Perdagangan tahap 1

PA_BPTV_KPM M-TEK_PERDAGANGAN
TOPIK 1:

TOPIK 2:
EKONOMI RUMAH TANGGA
(TAHAP 1)
PERDAGANGAN
(TAHAP 1)
NAMA:
TINGKATAN:
NAMA :
TINGKATAN :
TAHUN :
SEKOLAH :
TIDAK BOLEH DIJUAL
CETAKAN PERTAMA 2009

Cetakan Pertama Disember 2009
© Kementerian Pelajaran Malaysia
Hak Cipta Terpelihara. Sebarang bahagian dalam buku ini termasuk ilustrasi dan isi kandungan
tidak boleh diterbitkan semula bagi tujuan komersial dalam apa jua bentuk sama ada secara
elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat izin bertulis dari
Pengarah Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional, Kementerian Pelajaran Malaysia, Aras 5&6
Blok E14, Kompleks Kerajaan Parcel E, Pusat Pentadbiran Persekutuan, 62604 Putrajaya.
 03 – 88845194 Faks : 03 – 88845195
Disediakan oleh:
Unit Teknikal
Pengurusan Akademik
Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional
Kementerian Pelajaran Malaysia
Diterbitkan oleh :
Pengurusan Akademik

ii
PRAKATA
M-TEK singkatan kepada Modul Pembelajaran Teknikal dihasilkan ekoran pencapaian
pelajar aliran teknikal yang kurang memberangsangkan. Kekurangan bahan sokongan
di pasaran turut menyumbang kepada masalah ini. Selain itu, keupayaan pelajar yang
berbeza-beza dalam peperiksaan memberikan cetusan idea kepada Unit Teknikal,
Pengurusan Akademik, Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional untuk
menghasilkan modul ini.
Modul yang disediakan ini selari dengan keperluan sukatan pelajaran tingkatan 4 dan
tingkatan 5. Ia merupakan bahan sokongan pengajaran dan pembelajaran yang boleh
membantu guru-guru dan pelajar untuk meningkatkan prestasi akademik ke tahap
yang boleh dibanggakan. Sebagai usaha permulaan modul ini dilengkapi dengan nota
ringkas peta minda (Mind Map) dan soalan-soalan latihan mengikut topik.
Penambahbaikan akan dilakukan dari masa ke semasa agar selari dengan keperluan
kurikulum terkini.
Saya mewakili Bahagian Pendidikan Teknik dan Vokasional merakamkan setinggi-
tinggi penghargaan kepada Unit Teknikal, Pengurusan Akademik kerana mengambil
inisiatif menerajui projek ini. Sekalung penghargaan saya panjatkan kepada guru-guru
di atas sumbangan dan kepakaran mereka sebagai panel penulis modul. Semoga M-
TEK yang disediakan ini dapat dimanfaatkan oleh semua pihak yang terlibat dengan
penggunaan yang optimum. Adalah diharapkan modul ini dapat memberi impak yang
besar sebagai bahan sokongan pembelajaran yang sekaligus menyumbang kepada
keberhasilan pelajar aliran teknikal untuk melahirkan lebih ramai pelajar cemerlang
yang mampu bersaing diperingkat lebih tinggi.
Pengarah
i

PERDAGANGAN
(TAHAP 1)
KANDUNGAN
BIL PERKARA MUKA SURAT
1. TOPIK 1 : ASAS KEPADA PERDAGANGAN 1
2. TOPIK 2 : UNSUR PERDAGANGAN 6
3. TOPIK 3 : PERNIAGAAN DALAM NEGERI 8
4. TOPIK 4 : PERNIAGAAN ANTARABANGSA 19
5. TOPIK 5 : INDUSTRI KECIL DAN SEDERHANA 23
6. TOPIK 6 : PEMILIKAN PERNIAGAAN 25
7 TOPIK 7 : PELABURAN 27
8
TOPIK 8 : PERBANKAN DAN INSTITUSI
KEWANGAN LAIN
30
9 TOPIK 9 : INSURANS 34
10 TOPIK 10 : PENGANGKUTAN 37
11 TOPIK 11 : KOMUNIKASI 39
12 TOPIK 12 : PERGUDANGAN 41
13 TOPIK 13 : PROMOSI 42
14
TOPIK 14 : PERANAN KERAJAAN DALAM
PERNIAGAAN
43
15 TOPIK 15 : KONSUMERISME 46
16 LATIHAN MENGIKUT TOPIK 50
17 SKEMA JAWAPAN 79

TOPIK 1: Asas Kepada Perdagangan
1.1 KEPERLUAN DAN KEHENDAK MANUSIA
Perbezaan keperluan dan kehendak
Keperluan Kehendak
1. Mesti ada untuk manusia terus hidup
1. Barangan yang diingini untuk hidup lebih
selesa
2. Contoh makanan, pakaian dan tempat
tinggal
2. Contoh kereta, jam tangan
3. Sama untuk semua orang 3. Berbeza mengikut keinginan
4. Keperluan terhad/tetap 4. Tidak terbatas dan berubah-ubah
5. Keperluan ialah tuntutan semulajadi
5. Perlu dipelajari atau dipengaruhi
persekitaran
6. Mengikut tahap tertentu – fisiologi,
sosial, rohani
6. Mengikut keutamaan/keinginan semasa
Hierarki Keperluan Maslow – Ada tiga tahap
Tahap 1 – Keperluan fisiologi
- Keperluan asas - keperluan paling asas manusia untuk hidup
- yang membolehkan tubuh badan manusia berfungsi
- contoh makanan, pakaian dan tempat tinggal
- Keperluan keselamatan – Melindungi diri daripada ancaman luar
- contoh ancaman musuh, cuaca dan undang-undang
Tahap 2 – Keperluan sosial
- Keperluan kasih sayang – manusia memerlukan kasih sayang daripada orang lain
- contoh kasih sayang daripada ibu bapa
- Keperluan penghargaan – manusia perlu dihormati dan diberi penghargaan
- contoh Tahniah atas kejayaan
Tahap 3 – Keperluan rohani
- Keperluan sempurna kendiri – Tahap teratas
– tuntutan jiwa / kepuasan / kegembiraan di atas kejayaan
– contoh hidup beragama, kesenian, Berjaya mendapat
Ijazah
1.2 PENGELUARAN
Maksud pengeluaran
1
TOPIK 1: ASAS KEPADA PERDAGANGAN
Aktiviti memproses bahan mentah untuk menghasilkan barang separuh siap
dan barang siap bagi memenuhi keperluan dan kehendak manusia.
Setiap aktiviti mempunyai nilai faedah – nilai faedah bentuk, nilai faedah
tempat, nilai faedah masa dan nilai faedah milikan

2
Jenis pengeluaran
Pengeluaran langsung Pengeluaran tak langsung
- menghasilkan barangan bagi
memenuhi keperluan peribadi
- tiada unsur pengkhususan
- barang tidak dijual kepada orang lain
- contoh bertani untuk kegunaan sendiri
- menghasilkan barangan bagi
memenuhi keperluan orang lain
- wujud pengkhususan
- berlaku urusniaga jual beli mencari
untung
- contoh membuat kuih untuk dijual
Cabang pengeluaran
1. Perusahaan – usaha mendapatkan bahan mentah dan menukarkan bentuknya kepada
barang siap
a. Ekstraktif – mengeluarkan bahan mentah / mengeksploitasi sumber alam
–contoh pertanian, perlombongan
b. Perkilangan – memproses bahan mentah kepada barang separuh siap atau barang siap
– contoh kilang pakaian
c. Pembinaan – aktiviti pemasangan, pembinaan dan pengubahsuaian dengan
menggunakan barang separuh siap atau barang siap
– Pembinaan bangunan
2. Perdagangan – aktiviti pengagihan barangan daripada pengeluar asal kepada pengguna akhir
a. Perniagaan – aktiviti jual beli untuk mendapat keuntungan
b. Bantuan perniagaan – aktiviti untuk melancarkan perniagaan
- terdiri daripada perbankan, pengangkutan, insurans, komunikasi,
pergudangan dan promosi
3. Khidmat langsung – aktiviti tidak mengeluarkan barang tetapi memberi perkhidmatan
- contoh guru, pelakon, doktor
Bentuk
– menukar bentuk barangan
kepada satu yang lebih
berguna
– contoh kayu balak diproses
menjadi papan lapis
Tempat
– menukar tempat satu barang dari
tempat asal / berlebihan ke tempat
berkurangan dan boleh memenuhi
kehendak pengguna.
– contoh kayu balak di hutan
dihantar ke kilang untuk diproses
Nilai
Faedah
Masa
– menyimpan barang sehingga
diperlukan
– contoh padi berlebihan semasa
musim menuai disimpan untuk
memenuhi permintaan di luar
musim
Milikan
– pertukaran milik daripada
seseorang kepada orang lain yang
memerlukan
– contoh peniaga kasut menjual
kasut kepada pengguna

3
Tanah
– kekayaan daripada alam
semula jadi
– ganjaran sewa
Modal
– sebarang bentuk aset berupa
wang, mesin atau bahan mentah
yang digunakan dalam
proses pengeluaran
– ganjaran faedah
Faktor
pengeluaran
Buruh
– seseorang yang menggunakan
tenaga fizikal dan mental dalam
proses pengeluaran
– ganjaran upah/gaji
Usahawan
– seseorang yang mengguna dan
menggabungkan faktor
pengeluaran bagi menghasilkan
barangan
– ganjaran untung
Perbezaan antara peniaga dan usahawan
Peniaga Usahawan
Skop aktiviti terhad Skop aktiviti luas
Menjalankan aktiviti jual beli untuk mencari
keuntungan
Menjalankan aktiviti jual beli dengan
mengambil risiko untuk mencipta, menubuh
dan mengusahakan sesuatu kegiatan
ekonomi
Lebih mementingkan keuntungan sahaja
Mengutamakan sumbangan dan bakti
kepada masyarakat dan negara
Skala operasinya kecil dengan kaedah
pengurusan yang statik
Skala operasinya kecil pada peringkat awal
tetapi berpotensi berkembang maju masa
akan datang
Contoh Encik Wan mengendalikan kedai
basikal di pekan Muar sejak 15 tahun dan
masih beroperasi d tempat yang sama
Contoh Encik Yusof memulakan perniagaan
bengkel membaiki kenderaan. Kini beliau
mempunyai rangkaian pusat membaiki
kereta dan menjual alat ganti kenderaan
Kreatif
- Bermaksud mereka cipta keluaran baru untuk memenuhi kehendak pengguna
- Membolehkan usahawan menguasai pasaran
- Orang yang terdahulu menembusi pasaran
- Contoh cipta kad pintar, robot
Inovatif
- Bermaksud pembaharuan / pengubahsuaian barangan yang sedia ada di pasaran
- Supaya menjadi lebih berkualiti
- Usahawan akan dapat kelebihan bersaing
- Pengguna akan dapat lebih manfaat daripada sebelumnya

Peranan
usahawan
kepada
pertumbuhan
ekonomi
negara
Menyediakan peluang
pekerjaan /
mengurangkan
pengangguran
Mendapat tukaran
asing / peningkatan
eksport
Menggalakkan
aliran modal
Memperbanyakkan
infrastruktur
Mempelbagaikan
kegiatan ekonomi
Membuat penemuan
teknologi baru /
menghasilkan
penciptaan baru
Peranan
Usahawan
Kepada
Masyarakat
Dapat memenuhi
keperluan dan
kehendak pengguna
Dapat menikmati
prasarana yang
lebih
baik
Mengurangkan
pengangguran
Mendapat banyak
peluang pekerjaan
Dapat
meningkatkan
taraf hidup
Dapat menikmati
barang berkualiti
Meningkatkan
pendapatan
masyarakat
Dapat menikmati
pelbagai jenis
barang
4

5
1.4 PENGKHUSUSAN DALAM PENGELUARAN
Maksud pengkhususan
- Penumpuan dalam melakukan sejenis pekerjaan atau aktiviti tertentu mengikut kemahiran
seseorang
- Tidak melakukan dua kerja dalam satu masa
- Berasaskan pembahagian kerja
- Pembahagian kerja ialah suatu proses di mana para ditugaskan untuk menjalankan satu
peringkat kerja tertentu mengikut kebolehan dan kepakaran mereka
Jenis pengkhususan
1. Pengkhususan mengikut profesion
- individu mengkhusus dalam jenis perkerjaan tertentu sahaja mengikut kebolehan, kemahiran
dan kelayakannya.
- Wujud disebabkan oleh perbezaan kemahiran / kebolehan seseorang
- Contoh guru, doktor, tentera
2. Pengkhususan mengikut proses
- melibatkan pelbagai proses kerja dalam satu kilang
- Wujud disebabkan pembahagian kerja
- contoh di kilang pakaian pekerja diagihkan kepada tugas tertentu seperti tugas memotong
pakaian, menjahit pakaian, menggosok
3 Pengkhususan mengikut kawasan
- Aktiviti menghasilkan sesuatu keluaran tertentu di antara satu kawasan dengan kawasan
lain
- Wujud disebabkan oleh perbezaan tanah-tanih, sumber asli, tenaga buruh, suhu
- Contoh Johor pengeluar nenas, Kedah pengeluar padi
4. Pengkhususan antarabangsa
- penumpuan setengah negara kepada satu jenis kegiatan ekonomi
- wujud disebabkan perbezaan iklim, bentuk muka bumi, sumber alam semulajadi, teknologi
- contoh Jepun – perindustrian, Thailand – penanaman padi
Kesan Pengkhususan dalam pengeluaran
Kelebihan pengkhususan Kekurangan pengkhususan
- Meningkatkan pengeluaran
- Menggalakkan pengeluaran besar-
besaran
- Menikmati ekonomi bidangan
- Meningkatkan kualiti
- Mengurangkan kos buruh
- Menjimatkan masa latihan
- Meningkatkan kemahiran
- Menjimatkan tenaga kerana
menggunakan mesin
- Boleh menumpukan bidang yang
ada kebolehan/kelebihan
- Meningkat peluang pekerjaan
- Hanya mahir satu proses
pengeluaran/tidak kreatif
- Sukar berpindah ke pekerjaan lain
- Pekerja bosan
- Tidak dapat mencipta barang
secara bersendirian
- Kos beli mesin mahal
- Hasil keluaran tiada variasi
- Saling bergantungan
- Proses mudah tergendala
- Perlu pakar pada tiap-tiap bahagian
- Pengangguran mudah berlaku
kerana penggunaan
mesin/kemahiran terhad

6
1.5 SISTEM BARTER
Maksud sistem barter
- Cara pertukaran barang dengan barang
- Tidak menggunakan wang
Kelemahan sistem barter
1. Masalah kemahuan tidak serentak
– tidak semua orang bersetuju menukarkan barang yang dia ada dengan barang yang
kita miliki
2. Sukar menetapkan kadar pertukaran
– barang yang hendak ditukarkan tidak sama nilai / saiz / ukuran
3. Sukar membahagikan barang
– sebahagian barang dan benda hidup tidak boleh dibahagikan kepada bahagian kecil
4. Sukar menyimpan barang yang rosak
– contoh sayuran, buah-buahan, ikan perlu ditukar segera
5. Sukar membawa barang-barang besar dan berat
– contoh menukarkan 20 tan beras dengan dengan 20 batang kayu balak
Maksud Perdagangan
Maksud Perniagaan
Perbezaan Perdagangan dengan Perniagaan
Perdagangan Perniagaan
1. merupakan cabang pengeluaran 1. merupakan cabang perdagangan
2. aktiviti agihan barang 2. aktiviti jual beli barang
3. tujuan agih barang sampai kepada
pengguna
3. tujuan dapat untung
4. terdiri daripada perniagaan dan bantuan
perniagaan
4. terdiri daripada perniagaan dalam
negeri dan perniagaan antarabangsa
TOPIK 2: UNSUR PERDAGANGAN
- Aktiviti pengagihan barangan daripada pengeluar asal kepada pengguna akhir
Tepat pada masa, harga, tempat dan kuantiti yang diperlukan
- Terdiri daripada perniagaan dan bantuan perniagaan
- Aktiviti jual beli barang untuk mendapat keuntungan
- Terdiri daripada perniagaan dalam negeri dan perniagaan antarabangsa

7
PERANAN BANTUAN PERNIAGAAN
Peranan Perbankan Peranan Insurans
- Ada kemudahan pembayaran seperti cek,
pindahan kredit
- Ada kemudahan simpan wang seperti
akaun simpanan, akaun semasa
- Beri modal melalui pinjaman / overdraf
- Beri khidmat nasihat
- Lain-lain perkhidmatan seperti:
pertukaran matawang asing, cek
kembara, peti simpanan selamat
- Beri perlindungan daripada risiko yang
boleh diinsuranskan seperti kebakaran,
kecurian, kemalangan
- Bayar premium
- dapat gantirugi
- dapat memulihkan kepada kedudukan
asal
- Berniaga lebih yakin
- berani kembang perniagaan
- Wujudkan peluang perniagaan
- Contoh insurans: insurans kebakaran,
insurans kecurian
Peranan Promosi Peranan komunikasi
- Perkenalkan barang
- Beri maklumat
- pengguna mudah pilih
- Wujudkan permintaan
- pujuk pengguna beli
- Tingkatkan daya saing
- Didik orang ramai guna barang
- Tingkatkan jualan / untung
- Tingkatkan imej barang / syarikat
- Meluaskan pasaran
- Hubungi pembekal / pelanggan
secara lisan (telefon, radio) dan tulisan
(surat, telegram)
- Sampaikan maklumat / pesanan
- Hantar dokumen / bayaran kepada
pembekal
- Urusniaga cepat melalui teleks , telefon
- Agihan tepat pada masanya
- Memudahkan promosi
- meningkatkan jualan / untung
- Luaskan pasaran
- Mudahkan pentadbiran dan kawalan
perniagaan
- Kurangkan risiko kerugian / kerosakan
Peranan Pengangkutan Peranan Pergudangan
- Bawa barang dari tempat lebih ke tempat
kurang
- Selaras permintaan dan penawaran bagi
menstabilkan harga
- Edar barang ke merata dunia
- Pasaran lebih luas
- Pilihan pengguna banyak
- Peniaga mudah dapat bekalan bahan
mentah
- Galakkan pengeluaran secara besar-
besaran
- Elakkan pembaziran
- Memudahkan mobiliti / pergerakan
tenaga buruh
- Mengurangkan kos penyimpanan stok /
kos gudang
- Pengeluaran besar-besaran berterusan
- Simpan bekalan berlebihan
- Bekalan berterusan
- Selaraskan permintaan dan penawaran
- Stabilkan harga
- Kerja akhir dapat dilakukan
seperti menimbang, membungkus.
- Penyetoran sejuk elakkan barang rosak
seperti daging, buahan
- Lindungi risiko kecurian / selamat
- Sedia tempat pamer barang
- Boleh periksa barang sebelum beli
dengan adanya Gudang Bayar dan
Bawa
- Gudang berbon mudahkan aktiviti impot
dan ekspot

8
Faktor
Pemilihan
Saluran
Agihan
Sasaran
pasaran
Jenis
barang
Liputan
pasaran
Keupayaan
pengeluar
Kos
Pengangkutan
Perkaitan antara pengeluaran, perdagangan dan perniagaaan
Maksud Perniagaan dalam negeri
- aktiviti membeli dan menjual barang & perkhidmatan antara penduduk dalam sesebuah
negara.
- Contohnya, kedai runcit, bazar dan pasar raya.
- terdiri daripada dua - perniagaan borong dan perniagaan runcit.
SALURAN AGIHAN
Maksud saluran agihan
- proses pengedaran barang atau perkhidmatan daripada pengeluar kepada pengguna
akhir tepat pada masa, tempat, harga dan kuantiti yang sesuai
Jenis Saluran Agihan
1. Pengeluar – pemborong – peruncit –pengguna
2. Pengeluar – Ejen – Peruncit – Pengguna
3. Pengeluar – Pemborong – Pengguna
4. Pengeluar – Peruncit – Pengguna
5. Pengeluar– Ejen – Pengguna
6. Pengeluar – Pengguna
Pengeluaran
Aktiviti menghasilkan barangan untuk memuaskan kehendak manusia
Melibatkan dua jenis pengeluaran iaitu pengeluaran langsung dan pengeluaran tak
langsung. Pengeluaran tak langsung menyebabkan berlaku lebihan barang dan perlu
diagihkan melalui perdagangan.
Perniagaan
Aktiviti jual beli untuk mendapat keuntungan.
Barangan boleh dijual beli melalui perniagaan dalam negeri dan perniagaan
antarabangsa. Perniagaan akan lancar dengan adanya bantuan perniagaan iaitu
perbankan, insurans, pengangkutan, komunikasi, pergudangan dan promosi.
Perniagaan adalah cabang perdagangan
Perdagangan
Aktiviti pengagihan barangan daripada pengeluar asal kepada pengguna akhir.
Proses agihan dilakukan melalui perniagaan dan bantuan perniagaan.
Perdagangan adalah cabang pengeluaran.
TOPIK 3 : PERNIAGAAN DALAM NEGERI

Perniagaan
Runcit
Peruncit
Kecil-
kecilan
Peruncit
Besar-
besaran
Bentuk lain
Peruncitan
Peruncit
Tanpa
Kedai
Peruncit
Berkedai
Mesin
Peruncitan
automatik
Pesanan
Mel
Francais
Jualan
langsung
Pasar Raya
Gedung
Aneka
Jabatan
Kedai
Sejaras
Pasar Raya
Besar
Koperasi
Runcit
E-dagang Televisyen
Interaktif
Kedai
Katalog
Penjaja
Peruncit
Berkedai
Kedai Am
Kedai
Khusus
PERNIAGAAN RUNCIT
Fungsi Peruncit
1. Memecahkan pukal - menjual dalam kuantiti yang lebih kecil kepada pengguna akhir.
2. Menjual pelbagai jenis barang - memudahkan pelanggan membuat pilihan
3. Menyediakan kemudahan kredit kepada pelanggan tetap
4. Memberi perkhidmatan selepas jualan – contoh menghantar barang ke rumah
5. Memberi khidmat nasihat dan menyampaikan maklumat - cita rasa dan sambutan pengguna
6. Mendirikan premis perniagaan berhampiran pelanggan - mudah dikunjungi
7. Menguruskan stok - memastikan bekalannya sentiasa mencukupi
8. Melakukan kerja-kerja akhir - menggred, menimbang, membungkus
9. Mengagihkan barang-barang - berperanan sebagai orang tengah antara pengguna dengan
pemborong atau pengeluar
Jenis Perniagaan Runcit

10
Ciri
Peruncit
Kecil-
kecilan
Mudah ditubuhkan
– tidak banyak
peraturan / modal
kecil
Kos overhed rendah-
sewa rendah,cukai
perniagaan rendahatau
iklan murah
Layanan peribadi -
penghantaran
barang ke
rumah, pembaikan
dan pemasangan
barang
Mudah diuruskan –
saiz kecil/ kendali
sendiri
Dimiliki oleh
seorang peniaga
atau berkongsi.
Modal kecil
Simpanan sendiri/
pinjam ahli keluarga
Ciri Peruncit
Besar-
besaran
Modal
besar, dikumpul
melalui terbitan syer
Kemudahan - untuk
keselesaan
pelanggan -
muzik, tandas, hawa
dingin
Pengurusan lebih
rumit dan sukar -
saiz organisasi yang
besar
Jualan – tunai, elak
hutang lapuk
Belian - membeli
stok secara pukal
terus daripada
pengeluar.
Penubuhan
rumit, Akta syarikat
1965

11
Perniagan Runcit Besar-besaran
Jenis Keterangan
Pasar Raya
- Menjual beraneka jenis barang di bawah satu bumbung –
- Contohnya, pasar raya Warta, Cold Storage dan pasar raya
Tops, pasar raya Econsave, pasar raya 99.
Gedung Aneka
Jabatan
- Sebuah perniagaan runcit berskala besar yang beroperasi
dalam sebuah bangunan besar yang bertingkat
- Contohnya, Isetan, Parkson Grand dan Metrojaya.
Pasar Raya Besar
- Sebuah bangunan setingkat yang menjual pelbagai jenis
barang di bawah satu bumbung
- Contoh pasar raya besar ialah Xtra dan Giant
Kedai Sejaras
- Perniagaan runcit yang mempunyai sepuluh atau lebih
cawangan - cawangan adalah seragam dari segi nama, logo,
reka bentuk, harga dan jenis barang
- Contoh Singer, 7-Eleven dan Kedai Bata.
Koperasi runcit
- Organisasi yang ditubuhkan oleh sekumpulan pengguna -
tujuan utama untuk membantu anggota memperoleh barang
keperluan pada harga yang berpatutan tanpa melalui orang
tengah.
- Contohnya, Koperasi Peladang.
Bentuk Lain Peruncitan
Jenis Keterangan
Mesin Peruncitan
Automatik
- Menjual /perkhidmatan terus kepada pengguna melalui mesin
secara strategik.
- Barang jualan seperti air kotak, mesin tiket LRT
- Ditempatkan di lokasi yang strategik misalnya di perhentian
bas
- Boleh beroperasi selama 24 jam tanpa diawasi.
Pesanan Mel
- Menjual barang terus melalui pos atau perkhidmatan kurier.
- Sesuai – menjual barang yang ringan, kecil, tidak mudah
pecah dan tahan lama.
- Bentuk dan cara penggunaan barang-barang – dapat
disampaikan – melalui gambar
- Dijalankan melalui tiga kaedah, iaitu pengiklanan, kiriman terus
atau pelantikan ejen.
- Kaedah pembayaran B.W.T, T.W.P dan bayaran ansuran
Francais
- Seseorang individu/syarikat yang diberi hak untuk menjual
barang atau perkhidmatan syarikat induk yang sudah terkenal
- Contoh kedai makan segera Mc Donald, Habib Jewel, KFC,
- Menggunakan logo, nama dan reka bentuk yang sama.
- Individu atau syarikat yang diberi kebenaran – francaisi
- Syarikat induk yang memberikan kebenaran – francaisor.
- Perjanjian ditandatangani oleh kedua-dua pihak- syarat
francais

12
Jenis Keterangan
Jualan Langsung
- Menjual barang terus melalui kunjungan jurujual dari pintu
ke pintu.
- Contoh syarikat Amway, Avon dan syarikat-syarikat
insurans.
- Jurujual atau ejen dilantik dan dilatih
- Jenis produk yang sesuai - kosmetik, perkakas dapur,
insurans dan pakej pelancongan.
E-Dagang
- Perniagaan melalui talian internet
- Secara online antara penjual dengan pembeli dari seluruh
dunia.
- Mewujudkan laman web dan gerai pameran dalam internet
- Gambar dan maklumat terperinci dipaparkan di skrin
komputer.
- Bayaran secara online menggunakan kad kredit
- Barang pesanan akan dihantar melalui pos atau kurier
Televisyen Interaktif
- Membolehkan seorang penonton TV berinteraksi dengan
peniaga yang mengiklankan barangnya melalui TV dan
membeli-belah dari rumah., Contoh – siaran Astro,
Smartshop
- Merupakan hasil ciptaan teknologi digital
- Menggabungkan fungsi televisyen dengan komputer
peribadi secara interaktif dan mesti disambungkan dengan
talian internet.
Cara beroperasi:
- Gambar dan maklumat barang - ditayangkan di televisyen
- Pesanan dibuat serta-merta - menekan papan kekunci
/gagang telefon
- Bayaran prabayar - menggunakan kad kredit
- Barang dihantar - pos, ejen jualan atau kurier.
Kedai Katalog
- Mempromosikan barang atau perkhidmatannya melalui
catalog bercetak / katalog elektronik
- Contoh - Courts Mammoth, Ikea dan The Catalog Shop.
- Katalog diedarkan secara percuma di tempat kunjungan
ramai
- Pengguna akan menelefon / mengunjungi kedai untuk
membeli barang
- Bayaran melalui cek, kad kredit, kad debit atau ansurans
- Sediakan perkhidmatan selepas jualan seperti hantar,
pasang dan baiki
- Barang-barang yang dijual - jenis barang yang piawai dan
tahan lama.
- Contohnya, barang-barang elektrik, perabot, peralatan
dapur

13
Pemborong
Pemborong
Saudagar
Pemborong
Berfungsi
Penuh
Pemborong
Berfungsi
Terhad
Ejen
Broker
Ejen
Pengeluar
Ejen Penjual
PERNIAGAAN BORONG
Fungsi Pemborong
Kepada Pengeluar
- Membeli stok secara pukal dan memecah pukal
- Mengurangkan kos pergudangan
- Mengurangkan kos pengangkutan
- Pengendali pasaran
- Memberi maklumat pasaran
Kepada Peruncit
- Membekalkan beraneka jenis barang
- Memberi kemudahan kredit
- Menghantar barang kepada peruncit .
- Menyimpan stok yang mencukupi
- Memberi maklumat dan nasihat
Kepada Pengguna
- Menstabilkan harga barang .
- Menyediakan bekalan yang berterusan
- Menyampaikan maklumat
- Melakukan kerja-kerja akhir / pecah pukal
- Mempelbagaikan pilihan
Perbezaan antara Perniagaan Borong dengan Perniagaan Runcit
Perniagaan Borong Perniagaan Runcit
Berada antara pengeluar dengan peruncit. Berada antara pemborong dengan
pengguna akhir
Beli barang secara pukal daripada pengeluar Beli barang dalam kuantiti yang kecil
daripada pemborong
Modal besar Modal kecil
Menyediakan gudang untuk menyimpan stok
pukal yang dibeli daripada pengeluar
Sediakan stor untuk simpan stok diperoleh
daripada pemborong
Tidak perlu menghias atau melakukan
peragaan tingkap
Perlu hiasan dan peragaan barang bagi
menarik pengguna

14
Pemborong Berfungsi Penuh
Jenis Keterangan
Pemborong Am
- Membeli dan menjual pelbagai jenis barang yang tidak
mempunyai kaitan
- Contohnya, pemborong yang menjual barang keperluan harian
seperti garam, gula serta barang kosmetik di tempat yang sama
Pemborong Khusus
- Membeli dan menjual sesuatu jenis barang
- Contohnya, pemborong kasut yang menjual pelbagai jenama
kasut seperti Red Modani, Al-Ikhsan
Pemborong Satu
Barisan
- Membeli dan menjual sekumpulan barang yang sama jenis
- Contohnya, pemborong hasil pertanian yang menjual pelbagai
jenis buah-buahan termasuklah anak pokok dan baja
Pemborong Berfungsi Terhad
Jenis Keterangan
Pemborong Bayar
dan Bawa
- Menjual barang pada harga yang murah dan secara tunai
kepada peruncit
- Tidak memberi kredit kepada peruncit
- Tidak menyediakan pengangkutan kepada peruncit
- Giant, Makro, Carrefour dan Mydin - barang keperluan harian
pengguna
Pemborong Jober
Para
- Membekalkan pelbagai jenis barang kepada peruncit
- Memperagakan - secara rapi di atas rak-rak
- dimiliki oleh pemborong selagi ia masih diperagakan di rak
- Peruncit dikenakan bayaran – bagi barang-barang yang telah
dijual.
- Melancarkan program promosi dan pengiklanan di televisyen
- Menjual barang-barang berjenama terkenal - Gardenia, ais krim
Walls
Pemborong
Pesanan Mel
- Menjalankan urus niaga melalui pos
- Menghantar borang pesanan bersama katalog menerusi pos
- Pelanggan memilih barang berpandukan katalog yang dihantar
- Pesanan, bayaran dan penghantaran barang dibuat melalui pos
- Contoh barang - barang kosmetik
- Barang ini biasanya bersaiz kecil, ringan dan tidak mudah rosak
Pemborong
Pesanan Berwakil
- Menyampaikan pesanan pembeli terus kepada pengeluar atau
pengilang
- Memainkan peranan sebagai wakil pengeluar dan tidak
mempunyai hak milik
- Tidak perlu menyediakan kemudahan pergudangan
- Menjadi perantara dalam pengagihan barang daripada penjual
atau pengeluar kepada pembeli
- Barang yang sesuai - bahan-bahan binaan seperti simen, besi,
batu-bata
Pemborong
Perkhidmatan
Pengangkutan
- Pemborong perkhidmatan pengangkutan
- Menyediakan perkhidmatan pengangkutan seperti lori, lori
kontena dan treler bagi mengangkut barang yang berkuantiti
besar bagi pihak pengeluar.
- Contohnya, Shapadu, Nepline dan Kontena Nasional

Pengambilalihan
Fungsi
Pemborong
Kemunculan
Perniagaan Runcit
besar-besaran
Cth Pasar Raya
Besar,
Koperasi Runcit
Barang tempahan
khas
oleh pengguna
cth
tempahan pakaian
batuy
Penubuhan agensi
pemasaran oleh
kerajaan
cth MARA, LKIM
Perlantikan ejen
Oleh pengeluar
Penubuhan Kedai
Sejaras
Cth Kedai BATA
Bentuk lain
Peruncitan
cth mesin peruncitan
automatik, pesanan
mel, jualan
langsung, edagang
dan kedai katalog
15
Ejen
Jenis Keterangan
Ejen
Pengeluar
- Wakil pengedar yang dilantik oleh beberapa pengeluar yang
menghasilkan keluaran berlainan dan bukan pesaing antara satu
sama lain
- Tidak berhak untuk menentukan strategi pemasaran bagi pihak
pengilang
- Memasarkan mengedarkan barang-barangnya ke kawasan-
kawasan baru yang belum diterokai pengeluar
- Contoh - Edaran Otomobil Nasional (EON) dan Proton Edar yang
memasarkan atau mengedarkan model kereta keluaran negara
Ejen Penjual
- Memasarkan barang keluaran pengeluar kecil-kecilan memiliki
kepakaran dalam bidang pemasaran
- Sebagai perancang pemasaran yang menjalankan aktiviti
penyelidikan pasaran, merancangkan keluaran, menetapkan
harga dan mempromosi
- Menerima komisen daripada pengeluar bagi perkhidmatan yang
disediakannya
Broker
- Menemukan penjual dan pembeli
- Dilantik oleh pengeluar untuk mengendalikan urusan jual beli
- Tidak mempunyai hak milik ke atas barang yang diniagakan
- Tidak boleh menjual beli barang atas namanya sendiri
- Tidak mempunyai hak untuk memberi kredit

16
Peringkat sebelum
urusniaga
Peringkat semasa
urusniaga
Peringkat selepas
urusniaga
1. Surat tanya
2. Surat jawapan
3. Sebut harga
4. Senarai harga
5. Katalog
1. Nota pesanan
2. Nota makluman
3. Nota serahan
4. Nota kiriman
5. Invois pro forma
6. Invois
8. Nota debit
7. Nota kredit
1. Penyata akaun
2. Resit
Maklumat Dalam Sebut Harga
Maklumat Keterangan
Serahan sedia Barang dihantar kepada pembeli sebaik pesanan diterima
Serahan segera
Barang dihantar kepada pembeli dalam masa dua atau tiga hari selepas
pesanan diterima
Serahan hadapan Barang dihantar kepada pembeli pada tarikh akan datang
Angkutan Hadapan Pembeli perlu membayar kos angkutan
Angkutan Dibayar Pembeli tidak perlu membayar kos angkutan
Percuma ke Dalam
Gerabak
Kos angkutan percuma sehingga barang dipunggah ke gerabak
keretapi. Kos angkut barang dari stesen keretapi perlu dibayar oleh
pembeli
Percuma ke Dalam
Kapal
Kos angkutan percuma sehingga barang dipunggah ke dalam kapal
sahaja. Tambang kapal dibayar oleh pembeli
Kos Insurans
Tambang
Harga barang telah merangkumi kos, insuran dan tambang - pembeli
tidak perlu membayar lagi.
Bayar Waktu Terima Pembeli perlu membuat bayaran semasa menerima barang
Tunai Watu Pesanan Pembeli perlu membuat bayaran semasa membuat pesanan barang
Tunai segera
Pembeli perlu membuat bayaran dalam tempoh dua atau tiga hari
selepas menerima barang
Diskaun niaga Diberi untuk menggalakan pembeli membeli dalam kuantiti yang banyak
contoh 10 % - pembelian melebihi RM 1000
Diskaun tunai
diberi untuk menggalakkan pembeli membayar hutang dengan segera
contoh 10% - 10 hari,
Dokumen Perniagaan Dalam Negeri

17
Jenis Dokumen
Dokumen Keterangan
Surat tanya
Surat yang dihantar oleh pembeli kepada pemborong untuk
mendapatkan maklumat tentang barang yang hendak dibeli
Surat jawapan
Surat yang dihantar oleh pemborong kepada pembeli bagi menjawab
pertanyaan bakal pelanggannya
Sebut harga Dokumen yang menunjukkan harga barang yang diminta oleh pembeli
Senarai harga
Satu senarai yang mencatatkan harga semua barang yang dijual oleh
pemborong
Borang pesanan
Dokumen yang digunakan oleh pembeli untuk memesan barang
daripada pemborong
Nota makluman
Dokumen yang dihantar oleh pemborong kepada pembeli untuk
memaklumkan barang yang dipesan telah dihantar dan dokumen ini
dikirim sebelum barang dihantar
Nota serahan
Dokumen yang disertakan bersama-sama barang apabila barang
dihantar oleh pembekal dengan kenderaan sendiri
Nota kiriman
Dokumen yang dikeluarkan oleh syarikat pengangkutan kerana
pemborong menghantar barang dengan kenderaan milik syarikat
pengangkutan tersebut
Invois
Dihantar oleh pemborong kepada pembeli untuk urusniaga secara
kredit
Sebagai bukti pembeli telah menerima barang tetapi belum membuat
pembayaran
Invois proforma
Dihantar oleh pemborong kerana
1. Pemborong enggan memberi kredit
2. Pembeli dibenarkan mencuba barang terlebih dahulu
3. Memberitahu pengimport anggaran harga bagi barang yang
dipesan
Nota kredit
Dihantar oleh pemborong kepada pembeli untuk membetulkan
kesilapan dalam invois. Hutang akan dikurangkan sebab
1. Jumlah hutang tertulis lebih dari jumlah sebenar
2. Barang rosak / salah jenama dipulangkan
3. Botol kosong dipulangkan
4. Pembeli diberi elaun / diskaun
Nota debit
Di hantar oleh pemborong untuk membetulkan kesilapan dalam invois.
Hutang pembeli akan ditambah sebab
1. Jumlah hutang kurang daripada jumlah sebenar
2. Botol kosong dikenakan bayaran
3. Beberapa jenis barang tidak ditulis dikenakan bayaran
4. Pembeli dikenakan faedah
Penyata akaun
Dokumen yang menunjukkan ringkasan urus niaga yang berlaku antara
pembeli dan pemborong dalam sesuatu bulan
Resit
Diberikan oleh pemborong kepada pembeli sebagai
pengakuan/pengesahan ia telah menerima bayaran daripada pembeli
tersebut

18
Kaedah Jualan
Kaedah Keterangan
Jualan tunai
- Jual barang secara tunai / tidak benar pembeli berhutang
- Tunai dalam bentuk wang, cek, draf bank, kad kredit, kiriman
wang
- Dapat elakkan peniaga alami hutang lapuk
- Wang yang diterima dapat dilabur dengan segera
- Barang dapat dijual dengan harga yang murah
Jualan Kredit
- Aktiviti menjual barang secara hutang /
- Membenarkan pembeli menggunakan barang sebelum
harganya dijelaskan
- Perlukan wang pendahuluan, baki dibayar secara ansurans
- Terdiri daripada bayaran tertunda & sewa beli
Bayaran tertunda
- Barang jadi milik pembeli selepas bayaran pertama
- Jika tidak mampu bayar ansurans, barang tidak boleh ditarik
balik
- Penjual hanya dapat dakwa dimahkamah untuk dapat balik
barang
- Sesuai utuk barang murah spt barang elektrik, barang kaca
- Harga barang lebih mahal
Sewa beli
- Membeli/membayar barang secara ansuran
- Pembeli dianggap penyewa sehingga semua ansuran dibayar
- Bayaran ansuran dianggap sewa bulanan
- Perlu membayar wang pendahuluan‟
- Boleh digunakan selepas menandatangani perjanjian sewa
beli
- Barang akan ditarik balik sekiranya ansuran gagal dijelaskan
- Barang adalah pemilik syarikat yang membiayai pembelian
barang tersebut
- Barang bukan pemilik pembeli selagi ansuran belum habis
dibayar
- Sesuai untuk barang tahan lama spt kereta, rumah
Jualan Prabayar
- Kaedah membayar harga barang terlebih dahulu sebelum
barang dan perkhidmatan diterima dan digunakan
- Digunakan dalam perkhidmatan komunikasi dan
pengangkutan contoh “top up” telefon bimbit, kad tol
lebuhraya
- Dapat memudahkan urusniaga dan jimat masa
- Dapat elakkan risiko hutang lapuk
Jualan Konsainan
- Pemborong membekalkan barang kepada peniaga untuk
dijual
- Barang akan dipulangkan semula sekiranya tidak dapat dijual
- Pemborong / pembekal barang dikenali sebagai konsainor
- Peniaga dikenali sebagai konsaini
- Barang adalah hak milik konsainor
- Konsainor uruskan stok
- Konsaini sediakan ruang untuk letak barang
- Konsainor beri komisen pada konsaini mengikut jumlah yang
terjual

19
Faktor Pemilihan Kaedah Jualan
Kaedah Keterangan
Jenis Barang
- Barang yang mudah rosak dan tidak tahan lama lebih
sesuai dijual secara tunai
- Barang yang bernilai tinggi dan tahan lama boleh dijual
secara kredit
Aliran Tunai
- Kaedah jualan kredit berlebihan akan menyebabkan aliran
tunai yang merosot.
- Kaedah jualan tunai mengurangkan risiko hutang lapuk.
Persaingan
- Peniaga perlu sentiasa mendahului pesaing untuk merebut
pasaran
- Kaedah jualan moden seperti jualan prabayar dan e-dagang
perlu dipertimbangkan untuk bersaing dalam era globalisasi
Kemampuan
membeli
- Kaedah jualan bergantung kepada kemampuan membeli.
- Barang yang harganya tinggi sesuai dijual secara kredit
- Barang yang harganya murah sesuai dijual secara tunai
Kemudahan
pembayaran
- Cara yang memudahkan membuat bayaran.
- Contoh: Kad prabayar, kad kredit, potongan gaji
- Mempercepatkan proses pembayaran
Saiz pasaran
- Pasaran luas dan barang murah sesuai jualan secara tunai
- Tiada masalah hutang lapuk
- Pasaran luas dan barang mahal sesuai secara kredit
Peraturan dan
undang-undang
- Jualan sewabeli tertakluk Akta Sewa Beli1967
- Jualan tunai tertakluk kepada Akta Jualan Barangan 1957
Maksud Perniagaan Antarabangsa
 Perniagaan antarabangsa ialah kegiatan jual beli yang dijalankan antara penduduk
sebuah negara dengan penduduk negara lain.
 Ia melibatkan import, eksport dan entrepot.
 Kedua-dua perniagaan import dan eksport terdiri daripada import dan eksport nyata dan
tak nyata.
Faktor Wujudnya Perniagaan Antarabangsa
 Perbezaan sumber alam semulajadi
 Perbezaan kos pengeluaran.
 Hubungan antarabangsa
 Perbezaan tahap teknologi antara sesebuah negara
Kepentingan Perniagaan Antarabangsa
a) Kepentingan Kepada Pengguna
- Dapat memenuhi keperluan dan kehendak pengguna
- Dapat mempelbagaikan pilihan yang beraneka jenis dan jenama
- Dapat menggunakan barang yang berkualiti pada harga yang rendah
- Meningkatkan taraf hidup kerana wujudnya banyak peluang pekerjaan.
- Menambahkan pengetahuan dan pengalaman kerana pendedahan kepada teknologi
yang baru.
TOPIK 4: PERNIAGAAN ANTARABANGSA

20
b) Kepentingan Kepada Pengeluar
- Meluaskan pasaran- dapat meningkatkan jualan/ untung bertambah
- Membolehkan pengeluaran secara besar-besaran
- Kos pengeluaran dapat dijimatkan dan keuntungan meningkat
- Pertukaran pengetahuan dan teknologi meningkatkan produktiviti dan kualiti barangan
- Lebih banyak sumber bahan mentah diperolehi
- Dapat menikmati ekonomi bidangan
- Kos pengeluaran dapat dikurangkan dan kualiti barang dapat dipertingkatkan
c) Kepentingan Kepada Negara
- Menambahkan pendapatan Negara dan hasil kerajaan melalui duti kastam
- Memupuk persefahaman dan kerjasama antarabangsa
- Mendapat pertukaran asing- memperbaiki imbangan dagangan
- Mengurangkan pengangguran dengan wujudnya banyak peluang pekerjaan
- Mengatasi masalah kekurangan bahan mentah dan tenaga pakar
Perbandingan Perniagaan Dalam Negeri dan Perniagaan Antarabangsa
a) Persamaan Perniagaan Dalam Negeri dan Perniagaan Antarabangsa
Kedua-duanya melibatkan nilai pertukaran yang menggunakan mata wang
Bertujuan mendapat keuntungan
Dapat memenuhi keperluan dan kehendak manusia
Mengamalkan pengkhususan
Menggunakan faktor pengeluaran yang sama
Menggunakan bantuan perniagaan yang sama
b) Perbezaan Perniagaan Dalam Negeri dengan Perniagaan Antarabangsa
Perniagaan Dalam Negeri Perniagaan Antarabangsa
1
Merangkumi aktiviti borong dan
runcit
1
Merangkumi aktiviti import, eksport dan
entrepot
2
Pengangkutan yang biasa
digunakan ialah kereta api, lori,
van dan sebagainya
2
Pengangkutan yang biasa digunakan
ialah kapal laut dan kapal terbang
3
Tidak banyak sekatan
perdagangan
3
Terdapat banyak sekatan perdagangan
seperti tariff, kuota, dan sebagainya
4
Aktivitinya hanya dalam negeri
sahaja
4 Aktivitinya merentasi sempadan negara
5
Melibatkan penggunaan sejenis
matawang sahaja
5
Melibatkan penggunaan pelbagai
matawang
6 Menghadapi risiko yang rendah 6 Menghadapi tingkat risiko yang tinggi
7
Melibatkan penggunaan
dokumentasi yang mudah
7
Melibatkan penggunaan dokumentasi
yang lebih rumit

PROSEDUR EKSPORT
Mencari pasaran dengan menjalankan penyelidikan pasaran
Eksport secara langsung
Pejabat cawangan
Saudagar eksport
Lain-lain
Menerima inden dan melaksanakan arahan dalam inden
Mm
Menempah ruang kargo dalam kapal atau kapal terbang
K Menghantar barang ke pelabuhan
Menguruskan pelbagai prosedur kastam
Menyediakan dokumen berkaitan
Memuatkan barang dalam kapal
Menuntut barang daripada pengimport
PROSEDUR IMPORT
Mematuhi kehendak undang-undang
Membuat pesanan
Secara langsung
Pejabat cawangan
Ejen import
Saudagar import
Lain-lain
Menerima bil muatan dan menjelaskan bayaran
Mm
Memenuhi keperluan Akta Kawalan Pertukaran Wang Asing 1953
K Ketibaan barang dipelabuhan dan bersedia menerima barang
Menuntut barang dan membiayai duti kastam
Memeriksa barang dan mengangkut barang keluar dari pelabuhan
21
PROSEDUR IMPORT DAN EKSPORT

22
Halangan Dalam Perniagaan Antarabangsa
● Prosedur kastam yang rumit dan pelbagai sekatan perniagaan
● Penggunaan matawang yang berlainan.
● Bahasa yang berlainan menyukarkan proses komunikasi
● Risiko yang tinggi seperti kehilangan, kerosakan , kebakaran, kecurian dan lain-lain
● Cara pembayaran yang berbeza iaitu menggunakan bil perintah bayar dan
kredit berdokumen
● Kestabilan politik sesebuah negara amat perlu
● Sistem timbangan dan sukatan yang berbeza juga menyukarkan
● Dokumentasi yang rumit seperti inden, sijil asal-usul, invois konsular, bil muatan,
bil udara,surat cagaran dan waran limbungan
● Standard dan syarat import yang berbeza antara negara menyukarkan peniaga
● Kesukaran mendapat maklumat
DOKUMEN PERNIAGAAN ANTARABANGSA
Dokumen eksport dan import
Dokumen
Perniagaan
Dokumen
penghantaran
Dokumen insurans
dan kastam
Dokumen
pembayaran
▪ Inden ▪ Bil muatan ▪ Polisi insurans ▪ Bil perintah Bayar
▪ Invois eksport ▪ Bil udara ▪ Borang Perakuan Kastam ▪ Kredit Berdokumen
▪ Invois konsular ▪ Nota perkapalan ▪ Surat Cagaran
▪ Sijil asal-usul
Dokumen Keterangan/ kegunaan
Inden
Pesanan bertulis. Terdapat dua jenis inden iaitu inden terbuka dan inden
tertutup
Invois Eksport
Dihantar oleh pengeksport kepada pengimport mengandungi maklumat
lengkap tentang barang
Invois Konsular
Dikeluarkan oleh negara pengimport sebagai kebenaran untuk
pengeksport membawa masuk barang ke negaranya.
Sijil Asal-usul
Dikeluarkan oleh dewan perdagangan negara pengeksport. Ia
mengandungi maklumat tentang negara asal yang mengeluarkan barang
Bil Muatan
Dikeluarkan oleh syarikat perkapalan kepada pengeksport
Merupakan dokumen hak milik
Boleh dicagarkan kepada pihak bank untuk mendapat pinjaman
Bil Udara
Dikeluarkan oleh syarikat penerbangan kepada pengeksport
Berfungsi sebagai bukti pengakuan penerimaan barang
Nota Perkapalan
Dihantar oleh syarikat perkapalan kepada Lembaga Pelabuhan. Bertujuan
meminta pihak pelabuhan memunggah barang ke dalam kapal
Polisi Insurans
Dikeluarkan oleh syarikat insurans untuk menjamin barang yang diangkat
dilindungi dari risiko kecurian, kebakaran, kerosakan dan lain-lain
Borang Perakuan
Kastam
Memudahkan pihak kastam memeriksa barang apabila sampai ke
pelabuhan
Bil Perintah Bayar
Salah satu alat pembayaran dalam perniagaan antarabangsa
Boleh dijadikan cagaran
Kredit
Berdokumen
Surat kredit yang dikeluarkan oleh pengimport. Bank menjamin akan
membayar segala bil yang dituntut oleh pengeksport
Surat Cagaran
Dihantar oleh pengeksport kepada bank pengimport. Bank pengimport
diberi kuasa menjual barang sekiranya pengimport gagal menjelaskan
bayaran

23
MAKSUD IKS
- Perniagaan yang mempunyai pusing ganti jualan tahunan tidak melebihi 25 juta,
- pekerja sepenuh masa tidak melebihi 150 orang
- Ekuiti syarikat dipegang oleh rakyat Malaysia 60% dan tidak lebih 25% ekuiti
dipegang oleh syarikat besar tempatan.
CIRI-CIRI IKS
CIRI KETERANGAN
Jenis Keluaran
Mengeluarkan hampir semua jenis barang keperluan pengguna
seperti tekstil, perabot, barang plastik, makanan daln lain-lain
Organisasi Mudah, kurang formal, kurang pengkhususan kerja
Modal Kurang RM2.5juta , diperolehi melalui simpanan sendiri
Lokasi
Terdapat dimerata tempat seperti bandar, pinggir bandar dan
luar Bandar
Pekerja
Kurang terlatih, kurang pendidikan, secara sambilan terdiri dari
penduduk tempatan
Teknologi
Berintensifkan buruh, menggunakan mesin mekanikal dan
tradisional
KEGIATAN IKS
► Berasaskan sumber seperti kraf tangan dan makanan
► Berasaskan logam barangan logam seperti alat ganti kereta
► Berasaskan plastik berasaskan bahan petrokimia seperti barang plastik
► Komponen automatif membuat komponen kereta seperti bateri, kusyen
►Pemprosesan makanan makanan ringan dan awet seperti sos, biskut
►Komponen eletrik dan eletronik komponen letrik seperti suis, wayar dan lain-lain
►Pembuatan lain kimia dan farmaseutikal
KEPENTINGAN IKS
Kepada
Masyarakat
▪ Berpeluang menceburi bidang perusahaan
▪ Berpeluang menggunakan kebolehan, daya cipta dan
kreativiti
▪ Mewujudkan peluang pekerjaan
▪ Memenuhi keperluan dan kehendak masyarakat
Kepada Negara
▪ Mengurangkan pengangguran
▪ Meningkatkan tabungan ekonomi negara
▪ Pengagihan pendapatan negara
▪ Latihan kepada pekerja dan pengusaha
▪ Mengukuhkan struktur asas industri negara
▪ Mengurangkan import barang pengguna
TOPIK 5: INDUSTRI KECIL DAN SEDERHANA (IKS)

24
KAITAN IKS DENGAN INDUSTRI BERAT
KAITAN KETERANGAN
1.Pemasaran Bersepadu
 Berasaskan konsep payung
 75% keluaran IKS dijual kepada firma besar
2. Pengaturan Kontrak
Khas
 Firma kecil berjanji membekalkan keluaran
kepada firma besar dengan syarat memenuhi
kriteria yang ditetapkan
3. Subkontrak
 Melalui skim vendor yang diwujudkan oleh industri
berat
 IKS menghasilkan barang khusus untuk keperluan
firma besar
 IKS mesti memenuhi kriteria yang ditetapkan oleh
firma besar
 Firma besar akan membiayai semua perbelanjaan
seperti memberi kredit, kemudahan pengangkutan
dan pembelian bahan mentah.
MASALAH IKS
CARA MENGATASI MASALAH IKS
MASALAH
IKS
Modal dan
pembiayaaan
Produktiviti
dan teknologi
rendah
Kekurangan
bahan mentah
PemasaranPengurusan
Lokasi
Hubung jalin
dengan
industri berat
CARA
MENGATASI
MASALAH
IKS
Program
Rantaian
Industri
Program
Bantuan
Kewangan
Pembangunan
Pemasaran
Program
Pembangunan
dan
Peningkatan
Kemahiran
Program
Pembangunan
Infrastruktur
Program
Penyelidikan
dan
Pembangunan

25
FAKTOR YANG DIPERTIMBANGKAN APABILA MEMULAKAN PERNIAGAAN
Minat, pengetahuan dan pengalaman
Modal
Jenis dan pemilikan perniagaan
Undang-undang dan peraturan
Lokasi
Sumber bekalan
PersainganPPP
PENGENDALIAN PERNIAGAAN
Aspek Pengendalian Keterangan
Pengendalian Stok
Mendapatkan bekalan stok
Memeriksa dan merekod stok
Menyimpan dan mengawal stok
Memperaga stok
Merekod stok
Pengurusan Kewangan
Menyimpan rekod perakaunan
Menganalisis prestasi perniagaan
Mengambil tindakan susulan
Pengurusan Sumber
Manusia
Meningkatkan kecekapan pekerja
Menjaga kebajikan pekerja
Mewujudkan hubungan yang baik
Mematuhi undang-undang
Pengurusan Pelanggan
Mengenal pasti jenis pelanggan
Mengetahui sifat pelanggan
Mengetahui cara melayan pelanggan
Pengurusan Masa Menyediakan jadual kerja
Pengurusan Risiko Mengenalpasti jenis-jenis risiko
Pengurusan Maklumat Maklumat perlu disimpan, dianalisis dan disebar
Faktor yang
dipertimbangkan apabila
memulakan perniagaan
TOPIK 6 : PEMILIKAN PERNIAGAAN
CARA
MEMULAKAN
PERNIAGAAN
Memulakan
sendiri
Mengambil alih Warisan Francais Diundang

26
JENIS PEMILIKAN PERNIAGAAN
JENIS MILIKAN
PERNIAGAAN
CIRI-CIRI PEMILIKAN PERNIAGAAN
Milikan Tunggal
- Dimiliki oleh seorang individu
- Modal daripada simpanan sendiri atau pinjaman
- Diurus sendiri oleh pemilik
- Ditubuhkan dibawah Akta Pendaftaran Perniagaan 1956
- Liabiliti tidak terhad
- Segala untung rugi ditanggung sendiri
- Cukai yang dikenakan adalah cukai pendapatan perseorangan
Perkongsian
- Ahli terdiri dari 2-20 orang
- Modal diperolehi melalui sumbangan rakan kongsi
- Diuruskan oleh rakan kongsi aktif
- Ditubuhkan dibawah Akta Perkongsian 1961
- Semua rakan kongsi menanggung liabiliti tidak terhad
- Agihan keuntungan mengikut nisbah yang telah ditetapkan
- Cukai pendapatan berdasarkan cukai pendapatan perseorangan
Syarikat Sendirian
Berhad
- Bilangan ahli terdiri dari 2-50 orang
- Modal daripada jualan syer kepada ahli-ahlinya
- Penubuhannya tertakluk kepada Akta Pendaftaran Syarikat 1965
- Liabiliti terhad
- Diuruskan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik
- Syarikat dan pemegang syer merupakan dua entiti yang
berasingan
- Untung rugi akan diagihkan dalam bentuk dividen
- Cukai berdasarkan cukai syarikat
Syarikat Awam
Berhad
- Bilangan ahli terdiri dari 2 hingga tidak terhad
- Modal daripada jualan syer kepada orang awam
- Penubuhannya tertakluk kepada Akta Pendaftaran Syarikat 1965
- Liabiliti terhad
- Syarikat dan pemegang syer merupakan dua entiti yang
berasingan
- Untung rugi akan diagihkan dalam bentuk dividen
- Cukai berdasarkan cukai syarikat
- Tertakluk kepada kawalan dan seliaan Pendaftar Syarikat
Koperasi
- Bilangan minimum 100 orang dan tiada had maksimum
- Modal diperolehi dari jualan syer kepada ahli
- Ditubuhkan di bawah Akta Koperasi 1993
- Liabiliti terhad
- Keuntungan diagihkan dalam bentuk lebihan
- Tidak dikenakan cukai
Perbadanan Awam
- Dimiliki sepenuhnya oleh kerajaan
- Modal disumbang oleh kerajaan
- Liabiliti tidak terhad
- Diuruskan oleh majlis yang dilantik oleh menteri kabinet
- Tidak dikenakan cukai

27
PELABUR DAN SPEKULATOR
Pelabur – individu yang melaburkan wang dengan harapan mendapat pulangan dalam bentuk
tunai, dividen, bonus dan keuntungan atas modal.
Spekulator – Membeli dan menjual saham untuk mendapat keuntungan jangka pendek
_ Terdiri daripada penelah naik, penelah turun dan stag.
Perbezaan di antara Pelabur dan Spekulator
Pelabur Spekulator
1. Membeli syer untuk mendapatkan pulangan
dalam bentuk dividen/syer bonus.
1. Membeli syer pada harga rendah dan jual pada
harga yang tinggi untuk mendapatkan keuntungan.
2. Beli syer untuk jangka panjang dengan
harapan prestasi syarikat berkembang dan
harga syernya naik.
2. Membeli dan menjual syer dalam jangka masa
singkat untuk mendapatkan keuntungan daripada
perbezaan harga.
3. Penglibatan pelabur mencergaskan
pasaran saham dan mengukuhkan
harga pasaran.
3. Penglibatan spekulator melemahkan pasaran
saham kerana harga saham turun dan naik dengan
tidak menentu.
4. Pelabur sentiasa berhati-hati melakukan
analisis kewangan dan memperolehi
maklumat prestasi syarikat sebelum membeli
saham syarikat.
4. Spekulator sentiasa membuat ramalan sesuatu
harga syer. Tindakannya dipengaruhi khabar
angin, sikapnya keterlaluan boleh menjejaskan
pasaran saham.
TOPIK 7 : PELABURAN
Maksud
Pelaburan
Pelaburan ialah suatu tindakan menangguhkan penggunaan
wang pada masa ini dengan harapan untuk mendapatkan
pulangan pada masa hadapan.
JENIS PELABURAN
AKAUN SIMPANAN TETAP /
AKAUN PELABURAN
HARTA TANAH SAHAM
Melabur dibank/
institusi kewangan.
Pelaburan tanpa risiko
Keuntungan rendah.
Menyimpan untuk
suatu tempoh tertentu.
- Kelebihan :
Pulangan tetap
Simpanan selamat.
- 3. Simpanan boleh
dikeluarkan atas
permintaan.
Kelebihan :
Pulangan tetap
Simpanan selamat.
Simpanan boleh
dikeluarkan atas
permintaan.
- Membeli aset tetap
seperti rumah, kilang dan
tanah
- Pulangan yang tinggi
- Gabungan syer yang
dikeluarkan oleh sy.awam
berhad kepada orang ramai
- Urusan jual beli saham
melalui broker / remisier
Dua bentuk pulangan:
Keuntungan
modal
Pendapatan
semasa
Dua jenis saham:
I. Saham yang disenaraikan
- urusniaga di pasaran saham
2. Saham yang tidak disenaraikan
- Saham ditawarkan kepada
ahIi keluarga / rakan niaga

28
Jenis Saham
Saham – satu bentuk pelaburan bagi tujuan spekulatif atau mendapat pulangan dalam bentuk
dividen, bonus atau keuntungan modal.
- terdiri daripada unit-unit syer
- dua jenis syer :
1. Syer biasa
2. Syer keutamaan
 Syer keutamaan kumulatif – dibayar dividen semasa dan tunggakan jika syarikat rugi pada
tahun kewangan lepas.
 Syer keutamaan penyertaan – kadar dividen tetap dan dapat dividen tambahan selepas
pembayaran dividen kepada pemegang syer biasa.
 Syer keutamaan boleh tebus – boleh dibeli oleh syarikat selepas satu tempoh masa
 Syer keutamaan boleh tukar- Syer yang boleh ditukar kepada syer biasa.Pemegang syer
akan terima faedah seperti mana pemegang syer biasa.
Perbezaan di antara syer biasa dengan syer keutamaan.
Syer Biasa. Syer Keutamaan.
1. Kadar dividen sentiasa berubah mengikut
keuntungan syarikat.
1. Kadar dividen ditetapkan oleh syarikat setiap
tahun.
2. Pemegang syer menerima dividen setelah
pemegang syer keutamaan menerima
dividen mereka.
2. Pemegang syer dibayar dividen terlebih
dahulu daripada pemegang syer biasa.
3. Pelabur berhak mengundi untuk memilih
Lembaga Pengarah di dalam mesyuarat
agung tahunan.
3. Pelabur tidak berhak mengundi.
4. Pihak terakhir untuk menuntut balik modal
jika syarikat dibubarkan.
4. Diberi keutamaan menuntut balik modal jika
syarikat dibubarkan.
PULANGAN ATAS SAHAM
Syer bonus DividenKeuntungan modal
Unit percuma kepada
pemegang saham
Pulangan apabila
harga saham naik
Bahagian keuntungan yang
diterima pemegang saham
Contoh Pengiraan Pulangan Daripada Bidang Pelaburan.
Puan Salmi memiliki 5000 8% syer keutamaan bernilai RM 2.00 seunit. 5000 syer biasa bernilai
RM 1.00, dan RM 3000 debentur pada kadar faedah 6% dalam Syarikat ABC Bhd. Bagi tahun
berakhir 31 Disember, 2003, syarikat itu telah mengistiharkan pembayaran dividen 12 %
terhadap syer biasa.
Kirakan jumlah pendapatan Puan Salmi daripada pelaburannya pada tahun 2003.
Cara Pengiraan :
i). Pendapatan dari syer keutamaan. 5000 x RM 2.00 x 0.08 = RM 800.00
ii) Pendapatan dari syer biasa. 5000 x RM 1.00 x 0.12 = RM 600.00
iii) Pendapatan dari Debentur. RM 3000 x 0.06 = RM 180.00
iv) Jumlah Pendapatan. RM 800.00 + RM 600.00 + RM 180.00 = RM 1580.00

29
Mewujudkan peluang pasaran bagi saham.
Menyebarkan maklumat kewangan syarikat kepada orang lain.
Melindungi kepentingan para pelabur.
Menjalankan urusniaga saham.
Membantu mengumpulkan modal untuk pembangunan negara.
Menimbulkan minat melabur dalam kalangan orang ramai.
Keadaan ekonomi negara.
Keadaan politik.
Aktiviti spekulasi.
Kualiti pengurusan dan prospek syarikat.
Dasar kewangan dan kadar faedah yang dilaksanakan oleh BNM.
Pulangan pelaburan alternatif.
Cara Membeli dan Menjual Saham.
UNIT AMANAH
 Sejenis pelaburan yang mengumpul wang dari orang ramai.
 Diuruskan oleh pengurus professional.
 Sesuai untuk pelabur-pelabur kecil.
 Risiko kerugian rendah.
 Pelaburan Unit Amanah terdiri daripada Amanah Saham, Amanah Harta tanah dan Gilts.
 Dapatkan maklumat lengkap tentang bidang pelaburan yang ingin diceburi.
 Pulangan atas modal samada melalui kadar faedah, dividen dan keuntungan ke atas modal.
 Risiko dalam pelaburan kerana jika pelabur kurang mahir akan melabur dalam pelaburan yang
kurang risiko
 Modal sedia ada. Jika modal kecil,melabur dalam pelaburan berisiko rendah seperti unit amanah
atau akaun simpanan tetap.
 Kecairan ialah sesuatu aset mudah ditukar ke bentuk wang tunai.
Contoh : aset mudah cair – simpanan tetap di bank.
aset tidak mudah cair – harta tanah.
Peranan Bursa Saham Kuala Lumpur
Faktor – faktor Yang Mempengaruhi Harga Saham.
Penjual hubungi broker  beritahu butir-butir saham yang hendak
dijual.
pasaran, maka BNM akan mengurangkan kadar
faedah
pinjaman.
- Ini mengggalakkan orang ramai meminjam untuk
membuat
pelaburan. Maka harga saham meningkat dan
sebaliknya.
Broker hantar maklumat tersebut  bilik padanan diBSKL.
pasaran, maka BNM akan mengurangkan kadar
faedah
pinjaman.
membuat
sebaliknya.
Tawaran tersebut dipadankan dengan senarai pembeli sedia ada.
pasaran, maka BNM akan mengurangkan kadar faedah
pinjaman.
membuat
sebaliknya.
Jika wujud persetujuan antara pembeli dengan penjual maka urusniaga berlaku.
pasaran, maka BNM akan mengurangkan kadar faedah
pinjaman.
- Ini mengggalakkan orang ramai meminjam untuk membuat
pelaburan. Maka harga saham meningkat dan sebaliknya.
PANDUAN AM MELABUR

30
SISTEM PERBANKAN KONVENSIONAL
o Mengikut undang-undang dan peraturan yang ditetapkan oleh Bank Negara Malaysia (BNM)
o Berlandaskan prinsip komersial iaitu keuntungan dan kecekapan
CIRI
PERBEZAAN SISTEM PERBANKAN KONVENSIONAL (SPK)
DENGAN SISTEM PERBANKAN ISLAM (SPI)
SPK SPI
Mengandungi unsur riba Mengharamkan unsur riba
Tertakluk kepada peraturan BNM
Tertakluk kepada peraturan BNM dan hukum
syarak
Bebas melabur dalam semua sektor
termasuk perjudian
Melabur hanya di tempat halal /tidak
meragukan
Penasihat terdiri daripada pakar
perbankan konvensional sahaja
Penasihat terdiri daripada ulama,ahli
akademik dan pakar perbankan Islam
Jenis bank Keterangan Contoh
Bank Pusat
Fungsi
 Mengeluar dan mengawal mata wang negara
 Menjadi jurubank dan penasihat kewangan kepada kerajaan
 Melaksanakan dasar kewangan kerajaan
 Menjadi jurubank kepada bank perdagangan
Bank Negara Malaysia
Bank
Perdagangan
 Dimiliki oleh pihak swasta
 Menawarkan perkhidmatan kepada orang ramai dan kerajaan
 Cth perkhidmatan : menerima simpanan, kemudahan
pembayaran, memberi pembiayaan dan lain-lain.
Malayan Banking
Berhad
Bank Islam  Aktiviti berlandaskan syariah Islam
 Urusniaga berasaskan prinsip Wadiah ,Mudharabah dan
Musyarakah
Bank Malaysia Islam
Berhad
Bank
Saudagar
 Menerima simpanan daripada syarikat/firma/badan berkanun
 Memberi pinjaman jangka pendek / sederhana/panjang
kepada syarikat
 Memberi khidmat nasihat seperti penggabungan, pembelian
syarikat
 Mengurus pelaburan bagi pihak syarikat
 Menanggung jaminan terbitan syer dengan membeli baki syer
yang tidak terjual
Arab Malaysian
Merchant Bank Berhad
Bank Badan
Berkanun
 Ditubuhkan oleh kerajaan
 Menyediakan perkhidmatan dalam sektor tertentu seperti
pertanian, perikanan, pembangunan dan penternakan
 Contoh :Bank Simpanan Nasional ,Bank Pembangunan
Infrastruktur Malaysia Berhad dan Bank Pertanian
Bank Simpanan
Nasional
Bank
Koperasi
 Untuk melindungi kepentingan, kebajikan dan faedah
anggotanya.
 Ditubuhkan di bawah Akta Koperasi 1948
Bank Rakyat Berhad
Perkhidmatan Bank Perdagangan
Sistem Perbankan Konvensional
Beri faedah atas simpanan
Kenakan faedah atas pinjaman
Buat pelaburan
Utamakan keuntungan
Sistem Perbankan Islam
Berlandaskan prinsip Islam
Tiada amalan riba dan faedah
TOPIK 8: PERBANKAN DAN INSTITUSI KEWANGAN LAIN
Perbankan konvensional Perbankan Islam
Sistem perbankan

1. Menerima simpanan
Jenis Akaun Keterangan
Akaun Simpanan
 amaun simpanan yang kecil
 boleh keluar wang bila-bila masa
 dapat faedah
 dapat kemudahan kad teller automatik
Akaun Simpanan Tetap
 Simpanan mengikut tempoh – 3 bulan/ 6bulan
 Kadar faedah lebih tinggi dari Akaun Simpanan dan ikut tempoh
 Bank beri sijil simpanan tetap
Akaun Semasa
 Dapat guna cek dan tidak dapat faedah
 Perkhidmatan dikenakan caj
 Boleh dapat kemudahan lain seperti overdraf
2. Kemudahan Pembayaran
Jenis kemudahan Keterangan
Pindahan kredit
Bayaran terus ke akaun penerima
Boleh bayar kepada beberapa penerima dengan guna sekeping cek
Sesuai untuk bayar gaji/jelaskan hutang
Selamat dari risiko kehilangan cek/cek tak laku
Hanya sesuai untuk penerima yang ada akaun di bank
Arahan tetap
Arahan bertulis oleh pemegang akaun kepada bank
Untuk bayaran tetap/berkala seperti sewa/premium insurans
Dapat bayar secara konsisten/tepat masa
Tidak perlu ingat tarikh bayaran
Pindahan
elektronik/
telegraf / mel
Pindahan elektronik
-cara membayar paling pantas
-wang boleh dipindahkan dari akaun pelanggan kepada akaun
pemiutang di mana-mana bank secara on-line / guna kad ATM
Pindahan telegraf
-cara bayaran pantas ke luar negara
-bank arah bayaran dibuat melalui teleks ke cawangannya di luar
negara
-pelanggan dikenakan komisen/caj
Pindahan mel
-Sama seperti pindahan telegraf, cuma arahan dihantar melalui mel
-Ada dua jenis iaitu pindahan mel udara dan pindahan mel biasa
Draf Bank
Cek yang dikeluarkan oleh bank atas permintaan pelanggan
Untuk bayar hutang/bil tertentu
Bayaran terjamin
Draf bank boleh dipalang- tidak boleh ditunai tetapi mesti didepositkan dalam akaun
penerima
Cek Jurubank
(Perintah
Juruwang)
Perintah yang dikeluarkan oleh bank atas arahan pelanggan untuk bayaran tertentu
kepada penerima dalam daerah yang sama
Kena bayar komisen
Cara selamat buat bayaran dalam amaun yang besar
Cara bayaran yang meyakinkan penerima
3. Kemudahan Pembiayaan
Jenis kemudahan Keterangan
Pinjaman
Dipinjam oleh bank kepada pelanggannya setelah memenuhi syarat
Contoh: pinjaman untuk beli tanah/ bangunan
Faedah atas pinjaman bergantung kepada tempoh pinjaman/cagaran
Dua bentuk pinjaman :
- Pinjaman bercagar – ada cagaran yang nilainya lebih tinggi dari nilai
pinjaman seperti geran tanah /geran rumah
- Pinjaman tidak bercagar – tiada cagaran hanya bergantung kepada
kepercayaan bank dan pihak penjamin
Overdraf
Satu bentuk wang pendahuluan
Boleh keluarkan wang lebih dari jumlah yang ada dalam akaunnya
Faedah dikenakan terhadap amaun overdraf yang digunakan mengikut kadar harian

FAKTOR YANG DIPERTIMBANGKAN UNTUK MENDAPAT PINJAMAN DAN OVERDRAF
i. Tujuan pinjaman / overdraf
ii. Kedudukan kewangan
iii. Nilai aset yang dicagarkan
iv. Dasar bank pusat
4. Perkhidmatan Lain
Jenis perkhidmatan Keterangan
Kad Kredit
 Pemiliknya membeli-belah tanpa wang tunai
 Boleh mengeluarkan wang dimana-mana mesin ATM
 Dikenakan caj perkhidmatan
 Boleh juga digunakan untuk bayar sewa hotel / tempah tiket
penerbangan
Peti simpanan selamat
 Untuk simpan barang berharga seperti barang kemas/geran tanah
 Dikenakan caj
Perbankan elektronik
(e-banking)
 Urusniaga melalui komputer peribadi/telefon bimbit
 Pantas/mudah/ jimatkan kos
Tukaran mata wang
asing
 Menukarkan mata wang tempatan kepada mata wang asing atau mata
wang asing kepada mata wang tempatan
 Contoh: Ringgit Malaysia tukar kepada Yen Jepun
Cek Kembara
 Dijual kepada pelanggan yang hendak ke luar Negara
 Tidak perlu bawa wang dengan banyak/ elak risiko kecurian
 Dijual dalam mata wang Dolar Amerika / Yen Jepun
 Boleh ditunai serta-merta /di mana-mana cawangan bank di negara
asing
Jaminan jurubank
 Jaminan bank kepada pihak tertentu bahawa bank akan membayar
segala hutang pelanggannya jika pelanggannya tidak siapkan projek / jelaskan
hutang
 Perlu beri deposit kepada bank untuk dapatkan jaminan
 Deposit ini akan digunakan oleh bank untuk membayar hutang jika
pelanggan tidak dapat siapkan projek
Perbankan Islam
 Terima simpanan - Akaun Simpanan Wadiah/Akaun Semasa Wadiah/
Akaun Pelaburan Mudharabah
 Beri kemudahan pembiayaan – Ijarah / Al Rahnu
CEK
Maksud Cek
 Dokumen perintah bertulis oleh penyimpan akaun semasa kepada pihak bank dan
mengarahkannya untuk membuat bayaran sejumlah wang tertentu pada tarikh tertentu
kepada menerima atau pembawa cek apabila dituntut.
Pihak-pihak Dalam Sekeping Cek
Pesuruh bayar - bank yang mengeluarkan cek
Penyuruh bayar - orang / pihak yang menandatangani cek
Penerima - orang / pihak yang menerima bayaran
Jenis Cek
cek terbuka – cek pembawa dan cek perintah
cek berpalang – palang am dan palang khas
Kelebihan Cek sebagai alat pembayaran
 Mudah digunakan kerana boleh guna untuk sebarang nilai
 Selamat kerana tidak perlu membawa wang tunai
 Selamat digunakan kerana telah berpalang / elak risiko kecurian
 Sebagai bukti pembayaran
Kekurangan Cek sebagai alat pembayaran
 Cek bukan wang sah
 Perlukan masa untuk dijelaskan
 Boleh berlakunya penipuan / pemalsuan
 Penerima cek terima cek tak layan
Lain-lain Jenis Cek

 Cek Bertarikh Hadapan - cek yang ditulis dengan tarikh akan datang
 Cek Mati - cek yang tempoh pembayarannya telah tamat
 Cek Dalaman – penyuruh bayar dan penerima mempunyai akaun di bank yang sama
 Cek Bertanda - penerima cek dijamin akan menerima bayaran sehingga tarikh tertentu
 Cek Kosong - maklumat cek ditulis lengkap KECUALI jumlah dalam perkataan dan angka
 Cek Tak laku - cek yang tidak diterima oleh bank untuk pembayaran
Sebab cek menjadi cek tak laku:
 cek bertarikh hadapan, cek kosong, cek mati, cek kotor/rosak/koyak
 jumlah dalam angka dan perkataan tak sama
 baki dalam akaun penyuruh bayar tidak cukup
 penyuruh bayar mati / gila / muflis sebelum cek ditunaikan
 tiada tanda tangan penyuruh bayar
 penyuruh bayar membatalkan cek yang dikeluarkan
Biro Kredit
- mengumpul maklumat kredit peminjam daripada institusi perbankan dan institusi kewangan
- membantu institusi tersebut dalam memberikan pinjaman
- contoh maklumat : nama, no. kad pengenalan, alamat serta akaun kredit
INSTITUSI KEWANGAN LAIN
Syarikat Kewangan
 tidak menyediakan akaun semasa
 perkhidmatan yang disediakan;
Menerima simpanan - akaun simpanan dan akaun simpanan tetap
Membiayai pinjaman peribadi , pinjaman perumahan dan pinjaman sewa beli
Mengendalikan sewa beli
Pembiayaan kad kredit, unit amanah, perbankan Islam dan lain-lain
 contoh: Public Finance , Maybank Finance
Syarikat Pajakan
 Pembiayaan kepada peniaga/pemajak bagi menyewa/memajak satu aset seperti mesin, jentera
atau premis
 pemajak perlu membayar sewa sepanjang tempoh pajakan
 sepanjang tempoh pajakan aset (mesin) itu adalah kepunyaaan syarikat pajakan.
 contoh syarikat pajakan : Sunsea Credit & Leasing Sdn. Bhd.
 kelebihan:
o dapat menggunakan aset tanpa mengeluarkan modal
o boleh mendapatkan aset tanpa cagaran
o merupakan satu sumber modal tambahan
o mengurangkan pembayaran cukai
Syarikat Pemfaktoran
 peniaga boleh menjual akaun belum terimanya / invois kepada syarikat pemfaktoran / bank untuk
mendapatkan wang tunai dengan segera
 jumlah wang tunai yang diterima oleh peniaga adalah jumlah nilai akaun belum terima / invois
setelah ditolak kadar faedah dan bayaran perkhidmatan antara 1 – 2 peratus atas nilai aset akaun
belum terima / invois
 contoh syarikat pemfaktoran : Public Leasing and Factoring Sdn. Bhd.
 kelebihan:
o boleh mendapat wang tunai dengan segera
o dapat mengelakkan risiko hutang lapuk
o mengatasi masalah aliran tunai
o tidak perlu lagi mengawasi akaun belum terima
Syarikat Jaminan Kredit Malaysia
 milik bersama Bank Negara Malaysia dengan semua bank perdagangan
 ditubuhkan untuk bantu peniaga kecil mendapatkan pinjaman dari bank perdagangan
 syarikat ini tidak beri pinjaman tetapi bertindak memberi khidmat nasihat dan jaminan kepada
pinjaman yang telah diluluskan
 peminjam boleh terdiri daripada individu, perkongsian, syarikat sdn.bhd., koperasi dan pertubuhan
 Kebaikan:
 bank perdagangan tidak perlu risau risiko hutang lapuk dari pinjaman
 peminjam (peniaga) boleh dapat pinjaman tanpa cagaran yang banyak

34
ISTILAH
DALAM
INSURANS
Premium -
Bayaran yang
dijelaskan oleh
insured
Dapatkan
perlindungan
Pampasan-
gantirugi yang
dibayar jika
berlaku risiko
Polisi -
Perjanjian
antara insurer
dan insured
Insured- Orang
yang membeli
polisi insurans
Insurer- Syarikat
yang
menawarkan
skim insurans
Kepentingan Insurans
PERANAN INSURANS
Kepada Peniaga
- Melindungi dari risiko
- Dapat pampasan jika risiko
berlaku
- Lebih yakin untuk majukan
perniagaan
Kepada Individu
- Melindungi individu dan
keluarga dari risiko
-Merancang masa depan
-Dapat pampasan jika berlaku
risiko
-Satu cara menabung
Kepada Negara
-Membangunkan ekonomi
negara
-Memberi peluang pekerjaan
-Taraf hidup rakyat meningkat
TOPIK 9: INSURANS
KONSEP
INSURANS
JENIS
RISIKO
RISIKO BOLEH INSURANS
- Risiko boleh dikira secara statistik.
- Ada rekod kejadian lalu
- Kadar premium boleh ditetapkan
- Cth: Kebakaran,kecurian
RISIKO TIDAK BOLEH INSURANS
- Risiko tidak boleh dikira. Tiada rekod
kejadian.
- Kadar premium sukar ditetapkan
- Cth: Perubahan fesyen, hutang lapuk
Rancangan pembahagian risiko yang menyediakan
pembayaran gantirugi kepada insured sekiranya berlaku
risiko yang diinsuranskan

34
PRINSIP-PRINSIP INSURANS
1. Kepentingan boleh diinsurans
 Mesti mempunyai kepentingan ke atas harta/nyawa yang diinsuranskan
 Insured akan mengalami kerugian jika harta/nyawa yang diinsuranskan musnah/mati
 Tidak boleh insuranskan hak orang lain
 Untuk elakkan orang ambil kesempatan atas kesusahan orang lain
2. Penuh Percaya Mutlak
 Insured mesti memberi maklumat benar
 Insurer perlu terangkan polisi dengan jelas
 Jika ada penipuan polisi terbatal
 Bertujuan mengelakkan penipuan
3. Indemniti
 Untuk semua insurans kecuali insurans hayat dan kemalangan
 Gantirugi dibayar setakat kerugian
 Bukan untuk dapat untung
 Gantirugi dalam bentuk barang atau wang tunai
3 perkara yang diambilkira dalam indemniti:
i. Sumbangan
 Jika Insured ada dua atau lebih polisi, bila risiko berlaku – gantirugi dibahagi sama
rata
antara syarikat insurans
ii. Subrogasi
 Mengalihkan hak daripada insured untuk menuntut daripada pihak ketiga setelah
insurer membayar gantirugi.
 Aset adalah milik insurer
 Insured tidak boleh tuntut lagi
iii. Doktrin punca hampiran
 Gantirugi hanya dibayar jika risiko disebabkan secara langsung oleh risiko yang
diinsuranskan
INSURANS AM
- Insurans kemalangan
- Insurans kebakaran
- Insurans marin /
penerbangan
- Insurans lain
JENIS
INSURANS
INSURANS HAYAT
- Insurans hayat seumur
hidup
- Insurans hayat
sementara
- Insurans endowmen

35
INSURANS KEMALANGAN
Jenis Insurans Keterangan
1. Insurans Motor
i. Insurans motor
komprehensif
Melindungi insured dan pihak ketiga
Premium lebih mahal
Kenderaan yang disewa beli mesti ada polisi ini
ii. Insurans motor pihak ketiga
Melindungi insured dari tuntutan pihak ketiga
Pihak ketiga ialah pengguna jalanraya
Insured tidak boleh menuntut ganti rugi
Premium murah
Semua kenderaan wajib sekurang-kurangnya ada polisi ini
2. Insurans Kemalangan Peribadi
Melindungi insured terhadap kerugian daripada kecederaan
atau kematian yang disebabkan kemalangan.
Jika kematian akibat penyakit, pampasan tidak akan dibayar
3. Insurans Liabiliti Majikan
Melindungi majikan dari tuntutan pekerja yang cedera/mati
semasa kerja
Premium dibayar oleh majikan
Majikan mencarum dalam Perkeso
o Skim Pencen Ilat – perlindungan pekerja hilang
upaya yang bukan disebabkan pekerjaan
o Skim bencana pekerjaan- kemalangan tempat kerja
4. Insurans Liabiliti Am
Melindungi pemilik perniagaan dari tuntutan orang awam, jika
risiko berlaku dipremis perniaga
Insurans Liabiliti Produk – melindungi pengeluar produk
terhadap tuntutan pengguna yang cedera atau sakit akibat
penggunaan produk tersebut
Insurans Liabiliti Profesional- melindungi dari tuntutan orang
awam akibat kecuaian dalam melaksanakan tugas
INSURANS HAYAT
Jenis Insurans Hayat Keterangan
1. Insurans Hayat Seumur
Hidup
Premium dibayar seumur hidup atau ada had tertentu
Pampasan dibayar kepada waris jika insured mati
Jika insured hilang upaya/kritikal – pampasan akan
diberi
Beri perlindungan kepada waris
2. Insurans Endowmen
Insured akan menginsuranskan nyawa untuk tempoh
tertentu
Jika tidak ada apa-apa berlaku – wang dan bonus dapat
balik pada tarikh matang
Jika insured meninggal dunia awal, pampasan dibayar
pada waris
Satu cara menabung
3. Insurans hayat
Sementara
Beri perlindungan mengikut tempoh
Jika mati waris dapat pampasan
Jika masih hidup premium hilang
o Bukan satu cara menabung
o Premium murah
Insurans
Kebakaran
Melindungi peniaga dari risiko kebakaran
Premium bergantung kepada:
- Jenis bangunan
- Kedudukan bangunan
- Kegunaan bangunan
- Kemudahan keselamatan disediakan
- Tempoh lindungan

36
INSURANS MARIN / PENERBANGAN
Insurans
Penerbangan
Beri perlindungan kepada kapal terbang /muatan/anak
kapal dari risiko
Diambil untuk satu penerbangan atau satu tempoh tertentu
Untuk penumpang ada insurans berkelompok
Insurans
Marin
Beri perlindungan kepada kapal/muatan/anak kapal dari
risiko
Diambil untuk satu pelayaran atau satu tempoh tertentu
Jenis Insurans Lain:
 Insurans Kecurian - melindungi dari kecurian wang/harta
 Jaminan Setia - melindungi majikan dari pekerja tidak amanah
 Insurans kesihatan - perlindungan dari kos hospital
 Insurans Pendidikan - membiayai belanja pendidikan anak
 Insurans Gadaian - untuk orang yang buat pinjaman kewangan untuk beli aset
TAKAFUL
- Adalah insurans yang diuruskan secara Islam
PRINSIP TAKAFUL:
- Guna 3 prinsip insurans kovensional dan ditambah dengan konsep berikut:
i. Mudharabah – perkongsian untung
ii. Tabaruk – derma dengan ikhlas/wujud dana bersama
- Dijalankan dengan asas:
Tiada Gharar – ketidakpastian
Tiada Maisir – perjudian
Tiada Riba – faedah
PRODUK SKIM TAKAFUL:
Takaful keluarga - seperti insurans hayat
Takaful am – perlindungan kepada risiko lain spt kebakaran, kecurian, kemalangan
TATACARA MEMBELI INSURANS TATACARA MEMBUAT TUNTUTAN:
Hubungi ejen/insurer
Dapatkan maklumat tentang polisi
dan syarat
Dapatkan polisi daripada ejen /
insurer
Isi borang cadangan dengan „Prinsip
Penuh Percaya Mutlak‟
Dapatkan borang tuntutan dari insurer.
Isikan butir:
1. Bila / Bagaimana berlaku
2. Jumlah kerugian
Bayar premium
Dapatkan nota lindung
Buat laporan polis
Hantar borang kepada insurer berserta:
Polisi / dokumen hak milik/geran
dokumen bukti / gambar –jika ada
Insurer buat siasatan
Jika tuntutan sah dan benar, pampasan
dibayar

37
Maksud
- memindahkan barang dari satu tempat ke tempat lain.
Peranan Pengangkutan
 Mengelakkan lebihan dan kurangan barang di pasaran
 Memudahkan mobiliti / pergerakan tenaga buruh
 Mengurangkan kos penyimpanan stok
 Membantu pertumbuhan ekonomi dan pembangunan negara
 Memperluaskan pasaran dan menggalakkan perniagaan antarabangsa
 Menggalakkan pengeluaran secara besar-besaran
 Mengelakkan pembaziran
 Mempelbagaikan pilihan pengguna
 Menyebarkan hasil ciptaan sains dan teknologi
 Menggalakkan pengaliran modal dan industri pelancongan
Jenis Pengangkutan
Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Jalan raya
Kelebihan Kekurangan
i. Mudah didapati dan digunakan
ii. Murah dan cepat untuk perjalanan
jarak dekat
iii. Serahan barang dari pintu ke
pintu
iv. Fleksibel dari segi arah perjalanan
dan jadual
i. Ruang muatan terhad
ii. Kesesakan lalu lintas dan cuaca buruk
iii. Mahal dan lambat untuk perjalanan jauh
iv. Penggunaan tenaga buruh yang tinggi
Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Rel
i Murah dan cepat bagi jarak jauh
ii Ruang muatan lebih luas
iii Ada gerabak khas untuk bawa
barang
i. Mahal dan lambat bagi jarak dekat
ii. Tiada perkhidmatan pintu ke pintu
iii. Tidak fleksibel kerana arah dan masa
perjalanan ditetapkan
iv. Kos penyelenggaraan tinggi
TOPIK 10 : PENGANGKUTAN
Pengangkutan
Darat
Jalan raya Rel
Laut
Kapal kargo Kapal kerentan
Kapal pesisir
pantai
Kapal penumpang
Udara
Kapal terbang Helikopter
Saluran paip
Pengangkutan

38
Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Laut
i. Boleh bawa muatan yang banyak
ii. Tambang lebih murah
iii. Lebih selamat sebab kadar
kemalangan rendah
iv. Tiada kesesakan lalu lintas
v. Penting untuk perniagaan
antarabangsa
i. Tiada serahan dari pintu ke pintu
ii. Kerja pemunggahan yang banyak
iii. Perjalanan lambat sampai
iv. Perkhidmatan terhad di kawasan
yang ada kemudahan pelabuhan /
jeti sahaja
Kelebihan dan Kekurangan Pengangkutan Udara
i. cepat
ii. selesa
iii. mengurangkan kos insurans
iv. selamat
v. tidak perlu menyimpan stok yang
banyak dan mengurangkan kos
pergudangan
vi. dapat menghubungi kawasan
pedalaman
vii.sesuai untuk mengangkut barang
mahal, segar dan diperlukan segera
i. kos mahal
ii. gangguan cuaca
iii. ruang muatan terhad
iv pemunggahan yang kerap dan tiada
serahan barang dari pintu ke pintu
v. penggunaannya terhad
Kelebihan dan Kekurangan Saluran Paip
i. Mudah dan cepat
ii. Selamat
iii. Menjimatkan kos pengangkutan
i. Penggunaannya terhad
ii. Masalah kebocoran dan sukar diperbaiki
iii. Kos pemasangan yang tinggi
Pengkontenaan
- Satu sistem mengangkut barang dalam peti kontena sebagai satu unit.
- Kelebihan guna kontena:
Jimatkan masa
Jimatkan tenaga buruh kerana kurang kerja pemunggahan dan
barang dipunggah menggunakan jentera khas / kren / forklif
Kurangkan barang rosak dan selamat kerana terhindar daripada kesan cuaca
Kurangkan kecurian sebab kontena dikunci
Kurangkan kos insurans, kos angkutan dan kos gudang kerana pengangkutan
sepadu
Memudahkan hal dokumentasi
Boleh guna sistem pengangkutan TIR
- Kekurangan guna kontena:
Kos modal yang tinggi
Perlukan peralatan khas seperti kren
Tidak sesuai bawa barang pukal seperti kayu balak, batu bata
Perlukan sistem pengangkutan bersepadu

39
Faktor Pemilihan Jenis Pengangkutan
MAKSUD KOMUNIKASI
Komunikasi ialah proses penyampaian maklumat, berita dan dokumen mengenai barang,
keadaan pasaran dan perkhidmatan yang berlaku antara dua pihak menggunakan media
komunikasi seperti telefon, telefaks, teleks, internet, perkhidmatan pos dan kurier.
PERANAN KOMUNIKASI
1. Melicinkan dan mempercepatkan aktiviti perdagangan
2. Memperluaskan pasaran
3. Menyebarkan maklumat
4. Mengelakkan kerugian dan kerosakan
5. Memudahkan kawalan dan pentadbiran perniagaan
6. Memudahkan kegiatan promosi
JENIS-JENIS PERKHIDMATAN KOMUNIKASI
(i) Televisyen dan radio.
(ii) Perkhidmatan Pos.
(iii) Perkhidmatan Telekomunikasi.
(iv) Perkhidmatan Kurier.
FAKTOR
PEMILIHAN JENIS
PENGANGKUTAN
KOS
PENGANGKUTAN
JENIS DAN SIFAT
BARANG
RISIKO KEROSAKAN
NILAI BARANG
KESEGERAAN
JARAK
PERJALANAN
SAIZ, BERAT, DAN
KUANTITI BARANG
MUDAH DIDAPATI
KESELESAAN
TOPIK 11: KOMUNIKASI

40
Perkhidmatan mel
PERKHIDMATAN POS Perkhidmatan kaunter
Perkhidmatan lain
Perkhidmatan lisan
PERKHIDMATAN TELEKOMUNIKASI Perkhidmatan bercetak
Perkhidmatan audiovisual
PERKHIDMATAN KURIER
Menghantar mel, dokumen dan bungkusan dengan segera.
Kelebihan perkhidmatan kurier
o penghantaran cepat dan selamat.
o serahan pintu ke pintu.
o dapat perlindungan insurans.
o menyediakan perkidmatan menghantar kargo.
o bagi bungkusan bercukai, syarikat kurier akan menguruskan segala dokumentasi
kastam bagi pihak pengirim.
Kekurangan perkhidmatan kurier
kos tinggi.
terhad kepada kiriman yang penting dan diperlukan dengan segera
Faktor Pemilihan Jenis Perkhidmatan Komunikasi
FAKTOR
PEMILIHAN
JENIS
KOMUNIKASI
KOS
JARAK
KESEGERAAN
JENIS
MAKLUMAT
MUDAH
DIDAPATI

41
MAKSUD PERGUDANGAN
Pergudangan adalah aktiviti penyimpanan barang dengan selamat di gudang sehingga
barang itu diperlukan di pasaran.
Membolehkan pengeluaran dan bekalan berterusan
Membantu perniagaan antarabangsa
Membantu menstabilkan harga
Membolehkan aktiviti pecah pukal dilakukan
Mengelakkan kerosakan dan pembaziran
Menjamin keselamatan barang
CIRI GUDANG YANG BAIK
Ciri Gudang Yang Baik
i. Lokasi yang sesuai
ii. Mempunyai ciri keselamatan yang baik
iii. Kesesuaian gudang dengan barang yang disimpan
iv. Ruang gudang yang luas dan teratur
v. Pengurusan yang cekap dan sistem perekodan yang teratur
vi. Peralatan yang lengkap
JENIS GUDANG
Bil Jenis Milikan Lokasi
Jenis barang yang
disimpan
1.
Gudang
pengilang
Pengilang Berhampiran kilang
Bahan mentah dan barang
siap
2.
Gudang
pemborong
Pemborong
Berhampiran
pembekal/peruncit
Barang siap yang dibeli
secara pukal
3.
Gudang
peruncit
Peruncit besar-
besaran seperti
pasar raya/ gedung
aneka jabatan
Berhampiran premis
perniagaannya
Barang siap yang dibeli
secara pukal
4.
Gudang
kerajaan
Agensi kerajaan
seperti Lembaga
Pemasaran
Pertanian
Persekutuan
(FAMA) / Lembaga
Kemajuan Ikan
Malaysia (LKIM) /
Padiberas Nasional
Berhad (BERNAS)
Terletak di kawasan
yang sesuai dengan
penubuhannya .
Contoh: Gudang FAMA
di kawasan pertanian/
Gudang LKIM di
kawasan pendaratan
ikan/ gudang BERNAS
di kawasan penanaman
padi
Barang-barang yang
berkaitan dengan agensi
tersebut.
Contoh:
Gudang FAMA – barang
pertanian/ Gudang LKIM –
ikan/ Gudang BERNAS -
beras
5.
Gudang
berbon
Gudang kastam –
milik kerajaan
Gudang berlesen –
milik swasta
Di lapangan terbang
/pelabuhan
Barang bercukai yang
belum dijelaskan cukainya.
Barang keluaran tempatan
yang dikenakan duti eksais
6.
Penyetoran
Sejuk
Pengeluar/
pemborong/ syarikat
swasta / agensi
kerajaan
Berhampiran dengan
tempat pengeluaran/ di
lapangan terbang/
pelabuhan
Barang mudah rosak seperti
ikan /daging
TOPIK 12: PERGUDANGAN
PERANAN
PERGUDANGAN

41
MAKSUD PROMOSI
Suatu proses memberitahu , memujuk dan mempengaruhi pelanggan agar sedar tentang
sesuatu barangan dan berminat membeli dan menggunakan sesuatu barangan.
Peranan Promosi
- Menyampaikan maklumat, memberitahu kewujudan barang, dan mempengaruhi pembeli.
- Mewujudkan, mengekalkan dan meluaskan pasaran baru dan sedia ada.
- Menaikkan imej barang dan syarikat menjadi lebih popular.
- Mengatasi pesaing supaya pengguna sentiasa membeli barang yang dipromosikan.
- Meningkatkan jualan dan keuntungan kerana permintaan meningkat.
Kaitan promosi dengan pemasaran
- Promosi merupakan sebahagian daripada strategi pemasaran
- Strategi pemasaran terdiri daripada campuran pemasaran dan sasaran pasaran
- Sasaran pasaran merupakan kumpulan pengguna yang telah dikenal pasti
- Campuran pemasaran terdiri daripada promosi, produk, harga dan agihan
- Keempat-empat unsur dalam campuran pemasaran perlu dirancang dengan teliti supaya
menepati kumpulan sasaran
- Produk yang dihasilkan mesti menepati cita rasa pelanggan
- Harga yang dikenakan mestilah berpatutan
- Promosi sesuatu barang yang dibuat mestilah menarik minat pengguna membeli.
- Agihan merupakan aktiviti menyampaikan barang atau produk kepada pengguna akhir.
JENIS PROMOSI
a) Pengiklanan
Memperkenalkan barangan baru dan sentiasa diingati
Jenama barangan di pasaran lebih popular, imej yang lebih baik dan terkenal.
Akhirnya mempengaruhi dan memujuk pengguna membeli sesuatu barang.
Di samping itu mendapat maklumat sesuatu barangan
Tiga jenis gaya tarikan iklan atau pujukan iklan adalah;
 Pujukan rasional - Mengaitkan sesuatu pembelian dengan kepentingan peribadi pembeli.
- Pembelian barang dikatakan lebih jimat, lebih nilai dan berkualiti.
 Pujukan emosi - Menimbulkan perasaan positif supaya orang ramai terdorong membeli.
- Mesej iklan ada unsur rasa kasih sayang, bangga, dan gembira.
 Pujukan moral - Mengaitkan pembelian dengan unsur nilai yang positif seperti
menjaga
kebersihan alam sekitar, perpaduan, dan amalan tolong-menolong.
Pengiklangan boleh dilakukan dalam tiga cara, iaitu;
Iklan penerangan – memberi penerangan semata-mata.
Iklan memujuk – mengandungi unsur pujukan supaya pengguna membeli
Iklan mengingat – mesej yang diulangi supaya pengguna sentiasa ingat sesuatu jenama
b) Promosi Jualan
Kaedah galakan jualan bagi tempoh yang singkat bagi menarik pelanggan baru
Barangan mudah dikenali dan menggalakkan pengguna membeli.
Ini dapat mengatasi pesaing dalam tempoh yang singkat.
Tiga cara promosi jualan iaitu;
 Promosi Pengguna – Apabila pengguna didorong membeli dengan tawaran istimewa
iaitu; hadiah percuma, potongan harga, dan peraduan.
 Promosi pengedar – Apabila pemborong dan peruncit diberi insentif supaya menambah
pengedaran dan jualan. Contohnya hadiah wang dan diskaun.
 Promosi jualan – Apabila jurujual digalakkan menjual secara lebih berkesan. Mereka
ditawarkan bonus, komisen, dan percutian.
TOPIK 13: PROMOSI

c) Jualan Terus
Kaedah promosi sesuatu barangan secara peribadi melalui jurujual
Caranya – sistem parti, pergi dari rumah ke rumah untuk menerangkan, dan memujuk
pengguna secara berkomunikasi dua hala.
Cara dan teknik memujuk dapat disesuaikan serta tahu reaksi pengguna.
Pengguna mendapat layanan peribadi dan boleh bersoal jawab dengan juru jual.
Juru jual mendapat komisyen mengikut jualan yang dibuatnya.
d) Publisiti
Penyebaran maklumat menerusi media secara percuma oleh pihak media
Ini bertujuan memberitahu barangan baru, keistimewaan, dan lokasi jualan
Maklumat dikawal syarikat media sepenuhnya
Kelebihan - Jimatkan kos promosi, lebih diyakini, liputan lebih meluas, jalin hubungan
baik dengan orang ramai
Kelemahan – berita terhad, maklumat tak jelas, kritikan negatif media, masa siaran
tidak sesuai, dan kandungan mesej sukar dirancang.
MEDIA PENGIKLANAN
Media Bercetak Terdiri daripada akhbar, majalah, halaman kuning, poster, papan
tanda, sepanduk, kad perniagaan, kalendar dan diari.
Ciri Umum Gambar, mesej dan maklumat ditaip atau dicetak pada helaian kertas,
kepingan logam atau bahan fabrik tertentu seperti kain.
Ciri Khusus Makumat boleh dicetak secara berwarna atau hitam putih dan boleh
dibaca berulang kali.
Kelebihan Mudah dan murah disediakan. Akhbar dan majalah, sebarannya luas.
Kekurangan Kurang menarik kerana tiada suara dan kesan animasi.
Media Elektronik Iaitu internet, televisyen, radio, pawagam, lampu neon dan skrin besar.
Ciri Umum Ada unsur bunyi, gambar bergerak, beranimasi, berwarna, menarik.
Ciri Khusus Radio hanya ada bunyi tanpa gambar.
Kelebihan Semua golongan mudah faham kerana ada gambar dan beranimasi.
Kekurangan Tayangan dan siaran belum pasti mendorong pengguna membeli.
Media Lain Keterangan
Papan Tanda Papan iklan yang dibuat daripada logam, dipasang pada bangunan,
ditepi jalan raya, di laluan utama, di simpang jalan atau di lebuh raya.
Peragaan Tingkap Barang dipamer di luar kedai bagi menarik perhatian pengunjung.
Sampel / Hadiah Barang yang dihadiahkan supaya pengguna tertarik membeli.
Pameran / Ekspo Mempamer barang disuatu majlis keramaian untuk dicuba dahulu.
Belon Udara Belon yang terapung di udara untuk menarik perhatian pengunjung.
FAKTOR PEMILIHAN MEDIA PENGIKLANAN
Faktor Pemilihan Keterangan
Jenis barang Sama ada barang kegunaan harian atau berteknologi tinggi.
Kos pengiklanan Belanja mengguna media yang murah atau yang mahal.
Tujuan pengiklanan Mengiklan bagi mengatasi pesaing atau menyampai maklumat sahaja
Saiz perniagaan Keupayaan modal perniagaan memilih media yang mahal.
Sasaran pengguna Kategori pengguna yang ditujukan sesuatu mesej iklan.
Luas pasaran Mamasarkan barang ke pasaran tempatan ataupun ke merata tempat
Dasar kerajaan Undang-undang dan peraturan penyiaran iklan oleh pihak berkuasa.
CARTA PEMBELAJARAN PROMOSI

43
1. Menyediakan penyelidikan dan pembangunan
Agensi
Berkaitan
Peranan agensi
MARDI
Institut Penyelidikan dan Pembangunan Pertanian Malaysia – membuat
penyelidikan berkaitan ternakan, tanaman padi, sayur dan buah-buahan
MRB
Lembaga Getah Malaysia - membuat penyelidikan tentang teknik tanaman
getah, industri keluaran getah dan pasaran getah.
MPOB
Lembaga Minyak Sawit Malaysia – menyelidik tentang teknik tanaman
sawit, kaedah pemprosesan minyak sawit, pasaran minyak sawit, memberi
latihan dan nasihat kepada petani.
SIRIM
BERHAD
Menyelidik kualiti keluaran industri tempatan. Manyediakan piawaian dan
jaminan kualiti barang buatan tempatan.
FRIM
Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia - menyelidik tentang sektor
perhutanan dan pembangunan penggunaan sumber hutan.
FRI
Institut Penyelidikan Perikanan – menyelidik tentang teknik penternakan
ikan. Teknologi ternakan diajar dan disebarkan kepada pengusaha.
MPIB
Lembaga Perindustrian Nanas Malaysia – menyelidik tentang teknik
tanaman nanas, kaedah pemprosesan dan pemasarannya
MCB
Lembaga Koko Malaysia – menyelidik tentang indsutri koko dari segi
penanaman, pemprosesan, pembangunan kegunaan dan pemasaran koko.
PMBM
Lembaga Lada Hitam Malaysia – menyelidik tentang promosi dan
pemasaran lada hitam, kegunaan baru dan kualiti produk lada hitam.
Promosi
Peranan promosi
Menyampaikan
maklumat
Menggalakkan
pembelian
Menarik perhatian
pelanggan
Meningkatkan imej
barang
Mengatasi
barangan pesaing
lain
Mengingat tentang
jenama sedia ada
Pemasaran
Sasaran Pasaran
Campuran
Pemasaran
Keluaran
Harga
Agihan
Promosi
Jenis Promosi
Pengiklanan
Gaya Tarikan Iklan
Pujukan Rasional
Pujukan Emosi
Pujukan Moral
Media Iklan
Media Cetak
Media Elektronik
Media Lain
Jualan Terus Publisiti
Promosi Jualan
Promosi Jurujual
Promosi Pengguna
Promosi Pengedar
TOPIK 14: PERANAN KERAJAAN DALAM PERNIAGAAN

44
2. Menyediakan perundangan perniagaan
Aspek
Perundangan
Keterangan dan tujuan undang-undang
Penubuhan
Akta Syarikat 1965 – garis panduan menubuhkan syarikat
Akta Perkongsian 1961 – garis panduan menubuhan perkongsian, syarat
perjanjian, kuasa keahlian dan pembubaran perkongsian.
Akta Koperasi 1948 – garis panduan penubuhan koperasi, kuasa lembaga
pengarah, pengendalian akaun dan mesyuarat agung.
Akta Perbankan dan Institusi Kewangan 1989 – garis panduan penubuhan
bank, syarikat kewangan dan institusi bukan bank.
Pengeluaran
Akta Hakcipta 1987 – melindungi hak cipta bahan atau harta intelek.
Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 – garis panduan mengawal dan
mencegah pencemaran.
Jualan
Akta Jualan Barangan 1957 – panduan berjual beli & kontrak jualan
Akta Sewa Beli 1967 – garis panduan jual beli secara sewa beli.
Akta Perihal Dagangan 1972 – mengawal iklan mengelirukan
Akta Jualan Langsung 1993 – garis panduan urusniaga jualan langsung
Akta Kawalan Harga 1946 – garis panduan harga barang kawalan
Akta Timbang dan Sukat 1972 – peraturan alat timbang dan sukat.
Akta Francais 1998 – garis panduan perniagaan francais.
Akta Kastam 1967 – fungsi kastam dan prosidur import dan ekspot.
Akta Lain
Akta Cukai Pendapatan 1967 – kewajipan membayar cukai.
Akta Kumpulan Wang Simpanan Pekerja 1991 – kewajipan caruman wang
oleh pekerja bagi menjaga kebajikan sewaktu bersara.
Akta Keselamatan Sosial Pekerja 1969 – perlindungan kepada pekerja
melalui caruman oleh majikan dan pekerja.
3. Menyediakan Latihan dan Pengurusan
Agensi Latihan Peranan dan fungsi agensi
NPC
Perbadanan Produktiviti Negara – menyediakan latihan pengurusan
supaya kualitinya meningkat. Menyediakan kursus, bengkel dan seminar.
MARA
Majlis Amanah Rakyat – menyediakan latihan & bimbingan keusahawanan.
Memberi nasihat dan kepakaran dalam pengurusan, perakaunan, teknikal
kepada usahawan dalam perniagaan dan perindustrian.
SMIDEC
Perbadanan Pembangunan Industri Kecil dan Sederhana – memberi
khidmat sokongan, bimbingan dan latihan kepada usahawan IKS.
4. Menyediakan kemudahan infrastruktur dan ruang niaga
Agensi Terlibat Keterangan dan fungsi agensi
MARA Membina bazar, arked kedai, rumah kedai, dan medan selera.
UDA HOLDINGS
Membangun bandar baru, bangunan pejabat, kompleks perniagaan,
bangunan kilang, rumah kediaman, dan ruang niaga di pusat bandar.
TPM
Membina kawasan untuk pusat penyelidikan teknologi tinggi yang
dilengkapi ruang pameran, dewan persidangan, pusat teknologi, pusat
pembelajaran dan auditorium.
PKEN
Menyediakan tapak industri, kawasan bandar baru, dan pusat
perniagaan, ruang niaga untuk disewa.
MDC
Membangunkan koridor raya multimedia yang lengkap dengan kompleks
perniagaan, bandar baru, dan infrastruktur lain.

45
5. Promosi dan Pemasaran
Agensi Berkaitan Keterangan dan fungsi agensi
FAMA
Menyedia kemudahan pemasaran hasil pertanian seperti tapak
pasar tani
MATRADE Mengadakan promosi barang tempatan di negara asing.
PKKM
Menyelidik, menyediakan ruang pameran, mempromosi hasil kraft
tangan
BERNAS Memasarkan hasil padi dan beras supaya harga terjamin dan stabil.
6. Memberi Insentif Pelepasan Cukai
Jenis Insentif Keterangan Insentif Pelepasan Cukai
Taraf perintis
Dikecualikan membayar cukai dalam tempoh tertentu
sebagai insentif pelabur tempatan dan luar negara.
Elaun cukai pelaburan
Potongan cukai bagi industri berintensifkan modal dan
lambat mendapat hasil.
Elaun pelaburan semula
Potongan cukai bagi pelaburan membina loji, kilang atau
mengautomasi kilang supaya pengeluaran meningkat.
Pengecualian cukai Dikecualikan cukai bagi syarikat berstatus MSC.
Potongan cukai Potongan cukai dua kali bagi barang eksport.
7. Menyediakan Kemudahan Pembiayaan
Agensi pembiayaan Keterangan dan fungsi agensi
KPuN
Kementerian Pembangunan Usahawan – membantu
menyediakan dana bagi pelbagai jenis skim pembiayaan modal
usahawan IKS.
MARA
Majlis Amanah Rakyat – memberi pinjaman modal kerja,
membeli aset, dan modal mengembangkan perniagaan.
PUNB
Perbadanan Usahawan Nasional Berhad – bantuan kewangan
kepada usahawan untuk membeli saham dan pembiayaan
ekuiti.
BPIMB
Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad – sedia
modal bagi membiayai aset tetap, modal kerja, membeli saham.
BPM
Bank Pertanian Malaysia – menyedia modal untuk sektor
pertanian sebagai pinjaman, pendahuluan dan modal.
MIDF
Menyediakan kemudahan pembiayaan aset tetap kilang, infratruktur
dan pelancongan. Membantu pengumpulan modal melalui terbitan
syer.
MTDC
Perbadanan Pembangunan Teknologi Malaysia membiayai program
penyelidikan dan pembangunan barangan tempatan.
TOPIK 15: KONSUMERISME

46
Hak Pengguna
Jenis Hak Pengguna Keterangan Hak-Hak Pengguna
Hak mendapat keperluan asas Wajib mendapat makanan, pakaian, rumah
Hak mendapat keselamatan
Menggunakan barang yang tidak membahayakan
kesihatan dan kecederaan
Hak mendapat maklumat
Mendapat maklumat tepat dan lengkap sesuatu
barang yang ditawarkan.
Hak membuat pilihan Mempunyai kebebasan memilih barang
Hak mendapat gantirugi
Kerugian atas kecuaian peniaga bagi barang yang
digunakan boleh dituntut pampasan
Hak bersuara
Membuat aduan dan teguran melalui wakil yang
dilantik jika wujud amalan urusniaga tidak sihat.
Hak mendapat pendidikan pengguna
Diberi pendedahan kaedah berbelanja yang bijak
dan bertindak sebagai pengguna yang rasional.
Hak mendapat alam sekitar yang
sihat
Kesedaran mendapat persekitaran yang bersih
dan amalan menjaga kebersihan alam.
Tanggungjawab pengguna adalah;
a. Kesedaran mengkritik - boleh membuat aduan, teguran membina
b. Penglibatan dan tindakan – aktif dalam persatuan pengguna dan khidmat sosial
c. Tanggungjawab sosial – memberi derma kepada orang miskin atau tua
d. Tanggungjawab alam semulajadi – menjaga kebersihan dan memelihara alam.
e. Bersatu padu – supaya wujud kekuatan dan pengaruh untuk menjayakan perjuangan
Tanggungjawab pengeluar adalah;
a. Praktikkan amalan perniagaan yang baik - tidak menipu dan jual barang berkualiti
b. Amal pengiklanan yang beretika - iklan mesti tepat tanpa mengguna jenama pesaing
c. Sedia terima rungutan - kaunter khidmat pelanggan dan kaunter aduan diwujudkan
d. Membantu menyebarkan pendidikan konsumerisme - melalui seminar atau forum
e. Memelihara alam sekitar - menggurangkan penggunaan bahan yang mencemarkan
f. Menjalankan tanggungjawab sosial - memberi derma atau biasiswa kepada murid
Maksud
Konsumerisme
- Satu perjuangan bagi melindungi hak dan kepentingan dan
pengguna.
- Satu usaha bagi menyedarkan pengguna tentang hak mereka
supaya taraf hidup meningkat.
Matlamat
Konsumerisme
- melindungi hak pengguna
- mewujudkan iklim perniagaan yang harmoni
- membina kualiti kehidupan yang lebih baik
Maksud
pengguna
- orang menggunakan barang bagi memenuhi keperluan dan
kehendak.
Amalan
perniagaan yang
tidak sihat
- mengenakan harga yang tidak berpatutan
- membuat iklan yang mengelirukan
- menawar barang berkualiti rendah
- menjual barang yang tidak selamat
Membeli dengan bijak – melibatkan teknik berikut;

47
a. Menentukan jenis barang – mengenal pasti sesuatu barang mengikut keperluan
b. Menentukan sebab membeli – keputusan pembelian berasaskan alasan munasabah
c. Menentukan masa membeli – membeli jika ada tawaran istimewa, musim perayaan.
d. Memilih tempat membeli – memilih kedai yang dekat, ada pelbagai barang,
harga berpatutan, barang berkualiti, jujur dan mesra.
e. Mengetahui teknik membeli – membuat perbandingan harga, tengok kualiti barang,
periksa kuantiti barang, tahu tarikh luput, dan ada jaminan
jualan.
Peranan kerajaan dalam melindungi pengguna;
a. Menubuh kementerian yang menjaga hal-ehwal pengguna
- iaitu Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal-Ehwal Pengguna
b. Beri kesedaran tentang konsumerisme
- melalui ceramah dan kempen
c. Mewujudkan akta atau peraturan
- Peraturan Makanan 1985 dan Akta Perihal Dagangan 1972
d. Menubuh kementerian dan jabatan untuk kuatkuasa undang-undang
- Kementerian Kesihatan dan Jabatan Alam Sekitar
Agensi Lain Dan Peranannya Dalam Melindungi Pengguna;
a. Majlis Penasihat Pelindung Pengguna Kebangsaan (MPPPK) @ Majlis Pengguna
- menasihat kerajaan tentang hal-ehwal perlindungan pengguna
- mengelakkan penyelewengan dan ketidakadilan amalan perniagaan
- memberi pendidikan konsumerisme melalui risalah dan televisyen
- mewujudkan petugas yang dapat membantu selesaikan isu-isu kepenggunaan
- menerbitkan Kod Etika Amalan Perniagaan
b. Tribunal Tuntutan Pengguna
- pengguna mudah membuat tuntuan gantirugi dengan cepat dan murah
- menjadi saluran alternatif selain Mahkamah Sivil menuntut gantirugi
- jumlah tuntutan yang tidak melebihi RM25,000
- prosedur tidak rumit serta kurang dokumen tuntutan
c. Persatuan Pengguna
- menerima dan siasat aduan pengguna
- menjalankan penyelidikan dari segi kualiti dan keselamatan barangan
- memberi laporan kepenggunaan melalui penerbitan majalah dan berita pengguna
- menganjurkan bengkel dan forum berkaitan pendidikan kepenggunaan
d. Persatuan Pengeluar
- memastikan ahli mematuhi kod etika berkaitan dengan pengeluaran dan persaingan
- membuat kempen membeli barang buatan tempatan
e. Persatuan Profesional
- memastikan ahli mematuhi garis panduan profesion masing-masing
f. Persatuan Peniaga
- mengingatkan peniaga agar mematuhi peraturan yang berkaitan dengan
perlindungan pengguna dan bersikap jujur dengan pengguna
- menyediakan kod etika mengenai jualan

48
ETIKA AMALAN PERNIAGAAN
- digubal oleh Majlis Penasihat Pelindung Pengguna Kebangsaan (MPPPK)
- mewujudkan keharmonian di kalangan peniaga, pengeluar, pengguna dan kerajaan
- mempunyai 5 prinsip:
1. mengenal pasti dan mengakui hak-hak pengguna
2. tidak menyampaikan maklumat yang mengelirukan
3. mematuhi prinsip perniagaan secara adil
4. tidak memburukkan pesaing
5. mengamalkan perniagaan yang jujur
- mengandungi Etika Penjual dan Etika Pembeli
ETIKA PEMBELI
a. Tanggungjawab terhadap penjual
- mematuhi syarat kontrak dan menjelaskan hutang mengikut tempoh
- tidak boleh memaksa penjual menawarkan perkhidmatan yang melebihi bayaran
- tidak menawarkan harga terlalu rendah sehingga peniaga rugi
- tidak mengembalikan barang tanpa alasan kukuh atau tanpa kad jaminan
- mengamalkan sifat sopan santun semasa berurusan
b. Tanggungjawab terhadap masyarakat
- melibatkan diri dalam persatuan pengguna
- menjaga persekitaran tempat tinggal dan memelihara alam sekitar
- mengelak aktiviti pembakaran secara terbuka yang mencemarkan alam sekitar
- tidak menyebar khabar angin seperti kenaikan harga barang atau bekalan habis
ETIKA PENJUAL
a. Tanggungjawab terhadap pekerja
- menjaga kebajikan pekerja iaitu ada tempat tinggal dan pengangkutan
- memberi bimbingan dan latihan untuk meningkatkan produktiviti
- memberi ganjaran setimpal seperti gaji dan bonus
b. Tanggungjawab terhadap pelanggan
- menyediakan barang berkualiti dan berusaha meningkatkan kualiti barang
- menepati keperluan dan kehendak pengguna pada harga berpatutan
- menyediakan maklumat yang lengkap dan kempen promosi yang jujur
- menyediakan khidmat selepas jualan, khidmat nasihat dan layanan sama rata
c. Tanggungjawab terhadap pemodal
- memaklumkan kedudukan pelaburan dan situasi perniagaan
- memberi kadar pulangan yang memuaskan
- menjalankan pengurusan yang cekap
d. Tanggungjawab terhadap pembekal
- memberi layanan adil kepada semua pembekal
- mematuhi segala syarat kontrak
- berusaha menjual barang dengan segera
- mengamalkan „sistem payung‟ iaitu sentiasa bekerja sama dengan pembekal
- memastikan syarat kontrak jelas
e. Tanggungjawab terhadap masyarakat
- memelihara alam sekitar dan mengguna sumber secara berkesan
- memberi sumbangan kepada pembangunan dan penyelidikan
- menawarkan biasiswa atau subsidi kepada golongan miskin
f. Tanggungjawab terhadap kerajaan
- membayar cukai
- menyedia peluang pekerjaan
- mengguna sumber bahan mentah tempatan dengan cekap
- berunding dengan kerajaan bagi penggubalan dan perlaksanaan sesuatu dasar

49
Konsumerisme
Hak Pengguna Tanggungjawab
Pengguna
Mendapat keperluan
asas
Kesedaran
Mengkritik
Penglibatan dan
tindakan
Tanggungjawab
sosial
Mendapat
keselamatan
Mendapat maklumat
Membuat pilihan
Mendapat gantirugi
Tanggungjawab
Pengeluar
Amalan perniagaan yang
baik
Iklan yang beretika
Menerima rungutan & buat
pembetulan
Sebar pendidikan
Konsumerisme
Memerlihara
kebersihan
Menjamin keselamatan
alam sekitar
Hak bersuara
Mendapat pendidikan
penggunaa
Alam sekitar sihat dan
selamat
Perlindungan
Pengguna
Tanggungjawab alam
semula jadi
Bersatu padu
Membeli dengan bijak Peranan Kerajaan
Jenis barang dibeli
Alasan membeli
Masa buat membeli
Tempat membeli
Tahu teknik membeli
MPPPK
Tribunal Tuntutan
Pengguna
Persatuan Pengguna
Persatuan Pengeluar
peniaga
Kementerian dan
Jabatan lain
Etika Perniagaan
Etika Penjual Terhadap Etika Pembeli
Pembekal
Pelanggan Pemodal
MasyarakatKerajaan Pekerja
Penjual Masyarakat
CARTA PEMBELAJARAN KONSUMERISME

Perdagangan tahap 1

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

Similar to Perdagangan tahap 1

Similar to Perdagangan tahap 1 (20)

Perdagangan tahap 1