1. We leven niet in tijdperk van
verandering
maar in een verandering van
tijdperk
*Tekst dia @JanRotmans

2. Unieke Kanteling
1. weefsel van de samenleving verandert
2. structuur van de economie verandert
3. disruptieve technologische doorbraken

3. Indicaties voor Kantelperiode
- collectief unheimisch gevoel dat verandering in lucht hangt
- chaos door turbulentie, instabiliteit en onzekerheid
- enorme dynamiek van onderop, nieuwe macht van onderop
- geen duidelijke richting, weinig inzicht en overzicht
- creatieve mensen breken door het systeem heen
- steeds meer conflicten tussen bestaande en nieuwe orde

4. Laatste Kantelperiode
Modernisering
1850-1920
industriële revolutie
staal, elektriciteit, verbrandingsmotor
fundament voor Nederland 2.0
onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale structuren
vernieuwing in kunsten
architectuur, schilderkunst, literatuur

5. Transitie naar Samenleving 3.0
Horizontaal
Decentraal
Gelijkwaardig
Kantelperiode
Verticaal
Centraal
Top-down
Tijd
Opbouwvanduurzamesamenleving
We zitten hier
Voorontwikkelfase Doorontwikkelfase
25 jaar 25 jaar

6. De natuur organiseert ook ‘chaos’ om oude structuren af te
breken en nieuwe te laten verrijzen. Een rups wordt
letterlijk vloeibaar in de popfase – alle structuur verdwijnt;
het is even complete chaos. En dan…
de vlinder, de hogere orde …
Vloeibaar @Jan Bommerez

7. Sturings wisseling
Oude sturing
Centrale sturing
Controle
Zekerheid
Regisseren
Nieuwe sturing
Situatie bepaalt sturing
Ruimte
Onzekerheid
Organiseren

8. Er is een groeiende weerstand tegen dat anderen bepalen.
(mensen, organisaties, onnodige regels, systeem)
Mensen willen weer eigenaarschap

9. Eigenaarschap =
Regie
+
Verantwoordelijkheid

10. Als mensen niet gehoord worden en niet mogen meebesluiten.

11. Kanteling Besluitvorming.Machtsverschuiving:
Video:https://youtu.be/VcRxB7NHN00

12. Gebruikelijk Nieuwe route
Uitgangspunt systeem
Proces naar eigenaarschap
Beslissers
Ideeën inbrengen
Plan.
kader stellen
Kader
Besluiten
Besluiten
KantelingBesluitvorming
© www.datisHelder.com
Voldoet het aan de kaders?dan door.
Procescontroleren
Procesfaciliteren
Betrokken bij uitvoering
meedenken
Gebruikelijke
beslissers
nemen dit mee

13. Transformatie in het sociaal domein

14. Transformatie = Cultuuromslag
E = K x A (wet van Mayer)

15. Systeemwaarden Menswaarden
doelmatigheid tijd
controle, beheersing vertrouwen
efficiency kwaliteit
regelzucht ruimte
Bureaucratisch menselijk
@JanRotmans
Van gerichtheid op systeemwaarden naar gerichtheid op menswaarden.
Dominanteafrekenwaarden

19. Transformatie-opdracht:
Ondertussen in gemeenteland…

20. Doelen versus de oude Route:
• De hulpverlening maakt het plan en
heeft de regie.
• Cliënten krijgen professionele
ondersteuning en hebben geen
eigenaarschap.
• Omgeving is en wordt niet betrokken
• Zorg dichter bij burger,
• Regie bij cliënt
• Netwerk activeren

21. Ingevoegd in
oud systeem
• Zorg dichter bij burger,
• Regie bij cliënt
• Netwerk activeren

22. • Regie en verantwoordelijkheid
blijven gescheiden.
• Omgeving bepaalt niet mee,
maar moet wel uitvoeren en wil
dat niet. (geen eigenaarschap)
• 80 % hulpverlener stelt de
vraag niet.
Gevolgen 1:

23. • Machtsverschil zit in de weg
(afhankelijkheidsrelatie)
Gevolgen 2:

24. • Verwijdering tussen cliënt en zijn
netwerk dat hem moet helpen.
• Wet van de wederkerigheid.
Gevolgen 3:

25. 4:Mindereffectiefindepraktijk

26. 5: Professional neemt over

27. Alle betrokkenen besluiten samen wat er nodig is om de situatie te verbeteren
= Werken met GEDRAGEN PLANNEN!

28. Wereldwijde onderzoeken:
• Verbetering situatie kind/gezin
• Bevordering sociale cohesie
• Omgeving wordt actief
• Afname zorgconsumptie
• Kostenbesparing (duurzaam)
De Nieuwe Route
• Familygroup Conferencing
• Restorative Justice
• Groupmediation
• Gesprek met betrokkenen
• Ondersteuningsplangesprek
• Samen besluiten over wijk
• SOS, VERVE, SAVE,

29. w w w . d a t i s H e l d e r . c o m

30. Effect oude en gebruikelijke route
w w w . d a t i s H e l d e r . c o m

31. Niet:
de plicht om (mee) te helpen
Maar:
Het recht om mee te besluiten!

32. Conflictsituaties
(lokale) Politiek
Sociaal domein, zorg
Organisaties
Onderwijs

33. Infographics op www.datishelder.com
Powerpoint op slideshare.com
Gebruikelijk
Nieuwe route
Uitgangspunt systeem
Proces naar eigenaarschap
Beslissers
Ideeën inbrengen
Plan.
kader stellen
Kader
Besluiten
Besluiten
KantelingBesluitvorming
© www.datisHelder.com
Voldoet het aan de kaders?dan door.
Procescontroleren
Procesfaciliteren
Betrokken bij uitvoering
meedenken
Gebruikelijke
beslissers
nemen dit mee

34. De Nieuwe Route in processen met inwoners
Doel: Draagvlak /Eigenaarschap

36. Samen besluiten in de wijk
 Video: https://youtu.be/aaF1osCIUvc

39. Kanteling

40. Conflictsituaties
(lokale) Politiek
Sociaal domein, zorg
Organisaties
Onderwijs

41. Veel succes!
Infographics gratis downloaden op www.datishelder.com
Powerpoint op slideshare.com -Anke Siegers