1.
‘Heer
Bommel
stelde
zich
aan
de
rand
van
het
moeras
leidinggevend
op.
De
gevolgen
lieten
dan
ook
niet
lang
op
zich
wachten’.

2. Leiderschap

5.
leiderschap
Deel
1

8. P8
Proper
Prior
Planning
and
Prepara/on
Prevents
Piss
-­‐
Poor
Performance

11.
leiderschap
Door
de
eeuwen
heen
• Hoe
herken
je
ze?
• Hoe
vonden
ze
zelf
uit
dat
ze
een
leider
waren?
• Handig
om
leiders
te
hebben?

17. De
bovenbazen
Autocra/sche
leiders.
Tirannieke
leiders.
Krijgsheren.
Democra/sche
leiders.
Opportunis/sche
leiders.
Revolu/onaire
leiders.
Erfelijke
leiders.
Koningen,
keizers,
admiraals.
Welwillende
leiders.
Vakbondbonzen.
Hoge
Pieten.
Wereldleiders.
Rayonhoofden.
Marktleiders.
Dienstbare
leiders.
Valse
leiders.
Opinieleiders.
Belhamels.
Gezinshoofden.
Commandanten.
Sekteleiders.
Jeugdleiders.
Primarius.
Visionaire
leiders.
Corrupte
leiders.
Kleuterleidsters.
Opperhoofden.
Chefs.
Veilingmeesters.
Leiders
die
populair
zijn
omdat
ze
populair
zijn.
Machiavellis/sche
leiders.
Recrea/eleider.
Reisleiders.
Spelleiders.
Charisma/sche
leiders.
Leiders
die
eigenlijk
volgers
zijn.
Geestelijke
leiders.
Dieetgoeroes.
Rolmodellen.
Dominante
leiders.
IJsmeesters.
Transac/onele
leiders.
Transforma/onele
leiders.
Inspirerende
leiders.
Moeders.
Vaders.
Grote
Roergangers.
Bandleiders.
Delega/eleiders.
Verzetsleiders.
Studentenleiders.
Geboren
leiders.
Dode
leiders.
Gevangen
leiders.
Gedoodverfde
leiders.
Regeringsleiders.
Aanvalsleiders.
Ac/vis/sche
leiders.
Boosaardige
leiders.
Demonstra/eleiders.
Informele
leiders.
Gewelddadige
leiders.
Voetbaltrainers.
DagvoorziRers.
TrendseRers.
Discussieleider.
Alfamannetjes.
Topapen.
Hoofdmannen.
Voormannen.
Hoorspelleiders.
Wedstrijdleiders.
Dirigenten.
Gezagvoerders.
Verzetsleiders.
Verkeersleiders.
Stakingsleiders.
Aanvoerders.
Magazijnmeesters.
Uitverkoren
leiders.
Leiders
tegen
wil
en
dank.
Leiders
die
vinden
dat
hun
volgelingen
uit
hetzelfde
hout
gesneden
moeten
zijn
als
zijzelf.
Quizmasters.
Marsleiders.
Schaapherders.
Bisschoppen.
Imams.
Poli/ek
leiders.
Frac/eleiders.
Par/jleiders.
Burgemeesters.
Universeel
leiders.
Technisch
Directeuren.
Ins/tu/oneel
leiders.
Kringleiders.
Klassenoudste.
Sympathieke
leiders.
Academische
leiders.
.
Volksmenners.
Congresleider.
Cheerleaders.
Despo/sche
leiders.
Regeringsleiders.

21. Teken
jouw
ideale
leider
op
de
werkvloer.
Wat
moet
hij/zij
kennen
en
kunnen?
1. Noteer
de
3
belangrijkste
persoonlijke
eigenschappen
2. Noteer
de
3
belangrijkste
vaardigheden

22.
leiderschap
Deel
2

26. Leiderschap
is
een
proces
van
sociale
invloed
om
gemeenschappelijke
doelen
te
bereiken

27. Test
Je
krijgt
10
euro
om
te
delen
met
je
buurman/-­‐vrouw.
Deze
kan
je
aanbod
weigeren
of
accepteren.
Als
hij/zij
je
aanbod
weigert
krijg
je
allebei
niks
1.
Hoeveel
euro
bied
je
de
ander
aan?
2.
Wat
is
het
laagste
bedrag
dat
je
zelf
zou
accepteren?
Noteer
voor
jezelf.

28. ‘Zij
die
het
minst
om
hun
kameraden
gaven
en
solitair
leefden,
in
grote
aantallen
zouden
zij
wegkwijnen’.

30.
leiderschap
Deel
3

31. Denk
niet,
kameraden,
dat
leiderschap
een
pleziertje
is.
Integendeel,
het
is
een
diepe
en
zware
verantwoordelijkheid.
Niemand
is
er
meer
van
overtuigd
dan
kameraad
Napoleon
dat
alle
dieren
gelijk
zijn.
Hij
zou
jullie
maar
al
te
graag
zelf
jullie
beslissingen
laten
nemen.
Maar
dat
zou
soms
tot
verkeerde
beslissingen
kunnen
leiden,
en
waar
staan
we
dan?
George
Orwell
uit
Animal
Farm

38. ‘We
volgen
de
leider
waarheen
hij
ook
gaat
We
komen
pas
in
de
ochtend
weer
terug
We
komen
pas
terug
in
de
ochtend
Want
dat
is
nu
eenmaal
waar
hij
op
staat’.

42. VOLGELINGENSCHAP
1.
In
de
groep
heb
je
alHjd
te
eten
en
te
drinken
en
kunnen
je
kinderen
veilig
opgroeien
2.
Samen
weten
we
meer
en
kunnen
we
meer
3.
In
de
leiderschapschool
zit
je
vooraan
in
de
klas.

53. Er
zijn
wel
bergen
zonder
top,
maar
geen
toppen
zonder
berg

54. Teken
jouw
ideale
leider
op
de
werkvloer.
Wat
moet
hij/zij
kennen
en
kunnen?
1. Noteer
de
3
belangrijkste
persoonlijke
eigenschappen
2. Noteer
de
3
belangrijkste
vaardigheden

55. Wat
voor
een
leider
ben
je
zelf?

56. DE
KRIJGER
Krijgers
zijn
heldhaig
en
zien
er
lichamelijk
indrukwekkend
uit.
Echte
kerels.
Krijgers
zijn
onverschrokken,
sterk
compe//ef
ingesteld,
en
hebben
een
dominante
inslag.
Brult
een
leeuw,
dan
brullen
ze
terug.
Krijgers
zijn
onwrikbaar
in
hun
ambi/es
en
kil
tegenover
dissidenten
en
afvalligen.
Daarin
zoeken
ze
graag
de
uitersten
op.
Maar
ze
iden/ficeren
zich
heel
sterk
met
hun
eigen
groep.
Ze
zijn
loyaal
aan
de
groep.
Voor
hun
eigen
‘mensen’
gaan
ze
door
het
vuur.
DE
SCOUT
De
scout
is
al/jd
op
zoek
naar
nieuwe
hulpbronnen
en
andere
mogelijkheden
voor
zijn
groep.
Een
scout
is
een
ontdekkingsreiziger.
Vaak
een
individualist
die
graag
op
zijn
eigen
houtje
opereert.
Scouts
hoeven
lichamelijk
niet
zo
indrukwekkend
te
zijn
maar
wel
over
een
groot
uithoudingsvermogen
beschikken
en
goed
met
frustra/es
kunnen
omgaan.
Scouts
zijn
nieuwsgierig,
intelligent,
ongeduldig,
nemen
graag
risico’s
en
staan
open
voor
nieuwe
ervaringen.
DE
DIPLOMAAT
De
diplomaat
is
een
meester
in
het
onderhouden
en
smeden
van
allian/es
met
andere
groepen.
Diplomaten
zijn
echte
netwerkers
en
fysiek
doorgaans
niet
zo
imponerend
want
de
buitenstaanders
zouden
er
maar
van
schrikken.
Tikje
feminien.
Diplomaten
zijn
goed
van
de
tongriem
gesneden,
tactvol
en
zien
er
niet
tegenop
om
voor
het
goede
doel
te
intrigeren
en
te
manipuleren.
Diplomaten
hebben
charme,
zijn
plooibaar
en
sociaal
intelligent,
en
verzot
op
dubbelspel.

57. DE
ARBITER
Arbiters
zijn
vredes/chters.
Ze
bewaken
of
herstellen
de
harmonie
binnen
een
groep.
Arbiters
drukken
bedreigingen
de
kop
in.
Loopt
de
groepscohesie
gevaar
dan
gaan
ze
er
ac/ef
tegenaan.
Liefst
met
zachte
aanpak
maar
als
het
moet
ook
agressief.
Arbiters
zijn
vredeshandhaver
of
vredes/chter.
Soms
allebei.
Ze
kunnen
fysiek
tegen
een
stootje
maar
lopen
er
niet
mee
te
koop.
Arbiters
zijn
emo/oneel
stabiel,
hebben
empathie,
een
scherp
oog
voor
gerech/gheid
en
kunnen
goed
hun
zegje
doen.
DE
MANAGER
Managers
zijn
goed
in
het
toewijzen
van
hulpbronnen
en
het
organiseren
van
groepsac/viteiten.
Hun
kracht
zit
in
een
zekere
func/onele
saaiheid
die
spreekt
uit
hun
geduld
en
vermogen
tot
planning.
democra/sche
instelling
en
eerlijkheid.
Het
managertype
onder
de
leiders
is
eerlijk
en
democra/sch
ingesteld,
hee
aandacht
voor
details,
is
volhardend
in
de
gestelde
doelen,
plichtsgetrouw
in
de
uitvoering
van
opdrachten
en
werkt
al/jd
hard.
DE
LERAAR
De
leraar
gee
kennis
door.
Ook
van
de
dingen
die
we
niet
zo
direct
kunnen
zijn.
De
leraar
is
niet
al/jd
ac/ef
bij
de
leiding
betrokken
maar
leidt
als
het
ware
op
afstand
met
het
doorgeven
van
belangrijke
kennis
en
tradi/es
om
de
groepscultuur
te
beschermen.
Ze
zijn
meestal
charisma/sch.
De
leraar
is
van
alle
markten
thuis
en
delen
graag
hun
ervaringen
met
anderen.
De
leraar
moet
het
hebben
van
zijn
intellect,
empathie,
communica/eve
vermogens,
grote
spreekvaardigheid
en
gevoel
voor
theater.

58. Leiderschap
op
de
werkvloer
• De
standaard
succesvolle
leider
bestaat
niet
• Echte
leiders
staan
tussen
hun
mensen
niet
erboven
• Laat
mensen
leiding
geven
vanuit
hun
eigen
sterkte,
helden
zijn
ok,
maar
probeer
er
er
geen
‘superhelden’
van
te
maken
• Om
applaus
te
krijgen,
moet
je
eerst
applaus
kunnen
geven
• Een
beetje
aandacht
doet
wonderen
• Leiderschap
is
deels
te
trainen

59. Leiderschapslessen
uit
de
natuur
• Houd
het
klein,
informeel
en
egalitair
• Prak/seer
gedistribueerd
leiderschap
• Houd
de
salariskloof
in
de
gaten
• Koester
volgers
• Beoordeel
een
leider
niet
op
zijn
of
haar
kaaklijn

62. "
W "www.doordenker.nl"
E "casper@doordenker.nl"
S "casper_jansen_doordenker"
T "+31 6 28832823 "