2. Porażenie prądem elektrycznym
Porażenie prądem elektrycznym - efekt
powstający w wyniku przepływu znacznego prądu
elektrycznego przez tkanki organizmów żywych -
ludzi i zwierząt.
Zetknięcie jednak tkanek - np. skóry człowieka
lub zwierzęcia - z zewnętrznymi źródłami prądu
elektrycznego może doprowadzić do efektu
porażenia, które w niekorzystnej sytuacji może
skończyć się poparzeniem lub nawet spaleniem
części tkanek, a także skurczem mięśni, utratą
przytomności, zatrzymaniem pracy serca lub
nawet śmiercią.
3. Przyczyny porażenia prądem
elektrycznym
nieostrożność
awaria urządzenia elektrycznego
wykorzystywanie urządzeń
niezgodnie z przeznaczeniem
niewłaściwe zabezpieczenia
elektryczne
niewiedza
4. Działanie prądu elektrycznego
Działanie prądu elektrycznego na organizm
człowieka zależy od wielu czynników, np.:
wartości i rodzaju prądu,
czasu i drogi przepływu prądu,
stanu naskórka człowieka,
jego wieku,
płci,
stanu psychofizycznego,
warunków zewnętrznych.
5. Wartości napięć bezpiecznych dla
człowieka
Napięcie robocze jest bezpieczne:
w urządzeniach prądu przemiennego do 30V,
w urządzeniach prądu stałego do 60V.
Napięcie robocze może być bezpieczne w pewnych warunkach:
w urządzeniach prądu przemiennego od 30V do 50V,
w urządzeniach prądu stałego od 60V do 100V.
Napięcie robocze jest niebezpieczne:
w urządzeniach prądu przemiennego powyżej 50V,
w urządzeniach prądu stałego powyżej 100V.
W warunkach szczególnego zagrożenia porażenia prądem el.
napięcie znamionowe nie powinno przekraczać:
w urządzeniach zasilanych prądem przemiennym 24V,
w urządzeniach zasilanych prądem stałym 48V.
6. Wpływ natężenia na organizm
człowieka
Na podstawie badań i doświadczeń przyjęto
górna wartość natężenia prądu, przy której
dorosły człowiek, w przypadku porażenia,
może bez pomocy innych uwolnić się spod
napięcia. Wartość ta dla prądu
przemiennego wynosi od 10 do 12 mA. Prąd
stały nie powoduje reakcji skurczowych
mięśni, lecz zjawisko „odrzucania”, czyli
samouwalniania się.
7. Skutki przepływu prądu elektrycznego
fizyczne (np. cieplne)
chemiczne (np. elektrolizę krwi)
biologiczne (np. zaburzenia czynności
krążenia oraz oddechowego i
nerwowego)
8. Postępowanie w przypadku
porażenia prądem elektrycznym
odłączenie źródła zasilania od urządzenia,
które spowodowało wypadek,
uwolnienie porażonego spod działania prądu
elektrycznego – (nie należy zapomnieć o
własnym bezpieczeństwie),
rozpoznanie stanu zagrożenia porażonego
(sprawdzić czy funkcjonuje układ krążenia i
oddychania)
zastosowanie najlepszych metod ratownictwa
(np. sztuczne oddychanie, pośredni masaż
serca itp.)
9. Sposoby zapobiegania porażeniom
prądem elektrycznym
Stosowanie zabezpieczeń domowych
sieci elektrycznych
Zakup urządzeń z certyfikatami
bezpieczeństwa
Wykorzystywanie urządzeń zgodnie z
przeznaczeniem
Ostrożność przy korzystaniu z
urządzeń elektrycznych
10. Środki ochrony zmniejszające
zagrożenia porażenia pr. elektr.
ochrona podstawowa – polega na zabezpieczeniu
przed bezpośrednim lub pośrednim zetknięciem
człowieka z przewodzącymi częściami obudów
elektrycznych, znajdujących się pod napięciem,
ochrona dodatkowa – zabezpieczenia przed
długotrwałym utrzymywaniem się niebezpiecznego
napięcia dotykowego (zerowanie, uziemienie
ochronne, obniżenie napięcia roboczego),
ochrona dodatkowa obostrzona – ten sam stopień,
co ochrona dodatkowa, lecz stosowana jest w
warunkach szczególnie niebezpiecznych