SlideShare a Scribd company logo
1 of 92
Download to read offline
1
ðI M TIN M Y NGÀY QUA
S 50
'M mu n có quan h chi n lư c v i
VN'
C p nh t: 14:19 GMT - th sáu, 12 tháng 7, 2013
M b ng chương trình nghe nhìn khác [M THEO CÁCH ðà G I Ý NH NG L N TRƯ C]
Ti n s Lê ðăng Doanh nói ông ñư c bi t T ng th ng Hoa Kỳ ñã 'ñ ngh Vi t Nam thi t l p
quan h ñ i tác chi n lư c'.
Trái v i nhà quan sát Carl Thayer t Australia, ông Doanh nói ông không ng c nhiên v chuy n thăm
c a ông Sang t i Hoa Kỳ vì T ng th ng Obama ñã d ki n m i ông Trương T n Sang t i thăm vào
tháng Chín.
Nay chuy n thăm ñã ñư c ñ y s m lên hơn m t tháng và hai ông s g p nhau vào 25/7 t i Nhà Tr ng.
Tr l i ph ng v n BBC hôm 12/7, ông Doanh nói:
"Như tôi ñư c hi u T ng th ng Obama ñã ñ ngh Vi t Nam thi t l p quan h ñ i tác chi n lư c v i
Hoa Kỳ và tôi hy v ng kỳ này hai bên có th tăng cư ng m i quan h h p tác và nâng cao t m h p tác
lên quan h chi n lư c."
TT Obama m i Ch t ch Trương T n Sang
thăm M
RFA 11.07.2013
Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang, nh ch p trư c ñây. File photo
2
T ng th ng Hoa Kỳ Barack Obama ñã chính th c m i Ch t ch Vi t Nam, Trương T n Sang thăm M
trong tháng này. Nh t báo Ph Wall trích ngu n tin t nh ng ngư i dàn x p chuy n ñi cho bi t như
v y hôm nay.
Tuy nhiên phát ngôn viên Nhà Tr ng nói r ng Nhà Trăng không có b t c thông tin gì ñ công b v
chuy n ñi vào lúc này.
Quan h Hoa Kỳ-Vi t Nam ñã có nhi u ti n tri n trong các năm qua. Hi n M là ñ i tác thương m i
l n th hai c a Vi t Nam, sau Trung Qu c. Th ng dư thương m i c a Vi t Nam trong năm 2012 v i
M là hơn 15 t ñô la.
Quan h qu c phòng hai nư c cũng phát tri n trong nh ng năm tr l i ñây. H i cu i tháng trư ng,
T ng tham mưu trư ng Quân ñ i nhân dân Vi t Nam, Thư ng tư ng ð Bá T ñã t i thăm B Qu c
phòng M . Hoa Kỳ cũng ñã t ng lên ti ng quan ng i v căng th ng t i bi n ðông nơi Vi t nam và
Trung Qu c có tranh ch p v ch quy n.
N u chuy n vi ng thăm thành hình thì ñây là chuy n thăm M ñ u tiên c a ông Trương T n Sang k
t khi ông n m gi ch c v Ch t ch nư c vào tháng 7 năm 2011.
T ng th ng Obama m i Ch t ch nư c
Vi t Nam công du Hoa Kỳ
T ng th ng M Barack Obama cùng phu nhân, bà Michelle Obama ch p hình k ni m v i Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang và phu
nhân, bà Mai Th H nh, t i Thư ng ñ nh APEC t i Hawaï ngày 12/11/2011. REUTERS/Larry Downing
RFI
Các ngu n tin thân c n v i h sơ, ngày hôm qua, 10/07/2013, cho AFP bi t, t ng th ng Barack
Obama m i Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang công du Hoa Kỳ vào cu i tháng B y.
Chuy n công du M c a Ch t ch nư c Trương T n Sang s t p trung vào vi c tăng cư ng h p tác
kinh t gi a hai bên. ðây s là l n th hai, m t nguyên th Vi t Nam thăm nư c M , k t khi Hà
N i và Washington bình thư ng hóa quan h song phương.
3
Hai ngu n tin thân c n v i h sơ, xin n danh cho bi t, ông Trương T n Sang s t i Nhà Tr ng vào
tu n cu i cùng c a tháng B y này.
Cho ñ n t i hôm qua, Nhà Tr ng cũng như ñ i s quán Vi t Nam t i Washington không mu n bình
lu n gì v thông tin này.
Theo gi i quan sát, Hoa Kỳ mu n tăng cư ng quan h v i ch ñ c ng s n Vi t Nam, v n là c u thù,
và v i Hi p h i các nư c ðông Nam Á – ASEAN. Trao ñ i thương m i gi a Vi t Nam và M , h u
như không có gì trong nh ng năm 1990, hi n ñã lên t i 20 t ñô la.
V ph n mình, Vi t Nam mong mu n phát tri n h p tác quân s v i Hoa Kỳ vào lúc các nư c
ASEAN t cáo Trung Qu c ngày càng t ra hung hăng trong h sơ tranh ch p ch quy n lãnh th
Bi n ðông.
T ng th ng M Bill Clinton, ngư i ti n hành bình thư ng hóa bang giao song phương, ñã th c hi n
m t chuy n công du hòa gi i l ch s v i Vi t Nam năm 2000. T ng th ng George Bush ñã sang Vi t
Nam nhân d p Thư ng ñ nh APEC ñư c t ch c t i Hà N i năm 2006. Năm 2007, Ch t ch nư c Vi t
Nam Nguy n Minh Tri t sang thăm Hoa Kỳ.
C u Ngo i trư ng M Hillary Clinton cũng ñã sang Vi t Nam h i tháng B y 2012. Tân Ngo i trư ng
Hoa Kỳ John Kerry cho bi t ông cũng có ý ñ nh thăm Vi t Nam trong th i gian t i.
Tuy nhiên, vi c phát tri n phát tri n quan h gi a Washington và Hà N i thư ng b m t s ngh sĩ t i
Qu c h i Hoa Kỳ ch trích m nh m . Nh ng ngư i này cho r ng v n ñ nhân quy n t i Vi t Nam ñã
b g t xu ng hàng th y u.
TIN QUAN Y U TRONG
TH C M -VIÊT -TRUNG tháng 7/2013 :
TT Obama khuy n d Ch t ch T p C n Bình b t hung hăng v i Vi t Nam và hoà
thương thay vì dùng võ l c./// H i ki n thư ng ñĩnh Obama - Trương T n Sang
25/7/2013 t i Washington...có kh năng xây d ng "lòng tin chi n lư c Vi t M
" ñ ng l i, n u Hà n i bi t khôn khéo h p tác v i M v hô sơ nhân quy n dân
ch .Hy v ng. TS
4
Nguyên th M -Vi t s bàn v nhân quy n
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2013/07/130712_sangvisit_human_rights.sht
ml
Ông Trương T n Sang thăm M l n ñ u tiên v i tư cách ch t ch nư c
Chính ph Hoa Kỳ ra thông cáo nói T ng th ng Barack Obama s ti p Ch t ch nư c Vi t Nam
Trương T n Sang vào ngày 25/7 t i Nhà Tr ng.
Thông cáo c a Thư ký Báo chí Nhà Tr ng vi t: "T ng th ng [Obama] s nhân cơ h i này th o lu n
v i Ch T ch Sang làm th nào ñ c ng c hơn n a quan h ñ i tác gi a hai nư c trong các v n ñ
chi n lư c c a khu v c và tăng cư ng h p tác v i kh i Asean".
Thông cáo cho bi t thêm r ng ông Obama mong mu n th o lu n v i ông Sang các ch ñ "nhân
quy n, các thách th c ñang n y sinh như thay ñ i khí h u, và t m quan tr ng c a vi c hoàn t t Hi p
ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) tiêu chu n cao".
Ch t ch Trương T n Sang s thăm chính th c Hoa Kỳ vào tu n cu i tháng B y. ðây là chuy n thăm
M ñ u tiên c a ông trong cương v ch t ch nư c, và ông Sang là ch t ch nư c th hai c a Vi t Nam
thăm ñ t nư c c u thù.
Năm 2007, Ch t ch Nguy n Minh Tri t ñã có chuy n thăm 'l ch s ' kéo dài g n m t tu n t i Hoa Kỳ.
Có tin cho hay l n công du này, ông Trương T n Sang cũng s thăm Canada.
Vi c thông cáo ng n g n c a Tòa B ch c ñ t nhân quy n lên hàng ñ u trong các ch ñ th o lu n
cho th y nư c ch nhà trông ñ i m t s gi i thích t phía Ch t ch Vi t Nam v các cáo bu c vi ph m
trong lĩnh v c v n ñư c coi là còn nhi u khác bi t này.
Hà N i b ch trích vì ñã b t và c m tù nhi u nhà ho t ñ ng m t cách ôn hòa, th i gian g n ñây là các
blogger b t ñ ng chính ki n.
Bư c ñ t phá?
M t s nhà quan sát chính tr ðông Nam Á, như Murray Hiebert và Phoebe De Padua t t ch c
Sumitro Chair for Southeast Asia Studies thu c Trung tâm Nghiên c u Chi n lư c Qu c t (CSIS) t i
Washington DC, cho r ng chuy n ñi c a ông Trương T n Sang là m t ph n trong chi n d ch ngo i
giao c a lãnh ñ o Vi t Nam.
5
G n ñây ông ch t ch ñã ñi thăm Trung Qu c và Indonesia, trong khi Th tư ng Nguy n T n Dũng có
bài phát bi u ñư c ñánh giá cao t i Di n ñàn an ninh Shangri-La Singapore.
Hai nhà nghiên c u trên nh n ñ nh trong m t bài vi t: "Vi c lãnh ñ o Vi t Nam ñua nhau ñưa ra các ý
tư ng và c nh tranh v ñ uy tín không ph i là ñi u d cho các nư c ñ i tác, trong ñó có Hoa Kỳ".
Tuy nhiên, h cũng cho r ng ñ xu t hình thành quan h ñ i tác chi n lư c chưa th c hi n ñư c vì m t
s lý do.
M t trong các lý do ñó, theo Hiebert và De Padua, là cánh b o th trong ð ng CSVN không mu n ñi
quá xa v i Hoa Kỳ vì lo ng i làm ph t lòng Trung Qu c.
Th hai, t i M các dân bi u ñang tăng áp l c lên chính ph ñòi ph i ñ c p v i phía Vi t Nam v tình
tr ng nhân quy n, mà h cho là ñang x u ñi.
M t s h c gi như Giáo sư Carlyle Thayer t Canberra, Úc châu, cho r ng "nhân quy n ph i là m t
ph n trong chi n lư c r ng l n hơn c a M , nhưng không nên tr thành tr ng tâm làm kìm hãm ti n
b trong h p tác nh ng lĩnh v c khác".
Th nhưng cũng có ngư i như Phó Giáo sư Jonathan London t City University of Hong Kong thì cho
r ng nhân quy n là m t trong nh ng rào c n trong quan h Vi t-M .
Ông London nói Vi t Nam c n có bư c ñ t phá trong quan h v i Hoa Kỳ, và ñ làm ñi u này thì
ð ng CSVN ph i có nh ng ñ i thay th c s .
Ông nói thay ñ i h u hi u nh t mà lãnh ñ o Vi t Nam có th làm là "cho phép toàn dân tham gia vào
cu c s ng chính tr c a ñ t nư c m t cách công b ng, ch m d t ñàn áp, và phát tri n th ch dân ch
trong nư c".
Tăng n l c
Trong khi ñó, m t dân bi u lâu nay tích c c v n ñ ng cho nhân quy n Vi t Nam kêu g i M n l c
hơn n a ñ khuy n khích chính ph Hà N i tôn tr ng nhân quy n.
Dân bi u theo công hòa t ti u bang Virginia, ông Frank Wolf, ch trích chính quy n Obama là ñã làm
tình hình nhân quy n Vi t Nam 't i t hơn'.
Ông Wolf m nh d n nh n ñ nh r ng chính sách ñ i v i Vi t Nam c a M "ñã làm t t c ngư i dân
Vi t Nam và ngư i M g c Vi t quan tâm t i nhân quy n và t do tôn giáo th t v ng".
Vi t Nam ñư c chính quy n ông Bush cho ra kh i danh sách các qu c gia gây quan ng i v nhân
quy n và t do tôn giáo (CPC) năm 2006 vì cho là ñã có nhi u ti n b .
Dân bi u Wolf nh n ñ nh r ng tình hình Vi t Nam ñã tr nên t i t hơn, ông d n ngu n kênh ABC
News cho hay ch riêng năm 2013 ñã có “hơn 50 ngư i b k t t i và b tù trong các phiên x chính
tr ".
6
Theo ông, không ch không giúp gi i quy t ñư c vi ph m nhân quy n Vi t Nam, chính ph Hoa Kỳ
còn l ng thinh không bênh v c nh ng ti ng nói ch trích các vi ph m ñó.
T ñ i tác ñ n ñ ng minh
Nhà báo t do Bùi Văn Phú . G i cho BBCVietnamese.com t San Jose
BBC. th sáu, 12 tháng 7, 2013
M - Vi t c n cân nh c y u t TQ trong quan h song phương, theo tác gi
Tòa B ch c v a loan báo T ng th ng Barack Obama s ñón Ch t ch Trương T n Sang vào ngày 25-
7 t i ñây.
Tin này gây ít nhi u ng c nhiên cho m t s dân c trong Qu c h i M , nh ng t ch c b o v nhân
quy n và c ng ñ ng ngư i M g c Vi t vì tình hình nhân quy n t i Vi t Nam g n ñây x u ñi v i b t
giam, x án nhi u ngư i có quan ñi m b t ñ ng v i Hà N i.
M i nh t là vi c tuyên án tù hai sinh viên Nguy n Phương Uyên và ðinh Nguyên Kha; v b t lu t sư
Lê Qu c Quân và nhà báo Trương Duy Nh t.
V x Lê Qu c Quân ñã lên l ch ngày 9-7, gi chót Hà N i cho hoãn l i v i lý do chánh án m ñ t
xu t. Ngay sau ñó tin T ng th ng Barack Obama g i l i m i ñ n Ch t ch Trương T n Sang ñư c
loan báo.
ðây là d u ch Vi t Nam chi u ý Hoa Kỳ ñ hy v ng nâng quan h hai nư c lên m c cao hơn, cũng
như giúp Hà N i cân b ng quan h v i B c Kinh.
Quan h Vi t-Trung nh ng năm qua tr nên căng th ng khi Trung Qu c mu n xác ñ nh ch quy n
lãnh h i b ng ñư ng lư i bò kéo dài xu ng t n Malaysia, bao g m h t bi n ðông Vi t Nam và Tây
Philippines.
ð ng thái c a Trung Qu c làm các nư c ASEAN và c Hoa Kỳ quan ng i. T ng th ng Obama ñã ñ
xu t chi n lư c chuy n tr ng ñi m, tái cân b ng l c lư ng quân s ñ ngăn ch n B c Kinh bành
trư ng nh hư ng và ki m soát bi n ðông, là th y l chính t ðông Á qua bi n n ð , t i Trung
ðông.
ðây là m t thay ñ i chính sách mang tính chi n lư c c a Hoa Kỳ ñ i v i khu v c k t năm 1975.
7
M t l n n a ñ a chính tr vùng ðông nam Á l i tr nên nóng, tuy không có bom rơi, súng n mà là t n
công kinh t c a Trung Qu c ñ i v i các qu c gia trong vùng, trong ñó Vi t Nam ph i ch ng ñ nhi u
nh t vì sát bên c nh.
Ngày nay b i c nh là v i m t Trung Qu c ít c ng s n tính hơn n a th k trư c, không còn ào t xu t
kh u súng ñ n, xu t kh u chính sách c i cách ru ng ñ t, h p tác xã, thay vào ñó là ñ ti n và các s n
ph m mà s c m nh c a nó có th ñánh s p n n kinh t c a Vi t Nam.
'Trung Qu c thay ñ i'
Th i Chi n tranh L nh, v i ch trương ngăn ch n ch nghĩa c ng s n tràn xu ng ðông Nam Á, Hoa
Kỳ ñã can thi p vào Vi t Nam qua cu c chi n v i k t thúc là chi n th ng v phía c ng s n.
Lý gi i l ch s c a giai ño n này có hai hư ng. M t khuynh hư ng cho r ng Hoa Kỳ ñã th t b i trong
m c tiêu ngăn ch n làn sóng ñ .
Nh n ñ nh khác coi s ki n năm 1972 khi T ng th ng Richard Nixon ñ n Trung Qu c b t tay v i Mao
Tr ch ðông thì cu c chi n ngăn ch n c ng s n không còn là m c tiêu n a.
V i Thông cáo chung Thư ng H i 1972, hai nư c ñã ñ t phát tri n quan h M -Trung t p trung vào
trao ñ i thương m i.
"V x Lê Qu c Quân ñã lên l ch ngày 9-7, gi chót Hà N i cho hoãn l i v i
lý do chánh án m ñ t xu t. Ngay sau ñó tin T ng th ng Barack Obama g i l i m i ñ n Ch t ch Trương T n Sang ñư c loan báo."
T hơn ba th p niên qua, công ty M ñ vào Trung Qu c hàng năm c trăm t ñô-la. ð i l i, ngư i dân
M có hàng tiêu dùng v i giá th t r .
Nh ñ u tư qu c t và th trư ng tiêu dùng kh p th gi i, n n kinh t Trung Qu c nay có t ng s n
lư ng qu c gia ch thua Hoa Kỳ. Theo d ñoán, con s này s vư t M trong vài năm t i.
M t Trung Qu c phát tri n ñã vươn ra các châu l c t o nh hư ng, không ph i quân s , mà v kinh t .
Quan h gi a Trung Qu c và các qu c gia phát tri n như Anh, Pháp, ð c và ñ c bi t v i Hoa Kỳ là
quan h tài chính, thương m i ña chi u ñan xen ch ng ch t v i nhau. S không th có chi n tranh nóng
v i Trung Qu c, ngay c chi n tranh kinh t cũng khó, vì n u x y ra s nh hư ng x u toàn c u.
ði u mà gi i lãnh ñ o tài chánh, các nhà ñ u tư không bao gi mu n.
8
'Ai quan tr ng hn'
Vi c gi i quy t nh ng tranh ch p bi n ðông vì th s không th thi u Hoa Kỳ vì nơi ñó v a là ngu n
tài nguyên năng lư ng, lương th c, v a là huy t m ch v n chuy n hàng hoá ñư ng bi n.
Nhìn dư i góc ñ giao thương, sau khi b t tay nhau thì quan h M -Trung tr nên quan tr ng hơn
quan h M -Vi t.
Năm 1973 M ñã ñ ng ý rút kh i Vi t Nam, không mu n ti p t c ñ i ñ u b ng chi n tranh v i Trung
Qu c. Năm 1974 M làm ngơ ñ Trung Qu c chi m Hoàng Sa.
Cu i năm 1978 M thi t l p quan h ngo i giao v i Trung Qu c và quan h Vi t-Trung tr nên c c
x u v i cu c chi n biên gi i, mà M ñ ng ngoài.
Hoa Kỳ ñã không m ra quan h ngo i giao v i Vi t Nam cho ñ n năm 1995, sau khi quan h Vi t-
Trung ñã ñư c bình thư ng hoá.
T b n th p niên qua, quan h M -Trung ñã tr thành tr ng tâm c a chính sách ñ i ngo i c a Hoa Kỳ.
Các t ng th ng M , t sau Richard Nixon, tr Jimmy Carter, ñ u có nh ng chuy n thăm vi ng chính
th c Trung Qu c khi làm lãnh ñ o Hoa Kỳ.
Dù còn nh ng khác bi t v cơ ch chính tr , hai nư c ngày nay ñã tr thành ñ i tác không th thi u
nhau trong quan h tài chính, thương m i.
'ði u ki n ñ ng minh'
Quan h M - Vi t ch u tác ñ ng vi c VN thoát kh i nh hư ng c a TQ và h i
nh p dân ch , theo tác gi
Nhưng Hoa Kỳ và Trung Qu c s không là ñ ng minh vì nhi u khi còn bùng lên nh ng căng th ng,
như v sinh viên n i d y ñòi dân ch Thiên An Môn 1989 b ñàn áp, v máy bay M ném bom ñ i
s quan Trung Qu c Belgrade 1999, v va ch m trên không gi a máy bay quân s M và Trung
Qu c năm 2001 trong không ph n g n ñ o H i Nam.
Trong vùng ðông nam Á, Hoa Kỳ ñã có nh ng ñ ng minh lâu ñ i là Nh t, Nam Hàn, Thái Lan và
kh i ASEAN, trong ñó Vi t Nam là m t qu c gia h i viên.
Tuy quá kh là k thù, t hai th p niên qua Hoa Kỳ ñã m r ng quan h v i Vi t Nam và mu n phát
tri n lên m c như ñang có v i các nư c ASEAN.
9
T ng th ng Obama là lãnh ñ o M th hai ñón ti p lãnh ñ o Vi t Nam t i Tòa B ch c. Ngư i ti n
nhi m, T ng th ng George W. Bush ñã ñón Th tư ng Phan Văn Kh i và Ch t ch Nguy n Minh
Tri t.
V i v trí ñ a chính tr c a Vi t Nam và s quan tr ng c a quan h M -Trung, quan h M -Vi t cũng
s ch m c ñ i tác ch chưa th tr thành ñ ng minh c a Hoa Kỳ như nhi u nư c khác trong vùng.
Ít nh t là cho ñ n khi Vi t Nam nh t quy t tách kh i nh hư ng c a Trung Qu c và h i nh p chính tr
v i các qu c gia t do, dân ch trong vùng.
Bài vi t ph n ánh quan ñi m riêng và l i hành văn c a tác gi , m t nhà báo t do hi n s ng t i vùng
V nh San Francisco.
BBC. 11-07-2013
Bàn v chuy n ñi M c a Ch t ch Sang
Carlyle A. Thayer
Chuy n thăm TQ c a ông Sang làm cho M ñ i
thái ñ ?
H i ñ u tháng Sáu, Th tư ng Vi t Nam tuyên b t i ð i tho i Shangri-La Singapore r ng Vi t
Nam mu n thi t l p quan h chi n lư c v i t t c năm thành viên thư ng tr c c a Liên Hi p Qu c.
T i nay Vi t Nam ñã có quan h chi n lư c v i Trung Qu c, Nga và Anh.
Gi Vi t Nam phát tín hi u r ng h mu n nâng c p quan h v i Hoa Kỳ và Pháp.
Vào gi a năm 2010 khi Ngo i trư ng Hillary Clinton thăm Hà N i, bà tuyên b r ng ñã có ñ ñi u
ki n ñ ñưa quan h song phương Hoa Kỳ-Vi t Nam lên t m cao m i.
Nhưng, bà c nh báo, trư c h t Vi t Nam c n c i thi n v nhân quy n. K t chuy n thăm c a bà
Clinton, tình hình nhân quy n Vi t Nam ñã x u ñi, nh t là trong n a ñ u năm nay.
Vào cu i năm 2011, các nhà ngo i giao Hà N i nói ñàm phán v quan h chi n lư c ñã b ñình tr vì
chuy n v n ñ nhân quy n c n ñư c ñ c p t i như th nào trong d th o.
Phía Hoa Kỳ mu n có m t ñi u kho n riêng v nhân quy n trong khi Vi t Nam mu n nhân quy n ch
n m trong ñi u kho n nói v quan h chính tr .
10
T i cu i năm 2012, Hoa Kỳ b t ng rút kh i ñ i tho i nhân quy n thư ng niên v i Vi t Nam.
ð i tho i ñư c n i l i ñ u năm nay nhưng không có c i thi n nhân quy n ñáng chú ý nào.
H i tháng Sáu, hai quan ch c cao c p c a chính quy n Obama ñi u tr n trư c Qu c h i v quan h
Hoa Kỳ - Vi t Nam và c hai ñ u nh n m nh r ng c n ph i có nh ng thay ñ i tích c c v nhân quy n
Vi t Nam.
Chính vì th tin ñư c hãng thông t n Pháp AFP ñưa hôm 11/7 r ng T ng th ng Barack Obama ñã m i
ngư i tương nhi m Trương T n Sang thăm Washington vào cu i tháng là ñi u ít nhi u gây ng c
nhiên.
Hai ngày trư c ñó Vi t Nam tuyên b hoãn phiên x c a nhân v t b t ñ ng chính ki n có liên h v i
Hoa Kỳ, ông Lê Qu c Quân.
Hai bên cùng l i
T i sao Hoa Kỳ l i có v thay ñ i quan ñi m v nhân quy n và m i ch t ch Vi t Nam t i thăm Hoa
Kỳ? Câu tr l i có th n m chính sách tái cân b ng và ti n tri n g n ñây trong quan h Vi t - Trung
theo sau chuy n thăm c a ông Sang t i B c Kinh.
Vi t Nam cũng ñang tìm cách cân b ng quan h v i Trung Qu c và Hoa Kỳ.
Hà N i ñã v n ñ ng trong ít nh t m t năm tr l i ñây ñ T ng th ng Obama t i thăm. H i tháng Sáu,
Thư ng tư ng ð Bá T , T ng tham mưu trư ng quân ñ i thăm Washington cùng phái ñoàn cao c p.
Li u c hai phía ñã ñ ng ý ñư c v m t s trao ñi ñ i l i?! Vi t Nam có th ñang tìm cách ñ y m nh
quan h qu c phòng v i Hoa Kỳ trong khi Washington mu n thâm nh p sâu thêm vào Vi t Nam.
M t s nhà lãnh ñ o Vi t Nam dư ng như ñã k t lu n r ng n u b t c trong quan h v i Hoa Kỳ
không ñư c khai thông, h s không có nhi u con bài trong quan h v i Trung Qu c.
Vi t Nam mu n Hoa Kỳ xóa b Quy ñ nh v Buôn bán Vũ khí Qu c t (ITAR) mà theo ñó hi n nay
Vi t Nam ch ñư c phép mua vũ khí không sát thương tùy t ng trư ng h p. M c dù v y, quy ñ nh này
có l s không ñư c xóa b .
Nhưng g n ñây ITAR cũng ñã ñư c s a ñ i và cho phép bán các công ngh và thi t b lư ng d ng
(quân-dân s ).
Khó mà có th ñoán ñư c s thay ñ i cách nhìn c a Hoa Kỳ ñ i v i ITAR nhưng ñi u ch c ch n hơn
là Hoa Kỳ s giúp Vi t Nam trong cam k t ñ u tiên c a h ñ i v i s m nh gìn gi hòa bình dư i s
b o tr c a Liên Hi p Qu c.
Th tư ng Nguy n T n Dũng ñã công b quy t ñ nh tham gia vào các s m nh gìn gi hòa bình c a
Liên Hi p Qu c t i ñ i tho i Shangri-La.
Chuy n thăm c a ông Sang t i Hoa Kỳ là m t ph n c g ng c a Hà N i nh m có ñư c hi p ñ nh hi p
11
tác chi n lư c v i Washington.
T ng th ng Obama s c g ng ñ có ñư c nh ng cam k t thêm n a t phía Vi t Nam nh m tăng
cư ng quan h kinh t thông qua Hi p ư c Xuyên Thái Bình Dương.
Chuy n thăm c a Ch t ch Sang h a h n s ñưa quan h Vi t - M lên t m cao m i trư c Thư ng
ñ nh Á ðông t i Brunei vào tháng Mư i năm nay.
Có l m c tiêu c a Vi t Nam là ñ y m nh quan h trong nh ng tháng t i ñ T ng th ng Obama có th
có chuyên thăm bên l t i Vi t Nam nơi hai nư c s ký hi p ñ nh h p tác chi n lư c.
Vi t Nam s ñư c l i vì hi p ñ nh ñư c ký trên ñ t c a h trong khi Hoa Kỳ cũng có l i vì T ng th ng
Obama s t i ðông Nam Á thúc ñ y chi n lư c tái cân b ng.
Theo BBC
Trò chuy n v i ð i s Hoa Kỳ t i Vi t Nam
David B. Shear
In Asia / Asia Foundation. B n d ch c a Huỳnh Th c Vy . .10.7.2013
Tháng Sáu, Asian Foundation ñã ti p ñón ð i s Hoa Kỳ Vi t Nam, ông David B. Shear, t i tr s
chính c a Asian Foundation San Francisco. Alma Freeman, biên t p viên In Asia, ñã ng i trao ñ i
v i ông v vi c m r ng m i quan h ngo i giao và kinh t , vi c ñàm phán gia nh p Hi p ñ nh ð i tác
xuyên Thái Bình Dương, nh ng ti n b v nhân quy n, và b i c nh truy n thông xã h i c a Vi t Nam
dù b gi i h n nhưng v n sôi ñ ng.
Quan h M -Vi t ñã phát tri n ra sao k t khi tái l p năm 1995?
K t ñó, chúng tôi ñã ñi ñư c m t quãng ñư ng dài, ñ c bi t là trong lĩnh v c kinh t và thương m i.
Trong năm 2001 và 2002, chúng tôi ñã ti n hành giao d ch thương m i hai chi u lên ñ n con s 400
tri u ñô la m t năm, còn trong năm 2012 là 25 t ñô la. ðây chính là m t s gia tăng kh ng l trong
m i tương tác kinh t gi a hai qu c gia. Nh ng giao lưu gi a ngư i dân hai nư c cũng phát tri n
ngo n m c. Chúng tôi ñang nhìn th y 15.000 sinh viên Vi t Nam du h c t i Hoa Kỳ hi n nay; theo ñó
giáo d c là m t hàng xu t kh u l n nh t c a chúng tôi sang Vi t Nam. Ngày càng có nhi u cơ h i t t
hơn cho nh ng sinh viên t t nghi p t các trư ng Hoa Kỳ tr v làm vi c Vi t Nam vì v y chúng tôi
ñang ch ng ki n t l ñáng k nh ng sinh viên này tr l i Vi t Nam tìm ki m cơ h i kinh t . M c ñ
h p tác ngo i giao c a Hoa Kỳ v i Vi t Nam cũng ñã ti n tri n. Chúng tôi ñang ph i h p v i chính
quy n Vi t Nam v các v n ñ liên quan ñ n s n ñ nh và an ninh khu v c c trên bình di n song
phương l n trong b i c nh toàn kh i Asean.
V y nh ng ñi m b t ñ ng là gì?
ði u r t rõ ràng t quy mô m i quan h kinh t c a chúng tôi là chúng tôi có chung nh ng l i ích kinh
t sâu s c. Vì th , chúng tôi cùng quy t ñ nh r ng Vi t Nam s ñóng vai trò m t ñ i tác t t trong Hi p
ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Chúng tôi ñang ñàm phán v Hi p ñinh Thương m i TPP
12
ñ Vi t Nam tr thành m t trong 12 ñ i tác toàn di n trong ñàm phán ña phương này. M t trong
nh ng thách th c là vi c ñàm phán ñ ñ t ñư c m t tho thu n t t – c hai nư c Vi t Nam và Hoa Kỳ
ñ u ñòi h i r t nhi u nhau, vì th ñó s là m t cu c ñàm phán ñ y th thách. Chúng tôi có r t nhi u
quy n l i chung trong khu v c, ñ c bi t là Bi n ðông (Bi n Nam Trung Hoa). Chúng tôi mu n làm
vi c cùng nhau ñ duy trì s n ñ nh ñó, chúng tôi mu n c ng tác v i Vi t Nam như m t ñ i tác
Asean, và chúng tôi mu n làm vi c v i Trung Qu c v nh ng v n ñ này và khuy n khích h gi i
quy t các v n ñ này b ng các gi i pháp ngo i giao.
Th t không may, chúng tôi không ph i lúc nào cũng ñ t ñư c ñ ng thu n v i Vi t Nam v v n ñ
nhân quy n và t do tôn giáo. Chúng tôi ñã thúc gi c Vi t Nam r t m nh m v nh ng ch ñ này, và
m t trong nh ng thông ñi p quan tr ng c a chúng tôi v i phía Vi t Nam là n u chúng tôi ñ t ñư c
m i quan h kinh t thân m t hơn, n u chúng tôi ñ t ñư c m t hi p ñ nh TPP, và n u chúng tôi gia
tăng m nh m s h p tác ngo i giao c a hai nư c, nh ng n l c như th s không nh n ñư c s ng
h chính tr t nhân dân Hoa Kỳ, ñi u mà chính quy n r t c n nhưng l i không ñ t ñư c ti n b có
th ch ng minh nào v v n ñ Nhân quy n t phía Vi t Nam.
Vi t Nam ñã ñ t ñư c nh ng ti n b nào trên lĩnh v c nhân quy n?
Chúng tôi ñã r t th ng th n v i ngư i Vi t Nam v nh ng gì mà chúng tôi nghĩ là h có th n l c ñ
c i thi n tình hình. Chúng tôi ñang nói chuy n v i h v vi c tăng cư ng phóng thích các tù nhân
chính tr , v s c n thi t ph i gia tăng quy n t do ngôn lu n và t do l p h i, cũng như gia tăng quy n
t do tôn giáo. Chúng tôi ch nhìn th y m t vài ti n b khiêm t n t khi chúng tôi b t ñ u, bao g m
m t vài v tr t do cho tù nhân chính tr và m t m i quan tâm t Vi t Nam trong vi c phê chu n
Công ư c ch ng Tra t n c a Liên H p Qu c, ñi u mà tôi nghĩ là m t ti n b ñ y khích l .
Quy n l i ñ t ñai là m t v n ñ lâu năm Vi t Nam. Tăng trư ng kinh t và ho t ñ ng xây d ng ñi
kèm v i tăng trư ng ñã xâm ph m ñ t nông nghi p. B n nhìn th y ngày càng nhi u v cư p ño t ñ t
nông nghi p ñ s d ng cho m c ñích thương m i và công nghi p. Theo cái ki u cách mà lu t ñ t ñai
ñư c vi t ra và th c hi n, th nh tho ng s d n ñ n nh ng căng th ng trong v n ñ cư ng chi m ñ t ñai
c a ngư i dân, như chúng ta ch ng ki n trong nh ng b n tin g n ñây. Theo ñ nh kỳ, có m t s lư ng
ñáng k nh ng v b t n các c p ñ a phương v v n ñ ñ t ñai và ñi u này là v n n n trên kh p c
nư c Vi t Nam. Theo nhi u cách khác nhau, ñi u này tương t như nh ng v n ñ mà ngư i Trung
Qu c ñang tr i qua.
Vi t Nam là m t trong nh ng th trư ng phát tri n Facebook nhanh nh t. ð ng th i, có nh ng báo cáo
v nh ng c n tr và ki m duy t gia tăng nh m ñ n các blogger.
Vi c s d ng Internet ñã phát tri n nh y v t Vi t Nam và các trang m ng xã h i thì c c kỳ ph bi n.
Facebook là m t trong s nh ng trang m ng xã h i; cũng có vài trang b n ñ a n a và vi c vi t blog thì
cũng phát tri n r ng kh p. B t ch p nh ng h n ch và theo dõi sát sao c a chính quy n ñ i v i nh ng
ho t ñ ng di n ra trên Internet, v n có nh ng cu c tranh lu n sôi n i trên m ng xung quanh nh ng v n
ñ thu hút s quan tâm c a nh ng thư ng dân Vi t Nam như tham nhũng và s cư ng chi m ñ t ñai,
ñ i v i nh ng v n ñ ñnag di n ra trong n i b chính quy n Hà N i. Tuy nhiên, nh ng tranh lu n sôi
n i này ch di n ra trong m t không gian gi i h n, và n u b n vư t ra kh i nh ng gi i h n ñó, b n s
nh n ra chính b n b s giám sát ch t ch ho c b b t b i nhà c m quy n.
13
Vi t Nam là m t trong nh ng qu c gia d b t n thương nh t trên th gi i do h u qu c a bi n ñ i khí
h u.
Chính quy n và ngư i dân Vi t Nam r t c nh giác v i h u qu c a s bi n ñ i khí h u, ñ c bi t là
ñ ng b ng châu th sông C u Long. Khu v c này b ñe do b i vi c làm ñ p ch n thư ng lưu và nó
cũng b ñe do b i s dâng cao c a m c nư c bi n h lưu. H u qu c a nh ng nhân t này là n n
ng p l t gia tăng nhi u nơi như thành ph H Chí Minh và gia tăng s nhi m m n ñ i v i nh ng
vùng ñ t n m sâu trên thương lưu, ñi u này r t nghi m tr ng ñ i v i khu v c ph thu c vào vi c tr ng
lúa này. Cũng có m t s h u qu nghiêm tr ng khác ñây, và ñ ng b ng châu th sông C u Long s
n m trong s nh ng khu v c b nh hư ng tiêu c c nh t trên th gi i do h u qu c a bi n ñ i khí h u
này. Vi t Nam ñang tìm cách thích nghi v i nh ng h u qu bi n ñ i khí h u này, bao g m vi c xây
d ng nh ng con ñê và nh ng gi ng lúa ch u m n.
Hơn n a, Vi t Nam là thành viên r t năng ñ ng trong U h i Sông Mekong (MRC), m t t ch c ña
phương hư ng d n nh ng vi c như xây ñ p trên sông Mekong. ð p Xayaburi mà h ñã b t ñ u xây
d ng Lào là ch ñ tranh lu n r t m nh m trong khuôn kh U h i sông Mekong, và trên bình di n
quan h song phương Lào – Vi t. Vi c xây ñ p trong tương lai trên sông Mekong s là ch ñ thu hút
s chú ý c a c Vi t Nam, là nư c n m xa nh t dư i h lưu, cũng như c a MRC.
T i năm 2030, hơn 55% dân s châu Á là ngư i thành th . ði u gì là m i quan ng i ñ i v i quá trình
ñô th hoá nhanh chóng mà Vi t Nam ñang ch ng ki n?
S phát tri n ñã di n ra nhanh chóng và m t cu c di chuy n l n c a ngư i dân t nông thôn ra thành
th . Có s b t công gia tăng trong các thành th và s b t cân b ng thu nh p ñang gia tăng gi a thành
ph và nông thôn, ñ c bi t là nh ng vùng núi, trong nh ng c ng ñ ng s c t c thi u s , nh ng ngư i
s c t c này không có b t c cơ h i kinh t t nhiên nào mà ngư i thành ph v n có. Có nh ng v n ñ
nh c nh i ti m tàng khi Vi t Nam chuy n ñ ng v phía trư c. Chính quy n bi t r t rõ nh ng v n ñ
này, nhưng vi c phát tri n ý chí chính tr và các ngu n l c c n thi t ñ gi quy t nh ng v n ñ này là
ñ y thách th c ñ i v i h . ðây là m t vài ñi u mà Hoa Kỳ, v i tư cách là m t ñ i tác, ñã theo dõi r t
sát sao; nó là ngu n g c c a m i b t n ti m tàng.
Vài trò c a Qu c h i Vi t Nam ñã thay ñ i như th nào?
M t s ngư i Vi t Nam ngày càng xem Qu c H i như là nhân t ti m n kh năng cân b ng và ki m
soát ñ i v i chính quy n. ðây là m t bư c phát tri n quan tr ng. Các lãnh ñ o Vi t Nam có v s n
sàng tr i nghi m nh ng ki u cách khác bi t mà Qu c H i có th giúp lên ti ng v các v n ñ kinh t
và chính tr . Và h cũng th c hi n vài ñi u thú v – h ti n hành b phi u b t tín nhi m ñ i v i các
lãnh ñ o chính quy n, h ñã b t ñ u g i các b trư ng ra trư c Qu c H i ñ ñưa ra các b ng ch ng
cho công chúng và h cũng ñang cân nh c nhi u th như thi t l p m t ñài truy n hình cáp ki u như C-
SPAN (m t m ng lư i truy n hình cáp phi l i nhu n ph c v c ng ñ ng M – ND) ñ có th phát
sóng ít nh t m t s phiên h p Qu c H i. ðây là nh ng bư c ti n b khá khiêm t n n u xét ñ n b n
ch t c a h th ng chính tr Vi t Nam, nhưng chúng cũng r t quan tr ng, và ñó cũng là cách ñ m ra
nhi u cu c tranh lu n chính tr cho xã h i nói chung, ñi u mà cho ñ n nay ngư i Vi t Nam v n chưa
ñư c tr i nghi m.
14
Vi t Nam: Nh ng v n ñ nóng trong
nư c và s ñ u ñá chính tr n i b
Carlyle Thayer | 5.6.2013 |.B n d ch c a Nguyen Thanh Thuy. (Defend the Defenders)
Chúng tôi ñ ngh ông ñánh giá nh ng v n ñ dư i ñây:
1- Ông có c m th y là quy n l c c a chính quy n Vi t Nam ñang b ñe do , hay h ñã c m nh n ñư c
m i ñe do l n hơn? Và n u v y, ñi u gì gây ra vi c suy y u quy n l c này?
TR L I: Ch ñ ñ c ñ ng Vi t Nam hi n không ñ i m t v i nguy cơ nhãn ti n c a m t “Mùa Xuân
Vi t Nam”. Nhưng có s ñ u ñá căng th ng trong nhóm chóp bu. ði u này b c l rõ vào năm ngoái t i
cu c h i ngh toàn th vào Tháng 10 khi ph n l n B Chính tr c g ng k lu t Th Tư ng Nguy n
T n Dũng vì cách ñi u hành n n kinh t và s th t b i trong vi c ngăn ch n tham nhũng. Khi ñ xu t
ñư c ñưa ra Ban Ch p hành Trung ương, ông Dũng d dàng dành ph n th ng và th m chí không b b t
kỳ hình th c k lu t dù là nh nhàng nào. Ban Ch p hành Trung ương ra thông cáo r ng các th l c
thù ñ ch nư c ngoài ñang c g ng gây chia r n i b ñ ng. Gi i chóp bu chính tr Vi t Nam c m th y
c n ph i có s c ng c th tr n m t cách ñ c bi t b i vì nhi u blogger v n ñang ch trích m t cách tr c
ti p nh ng cá nhân như T ng Bí thư BCHTW ð ng, Th tư ng và Ch t ch nư c. Nh ng âm mưu gi
ñ nh c th bay lư n v s rò r tin t c ch ý c a phe này nh m vào phe kia. S b t ñ ng n i b ñ ng
ñang nh hư ng ñ n cách ñi u hành. S b t ñ ng ñó s tr nên gay g t hơn b i khi mà H i ngh Trung
ương v a r i ñã b t ñ u quy ho ch lãnh ñ o cho nhi m kỳ Qu c h i k ti p, s ñư c t ch c vào năm
2016.
2 – Li u s gi n d c a dân chúng v n n tham nhũng và qu n lý kinh t y u kém có th ti p s c cho
c i cách th c ch t? Nh ng ngư i n m quy n l c s có nhi u th ñ m t n u c i cách ñư c lu t hoá
chăng?
TR L I: Có nhi u ph n t trong n i b ñ ng ñ ng c m v i ti ng kêu thét c a dân chúng và ph n
ng nhanh nh y v i ñi u ñó. Nhưng như chúng ta ñã ch ng ki n vào năm ngoái khi mà ông b u ngân
hàng Nguy n ð c Kiên b b t ñi u ñó th hi n r ng chi n d ch ch ng tham nhũng ñã ñư c s d ng ñ
nh m ñ n nh ng cá nhân c a m ng lư i ng h ông Nguy n T n Dũng. Trong su t nhi m kỳ ñ u Th
tư ng Nguy n T n Dũng ñã hình thành nên Ban Ch ñ o Phòng ch ng Tham nhũng. Nhưng ñi u ñó
không ñi ñ n ñâu. Trong nhi m kỳ th 2 nh ng ngư i b t ñ ng ñã h t ông ra kh i ch c Trư ng ban
Ch ñ o. T ng bí thư ñã thay vào ñó và ch ñ nh c u bí thư thành ph ðà N ng, ông Nguy n Bá Thanh
làm lãnh ñ o m t ban n i b ñ ng v v n ñ tham nhũng và s báo cáo tr c ti p cho T ng bí thư. T i
kỳ h i ngh toàn th c a ñ ng g n ñây nh t ông Thanh ñã không ñư c b u vào B Chính tr . Nh ng n
l c th c s ñ lo i tr tham nhũng quy mô l n s ñ ng ñ n nh ng v n ñ nh y c m v y nên vi c c i t
ch ng tham nhũng v n còn gi m chân t i ch .
3 – Vai trò c a blogger trong vi c thúc ñ y tình tr ng b t ñ ng chính ki n ñó l n ñ n ñâu, và b ng
cách nào h có th làm cho ti ng nói c a mình ñư c l ng nghe (không gi ng như Trung Qu c, nơi mà
h ng ti ng nói b t ñ ng dư ng như b ngăn ch n ngay t trong tr ng nư c)?
15
TR L I: Các blogger ph n ánh s b t ñ ng trong dân chúng ñ ng th i ñ nh hư ng nó. Có m t lư ng
các blogger có ti ng t m và ñư c nhi u ngư i theo dõi. Ti ng nói c a h ñư c l ng nghe b i vì Vi t
Nam có m c ñ truy c p internet cao, kho ng 30 ph n trăm dân s truy c p internet. Vi c ñăng bài
trên blog tràn lan. Nhi u nhóm nh y bén v chính tr m iPod ho c máy tính b ng vào b a sáng ñ bi t
ñư c nh ng gì ñang di n ra, sau ñó h m i ñ c báo ñ ng. Nh ng công dân bình thư ng có nh ng b t
bình thư ng vi t thư ho c ki n ngh ñ t cáo g i ñ n cơ quan chính quy n và không s d ng internet.
Th nh tho ng nh ng công dân này bi u tình công c ng v i các bi u ng trên tay.
(Defend the Defenders). Ngu n: Scribd
Vi t Nam: Chơi v i l a
Hai Bà Trưng ñã ñánh ñu i ñư c Trung Qu c. Li u Vi t Nam có làm ñư c ñi u ñó l n n a?
David BrownAsia Sentinel | 7.7.2013 |. B n d ch c a Huỳnh Th c Vy
Ch m trán v i Trung Qu c
Theo M ñ c u nư c; theo Trung Qu c ñ c u ð ng. Câu nói mà ñâu ñâu Vi t Nam ngư i ta
cũng nghe th y y ñã ph n ánh chính xác tình th ñ a chính tr ti n thoái lư ng nan mà ñ ng C ng s n
ñang ph i ñ i m t.
B n mươi năm sau khi quân ñ i Hoa Kỳ rút kh i Vi t Nam, chính ñ ng t ng giành ñư c ñ c l p và
th ng nh t ñ t nư c khi xưa nay ñã m t ñi ph n nhi u tính chính ñáng c a nó. S vi n d n ñ c h nh
c a H Chí Minh và các ñ ng chí c a ông ta không có tác d ng gì trong vi c khôi ph c s c m nh
cũng như có v không th lo i b t n g c nh ng th i nát mang tính h th ng c a ñ ng. Trách nhi m
l n nh t c a ch ñ này là không th ch nh ñ n l i n n kinh t ñang lung lay s p ñ . Nhưng công lu n
cũng t ra khinh mi t ñ i v i s b t l c c a ñ ng trong vi c b o v l i ích c a Vi t Nam trư c Trung
Qu c.
Dư i góc nhìn c a m t ngư i ñàn ông tôi g p trên ñư ng ph Hà N i ho c thành ph H Chí Minh,
B c Kinh ñã hoàn toàn v t b b l t “s tr i d y hoà bình” và hi n nguyên hình trong vai trò l ch s
c a m t k gân h n trong vùng. Các tuyên b n c cư i v lãnh h i và ngu n khoáng s n n m hoàn
toàn trong vùng bi n ðông (TG: Nam Trung Hoa) ch là m t ví d n i b t nh t. Nh ng công trình xây
d ng thác thu ñi n trên nh ng con ñ p thư ng lưu sông Mekong thu c t nh Vân Nam và c p v n cho
m t k ho ch xây d ng thêm 11 con ñ p h ngu n Lào có nguy cơ làm cho nh ng tr n lũ quét h ng
năm bi n m t hoàn toàn, nh ng ñ t lũ này duy trì s màu m c a khu v c ñ ng b ng châu th sông
Mekong c a Vi t Nam.
Các công ty Trung Qu c cũng ñang theo ñu i nh ng ngu n tài nguyên khoáng s n và g r ng c a
Lào, thách th c quy n ki m soát c a Vi t Nam ñ i v i vùng sân sau này. Chính Vi t Nam, lư ng
ñ u tư ngày càng gia tăng c a các t p ñoàn thi t k , xây d ng và khai khoáng – ñáng chú ý là d án bô
xít tr giá hàng tri u ñô la c a t p ñoàn Chinalco Cao nguyên trung ph n – ñã ch u nhi u ch trích
16
n ng n . Hàng hoá Trung Qu c r và kém ch t lư ng ñã ng p tràn thì trư ng Vi t Nam, bóp ch t các
nhà s n xu t ñ a phương.
Ngư i ñàn ông tôi g p trên ñư ng ph mu n ph n ñ i chuy n này. Ông không cho r ng l c lư ng vũ
trang Vi t Nam không cân s c v i quân ñ i Trung Qu c ho c r ng Vi t Nam có th b t n h i l n do
s tr ñũa kinh t . Các nhà phân tích phương Tây thư ng cho “s kiên quy t” c a Trung Qu c xu t
phát t ch nghĩa qu c gia ñ i chúng ñang n i d y m nh m và cũng xu t phát t các cơ quan an ninh
quá hăng, nhưng ñ i v i nh ng ngư i Vi t bình thư ng, r t rõ ràng là s hi u chi n c a Trung Qu c
luôn th ng nh t trong quan ñi m c a B c Kinh.
Không có gì m i m : Ch ñ l n trong l ch s qu c gia này, mà m i ngư i Vi t ñã h c t nhà trư ng,
là s kháng c thành công ch ng l i k thù xâm lư c. Và h u h t nh ng ñ i quân quét qua biên gi i
Vi t Nam trong hai ngàn năm qua là ngư i Trung Qu c. Không có lý do gì ñ ñi u ñó thay ñ i trong
th i ñ i này.
M i quan h ñ i tác ñ y chông gai
Vi t Nam và Trung Qu c cùng chia s 1350 km ñư ng biên gi i và nhi u th khác. C hai qu c gia
ñ u là các nhà nư c c ng s n Leninist v i m t n n văn hoá chính tr ñư c ñ nh hình b i tư tư ng tân
Kh ng giáo v m t h th ng th b c d a trên năng l c và các m i quan h ñư c chăm b m. Các ñ ng
C ng s n cai tr ñã t n t i ñư c b ng cách l t b mô hình kinh t Marxist trong khi v n nuôi dư ng b
máy an ninh Nhà nư c len l i kh p c nư c. “Nh ng n n kinh t xã h i ch nghĩa” c a hai nư c này
cho phép th trư ng t do ho t ñ ng m nh m ñ hi n di n cùng v i hàng ngàn hãng xư ng qu c
doanh chi ph i ngành công nghi p n ng.
C B c Kinh và Hà N i ñ u b dày vò b i nh ng ch trích s ng ñ ng c a nh ng nhà b t ñ ng chính
ki n ñư c internet ti p s c m nh. Các nhân t chính tr và văn hoá mà hai nư c cùng chia s này làm
tr ch ng cho m ng lư i c v n gi a hai ñ ng, hai Nhà nư c hư ng ñ n vi c duy trì s h p tác gi a
hai ch ñ .
Tuy nhiên, quan h song phương thư ng ñ y gai góc. Tr ng lư ng kinh t và ñ a chính tr l n hơn
nhi u c a Trung Qu c có nghĩa là m i quan h c a nó v i Vi t Nam v cơ b n là không công b ng.
Khi ngư i Trung Qu c chú ý ñ n Vi t Nam v m i th , h thư ng coi Vi t Nam như m t t nh ngoan
c ñã tu t kh i s trói bu c c a h .
Ngư c l i, 90 tri u ngư i dân Vi t Nam thì luôn nh n th c rõ, m t cách khó ch u, v ngư i láng gi ng
phương B c l n hơn g p 15 l n hơn và n n kinh t thì l n hơn g p 50 l n. Nhưng ngư i Vi t Nam s
không quỳ g i trư c B c Kinh khi s toàn v n lãnh th ñang b ñe do . Ngo i tr H Chí Minh, nh ng
anh hùng dân t c vĩ ñ i nh t c a h ñ u là nh ng tư ng lĩnh t tri u ñ i này ñ n tri u ñ i khác ñã ñánh
ñu i nh ng k xâm lăng Trung Qu c. Kho ng năm 1979, 20 ngàn quân Trung Qu c ñã ch t khi ð ng
Ti u Bình tìm cách “d y cho Vi t Nam m t bài h c” vì l t ñ ch ñ ñư c B c Kinh b o h
Campuchia và kiên trì gi m i quan h ñ ng minh v i Liên Xô.
ð n gi a th p niên 1990, Trung Qu c và Vi t Nam ñã thi t l p l i m i quan h tương ñ i thân m t.
C hai qu c gia ñ u ưu tiên c i cách n n kinh t trong nư c, Liên Xô ñã tan rã, và Trung Qu c lúc ñó
17
ñã qu ng bá cho “s tr i d y hoà bình” c a h v i Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á, bây gi kh i
này có c Vi t Nam.
Thương m i song phương ñã và ñang m r ng, nh ng th o lu n v vi c nâng c p “các hành lang
thương m i” n i t mi n Tây Nam Trung Hoa b m c k t trong ñ t li n t i nh ng h i c ng Vi t Nam,
và nh ng ñàm phán phân ñ nh biên gi i trên b ñã ti n tri n t t. Th m chí nh ng tuyên b ch quy n
hi u chi n ñ i v i các bãi ñá ng m và các bãi c n trong vùng bi n ðông (Nam Trung Hoa) dư ng như
ñư c ki m soát t t, n u không mu n nói là g n ñư c gi i quy t.
Tuy nhiên, ñ n năm 2009 m i th ñã thay ñ i. Không bi t vì mưu ñ hay vì sai l m ngo i giao, Trung
Qu c ñã không còn hài lòng v i vi c x p xó nh ng kh ng ñ nh ch ng chéo. Vào tháng 5 năm ñó,
Trung Qu c ñã ñưa ra m t b n ñ thô thi n t i Liên H p qu c tuyên b ch quy n không th tranh cãi
ñ i v i hơn 80% c a bi n ðông.
Nh ng căng th ng ñã leo thang ñ t ng t sau ñó, thu hút s chú ý c a các nư c ngoài kh i – trong ñó
có Hoa Kỳ – và thách th c s ñoàn k t c a kh i Asean. Vi t Nam và Philippines ph i ch u áp l c vì
Trung Qu c c t o ra nh ng “s ki n” dù không phù h p v i Công pháp qu c t , nhưng r t khó ñ
ph nh n. Tinh th n dân t c ch nghĩa ñang sôi s c trong t t c các qu c gia này, có nguy cơ x y ra
nh ng cu c ch m trán trên bi n. Chính sách trì hoãn c a Hà N i ñ i v i Trung Qu c ñã phá s n hoàn
toàn.
Nhi u ngư i thu c gi i tinh hoa bên ngoài ñ ng Vi t Nam, cũng như m t s ñ ng viên tin r ng gi i
pháp chính là tìm ki m s liên minh chính tr kinh t th t s v i Hoa Kỳ. Nhưng nh ng ñ ng viên cao
c p v n r t hoài nghi v ý ñ nh c a Hoa Kỳ, h t xem mình ñã b khoá ch t trong mâu thu n thâm
căn c ñ v i ch nghĩa t do, ch nghĩa tư b n và ch nghĩa ñ qu c c a phương Tây. H ch mi n
cư ng như ng b ñ i v i nh ng c i cách nh m t o ta tính c nh tranh kinh t toàn c u c a nư c này và
xem Hoa Kỳ như là ñ i tr ng v i Trung Qu c.
Nh ng ngư i kiên ñ nh trong ñ ng v n m c ngh n v i nh ng yêu c u c a Hoa Kỳ là Vi t Nam ph i
cho phép nh ng quy n t do dân ch l n hơn, h sơn r ng m c tiêu th c s c a Washington là l t ñ
ch ñ C ng s n. V i t t c nh ng va ch m g n ñây, h không tin nh ng ngư i lãnh ñ o Trung Qu c
s t b ñ ng C ng s n c m quy n cũng gi ng như chính h v y.
V n ñang ch m t món quà cho không
Th c ra, Trung Qu c trong nh ng ngày này quan tâm ñ n vi c giúp nh ng ngư i C ng s n anh em
c a h bám tr quy n l c ít hơn hơn nhi u so v i moiis quan tâm làm sao ñ bóc l t nh ng tài nguyên
trong vùng và m r ng các vòi b ch tu c kinh t c a h . V i nhi u kho n tín d ng xu t kh u và kh
năng ti p c n v i các kho n vay chuy n như ng t các ngân hàng nhà nư c, các công ty Trung Qu c
ñã tr thành nh ng nhân t chính trong vi c phát tri n cơ s h t ng Vi t Nam, ñ c bi t là các công
trình xây d ng nh ng nhà máy nhi t ñi n.
Nói chung, các hãng Trung Qu c không ngăn ch n các nhà th u Vi t Nam có cơ h i tham gia, thay
vào ñó h l y m t cơ h i kinh doanh t nh ng công ty ñ i th c a Nh t B n, Hàn Qu c, Nh t B n, và
châu Âu b ng cách b nh ng kho n th u c c th p. Nh ng nh ng ngư i ch trích lên án các công ty
Trung Qu c thuê chính nh ng ngư i Trung Qu c làm công nhân và s n xu t ra nh ng s n ph m kém
18
ch t lư ng, v i vi c thư ng xuyên tr h n bàn giao và s vư t quá giá c ñã ñ nh. Nh ng ngư i có
quan ñi m c ng r ng v ch quy n Vi t Nam còn kh ng ñ nh xa hơn r ng s ph thu c vào các nhà
th u Trung Qu c trong các lĩnh v c mang tính chi n lư c như năng lư ng s làm xói mòn an ninh
qu c gia.
M t v n ñ gây b t hoà khác trong m i kình ñ ch này là m c thâm h t m u d ch c a Vi t Nam v i b n
hàng l n nh t c a h là Trung Qu c ñang tăng cao, ñi u mà kinh t gia Tr n Văn Th g i là “sóng
th n công nghi p”. M c m u d ch c a Vi t Nam v i chín nư c Asean khác và v i Nh t B n r t cân
b ng, và nư c này ñã thu ñư c m c th ng dư kh ng l khi làm ăn v i Liên Âu và Hoa Kỳ. Nhưng v i
Trung Qu c, Vi t Nam ñã b thâm h t 16,4 t ñô la trong năm 2012, ñưa cho Trung Qu c m c th ng
dư song phương kho ng 40%.
Ph n l n các m t hàng xu t kh u c a Trung Qu c là nh ng m t hàng trung gian ñ ñư c l p ráp các
nhà máy gia công hàng xu t kh u c a Vi t Nam: v i s i, dây kéo, nút, dây ñi n, b ng m ch ñi n t và
assorted widgets. Nhưng Trung Qu c cũng cung c p c nh ng tư li u s n xu t ñ t ñ hơn – máy móc
ñ trang b cho các nhà máy Vi t Nam và xây d ng cơ s h t ng.
Nhân t th ba và r t d th y là các m t hàng tiêu dùng b phá giá ñ ñánh b i các nhà s n xu t n i ñ a.
Các báo Vi t Nam thư ng xuyên ñưa lên nh ng bài báo cho r ng Trung Qu c ñang ñ vào Vi t Nam
nh ng hàng hoá kém ch t lư ng ho c ñ c h i, và nh ng ñ ng thái khiêu khích c a B c Kinh Bi n
ðông (Nam Trung Hoa) ñã nh n l y m t k t qu ngư c là nh ng kêu g i t y chay hàng hoá Trung
Qu c.
Vi t Nam không có ý ñ nh ñi theo hư ng này. Theo nh ng d ñoán c a các kinh t gia, Vi t Nam nên
ăn b a trưa Qu ng ðông cho th i ñi m này. V i giá nhân công th p hơn nhi u, Vi t Nam là ñi m ñ n
h p lý cho các công ty t nh ng khu gia công hàng xu t kh u c a Trung Qu c di chuy n ñ n nơi r có
ngu n nhân công r hơn. Ngành công nghi p s n xu t qu n áo và giày dép chi m 20% các m t hàng
xu t kh u c a Vi t Nam; h ñã kh i ñ ng vào th p niên 1990 khi các m t hàng qu n áo và giày dép
Trung Qu c b h n ch b i chính sách h ng ng ch c a Liên Âu và Hoa Kỳ.
Nhưng năng su t s n xu t v n còn th p, m c lương th c s ñã tăng 10% m t năm t 2006 ñ n 2011,
và Vi t Nam nói chung ñã không th h p d n các nhà s n xu t t nh ng cơ s c a h Trung Qu c.
Khi giá nhân công ti p t c tăng c Trung Qu c l n Vi t Nam, các nhà máy, thay vào ñó, ñã di
chuy n ñ n Campuchia, Bangladesh và th m chí và Mi n ðiên.
Không ph i t t c ñ u là tin x u. Khi n n kinh t toàn c u ph c h i, lĩnh v c ñư c ñ u tư nư c ngoài
cuat Vi t Nam s tăng trư ng tr l i. Thay vì d i ch các công ty Trung Qu c, m t s t p ñoàn ña
qu c và các nhà th u c a h ñã ña d ng hoá các cơ s n xu t b ng cách m các nhà máy ph Vi t
Nam. Nh ng b ng ch ng d a trên s quan sát ng u nhiên cho th y r ng m t xu hư ng ñư c tuyên b
nh m ñ n các kho n ñ u tư ch t lư ng cao hơn có th hư ng l i t vi c c t gi m thu lâu dài.
Các hãng thi t l p và m r ng các nhà máy l p ráp bao g m nh ng cái tên quan thu c như Canon,
Samsung, Intel và IBM, Hitachi, Panasonic và Nokia. Nhưng g n như t t c ñ u vào c a các m t hàng
xu t kh u ñư c s n xu t Vi t Nam ñ u ph i nh p kh u, m t vài trong s ñó ñ n t Trung Qu c. T t
c nh ng gì ñư c tính cho Vi t Nam, thông thư ng, ch là s c lao ñ ng – th mà Trung Qu c có th
làm hi u qu hơn và m c ñ l n hơn nhi u.
19
Sai l m chi n lư c toàn di n
Năm 2008, v ch ra giai ño n n ng m hơn trong m i quan h gi a hai nư c, ch t ch ñ ng C ng s n
Trung Qu c H C m ðào và nguwoif ñ ng nhi m, Nông ð c M nh, ñã tuyên b v “m i quan h
h p tác chi n lư c toàn di n”. Và n u Trung Qu c th c s quan tâm ñ n vi c nuôi dư ng m i quan h
ñ c bi t v i Vi t Nam – và sau ñó gia tăng s c m nh ngo i giao ðông Nam Á – B c Kinh ñang v
trí thích h p ñ giúp ñ Vi t Nam.
M c dù nh ng nhà lãnh ñ o Vi t Nam không th a nh n m i lo l ng v s m t cân b ng trong cán cân
thương m i song phương, ñây là trách nhi m chính tr thâm căn c ñ . Trung Qu c nh p kh u nhi u
cao su, than ñá, d u m , g r ng và các s n ph m nông nghi p, nhưng không quan tâm ñ n hàng hoá
công nghi p c a Vi t Nam. Các ñ ng thái thân thi n tăng cư ng hàng nh p kh u công nghi p không
m t gì nhi u c a Trung Qu c c và là m t tin c c t t ñ i v i Hà N i.
Trên t t c , m t ñ xu t thành th t cho s phát tri n chung ngu n tài nguyên khoáng s n và cùng qu n
lý ngu n cá trong khu v c ñang tranh ch p Bi n ðông có th là m t nhân t thay ñ i c c di n - c
trong m i quan h v i Vi t Nam và Asean.
Nhưng s th t là m i quan h gi a B c Kinh v i Hà N i ñã tr nên c c kỳ b t n t Hi p ñ nh năm
2008. Áp l c c a Trung Qu c v các v n ñ chính tr và chi n lư c ñã ki m hãm các lãnh ñ o Vi t
Nam, ñe do nghiêm tr ng s t n t i c a h . B c Kinh ñã duy trì l p trư ng c a h trong s nh ng
ngư i Trung Qu c theo ch nghĩa dân t c b ng cách giương oai di u võ bi n ðông, trong khi nh ng
n l c không hi u qu c a Hà N i tránh né nh ng ñ ng thái khiêu khích c a Trung Qu c ñã d n d n
xói mòn v trí c a nó ñ i v i nh ng ngư i theo ch nghĩa qu c gia trong nư c.
Không ñ ñ có xung ñ t vũ trang, nhưng th t khó ñ tư ng tư ng Trung Qu c có th làm gì hơn ñ
thúc ñ y s s p ñ c a nh ng ngư i b n t nh n và là ñ ng minh ý th c h trong ch ñ “kinh t th
trư ng xã h i ch nghĩa” duy nh t trên th gi i ngoài Trung Qu c. Trong m i kh năng có th , ñi u
này làm cho nh ng lãnh ñ o m i hư ng ñ n vi c t làm cho mình tr nên d m n hơn trư c m t Hoa
Kỳ – m t k t qu t ñánh b i hoàn toàn.
Lo l ng hơn là kh năng mâu thu n vũ trang gi a hai nư c không b lo i hoàn toàn. Trung Qu c có
ho l c m nh hơn Vi t Nam nhi u, nhưng Hà N i ñang gia tăng kh năng phòng th trên không và
trên bi n c a h . N u b ép ñ n ñư ng cùng, l ch s cho th y r ng Vi t Nam s tr ñũa. M t tính toán
sai l m b i b t c bên nào có th ñưa ñ n m t cu c va ch m. Cu c va ch m này s kh c li t và ñ m
máu, v i nh ng h u qu không th lư ng trư c.Trung Qu c có th ti p t c ñón vài trò m t k gây h n
– nhưng h s ñóng vai trò ñó b ng ho l c.
(David Brown là m t nhà ngo i giao v hưu và c ng tác viên thư ng xuyên v i t Asia Sentinel. Ông
vi t bài này cho T p chí Kinh t Trung Qu c phát hành hàng quý c a hãng nghiên c u kinh t toàn
c u Gavekal Dragonomics Hong Kong)
2 CÂU H I
20
Cu i tháng 6-2013 v a qua, sau chuy n ñi Trung Qu c tr v , Ch T ch nư c Trương T n Sang
có cu c g p v i gi i doanh nhân, t i Tp.HCM. Trong cu c g p, KS Nguy n Văn ð c, Phó Giám ñ c
Công ty Kinh doanh B t ñ ng s n ð t Lành, H i viên H i KTS Tp.HCM, có phát bi u, ông nói :
Câu chuy n th 1 : Chuy n ð ng Viên
... trong dân, ngư i ta thư ng nói : th ng ñó là ð ng viên, nhưng mà nó t t. T i sao ð ng ñ ngư i
qu n chúng ñ u coi ð ng viên là ngư i x u, ngư i nào t t là trư ng h p th c t cá bi t ?...
Câu chuy n th 2 : Chuy n Trung Qu c
... ngư i Tàu cai tr chúng ta hàng ngàn năm và luôn luôn chèn ép chúng ta. Ngày nay ngư i Tàu có
m t kh p nơi trên ñ t nư c chúng ta, ñ ng b ng, cao nguyên, b bi n, bây gi l i h p tác, cho phép
ngư i Tàu ñ u tư khai thác vùng bi n B c B ... (và gi ng ông xúc ñ ng) ... ñ ngh Ch T ch hãy h i
BCH TW ð ng, h i Qu c H i có ñ ng ý cho h p tác như v y không
M i xem  nghe ông ð c phát bi u :
http://www.youtube.com/watch?v=Y7uBfvqhyRo
http://www.youtube.com/watch?v=Pjq-lYS80FEsns=em
S H U TOÀN DÂN
Tô Văn Trư ng
GS Nguy n Lang vi t bài “V ch ñ s h u ñ i v i ñ t ñai” ñăng trên T m nhìn, có ý ki n
cho r ng ph i xem l i khái ni m s h u toàn dân vì nghĩ ñó là quan ñi m không th th c hi n ñư c
(non-operational concept).
Trong bài vi t c a GS Nguy n Lang có nói ñ n l ch s nhân lo i b t ñ u b ng ñ t ñai công
h u, r i ñ t ñai thu c nhà vua như Vi t Nam, vua t m ban cho quan l i có công, nh t là khi vua
không có chính sách thu thu ñ tr lương. Như v y, ñ t ñai sơ kh i là c a t p th , vì lúc ñ u c a nhân
lo i ph i h p qu n săn b t, hái trái nên ph i ho t ñ ng chung. Nhưng khi có th ng dư thì rõ ràng ñ t
ñai thu c v k có quy n l c và n m ñư c quy n l c. Công h u bá tư c Trung Qu c và châu Âu
ñ u có ñ t ñai riêng. H cho nông nô c y r . Vi t Nam thì ch y u ñ t ñai thu c làng xã, hay thu c
vua, không có công h u bá tư c. Quan hay vương th i nhà Tr n cũng ch ñư c t m chia quy n x
d ng ñ l y tô mà s ng.
Theo chúng tôi hi u, dù châu Âu, Trung Qu c hay Vi t Nam ñó là m m m ng c a tư h u.
Quy n tài s n tư thu c m t nhóm ngư i. Hoàn toàn không có cái quan ñi m là ñ t ñai là c a toàn dân.
Khi xã h i phát tri n thêm, có công nghi p và c n tôn tr ng tư h u thì quan ñi m tư h u cá nhân ra
ñ i. T ñó nó n i li n v i quy n con ngư i, quy n ñư c b o v cái mình làm ra, t c là b o v tư h u.
Như v y xã h i hi n nay, m i nơi ñ u có quy n tư h u cá nhân, tư h u t p th và tư h u nhà nư c
21
(hay g i là công h u cũng ñư c). Không th có cái g i là tư h u toàn dân. Và ñ c bi t là không th ñi
ngư c l i l ch s ñ b o r ng quy n tư h u là ph n ti n hóa.
M ñ i v i ngư i da ñ thì khi gi quy n tư h u t p th thì là có l i nh t cho h . Hi n nay
do vi c Hi n pháp M cho phép h t l p và t làm ra lu t c a h , h ñã ñem ñ t cho thuê làm sòng
b c. H không th phân chia vì không bi t làm gì v i ñ t. Như v y không có tư h u cá nhân vì nó
ch ng l i gì, ñ t c a h so v i dân thì th a m a.
Trao ñ i ý ki n trên v i GS Nguy n Lang ñư c ông gi i thích c n phân bi t s h u cá nhân ñ i
v i tư li u tiêu dùng và ñ i v i tư li u s n xu t ch y u. S h u cá nhân v tư li u tiêu dùng không có
ai ph nh n. V i s h u cá nhân ñ i v i nh ng tư li u s n xu t không ph i là ch y u như xe máy c a
ngư i làm ngh xe ôm, v n chuy n hàng hóa, không ai ph nh n quy n s h u cá nhân. Ph m trù s
h u v i các quy n chi m h u, s d ng, ñ nh ño t ñư c xác nh n ngay t ñ i ch ñ nô l , qua Lu t La
mã và t i nay v n ñư c v n d ng.
Hi n pháp và ñư ng l i c a ð ng ñ u công nh n ba ch ñ s h u là s h u toàn dân, s h u
t p th và s h u tư nhân (ngay c ñ i v i tư li u s n xu t). V n ñ s h u c a toàn dân là m t th c
th ñã hình thành trong các nư c, tuy cách g i có khác nhau. ðơn gi n là các tài s n ñư c xây d ng
b ng v n ngân sách là thu c s h u toàn dân ch không ph i thu c s h u nhà nư c. S dĩ như v y vì
ngân sách là do toàn dân góp ñ hình thành và giao cho Nhà nư c (th c ra là h th ng cơ quan hành
pháp) qu n lý và s d ng ch không giao cho h th ng cơ quan này quy n s h u ñ i v i tài s n ñó.
M t khác, nh ng di s n văn hóa l ch s , nh ng th ng c nh, nh ng khu b o t n sinh thái (chùa M t c t,
ñ n th vua Hùng, V nh H Long, khu r ng qu c gia Cát Tiên vv....) cũng thu c s h u toàn dân.
Trư c dó, các tài s n này thu c v s h u c a các c ng ñ ng. Khi nhà nư c ngày càng phát tri n thì
vai trò c a c ng ñông ngày càng b thu hép ñ thay b ng vai trò c a nhà nư c. Do ñó, không có v n ñ
tranh cãi là có s h u toàn dân không vì ñó là ñi u t t y u. Công h u, bá tư c phương Tây có quy n s
h u ñ t ñai mà h chi m h u nhưng t i VN không có tình hình ñó. T i VN, vua giao ñ t phong h u
nhưng không có nghĩa là ñ t ñó thu c quy n s h u c a nhà vua mà ñ t ñó v n thu c quy n s h u
c a c ng ñ ng làng xã.. ðây cũng là m t v n ñ liên quan ñ n ñ c ñi m c a phương th c s n xu t Á
ñông mà Mác-Ăng ghen có ñ c p ñ n nhưng l i không có ñi u ki n nghiên c u làm rõ. B n báo
cáo “Kinh nghi m nư c ngoài v qu n lý và pháp lu t ñ t ñai” do B Tài nguyên  Môi trư ng so n
th o tháng 9/2012 có gi i thi u ch ñ s h u Nhà nư c v ñ t ñai t i m t s nư c như Israel, Nam
phi, ch ñ s h u hoàng gia t i Anh, Nh t, Brunay, Campuchia, Indonêxia, Malaxia. Như v y, gi a
ch ñ s h u toàn dân v ñ t ñai, bên c nh s d bi t c th , v n có s tương ñ ng v i ch ñ s h u
Nhà nư c và ch ñ s h u hoàng gia v i tư cách là “ch ñ s h u chung v ñ t ñai”.
V n ñ r c r i là mu n không công nh n quy n s h u toàn dân ñ i v i ñ t ñai ch không ph i
là ph nh n quy n s h u toàn dân nói chung, cũng không ph i là quay ngư c l i l ch s mà th hi n
quá trình v n ñ ng ít nhi u có tính quy lu t ñ i v i ch ñ s h u. S dĩ như v y vì ñòi h i ph i th c
hi n quy n s h u tư nhân ñ i v i ñ t ñai. Trong th c t , quy n s h u tư nhân ñ i v i ñ t ñai v n
ñư c xác nh n dư i hình th c quy n s h u h n ch , m t hình th c s h u ñư c lu t pháp các nư c
công nh n, trư c h t là qua b Lu t hình s . Do ñó, c n làm rõ quy n s h u h n ch c a tư nhân ñ i
v i ñ t ñai là như th nào ?
ð i v i ñ t ñai, ngoài ch ñ s h u toàn dân ñ i v i ñ t ñai, còn có ch ñ s h u h n ch c a
tư nhân ñ i v i ñ t ñai qua vi c giao cho tư nhân quy n s d ng ñ t. Quy n s d ng ñ t nói riêng,
quy n s d ng tài s n nói chung là m t l ai hàng hóa ñư c lưu hành trên th trư ng t dư i ch ñ nô
l (nên có th ñó là nguyên nhân d n ñ n vi c Lu t La Mã ph i ñ c p ñ n ch ñ s h u và ba quy n
liên quan). Vi c mua-bán quy n s d ng tài s n ñư c h p th c hóa và Lu t hóa trong b Lu t hình s
c a t t c các nư c, trong ñó có VN. Khi m t ngư i c th ñã mua (ho c ñư c giao) quy n s d ng tài
22
s n ñó thì ngư i ñó có quy n chi m h u quy n s d ng tài s n (không ph i là chi m h u quy n s h u
tài s n), quy n s d ng và quy n ñ nh ño t tài s n ñó. Phương Tây xác ñ nh ñó là quy n s h u h n
ch c a ngư i ch có quy n s d ng tài s n ñ phân bi t v i quy n s h u c a ngư i có quy n s h u
ñ i v i tài s n ñó.
M , không có ý ni m s h u toàn dân. Ch có ñ t ñai thu c v : 1) Nhà nư c trung ương (Liên
bang) 2) Nhà nư c ñ a phương (bang, t nh, thành ph ). Thu c v ai thì nơi ñó ñư c s d ng ho c
ñư c quy n bán h n s h u hay bán quy n s d ng trong m t th i h n, ñư c hư ng l i t c cũng như
ch u m i trách nhi m v chi phí b o t n, qu n lý. ð a ch trách nhi m như v y h t s c rõ ràng. N u ch
bán quy n s d ng thì ngư i s h u ñ t v n ch u trách nhi m cu i cùng (n u như ñ ngư i s d ng
làm ô nhi m môi trư ng ch ng h n), và không th ñ l i cho ngư i s d ng.
V tư h u c a hoàng gia thì hoàng gia ñư c toàn quy n thu món l i cho gia ñình h (thí d như
hoàng gia Anh). Rõ ràng ñó là tư h u t p th . Ngay VN, có ñ t thu c vua, có ñ t thu c làng và có
ñ t thu c cá nhân. ðó cũng là hình th c tư h u (c a vua, c a t p th ho c cá nhân). C a vua hay
hoàng t c thì không ai ñư c ñ ng ñ n và không th nhân danh toàn dân.
Qu c h i ñã và ñang th o lu n v s a Lu t ñ t ñai, c n th u hi u b n ch t c a khái ni m s
h u toàn dân, hình th c tư h u. Không th có cái g i là tư h u toàn dân. Và ñ c bi t là không th ñi
ngư c l i l ch s ñ b o r ng quy n tư h u là ph n ti n hóa. C n phân bi t rõ ràng th u ñáo các chính
sách thu h i ñ t ñai dư i các danh nghĩa khác nhau v i trưng mua theo th trư ng ñ không ñ y ngư i
dân vào các cu c khi u ki n liên miên gây b t n xã h i như v a qua.
Dân Phòng Trên M ng
© Tư ng Năng Ti n
Ngu n tranh: nguyentandung.org
Vi t Nam, theo như tôi bi t, có hai lo i dân phòng: dư i ñ t và trên m ng. Trư c tiên,
xin hãy cùng nghe sơ v “ti u s ” và “thành tích” c a lo i th nh t – qua l i nh ng ngư i
dân hi n ñang sinh s ng nơi Th ðô c a x s này:
Ông Nguy n T n Khanh, ph Tôn ð c Th ng b y t :
“ðây là l c lư ng ‘lôm côm’ nh t. Qu n áo thì m i nơi m t v . H ñư c tuy n ch n t
nhi u ngu n khác nhau, không ñư c ñào t o, thi u hi u bi t tr m tr ng v văn hóa ng x
và ‘mù’ v ki n th c pháp lu t nên m i l ng quy n, h ng hách như th .”
Bà Nguy n Thúy Hư ng, phư ng Hoàng Văn Th , nh n xét:
23
“Cũng t i nhi u ngư i dân không hi u r ng dân phòng, dân ph t qu n h ñư c làm cái
gì, làm như th nào ñ mà ñ u tranh, thành ra nhi u ngư i c ‘dúi’ tí ti n cho ñ m t th i
gian, lâu d n h quen thói nên sinh làm b y.”
Ý ki n này ñư c chia s (t n tình) b i ông Nguy n Văn T nh, qu n Hai Bà Trưng:
“Không bi t t ñâu ngư i dân ta hi n quen v i ki u hành x ‘c vi ph m r i dúi ti n là
xong.’ T ñó, có cái l x u là: T qu n, dân phòng không ñư c ch n b t vi ph m giao
thông nhưng c tuýt còi. Mà tuýt là ki u gì ngư i vi ph m cũng ph i m t ti n, không mu n
ñ n kho b c cho m t th i gian thì ‘m t’ vào túi riêng cho dân phòng, cho t qu n. H qu
là ch y. V y là ñư c anh, ñư c , l i c hai bên.”
Tôi thi t tình không th y nh ng ngư i b “tuýt còi” – nghĩa là nh ng k thu c bên b móc
túi – ñư c l i l c gì ráo tr i nhưng hoàn toàn ñ ng ý v i phương cách “ ng x tình th ” là
c “dúi ti n” cho nó xong ñi. Coi như c a ñi thay ngư i. Ch b lôi vào ñ n công an thì
ch ng nh ng ph i m t thêm ti n mà (không ch ng) còn dám m t luôn c m ng!
Dân phòng ñang tác nghi p. Ngu n nh: RFA
Tuy nhiên, không ph i c ñ ng chuy n v i ñám dân phòng r i “dúi ti n” là yên ñâu à nha.
Có nh ng trư ng h p lôi thôi l m, lôi thôi lâu, và lôi thôi l n – theo tư ng thu t c a ông
Khách Di u Anh, ñ c ñư c trên di n ñàn Dân Lu n, vào ngày 2 tháng 7 năm 2013:
“Tôi xin d n ch ng m t v án mà tôi t ng theo dõi trong th i gian trư c ñây tôi còn làm
trong cơ quan pháp lu t: ch có m t vi c c n con là dân phòng vô c hành hung m t ông
già, ông già này ñòi chính quy n ph i x lý dân phòng vi ph m pháp luât, nhưng x dân
phòng thì liên quan ñ n công an, n u ñưa nó ra tòa thì nó b án n ng vì ñã có nhi u ti n án
ti n s , th là c m t h th ng chính quy n bao che cho nó, lôi nó ra tòa thì nó b o làm
theo l nh c a công an.
Ông già t c khí n i khùng vì thái ñ b t công và bao che c a chính quy n nên ch i ông
ch t ch phư ng là ‘ñ lưu manh’. Th là công an kh i t ông già, t c là dùng bi n pháp
ph n ñòn ñ làm gương cho ngư i khác, ñ ng có ñ ng vào dân phòng là chân tay c a
công an, ñ ng vào thì r y rà to…
R i còn b t ông già ñeo s như tù nhân ñ ch p nh, m c dù tòa án chưa tuyên b ông già
có t i hay không. L i còn b t ông già ký vào biên b n ñi u tra trư c r i m i ñ c biên b n
24
ñi u tra sau… Ngư i th lý v án này là m t ph n tên là Thanh Mai, công an qu n C u
Gi y.”
Vì tính ch t “lôm côm” và “qu n áo m i nơi m t v ” nên trong trư ng h p ph i “x lý tình
hu ng” thì công an có th bi n thành dân phòng, và khi c n ñ n s “b c xúc c a nhân dân”
thì dân phòng l i hoá (ngay) ra … qu n chúng t phát.
Ngu n tranh bi m h a: Qu c phòng – Defence
Bác sĩ Ph m H ng Sơn, m t cư dân phư ng Thu Khuê, cho bi t ông ñã có chút kinh
nghi m (không vui gì cho l m) v i gi i ngư i này:
“Kho ng 08:25 ngày 23 tháng Ba năm 2010 khi tôi ñang nhà m t mình, b ng nhiên có 3,
4 ngư i trung niên l m t ñ n nhà tôi, gi i thi u là h i c u chi n binh mu n vào g p tôi
ñ nói chuy n, tôi m c a và m i m i ngư i vào phòng khách và b ng nhiên vào thêm
r t nhi u ngư i n a …
T t c kho ng 15 ngư i ñ tu i trung niên và m t vài ngư i trên 60 ho c trên 70 tu i.
bên ngoài còn thêm kho ng 4, 5 thanh niên tr l m t ñ ng, ng i c a, và ngoài sân. Sau
khi m i ngư i yên v , m t ngư i kho ng trên 50 tu i nói là h thu c h i c u chi n binh
chi n trư ng Tây nguyên, hôm nay ñ n ñây h i tôi v m t s chuy n liên quan ñ n các bài
vi t c a tôi trên m ng. Cu c nói chuy n kéo dài t 08:30 ñ n kho ng 09:35….
Trư c khi k t thúc, m t vài ngư i ñã nói nh ng câu có tính ch t áp ñ t và ñe d a tôi v i ý
là h s không ñ cho gia ñình tôi yên n u tôi còn vi t trên m ng như th và có th h s
ném c “c t ñái” (nguyên văn) vào nhà tôi.”
Phư ng Th y Khuê, qu n Tây H (ch c ch n) ñã nhi u l n ñ t ñư c “danh hi u văn hoá”
nên l c lư ng qu n chúng t phát ch do là “có th ” ném “c t ñái” thôi, ch chưa ném
th t. nh ng ñ a phương khác thì sinh ho t c a ñám ngư i này (có ph n) hơi kém l ch s
hơn chút xíu. Tam Kỳ, Qu ng Nam là m t nơi như th , theo như tư ng trình c a blogger
Huỳnh Th c Vy:
25
“N a ñêm ngày 3 tháng 4 năm 2013, lúc c gia ñình ñang ng , thì ba tôi nghe ti ng xe g n
máy tr t i trư c nhà, sát ch ông ng (phòng ng ba tôi ngay sát m t ñư ng làng). Sau
ñó, là ti ng ào ào, nư c văng tung tóe và m t mùi hôi th i kinh kh ng b c lên. Ba tôi b t
d y và thoáng th y chi c xe máy ch hai tên thanh niên r ga b ch y.
C nhà th c gi c và hi u ra ñó là trò b n th u c a an ninh mà nhi u ngư i b t ñ ng chính
ki n ñã t ng ph i ch u trư c ñây như c Hoàng Minh Chính, bà Tr n Kh i Thanh Th y…
và g n ñây là ch Bùi H ng…”
Trò “b n th u” này không ch ñư c s h tr c a ñám “an ninh” mà còn ñư c y m tr b i
l c lư ng dân phòng trên m ng. Bên dư i bài tư ng thu t c a Huỳnh Th c Vy, trên trang
Dân Làm Báo, có ñôi v ñã góp ý m t cách vô cùng … t nh và th u ñáo:
-Escalate: ðúng là kh thân, n a ñêm th c d y mà ph i d n d p ñ ng hôi th i ñó thì th t
là c c. Nhưng ñ k t lu n ñó là do phía an ninh h làm thì th t ch ng có cơ s xác ñáng
nào h t. Vì n u h làm v y thì khác nào t ăn cư p r i t khai. ðây cũng có th là hành
ñ ng c a bên phe nào ñó ch ng chính quy n và mu n vu oan cho h thì sao. Hay v i
nh ng hành ñ ng ph n kháng c a Huỳnh Th c Vy thì ñ ng nghĩ ngư i dân ai cũng ng h
c …
- Ông b t: Khi chưa có b ng ch ng thì không ph i cái gì cũng quy ch p h t cho an ninh
c ng s n , v n có th nghĩ ñ n kh năng là do hàng xóm ra tay.
Nh ng ý ki n k trên, xem ra, ñ u ñi m tĩnh, nhã nh n và ý nh . Ít ra thì cũng ñ dùi ñ c
hơn ph n h i c a (khách vi ng thăm) có qúi danh là B ch Hùng – bên dư i Thư K V
Vi c B ðánh ð p Trong Tù C a ð Minh H nh– ñ c ñư c nơi trang Dân Lu n, vào hôm
mùng 6 tháng 7 v a qua:
“Hoàn toàn không có v qu n giáo ñánh ñ p tù nhân. Còn vi c các tù nhân khác ñánh hay
không thì ph i có ch ng c minh b ch và rõ ràng, và ph i yêu c u ñương s ch ng minh
ñư c qu n giáo ñ ng ñ ng sau.
Còn n u không ch ng minh ñư c ai là ngư i ñánh, ai là ngư i ra l nh ñ ng sau, không có
ch ng c …. thì m i l i bu c t i b a ñ t m t phía là vô giá tr . ðương s hoàn toàn có th
b a ñ t b t c m t chuy n gì, cái này ch c ai cũng bi t…”
Và có l ngư i bi t rõ nh t không ai khác hơn là ông H Quang L i, Trư ng Ban Tuyên
Giáo Thành y Hà N i. Trên báo Lao ð ng, s ra ngày 1 tháng 9 năm 2013, gi i ch c này
ñã “nêu kinh nghi m ‘t ch c nhóm chuyên gia’ ñ u tranh tr c di n, tham gia bút chi n
trên internet v i các lu n ñi u xuyên t c c a các th l c thù ñ ch.”
Nhóm “chuyên gia” này còn có tên g i chính xác là … nh ng dư lu n viên.
Blogger Trương Duy Nh t – khi còn v trí c a m t ngư i tù d khuy t – ñã có bài bài
tư ng thu t v m t cu c ñ u tranh (quy t li t) gi a nh ng dư lu n viên v i các th l c thù
ngh ch. Xin ghi l i tóm lư c:
“Tòa chưa k t t i, nhưng nh ng tr n ném ñá tơi b i trên báo chí ñã b t ñ u ñư c l nh xung
26
phong trút lên ñ u cô n sinh Nguy n Phương Uyên v i l i ch i r a h n h c thô b chưa
t ng có …Hãy ñ c vài comment ñi n hình ñư c báo chí ch n l c ñăng t i:
- “Không bi t 2 nhóc này ăn g o c a nông dân mình hay ăn bơ, s a nư c ngoài mà ngu
xu n như th ?”
- “…Thi u, ñói, khó khăn thì ph i lao ñ ng ch . T i gì cho b ng t i ch ng phá ñ ng, nhà
nư c (ch ng l i nhân dân)”
- “Th t u ng cơm cha m , ch ng qua là v a tham v a ngu m i b l a như th …”
- “T i bán dâm ki m ti n tuy ô nh c nhưng cũng không n ng b ng t i bán nư c, chuy n
này kh r i em ơi.!!!!”
-“ No cơm m áo nên “R ng m ”. Cho ng i tù r c xương, lao ñ ng kh sai su t ñ i cho
ñáng ñ i…”
V n theo blogger Trương Duy Nh t, ki u hư ng d n dư lu n c a ñám dư lu n viên k trên
“không ch ph n tuyên truy n” mà còn “vô văn hóa” n a. Blogger Ngư i Buôn Gió thì
nhìn v n ñ m t khía c nh khác. Có l vì buôn gió không lãi m y, và b túng thi u
thư ng tr c nên ông ch chăm chăm lo ñ n chuy n … t n (b n) ti n c a ngân qũi qu c gia:
“ð ñ u tranh v i b n tuyên truy n x u, bôi nh ch ñ . M t thành ph l n thuê 900 dư
lu n viên ñ c ng c ni m tin trong nhân dân r ng ch ñ này t t ñ p và ñang ngày m t
tươi sáng hơn.
M c lương c a m t dư lu n viên trong m t ngày là bao nhiêu. Tính m t b ng xã h i thì
bèo nh t m i dư lu n viên lãnh 100 ngàn m t ngày, c ng thêm 100 ngàn ph phí v trà
thu c, máy móc, thi t b , báo chí… thì h m i có th tuyên truy n cho t t ñư c. V y m i
ngày thành ph b ra 180 tri u ñ ng chi cho ñám này ho t ñ ng, m t tháng là 5,4 t
ñ ng.”
Dù v y, h v n “tuyên truy n không ñư c t t” gì cho l m, n u chưa mu n nói là ngư c l i,
theo nh n xét c a blogger Huỳnh Ng c Chênh:
“Không bi t các dư lu n viên ñư c nhà nư c tr lương n y làm nh ng vi c gì trên m ng
nhưng s xu t hi n c a h ng u nhiên trùng h p v i s xu t hi n c a nhi u trang blog n c
danh b y b và b n th u. Chúng thư ng gi danh là yêu nư c, là ch ng c ng, là dân ch ,
là h i ngo i… ñ vi t nh ng bài b a ñ t bôi nh nh ng trí th c, nhân sĩ và nh ng blogger
ti n b . Và bây gi ñám âm binh ñó l i ch a mũi dùi vào chính các v lãnh ñ o c a ñ ng
cũng như vào chính anh ñ y anh Tư . He he, chơi âm binh có ngày b m c áo gi y là
v y.”
Nhân v t ñư c g i là “anh Tư” trong ño n văn thư ng d n không ai khác hơn là ông ñương
kim Ch T ch Nư c Trương T n Sang, v lãnh ñ o ñã tr thành n n nhân c a ñám … âm
binh trên m ng. Ông Sang, t t nhiên, không ph i là n n nhân duy nh t.
27
Xem như th m i th y là nuôi ñám âm binh dư i ñ t ñ t n kém hơn, và cũng an toàn hơn
nhi u. Ch ph i trang b ñ ng ph c, máy móc hay thi t b gì ráo tr i. Ch c n th rông ra
ñư ng v i cái băng ñ là chúng có th ki m ăn su t ngày b ng cách … tuýt còi. Không
nh ng ch ñ ăn mà còn ñ chia cho bên l c lư ng an ninh n a.
ðám dân phòng dư i ñ t cũng không th theo l nh c a nh ng ñ ng chí lãnh ñ o phe này
ñ ném c t ñái túi b i vào m t mũi c a nh ng ñ ng chí phe kia, như cu c chi n Ba/Tư
ñang di n ra trong hi n nay – trên m ng.
Tuy bi t th nhưng ñ ñáp ng nhu c u tình th nên c hai bên (Ba/Tư) ñ u ñành ph i ch u
th thôi. Gieo gió thì g t bão. Và cơn bão săp t i không ch ñ n b i hai ñám dân phòng.
© Tư ng Năng Ti n
V N CHƯA TH Y ð NG VÀ NHÀ NƯ C
LÊN TI NG V NGƯ DÂN B T N CÔNG
Tàu cá thi t h i 400 tri u sau khi b
t n công Hoàng Sa
Không ch b tàu Trung Qu c thu gi ngư lư i c , nhiên li u, hai tàu cá c a ông Võ Minh Vương
và Mai Văn Cư ng (huy n ñ o Lý Sơn) t vùng bi n Hoàng Sa c a Vi t Nam tr v quê trong tình
tr ng tàu h ng, ngư i lo.
Sau 3 ngày r i c ng Lý Sơn (Qu ng Ngãi) ra vùng bi n Hoàng Sa hành ngh
l n h i sâm, lúc 7h sáng ngày 7/7, 15 ngư dân ñi trên tàu cá Qng 96787
c a ông Võ Minh Vương b tàu 306, sơn màu tr ng, có ch Trung Qu c hai
bên m n tàu b t ng t n công, truy ñu i, ñ p phá và thu gi nhi u tài s n,
28
thi t b .
Nhi u ngư i t tàu Trung Qu c tràn lên
tàu cá c a ông Vương r i dùng dao ch t
720m dây hơi thành nhi u ño n nh , l y ñi
nhi u thi t b , ngư lư i c cùng 1 t n cá và
hút 5000 lít d u diesel, ư c t ng thi t h i
400 tri u ñ ng.
Không ch l y tài s n, nhi u ngư i trên
tàu Trung Qu c còn dùng xà beng, búa
ñ p v c a kính cabin tàu.
Kính cabin và n p h m n t toác
n m ng n ngang kh p nơi.
T cabin lái c a tàu b
ñ p phá, các trang thi t b
thông tin liên l c hi n ñ i
trên tàu cũng b ngư i c a
29
tàu 306 thu gi .
Sau cu c ñ p phá, cabin tàu ông Vương b
b nát, tr ng hoác, hư h ng n ng.
V t tích c a dao chém ñ t dây hơi c a các
ngư dân còn in sâu trên be tàu cá ông
Vương. Trong khi ñó, tàu ông Mai Văn
Cư ng tr v quê cũng ch u nhi u thương
tích, b tàu 306 tr n l t, t ch thu tài s n
vào lúc 9h sáng ngày 7/7 v i t ng thi t h i
hơn 200 tri u ñ ng.
Thuy n trư ng Võ Minh Vương b nhi u
ngư i trên tàu 306 dùng dùi cui ñi n
chích vào ngư i, dùng ch ñánh vào sau
gáy ng t x u ngay trên tàu. Ngay sau khi
tr v quê, ông Vương c m giác ñau ñ u,
chóng m t, th p th m lo âu cho s c kh e
c a mình. V vi c hai tàu cá c a ngư
dân huy n ñ o Lý Sơn b tàu Trung
Qu c t n công, t ch thu tài s n ñã ñư c
chính quy n ñ a phương xác minh, báo
cáo cơ quan ch c năng T nh, Trung
ương có gi i pháp can thi p b o v
quy n l i c a ngư dân.
Trí Tín
Ch t c và treo c …
Hà Văn Th nh
M t ngư i b n ñư c m i d H i th o v Bi n ðông Qu ng Ngãi cách ñây ít lâu có k v i tôi r ng,
ñi u ñau ñ n và nh c nhã nh t là khi bi t chuy n ngư dân ta, m i l n ñi ñánh b t xa b , mu n s ng, an
toàn, PH I treo c Tàu (!)? Tôi h i l i t i sao ch ng th y báo chí nói gì thì “b ” ng ti p là H i th o
ñó có cho báo chí tham d ñâu mà tin v i t c!
Câu chuy n khó tin y c ám nh, làm tôi băn khoăn mãi cho ñ n ngày ñ c th y trên BBC, 9.7.2013:
Tàu cá Vi t Nam “b t n công, ch t c ”. Thì ra, cái s th t kinh hoàng ñó b bưng bít, ñ hóa thành
30
“ñ i tác chi n lư c toàn di n” v i k láng gi ng tham lam, ñ c ác, tráo tr r t có th là chuy n thư ng
ngày…
Bài báo c a BBC cho ñ c gi bi t thuy n trư ng tàu QNg 96787 TS, ông Võ Minh Vương, nói tàu c a
ông b t ñ u ra khơi t ngày 4/7 và ñ n ngày 9/7 thì d ng l i g n ñ o Phú Lâm, thu c Hoàng Sa…
Ông Vương cho bi t khi tàu c a ông ñang neo ñ u thì m t chi c tàu tr ng xu t hi n và th ca nô
xu ng bám theo tàu c a ông.
Sau 15-20 phút truy ñu i, nh ng ngư i này ñã “leo lên tàu và dùng dùi cui ñi n ñ ñánh thuy n
trư ng và th y th trên tàu, ñ ng th i ñ p phá tàu và t ch thu toàn b s cá m i ñánh b t ñư c”.
Khi ñư c h i nh ng ngư i này nói ti ng gì, ông Vương cho bi t là h “nói ti ng Trung Qu c”.
Ông Vương cũng cho bi t thêm nh ng ngư i này m c ñ “s quan h i quân”, và m t s khác thì m c
“ñ lính r n ri”.
“H ch hư ng Vi t Nam nhưng không nói là Vi t Nam”, ông Vương nói.
“Tôi không ch u thì h m i ch t hai cây c [treo trên tàu], v t xu ng nư c“.
“Tôi ch y t i l y c lên thì h ñánh tôi ng t x u”.
Ch c ch n, không m t lương tri nào c a Trái tim Vi t, H n Vi t có th ch u n i s th t kinh
hoàng v n i ñau ñ n nhãn ti n: Mu n ñánh cá trên bi n tr i c a ta thì ph i h c ta, treo c Tàu;
không h thì b ch t, v t xu ng nư c; mu n không b s nh c ñ l y c lên thì thân tàn, ma d i!
Có còn gì ñ nói n a không v cái ñ u cáng, thâm ñ c c a 4 t t, 16 ch vàng; v s im l ng lì l m c a
các quan ch c có tránh nhi m trư c v n nư c, lòng dân?
Làm sao có th bi n minh n i khi s th t ñ ng cay rành rành như th mà v n khua mép, cong môi b o
v cho cái g i là “tình h u ngh ”; v n ñàn áp b t c ai dám ñau n i ñau qu c th b s nh c, hi m h a
m t bi n, m t nư c c n k ?
N u n i các s ki n t vi c TQ chi m Hoàng Sa ngày 19.1.1974, chi m m t ph n Trư ng Sa, ñ o Ba
Bình, 1956; G c Ma, 14.3.1988; thành l p cái g i là “thành ph Tam Sa”, 24.7.2012; chuy n h c ta,
treo c tàu trên Bi n ðông…, thì ngay m t ñ a tr cũng bi t rõ r ng âm mưu xâm lư c, cư p bóc
nư c ta c a nhà c m quy n TQ (và ðài Loan) là b n ch t, không bao gi thay ñ i. Làm sao có th
thay ñ i ñư c b n ch t c a k thù truy n ki p hàng ngàn năm?
S thâm ñ c, tinh vi c a “Tàu kh a ch t ñi” (cách di n ñ t c a Phương Uyên, Nguyên Kha) thì không
bút nào có th t n i. Joseph Needham (1900-1995) – ngư i b c ñ i ñ nghiên c u TQ có nói r ng
dù có s ng thêm vài trăm năm n a cũng không th hi u h t cái thâm hi m ñ n m c huy n bí c a “tư
duy Tàu”. Cái “tư duy Tàu” y ñang “chơi” nư c c tàn ñ c nh t: Làm cho tư duy Vi t coi vi c h c
ta, treo c Tàu là chuy n… bình thư ng! M t khi qu c th , lòng t tôn dân t c b vô c m hóa, hèn h
hóa, câm l ng hóa trư c l i ích c a cá nhân hay m t nhóm ngư i mà v n chưa coi ñó là hi m h a sao?
Xin bày t s tri ân và khâm ph c trư c lòng dũng c m c a ông Võ Minh Vương và các thuy n viên
c a tàu QNg 96787 TS. Chính chi c tàu cá bé nh y cho chúng ta th y rõ v n còn ñó nh ng con ngư i
yêu T Qu c hơn c tính m ng và c a c i c a mình. H s n sàng ñương ñ u v i nguy hi m, m t mát
ñ b o v ch quy n c a ñ t nư c. N u không còn nh ng ngư i như th , th hình dung Bi n ðông
ñang tràn ng p c Tàu?
Hu , 11.7.2013
31
KHÔNG ðAU KHÔNG PH I LÀ NGƯ I
VI T NAM
Nguy n Trung Tôn
12-07-2013
Khí ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông
b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông
cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng
con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì?
******
Sau khi lư t qua m t vài trang web ñ tim ki m thông tin, tôi d ng l i trên Dân Làm Báo và lòng ñau
như c t khi th y hàng lo t các bài vi t ñã ñưa tin v vi c tàu 306 c a Trung Qu c “ð i x nhân ñ o
v i ngư dân lao ñ ng hòa bình trên bi n” b ng cách ñ p phá tàu và cư p h t h i s n và m t s th
khác, ñánh ngư i ng t x u, ch t c ñ sao vàng….
Tôi không th c m lòng mà ph i th t lên: Lũ kh n n n!
Lũ kh n n n ñây tôi không ch dùng ñ i v i nh ng tên cư p Trung Qu c, mà nó bao g m t t c
nh ng k su t ngày rêu rao “vàng v i t t “ Là “ Hòa Bình H p Tác, Là anh em láng gi ng là ñ ng
chí…
Nói tóm l i là cái ch nghĩa c ng s n và nhưng k ñang l i d ng nó ñ làm h i t qu c Vi t Nam c a
tôi! Tôi d t mình và nh l i ch vài tháng nay thôi h t t “Lòng tin chi n lư c” ñư c th thư ng
Nguy n T n Dũng nh c ñi nh c l i nhi u l n t i ð i tho i Shangri-La l n th 12, r i vi c ch t ch
Trương T n Sang thăm Trung Qu c v a qua v i 29 l n nh t trí trong ñó có v n ñ V nh B c B .
Có ph i chăng cái “lòng tin chi n lư c” c a Th tư ng Dũng là ñây? Hay ñây là “thành tích” ngo i
giao c a ch t ch Trương T n Sang trong chuy n công du v a qua c a ông t i Trung Qu c? Ho c ñây
là k t qu c a ð i tho i chi n lư c qu c phòng Vi t Nam - Trung Qu c l n 4 C a thư ng tư ng
Nguy n Chí V nh? Mà trong ñó ông ñã nêu năm hư ng h p tác c th : “h p tác công tác ð ng, công
tác chính tr trong quân ñ i hai nư c; tăng cư ng trao ñ i thông tin gi a các cơ quan chi n lư c hai
bên ñ ñánh giá ñúng tình hình; l y ñ i tho i chi n lư c qu c phòng c p th trư ng ñ ñánh giá tình
hình, ñưa ra các gi i pháp h p tác có hi u qu ; tăng cư ng h p tác gi a h i quân, c nh sát bi n hai
nư c; s d ng ñư ng dây nóng gi a tư l nh h i quân hai nư c ñ trao ñ i thông tin c n thi t”.
Tôi th y v a ñau v a nh c m c dù nh ng ngư dân Vi t Nam kia không ph i là h hàng ru t th t c a
tôi, nhưng h là ngư i Vi t Nam là ñ ng bào c a tôi, h là hình nh c a t t c ngư i Vi t Nam trên
32
vùng bi n vùng tr i Vi t Nam. Tôi không hi u sao mà v n có r t nhi u ngư i Vi t Nam có th d ng
dưng trư c nh ng n i nh c nhã c a t qu c như v y? Tuy ñây không ph i là l n ñ u tin tàu Trung
Qu c có thái ñ , hành vi t n công tàu cá Vi t Nam; nhưng l n này m c ñ tàn b o hơn và nó x y ra
sau nh ng s ki n ngo i giao c a các lãnh ñ o Vi t Nam liên quan t i m i quan h Vi t Trung và tình
hình trên Bi n ðông.
Chúng ta th y r ng không th nào x d ng gi i pháp ngo i giao gi a Vi t Nam - Trung Qu c v tình
hình Bi n ðông ñư c n a mà lúc này các lãnh ñ o ñ ng c ng s n Vi t Nam nên th a nh n v i nhân
dân r ng mình ñã b t l c, hãy vì n i ñau c a toàn dân t c, vì s toàn v n lãnh th mà kêu g i toàn dân
xu ng ñư ng ch ng Trung Qu c xâm lư c, (n u như ð ng còn mu n dành l i cho mình chút danh d
vì các ông cũng là ngư i Vi t).
N u không hãy h c t p Philipin ñưa v vi c này ra di n ñàn Qu c t ñ hy v ng t o thêm s c m nh
cho Vi t Nam. ð ng vì quy n bính t m th i c a ñ ng mà ti p t c cúi ñ u trư c Trung C ng ñ chu c
l y n i nh c muôn ñ i con cháu. Khí ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông
b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông cho
r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng con ñư ng
ngo i giao ñã ñ t k t qu gì? Sao ngư i dân b ñánh b cư p, qu c th b sĩ nh c thì các ông ng i trơ
m t ra không có ñ ng thái nào? Hay l i ch y sang Trung Qu c ñ xin h ñ i x nhân ñ o v i ngư dân,
ñ r i sau m i l n ñư c “ ð i x nhân ñ o” như cách v a r i thì không còn ai dám ra khơi và v y là
Trung Qu c tho i mái tung hoành trên vùng Bi n c a t qu c chúng ta?
ðây là n i ñau c a toàn dân t c Vi t! V y n u ñ ng c ng s n Vi t Nam hèn ñ y và khi p như c
không dám b o v ngư i dân và s toàn v n lãnh th thì h i nh ng ai còn coi mình là ngư i dân Vi t,
trư c n i ñau c a t qu c mình chúng ta hãy cùng nhau ñoàn k t xu ng ñư ng ñ ng lo t bi u tình
ch ng Trung Qu c xâm lư c, nêu chúng ta d ng dưng không hành ñ ng gì thì v i ñà này ch ng bao
lâu nhà c a, v con c a chúng ta và ngay c con ngư i cũng s tr thành tài s n c a Tàu c ng mà thôi!
Thanh Hóa ngày 12/7/2013
Nguy n Trung Tôn
33
S im l ng vô liêm s
Ngư i Quan Sát (Danlambao) - Th c tình, tôi mà nhìn th y lá c ñ b m màu máu có ngôi sao vàng
là tôi a gan. Nhưng khi nghe tin hàng lo t ngư dân mi n Trung b Tàu Kh a cư p h t cá và nhiên
li u, và ch t b cái lá c b m màu máu y quăng xu ng bi n ñ treo lên lá c c a quân xâm lư c,
nhưng ngư dân không h lo l ng v s m t mát tài s n c a mình mà c gìn gi l y ng n c ñ r i b
ñánh ng t x u là lòng tôi ñau nhói. Chí ít trong lúc hi m nguy c c kỳ như th h v n c gi gìn l y
m t th mà t m lòng th c thà và gi n ñơn y cho là bi u tư ng c a m t ñ t nư c, linh h n c a m t
dân t c. H yêu bi n, yêu nư c như th , không so ño, không tính toán, ch ng l c l a d i trá.
Trư c s th t kinh hoàng này b b n c ng s n chóp bu hoàn toàn im l ng, d u nh m. Thay vào ñó
chúng ti p t c ra r hàng ngày trên cái h th ng truy n thông kh ng l kia; nào là “không có gì quý
hơn ñ c l p t do”, nào là “hòa bình, n ñ nh”, nào là “vì nư c quên thân, vì dân ph c v ”, nào là
“lòng tin chi n lư c”, nào là “dân giàu nư c m nh”… và hàng ngàn m t r n r ng kêu gào su t
ngày ñêm ch là m t nh ng l p lu n láo toét và b i ñ che d u nh ng âm mưu bán nư c.
B m t hèn h ñã rơi xu ng. Bi n ðông ñang g m gào sóng d . Sóng ñiên cu ng c a b n xâm lăng,
sóng u t h n c a nh ng ngư dân chân ch t th t thà và c nh ng ng n sóng căm thù c a c nhân dân.
Tr l i ng n c . Tôi kh ng ñ nh ng n c y không ñáng ñ bay trong ng n gió Vi t Nam. Nhưng nó
v n c ph t phơ như s nh c nh m t n i nh c không th nào quên c a nòi gi ng Vi t. Nhưng thà là
chính tay ngư i dân Vi t h xu ng, ch tôi không th nào ch p nh n vi c ñ ng l ng yên nhìn b n Tàu
Kh a dày dò. Nh ng ngư dân y hoàn toàn ñúng ñ n khi gi l y nó mà ch p nh n s b m d p ñau
ñ n, th m chí b m ng. H ñã th hi n lòng yêu nư c hoàn toàn trung th c.
Th mà cái b n kh n n n y im l ng, cái im l ng vô liêm s , cái im l ng c a nh ng cái ñ u b i. Trong
khi cái h th ng truy n thông l i l n h ng rêu rao “4 t t, 16 ch vàng”.
Ngư i Quan Sát
danlambaovn.blogspot.com
34
“Hai Bên ðã Th ng Nh t Nh ng Bi n Pháp X Lý…” (ðinh T n L c). – Ms Nguy n Trung Tôn:
KHÔNG ðAU KHÔNG PH I LÀ NGƯ I VI T NAM (TNM). “Khi ngư i dân xu ng ñư ng bi u
tình ch ng Trung Qu c thì các ông b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng
con ñư ng ngo i giao… các ông cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay
các ông gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì?” – S im l ng vô liêm s (DLB).
“Th mà cái b n kh n n n y im l ng, cái im l ng vô liêm s , cái im l ng c a nh ng cái ñ u b i.
Trong khi cái h th ng truy n thông l i l n h ng rêu rao ‘4 t t, 16 ch vàng’.” - 63 tri u ñ ng ng h
ngư dân (NLð).
M t ñ c gi thân thi t, thư ng tham gia nhi u bình lu n chính tr trên trang BS này, hôm qua ñã g i
t i email nh n ñ nh: “Ngay sau khi có tin T ng th ng Obama và Ch t ch Vi t Nam TTS ñã th a thu n
ñ y chuy n thăm trư c kia n ñ nh vào tháng 9, k t h p v i H i ngh Thư ng ñ nh Liên Hi p Qu c lên
ngày 25.07 này, B c Kinh ñã ngay l p t c ra ñòn: ch t c , cư p tàu cá Vi t Nam b ng s quan m c
s c ph c và tàu h i giám. ð i S Kh ng Hi n H u lâu nay không nói gì b ng h p báo, nh c l i m i
cam k t c a VN v i B c Kinh nhân chuy n thăm B c Kinh, 16 ch v.v. R t có th s p t i ñây, B c
Kinh s có các món võ thâm ñ c và tàn ác hơn n a ñ i v i Vi t Nam. Rõ ràng, chúng ñang gi món võ
tàu nh m d a n t Vi t Nam, h n ch k t qu chuy n thăm Washington c a Ch t ch TTS và h n ch
Obama chơi “con bài Vi t Nam”. Nhưng võ tàu B c Kinh này, m t l n n a, l i t l t tr n b m t ác
bá, x o quy t, nói m t ñ ng làm m t n o c a mình trư c toàn th nhân dân Vi t Nam và nhân dân
toàn th gi i.
Anh em ta ph i bi u tình ñ bày t thái ñ cho b n ð i Hán này bi t thôi!”
.
Chúng tôi xin bàn thêm. N u hôm nay, các báo ñài b t ñ u ñ ng lo t im l ng, không ti p t c làm rõ và
lên án hành ñ ng cư p phá, ñánh ñ p ngư dân VN v a qua, thì s sáng t thêm th c hư thông tin cho
r ng V trư ng v Báo chí, Ban Tuyên Giáo TƯ Vũ ðình Thư ng ñã nh n tin ra l nh “b t mi ng” các
báo, mà chúng tôi ñã ñưa chi u qua.
T ñây cũng cho th y thêm m t nghi v n v nh ng âm mưu nguy hi m hơn n a, là ph i chăng ñang có
th ño n “n i công ngo i kích”, ph i h p trong ngoài gi a b n bành trư ng bá quy n B c Kinh v i bè
lũ tay sai c a chúng t i VN, l i d ng khoét sâu m i mâu thu n n i b chính quy n VN, gây nghi ng
trong dân chúng, không rõ trong gi i lãnh ñ o, ai m i là ngư i th c tâm kiên quy t b o v ch quy n
bi n ñ o.
Liên quan v “nh n tin” c a ông Vũ ðình Thư ng, chúng tôi còn ñư c bi t trong tin nh n ñó, có c
n i dung c m báo chí ñưa tin v vi c trang b vũ khí cho c nh sát bi n. ð hi u thêm th c hư l nh này,
chúng ta có th tham kh o b n tin trên Thanh niên ñã b g b sau khi ñăng lên chi u t i qua: Nh t trí
trang b vũ khí quân d ng cho ki m ngư. Tuy nhiên, m t s báo khác ñã ñăng l i. Không rõ có s
nh m l n hay không gi a “c nh sát bi n” và “ki m ngư”, và vi c “c m” ñưa thông tin ñó có ph i là do
s s làm phía Trung Qu c n i gi n, có c tăng cư ng cho l c lư ng h i giám c a h ?
Sáng nay, báo Tu i tr ti p t c không truy c p ñư c, có th v n do cu c t n công ki u DDoS quy mô
chưa t ng th y nh m vào báo này và 2 báo m ng cùng thu c hàng ñ u v lư ng ñ c gi là Dân trí và
VietnamNet. Có ñi u l là trong su t 1 tu n qua, các cơ quan, t ch c tham gia ñi u tra v cu c t n
công này v n chưa ñưa ra ñư c l i gi i ñáp: th ph m ñ n t ñâu. Li u hi n tư ng này có liên quan t i
35
tin t c Trung Qu c hay không, khi mà v i quy mô, trình ñ k thu t, m c tiêu t n công như v y, khó
có th xu t phát t cá nhân hay t ch c ngư i Vi t nào ñó?
'Hi p ñ nh v i TQ không ph i bùa h m nh'
C p nh t: 08:04 GMT - th năm, 11 tháng 7, 2013
M b ng chương trình nghe nhìn khác
Tr l i ph ng v n BBC ngày 11/7, nguyên Th trư ng B Nông nghi p  Phát tri n Nông thôn, ông
Lương Lê Phương, nói có nhi u vi c c n ph i làm hi n nay ñ b o ñ m an toàn cho ngư dân ñánh b t
xa b .
Theo ông Phương, có ba v n ñ chính ph i th c hi n:
Th nh t ph i h tr ngư dân khi ñánh b t trên bi n. Ph i thành l p l c lư ng ki m ngư m nh, ñ t m
ñ b o v ngư dân khi ñánh b t xa b , ông nói.
Th hai là ph i nâng c p các tàu ñánh cá xa b cho công su t l n hơn ñ ñ m b o an toàn trong tình
hình th i ti t x u.
Th ba là ngư dân ph i ñư c nhà nư c h tr ñ t ch c l i thành ñ i, thành t ñ t c u giúp l n
nhau. Hi n này t nh Qu ng Ngãi là t nh tiên phong trong vi c t ch c khá nh t.
Trong trư ng h p x y ra s c trên bi n như g p bão t ho c b tàu nư c ngoài chèn ép thì có th h
tr cho nhau trong khi ch ñ i l c lư ng c u giúp như tàu ki m ngư hay bên c nh sát bi n.
Tr l i v v tàu cá c a ngư dân huy n ñ o Lý Sơn, Qu ng Ngãi b t n công khi neo ñ u g n khu
v c ñ o Phú Lâm, v n là m t ñ o n m sâu trong khu v c chi m ñóng c a Trung Qu c t i qu n ñ o
Hoàng Sa, ông Phương cho r ng ñây là m t vùng ñ o tranh ch p r t gay g t gi Vi t Nam v i Trung
Qu c. ðây là câu chuy n r t nh y c m ph c t p.
Tôi nghĩ là nên ñưa v n ñ này ra qu c t , ông nói.
Riêng v chuyên môn, trư c m t chưa gi i quy t ñư c v n ñ d t khoát theo lu t qu c t thì cũng nên
tuyên truy n giáo d c cho ngư dân bi t vùng nào an toàn ñ ñánh b t. ðây không ph i là như ng b ,
mà là ñ ñ m b o an ninh cho ngư dân, trong khi ph i ñòi h i ch quy n theo ñúng b ng ch ng l ch s
ñ l i.
Cũng theo v c u th trư ng, ñ xu t cho l c lư ng ki m ngư ñư c s d ng súng trong phiên h p y
ban thư ng v Qu c h i ngày 10/7 s không giúp gi i quy t ñư c nh ng v n ñ hi n t i
Tôi th y v n ñ này qu c t hóa ra thì m i t t ch ñơn phương Vi t Nam thì không gi i quy t m t
cách tri t ñ , tr n v n ñư c. C n có ít nh t m t COC gi a Asean và Trung Qu c. Tôi nghĩ Asean hi n
nay ñã có m t s ñ ng tình, khác v i h i ngh Campuchia h i năm ngoái.
36
B i vì ñây không ph i riêng v v n ñ th y s n mà còn là v n ñ hàng h i. N u vùng bi n này không
n ñ nh lưu lư ng hàng hóa qua ñây r t l n, chi m 70% lưu lư ng hàng hóa qu c t .
Nh n xét v hi p ñ nh thi t l p kênh liên l c gi a hai nư c ñ gi i quy t va ch m v i ngư dân trên
bi n mà ch t ch nư c Vi t Nam, ông Trương T n Sang, v a ký trong chuy n ñi Trung Qu c v a qua,
ông Phương cho r ng ñây không ph i là cách gi i quy t tri t ñ cho l m.
Ông th a nh n: Nó cũng là m t cơ s ban ñ u ñ ti p t c các hi p ñ nh, ký k t khác ñ hai bên d a
vào ñó có th ñưa ra nh ng quy t ñ nh ñ ng ñ n hơn.
Tuy nhiên, nó cũng không ph i là m t lá bùa h m nh, ông nh n m nh.
H Long: Ph ta hóa… ph Tàu
Bi n hi u in ñ y ch Trung Qu c
Tuy n ñư ng du l ch ch y d c bãi bi n Bãi Cháy c a TP. H Long gi ñây gi ng m t khu ph
Tàu b i ñ y r y bi n hi u in ch Trung Qu c.
Bi n hi u ñ c ch Tàu
ði chưa ñ y m t cây s trên tuy n ñư ng mang tên H Long c a TP. H Long, có th th y hàng ch c
bi n hi u c a khách s n, c a hàng bán ñ lưu ni m… in ñ y ch Trung Qu c.
T i m t c a hàng bán ñ lưu ni m, chúng tôi g p ch Tuy t- m t khách du l ch l n ñ u ñ n thành ph
H Long. Th y ch t n ng n m t lúc lâu trư c nh ng món quà b t m t, chúng tôi h i chuy n m i bi t
ch ñang phân vân không bi t ñây là c a hàng c a ngư i Vi t hay ngư i Trung Qu c. Ch ph i nghĩ
“tìm cách nói sao cho l ch s ”. Nhưng s e ng i c a ch hơi th a. Ch c a hàng ñi ra chào ch b ng
ti ng Vi t r t “sõi”.
H u h t ch c a hàng có bi n hi u ch Trung Qu c trên tuy n ñư ng này là ngư i Vi t Nam. Tuy
nhiên, ph n l n không ñ c n i dòng ch Trung Qu c trên bi n hi u nhà mình.
37
Ch ñêm H Long v i dòng “chú thích” b ng ch Trung Qu c l n hơn ch Vi t
Ngay bi n hi u c a hai khu mua s m l n nh t dành cho du khách ñ n H Long là Ch ñêm H Long
và Siêu th Thanh Niên cũng “chú thích” dòng ch Trung Qu c n i b t hơn c dòng ch Vi t.
Ngư i dân ñây cho cho bi t, m y năm qua, khách Trung Qu c ñ n H Long r t ñông. Có nh ng
bu i t i, h ñi t ng ñoàn, ăn u ng các quán ăn trương bi n hi u ch Trung Qu c nên c ng ñây là
khu ph Tàu.
ði u 18 c a Lu t Qu ng cáo quy ñ nh ñ i v i bi n hi u qu ng cáo: Trong trư ng h p s d ng c ti ng
Vi t, ti ng nư c ngoài trên cùng m t s n ph m qu ng cáo thì kh ch nư c ngoài không ñư c quá ba
ph n tư kh ch ti ng Vi t và ph i ñ t bên dư i ch ti ng Vi t. Tuy nhiên, t i ñây, ch Trung Qu c
sánh ngang ch Vi t trên bi n hi u c a ñ m i lo i hình d ch v . T ăn u ng, ng ngh , ñ lưu ni m,
th i trang, th m chí ngay c c a hàng t p hóa, nơi bán nh ng th ñ l t v t cũng ñư c “ñính kèm” ch
Trung Qu c.
Các lo i ch Tây – Ta – Tàu ñư c k t h p trên t m bi n hi u th i trang
Anh Ti n, ch m t quán ăn cho bi t: Trư c ñây bi n hi u ti ng Anh cũng nhi u. Nhưng khi khách
Trung Qu c ñ n r t ñông, các ch khách s n, nhà hàng, c a hàng ñ i sang dùng bi n hi u ch Tàu.
H i ñ n quy ñ nh ñ t bi n hi u qu ng cáo, anh Ti n cho hay h u h t ch c a hàng khác ñ u l c ñ u
không bi t ho c “không c n bi t”. Lý do là ch c n ngư i Trung Qu c ñ c và hi u ñư c, bán ñư c
nhi u hàng là t t r i.
Ông Phát, ch m t c a hàng ñ lưu ni m cho bi t, s vi c này di n ra r t lâu r i, nhưng không th y
các cơ quan ch c năng ki m tra, nh c nh nên dân “c làm thôi”.
Ch Nguy n Phương Th o, sinh viên ð i h c Văn hóa Hà N i - khách du l ch cho hay, ñây là l n ñ u
tiên ch ñ n H Long. Ch th c s ng c nhiên khi th y r t nhi u bi n hi u qu ng cáo in ñ c ti ng
Trung Qu c. “Là sinh viên chuyên ngành văn hóa, mình th y s vi c này th t ñáng bu n. Du khách
ñ n Vi t Nam hay H Long là ñ chiêm ngư ng c nh ñ p, tìm hi u con ngư i và văn hóa Vi t Nam
ch không ph i xem chúng ta ña d ng ngôn ng như th nào”, ch Th o nói.
Không th ñánh m t t tôn dân t c
Nghe câu chuy n k trên, PGS.TS Nguy n H u ð t, Khoa Ngôn ng h c, ð i h c KHXHNV Hà
N i cho r ng, không th ch p nh n hi n tư ng này. Lâu nay chính sách c a Nhà nư c luôn ñ cao vi c
38
gi gìn và b o v s trong sáng c a ti ng Vi t. “Ph i tôn tr ng ti ng nói và ch vi t c a mình trên
chính lãnh th c a mình. Ph i b o v tính chính th ng c a ti ng Vi t, b o v ti ng Vi t v i tư cách là
công c s m t ñ qu ng bá văn hóa Vi t Nam”, PGS. Nguy n H u ð t nói.
T m bi n hi u qu ng cáo này kín ñ c ch Trung Qu c
Bi n hi u qu ng cáo ghi ch Trung Qu c san sát nhau
PGS. ð t k , ông ñã ñi nhi u nư c và th y ngư i Trung Qu c, Nh t B n có ý th c r t cao trong vi c
b o v ngôn ng c a mình. Không ch trên ñ t nư c c a h , mà ngay nh ng khu t p trung nhi u
ngư i Trung Qu c trên th gi i, h cũng dùng ti ng m ñ trên bi n hi u qu ng cáo. ”V y t i sao
nhi u ngư i Vi t Nam l i làm ñi u ngư c l i ngay trên ñ t nư c mình?”.
PGS. ð t cũng phân tích: V cơ b n, ch Vi t và các ch vi t h Latinh khác h n v i ch Trung
Qu c. Do v y, nh ng ngư i không bi t ch Trung Qu c ñ n H Long nhìn vào các bi n hi u này s
th y r t r i m t, không th ñ c ñư c ch chưa nói ñ n chuy n hi u ý nghĩa c a nó.
Theo nhà Ngôn ng h c này, các cơ quan ch c năng c a Qu ng Ninh và TP. H Long có trách nhi m
trong vi c qu n lý bi n hi u qu ng cáo. ð c bi t m t thành ph du l ch n i ti ng như H Long, nơi
dành cho h u kh p m i ngư i trên th gi i, ch không ph i dành riêng cho ngư i Trung Qu c. Th c
t , hi n tư ng “ph ta hóa ph Tàu” không ch di n ra TP. H Long mà ñang manh nha xu t hi n
m t s ñ a phương khác. S vi c ñó khi n các nhà nghiên c u ngôn ng như PGS. TS Nguy n H u
39
ð t thêm nhi u trăn tr : “Tôn vinh ngôn ng dân t c cũng chính là tôn tr ng b n thân mình, là th
hi n s t tôn dân t c ngay trên ñ t nư c mình”.
Kho n 2, ði u 18 c a Lu t Qu ng cáo quy
ñ nh:
Trong các s n ph m qu ng cáo ph i có n i dung
th hi n b ng ti ng Vi t, tr nh ng trư ng h p
nhãn hi u hàng hoá, kh u hi u, thương hi u, tên
riêng b ng ti ng nư c ngoài ho c các t ng ñã
ñư c qu c t hoá không th thay th b ng ti ng
Vi t; Trong trư ng h p s d ng c ti ng Vi t,
ti ng nư c ngoài trên cùng m t s n ph m qu ng
cáo thì kh ch nư c ngoài không ñư c quá ba
ph n tư kh ch ti ng Vi t và ph i ñ t bên dư i
ch ti ng Vi t.
H ng Nhung
http://khampha.vn/tin-nhanh/ha-long-pho-ta-hoa-pho-tau-c4a99632.html
VN tăng trư ng ch m nh t trong 2 th p k
Th sáu, 12/07/2013, 16:03 (GMT+7)
Vi t Nam ñang trong ñ t tăng trư ng ch m kéo dài nh t k t khi ti n hành c i cách kinh t t
cu i nh ng năm 1980.
Ngân hàng Th gi i (World Bank) công b thông tin trên trong bu i h p báo C p nh t tình hình phát
tri n kinh t Vi t Nam di n ra sáng 12/7 t i Hà N i.
B n báo cáo c a World Bank cho hay, l n ñ u tiên trong 2 th p k , Vi t Nam có m c tăng trư ng
ch m hơn Indonesia và Philippines. ðây cũng là ñ t tăng trư ng ch m kéo dài nh t k t khi Vi t
Nam ti n hành c i cách kinh t t cu i nh ng năm 80. Theo ñó, GDP ch tăng m c 5,25% trong năm
2012 - m c th p nh t k t năm 1998.
Tăng trư ng ch m cũng kéo theo t l ñ u tư gi m toàn di n. T c ñ tăng trư ng bán l và d ch v
cũng gi m t 24% (năm 2011) xu ng còn 11,9% trong năm 2013.
World Bank phân tích: Tình hình tài khóa c a chính ph không thu n l i. T ng thu ngân sách năm
2012 cũng gi m xu ng m c th p nh t l ch s , k t h p v i vi c b t bu c ph i tăng các kho n chi h tr
ph c h i n n kinh t khi n các kho n n c a chính ph ñang gia tăng.
Chú thích nh: ð i di n World Bank t i bu i h p báo sáng 12/7
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy
Diem tin so50 copy

More Related Content

More from Dangnguyetanh1941 (20)

đIểm tin mấy ngày qua số 65 copy
đIểm tin mấy ngày qua số 65 copyđIểm tin mấy ngày qua số 65 copy
đIểm tin mấy ngày qua số 65 copy
 
Diem tin so62.doc copy
Diem tin so62.doc copyDiem tin so62.doc copy
Diem tin so62.doc copy
 
Diem tin so63.doc copy
Diem tin so63.doc copyDiem tin so63.doc copy
Diem tin so63.doc copy
 
đIểm tin mấy ngày qua số 64 (1) copy
đIểm tin mấy ngày qua số 64 (1) copyđIểm tin mấy ngày qua số 64 (1) copy
đIểm tin mấy ngày qua số 64 (1) copy
 
Diem tin so62-a.doc copy copy
Diem tin so62-a.doc copy copyDiem tin so62-a.doc copy copy
Diem tin so62-a.doc copy copy
 
Diem tin so62-a.doc copy copy
Diem tin so62-a.doc copy copyDiem tin so62-a.doc copy copy
Diem tin so62-a.doc copy copy
 
Diem tin so63.doc copy
Diem tin so63.doc copyDiem tin so63.doc copy
Diem tin so63.doc copy
 
Diem tin so57
Diem tin so57Diem tin so57
Diem tin so57
 
Diem tin so56.doc copy
Diem tin so56.doc copyDiem tin so56.doc copy
Diem tin so56.doc copy
 
Trăng và thơ
Trăng và thơTrăng và thơ
Trăng và thơ
 
Mười thương
Mười thươngMười thương
Mười thương
 
Microsoft word diem tin-so53 copy
Microsoft word   diem tin-so53 copyMicrosoft word   diem tin-so53 copy
Microsoft word diem tin-so53 copy
 
Thuoc nam voi cac benh hiem ngheo
Thuoc nam voi cac benh hiem ngheoThuoc nam voi cac benh hiem ngheo
Thuoc nam voi cac benh hiem ngheo
 
Bi quyet hanh phuc
Bi quyet hanh phucBi quyet hanh phuc
Bi quyet hanh phuc
 
Diem tin so51 copy
Diem tin so51 copyDiem tin so51 copy
Diem tin so51 copy
 
Andre wand boleroop
Andre wand boleroopAndre wand boleroop
Andre wand boleroop
 
Cao tuổii và già
Cao tuổii và giàCao tuổii và già
Cao tuổii và già
 
Diem tin so36 copy
Diem tin so36 copyDiem tin so36 copy
Diem tin so36 copy
 
Ngo hoa(tang)
Ngo hoa(tang)Ngo hoa(tang)
Ngo hoa(tang)
 
Diem tin so44 copy
Diem tin so44 copyDiem tin so44 copy
Diem tin so44 copy
 

Diem tin so50 copy

  • 1. 1 ðI M TIN M Y NGÀY QUA S 50 'M mu n có quan h chi n lư c v i VN' C p nh t: 14:19 GMT - th sáu, 12 tháng 7, 2013 M b ng chương trình nghe nhìn khác [M THEO CÁCH ðà G I Ý NH NG L N TRƯ C] Ti n s Lê ðăng Doanh nói ông ñư c bi t T ng th ng Hoa Kỳ ñã 'ñ ngh Vi t Nam thi t l p quan h ñ i tác chi n lư c'. Trái v i nhà quan sát Carl Thayer t Australia, ông Doanh nói ông không ng c nhiên v chuy n thăm c a ông Sang t i Hoa Kỳ vì T ng th ng Obama ñã d ki n m i ông Trương T n Sang t i thăm vào tháng Chín. Nay chuy n thăm ñã ñư c ñ y s m lên hơn m t tháng và hai ông s g p nhau vào 25/7 t i Nhà Tr ng. Tr l i ph ng v n BBC hôm 12/7, ông Doanh nói: "Như tôi ñư c hi u T ng th ng Obama ñã ñ ngh Vi t Nam thi t l p quan h ñ i tác chi n lư c v i Hoa Kỳ và tôi hy v ng kỳ này hai bên có th tăng cư ng m i quan h h p tác và nâng cao t m h p tác lên quan h chi n lư c." TT Obama m i Ch t ch Trương T n Sang thăm M RFA 11.07.2013 Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang, nh ch p trư c ñây. File photo
  • 2. 2 T ng th ng Hoa Kỳ Barack Obama ñã chính th c m i Ch t ch Vi t Nam, Trương T n Sang thăm M trong tháng này. Nh t báo Ph Wall trích ngu n tin t nh ng ngư i dàn x p chuy n ñi cho bi t như v y hôm nay. Tuy nhiên phát ngôn viên Nhà Tr ng nói r ng Nhà Trăng không có b t c thông tin gì ñ công b v chuy n ñi vào lúc này. Quan h Hoa Kỳ-Vi t Nam ñã có nhi u ti n tri n trong các năm qua. Hi n M là ñ i tác thương m i l n th hai c a Vi t Nam, sau Trung Qu c. Th ng dư thương m i c a Vi t Nam trong năm 2012 v i M là hơn 15 t ñô la. Quan h qu c phòng hai nư c cũng phát tri n trong nh ng năm tr l i ñây. H i cu i tháng trư ng, T ng tham mưu trư ng Quân ñ i nhân dân Vi t Nam, Thư ng tư ng ð Bá T ñã t i thăm B Qu c phòng M . Hoa Kỳ cũng ñã t ng lên ti ng quan ng i v căng th ng t i bi n ðông nơi Vi t nam và Trung Qu c có tranh ch p v ch quy n. N u chuy n vi ng thăm thành hình thì ñây là chuy n thăm M ñ u tiên c a ông Trương T n Sang k t khi ông n m gi ch c v Ch t ch nư c vào tháng 7 năm 2011. T ng th ng Obama m i Ch t ch nư c Vi t Nam công du Hoa Kỳ T ng th ng M Barack Obama cùng phu nhân, bà Michelle Obama ch p hình k ni m v i Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang và phu nhân, bà Mai Th H nh, t i Thư ng ñ nh APEC t i Hawaï ngày 12/11/2011. REUTERS/Larry Downing RFI Các ngu n tin thân c n v i h sơ, ngày hôm qua, 10/07/2013, cho AFP bi t, t ng th ng Barack Obama m i Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang công du Hoa Kỳ vào cu i tháng B y. Chuy n công du M c a Ch t ch nư c Trương T n Sang s t p trung vào vi c tăng cư ng h p tác kinh t gi a hai bên. ðây s là l n th hai, m t nguyên th Vi t Nam thăm nư c M , k t khi Hà N i và Washington bình thư ng hóa quan h song phương.
  • 3. 3 Hai ngu n tin thân c n v i h sơ, xin n danh cho bi t, ông Trương T n Sang s t i Nhà Tr ng vào tu n cu i cùng c a tháng B y này. Cho ñ n t i hôm qua, Nhà Tr ng cũng như ñ i s quán Vi t Nam t i Washington không mu n bình lu n gì v thông tin này. Theo gi i quan sát, Hoa Kỳ mu n tăng cư ng quan h v i ch ñ c ng s n Vi t Nam, v n là c u thù, và v i Hi p h i các nư c ðông Nam Á – ASEAN. Trao ñ i thương m i gi a Vi t Nam và M , h u như không có gì trong nh ng năm 1990, hi n ñã lên t i 20 t ñô la. V ph n mình, Vi t Nam mong mu n phát tri n h p tác quân s v i Hoa Kỳ vào lúc các nư c ASEAN t cáo Trung Qu c ngày càng t ra hung hăng trong h sơ tranh ch p ch quy n lãnh th Bi n ðông. T ng th ng M Bill Clinton, ngư i ti n hành bình thư ng hóa bang giao song phương, ñã th c hi n m t chuy n công du hòa gi i l ch s v i Vi t Nam năm 2000. T ng th ng George Bush ñã sang Vi t Nam nhân d p Thư ng ñ nh APEC ñư c t ch c t i Hà N i năm 2006. Năm 2007, Ch t ch nư c Vi t Nam Nguy n Minh Tri t sang thăm Hoa Kỳ. C u Ngo i trư ng M Hillary Clinton cũng ñã sang Vi t Nam h i tháng B y 2012. Tân Ngo i trư ng Hoa Kỳ John Kerry cho bi t ông cũng có ý ñ nh thăm Vi t Nam trong th i gian t i. Tuy nhiên, vi c phát tri n phát tri n quan h gi a Washington và Hà N i thư ng b m t s ngh sĩ t i Qu c h i Hoa Kỳ ch trích m nh m . Nh ng ngư i này cho r ng v n ñ nhân quy n t i Vi t Nam ñã b g t xu ng hàng th y u. TIN QUAN Y U TRONG TH C M -VIÊT -TRUNG tháng 7/2013 : TT Obama khuy n d Ch t ch T p C n Bình b t hung hăng v i Vi t Nam và hoà thương thay vì dùng võ l c./// H i ki n thư ng ñĩnh Obama - Trương T n Sang 25/7/2013 t i Washington...có kh năng xây d ng "lòng tin chi n lư c Vi t M " ñ ng l i, n u Hà n i bi t khôn khéo h p tác v i M v hô sơ nhân quy n dân ch .Hy v ng. TS
  • 4. 4 Nguyên th M -Vi t s bàn v nhân quy n http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2013/07/130712_sangvisit_human_rights.sht ml Ông Trương T n Sang thăm M l n ñ u tiên v i tư cách ch t ch nư c Chính ph Hoa Kỳ ra thông cáo nói T ng th ng Barack Obama s ti p Ch t ch nư c Vi t Nam Trương T n Sang vào ngày 25/7 t i Nhà Tr ng. Thông cáo c a Thư ký Báo chí Nhà Tr ng vi t: "T ng th ng [Obama] s nhân cơ h i này th o lu n v i Ch T ch Sang làm th nào ñ c ng c hơn n a quan h ñ i tác gi a hai nư c trong các v n ñ chi n lư c c a khu v c và tăng cư ng h p tác v i kh i Asean". Thông cáo cho bi t thêm r ng ông Obama mong mu n th o lu n v i ông Sang các ch ñ "nhân quy n, các thách th c ñang n y sinh như thay ñ i khí h u, và t m quan tr ng c a vi c hoàn t t Hi p ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) tiêu chu n cao". Ch t ch Trương T n Sang s thăm chính th c Hoa Kỳ vào tu n cu i tháng B y. ðây là chuy n thăm M ñ u tiên c a ông trong cương v ch t ch nư c, và ông Sang là ch t ch nư c th hai c a Vi t Nam thăm ñ t nư c c u thù. Năm 2007, Ch t ch Nguy n Minh Tri t ñã có chuy n thăm 'l ch s ' kéo dài g n m t tu n t i Hoa Kỳ. Có tin cho hay l n công du này, ông Trương T n Sang cũng s thăm Canada. Vi c thông cáo ng n g n c a Tòa B ch c ñ t nhân quy n lên hàng ñ u trong các ch ñ th o lu n cho th y nư c ch nhà trông ñ i m t s gi i thích t phía Ch t ch Vi t Nam v các cáo bu c vi ph m trong lĩnh v c v n ñư c coi là còn nhi u khác bi t này. Hà N i b ch trích vì ñã b t và c m tù nhi u nhà ho t ñ ng m t cách ôn hòa, th i gian g n ñây là các blogger b t ñ ng chính ki n. Bư c ñ t phá? M t s nhà quan sát chính tr ðông Nam Á, như Murray Hiebert và Phoebe De Padua t t ch c Sumitro Chair for Southeast Asia Studies thu c Trung tâm Nghiên c u Chi n lư c Qu c t (CSIS) t i Washington DC, cho r ng chuy n ñi c a ông Trương T n Sang là m t ph n trong chi n d ch ngo i giao c a lãnh ñ o Vi t Nam.
  • 5. 5 G n ñây ông ch t ch ñã ñi thăm Trung Qu c và Indonesia, trong khi Th tư ng Nguy n T n Dũng có bài phát bi u ñư c ñánh giá cao t i Di n ñàn an ninh Shangri-La Singapore. Hai nhà nghiên c u trên nh n ñ nh trong m t bài vi t: "Vi c lãnh ñ o Vi t Nam ñua nhau ñưa ra các ý tư ng và c nh tranh v ñ uy tín không ph i là ñi u d cho các nư c ñ i tác, trong ñó có Hoa Kỳ". Tuy nhiên, h cũng cho r ng ñ xu t hình thành quan h ñ i tác chi n lư c chưa th c hi n ñư c vì m t s lý do. M t trong các lý do ñó, theo Hiebert và De Padua, là cánh b o th trong ð ng CSVN không mu n ñi quá xa v i Hoa Kỳ vì lo ng i làm ph t lòng Trung Qu c. Th hai, t i M các dân bi u ñang tăng áp l c lên chính ph ñòi ph i ñ c p v i phía Vi t Nam v tình tr ng nhân quy n, mà h cho là ñang x u ñi. M t s h c gi như Giáo sư Carlyle Thayer t Canberra, Úc châu, cho r ng "nhân quy n ph i là m t ph n trong chi n lư c r ng l n hơn c a M , nhưng không nên tr thành tr ng tâm làm kìm hãm ti n b trong h p tác nh ng lĩnh v c khác". Th nhưng cũng có ngư i như Phó Giáo sư Jonathan London t City University of Hong Kong thì cho r ng nhân quy n là m t trong nh ng rào c n trong quan h Vi t-M . Ông London nói Vi t Nam c n có bư c ñ t phá trong quan h v i Hoa Kỳ, và ñ làm ñi u này thì ð ng CSVN ph i có nh ng ñ i thay th c s . Ông nói thay ñ i h u hi u nh t mà lãnh ñ o Vi t Nam có th làm là "cho phép toàn dân tham gia vào cu c s ng chính tr c a ñ t nư c m t cách công b ng, ch m d t ñàn áp, và phát tri n th ch dân ch trong nư c". Tăng n l c Trong khi ñó, m t dân bi u lâu nay tích c c v n ñ ng cho nhân quy n Vi t Nam kêu g i M n l c hơn n a ñ khuy n khích chính ph Hà N i tôn tr ng nhân quy n. Dân bi u theo công hòa t ti u bang Virginia, ông Frank Wolf, ch trích chính quy n Obama là ñã làm tình hình nhân quy n Vi t Nam 't i t hơn'. Ông Wolf m nh d n nh n ñ nh r ng chính sách ñ i v i Vi t Nam c a M "ñã làm t t c ngư i dân Vi t Nam và ngư i M g c Vi t quan tâm t i nhân quy n và t do tôn giáo th t v ng". Vi t Nam ñư c chính quy n ông Bush cho ra kh i danh sách các qu c gia gây quan ng i v nhân quy n và t do tôn giáo (CPC) năm 2006 vì cho là ñã có nhi u ti n b . Dân bi u Wolf nh n ñ nh r ng tình hình Vi t Nam ñã tr nên t i t hơn, ông d n ngu n kênh ABC News cho hay ch riêng năm 2013 ñã có “hơn 50 ngư i b k t t i và b tù trong các phiên x chính tr ".
  • 6. 6 Theo ông, không ch không giúp gi i quy t ñư c vi ph m nhân quy n Vi t Nam, chính ph Hoa Kỳ còn l ng thinh không bênh v c nh ng ti ng nói ch trích các vi ph m ñó. T ñ i tác ñ n ñ ng minh Nhà báo t do Bùi Văn Phú . G i cho BBCVietnamese.com t San Jose BBC. th sáu, 12 tháng 7, 2013 M - Vi t c n cân nh c y u t TQ trong quan h song phương, theo tác gi Tòa B ch c v a loan báo T ng th ng Barack Obama s ñón Ch t ch Trương T n Sang vào ngày 25- 7 t i ñây. Tin này gây ít nhi u ng c nhiên cho m t s dân c trong Qu c h i M , nh ng t ch c b o v nhân quy n và c ng ñ ng ngư i M g c Vi t vì tình hình nhân quy n t i Vi t Nam g n ñây x u ñi v i b t giam, x án nhi u ngư i có quan ñi m b t ñ ng v i Hà N i. M i nh t là vi c tuyên án tù hai sinh viên Nguy n Phương Uyên và ðinh Nguyên Kha; v b t lu t sư Lê Qu c Quân và nhà báo Trương Duy Nh t. V x Lê Qu c Quân ñã lên l ch ngày 9-7, gi chót Hà N i cho hoãn l i v i lý do chánh án m ñ t xu t. Ngay sau ñó tin T ng th ng Barack Obama g i l i m i ñ n Ch t ch Trương T n Sang ñư c loan báo. ðây là d u ch Vi t Nam chi u ý Hoa Kỳ ñ hy v ng nâng quan h hai nư c lên m c cao hơn, cũng như giúp Hà N i cân b ng quan h v i B c Kinh. Quan h Vi t-Trung nh ng năm qua tr nên căng th ng khi Trung Qu c mu n xác ñ nh ch quy n lãnh h i b ng ñư ng lư i bò kéo dài xu ng t n Malaysia, bao g m h t bi n ðông Vi t Nam và Tây Philippines. ð ng thái c a Trung Qu c làm các nư c ASEAN và c Hoa Kỳ quan ng i. T ng th ng Obama ñã ñ xu t chi n lư c chuy n tr ng ñi m, tái cân b ng l c lư ng quân s ñ ngăn ch n B c Kinh bành trư ng nh hư ng và ki m soát bi n ðông, là th y l chính t ðông Á qua bi n n ð , t i Trung ðông. ðây là m t thay ñ i chính sách mang tính chi n lư c c a Hoa Kỳ ñ i v i khu v c k t năm 1975.
  • 7. 7 M t l n n a ñ a chính tr vùng ðông nam Á l i tr nên nóng, tuy không có bom rơi, súng n mà là t n công kinh t c a Trung Qu c ñ i v i các qu c gia trong vùng, trong ñó Vi t Nam ph i ch ng ñ nhi u nh t vì sát bên c nh. Ngày nay b i c nh là v i m t Trung Qu c ít c ng s n tính hơn n a th k trư c, không còn ào t xu t kh u súng ñ n, xu t kh u chính sách c i cách ru ng ñ t, h p tác xã, thay vào ñó là ñ ti n và các s n ph m mà s c m nh c a nó có th ñánh s p n n kinh t c a Vi t Nam. 'Trung Qu c thay ñ i' Th i Chi n tranh L nh, v i ch trương ngăn ch n ch nghĩa c ng s n tràn xu ng ðông Nam Á, Hoa Kỳ ñã can thi p vào Vi t Nam qua cu c chi n v i k t thúc là chi n th ng v phía c ng s n. Lý gi i l ch s c a giai ño n này có hai hư ng. M t khuynh hư ng cho r ng Hoa Kỳ ñã th t b i trong m c tiêu ngăn ch n làn sóng ñ . Nh n ñ nh khác coi s ki n năm 1972 khi T ng th ng Richard Nixon ñ n Trung Qu c b t tay v i Mao Tr ch ðông thì cu c chi n ngăn ch n c ng s n không còn là m c tiêu n a. V i Thông cáo chung Thư ng H i 1972, hai nư c ñã ñ t phát tri n quan h M -Trung t p trung vào trao ñ i thương m i. "V x Lê Qu c Quân ñã lên l ch ngày 9-7, gi chót Hà N i cho hoãn l i v i lý do chánh án m ñ t xu t. Ngay sau ñó tin T ng th ng Barack Obama g i l i m i ñ n Ch t ch Trương T n Sang ñư c loan báo." T hơn ba th p niên qua, công ty M ñ vào Trung Qu c hàng năm c trăm t ñô-la. ð i l i, ngư i dân M có hàng tiêu dùng v i giá th t r . Nh ñ u tư qu c t và th trư ng tiêu dùng kh p th gi i, n n kinh t Trung Qu c nay có t ng s n lư ng qu c gia ch thua Hoa Kỳ. Theo d ñoán, con s này s vư t M trong vài năm t i. M t Trung Qu c phát tri n ñã vươn ra các châu l c t o nh hư ng, không ph i quân s , mà v kinh t . Quan h gi a Trung Qu c và các qu c gia phát tri n như Anh, Pháp, ð c và ñ c bi t v i Hoa Kỳ là quan h tài chính, thương m i ña chi u ñan xen ch ng ch t v i nhau. S không th có chi n tranh nóng v i Trung Qu c, ngay c chi n tranh kinh t cũng khó, vì n u x y ra s nh hư ng x u toàn c u. ði u mà gi i lãnh ñ o tài chánh, các nhà ñ u tư không bao gi mu n.
  • 8. 8 'Ai quan tr ng hn' Vi c gi i quy t nh ng tranh ch p bi n ðông vì th s không th thi u Hoa Kỳ vì nơi ñó v a là ngu n tài nguyên năng lư ng, lương th c, v a là huy t m ch v n chuy n hàng hoá ñư ng bi n. Nhìn dư i góc ñ giao thương, sau khi b t tay nhau thì quan h M -Trung tr nên quan tr ng hơn quan h M -Vi t. Năm 1973 M ñã ñ ng ý rút kh i Vi t Nam, không mu n ti p t c ñ i ñ u b ng chi n tranh v i Trung Qu c. Năm 1974 M làm ngơ ñ Trung Qu c chi m Hoàng Sa. Cu i năm 1978 M thi t l p quan h ngo i giao v i Trung Qu c và quan h Vi t-Trung tr nên c c x u v i cu c chi n biên gi i, mà M ñ ng ngoài. Hoa Kỳ ñã không m ra quan h ngo i giao v i Vi t Nam cho ñ n năm 1995, sau khi quan h Vi t- Trung ñã ñư c bình thư ng hoá. T b n th p niên qua, quan h M -Trung ñã tr thành tr ng tâm c a chính sách ñ i ngo i c a Hoa Kỳ. Các t ng th ng M , t sau Richard Nixon, tr Jimmy Carter, ñ u có nh ng chuy n thăm vi ng chính th c Trung Qu c khi làm lãnh ñ o Hoa Kỳ. Dù còn nh ng khác bi t v cơ ch chính tr , hai nư c ngày nay ñã tr thành ñ i tác không th thi u nhau trong quan h tài chính, thương m i. 'ði u ki n ñ ng minh' Quan h M - Vi t ch u tác ñ ng vi c VN thoát kh i nh hư ng c a TQ và h i nh p dân ch , theo tác gi Nhưng Hoa Kỳ và Trung Qu c s không là ñ ng minh vì nhi u khi còn bùng lên nh ng căng th ng, như v sinh viên n i d y ñòi dân ch Thiên An Môn 1989 b ñàn áp, v máy bay M ném bom ñ i s quan Trung Qu c Belgrade 1999, v va ch m trên không gi a máy bay quân s M và Trung Qu c năm 2001 trong không ph n g n ñ o H i Nam. Trong vùng ðông nam Á, Hoa Kỳ ñã có nh ng ñ ng minh lâu ñ i là Nh t, Nam Hàn, Thái Lan và kh i ASEAN, trong ñó Vi t Nam là m t qu c gia h i viên. Tuy quá kh là k thù, t hai th p niên qua Hoa Kỳ ñã m r ng quan h v i Vi t Nam và mu n phát tri n lên m c như ñang có v i các nư c ASEAN.
  • 9. 9 T ng th ng Obama là lãnh ñ o M th hai ñón ti p lãnh ñ o Vi t Nam t i Tòa B ch c. Ngư i ti n nhi m, T ng th ng George W. Bush ñã ñón Th tư ng Phan Văn Kh i và Ch t ch Nguy n Minh Tri t. V i v trí ñ a chính tr c a Vi t Nam và s quan tr ng c a quan h M -Trung, quan h M -Vi t cũng s ch m c ñ i tác ch chưa th tr thành ñ ng minh c a Hoa Kỳ như nhi u nư c khác trong vùng. Ít nh t là cho ñ n khi Vi t Nam nh t quy t tách kh i nh hư ng c a Trung Qu c và h i nh p chính tr v i các qu c gia t do, dân ch trong vùng. Bài vi t ph n ánh quan ñi m riêng và l i hành văn c a tác gi , m t nhà báo t do hi n s ng t i vùng V nh San Francisco. BBC. 11-07-2013 Bàn v chuy n ñi M c a Ch t ch Sang Carlyle A. Thayer Chuy n thăm TQ c a ông Sang làm cho M ñ i thái ñ ? H i ñ u tháng Sáu, Th tư ng Vi t Nam tuyên b t i ð i tho i Shangri-La Singapore r ng Vi t Nam mu n thi t l p quan h chi n lư c v i t t c năm thành viên thư ng tr c c a Liên Hi p Qu c. T i nay Vi t Nam ñã có quan h chi n lư c v i Trung Qu c, Nga và Anh. Gi Vi t Nam phát tín hi u r ng h mu n nâng c p quan h v i Hoa Kỳ và Pháp. Vào gi a năm 2010 khi Ngo i trư ng Hillary Clinton thăm Hà N i, bà tuyên b r ng ñã có ñ ñi u ki n ñ ñưa quan h song phương Hoa Kỳ-Vi t Nam lên t m cao m i. Nhưng, bà c nh báo, trư c h t Vi t Nam c n c i thi n v nhân quy n. K t chuy n thăm c a bà Clinton, tình hình nhân quy n Vi t Nam ñã x u ñi, nh t là trong n a ñ u năm nay. Vào cu i năm 2011, các nhà ngo i giao Hà N i nói ñàm phán v quan h chi n lư c ñã b ñình tr vì chuy n v n ñ nhân quy n c n ñư c ñ c p t i như th nào trong d th o. Phía Hoa Kỳ mu n có m t ñi u kho n riêng v nhân quy n trong khi Vi t Nam mu n nhân quy n ch n m trong ñi u kho n nói v quan h chính tr .
  • 10. 10 T i cu i năm 2012, Hoa Kỳ b t ng rút kh i ñ i tho i nhân quy n thư ng niên v i Vi t Nam. ð i tho i ñư c n i l i ñ u năm nay nhưng không có c i thi n nhân quy n ñáng chú ý nào. H i tháng Sáu, hai quan ch c cao c p c a chính quy n Obama ñi u tr n trư c Qu c h i v quan h Hoa Kỳ - Vi t Nam và c hai ñ u nh n m nh r ng c n ph i có nh ng thay ñ i tích c c v nhân quy n Vi t Nam. Chính vì th tin ñư c hãng thông t n Pháp AFP ñưa hôm 11/7 r ng T ng th ng Barack Obama ñã m i ngư i tương nhi m Trương T n Sang thăm Washington vào cu i tháng là ñi u ít nhi u gây ng c nhiên. Hai ngày trư c ñó Vi t Nam tuyên b hoãn phiên x c a nhân v t b t ñ ng chính ki n có liên h v i Hoa Kỳ, ông Lê Qu c Quân. Hai bên cùng l i T i sao Hoa Kỳ l i có v thay ñ i quan ñi m v nhân quy n và m i ch t ch Vi t Nam t i thăm Hoa Kỳ? Câu tr l i có th n m chính sách tái cân b ng và ti n tri n g n ñây trong quan h Vi t - Trung theo sau chuy n thăm c a ông Sang t i B c Kinh. Vi t Nam cũng ñang tìm cách cân b ng quan h v i Trung Qu c và Hoa Kỳ. Hà N i ñã v n ñ ng trong ít nh t m t năm tr l i ñây ñ T ng th ng Obama t i thăm. H i tháng Sáu, Thư ng tư ng ð Bá T , T ng tham mưu trư ng quân ñ i thăm Washington cùng phái ñoàn cao c p. Li u c hai phía ñã ñ ng ý ñư c v m t s trao ñi ñ i l i?! Vi t Nam có th ñang tìm cách ñ y m nh quan h qu c phòng v i Hoa Kỳ trong khi Washington mu n thâm nh p sâu thêm vào Vi t Nam. M t s nhà lãnh ñ o Vi t Nam dư ng như ñã k t lu n r ng n u b t c trong quan h v i Hoa Kỳ không ñư c khai thông, h s không có nhi u con bài trong quan h v i Trung Qu c. Vi t Nam mu n Hoa Kỳ xóa b Quy ñ nh v Buôn bán Vũ khí Qu c t (ITAR) mà theo ñó hi n nay Vi t Nam ch ñư c phép mua vũ khí không sát thương tùy t ng trư ng h p. M c dù v y, quy ñ nh này có l s không ñư c xóa b . Nhưng g n ñây ITAR cũng ñã ñư c s a ñ i và cho phép bán các công ngh và thi t b lư ng d ng (quân-dân s ). Khó mà có th ñoán ñư c s thay ñ i cách nhìn c a Hoa Kỳ ñ i v i ITAR nhưng ñi u ch c ch n hơn là Hoa Kỳ s giúp Vi t Nam trong cam k t ñ u tiên c a h ñ i v i s m nh gìn gi hòa bình dư i s b o tr c a Liên Hi p Qu c. Th tư ng Nguy n T n Dũng ñã công b quy t ñ nh tham gia vào các s m nh gìn gi hòa bình c a Liên Hi p Qu c t i ñ i tho i Shangri-La. Chuy n thăm c a ông Sang t i Hoa Kỳ là m t ph n c g ng c a Hà N i nh m có ñư c hi p ñ nh hi p
  • 11. 11 tác chi n lư c v i Washington. T ng th ng Obama s c g ng ñ có ñư c nh ng cam k t thêm n a t phía Vi t Nam nh m tăng cư ng quan h kinh t thông qua Hi p ư c Xuyên Thái Bình Dương. Chuy n thăm c a Ch t ch Sang h a h n s ñưa quan h Vi t - M lên t m cao m i trư c Thư ng ñ nh Á ðông t i Brunei vào tháng Mư i năm nay. Có l m c tiêu c a Vi t Nam là ñ y m nh quan h trong nh ng tháng t i ñ T ng th ng Obama có th có chuyên thăm bên l t i Vi t Nam nơi hai nư c s ký hi p ñ nh h p tác chi n lư c. Vi t Nam s ñư c l i vì hi p ñ nh ñư c ký trên ñ t c a h trong khi Hoa Kỳ cũng có l i vì T ng th ng Obama s t i ðông Nam Á thúc ñ y chi n lư c tái cân b ng. Theo BBC Trò chuy n v i ð i s Hoa Kỳ t i Vi t Nam David B. Shear In Asia / Asia Foundation. B n d ch c a Huỳnh Th c Vy . .10.7.2013 Tháng Sáu, Asian Foundation ñã ti p ñón ð i s Hoa Kỳ Vi t Nam, ông David B. Shear, t i tr s chính c a Asian Foundation San Francisco. Alma Freeman, biên t p viên In Asia, ñã ng i trao ñ i v i ông v vi c m r ng m i quan h ngo i giao và kinh t , vi c ñàm phán gia nh p Hi p ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương, nh ng ti n b v nhân quy n, và b i c nh truy n thông xã h i c a Vi t Nam dù b gi i h n nhưng v n sôi ñ ng. Quan h M -Vi t ñã phát tri n ra sao k t khi tái l p năm 1995? K t ñó, chúng tôi ñã ñi ñư c m t quãng ñư ng dài, ñ c bi t là trong lĩnh v c kinh t và thương m i. Trong năm 2001 và 2002, chúng tôi ñã ti n hành giao d ch thương m i hai chi u lên ñ n con s 400 tri u ñô la m t năm, còn trong năm 2012 là 25 t ñô la. ðây chính là m t s gia tăng kh ng l trong m i tương tác kinh t gi a hai qu c gia. Nh ng giao lưu gi a ngư i dân hai nư c cũng phát tri n ngo n m c. Chúng tôi ñang nhìn th y 15.000 sinh viên Vi t Nam du h c t i Hoa Kỳ hi n nay; theo ñó giáo d c là m t hàng xu t kh u l n nh t c a chúng tôi sang Vi t Nam. Ngày càng có nhi u cơ h i t t hơn cho nh ng sinh viên t t nghi p t các trư ng Hoa Kỳ tr v làm vi c Vi t Nam vì v y chúng tôi ñang ch ng ki n t l ñáng k nh ng sinh viên này tr l i Vi t Nam tìm ki m cơ h i kinh t . M c ñ h p tác ngo i giao c a Hoa Kỳ v i Vi t Nam cũng ñã ti n tri n. Chúng tôi ñang ph i h p v i chính quy n Vi t Nam v các v n ñ liên quan ñ n s n ñ nh và an ninh khu v c c trên bình di n song phương l n trong b i c nh toàn kh i Asean. V y nh ng ñi m b t ñ ng là gì? ði u r t rõ ràng t quy mô m i quan h kinh t c a chúng tôi là chúng tôi có chung nh ng l i ích kinh t sâu s c. Vì th , chúng tôi cùng quy t ñ nh r ng Vi t Nam s ñóng vai trò m t ñ i tác t t trong Hi p ñ nh ð i tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Chúng tôi ñang ñàm phán v Hi p ñinh Thương m i TPP
  • 12. 12 ñ Vi t Nam tr thành m t trong 12 ñ i tác toàn di n trong ñàm phán ña phương này. M t trong nh ng thách th c là vi c ñàm phán ñ ñ t ñư c m t tho thu n t t – c hai nư c Vi t Nam và Hoa Kỳ ñ u ñòi h i r t nhi u nhau, vì th ñó s là m t cu c ñàm phán ñ y th thách. Chúng tôi có r t nhi u quy n l i chung trong khu v c, ñ c bi t là Bi n ðông (Bi n Nam Trung Hoa). Chúng tôi mu n làm vi c cùng nhau ñ duy trì s n ñ nh ñó, chúng tôi mu n c ng tác v i Vi t Nam như m t ñ i tác Asean, và chúng tôi mu n làm vi c v i Trung Qu c v nh ng v n ñ này và khuy n khích h gi i quy t các v n ñ này b ng các gi i pháp ngo i giao. Th t không may, chúng tôi không ph i lúc nào cũng ñ t ñư c ñ ng thu n v i Vi t Nam v v n ñ nhân quy n và t do tôn giáo. Chúng tôi ñã thúc gi c Vi t Nam r t m nh m v nh ng ch ñ này, và m t trong nh ng thông ñi p quan tr ng c a chúng tôi v i phía Vi t Nam là n u chúng tôi ñ t ñư c m i quan h kinh t thân m t hơn, n u chúng tôi ñ t ñư c m t hi p ñ nh TPP, và n u chúng tôi gia tăng m nh m s h p tác ngo i giao c a hai nư c, nh ng n l c như th s không nh n ñư c s ng h chính tr t nhân dân Hoa Kỳ, ñi u mà chính quy n r t c n nhưng l i không ñ t ñư c ti n b có th ch ng minh nào v v n ñ Nhân quy n t phía Vi t Nam. Vi t Nam ñã ñ t ñư c nh ng ti n b nào trên lĩnh v c nhân quy n? Chúng tôi ñã r t th ng th n v i ngư i Vi t Nam v nh ng gì mà chúng tôi nghĩ là h có th n l c ñ c i thi n tình hình. Chúng tôi ñang nói chuy n v i h v vi c tăng cư ng phóng thích các tù nhân chính tr , v s c n thi t ph i gia tăng quy n t do ngôn lu n và t do l p h i, cũng như gia tăng quy n t do tôn giáo. Chúng tôi ch nhìn th y m t vài ti n b khiêm t n t khi chúng tôi b t ñ u, bao g m m t vài v tr t do cho tù nhân chính tr và m t m i quan tâm t Vi t Nam trong vi c phê chu n Công ư c ch ng Tra t n c a Liên H p Qu c, ñi u mà tôi nghĩ là m t ti n b ñ y khích l . Quy n l i ñ t ñai là m t v n ñ lâu năm Vi t Nam. Tăng trư ng kinh t và ho t ñ ng xây d ng ñi kèm v i tăng trư ng ñã xâm ph m ñ t nông nghi p. B n nhìn th y ngày càng nhi u v cư p ño t ñ t nông nghi p ñ s d ng cho m c ñích thương m i và công nghi p. Theo cái ki u cách mà lu t ñ t ñai ñư c vi t ra và th c hi n, th nh tho ng s d n ñ n nh ng căng th ng trong v n ñ cư ng chi m ñ t ñai c a ngư i dân, như chúng ta ch ng ki n trong nh ng b n tin g n ñây. Theo ñ nh kỳ, có m t s lư ng ñáng k nh ng v b t n các c p ñ a phương v v n ñ ñ t ñai và ñi u này là v n n n trên kh p c nư c Vi t Nam. Theo nhi u cách khác nhau, ñi u này tương t như nh ng v n ñ mà ngư i Trung Qu c ñang tr i qua. Vi t Nam là m t trong nh ng th trư ng phát tri n Facebook nhanh nh t. ð ng th i, có nh ng báo cáo v nh ng c n tr và ki m duy t gia tăng nh m ñ n các blogger. Vi c s d ng Internet ñã phát tri n nh y v t Vi t Nam và các trang m ng xã h i thì c c kỳ ph bi n. Facebook là m t trong s nh ng trang m ng xã h i; cũng có vài trang b n ñ a n a và vi c vi t blog thì cũng phát tri n r ng kh p. B t ch p nh ng h n ch và theo dõi sát sao c a chính quy n ñ i v i nh ng ho t ñ ng di n ra trên Internet, v n có nh ng cu c tranh lu n sôi n i trên m ng xung quanh nh ng v n ñ thu hút s quan tâm c a nh ng thư ng dân Vi t Nam như tham nhũng và s cư ng chi m ñ t ñai, ñ i v i nh ng v n ñ ñnag di n ra trong n i b chính quy n Hà N i. Tuy nhiên, nh ng tranh lu n sôi n i này ch di n ra trong m t không gian gi i h n, và n u b n vư t ra kh i nh ng gi i h n ñó, b n s nh n ra chính b n b s giám sát ch t ch ho c b b t b i nhà c m quy n.
  • 13. 13 Vi t Nam là m t trong nh ng qu c gia d b t n thương nh t trên th gi i do h u qu c a bi n ñ i khí h u. Chính quy n và ngư i dân Vi t Nam r t c nh giác v i h u qu c a s bi n ñ i khí h u, ñ c bi t là ñ ng b ng châu th sông C u Long. Khu v c này b ñe do b i vi c làm ñ p ch n thư ng lưu và nó cũng b ñe do b i s dâng cao c a m c nư c bi n h lưu. H u qu c a nh ng nhân t này là n n ng p l t gia tăng nhi u nơi như thành ph H Chí Minh và gia tăng s nhi m m n ñ i v i nh ng vùng ñ t n m sâu trên thương lưu, ñi u này r t nghi m tr ng ñ i v i khu v c ph thu c vào vi c tr ng lúa này. Cũng có m t s h u qu nghiêm tr ng khác ñây, và ñ ng b ng châu th sông C u Long s n m trong s nh ng khu v c b nh hư ng tiêu c c nh t trên th gi i do h u qu c a bi n ñ i khí h u này. Vi t Nam ñang tìm cách thích nghi v i nh ng h u qu bi n ñ i khí h u này, bao g m vi c xây d ng nh ng con ñê và nh ng gi ng lúa ch u m n. Hơn n a, Vi t Nam là thành viên r t năng ñ ng trong U h i Sông Mekong (MRC), m t t ch c ña phương hư ng d n nh ng vi c như xây ñ p trên sông Mekong. ð p Xayaburi mà h ñã b t ñ u xây d ng Lào là ch ñ tranh lu n r t m nh m trong khuôn kh U h i sông Mekong, và trên bình di n quan h song phương Lào – Vi t. Vi c xây ñ p trong tương lai trên sông Mekong s là ch ñ thu hút s chú ý c a c Vi t Nam, là nư c n m xa nh t dư i h lưu, cũng như c a MRC. T i năm 2030, hơn 55% dân s châu Á là ngư i thành th . ði u gì là m i quan ng i ñ i v i quá trình ñô th hoá nhanh chóng mà Vi t Nam ñang ch ng ki n? S phát tri n ñã di n ra nhanh chóng và m t cu c di chuy n l n c a ngư i dân t nông thôn ra thành th . Có s b t công gia tăng trong các thành th và s b t cân b ng thu nh p ñang gia tăng gi a thành ph và nông thôn, ñ c bi t là nh ng vùng núi, trong nh ng c ng ñ ng s c t c thi u s , nh ng ngư i s c t c này không có b t c cơ h i kinh t t nhiên nào mà ngư i thành ph v n có. Có nh ng v n ñ nh c nh i ti m tàng khi Vi t Nam chuy n ñ ng v phía trư c. Chính quy n bi t r t rõ nh ng v n ñ này, nhưng vi c phát tri n ý chí chính tr và các ngu n l c c n thi t ñ gi quy t nh ng v n ñ này là ñ y thách th c ñ i v i h . ðây là m t vài ñi u mà Hoa Kỳ, v i tư cách là m t ñ i tác, ñã theo dõi r t sát sao; nó là ngu n g c c a m i b t n ti m tàng. Vài trò c a Qu c h i Vi t Nam ñã thay ñ i như th nào? M t s ngư i Vi t Nam ngày càng xem Qu c H i như là nhân t ti m n kh năng cân b ng và ki m soát ñ i v i chính quy n. ðây là m t bư c phát tri n quan tr ng. Các lãnh ñ o Vi t Nam có v s n sàng tr i nghi m nh ng ki u cách khác bi t mà Qu c H i có th giúp lên ti ng v các v n ñ kinh t và chính tr . Và h cũng th c hi n vài ñi u thú v – h ti n hành b phi u b t tín nhi m ñ i v i các lãnh ñ o chính quy n, h ñã b t ñ u g i các b trư ng ra trư c Qu c H i ñ ñưa ra các b ng ch ng cho công chúng và h cũng ñang cân nh c nhi u th như thi t l p m t ñài truy n hình cáp ki u như C- SPAN (m t m ng lư i truy n hình cáp phi l i nhu n ph c v c ng ñ ng M – ND) ñ có th phát sóng ít nh t m t s phiên h p Qu c H i. ðây là nh ng bư c ti n b khá khiêm t n n u xét ñ n b n ch t c a h th ng chính tr Vi t Nam, nhưng chúng cũng r t quan tr ng, và ñó cũng là cách ñ m ra nhi u cu c tranh lu n chính tr cho xã h i nói chung, ñi u mà cho ñ n nay ngư i Vi t Nam v n chưa ñư c tr i nghi m.
  • 14. 14 Vi t Nam: Nh ng v n ñ nóng trong nư c và s ñ u ñá chính tr n i b Carlyle Thayer | 5.6.2013 |.B n d ch c a Nguyen Thanh Thuy. (Defend the Defenders) Chúng tôi ñ ngh ông ñánh giá nh ng v n ñ dư i ñây: 1- Ông có c m th y là quy n l c c a chính quy n Vi t Nam ñang b ñe do , hay h ñã c m nh n ñư c m i ñe do l n hơn? Và n u v y, ñi u gì gây ra vi c suy y u quy n l c này? TR L I: Ch ñ ñ c ñ ng Vi t Nam hi n không ñ i m t v i nguy cơ nhãn ti n c a m t “Mùa Xuân Vi t Nam”. Nhưng có s ñ u ñá căng th ng trong nhóm chóp bu. ði u này b c l rõ vào năm ngoái t i cu c h i ngh toàn th vào Tháng 10 khi ph n l n B Chính tr c g ng k lu t Th Tư ng Nguy n T n Dũng vì cách ñi u hành n n kinh t và s th t b i trong vi c ngăn ch n tham nhũng. Khi ñ xu t ñư c ñưa ra Ban Ch p hành Trung ương, ông Dũng d dàng dành ph n th ng và th m chí không b b t kỳ hình th c k lu t dù là nh nhàng nào. Ban Ch p hành Trung ương ra thông cáo r ng các th l c thù ñ ch nư c ngoài ñang c g ng gây chia r n i b ñ ng. Gi i chóp bu chính tr Vi t Nam c m th y c n ph i có s c ng c th tr n m t cách ñ c bi t b i vì nhi u blogger v n ñang ch trích m t cách tr c ti p nh ng cá nhân như T ng Bí thư BCHTW ð ng, Th tư ng và Ch t ch nư c. Nh ng âm mưu gi ñ nh c th bay lư n v s rò r tin t c ch ý c a phe này nh m vào phe kia. S b t ñ ng n i b ñ ng ñang nh hư ng ñ n cách ñi u hành. S b t ñ ng ñó s tr nên gay g t hơn b i khi mà H i ngh Trung ương v a r i ñã b t ñ u quy ho ch lãnh ñ o cho nhi m kỳ Qu c h i k ti p, s ñư c t ch c vào năm 2016. 2 – Li u s gi n d c a dân chúng v n n tham nhũng và qu n lý kinh t y u kém có th ti p s c cho c i cách th c ch t? Nh ng ngư i n m quy n l c s có nhi u th ñ m t n u c i cách ñư c lu t hoá chăng? TR L I: Có nhi u ph n t trong n i b ñ ng ñ ng c m v i ti ng kêu thét c a dân chúng và ph n ng nhanh nh y v i ñi u ñó. Nhưng như chúng ta ñã ch ng ki n vào năm ngoái khi mà ông b u ngân hàng Nguy n ð c Kiên b b t ñi u ñó th hi n r ng chi n d ch ch ng tham nhũng ñã ñư c s d ng ñ nh m ñ n nh ng cá nhân c a m ng lư i ng h ông Nguy n T n Dũng. Trong su t nhi m kỳ ñ u Th tư ng Nguy n T n Dũng ñã hình thành nên Ban Ch ñ o Phòng ch ng Tham nhũng. Nhưng ñi u ñó không ñi ñ n ñâu. Trong nhi m kỳ th 2 nh ng ngư i b t ñ ng ñã h t ông ra kh i ch c Trư ng ban Ch ñ o. T ng bí thư ñã thay vào ñó và ch ñ nh c u bí thư thành ph ðà N ng, ông Nguy n Bá Thanh làm lãnh ñ o m t ban n i b ñ ng v v n ñ tham nhũng và s báo cáo tr c ti p cho T ng bí thư. T i kỳ h i ngh toàn th c a ñ ng g n ñây nh t ông Thanh ñã không ñư c b u vào B Chính tr . Nh ng n l c th c s ñ lo i tr tham nhũng quy mô l n s ñ ng ñ n nh ng v n ñ nh y c m v y nên vi c c i t ch ng tham nhũng v n còn gi m chân t i ch . 3 – Vai trò c a blogger trong vi c thúc ñ y tình tr ng b t ñ ng chính ki n ñó l n ñ n ñâu, và b ng cách nào h có th làm cho ti ng nói c a mình ñư c l ng nghe (không gi ng như Trung Qu c, nơi mà h ng ti ng nói b t ñ ng dư ng như b ngăn ch n ngay t trong tr ng nư c)?
  • 15. 15 TR L I: Các blogger ph n ánh s b t ñ ng trong dân chúng ñ ng th i ñ nh hư ng nó. Có m t lư ng các blogger có ti ng t m và ñư c nhi u ngư i theo dõi. Ti ng nói c a h ñư c l ng nghe b i vì Vi t Nam có m c ñ truy c p internet cao, kho ng 30 ph n trăm dân s truy c p internet. Vi c ñăng bài trên blog tràn lan. Nhi u nhóm nh y bén v chính tr m iPod ho c máy tính b ng vào b a sáng ñ bi t ñư c nh ng gì ñang di n ra, sau ñó h m i ñ c báo ñ ng. Nh ng công dân bình thư ng có nh ng b t bình thư ng vi t thư ho c ki n ngh ñ t cáo g i ñ n cơ quan chính quy n và không s d ng internet. Th nh tho ng nh ng công dân này bi u tình công c ng v i các bi u ng trên tay. (Defend the Defenders). Ngu n: Scribd Vi t Nam: Chơi v i l a Hai Bà Trưng ñã ñánh ñu i ñư c Trung Qu c. Li u Vi t Nam có làm ñư c ñi u ñó l n n a? David BrownAsia Sentinel | 7.7.2013 |. B n d ch c a Huỳnh Th c Vy Ch m trán v i Trung Qu c Theo M ñ c u nư c; theo Trung Qu c ñ c u ð ng. Câu nói mà ñâu ñâu Vi t Nam ngư i ta cũng nghe th y y ñã ph n ánh chính xác tình th ñ a chính tr ti n thoái lư ng nan mà ñ ng C ng s n ñang ph i ñ i m t. B n mươi năm sau khi quân ñ i Hoa Kỳ rút kh i Vi t Nam, chính ñ ng t ng giành ñư c ñ c l p và th ng nh t ñ t nư c khi xưa nay ñã m t ñi ph n nhi u tính chính ñáng c a nó. S vi n d n ñ c h nh c a H Chí Minh và các ñ ng chí c a ông ta không có tác d ng gì trong vi c khôi ph c s c m nh cũng như có v không th lo i b t n g c nh ng th i nát mang tính h th ng c a ñ ng. Trách nhi m l n nh t c a ch ñ này là không th ch nh ñ n l i n n kinh t ñang lung lay s p ñ . Nhưng công lu n cũng t ra khinh mi t ñ i v i s b t l c c a ñ ng trong vi c b o v l i ích c a Vi t Nam trư c Trung Qu c. Dư i góc nhìn c a m t ngư i ñàn ông tôi g p trên ñư ng ph Hà N i ho c thành ph H Chí Minh, B c Kinh ñã hoàn toàn v t b b l t “s tr i d y hoà bình” và hi n nguyên hình trong vai trò l ch s c a m t k gân h n trong vùng. Các tuyên b n c cư i v lãnh h i và ngu n khoáng s n n m hoàn toàn trong vùng bi n ðông (TG: Nam Trung Hoa) ch là m t ví d n i b t nh t. Nh ng công trình xây d ng thác thu ñi n trên nh ng con ñ p thư ng lưu sông Mekong thu c t nh Vân Nam và c p v n cho m t k ho ch xây d ng thêm 11 con ñ p h ngu n Lào có nguy cơ làm cho nh ng tr n lũ quét h ng năm bi n m t hoàn toàn, nh ng ñ t lũ này duy trì s màu m c a khu v c ñ ng b ng châu th sông Mekong c a Vi t Nam. Các công ty Trung Qu c cũng ñang theo ñu i nh ng ngu n tài nguyên khoáng s n và g r ng c a Lào, thách th c quy n ki m soát c a Vi t Nam ñ i v i vùng sân sau này. Chính Vi t Nam, lư ng ñ u tư ngày càng gia tăng c a các t p ñoàn thi t k , xây d ng và khai khoáng – ñáng chú ý là d án bô xít tr giá hàng tri u ñô la c a t p ñoàn Chinalco Cao nguyên trung ph n – ñã ch u nhi u ch trích
  • 16. 16 n ng n . Hàng hoá Trung Qu c r và kém ch t lư ng ñã ng p tràn thì trư ng Vi t Nam, bóp ch t các nhà s n xu t ñ a phương. Ngư i ñàn ông tôi g p trên ñư ng ph mu n ph n ñ i chuy n này. Ông không cho r ng l c lư ng vũ trang Vi t Nam không cân s c v i quân ñ i Trung Qu c ho c r ng Vi t Nam có th b t n h i l n do s tr ñũa kinh t . Các nhà phân tích phương Tây thư ng cho “s kiên quy t” c a Trung Qu c xu t phát t ch nghĩa qu c gia ñ i chúng ñang n i d y m nh m và cũng xu t phát t các cơ quan an ninh quá hăng, nhưng ñ i v i nh ng ngư i Vi t bình thư ng, r t rõ ràng là s hi u chi n c a Trung Qu c luôn th ng nh t trong quan ñi m c a B c Kinh. Không có gì m i m : Ch ñ l n trong l ch s qu c gia này, mà m i ngư i Vi t ñã h c t nhà trư ng, là s kháng c thành công ch ng l i k thù xâm lư c. Và h u h t nh ng ñ i quân quét qua biên gi i Vi t Nam trong hai ngàn năm qua là ngư i Trung Qu c. Không có lý do gì ñ ñi u ñó thay ñ i trong th i ñ i này. M i quan h ñ i tác ñ y chông gai Vi t Nam và Trung Qu c cùng chia s 1350 km ñư ng biên gi i và nhi u th khác. C hai qu c gia ñ u là các nhà nư c c ng s n Leninist v i m t n n văn hoá chính tr ñư c ñ nh hình b i tư tư ng tân Kh ng giáo v m t h th ng th b c d a trên năng l c và các m i quan h ñư c chăm b m. Các ñ ng C ng s n cai tr ñã t n t i ñư c b ng cách l t b mô hình kinh t Marxist trong khi v n nuôi dư ng b máy an ninh Nhà nư c len l i kh p c nư c. “Nh ng n n kinh t xã h i ch nghĩa” c a hai nư c này cho phép th trư ng t do ho t ñ ng m nh m ñ hi n di n cùng v i hàng ngàn hãng xư ng qu c doanh chi ph i ngành công nghi p n ng. C B c Kinh và Hà N i ñ u b dày vò b i nh ng ch trích s ng ñ ng c a nh ng nhà b t ñ ng chính ki n ñư c internet ti p s c m nh. Các nhân t chính tr và văn hoá mà hai nư c cùng chia s này làm tr ch ng cho m ng lư i c v n gi a hai ñ ng, hai Nhà nư c hư ng ñ n vi c duy trì s h p tác gi a hai ch ñ . Tuy nhiên, quan h song phương thư ng ñ y gai góc. Tr ng lư ng kinh t và ñ a chính tr l n hơn nhi u c a Trung Qu c có nghĩa là m i quan h c a nó v i Vi t Nam v cơ b n là không công b ng. Khi ngư i Trung Qu c chú ý ñ n Vi t Nam v m i th , h thư ng coi Vi t Nam như m t t nh ngoan c ñã tu t kh i s trói bu c c a h . Ngư c l i, 90 tri u ngư i dân Vi t Nam thì luôn nh n th c rõ, m t cách khó ch u, v ngư i láng gi ng phương B c l n hơn g p 15 l n hơn và n n kinh t thì l n hơn g p 50 l n. Nhưng ngư i Vi t Nam s không quỳ g i trư c B c Kinh khi s toàn v n lãnh th ñang b ñe do . Ngo i tr H Chí Minh, nh ng anh hùng dân t c vĩ ñ i nh t c a h ñ u là nh ng tư ng lĩnh t tri u ñ i này ñ n tri u ñ i khác ñã ñánh ñu i nh ng k xâm lăng Trung Qu c. Kho ng năm 1979, 20 ngàn quân Trung Qu c ñã ch t khi ð ng Ti u Bình tìm cách “d y cho Vi t Nam m t bài h c” vì l t ñ ch ñ ñư c B c Kinh b o h Campuchia và kiên trì gi m i quan h ñ ng minh v i Liên Xô. ð n gi a th p niên 1990, Trung Qu c và Vi t Nam ñã thi t l p l i m i quan h tương ñ i thân m t. C hai qu c gia ñ u ưu tiên c i cách n n kinh t trong nư c, Liên Xô ñã tan rã, và Trung Qu c lúc ñó
  • 17. 17 ñã qu ng bá cho “s tr i d y hoà bình” c a h v i Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á, bây gi kh i này có c Vi t Nam. Thương m i song phương ñã và ñang m r ng, nh ng th o lu n v vi c nâng c p “các hành lang thương m i” n i t mi n Tây Nam Trung Hoa b m c k t trong ñ t li n t i nh ng h i c ng Vi t Nam, và nh ng ñàm phán phân ñ nh biên gi i trên b ñã ti n tri n t t. Th m chí nh ng tuyên b ch quy n hi u chi n ñ i v i các bãi ñá ng m và các bãi c n trong vùng bi n ðông (Nam Trung Hoa) dư ng như ñư c ki m soát t t, n u không mu n nói là g n ñư c gi i quy t. Tuy nhiên, ñ n năm 2009 m i th ñã thay ñ i. Không bi t vì mưu ñ hay vì sai l m ngo i giao, Trung Qu c ñã không còn hài lòng v i vi c x p xó nh ng kh ng ñ nh ch ng chéo. Vào tháng 5 năm ñó, Trung Qu c ñã ñưa ra m t b n ñ thô thi n t i Liên H p qu c tuyên b ch quy n không th tranh cãi ñ i v i hơn 80% c a bi n ðông. Nh ng căng th ng ñã leo thang ñ t ng t sau ñó, thu hút s chú ý c a các nư c ngoài kh i – trong ñó có Hoa Kỳ – và thách th c s ñoàn k t c a kh i Asean. Vi t Nam và Philippines ph i ch u áp l c vì Trung Qu c c t o ra nh ng “s ki n” dù không phù h p v i Công pháp qu c t , nhưng r t khó ñ ph nh n. Tinh th n dân t c ch nghĩa ñang sôi s c trong t t c các qu c gia này, có nguy cơ x y ra nh ng cu c ch m trán trên bi n. Chính sách trì hoãn c a Hà N i ñ i v i Trung Qu c ñã phá s n hoàn toàn. Nhi u ngư i thu c gi i tinh hoa bên ngoài ñ ng Vi t Nam, cũng như m t s ñ ng viên tin r ng gi i pháp chính là tìm ki m s liên minh chính tr kinh t th t s v i Hoa Kỳ. Nhưng nh ng ñ ng viên cao c p v n r t hoài nghi v ý ñ nh c a Hoa Kỳ, h t xem mình ñã b khoá ch t trong mâu thu n thâm căn c ñ v i ch nghĩa t do, ch nghĩa tư b n và ch nghĩa ñ qu c c a phương Tây. H ch mi n cư ng như ng b ñ i v i nh ng c i cách nh m t o ta tính c nh tranh kinh t toàn c u c a nư c này và xem Hoa Kỳ như là ñ i tr ng v i Trung Qu c. Nh ng ngư i kiên ñ nh trong ñ ng v n m c ngh n v i nh ng yêu c u c a Hoa Kỳ là Vi t Nam ph i cho phép nh ng quy n t do dân ch l n hơn, h sơn r ng m c tiêu th c s c a Washington là l t ñ ch ñ C ng s n. V i t t c nh ng va ch m g n ñây, h không tin nh ng ngư i lãnh ñ o Trung Qu c s t b ñ ng C ng s n c m quy n cũng gi ng như chính h v y. V n ñang ch m t món quà cho không Th c ra, Trung Qu c trong nh ng ngày này quan tâm ñ n vi c giúp nh ng ngư i C ng s n anh em c a h bám tr quy n l c ít hơn hơn nhi u so v i moiis quan tâm làm sao ñ bóc l t nh ng tài nguyên trong vùng và m r ng các vòi b ch tu c kinh t c a h . V i nhi u kho n tín d ng xu t kh u và kh năng ti p c n v i các kho n vay chuy n như ng t các ngân hàng nhà nư c, các công ty Trung Qu c ñã tr thành nh ng nhân t chính trong vi c phát tri n cơ s h t ng Vi t Nam, ñ c bi t là các công trình xây d ng nh ng nhà máy nhi t ñi n. Nói chung, các hãng Trung Qu c không ngăn ch n các nhà th u Vi t Nam có cơ h i tham gia, thay vào ñó h l y m t cơ h i kinh doanh t nh ng công ty ñ i th c a Nh t B n, Hàn Qu c, Nh t B n, và châu Âu b ng cách b nh ng kho n th u c c th p. Nh ng nh ng ngư i ch trích lên án các công ty Trung Qu c thuê chính nh ng ngư i Trung Qu c làm công nhân và s n xu t ra nh ng s n ph m kém
  • 18. 18 ch t lư ng, v i vi c thư ng xuyên tr h n bàn giao và s vư t quá giá c ñã ñ nh. Nh ng ngư i có quan ñi m c ng r ng v ch quy n Vi t Nam còn kh ng ñ nh xa hơn r ng s ph thu c vào các nhà th u Trung Qu c trong các lĩnh v c mang tính chi n lư c như năng lư ng s làm xói mòn an ninh qu c gia. M t v n ñ gây b t hoà khác trong m i kình ñ ch này là m c thâm h t m u d ch c a Vi t Nam v i b n hàng l n nh t c a h là Trung Qu c ñang tăng cao, ñi u mà kinh t gia Tr n Văn Th g i là “sóng th n công nghi p”. M c m u d ch c a Vi t Nam v i chín nư c Asean khác và v i Nh t B n r t cân b ng, và nư c này ñã thu ñư c m c th ng dư kh ng l khi làm ăn v i Liên Âu và Hoa Kỳ. Nhưng v i Trung Qu c, Vi t Nam ñã b thâm h t 16,4 t ñô la trong năm 2012, ñưa cho Trung Qu c m c th ng dư song phương kho ng 40%. Ph n l n các m t hàng xu t kh u c a Trung Qu c là nh ng m t hàng trung gian ñ ñư c l p ráp các nhà máy gia công hàng xu t kh u c a Vi t Nam: v i s i, dây kéo, nút, dây ñi n, b ng m ch ñi n t và assorted widgets. Nhưng Trung Qu c cũng cung c p c nh ng tư li u s n xu t ñ t ñ hơn – máy móc ñ trang b cho các nhà máy Vi t Nam và xây d ng cơ s h t ng. Nhân t th ba và r t d th y là các m t hàng tiêu dùng b phá giá ñ ñánh b i các nhà s n xu t n i ñ a. Các báo Vi t Nam thư ng xuyên ñưa lên nh ng bài báo cho r ng Trung Qu c ñang ñ vào Vi t Nam nh ng hàng hoá kém ch t lư ng ho c ñ c h i, và nh ng ñ ng thái khiêu khích c a B c Kinh Bi n ðông (Nam Trung Hoa) ñã nh n l y m t k t qu ngư c là nh ng kêu g i t y chay hàng hoá Trung Qu c. Vi t Nam không có ý ñ nh ñi theo hư ng này. Theo nh ng d ñoán c a các kinh t gia, Vi t Nam nên ăn b a trưa Qu ng ðông cho th i ñi m này. V i giá nhân công th p hơn nhi u, Vi t Nam là ñi m ñ n h p lý cho các công ty t nh ng khu gia công hàng xu t kh u c a Trung Qu c di chuy n ñ n nơi r có ngu n nhân công r hơn. Ngành công nghi p s n xu t qu n áo và giày dép chi m 20% các m t hàng xu t kh u c a Vi t Nam; h ñã kh i ñ ng vào th p niên 1990 khi các m t hàng qu n áo và giày dép Trung Qu c b h n ch b i chính sách h ng ng ch c a Liên Âu và Hoa Kỳ. Nhưng năng su t s n xu t v n còn th p, m c lương th c s ñã tăng 10% m t năm t 2006 ñ n 2011, và Vi t Nam nói chung ñã không th h p d n các nhà s n xu t t nh ng cơ s c a h Trung Qu c. Khi giá nhân công ti p t c tăng c Trung Qu c l n Vi t Nam, các nhà máy, thay vào ñó, ñã di chuy n ñ n Campuchia, Bangladesh và th m chí và Mi n ðiên. Không ph i t t c ñ u là tin x u. Khi n n kinh t toàn c u ph c h i, lĩnh v c ñư c ñ u tư nư c ngoài cuat Vi t Nam s tăng trư ng tr l i. Thay vì d i ch các công ty Trung Qu c, m t s t p ñoàn ña qu c và các nhà th u c a h ñã ña d ng hoá các cơ s n xu t b ng cách m các nhà máy ph Vi t Nam. Nh ng b ng ch ng d a trên s quan sát ng u nhiên cho th y r ng m t xu hư ng ñư c tuyên b nh m ñ n các kho n ñ u tư ch t lư ng cao hơn có th hư ng l i t vi c c t gi m thu lâu dài. Các hãng thi t l p và m r ng các nhà máy l p ráp bao g m nh ng cái tên quan thu c như Canon, Samsung, Intel và IBM, Hitachi, Panasonic và Nokia. Nhưng g n như t t c ñ u vào c a các m t hàng xu t kh u ñư c s n xu t Vi t Nam ñ u ph i nh p kh u, m t vài trong s ñó ñ n t Trung Qu c. T t c nh ng gì ñư c tính cho Vi t Nam, thông thư ng, ch là s c lao ñ ng – th mà Trung Qu c có th làm hi u qu hơn và m c ñ l n hơn nhi u.
  • 19. 19 Sai l m chi n lư c toàn di n Năm 2008, v ch ra giai ño n n ng m hơn trong m i quan h gi a hai nư c, ch t ch ñ ng C ng s n Trung Qu c H C m ðào và nguwoif ñ ng nhi m, Nông ð c M nh, ñã tuyên b v “m i quan h h p tác chi n lư c toàn di n”. Và n u Trung Qu c th c s quan tâm ñ n vi c nuôi dư ng m i quan h ñ c bi t v i Vi t Nam – và sau ñó gia tăng s c m nh ngo i giao ðông Nam Á – B c Kinh ñang v trí thích h p ñ giúp ñ Vi t Nam. M c dù nh ng nhà lãnh ñ o Vi t Nam không th a nh n m i lo l ng v s m t cân b ng trong cán cân thương m i song phương, ñây là trách nhi m chính tr thâm căn c ñ . Trung Qu c nh p kh u nhi u cao su, than ñá, d u m , g r ng và các s n ph m nông nghi p, nhưng không quan tâm ñ n hàng hoá công nghi p c a Vi t Nam. Các ñ ng thái thân thi n tăng cư ng hàng nh p kh u công nghi p không m t gì nhi u c a Trung Qu c c và là m t tin c c t t ñ i v i Hà N i. Trên t t c , m t ñ xu t thành th t cho s phát tri n chung ngu n tài nguyên khoáng s n và cùng qu n lý ngu n cá trong khu v c ñang tranh ch p Bi n ðông có th là m t nhân t thay ñ i c c di n - c trong m i quan h v i Vi t Nam và Asean. Nhưng s th t là m i quan h gi a B c Kinh v i Hà N i ñã tr nên c c kỳ b t n t Hi p ñ nh năm 2008. Áp l c c a Trung Qu c v các v n ñ chính tr và chi n lư c ñã ki m hãm các lãnh ñ o Vi t Nam, ñe do nghiêm tr ng s t n t i c a h . B c Kinh ñã duy trì l p trư ng c a h trong s nh ng ngư i Trung Qu c theo ch nghĩa dân t c b ng cách giương oai di u võ bi n ðông, trong khi nh ng n l c không hi u qu c a Hà N i tránh né nh ng ñ ng thái khiêu khích c a Trung Qu c ñã d n d n xói mòn v trí c a nó ñ i v i nh ng ngư i theo ch nghĩa qu c gia trong nư c. Không ñ ñ có xung ñ t vũ trang, nhưng th t khó ñ tư ng tư ng Trung Qu c có th làm gì hơn ñ thúc ñ y s s p ñ c a nh ng ngư i b n t nh n và là ñ ng minh ý th c h trong ch ñ “kinh t th trư ng xã h i ch nghĩa” duy nh t trên th gi i ngoài Trung Qu c. Trong m i kh năng có th , ñi u này làm cho nh ng lãnh ñ o m i hư ng ñ n vi c t làm cho mình tr nên d m n hơn trư c m t Hoa Kỳ – m t k t qu t ñánh b i hoàn toàn. Lo l ng hơn là kh năng mâu thu n vũ trang gi a hai nư c không b lo i hoàn toàn. Trung Qu c có ho l c m nh hơn Vi t Nam nhi u, nhưng Hà N i ñang gia tăng kh năng phòng th trên không và trên bi n c a h . N u b ép ñ n ñư ng cùng, l ch s cho th y r ng Vi t Nam s tr ñũa. M t tính toán sai l m b i b t c bên nào có th ñưa ñ n m t cu c va ch m. Cu c va ch m này s kh c li t và ñ m máu, v i nh ng h u qu không th lư ng trư c.Trung Qu c có th ti p t c ñón vài trò m t k gây h n – nhưng h s ñóng vai trò ñó b ng ho l c. (David Brown là m t nhà ngo i giao v hưu và c ng tác viên thư ng xuyên v i t Asia Sentinel. Ông vi t bài này cho T p chí Kinh t Trung Qu c phát hành hàng quý c a hãng nghiên c u kinh t toàn c u Gavekal Dragonomics Hong Kong) 2 CÂU H I
  • 20. 20 Cu i tháng 6-2013 v a qua, sau chuy n ñi Trung Qu c tr v , Ch T ch nư c Trương T n Sang có cu c g p v i gi i doanh nhân, t i Tp.HCM. Trong cu c g p, KS Nguy n Văn ð c, Phó Giám ñ c Công ty Kinh doanh B t ñ ng s n ð t Lành, H i viên H i KTS Tp.HCM, có phát bi u, ông nói : Câu chuy n th 1 : Chuy n ð ng Viên ... trong dân, ngư i ta thư ng nói : th ng ñó là ð ng viên, nhưng mà nó t t. T i sao ð ng ñ ngư i qu n chúng ñ u coi ð ng viên là ngư i x u, ngư i nào t t là trư ng h p th c t cá bi t ?... Câu chuy n th 2 : Chuy n Trung Qu c ... ngư i Tàu cai tr chúng ta hàng ngàn năm và luôn luôn chèn ép chúng ta. Ngày nay ngư i Tàu có m t kh p nơi trên ñ t nư c chúng ta, ñ ng b ng, cao nguyên, b bi n, bây gi l i h p tác, cho phép ngư i Tàu ñ u tư khai thác vùng bi n B c B ... (và gi ng ông xúc ñ ng) ... ñ ngh Ch T ch hãy h i BCH TW ð ng, h i Qu c H i có ñ ng ý cho h p tác như v y không M i xem nghe ông ð c phát bi u : http://www.youtube.com/watch?v=Y7uBfvqhyRo http://www.youtube.com/watch?v=Pjq-lYS80FEsns=em S H U TOÀN DÂN Tô Văn Trư ng GS Nguy n Lang vi t bài “V ch ñ s h u ñ i v i ñ t ñai” ñăng trên T m nhìn, có ý ki n cho r ng ph i xem l i khái ni m s h u toàn dân vì nghĩ ñó là quan ñi m không th th c hi n ñư c (non-operational concept). Trong bài vi t c a GS Nguy n Lang có nói ñ n l ch s nhân lo i b t ñ u b ng ñ t ñai công h u, r i ñ t ñai thu c nhà vua như Vi t Nam, vua t m ban cho quan l i có công, nh t là khi vua không có chính sách thu thu ñ tr lương. Như v y, ñ t ñai sơ kh i là c a t p th , vì lúc ñ u c a nhân lo i ph i h p qu n săn b t, hái trái nên ph i ho t ñ ng chung. Nhưng khi có th ng dư thì rõ ràng ñ t ñai thu c v k có quy n l c và n m ñư c quy n l c. Công h u bá tư c Trung Qu c và châu Âu ñ u có ñ t ñai riêng. H cho nông nô c y r . Vi t Nam thì ch y u ñ t ñai thu c làng xã, hay thu c vua, không có công h u bá tư c. Quan hay vương th i nhà Tr n cũng ch ñư c t m chia quy n x d ng ñ l y tô mà s ng. Theo chúng tôi hi u, dù châu Âu, Trung Qu c hay Vi t Nam ñó là m m m ng c a tư h u. Quy n tài s n tư thu c m t nhóm ngư i. Hoàn toàn không có cái quan ñi m là ñ t ñai là c a toàn dân. Khi xã h i phát tri n thêm, có công nghi p và c n tôn tr ng tư h u thì quan ñi m tư h u cá nhân ra ñ i. T ñó nó n i li n v i quy n con ngư i, quy n ñư c b o v cái mình làm ra, t c là b o v tư h u. Như v y xã h i hi n nay, m i nơi ñ u có quy n tư h u cá nhân, tư h u t p th và tư h u nhà nư c
  • 21. 21 (hay g i là công h u cũng ñư c). Không th có cái g i là tư h u toàn dân. Và ñ c bi t là không th ñi ngư c l i l ch s ñ b o r ng quy n tư h u là ph n ti n hóa. M ñ i v i ngư i da ñ thì khi gi quy n tư h u t p th thì là có l i nh t cho h . Hi n nay do vi c Hi n pháp M cho phép h t l p và t làm ra lu t c a h , h ñã ñem ñ t cho thuê làm sòng b c. H không th phân chia vì không bi t làm gì v i ñ t. Như v y không có tư h u cá nhân vì nó ch ng l i gì, ñ t c a h so v i dân thì th a m a. Trao ñ i ý ki n trên v i GS Nguy n Lang ñư c ông gi i thích c n phân bi t s h u cá nhân ñ i v i tư li u tiêu dùng và ñ i v i tư li u s n xu t ch y u. S h u cá nhân v tư li u tiêu dùng không có ai ph nh n. V i s h u cá nhân ñ i v i nh ng tư li u s n xu t không ph i là ch y u như xe máy c a ngư i làm ngh xe ôm, v n chuy n hàng hóa, không ai ph nh n quy n s h u cá nhân. Ph m trù s h u v i các quy n chi m h u, s d ng, ñ nh ño t ñư c xác nh n ngay t ñ i ch ñ nô l , qua Lu t La mã và t i nay v n ñư c v n d ng. Hi n pháp và ñư ng l i c a ð ng ñ u công nh n ba ch ñ s h u là s h u toàn dân, s h u t p th và s h u tư nhân (ngay c ñ i v i tư li u s n xu t). V n ñ s h u c a toàn dân là m t th c th ñã hình thành trong các nư c, tuy cách g i có khác nhau. ðơn gi n là các tài s n ñư c xây d ng b ng v n ngân sách là thu c s h u toàn dân ch không ph i thu c s h u nhà nư c. S dĩ như v y vì ngân sách là do toàn dân góp ñ hình thành và giao cho Nhà nư c (th c ra là h th ng cơ quan hành pháp) qu n lý và s d ng ch không giao cho h th ng cơ quan này quy n s h u ñ i v i tài s n ñó. M t khác, nh ng di s n văn hóa l ch s , nh ng th ng c nh, nh ng khu b o t n sinh thái (chùa M t c t, ñ n th vua Hùng, V nh H Long, khu r ng qu c gia Cát Tiên vv....) cũng thu c s h u toàn dân. Trư c dó, các tài s n này thu c v s h u c a các c ng ñ ng. Khi nhà nư c ngày càng phát tri n thì vai trò c a c ng ñông ngày càng b thu hép ñ thay b ng vai trò c a nhà nư c. Do ñó, không có v n ñ tranh cãi là có s h u toàn dân không vì ñó là ñi u t t y u. Công h u, bá tư c phương Tây có quy n s h u ñ t ñai mà h chi m h u nhưng t i VN không có tình hình ñó. T i VN, vua giao ñ t phong h u nhưng không có nghĩa là ñ t ñó thu c quy n s h u c a nhà vua mà ñ t ñó v n thu c quy n s h u c a c ng ñ ng làng xã.. ðây cũng là m t v n ñ liên quan ñ n ñ c ñi m c a phương th c s n xu t Á ñông mà Mác-Ăng ghen có ñ c p ñ n nhưng l i không có ñi u ki n nghiên c u làm rõ. B n báo cáo “Kinh nghi m nư c ngoài v qu n lý và pháp lu t ñ t ñai” do B Tài nguyên Môi trư ng so n th o tháng 9/2012 có gi i thi u ch ñ s h u Nhà nư c v ñ t ñai t i m t s nư c như Israel, Nam phi, ch ñ s h u hoàng gia t i Anh, Nh t, Brunay, Campuchia, Indonêxia, Malaxia. Như v y, gi a ch ñ s h u toàn dân v ñ t ñai, bên c nh s d bi t c th , v n có s tương ñ ng v i ch ñ s h u Nhà nư c và ch ñ s h u hoàng gia v i tư cách là “ch ñ s h u chung v ñ t ñai”. V n ñ r c r i là mu n không công nh n quy n s h u toàn dân ñ i v i ñ t ñai ch không ph i là ph nh n quy n s h u toàn dân nói chung, cũng không ph i là quay ngư c l i l ch s mà th hi n quá trình v n ñ ng ít nhi u có tính quy lu t ñ i v i ch ñ s h u. S dĩ như v y vì ñòi h i ph i th c hi n quy n s h u tư nhân ñ i v i ñ t ñai. Trong th c t , quy n s h u tư nhân ñ i v i ñ t ñai v n ñư c xác nh n dư i hình th c quy n s h u h n ch , m t hình th c s h u ñư c lu t pháp các nư c công nh n, trư c h t là qua b Lu t hình s . Do ñó, c n làm rõ quy n s h u h n ch c a tư nhân ñ i v i ñ t ñai là như th nào ? ð i v i ñ t ñai, ngoài ch ñ s h u toàn dân ñ i v i ñ t ñai, còn có ch ñ s h u h n ch c a tư nhân ñ i v i ñ t ñai qua vi c giao cho tư nhân quy n s d ng ñ t. Quy n s d ng ñ t nói riêng, quy n s d ng tài s n nói chung là m t l ai hàng hóa ñư c lưu hành trên th trư ng t dư i ch ñ nô l (nên có th ñó là nguyên nhân d n ñ n vi c Lu t La Mã ph i ñ c p ñ n ch ñ s h u và ba quy n liên quan). Vi c mua-bán quy n s d ng tài s n ñư c h p th c hóa và Lu t hóa trong b Lu t hình s c a t t c các nư c, trong ñó có VN. Khi m t ngư i c th ñã mua (ho c ñư c giao) quy n s d ng tài
  • 22. 22 s n ñó thì ngư i ñó có quy n chi m h u quy n s d ng tài s n (không ph i là chi m h u quy n s h u tài s n), quy n s d ng và quy n ñ nh ño t tài s n ñó. Phương Tây xác ñ nh ñó là quy n s h u h n ch c a ngư i ch có quy n s d ng tài s n ñ phân bi t v i quy n s h u c a ngư i có quy n s h u ñ i v i tài s n ñó. M , không có ý ni m s h u toàn dân. Ch có ñ t ñai thu c v : 1) Nhà nư c trung ương (Liên bang) 2) Nhà nư c ñ a phương (bang, t nh, thành ph ). Thu c v ai thì nơi ñó ñư c s d ng ho c ñư c quy n bán h n s h u hay bán quy n s d ng trong m t th i h n, ñư c hư ng l i t c cũng như ch u m i trách nhi m v chi phí b o t n, qu n lý. ð a ch trách nhi m như v y h t s c rõ ràng. N u ch bán quy n s d ng thì ngư i s h u ñ t v n ch u trách nhi m cu i cùng (n u như ñ ngư i s d ng làm ô nhi m môi trư ng ch ng h n), và không th ñ l i cho ngư i s d ng. V tư h u c a hoàng gia thì hoàng gia ñư c toàn quy n thu món l i cho gia ñình h (thí d như hoàng gia Anh). Rõ ràng ñó là tư h u t p th . Ngay VN, có ñ t thu c vua, có ñ t thu c làng và có ñ t thu c cá nhân. ðó cũng là hình th c tư h u (c a vua, c a t p th ho c cá nhân). C a vua hay hoàng t c thì không ai ñư c ñ ng ñ n và không th nhân danh toàn dân. Qu c h i ñã và ñang th o lu n v s a Lu t ñ t ñai, c n th u hi u b n ch t c a khái ni m s h u toàn dân, hình th c tư h u. Không th có cái g i là tư h u toàn dân. Và ñ c bi t là không th ñi ngư c l i l ch s ñ b o r ng quy n tư h u là ph n ti n hóa. C n phân bi t rõ ràng th u ñáo các chính sách thu h i ñ t ñai dư i các danh nghĩa khác nhau v i trưng mua theo th trư ng ñ không ñ y ngư i dân vào các cu c khi u ki n liên miên gây b t n xã h i như v a qua. Dân Phòng Trên M ng © Tư ng Năng Ti n Ngu n tranh: nguyentandung.org Vi t Nam, theo như tôi bi t, có hai lo i dân phòng: dư i ñ t và trên m ng. Trư c tiên, xin hãy cùng nghe sơ v “ti u s ” và “thành tích” c a lo i th nh t – qua l i nh ng ngư i dân hi n ñang sinh s ng nơi Th ðô c a x s này: Ông Nguy n T n Khanh, ph Tôn ð c Th ng b y t : “ðây là l c lư ng ‘lôm côm’ nh t. Qu n áo thì m i nơi m t v . H ñư c tuy n ch n t nhi u ngu n khác nhau, không ñư c ñào t o, thi u hi u bi t tr m tr ng v văn hóa ng x và ‘mù’ v ki n th c pháp lu t nên m i l ng quy n, h ng hách như th .” Bà Nguy n Thúy Hư ng, phư ng Hoàng Văn Th , nh n xét:
  • 23. 23 “Cũng t i nhi u ngư i dân không hi u r ng dân phòng, dân ph t qu n h ñư c làm cái gì, làm như th nào ñ mà ñ u tranh, thành ra nhi u ngư i c ‘dúi’ tí ti n cho ñ m t th i gian, lâu d n h quen thói nên sinh làm b y.” Ý ki n này ñư c chia s (t n tình) b i ông Nguy n Văn T nh, qu n Hai Bà Trưng: “Không bi t t ñâu ngư i dân ta hi n quen v i ki u hành x ‘c vi ph m r i dúi ti n là xong.’ T ñó, có cái l x u là: T qu n, dân phòng không ñư c ch n b t vi ph m giao thông nhưng c tuýt còi. Mà tuýt là ki u gì ngư i vi ph m cũng ph i m t ti n, không mu n ñ n kho b c cho m t th i gian thì ‘m t’ vào túi riêng cho dân phòng, cho t qu n. H qu là ch y. V y là ñư c anh, ñư c , l i c hai bên.” Tôi thi t tình không th y nh ng ngư i b “tuýt còi” – nghĩa là nh ng k thu c bên b móc túi – ñư c l i l c gì ráo tr i nhưng hoàn toàn ñ ng ý v i phương cách “ ng x tình th ” là c “dúi ti n” cho nó xong ñi. Coi như c a ñi thay ngư i. Ch b lôi vào ñ n công an thì ch ng nh ng ph i m t thêm ti n mà (không ch ng) còn dám m t luôn c m ng! Dân phòng ñang tác nghi p. Ngu n nh: RFA Tuy nhiên, không ph i c ñ ng chuy n v i ñám dân phòng r i “dúi ti n” là yên ñâu à nha. Có nh ng trư ng h p lôi thôi l m, lôi thôi lâu, và lôi thôi l n – theo tư ng thu t c a ông Khách Di u Anh, ñ c ñư c trên di n ñàn Dân Lu n, vào ngày 2 tháng 7 năm 2013: “Tôi xin d n ch ng m t v án mà tôi t ng theo dõi trong th i gian trư c ñây tôi còn làm trong cơ quan pháp lu t: ch có m t vi c c n con là dân phòng vô c hành hung m t ông già, ông già này ñòi chính quy n ph i x lý dân phòng vi ph m pháp luât, nhưng x dân phòng thì liên quan ñ n công an, n u ñưa nó ra tòa thì nó b án n ng vì ñã có nhi u ti n án ti n s , th là c m t h th ng chính quy n bao che cho nó, lôi nó ra tòa thì nó b o làm theo l nh c a công an. Ông già t c khí n i khùng vì thái ñ b t công và bao che c a chính quy n nên ch i ông ch t ch phư ng là ‘ñ lưu manh’. Th là công an kh i t ông già, t c là dùng bi n pháp ph n ñòn ñ làm gương cho ngư i khác, ñ ng có ñ ng vào dân phòng là chân tay c a công an, ñ ng vào thì r y rà to… R i còn b t ông già ñeo s như tù nhân ñ ch p nh, m c dù tòa án chưa tuyên b ông già có t i hay không. L i còn b t ông già ký vào biên b n ñi u tra trư c r i m i ñ c biên b n
  • 24. 24 ñi u tra sau… Ngư i th lý v án này là m t ph n tên là Thanh Mai, công an qu n C u Gi y.” Vì tính ch t “lôm côm” và “qu n áo m i nơi m t v ” nên trong trư ng h p ph i “x lý tình hu ng” thì công an có th bi n thành dân phòng, và khi c n ñ n s “b c xúc c a nhân dân” thì dân phòng l i hoá (ngay) ra … qu n chúng t phát. Ngu n tranh bi m h a: Qu c phòng – Defence Bác sĩ Ph m H ng Sơn, m t cư dân phư ng Thu Khuê, cho bi t ông ñã có chút kinh nghi m (không vui gì cho l m) v i gi i ngư i này: “Kho ng 08:25 ngày 23 tháng Ba năm 2010 khi tôi ñang nhà m t mình, b ng nhiên có 3, 4 ngư i trung niên l m t ñ n nhà tôi, gi i thi u là h i c u chi n binh mu n vào g p tôi ñ nói chuy n, tôi m c a và m i m i ngư i vào phòng khách và b ng nhiên vào thêm r t nhi u ngư i n a … T t c kho ng 15 ngư i ñ tu i trung niên và m t vài ngư i trên 60 ho c trên 70 tu i. bên ngoài còn thêm kho ng 4, 5 thanh niên tr l m t ñ ng, ng i c a, và ngoài sân. Sau khi m i ngư i yên v , m t ngư i kho ng trên 50 tu i nói là h thu c h i c u chi n binh chi n trư ng Tây nguyên, hôm nay ñ n ñây h i tôi v m t s chuy n liên quan ñ n các bài vi t c a tôi trên m ng. Cu c nói chuy n kéo dài t 08:30 ñ n kho ng 09:35…. Trư c khi k t thúc, m t vài ngư i ñã nói nh ng câu có tính ch t áp ñ t và ñe d a tôi v i ý là h s không ñ cho gia ñình tôi yên n u tôi còn vi t trên m ng như th và có th h s ném c “c t ñái” (nguyên văn) vào nhà tôi.” Phư ng Th y Khuê, qu n Tây H (ch c ch n) ñã nhi u l n ñ t ñư c “danh hi u văn hoá” nên l c lư ng qu n chúng t phát ch do là “có th ” ném “c t ñái” thôi, ch chưa ném th t. nh ng ñ a phương khác thì sinh ho t c a ñám ngư i này (có ph n) hơi kém l ch s hơn chút xíu. Tam Kỳ, Qu ng Nam là m t nơi như th , theo như tư ng trình c a blogger Huỳnh Th c Vy:
  • 25. 25 “N a ñêm ngày 3 tháng 4 năm 2013, lúc c gia ñình ñang ng , thì ba tôi nghe ti ng xe g n máy tr t i trư c nhà, sát ch ông ng (phòng ng ba tôi ngay sát m t ñư ng làng). Sau ñó, là ti ng ào ào, nư c văng tung tóe và m t mùi hôi th i kinh kh ng b c lên. Ba tôi b t d y và thoáng th y chi c xe máy ch hai tên thanh niên r ga b ch y. C nhà th c gi c và hi u ra ñó là trò b n th u c a an ninh mà nhi u ngư i b t ñ ng chính ki n ñã t ng ph i ch u trư c ñây như c Hoàng Minh Chính, bà Tr n Kh i Thanh Th y… và g n ñây là ch Bùi H ng…” Trò “b n th u” này không ch ñư c s h tr c a ñám “an ninh” mà còn ñư c y m tr b i l c lư ng dân phòng trên m ng. Bên dư i bài tư ng thu t c a Huỳnh Th c Vy, trên trang Dân Làm Báo, có ñôi v ñã góp ý m t cách vô cùng … t nh và th u ñáo: -Escalate: ðúng là kh thân, n a ñêm th c d y mà ph i d n d p ñ ng hôi th i ñó thì th t là c c. Nhưng ñ k t lu n ñó là do phía an ninh h làm thì th t ch ng có cơ s xác ñáng nào h t. Vì n u h làm v y thì khác nào t ăn cư p r i t khai. ðây cũng có th là hành ñ ng c a bên phe nào ñó ch ng chính quy n và mu n vu oan cho h thì sao. Hay v i nh ng hành ñ ng ph n kháng c a Huỳnh Th c Vy thì ñ ng nghĩ ngư i dân ai cũng ng h c … - Ông b t: Khi chưa có b ng ch ng thì không ph i cái gì cũng quy ch p h t cho an ninh c ng s n , v n có th nghĩ ñ n kh năng là do hàng xóm ra tay. Nh ng ý ki n k trên, xem ra, ñ u ñi m tĩnh, nhã nh n và ý nh . Ít ra thì cũng ñ dùi ñ c hơn ph n h i c a (khách vi ng thăm) có qúi danh là B ch Hùng – bên dư i Thư K V Vi c B ðánh ð p Trong Tù C a ð Minh H nh– ñ c ñư c nơi trang Dân Lu n, vào hôm mùng 6 tháng 7 v a qua: “Hoàn toàn không có v qu n giáo ñánh ñ p tù nhân. Còn vi c các tù nhân khác ñánh hay không thì ph i có ch ng c minh b ch và rõ ràng, và ph i yêu c u ñương s ch ng minh ñư c qu n giáo ñ ng ñ ng sau. Còn n u không ch ng minh ñư c ai là ngư i ñánh, ai là ngư i ra l nh ñ ng sau, không có ch ng c …. thì m i l i bu c t i b a ñ t m t phía là vô giá tr . ðương s hoàn toàn có th b a ñ t b t c m t chuy n gì, cái này ch c ai cũng bi t…” Và có l ngư i bi t rõ nh t không ai khác hơn là ông H Quang L i, Trư ng Ban Tuyên Giáo Thành y Hà N i. Trên báo Lao ð ng, s ra ngày 1 tháng 9 năm 2013, gi i ch c này ñã “nêu kinh nghi m ‘t ch c nhóm chuyên gia’ ñ u tranh tr c di n, tham gia bút chi n trên internet v i các lu n ñi u xuyên t c c a các th l c thù ñ ch.” Nhóm “chuyên gia” này còn có tên g i chính xác là … nh ng dư lu n viên. Blogger Trương Duy Nh t – khi còn v trí c a m t ngư i tù d khuy t – ñã có bài bài tư ng thu t v m t cu c ñ u tranh (quy t li t) gi a nh ng dư lu n viên v i các th l c thù ngh ch. Xin ghi l i tóm lư c: “Tòa chưa k t t i, nhưng nh ng tr n ném ñá tơi b i trên báo chí ñã b t ñ u ñư c l nh xung
  • 26. 26 phong trút lên ñ u cô n sinh Nguy n Phương Uyên v i l i ch i r a h n h c thô b chưa t ng có …Hãy ñ c vài comment ñi n hình ñư c báo chí ch n l c ñăng t i: - “Không bi t 2 nhóc này ăn g o c a nông dân mình hay ăn bơ, s a nư c ngoài mà ngu xu n như th ?” - “…Thi u, ñói, khó khăn thì ph i lao ñ ng ch . T i gì cho b ng t i ch ng phá ñ ng, nhà nư c (ch ng l i nhân dân)” - “Th t u ng cơm cha m , ch ng qua là v a tham v a ngu m i b l a như th …” - “T i bán dâm ki m ti n tuy ô nh c nhưng cũng không n ng b ng t i bán nư c, chuy n này kh r i em ơi.!!!!” -“ No cơm m áo nên “R ng m ”. Cho ng i tù r c xương, lao ñ ng kh sai su t ñ i cho ñáng ñ i…” V n theo blogger Trương Duy Nh t, ki u hư ng d n dư lu n c a ñám dư lu n viên k trên “không ch ph n tuyên truy n” mà còn “vô văn hóa” n a. Blogger Ngư i Buôn Gió thì nhìn v n ñ m t khía c nh khác. Có l vì buôn gió không lãi m y, và b túng thi u thư ng tr c nên ông ch chăm chăm lo ñ n chuy n … t n (b n) ti n c a ngân qũi qu c gia: “ð ñ u tranh v i b n tuyên truy n x u, bôi nh ch ñ . M t thành ph l n thuê 900 dư lu n viên ñ c ng c ni m tin trong nhân dân r ng ch ñ này t t ñ p và ñang ngày m t tươi sáng hơn. M c lương c a m t dư lu n viên trong m t ngày là bao nhiêu. Tính m t b ng xã h i thì bèo nh t m i dư lu n viên lãnh 100 ngàn m t ngày, c ng thêm 100 ngàn ph phí v trà thu c, máy móc, thi t b , báo chí… thì h m i có th tuyên truy n cho t t ñư c. V y m i ngày thành ph b ra 180 tri u ñ ng chi cho ñám này ho t ñ ng, m t tháng là 5,4 t ñ ng.” Dù v y, h v n “tuyên truy n không ñư c t t” gì cho l m, n u chưa mu n nói là ngư c l i, theo nh n xét c a blogger Huỳnh Ng c Chênh: “Không bi t các dư lu n viên ñư c nhà nư c tr lương n y làm nh ng vi c gì trên m ng nhưng s xu t hi n c a h ng u nhiên trùng h p v i s xu t hi n c a nhi u trang blog n c danh b y b và b n th u. Chúng thư ng gi danh là yêu nư c, là ch ng c ng, là dân ch , là h i ngo i… ñ vi t nh ng bài b a ñ t bôi nh nh ng trí th c, nhân sĩ và nh ng blogger ti n b . Và bây gi ñám âm binh ñó l i ch a mũi dùi vào chính các v lãnh ñ o c a ñ ng cũng như vào chính anh ñ y anh Tư . He he, chơi âm binh có ngày b m c áo gi y là v y.” Nhân v t ñư c g i là “anh Tư” trong ño n văn thư ng d n không ai khác hơn là ông ñương kim Ch T ch Nư c Trương T n Sang, v lãnh ñ o ñã tr thành n n nhân c a ñám … âm binh trên m ng. Ông Sang, t t nhiên, không ph i là n n nhân duy nh t.
  • 27. 27 Xem như th m i th y là nuôi ñám âm binh dư i ñ t ñ t n kém hơn, và cũng an toàn hơn nhi u. Ch ph i trang b ñ ng ph c, máy móc hay thi t b gì ráo tr i. Ch c n th rông ra ñư ng v i cái băng ñ là chúng có th ki m ăn su t ngày b ng cách … tuýt còi. Không nh ng ch ñ ăn mà còn ñ chia cho bên l c lư ng an ninh n a. ðám dân phòng dư i ñ t cũng không th theo l nh c a nh ng ñ ng chí lãnh ñ o phe này ñ ném c t ñái túi b i vào m t mũi c a nh ng ñ ng chí phe kia, như cu c chi n Ba/Tư ñang di n ra trong hi n nay – trên m ng. Tuy bi t th nhưng ñ ñáp ng nhu c u tình th nên c hai bên (Ba/Tư) ñ u ñành ph i ch u th thôi. Gieo gió thì g t bão. Và cơn bão săp t i không ch ñ n b i hai ñám dân phòng. © Tư ng Năng Ti n V N CHƯA TH Y ð NG VÀ NHÀ NƯ C LÊN TI NG V NGƯ DÂN B T N CÔNG Tàu cá thi t h i 400 tri u sau khi b t n công Hoàng Sa Không ch b tàu Trung Qu c thu gi ngư lư i c , nhiên li u, hai tàu cá c a ông Võ Minh Vương và Mai Văn Cư ng (huy n ñ o Lý Sơn) t vùng bi n Hoàng Sa c a Vi t Nam tr v quê trong tình tr ng tàu h ng, ngư i lo. Sau 3 ngày r i c ng Lý Sơn (Qu ng Ngãi) ra vùng bi n Hoàng Sa hành ngh l n h i sâm, lúc 7h sáng ngày 7/7, 15 ngư dân ñi trên tàu cá Qng 96787 c a ông Võ Minh Vương b tàu 306, sơn màu tr ng, có ch Trung Qu c hai bên m n tàu b t ng t n công, truy ñu i, ñ p phá và thu gi nhi u tài s n,
  • 28. 28 thi t b . Nhi u ngư i t tàu Trung Qu c tràn lên tàu cá c a ông Vương r i dùng dao ch t 720m dây hơi thành nhi u ño n nh , l y ñi nhi u thi t b , ngư lư i c cùng 1 t n cá và hút 5000 lít d u diesel, ư c t ng thi t h i 400 tri u ñ ng. Không ch l y tài s n, nhi u ngư i trên tàu Trung Qu c còn dùng xà beng, búa ñ p v c a kính cabin tàu. Kính cabin và n p h m n t toác n m ng n ngang kh p nơi. T cabin lái c a tàu b ñ p phá, các trang thi t b thông tin liên l c hi n ñ i trên tàu cũng b ngư i c a
  • 29. 29 tàu 306 thu gi . Sau cu c ñ p phá, cabin tàu ông Vương b b nát, tr ng hoác, hư h ng n ng. V t tích c a dao chém ñ t dây hơi c a các ngư dân còn in sâu trên be tàu cá ông Vương. Trong khi ñó, tàu ông Mai Văn Cư ng tr v quê cũng ch u nhi u thương tích, b tàu 306 tr n l t, t ch thu tài s n vào lúc 9h sáng ngày 7/7 v i t ng thi t h i hơn 200 tri u ñ ng. Thuy n trư ng Võ Minh Vương b nhi u ngư i trên tàu 306 dùng dùi cui ñi n chích vào ngư i, dùng ch ñánh vào sau gáy ng t x u ngay trên tàu. Ngay sau khi tr v quê, ông Vương c m giác ñau ñ u, chóng m t, th p th m lo âu cho s c kh e c a mình. V vi c hai tàu cá c a ngư dân huy n ñ o Lý Sơn b tàu Trung Qu c t n công, t ch thu tài s n ñã ñư c chính quy n ñ a phương xác minh, báo cáo cơ quan ch c năng T nh, Trung ương có gi i pháp can thi p b o v quy n l i c a ngư dân. Trí Tín Ch t c và treo c … Hà Văn Th nh M t ngư i b n ñư c m i d H i th o v Bi n ðông Qu ng Ngãi cách ñây ít lâu có k v i tôi r ng, ñi u ñau ñ n và nh c nhã nh t là khi bi t chuy n ngư dân ta, m i l n ñi ñánh b t xa b , mu n s ng, an toàn, PH I treo c Tàu (!)? Tôi h i l i t i sao ch ng th y báo chí nói gì thì “b ” ng ti p là H i th o ñó có cho báo chí tham d ñâu mà tin v i t c! Câu chuy n khó tin y c ám nh, làm tôi băn khoăn mãi cho ñ n ngày ñ c th y trên BBC, 9.7.2013: Tàu cá Vi t Nam “b t n công, ch t c ”. Thì ra, cái s th t kinh hoàng ñó b bưng bít, ñ hóa thành
  • 30. 30 “ñ i tác chi n lư c toàn di n” v i k láng gi ng tham lam, ñ c ác, tráo tr r t có th là chuy n thư ng ngày… Bài báo c a BBC cho ñ c gi bi t thuy n trư ng tàu QNg 96787 TS, ông Võ Minh Vương, nói tàu c a ông b t ñ u ra khơi t ngày 4/7 và ñ n ngày 9/7 thì d ng l i g n ñ o Phú Lâm, thu c Hoàng Sa… Ông Vương cho bi t khi tàu c a ông ñang neo ñ u thì m t chi c tàu tr ng xu t hi n và th ca nô xu ng bám theo tàu c a ông. Sau 15-20 phút truy ñu i, nh ng ngư i này ñã “leo lên tàu và dùng dùi cui ñi n ñ ñánh thuy n trư ng và th y th trên tàu, ñ ng th i ñ p phá tàu và t ch thu toàn b s cá m i ñánh b t ñư c”. Khi ñư c h i nh ng ngư i này nói ti ng gì, ông Vương cho bi t là h “nói ti ng Trung Qu c”. Ông Vương cũng cho bi t thêm nh ng ngư i này m c ñ “s quan h i quân”, và m t s khác thì m c “ñ lính r n ri”. “H ch hư ng Vi t Nam nhưng không nói là Vi t Nam”, ông Vương nói. “Tôi không ch u thì h m i ch t hai cây c [treo trên tàu], v t xu ng nư c“. “Tôi ch y t i l y c lên thì h ñánh tôi ng t x u”. Ch c ch n, không m t lương tri nào c a Trái tim Vi t, H n Vi t có th ch u n i s th t kinh hoàng v n i ñau ñ n nhãn ti n: Mu n ñánh cá trên bi n tr i c a ta thì ph i h c ta, treo c Tàu; không h thì b ch t, v t xu ng nư c; mu n không b s nh c ñ l y c lên thì thân tàn, ma d i! Có còn gì ñ nói n a không v cái ñ u cáng, thâm ñ c c a 4 t t, 16 ch vàng; v s im l ng lì l m c a các quan ch c có tránh nhi m trư c v n nư c, lòng dân? Làm sao có th bi n minh n i khi s th t ñ ng cay rành rành như th mà v n khua mép, cong môi b o v cho cái g i là “tình h u ngh ”; v n ñàn áp b t c ai dám ñau n i ñau qu c th b s nh c, hi m h a m t bi n, m t nư c c n k ? N u n i các s ki n t vi c TQ chi m Hoàng Sa ngày 19.1.1974, chi m m t ph n Trư ng Sa, ñ o Ba Bình, 1956; G c Ma, 14.3.1988; thành l p cái g i là “thành ph Tam Sa”, 24.7.2012; chuy n h c ta, treo c tàu trên Bi n ðông…, thì ngay m t ñ a tr cũng bi t rõ r ng âm mưu xâm lư c, cư p bóc nư c ta c a nhà c m quy n TQ (và ðài Loan) là b n ch t, không bao gi thay ñ i. Làm sao có th thay ñ i ñư c b n ch t c a k thù truy n ki p hàng ngàn năm? S thâm ñ c, tinh vi c a “Tàu kh a ch t ñi” (cách di n ñ t c a Phương Uyên, Nguyên Kha) thì không bút nào có th t n i. Joseph Needham (1900-1995) – ngư i b c ñ i ñ nghiên c u TQ có nói r ng dù có s ng thêm vài trăm năm n a cũng không th hi u h t cái thâm hi m ñ n m c huy n bí c a “tư duy Tàu”. Cái “tư duy Tàu” y ñang “chơi” nư c c tàn ñ c nh t: Làm cho tư duy Vi t coi vi c h c ta, treo c Tàu là chuy n… bình thư ng! M t khi qu c th , lòng t tôn dân t c b vô c m hóa, hèn h hóa, câm l ng hóa trư c l i ích c a cá nhân hay m t nhóm ngư i mà v n chưa coi ñó là hi m h a sao? Xin bày t s tri ân và khâm ph c trư c lòng dũng c m c a ông Võ Minh Vương và các thuy n viên c a tàu QNg 96787 TS. Chính chi c tàu cá bé nh y cho chúng ta th y rõ v n còn ñó nh ng con ngư i yêu T Qu c hơn c tính m ng và c a c i c a mình. H s n sàng ñương ñ u v i nguy hi m, m t mát ñ b o v ch quy n c a ñ t nư c. N u không còn nh ng ngư i như th , th hình dung Bi n ðông ñang tràn ng p c Tàu? Hu , 11.7.2013
  • 31. 31 KHÔNG ðAU KHÔNG PH I LÀ NGƯ I VI T NAM Nguy n Trung Tôn 12-07-2013 Khí ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì? ****** Sau khi lư t qua m t vài trang web ñ tim ki m thông tin, tôi d ng l i trên Dân Làm Báo và lòng ñau như c t khi th y hàng lo t các bài vi t ñã ñưa tin v vi c tàu 306 c a Trung Qu c “ð i x nhân ñ o v i ngư dân lao ñ ng hòa bình trên bi n” b ng cách ñ p phá tàu và cư p h t h i s n và m t s th khác, ñánh ngư i ng t x u, ch t c ñ sao vàng…. Tôi không th c m lòng mà ph i th t lên: Lũ kh n n n! Lũ kh n n n ñây tôi không ch dùng ñ i v i nh ng tên cư p Trung Qu c, mà nó bao g m t t c nh ng k su t ngày rêu rao “vàng v i t t “ Là “ Hòa Bình H p Tác, Là anh em láng gi ng là ñ ng chí… Nói tóm l i là cái ch nghĩa c ng s n và nhưng k ñang l i d ng nó ñ làm h i t qu c Vi t Nam c a tôi! Tôi d t mình và nh l i ch vài tháng nay thôi h t t “Lòng tin chi n lư c” ñư c th thư ng Nguy n T n Dũng nh c ñi nh c l i nhi u l n t i ð i tho i Shangri-La l n th 12, r i vi c ch t ch Trương T n Sang thăm Trung Qu c v a qua v i 29 l n nh t trí trong ñó có v n ñ V nh B c B . Có ph i chăng cái “lòng tin chi n lư c” c a Th tư ng Dũng là ñây? Hay ñây là “thành tích” ngo i giao c a ch t ch Trương T n Sang trong chuy n công du v a qua c a ông t i Trung Qu c? Ho c ñây là k t qu c a ð i tho i chi n lư c qu c phòng Vi t Nam - Trung Qu c l n 4 C a thư ng tư ng Nguy n Chí V nh? Mà trong ñó ông ñã nêu năm hư ng h p tác c th : “h p tác công tác ð ng, công tác chính tr trong quân ñ i hai nư c; tăng cư ng trao ñ i thông tin gi a các cơ quan chi n lư c hai bên ñ ñánh giá ñúng tình hình; l y ñ i tho i chi n lư c qu c phòng c p th trư ng ñ ñánh giá tình hình, ñưa ra các gi i pháp h p tác có hi u qu ; tăng cư ng h p tác gi a h i quân, c nh sát bi n hai nư c; s d ng ñư ng dây nóng gi a tư l nh h i quân hai nư c ñ trao ñ i thông tin c n thi t”. Tôi th y v a ñau v a nh c m c dù nh ng ngư dân Vi t Nam kia không ph i là h hàng ru t th t c a tôi, nhưng h là ngư i Vi t Nam là ñ ng bào c a tôi, h là hình nh c a t t c ngư i Vi t Nam trên
  • 32. 32 vùng bi n vùng tr i Vi t Nam. Tôi không hi u sao mà v n có r t nhi u ngư i Vi t Nam có th d ng dưng trư c nh ng n i nh c nhã c a t qu c như v y? Tuy ñây không ph i là l n ñ u tin tàu Trung Qu c có thái ñ , hành vi t n công tàu cá Vi t Nam; nhưng l n này m c ñ tàn b o hơn và nó x y ra sau nh ng s ki n ngo i giao c a các lãnh ñ o Vi t Nam liên quan t i m i quan h Vi t Trung và tình hình trên Bi n ðông. Chúng ta th y r ng không th nào x d ng gi i pháp ngo i giao gi a Vi t Nam - Trung Qu c v tình hình Bi n ðông ñư c n a mà lúc này các lãnh ñ o ñ ng c ng s n Vi t Nam nên th a nh n v i nhân dân r ng mình ñã b t l c, hãy vì n i ñau c a toàn dân t c, vì s toàn v n lãnh th mà kêu g i toàn dân xu ng ñư ng ch ng Trung Qu c xâm lư c, (n u như ð ng còn mu n dành l i cho mình chút danh d vì các ông cũng là ngư i Vi t). N u không hãy h c t p Philipin ñưa v vi c này ra di n ñàn Qu c t ñ hy v ng t o thêm s c m nh cho Vi t Nam. ð ng vì quy n bính t m th i c a ñ ng mà ti p t c cúi ñ u trư c Trung C ng ñ chu c l y n i nh c muôn ñ i con cháu. Khí ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì? Sao ngư i dân b ñánh b cư p, qu c th b sĩ nh c thì các ông ng i trơ m t ra không có ñ ng thái nào? Hay l i ch y sang Trung Qu c ñ xin h ñ i x nhân ñ o v i ngư dân, ñ r i sau m i l n ñư c “ ð i x nhân ñ o” như cách v a r i thì không còn ai dám ra khơi và v y là Trung Qu c tho i mái tung hoành trên vùng Bi n c a t qu c chúng ta? ðây là n i ñau c a toàn dân t c Vi t! V y n u ñ ng c ng s n Vi t Nam hèn ñ y và khi p như c không dám b o v ngư i dân và s toàn v n lãnh th thì h i nh ng ai còn coi mình là ngư i dân Vi t, trư c n i ñau c a t qu c mình chúng ta hãy cùng nhau ñoàn k t xu ng ñư ng ñ ng lo t bi u tình ch ng Trung Qu c xâm lư c, nêu chúng ta d ng dưng không hành ñ ng gì thì v i ñà này ch ng bao lâu nhà c a, v con c a chúng ta và ngay c con ngư i cũng s tr thành tài s n c a Tàu c ng mà thôi! Thanh Hóa ngày 12/7/2013 Nguy n Trung Tôn
  • 33. 33 S im l ng vô liêm s Ngư i Quan Sát (Danlambao) - Th c tình, tôi mà nhìn th y lá c ñ b m màu máu có ngôi sao vàng là tôi a gan. Nhưng khi nghe tin hàng lo t ngư dân mi n Trung b Tàu Kh a cư p h t cá và nhiên li u, và ch t b cái lá c b m màu máu y quăng xu ng bi n ñ treo lên lá c c a quân xâm lư c, nhưng ngư dân không h lo l ng v s m t mát tài s n c a mình mà c gìn gi l y ng n c ñ r i b ñánh ng t x u là lòng tôi ñau nhói. Chí ít trong lúc hi m nguy c c kỳ như th h v n c gi gìn l y m t th mà t m lòng th c thà và gi n ñơn y cho là bi u tư ng c a m t ñ t nư c, linh h n c a m t dân t c. H yêu bi n, yêu nư c như th , không so ño, không tính toán, ch ng l c l a d i trá. Trư c s th t kinh hoàng này b b n c ng s n chóp bu hoàn toàn im l ng, d u nh m. Thay vào ñó chúng ti p t c ra r hàng ngày trên cái h th ng truy n thông kh ng l kia; nào là “không có gì quý hơn ñ c l p t do”, nào là “hòa bình, n ñ nh”, nào là “vì nư c quên thân, vì dân ph c v ”, nào là “lòng tin chi n lư c”, nào là “dân giàu nư c m nh”… và hàng ngàn m t r n r ng kêu gào su t ngày ñêm ch là m t nh ng l p lu n láo toét và b i ñ che d u nh ng âm mưu bán nư c. B m t hèn h ñã rơi xu ng. Bi n ðông ñang g m gào sóng d . Sóng ñiên cu ng c a b n xâm lăng, sóng u t h n c a nh ng ngư dân chân ch t th t thà và c nh ng ng n sóng căm thù c a c nhân dân. Tr l i ng n c . Tôi kh ng ñ nh ng n c y không ñáng ñ bay trong ng n gió Vi t Nam. Nhưng nó v n c ph t phơ như s nh c nh m t n i nh c không th nào quên c a nòi gi ng Vi t. Nhưng thà là chính tay ngư i dân Vi t h xu ng, ch tôi không th nào ch p nh n vi c ñ ng l ng yên nhìn b n Tàu Kh a dày dò. Nh ng ngư dân y hoàn toàn ñúng ñ n khi gi l y nó mà ch p nh n s b m d p ñau ñ n, th m chí b m ng. H ñã th hi n lòng yêu nư c hoàn toàn trung th c. Th mà cái b n kh n n n y im l ng, cái im l ng vô liêm s , cái im l ng c a nh ng cái ñ u b i. Trong khi cái h th ng truy n thông l i l n h ng rêu rao “4 t t, 16 ch vàng”. Ngư i Quan Sát danlambaovn.blogspot.com
  • 34. 34 “Hai Bên ðã Th ng Nh t Nh ng Bi n Pháp X Lý…” (ðinh T n L c). – Ms Nguy n Trung Tôn: KHÔNG ðAU KHÔNG PH I LÀ NGƯ I VI T NAM (TNM). “Khi ngư i dân xu ng ñư ng bi u tình ch ng Trung Qu c thì các ông b t b ñàn áp vì cho r ng ñ ng và nhà nư c s gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao… các ông cho r ng vi c bi u tình ch làm cho tình hình ph c t p thêm. V y nay các ông gi i quy t b ng con ñư ng ngo i giao ñã ñ t k t qu gì?” – S im l ng vô liêm s (DLB). “Th mà cái b n kh n n n y im l ng, cái im l ng vô liêm s , cái im l ng c a nh ng cái ñ u b i. Trong khi cái h th ng truy n thông l i l n h ng rêu rao ‘4 t t, 16 ch vàng’.” - 63 tri u ñ ng ng h ngư dân (NLð). M t ñ c gi thân thi t, thư ng tham gia nhi u bình lu n chính tr trên trang BS này, hôm qua ñã g i t i email nh n ñ nh: “Ngay sau khi có tin T ng th ng Obama và Ch t ch Vi t Nam TTS ñã th a thu n ñ y chuy n thăm trư c kia n ñ nh vào tháng 9, k t h p v i H i ngh Thư ng ñ nh Liên Hi p Qu c lên ngày 25.07 này, B c Kinh ñã ngay l p t c ra ñòn: ch t c , cư p tàu cá Vi t Nam b ng s quan m c s c ph c và tàu h i giám. ð i S Kh ng Hi n H u lâu nay không nói gì b ng h p báo, nh c l i m i cam k t c a VN v i B c Kinh nhân chuy n thăm B c Kinh, 16 ch v.v. R t có th s p t i ñây, B c Kinh s có các món võ thâm ñ c và tàn ác hơn n a ñ i v i Vi t Nam. Rõ ràng, chúng ñang gi món võ tàu nh m d a n t Vi t Nam, h n ch k t qu chuy n thăm Washington c a Ch t ch TTS và h n ch Obama chơi “con bài Vi t Nam”. Nhưng võ tàu B c Kinh này, m t l n n a, l i t l t tr n b m t ác bá, x o quy t, nói m t ñ ng làm m t n o c a mình trư c toàn th nhân dân Vi t Nam và nhân dân toàn th gi i. Anh em ta ph i bi u tình ñ bày t thái ñ cho b n ð i Hán này bi t thôi!” . Chúng tôi xin bàn thêm. N u hôm nay, các báo ñài b t ñ u ñ ng lo t im l ng, không ti p t c làm rõ và lên án hành ñ ng cư p phá, ñánh ñ p ngư dân VN v a qua, thì s sáng t thêm th c hư thông tin cho r ng V trư ng v Báo chí, Ban Tuyên Giáo TƯ Vũ ðình Thư ng ñã nh n tin ra l nh “b t mi ng” các báo, mà chúng tôi ñã ñưa chi u qua. T ñây cũng cho th y thêm m t nghi v n v nh ng âm mưu nguy hi m hơn n a, là ph i chăng ñang có th ño n “n i công ngo i kích”, ph i h p trong ngoài gi a b n bành trư ng bá quy n B c Kinh v i bè lũ tay sai c a chúng t i VN, l i d ng khoét sâu m i mâu thu n n i b chính quy n VN, gây nghi ng trong dân chúng, không rõ trong gi i lãnh ñ o, ai m i là ngư i th c tâm kiên quy t b o v ch quy n bi n ñ o. Liên quan v “nh n tin” c a ông Vũ ðình Thư ng, chúng tôi còn ñư c bi t trong tin nh n ñó, có c n i dung c m báo chí ñưa tin v vi c trang b vũ khí cho c nh sát bi n. ð hi u thêm th c hư l nh này, chúng ta có th tham kh o b n tin trên Thanh niên ñã b g b sau khi ñăng lên chi u t i qua: Nh t trí trang b vũ khí quân d ng cho ki m ngư. Tuy nhiên, m t s báo khác ñã ñăng l i. Không rõ có s nh m l n hay không gi a “c nh sát bi n” và “ki m ngư”, và vi c “c m” ñưa thông tin ñó có ph i là do s s làm phía Trung Qu c n i gi n, có c tăng cư ng cho l c lư ng h i giám c a h ? Sáng nay, báo Tu i tr ti p t c không truy c p ñư c, có th v n do cu c t n công ki u DDoS quy mô chưa t ng th y nh m vào báo này và 2 báo m ng cùng thu c hàng ñ u v lư ng ñ c gi là Dân trí và VietnamNet. Có ñi u l là trong su t 1 tu n qua, các cơ quan, t ch c tham gia ñi u tra v cu c t n công này v n chưa ñưa ra ñư c l i gi i ñáp: th ph m ñ n t ñâu. Li u hi n tư ng này có liên quan t i
  • 35. 35 tin t c Trung Qu c hay không, khi mà v i quy mô, trình ñ k thu t, m c tiêu t n công như v y, khó có th xu t phát t cá nhân hay t ch c ngư i Vi t nào ñó? 'Hi p ñ nh v i TQ không ph i bùa h m nh' C p nh t: 08:04 GMT - th năm, 11 tháng 7, 2013 M b ng chương trình nghe nhìn khác Tr l i ph ng v n BBC ngày 11/7, nguyên Th trư ng B Nông nghi p Phát tri n Nông thôn, ông Lương Lê Phương, nói có nhi u vi c c n ph i làm hi n nay ñ b o ñ m an toàn cho ngư dân ñánh b t xa b . Theo ông Phương, có ba v n ñ chính ph i th c hi n: Th nh t ph i h tr ngư dân khi ñánh b t trên bi n. Ph i thành l p l c lư ng ki m ngư m nh, ñ t m ñ b o v ngư dân khi ñánh b t xa b , ông nói. Th hai là ph i nâng c p các tàu ñánh cá xa b cho công su t l n hơn ñ ñ m b o an toàn trong tình hình th i ti t x u. Th ba là ngư dân ph i ñư c nhà nư c h tr ñ t ch c l i thành ñ i, thành t ñ t c u giúp l n nhau. Hi n này t nh Qu ng Ngãi là t nh tiên phong trong vi c t ch c khá nh t. Trong trư ng h p x y ra s c trên bi n như g p bão t ho c b tàu nư c ngoài chèn ép thì có th h tr cho nhau trong khi ch ñ i l c lư ng c u giúp như tàu ki m ngư hay bên c nh sát bi n. Tr l i v v tàu cá c a ngư dân huy n ñ o Lý Sơn, Qu ng Ngãi b t n công khi neo ñ u g n khu v c ñ o Phú Lâm, v n là m t ñ o n m sâu trong khu v c chi m ñóng c a Trung Qu c t i qu n ñ o Hoàng Sa, ông Phương cho r ng ñây là m t vùng ñ o tranh ch p r t gay g t gi Vi t Nam v i Trung Qu c. ðây là câu chuy n r t nh y c m ph c t p. Tôi nghĩ là nên ñưa v n ñ này ra qu c t , ông nói. Riêng v chuyên môn, trư c m t chưa gi i quy t ñư c v n ñ d t khoát theo lu t qu c t thì cũng nên tuyên truy n giáo d c cho ngư dân bi t vùng nào an toàn ñ ñánh b t. ðây không ph i là như ng b , mà là ñ ñ m b o an ninh cho ngư dân, trong khi ph i ñòi h i ch quy n theo ñúng b ng ch ng l ch s ñ l i. Cũng theo v c u th trư ng, ñ xu t cho l c lư ng ki m ngư ñư c s d ng súng trong phiên h p y ban thư ng v Qu c h i ngày 10/7 s không giúp gi i quy t ñư c nh ng v n ñ hi n t i Tôi th y v n ñ này qu c t hóa ra thì m i t t ch ñơn phương Vi t Nam thì không gi i quy t m t cách tri t ñ , tr n v n ñư c. C n có ít nh t m t COC gi a Asean và Trung Qu c. Tôi nghĩ Asean hi n nay ñã có m t s ñ ng tình, khác v i h i ngh Campuchia h i năm ngoái.
  • 36. 36 B i vì ñây không ph i riêng v v n ñ th y s n mà còn là v n ñ hàng h i. N u vùng bi n này không n ñ nh lưu lư ng hàng hóa qua ñây r t l n, chi m 70% lưu lư ng hàng hóa qu c t . Nh n xét v hi p ñ nh thi t l p kênh liên l c gi a hai nư c ñ gi i quy t va ch m v i ngư dân trên bi n mà ch t ch nư c Vi t Nam, ông Trương T n Sang, v a ký trong chuy n ñi Trung Qu c v a qua, ông Phương cho r ng ñây không ph i là cách gi i quy t tri t ñ cho l m. Ông th a nh n: Nó cũng là m t cơ s ban ñ u ñ ti p t c các hi p ñ nh, ký k t khác ñ hai bên d a vào ñó có th ñưa ra nh ng quy t ñ nh ñ ng ñ n hơn. Tuy nhiên, nó cũng không ph i là m t lá bùa h m nh, ông nh n m nh. H Long: Ph ta hóa… ph Tàu Bi n hi u in ñ y ch Trung Qu c Tuy n ñư ng du l ch ch y d c bãi bi n Bãi Cháy c a TP. H Long gi ñây gi ng m t khu ph Tàu b i ñ y r y bi n hi u in ch Trung Qu c. Bi n hi u ñ c ch Tàu ði chưa ñ y m t cây s trên tuy n ñư ng mang tên H Long c a TP. H Long, có th th y hàng ch c bi n hi u c a khách s n, c a hàng bán ñ lưu ni m… in ñ y ch Trung Qu c. T i m t c a hàng bán ñ lưu ni m, chúng tôi g p ch Tuy t- m t khách du l ch l n ñ u ñ n thành ph H Long. Th y ch t n ng n m t lúc lâu trư c nh ng món quà b t m t, chúng tôi h i chuy n m i bi t ch ñang phân vân không bi t ñây là c a hàng c a ngư i Vi t hay ngư i Trung Qu c. Ch ph i nghĩ “tìm cách nói sao cho l ch s ”. Nhưng s e ng i c a ch hơi th a. Ch c a hàng ñi ra chào ch b ng ti ng Vi t r t “sõi”. H u h t ch c a hàng có bi n hi u ch Trung Qu c trên tuy n ñư ng này là ngư i Vi t Nam. Tuy nhiên, ph n l n không ñ c n i dòng ch Trung Qu c trên bi n hi u nhà mình.
  • 37. 37 Ch ñêm H Long v i dòng “chú thích” b ng ch Trung Qu c l n hơn ch Vi t Ngay bi n hi u c a hai khu mua s m l n nh t dành cho du khách ñ n H Long là Ch ñêm H Long và Siêu th Thanh Niên cũng “chú thích” dòng ch Trung Qu c n i b t hơn c dòng ch Vi t. Ngư i dân ñây cho cho bi t, m y năm qua, khách Trung Qu c ñ n H Long r t ñông. Có nh ng bu i t i, h ñi t ng ñoàn, ăn u ng các quán ăn trương bi n hi u ch Trung Qu c nên c ng ñây là khu ph Tàu. ði u 18 c a Lu t Qu ng cáo quy ñ nh ñ i v i bi n hi u qu ng cáo: Trong trư ng h p s d ng c ti ng Vi t, ti ng nư c ngoài trên cùng m t s n ph m qu ng cáo thì kh ch nư c ngoài không ñư c quá ba ph n tư kh ch ti ng Vi t và ph i ñ t bên dư i ch ti ng Vi t. Tuy nhiên, t i ñây, ch Trung Qu c sánh ngang ch Vi t trên bi n hi u c a ñ m i lo i hình d ch v . T ăn u ng, ng ngh , ñ lưu ni m, th i trang, th m chí ngay c c a hàng t p hóa, nơi bán nh ng th ñ l t v t cũng ñư c “ñính kèm” ch Trung Qu c. Các lo i ch Tây – Ta – Tàu ñư c k t h p trên t m bi n hi u th i trang Anh Ti n, ch m t quán ăn cho bi t: Trư c ñây bi n hi u ti ng Anh cũng nhi u. Nhưng khi khách Trung Qu c ñ n r t ñông, các ch khách s n, nhà hàng, c a hàng ñ i sang dùng bi n hi u ch Tàu. H i ñ n quy ñ nh ñ t bi n hi u qu ng cáo, anh Ti n cho hay h u h t ch c a hàng khác ñ u l c ñ u không bi t ho c “không c n bi t”. Lý do là ch c n ngư i Trung Qu c ñ c và hi u ñư c, bán ñư c nhi u hàng là t t r i. Ông Phát, ch m t c a hàng ñ lưu ni m cho bi t, s vi c này di n ra r t lâu r i, nhưng không th y các cơ quan ch c năng ki m tra, nh c nh nên dân “c làm thôi”. Ch Nguy n Phương Th o, sinh viên ð i h c Văn hóa Hà N i - khách du l ch cho hay, ñây là l n ñ u tiên ch ñ n H Long. Ch th c s ng c nhiên khi th y r t nhi u bi n hi u qu ng cáo in ñ c ti ng Trung Qu c. “Là sinh viên chuyên ngành văn hóa, mình th y s vi c này th t ñáng bu n. Du khách ñ n Vi t Nam hay H Long là ñ chiêm ngư ng c nh ñ p, tìm hi u con ngư i và văn hóa Vi t Nam ch không ph i xem chúng ta ña d ng ngôn ng như th nào”, ch Th o nói. Không th ñánh m t t tôn dân t c Nghe câu chuy n k trên, PGS.TS Nguy n H u ð t, Khoa Ngôn ng h c, ð i h c KHXHNV Hà N i cho r ng, không th ch p nh n hi n tư ng này. Lâu nay chính sách c a Nhà nư c luôn ñ cao vi c
  • 38. 38 gi gìn và b o v s trong sáng c a ti ng Vi t. “Ph i tôn tr ng ti ng nói và ch vi t c a mình trên chính lãnh th c a mình. Ph i b o v tính chính th ng c a ti ng Vi t, b o v ti ng Vi t v i tư cách là công c s m t ñ qu ng bá văn hóa Vi t Nam”, PGS. Nguy n H u ð t nói. T m bi n hi u qu ng cáo này kín ñ c ch Trung Qu c Bi n hi u qu ng cáo ghi ch Trung Qu c san sát nhau PGS. ð t k , ông ñã ñi nhi u nư c và th y ngư i Trung Qu c, Nh t B n có ý th c r t cao trong vi c b o v ngôn ng c a mình. Không ch trên ñ t nư c c a h , mà ngay nh ng khu t p trung nhi u ngư i Trung Qu c trên th gi i, h cũng dùng ti ng m ñ trên bi n hi u qu ng cáo. ”V y t i sao nhi u ngư i Vi t Nam l i làm ñi u ngư c l i ngay trên ñ t nư c mình?”. PGS. ð t cũng phân tích: V cơ b n, ch Vi t và các ch vi t h Latinh khác h n v i ch Trung Qu c. Do v y, nh ng ngư i không bi t ch Trung Qu c ñ n H Long nhìn vào các bi n hi u này s th y r t r i m t, không th ñ c ñư c ch chưa nói ñ n chuy n hi u ý nghĩa c a nó. Theo nhà Ngôn ng h c này, các cơ quan ch c năng c a Qu ng Ninh và TP. H Long có trách nhi m trong vi c qu n lý bi n hi u qu ng cáo. ð c bi t m t thành ph du l ch n i ti ng như H Long, nơi dành cho h u kh p m i ngư i trên th gi i, ch không ph i dành riêng cho ngư i Trung Qu c. Th c t , hi n tư ng “ph ta hóa ph Tàu” không ch di n ra TP. H Long mà ñang manh nha xu t hi n m t s ñ a phương khác. S vi c ñó khi n các nhà nghiên c u ngôn ng như PGS. TS Nguy n H u
  • 39. 39 ð t thêm nhi u trăn tr : “Tôn vinh ngôn ng dân t c cũng chính là tôn tr ng b n thân mình, là th hi n s t tôn dân t c ngay trên ñ t nư c mình”. Kho n 2, ði u 18 c a Lu t Qu ng cáo quy ñ nh: Trong các s n ph m qu ng cáo ph i có n i dung th hi n b ng ti ng Vi t, tr nh ng trư ng h p nhãn hi u hàng hoá, kh u hi u, thương hi u, tên riêng b ng ti ng nư c ngoài ho c các t ng ñã ñư c qu c t hoá không th thay th b ng ti ng Vi t; Trong trư ng h p s d ng c ti ng Vi t, ti ng nư c ngoài trên cùng m t s n ph m qu ng cáo thì kh ch nư c ngoài không ñư c quá ba ph n tư kh ch ti ng Vi t và ph i ñ t bên dư i ch ti ng Vi t. H ng Nhung http://khampha.vn/tin-nhanh/ha-long-pho-ta-hoa-pho-tau-c4a99632.html VN tăng trư ng ch m nh t trong 2 th p k Th sáu, 12/07/2013, 16:03 (GMT+7) Vi t Nam ñang trong ñ t tăng trư ng ch m kéo dài nh t k t khi ti n hành c i cách kinh t t cu i nh ng năm 1980. Ngân hàng Th gi i (World Bank) công b thông tin trên trong bu i h p báo C p nh t tình hình phát tri n kinh t Vi t Nam di n ra sáng 12/7 t i Hà N i. B n báo cáo c a World Bank cho hay, l n ñ u tiên trong 2 th p k , Vi t Nam có m c tăng trư ng ch m hơn Indonesia và Philippines. ðây cũng là ñ t tăng trư ng ch m kéo dài nh t k t khi Vi t Nam ti n hành c i cách kinh t t cu i nh ng năm 80. Theo ñó, GDP ch tăng m c 5,25% trong năm 2012 - m c th p nh t k t năm 1998. Tăng trư ng ch m cũng kéo theo t l ñ u tư gi m toàn di n. T c ñ tăng trư ng bán l và d ch v cũng gi m t 24% (năm 2011) xu ng còn 11,9% trong năm 2013. World Bank phân tích: Tình hình tài khóa c a chính ph không thu n l i. T ng thu ngân sách năm 2012 cũng gi m xu ng m c th p nh t l ch s , k t h p v i vi c b t bu c ph i tăng các kho n chi h tr ph c h i n n kinh t khi n các kho n n c a chính ph ñang gia tăng. Chú thích nh: ð i di n World Bank t i bu i h p báo sáng 12/7