Беларусь ва ўмовах рэфармавання. Грамадска палітычнае жыццё БССР ў другой палове 1950-х - першай палове 1960-х

1. Беларусь ва ўмовах
рэфармавання грамадска-
палітычнага і сацыяльна-
эканамічнага жыцця

2. Перыяд Эканоміка Грамадска-
палітычнае
жыццё
Адліга
(1953-1964 гг.)
Застой
(1965-1984 гг.)
Перабудова
(1985-1991 гг.)

3. Адліга. Эканоміка
Рысы эканамічнага развіцця:
1. Развіццё лёгкай прамысловасці.
2. Развіццё жылёвага будаўніцтва.

4. Адліга. Эканоміка
3. Змены ў с/г:
• Павышэнне закупачных коштаў;
• Павелічэнне забеспячэння калгасаў тэхнікай;
• Павышэнне аплаты працы, пенсіі, пашпарты калгаснікам.
Але!
Праявы
валюнтарызму.

5. Адліга. Грамадска-палітычнае жыццё
• ХХ з’езд – асуджэнне культа асобы;
• Частковая рэабілітацыя;
• План пастраення камунізма да 1980 г.;
• Антырэлігійная кампанія і г.д.
На тэрыторыі Беларусі – Першы
сакратар ЦК КПБ К. Т. Мазураў.

6. Застой. Эканоміка
1. Фарміраванне
індустрыяльнага
грамадства: НТР,
урбанізацыя і г.д.
2. Запавольваюцца тэмпы
эканамічнага развіцця.

7. Застой. Грамадска-палітычнае жыццё
1. Кансервацыя
існуючага ладу;
2. Стабільнасць.
У Беларусі было лепш,
бо ў 1965-1980 гг. –
Першы сакратар ЦК КПБ
П. М. Машэраў.

8. Перабудова. Эканоміка
1. Курс на паскарэнне
сацыяльна-
эканамічнага
развіцця.
2. Захаванне камандна-
адміністратыўнай
сістэмы, дзяржаўнай
уласнасці.

9. Перабудова. Грамадска-палітычнае жыццё
1. Галоснасць.
2. Пачатак крытыкі
аднапартыйнай сістэмы.
3. Пачатак фарміраванне
шматпартыйнасці.

10. Грамадска-палітычнае жыццё ў
другой палове 1950-х – першай
палове 1960-х гг.

11. Рэабілітацыя
1956 г. – пачалася актыўная
рэабілітацыя, але рэабілітавалі не ўсіх.
Не рэбілітаваны Жылуновіч, Ігнатоўскі,
Лёсік, Ластоўскі.
1956-1961 гг. – Вярхоўны суд БССР
разгледзеў звыш 30 тыс. спраў пра 50
тыс. чалавек, рэабілітаваны 40 тыс.

12. Дэмакратызм vs. Кансерватызм
Больш паўнамоцтваў Саветам:
o1957-58 – імкненне пашырыць
дзейнасць людзей у Саветах,
стварэнне розных камісій.
oСкліканне нарадаў па важнейшых
пытаннях развіцця народнай
гаспадаркі, сходаў працоўных
калектываў.
Але!
• Саветы – пад наглядам партыі.
• Выбары ў Саветы –
безальтэрнатыўныя.

13. Дэмакратызм vs. Кансерватызм
Больш паўнамоцтваў савецкім рэспублікам:
oПашырыліся заканадаўчыя правы савецкіх
рэспублік: маглі стварыць свае грамадзянскі,
крымінальны і працэсуальны кодэкс;
oЗначная частка радпрыемстваў перададзена
ўрадам рэспублік;
oПрава вырашаць пытанні краёвага
будаўніцтва.
Але!
Усе найбольш важныя пытанні вырашаліся ў
Маскве.

14. Дэмакратызм vs. Кансерватызм
Адліга на вёсцы:
Адмена абавязковага мінімуму
выпрацоўкі працадзён у калгасах.
Але!
Скарачэнне асабістых надзелаў у кан.
1950-х – пачатку 1960-х гг.

15. Дзейнасць кампартыі
• 1961 г. – Курс на будаўніцтва
камунізма, сацыялістычнае
спаборніцтва (рух за камуністычную
працу).
1962 г. – у ім удзельнічала амаль 400
тыс. чалавек. Але хутка згасла.
• 1962 – рэарганізацыя органаў
кампартыі (прамысловыя і сельскія). У
1964 г. адменена.

16. Дзейнасць грамадскіх арганізацый:
камсамол
1. Павелічэнне колькаснага складу.
2. Захаванне ідэалагічнай функцыі.
3. Актыўная праца на будоўлях
(Салігорскі калійны камбінат,
Полацкі нафтаперапрацоўчы завод
і г.д.)
4. Праца на цаліне.

17. Дзейнасць грамадскіх арганізацый: прафсаюзы
–Заахвочванне працоўных на
сацыялістычнае спаборніцтва.
₊ Павышэнне ролі ў ахове
працы: забарона звальняць
рабочых і служачых без згоды
прафсаюза.

18. Адносіны да рэлігіі
Дзеянні ўлад:
• Зачынялі храмы і манастыры (у
праваслаўных застаўся толькі
Жыровіцкі);
• Скарачалі колькасць святароў;
• Руйнавалі цэрквы:
Мікалаеўскі сабор (Віцебск);
Дабравешчанская царква ХІІ ст.
(Віцебск) – зараз адбудавана;
Фара Вітаўта (Гродна).
1954 г. – закон “Аб стане і мерах паляпшэння навукова-атэістычнай
прапаганды ў рэспубліцы”.

19. Кіраўніцтва БССР
1956-1965 гг. – Першы сакратар ЦК КПБ К. Т. Мазураў.