u chi n binh
chi n trư ng Tây nguyên, hôm nay ñ n ñây h i tôi v m t s chuy n liên quan ñ n các bài
vi t c a tôi trên m ng. Cu c nói chuy n kéo dài t 08:30 ñ n kho ng 09:35….
Trư c khi k t thúc, m t vài ngư i ñã nói nh ng câu có tính ch t áp ñ t và ñe d a tôi v i ý
là h s không ñ cho gia ñình tôi yên n u tôi còn vi t trên m ng như th và có th h s
ném c “c t ñái” (nguyên văn) vào nhà tôi.”
Phư ng Th y Khuê, qu n Tây H (ch c ch n) ñã nhi u l n ñ t ñư c “danh hi u văn hoá”
nên l c lư ng qu n chúng t phát ch do là “có th ” ném “c t ñái” thôi, ch chưa ném
th t. nh ng ñ a phương khác thì sinh ho t c a ñám ngư i này (có ph n) hơi kém l ch s
hơn chút xíu. Tam Kỳ, Qu ng Nam là m t nơi như th , theo như tư ng trình c a blogger
Huỳnh Th c Vy:
25. 25
“N a ñêm ngày 3 tháng 4 năm 2013, lúc c gia ñình ñang ng , thì ba tôi nghe ti ng xe g n
máy tr t i trư c nhà, sát ch ông ng (phòng ng ba tôi ngay sát m t ñư ng làng). Sau
ñó, là ti ng ào ào, nư c văng tung tóe và m t mùi hôi th i kinh kh ng b c lên. Ba tôi b t
d y và thoáng th y chi c xe máy ch hai tên thanh niên r ga b ch y.
C nhà th c gi c và hi u ra ñó là trò b n th u c a an ninh mà nhi u ngư i b t ñ ng chính
ki n ñã t ng ph i ch u trư c ñây như c Hoàng Minh Chính, bà Tr n Kh i Thanh Th y…
và g n ñây là ch Bùi H ng…”
Trò “b n th u” này không ch ñư c s h tr c a ñám “an ninh” mà còn ñư c y m tr b i
l c lư ng dân phòng trên m ng. Bên dư i bài tư ng thu t c a Huỳnh Th c Vy, trên trang
Dân Làm Báo, có ñôi v ñã góp ý m t cách vô cùng … t nh và th u ñáo:
-Escalate: ðúng là kh thân, n a ñêm th c d y mà ph i d n d p ñ ng hôi th i ñó thì th t
là c c. Nhưng ñ k t lu n ñó là do phía an ninh h làm thì th t ch ng có cơ s xác ñáng
nào h t. Vì n u h làm v y thì khác nào t ăn cư p r i t khai. ðây cũng có th là hành
ñ ng c a bên phe nào ñó ch ng chính quy n và mu n vu oan cho h thì sao. Hay v i
nh ng hành ñ ng ph n kháng c a Huỳnh Th c Vy thì ñ ng nghĩ ngư i dân ai cũng ng h
c …
- Ông b t: Khi chưa có b ng ch ng thì không ph i cái gì cũng quy ch p h t cho an ninh
c ng s n , v n có th nghĩ ñ n kh năng là do hàng xóm ra tay.
Nh ng ý ki n k trên, xem ra, ñ u ñi m tĩnh, nhã nh n và ý nh . Ít ra thì cũng ñ dùi ñ c
hơn ph n h i c a (khách vi ng thăm) có qúi danh là B ch Hùng – bên dư i Thư K V
Vi c B ðánh ð p Trong Tù C a ð Minh H nh– ñ c ñư c nơi trang Dân Lu n, vào hôm
mùng 6 tháng 7 v a qua:
“Hoàn toàn không có v qu n giáo ñánh ñ p tù nhân. Còn vi c các tù nhân khác ñánh hay
không thì ph i có ch ng c minh b ch và rõ ràng, và ph i yêu c u ñương s ch ng minh
ñư c qu n giáo ñ ng ñ ng sau.
Còn n u không ch ng minh ñư c ai là ngư i ñánh, ai là ngư i ra l nh ñ ng sau, không có
ch ng c …. thì m i l i bu c t i b a ñ t m t phía là vô giá tr . ðương s hoàn toàn có th
b a ñ t b t c m t chuy n gì, cái này ch c ai cũng bi t…”
Và có l ngư i bi t rõ nh t không ai khác hơn là ông H Quang L i, Trư ng Ban Tuyên
Giáo Thành y Hà N i. Trên báo Lao ð ng, s ra ngày 1 tháng 9 năm 2013, gi i ch c này
ñã “nêu kinh nghi m ‘t ch c nhóm chuyên gia’ ñ u tranh tr c di n, tham gia bút chi n
trên internet v i các lu n ñi u xuyên t c c a các th l c thù ñ ch.”
Nhóm “chuyên gia” này còn có tên g i chính xác là … nh ng dư lu n viên.
Blogger Trương Duy Nh t – khi còn v trí c a m t ngư i tù d khuy t – ñã có bài bài
tư ng thu t v m t cu c ñ u tranh (quy t li t) gi a nh ng dư lu n viên v i các th l c thù
ngh ch. Xin ghi l i tóm lư c:
“Tòa chưa k t t i, nhưng nh ng tr n ném ñá tơi b i trên báo chí ñã b t ñ u ñư c l nh xung
26. 26
phong trút lên ñ u cô n sinh Nguy n Phương Uyên v i l i ch i r a h n h c thô b chưa
t ng có …Hãy ñ c vài comment ñi n hình ñư c báo chí ch n l c ñăng t i:
- “Không bi t 2 nhóc này ăn g o c a nông dân mình hay ăn bơ, s a nư c ngoài mà ngu
xu n như th ?”
- “…Thi u, ñói, khó khăn thì ph i lao ñ ng ch . T i gì cho b ng t i ch ng phá ñ ng, nhà
nư c (ch ng l i nhân dân)”
- “Th t u ng cơm cha m , ch ng qua là v a tham v a ngu m i b l a như th …”
- “T i bán dâm ki m ti n tuy ô nh c nhưng cũng không n ng b ng t i bán nư c, chuy n
này kh r i em ơi.!!!!”
-“ No cơm m áo nên “R ng m ”. Cho ng i tù r c xương, lao ñ ng kh sai su t ñ i cho
ñáng ñ i…”
V n theo blogger Trương Duy Nh t, ki u hư ng d n dư lu n c a ñám dư lu n viên k trên
“không ch ph n tuyên truy n” mà còn “vô văn hóa” n a. Blogger Ngư i Buôn Gió thì
nhìn v n ñ m t khía c nh khác. Có l vì buôn gió không lãi m y, và b túng thi u
thư ng tr c nên ông ch chăm chăm lo ñ n chuy n … t n (b n) ti n c a ngân qũi qu c gia:
“ð ñ u tranh v i b n tuyên truy n x u, bôi nh ch ñ . M t thành ph l n thuê 900 dư
lu n viên ñ c ng c ni m tin trong nhân dân r ng ch ñ này t t ñ p và ñang ngày m t
tươi sáng hơn.
M c lương c a m t dư lu n viên trong m t ngày là bao nhiêu. Tính m t b ng xã h i thì
bèo nh t m i dư lu n viên lãnh 100 ngàn m t ngày, c ng thêm 100 ngàn ph phí v trà
thu c, máy móc, thi t b , báo chí… thì h m i có th tuyên truy n cho t t ñư c. V y m i
ngày thành ph b ra 180 tri u ñ ng chi cho ñám này ho t ñ ng, m t tháng là 5,4 t
ñ ng.”
Dù v y, h v n “tuyên truy n không ñư c t t” gì cho l m, n u chưa mu n nói là ngư c l i,
theo nh n xét c a blogger Huỳnh Ng c Chênh:
“Không bi t các dư lu n viên ñư c nhà nư c tr lương n y làm nh ng vi c gì trên m ng
nhưng s xu t hi n c a h ng u nhiên trùng h p v i s xu t hi n c a nhi u trang blog n c
danh b y b và b n th u. Chúng thư ng gi danh là yêu nư c, là ch ng c ng, là dân ch ,
là h i ngo i… ñ vi t nh ng bài b a ñ t bôi nh nh ng trí th c, nhân sĩ và nh ng blogger
ti n b . Và bây gi ñám âm binh ñó l i ch a mũi dùi vào chính các v lãnh ñ o c a ñ ng
cũng như vào chính anh ñ y anh Tư . He he, chơi âm binh có ngày b m c áo gi y là
v y.”
Nhân v t ñư c g i là “anh Tư” trong ño n văn thư ng d n không ai khác hơn là ông ñương
kim Ch T ch Nư c Trương T n Sang, v lãnh ñ o ñã tr thành n n nhân c a ñám … âm
binh trên m ng. Ông Sang, t t nhiên, không ph i là n n nhân duy nh t.
28. 28
thi t b .
Nhi u ngư i t tàu Trung Qu c tràn lên
tàu cá c a ông Vương r i dùng dao ch t
720m dây hơi thành nhi u ño n nh , l y ñi
nhi u thi t b , ngư lư i c cùng 1 t n cá và
hút 5000 lít d u diesel, ư c t ng thi t h i
400 tri u ñ ng.
Không ch l y tài s n, nhi u ngư i trên
tàu Trung Qu c còn dùng xà beng, búa
ñ p v c a kính cabin tàu.
Kính cabin và n p h m n t toác
n m ng n ngang kh p nơi.
T cabin lái c a tàu b
ñ p phá, các trang thi t b
thông tin liên l c hi n ñ i
trên tàu cũng b ngư i c a
29. 29
tàu 306 thu gi .
Sau cu c ñ p phá, cabin tàu ông Vương b
b nát, tr ng hoác, hư h ng n ng.
V t tích c a dao chém ñ t dây hơi c a các
ngư dân còn in sâu trên be tàu cá ông
Vương. Trong khi ñó, tàu ông Mai Văn
Cư ng tr v quê cũng ch u nhi u thương
tích, b tàu 306 tr n l t, t ch thu tài s n
vào lúc 9h sáng ngày 7/7 v i t ng thi t h i
hơn 200 tri u ñ ng.
Thuy n trư ng Võ Minh Vương b nhi u
ngư i trên tàu 306 dùng dùi cui ñi n
chích vào ngư i, dùng ch ñánh vào sau
gáy ng t x u ngay trên tàu. Ngay sau khi
tr v quê, ông Vương c m giác ñau ñ u,
chóng m t, th p th m lo âu cho s c kh e
c a mình. V vi c hai tàu cá c a ngư
dân huy n ñ o Lý Sơn b tàu Trung
Qu c t n công, t ch thu tài s n ñã ñư c
chính quy n ñ a phương xác minh, báo
cáo cơ quan ch c năng T nh, Trung
ương có gi i pháp can thi p b o v
quy n l i c a ngư dân.
Trí Tín
Ch t c và treo c …
Hà Văn Th nh
M t ngư i b n ñư c m i d H i th o v Bi n ðông Qu ng Ngãi cách ñây ít lâu có k v i tôi r ng,
ñi u ñau ñ n và nh c nhã nh t là khi bi t chuy n ngư dân ta, m i l n ñi ñánh b t xa b , mu n s ng, an
toàn, PH I treo c Tàu (!)? Tôi h i l i t i sao ch ng th y báo chí nói gì thì “b ” ng ti p là H i th o
ñó có cho báo chí tham d ñâu mà tin v i t c!
Câu chuy n khó tin y c ám nh, làm tôi băn khoăn mãi cho ñ n ngày ñ c th y trên BBC, 9.7.2013:
Tàu cá Vi t Nam “b t n công, ch t c ”. Thì ra, cái s th t kinh hoàng ñó b bưng bít, ñ hóa thành
30. 30
“ñ i tác chi n lư c toàn di n” v i k láng gi ng tham lam, ñ c ác, tráo tr r t có th là chuy n thư ng
ngày…
Bài báo c a BBC cho ñ c gi bi t thuy n trư ng tàu QNg 96787 TS, ông Võ Minh Vương, nói tàu c a
ông b t ñ u ra khơi t ngày 4/7 và ñ n ngày 9/7 thì d ng l i g n ñ o Phú Lâm, thu c Hoàng Sa…
Ông Vương cho bi t khi tàu c a ông ñang neo ñ u thì m t chi c tàu tr ng xu t hi n và th ca nô
xu ng bám theo tàu c a ông.
Sau 15-20 phút truy ñu i, nh ng ngư i này ñã “leo lên tàu và dùng dùi cui ñi n ñ ñánh thuy n
trư ng và th y th trên tàu, ñ ng th i ñ p phá tàu và t ch thu toàn b s cá m i ñánh b t ñư c”.
Khi ñư c h i nh ng ngư i này nói ti ng gì, ông Vương cho bi t là h “nói ti ng Trung Qu c”.
Ông Vương cũng cho bi t thêm nh ng ngư i này m c ñ “s quan h i quân”, và m t s khác thì m c
“ñ lính r n ri”.
“H ch hư ng Vi t Nam nhưng không nói là Vi t Nam”, ông Vương nói.
“Tôi không ch u thì h m i ch t hai cây c [treo trên tàu], v t xu ng nư c“.
“Tôi ch y t i l y c lên thì h ñánh tôi ng t x u”.
Ch c ch n, không m t lương tri nào c a Trái tim Vi t, H n Vi t có th ch u n i s th t kinh
hoàng v n i ñau ñ n nhãn ti n: Mu n ñánh cá trên bi n tr i c a ta thì ph i h c ta, treo c Tàu;
không h thì b ch t, v t xu ng nư c; mu n không b s nh c ñ l y c lên thì thân tàn, ma d i!
Có còn gì ñ nói n a không v cái ñ u cáng, thâm ñ c c a 4 t t, 16 ch vàng; v s im l ng lì l m c a
các quan ch c có tránh nhi m trư c v n nư c, lòng dân?
Làm sao có th bi n minh n i khi s th t ñ ng cay rành rành như th mà v n khua mép, cong môi b o
v cho cái g i là “tình h u ngh ”; v n ñàn áp b t c ai dám ñau n i ñau qu c th b s nh c, hi m h a
m t bi n, m t nư c c n k ?
N u n i các s ki n t vi c TQ chi m Hoàng Sa ngày 19.1.1974, chi m m t ph n Trư ng Sa, ñ o Ba
Bình, 1956; G c Ma, 14.3.1988; thành l p cái g i là “thành ph Tam Sa”, 24.7.2012; chuy n h c ta,
treo c tàu trên Bi n ðông…, thì ngay m t ñ a tr cũng bi t rõ r ng âm mưu xâm lư c, cư p bóc
nư c ta c a nhà c m quy n TQ (và ðài Loan) là b n ch t, không bao gi thay ñ i. Làm sao có th
thay ñ i ñư c b n ch t c a k thù truy n ki p hàng ngàn năm?
S thâm ñ c, tinh vi c a “Tàu kh a ch t ñi” (cách di n ñ t c a Phương Uyên, Nguyên Kha) thì không
bút nào có th t n i. Joseph Needham (1900-1995) – ngư i b c ñ i ñ nghiên c u TQ có nói r ng
dù có s ng thêm vài trăm năm n a cũng không th hi u h t cái thâm hi m ñ n m c huy n bí c a “tư
duy Tàu”. Cái “tư duy Tàu” y ñang “chơi” nư c c tàn ñ c nh t: Làm cho tư duy Vi t coi vi c h c
ta, treo c Tàu là chuy n… bình thư ng! M t khi qu c th , lòng t tôn dân t c b vô c m hóa, hèn h
hóa, câm l ng hóa trư c l i ích c a cá nhân hay m t nhóm ngư i mà v n chưa coi ñó là hi m h a sao?
Xin bày t s tri ân và khâm ph c trư c lòng dũng c m c a ông Võ Minh Vương và các thuy n viên
c a tàu QNg 96787 TS. Chính chi c tàu cá bé nh y cho chúng ta th y rõ v n còn ñó nh ng con ngư i
yêu T Qu c hơn c tính m ng và c a c i c a mình. H s n sàng ñương ñ u v i nguy hi m, m t mát
ñ b o v ch quy n c a ñ t nư c. N u không còn nh ng ngư i như th , th hình dung Bi n ðông
ñang tràn ng p c Tàu?
Hu , 11.7.2013
31. 31
KHÔNG ðAU KHÔNG PH I LÀ NGƯ I
VI T NAM
Nguy n Trung Tôn
12-07-2013
Khí ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông
b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông
cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng
con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì?
******
Sau khi lư t qua m t vài trang web ñ tim ki m thông tin, tôi d ng l i trên Dân Làm Báo và lòng ñau
như c t khi th y hàng lo t các bài vi t ñã ñưa tin v vi c tàu 306 c a Trung Qu c “ð i x nhân ñ o
v i ngư dân lao ñ ng hòa bình trên bi n” b ng cách ñ p phá tàu và cư p h t h i s n và m t s th
khác, ñánh ngư i ng t x u, ch t c ñ sao vàng….
Tôi không th c m lòng mà ph i th t lên: Lũ kh n n n!
Lũ kh n n n ñây tôi không ch dùng ñ i v i nh ng tên cư p Trung Qu c, mà nó bao g m t t c
nh ng k su t ngày rêu rao “vàng v i t t “ Là “ Hòa Bình H p Tác, Là anh em láng gi ng là ñ ng
chí…
Nói tóm l i là cái ch nghĩa c ng s n và nhưng k ñang l i d ng nó ñ làm h i t qu c Vi t Nam c a
tôi! Tôi d t mình và nh l i ch vài tháng nay thôi h t t “Lòng tin chi n lư c” ñư c th thư ng
Nguy n T n Dũng nh c ñi nh c l i nhi u l n t i ð i tho i Shangri-La l n th 12, r i vi c ch t ch
Trương T n Sang thăm Trung Qu c v a qua v i 29 l n nh t trí trong ñó có v n ñ V nh B c B .
Có ph i chăng cái “lòng tin chi n lư c” c a Th tư ng Dũng là ñây? Hay ñây là “thành tích” ngo i
giao c a ch t ch Trương T n Sang trong chuy n công du v a qua c a ông t i Trung Qu c? Ho c ñây
là k t qu c a ð i tho i chi n lư c qu c phòng Vi t Nam - Trung Qu c l n 4 C a thư ng tư ng
Nguy n Chí V nh? Mà trong ñó ông ñã nêu năm hư ng h p tác c th : “h p tác công tác ð ng, công
tác chính tr trong quân ñ i hai nư c; tăng cư ng trao ñ i thông tin gi a các cơ quan chi n lư c hai
bên ñ ñánh giá ñúng tình hình; l y ñ i tho i chi n lư c qu c phòng c p th trư ng ñ ñánh giá tình
hình, ñưa ra các gi i pháp h p tác có hi u qu ; tăng cư ng h p tác gi a h i quân, c nh sát bi n hai
nư c; s d ng ñư ng dây nóng gi a tư l nh h i quân hai nư c ñ trao ñ i thông tin c n thi t”.
Tôi th y v a ñau v a nh c m c dù nh ng ngư dân Vi t Nam kia không ph i là h hàng ru t th t c a
tôi, nhưng h là ngư i Vi t Nam là ñ ng bào c a tôi, h là hình nh c a t t c ngư i Vi t Nam trên
32. 32
vùng bi n vùng tr i Vi t Nam. Tôi không hi u sao mà v n có r t nhi u ngư i Vi t Nam có th d ng
dưng trư c nh ng n i nh c nhã c a t qu c như v y? Tuy ñây không ph i là l n ñ u tin tàu Trung
Qu c có thái ñ , hành vi t n công tàu cá Vi t Nam; nhưng l n này m c ñ tàn b o hơn và nó x y ra
sau nh ng s ki n ngo i giao c a các lãnh ñ o Vi t Nam liên quan t i m i quan h Vi t Trung và tình
hình trên Bi n ðông.
Chúng ta th y r ng không th nào x d ng gi i pháp ngo i giao gi a Vi t Nam - Trung Qu c v tình
hình Bi n ðông ñư c n a mà lúc này các lãnh ñ o ñ ng c ng s n Vi t Nam nên th a nh n v i nhân
dân r ng mình ñã b t l c, hãy vì n i ñau c a toàn dân t c, vì s toàn v n lãnh th mà kêu g i toàn dân
xu ng ñư ng ch ng Trung Qu c xâm lư c, (n u như ð ng còn mu n dành l i cho mình chút danh d
vì các ông cũng là ngư i Vi t).
N u không hãy h c t p Philipin ñưa v vi c này ra di n ñàn Qu c t ñ hy v ng t o thêm s c m nh
cho Vi t Nam. ð ng vì quy n bính t m th i c a ñ ng mà ti p t c cúi ñ u trư c Trung C ng ñ chu c
l y n i nh c muôn ñ i con cháu. Khí ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông
b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông cho
r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng con ñư ng
ngo i giao ñã ñ t k t qu gì? Sao ngư i dân b ñánh b cư p, qu c th b sĩ nh c thì các ông ng i trơ
m t ra không có ñ ng thái nào? Hay l i ch y sang Trung Qu c ñ xin h ñ i x nhân ñ o v i ngư dân,
ñ r i sau m i l n ñư c “ ð i x nhân ñ o” như cách v a r i thì không còn ai dám ra khơi và v y là
Trung Qu c tho i mái tung hoành trên vùng Bi n c a t qu c chúng ta?
ðây là n i ñau c a toàn dân t c Vi t! V y n u ñ ng c ng s n Vi t Nam hèn ñ y và khi p như c
không dám b o v ngư i dân và s toàn v n lãnh th thì h i nh ng ai còn coi mình là ngư i dân Vi t,
trư c n i ñau c a t qu c mình chúng ta hãy cùng nhau ñoàn k t xu ng ñư ng ñ ng lo t bi u tình
ch ng Trung Qu c xâm lư c, nêu chúng ta d ng dưng không hành ñ ng gì thì v i ñà này ch ng bao
lâu nhà c a, v con c a chúng ta và ngay c con ngư i cũng s tr thành tài s n c a Tàu c ng mà thôi!
Thanh Hóa ngày 12/7/2013
Nguy n Trung Tôn
33. 33
S im l ng vô liêm s
Ngư i Quan Sát (Danlambao) - Th c tình, tôi mà nhìn th y lá c ñ b m màu máu có ngôi sao vàng
là tôi a gan. Nhưng khi nghe tin hàng lo t ngư dân mi n Trung b Tàu Kh a cư p h t cá và nhiên
li u, và ch t b cái lá c b m màu máu y quăng xu ng bi n ñ treo lên lá c c a quân xâm lư c,
nhưng ngư dân không h lo l ng v s m t mát tài s n c a mình mà c gìn gi l y ng n c ñ r i b
ñánh ng t x u là lòng tôi ñau nhói. Chí ít trong lúc hi m nguy c c kỳ như th h v n c gi gìn l y
m t th mà t m lòng th c thà và gi n ñơn y cho là bi u tư ng c a m t ñ t nư c, linh h n c a m t
dân t c. H yêu bi n, yêu nư c như th , không so ño, không tính toán, ch ng l c l a d i trá.
Trư c s th t kinh hoàng này b b n c ng s n chóp bu hoàn toàn im l ng, d u nh m. Thay vào ñó
chúng ti p t c ra r hàng ngày trên cái h th ng truy n thông kh ng l kia; nào là “không có gì quý
hơn ñ c l p t do”, nào là “hòa bình, n ñ nh”, nào là “vì nư c quên thân, vì dân ph c v ”, nào là
“lòng tin chi n lư c”, nào là “dân giàu nư c m nh”… và hàng ngàn m t r n r ng kêu gào su t
ngày ñêm ch là m t nh ng l p lu n láo toét và b i ñ che d u nh ng âm mưu bán nư c.
B m t hèn h ñã rơi xu ng. Bi n ðông ñang g m gào sóng d . Sóng ñiên cu ng c a b n xâm lăng,
sóng u t h n c a nh ng ngư dân chân ch t th t thà và c nh ng ng n sóng căm thù c a c nhân dân.
Tr l i ng n c . Tôi kh ng ñ nh ng n c y không ñáng ñ bay trong ng n gió Vi t Nam. Nhưng nó
v n c ph t phơ như s nh c nh m t n i nh c không th nào quên c a nòi gi ng Vi t. Nhưng thà là
chính tay ngư i dân Vi t h xu ng, ch tôi không th nào ch p nh n vi c ñ ng l ng yên nhìn b n Tàu
Kh a dày dò. Nh ng ngư dân y hoàn toàn ñúng ñ n khi gi l y nó mà ch p nh n s b m d p ñau
ñ n, th m chí b m ng. H ñã th hi n lòng yêu nư c hoàn toàn trung th c.
Th mà cái b n kh n n n y im l ng, cái im l ng vô liêm s , cái im l ng c a nh ng cái ñ u b i. Trong
khi cái h th ng truy n thông l i l n h ng rêu rao “4 t t, 16 ch vàng”.
Ngư i Quan Sát
danlambaovn.blogspot.com
34. 34
“Hai Bên ðã Th ng Nh t Nh ng Bi n Pháp X Lý…” (ðinh T n L c). – Ms Nguy n Trung Tôn:
KHÔNG ðAU KHÔNG PH I LÀ NGƯ I VI T NAM (TNM). “Khi ngư i dân xu ng ñư ng bi u
tình ch ng Trung Qu c thì các ông b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng
con ñư ng ngo i giao… các ông cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay
các ông gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì?” – S im l ng vô liêm s (DLB).
“Th mà cái b n kh n n n y im l ng, cái im l ng vô liêm s , cái im l ng c a nh ng cái ñ u b i.
Trong khi cái h th ng truy n thông l i l n h ng rêu rao ‘4 t t, 16 ch vàng’.” - 63 tri u ñ ng ng h
ngư dân (NLð).
M t ñ c gi thân thi t, thư ng tham gia nhi u bình lu n chính tr trên trang BS này, hôm qua ñã g i
t i email nh n ñ nh: “Ngay sau khi có tin T ng th ng Obama và Ch t ch Vi t Nam TTS ñã th a thu n
ñ y chuy n thăm trư c kia n ñ nh vào tháng 9, k t h p v i H i ngh Thư ng ñ nh Liên Hi p Qu c lên
ngày 25.07 này, B c Kinh ñã ngay l p t c ra ñòn: ch t c , cư p tàu cá Vi t Nam b ng s quan m c
s c ph c và tàu h i giám. ð i S Kh ng Hi n H u lâu nay không nói gì b ng h p báo, nh c l i m i
cam k t c a VN v i B c Kinh nhân chuy n thăm B c Kinh, 16 ch v.v. R t có th s p t i ñây, B c
Kinh s có các món võ thâm ñ c và tàn ác hơn n a ñ i v i Vi t Nam. Rõ ràng, chúng ñang gi món võ
tàu nh m d a n t Vi t Nam, h n ch k t qu chuy n thăm Washington c a Ch t ch TTS và h n ch
Obama chơi “con bài Vi t Nam”. Nhưng võ tàu B c Kinh này, m t l n n a, l i t l t tr n b m t ác
bá, x o quy t, nói m t ñ ng làm m t n o c a mình trư c toàn th nhân dân Vi t Nam và nhân dân
toàn th gi i.
Anh em ta ph i bi u tình ñ bày t thái ñ cho b n ð i Hán này bi t thôi!”
.
Chúng tôi xin bàn thêm. N u hôm nay, các báo ñài b t ñ u ñ ng lo t im l ng, không ti p t c làm rõ và
lên án hành ñ ng cư p phá, ñánh ñ p ngư dân VN v a qua, thì s sáng t thêm th c hư thông tin cho
r ng V trư ng v Báo chí, Ban Tuyên Giáo TƯ Vũ ðình Thư ng ñã nh n tin ra l nh “b t mi ng” các
báo, mà chúng tôi ñã ñưa chi u qua.
T ñây cũng cho th y thêm m t nghi v n v nh ng âm mưu nguy hi m hơn n a, là ph i chăng ñang có
th ño n “n i công ngo i kích”, ph i h p trong ngoài gi a b n bành trư ng bá quy n B c Kinh v i bè
lũ tay sai c a chúng t i VN, l i d ng khoét sâu m i mâu thu n n i b chính quy n VN, gây nghi ng
trong dân chúng, không rõ trong gi i lãnh ñ o, ai m i là ngư i th c tâm kiên quy t b o v ch quy n
bi n ñ o.
Liên quan v “nh n tin” c a ông Vũ ðình Thư ng, chúng tôi còn ñư c bi t trong tin nh n ñó, có c
n i dung c m báo chí ñưa tin v vi c trang b vũ khí cho c nh sát bi n. ð hi u thêm th c hư l nh này,
chúng ta có th tham kh o b n tin trên Thanh niên ñã b g b sau khi ñăng lên chi u t i qua: Nh t trí
trang b vũ khí quân d ng cho ki m ngư. Tuy nhiên, m t s báo khác ñã ñăng l i. Không rõ có s
nh m l n hay không gi a “c nh sát bi n” và “ki m ngư”, và vi c “c m” ñưa thông tin ñó có ph i là do
s s làm phía Trung Qu c n i gi n, có c tăng cư ng cho l c lư ng h i giám c a h ?
Sáng nay, báo Tu i tr ti p t c không truy c p ñư c, có th v n do cu c t n công ki u DDoS quy mô
chưa t ng th y nh m vào báo này và 2 báo m ng cùng thu c hàng ñ u v lư ng ñ c gi là Dân trí và
VietnamNet. Có ñi u l là trong su t 1 tu n qua, các cơ quan, t ch c tham gia ñi u tra v cu c t n
công này v n chưa ñưa ra ñư c l i gi i ñáp: th ph m ñ n t ñâu. Li u hi n tư ng này có liên quan t i
35. 35
tin t c Trung Qu c hay không, khi mà v i quy mô, trình ñ k thu t, m c tiêu t n công như v y, khó
có th xu t phát t cá nhân hay t ch c ngư i Vi t nào ñó?
'Hi p ñ nh v i TQ không ph i bùa h m nh'
C p nh t: 08:04 GMT - th năm, 11 tháng 7, 2013
M b ng chương trình nghe nhìn khác
Tr l i ph ng v n BBC ngày 11/7, nguyên Th trư ng B Nông nghi p Phát tri n Nông thôn, ông
Lương Lê Phương, nói có nhi u vi c c n ph i làm hi n nay ñ b o ñ m an toàn cho ngư dân ñánh b t
xa b .
Theo ông Phương, có ba v n ñ chính ph i th c hi n:
Th nh t ph i h tr ngư dân khi ñánh b t trên bi n. Ph i thành l p l c lư ng ki m ngư m nh, ñ t m
ñ b o v ngư dân khi ñánh b t xa b , ông nói.
Th hai là ph i nâng c p các tàu ñánh cá xa b cho công su t l n hơn ñ ñ m b o an toàn trong tình
hình th i ti t x u.
Th ba là ngư dân ph i ñư c nhà nư c h tr ñ t ch c l i thành ñ i, thành t ñ t c u giúp l n
nhau. Hi n này t nh Qu ng Ngãi là t nh tiên phong trong vi c t ch c khá nh t.
Trong trư ng h p x y ra s c trên bi n như g p bão t ho c b tàu nư c ngoài chèn ép thì có th h
tr cho nhau trong khi ch ñ i l c lư ng c u giúp như tàu ki m ngư hay bên c nh sát bi n.
Tr l i v v tàu cá c a ngư dân huy n ñ o Lý Sơn, Qu ng Ngãi b t n công khi neo ñ u g n khu
v c ñ o Phú Lâm, v n là m t ñ o n m sâu trong khu v c chi m ñóng c a Trung Qu c t i qu n ñ o
Hoàng Sa, ông Phương cho r ng ñây là m t vùng ñ o tranh ch p r t gay g t gi Vi t Nam v i Trung
Qu c. ðây là câu chuy n r t nh y c m ph c t p.
Tôi nghĩ là nên ñưa v n ñ này ra qu c t , ông nói.
Riêng v chuyên môn, trư c m t chưa gi i quy t ñư c v n ñ d t khoát theo lu t qu c t thì cũng nên
tuyên truy n giáo d c cho ngư dân bi t vùng nào an toàn ñ ñánh b t. ðây không ph i là như ng b ,
mà là ñ ñ m b o an ninh cho ngư dân, trong khi ph i ñòi h i ch quy n theo ñúng b ng ch ng l ch s
ñ l i.
Cũng theo v c u th trư ng, ñ xu t cho l c lư ng ki m ngư ñư c s d ng súng trong phiên h p y
ban thư ng v Qu c h i ngày 10/7 s không giúp gi i quy t ñư c nh ng v n ñ hi n t i
Tôi th y v n ñ này qu c t hóa ra thì m i t t ch ñơn phương Vi t Nam thì không gi i quy t m t
cách tri t ñ , tr n v n ñư c. C n có ít nh t m t COC gi a Asean và Trung Qu c. Tôi nghĩ Asean hi n
nay ñã có m t s ñ ng tình, khác v i h i ngh Campuchia h i năm ngoái.
36. 36
B i vì ñây không ph i riêng v v n ñ th y s n mà còn là v n ñ hàng h i. N u vùng bi n này không
n ñ nh lưu lư ng hàng hóa qua ñây r t l n, chi m 70% lưu lư ng hàng hóa qu c t .
Nh n xét v hi p ñ nh thi t l p kênh liên l c gi a hai nư c ñ gi i quy t va ch m v i ngư dân trên
bi n mà ch t ch nư c Vi t Nam, ông Trương T n Sang, v a ký trong chuy n ñi Trung Qu c v a qua,
ông Phương cho r ng ñây không ph i là cách gi i quy t tri t ñ cho l m.
Ông th a nh n: Nó cũng là m t cơ s ban ñ u ñ ti p t c các hi p ñ nh, ký k t khác ñ hai bên d a
vào ñó có th ñưa ra nh ng quy t ñ nh ñ ng ñ n hơn.
Tuy nhiên, nó cũng không ph i là m t lá bùa h m nh, ông nh n m nh.
H Long: Ph ta hóa… ph Tàu
Bi n hi u in ñ y ch Trung Qu c
Tuy n ñư ng du l ch ch y d c bãi bi n Bãi Cháy c a TP. H Long gi ñây gi ng m t khu ph
Tàu b i ñ y r y bi n hi u in ch Trung Qu c.
Bi n hi u ñ c ch Tàu
ði chưa ñ y m t cây s trên tuy n ñư ng mang tên H Long c a TP. H Long, có th th y hàng ch c
bi n hi u c a khách s n, c a hàng bán ñ lưu ni m… in ñ y ch Trung Qu c.
T i m t c a hàng bán ñ lưu ni m, chúng tôi g p ch Tuy t- m t khách du l ch l n ñ u ñ n thành ph
H Long. Th y ch t n ng n m t lúc lâu trư c nh ng món quà b t m t, chúng tôi h i chuy n m i bi t
ch ñang phân vân không bi t ñây là c a hàng c a ngư i Vi t hay ngư i Trung Qu c. Ch ph i nghĩ
“tìm cách nói sao cho l ch s ”. Nhưng s e ng i c a ch hơi th a. Ch c a hàng ñi ra chào ch b ng
ti ng Vi t r t “sõi”.
H u h t ch c a hàng có bi n hi u ch Trung Qu c trên tuy n ñư ng này là ngư i Vi t Nam. Tuy
nhiên, ph n l n không ñ c n i dòng ch Trung Qu c trên bi n hi u nhà mình.
37. 37
Ch ñêm H Long v i dòng “chú thích” b ng ch Trung Qu c l n hơn ch Vi t
Ngay bi n hi u c a hai khu mua s m l n nh t dành cho du khách ñ n H Long là Ch ñêm H Long
và Siêu th Thanh Niên cũng “chú thích” dòng ch Trung Qu c n i b t hơn c dòng ch Vi t.
Ngư i dân ñây cho cho bi t, m y năm qua, khách Trung Qu c ñ n H Long r t ñông. Có nh ng
bu i t i, h ñi t ng ñoàn, ăn u ng các quán ăn trương bi n hi u ch Trung Qu c nên c ng ñây là
khu ph Tàu.
ði u 18 c a Lu t Qu ng cáo quy ñ nh ñ i v i bi n hi u qu ng cáo: Trong trư ng h p s d ng c ti ng
Vi t, ti ng nư c ngoài trên cùng m t s n ph m qu ng cáo thì kh ch nư c ngoài không ñư c quá ba
ph n tư kh ch ti ng Vi t và ph i ñ t bên dư i ch ti ng Vi t. Tuy nhiên, t i ñây, ch Trung Qu c
sánh ngang ch Vi t trên bi n hi u c a ñ m i lo i hình d ch v . T ăn u ng, ng ngh , ñ lưu ni m,
th i trang, th m chí ngay c c a hàng t p hóa, nơi bán nh ng th ñ l t v t cũng ñư c “ñính kèm” ch
Trung Qu c.
Các lo i ch Tây – Ta – Tàu ñư c k t h p trên t m bi n hi u th i trang
Anh Ti n, ch m t quán ăn cho bi t: Trư c ñây bi n hi u ti ng Anh cũng nhi u. Nhưng khi khách
Trung Qu c ñ n r t ñông, các ch khách s n, nhà hàng, c a hàng ñ i sang dùng bi n hi u ch Tàu.
H i ñ n quy ñ nh ñ t bi n hi u qu ng cáo, anh Ti n cho hay h u h t ch c a hàng khác ñ u l c ñ u
không bi t ho c “không c n bi t”. Lý do là ch c n ngư i Trung Qu c ñ c và hi u ñư c, bán ñư c
nhi u hàng là t t r i.
Ông Phát, ch m t c a hàng ñ lưu ni m cho bi t, s vi c này di n ra r t lâu r i, nhưng không th y
các cơ quan ch c năng ki m tra, nh c nh nên dân “c làm thôi”.
Ch Nguy n Phương Th o, sinh viên ð i h c Văn hóa Hà N i - khách du l ch cho hay, ñây là l n ñ u
tiên ch ñ n H Long. Ch th c s ng c nhiên khi th y r t nhi u bi n hi u qu ng cáo in ñ c ti ng
Trung Qu c. “Là sinh viên chuyên ngành văn hóa, mình th y s vi c này th t ñáng bu n. Du khách
ñ n Vi t Nam hay H Long là ñ chiêm ngư ng c nh ñ p, tìm hi u con ngư i và văn hóa Vi t Nam
ch không ph i xem chúng ta ña d ng ngôn ng như th nào”, ch Th o nói.
Không th ñánh m t t tôn dân t c
Nghe câu chuy n k trên, PGS.TS Nguy n H u ð t, Khoa Ngôn ng h c, ð i h c KHXHNV Hà
N i cho r ng, không th ch p nh n hi n tư ng này. Lâu nay chính sách c a Nhà nư c luôn ñ cao vi c
38. 38
gi gìn và b o v s trong sáng c a ti ng Vi t. “Ph i tôn tr ng ti ng nói và ch vi t c a mình trên
chính lãnh th c a mình. Ph i b o v tính chính th ng c a ti ng Vi t, b o v ti ng Vi t v i tư cách là
công c s m t ñ qu ng bá văn hóa Vi t Nam”, PGS. Nguy n H u ð t nói.
T m bi n hi u qu ng cáo này kín ñ c ch Trung Qu c
Bi n hi u qu ng cáo ghi ch Trung Qu c san sát nhau
PGS. ð t k , ông ñã ñi nhi u nư c và th y ngư i Trung Qu c, Nh t B n có ý th c r t cao trong vi c
b o v ngôn ng c a mình. Không ch trên ñ t nư c c a h , mà ngay nh ng khu t p trung nhi u
ngư i Trung Qu c trên th gi i, h cũng dùng ti ng m ñ trên bi n hi u qu ng cáo. ”V y t i sao
nhi u ngư i Vi t Nam l i làm ñi u ngư c l i ngay trên ñ t nư c mình?”.
PGS. ð t cũng phân tích: V cơ b n, ch Vi t và các ch vi t h Latinh khác h n v i ch Trung
Qu c. Do v y, nh ng ngư i không bi t ch Trung Qu c ñ n H Long nhìn vào các bi n hi u này s
th y r t r i m t, không th ñ c ñư c ch chưa nói ñ n chuy n hi u ý nghĩa c a nó.
Theo nhà Ngôn ng h c này, các cơ quan ch c năng c a Qu ng Ninh và TP. H Long có trách nhi m
trong vi c qu n lý bi n hi u qu ng cáo. ð c bi t m t thành ph du l ch n i ti ng như H Long, nơi
dành cho h u kh p m i ngư i trên th gi i, ch không ph i dành riêng cho ngư i Trung Qu c. Th c
t , hi n tư ng “ph ta hóa ph Tàu” không ch di n ra TP. H Long mà ñang manh nha xu t hi n
m t s ñ a phương khác. S vi c ñó khi n các nhà nghiên c u ngôn ng như PGS. TS Nguy n H u
39. 39
ð t thêm nhi u trăn tr : “Tôn vinh ngôn ng dân t c cũng chính là tôn tr ng b n thân mình, là th
hi n s t tôn dân t c ngay trên ñ t nư c mình”.
Kho n 2, ði u 18 c a Lu t Qu ng cáo quy
ñ nh:
Trong các s n ph m qu ng cáo ph i có n i dung
th hi n b ng ti ng Vi t, tr nh ng trư ng h p
nhãn hi u hàng hoá, kh u hi u, thương hi u, tên
riêng b ng ti ng nư c ngoài ho c các t ng ñã
ñư c qu c t hoá không th thay th b ng ti ng
Vi t; Trong trư ng h p s d ng c ti ng Vi t,
ti ng nư c ngoài trên cùng m t s n ph m qu ng
cáo thì kh ch nư c ngoài không ñư c quá ba
ph n tư kh ch ti ng Vi t và ph i ñ t bên dư i
ch ti ng Vi t.
H ng Nhung
http://khampha.vn/tin-nhanh/ha-long-pho-ta-hoa-pho-tau-c4a99632.html
VN tăng trư ng ch m nh t trong 2 th p k
Th sáu, 12/07/2013, 16:03 (GMT+7)
Vi t Nam ñang trong ñ t tăng trư ng ch m kéo dài nh t k t khi ti n hành c i cách kinh t t
cu i nh ng năm 1980.
Ngân hàng Th gi i (World Bank) công b thông tin trên trong bu i h p báo C p nh t tình hình phát
tri n kinh t Vi t Nam di n ra sáng 12/7 t i Hà N i.
B n báo cáo c a World Bank cho hay, l n ñ u tiên trong 2 th p k , Vi t Nam có m c tăng trư ng
ch m hơn Indonesia và Philippines. ðây cũng là ñ t tăng trư ng ch m kéo dài nh t k t khi Vi t
Nam ti n hành c i cách kinh t t cu i nh ng năm 80. Theo ñó, GDP ch tăng m c 5,25% trong năm
2012 - m c th p nh t k t năm 1998.
Tăng trư ng ch m cũng kéo theo t l ñ u tư gi m toàn di n. T c ñ tăng trư ng bán l và d ch v
cũng gi m t 24% (năm 2011) xu ng còn 11,9% trong năm 2013.
World Bank phân tích: Tình hình tài khóa c a chính ph không thu n l i. T ng thu ngân sách năm
2012 cũng gi m xu ng m c th p nh t l ch s , k t h p v i vi c b t bu c ph i tăng các kho n chi h tr
ph c h i n n kinh t khi n các kho n n c a chính ph ñang gia tăng.
Chú thích nh: ð i di n World Bank t i bu i h p báo sáng 12/7