Studiedag BAMST
Affligem, 11 juni 2015
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Benny Van de Velde
benny@wervel.be
Zondag Vleesdag
Naar minder en beter vlees
Voor boer en maatschappij

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Suggestieve berichtgeving vanuit de overheid en de sector
–­> Niets aan de hand
MAAR:
– varkens en vleesvee in 2010 minst rendabele sectoren
– tussen 2008 en 2011 waren netto­bedrijfsresultaten bij
varkens en vleesvee gemiddeld negatief
– fysieke handelsbalans is sterk negatief, met name door
eiwitafhankelijkheid
Positieve
handelsbalans:
vooral door export
dierlijke producten

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Veehouderij op industriële leest geschoeid:
– lineair input­output model kringloop↔
– veel afval (mest)
– vergeten dat we met natuur werken
Problematisch voor mens en milieu: Kosten van dit systeem
worden afgewenteld op de maatschappij.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Dramatische cijfers:
●
elk jaar verdwijnen
> 1000 bedrijven
●
opvolging 50+
boeren is 15­20%
●
loonkloof boer ↔
werknemer
●
in 2030 enkel nog
megastallen?

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Vleespromotie is geen boodschap van algemeen nut:
In het licht van duidelijk aangetoond verband tussen
consumptie van rood en verwerkt vlees en welvaartziekten,
zijn VLAM­campagnes totaal onverantwoord.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Milieuverkenning 2030 (VMM):
“Het afbouwen van de veestapel is
dé beleidsmaatregel om de
waterkwaliteit in Vlaanderen te
verbeteren.”
Tussen 2007 en 2011 ging al
€60 miljoen naar subsidies voor de
bouw van AEA­stallen.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Long livestock shadow:
– biodiversiteit en klimaat
– sociale en culturele ontheemding
– gezondheidseffecten van ggo­monoculturen

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Sector en overheid zien vooral heil in end­of­pipe
oplossingen. Die zijn veelal hoogtechnologisch en
bijgevolg duur.
Dit soort oplossingen leidt de landbouwer recht in de
tredmolen van schaalvergroting en specialisatie.
Goed bedoeld onderzoek om bv. de voederconversie te
doen stijgen, of om de methaanuitstoot te doen dalen.
Men weigert echter het probleem bij de bron aan te
pakken: daling van de veestapel tot op het niveau van
grondgebonden landbouw

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Anderzijds gaan we niet mee in contextloze
berichtgeving over veeteelt.
De impact van vee op het milieu hangt af
van het systeem waarin het wordt
gehouden.
In agro­ecologische landbouw observeert
men natuurlijke systemen en tracht die te
kopiëren naar de landbouwpraktijk.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Zondag Vleesdag: minder en beter vlees
Hendrik Dierendonck:
“We zijn beter af met 1x
echt goed, maar wat
duurder vlees per week”
Waarom wel vlees:
– Vegetarische landbouw is niet realistisch, of op zijn minst niet
efficiënt. Veeteelt maakt deel uit van de landbouwkringloop
– Vlees eten zit in de menselijke cultuur
Agro­industriële
eenheidsworst is voor
boer, burger, milieu en
overheid een verliespost.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Veehouderij als onderdeel van meerwaardenlandbouw
●
Herkauwers eten gras
●
Kippen en varkens verwerken overschotten en
afvalstromen (echt afval: sojaschroot is geen
afvalstroom!)
●
Grondgebonden
→ Brengt ons bij 1 à 2 porties vlees per week. Laat het
dan een feest zijn, met goed vlees.
Vlaanderen regio bij uitstek voor dit soort landbouw
●
Verstedelijkt dus dicht bij consument
●
Genoeg landbouwgrond
●
Veel afvalstromen uit voedingsindustrie
●
Al heel wat voorbeelden van boeren die succesvol een
compleet andere weg bewandelen dan is
“voorgeschreven”.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
1. Minder is beter
De positieve gezondheids­ en milieu­effecten van een kleinere
veestapel en minder vleesconsumptie zijn evident.
2. Faire prijzen
Eerlijke prijzen voor boeren, gebaseerd op de echte kosten –
inclusief maatschappelijke – door in te zetten op de korte keten
en een versterkte positie van de boer in de lange keten.
3. Kwalitatiever
Er is een tendens naar meer vraag om duurzame producten,
authenticiteit, herkomst en productdifferentiatie.
4. (Agro)ecologisch
Een grondgebonden en eiwitautonome veehouderij met
lokale en robuuste veerassen draagt bij aan een duurzamere
toekomst voor de Vlaamse landbouw en maatschappij.

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Zondag Vleesdag: samenvattend
Maandag: Vlees van hier, ontbossing in't vizier!
Dinsdag: Vlees onlosmakelijk verbonden met ggo's
Woensdag: Veehouders in keurslijf van verticale integratie
Donderdag: Eenheidsworst brengt weinig meerwaarde
Vrijdag: Ecologische schaduw, ook in Vlaanderen
Zaterdag: Maatschappelijke kost van overconsumptie
Zondag Vleesdag:
●
Omdat dieren horen in een gezond
landbouwsysteem
●
Omdat het hoort bij onze cultuur

www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Vragen?
benny@wervel.be