1. https://facebook.com/yplitgroup
Thứ sáu- Ngày 13 với bài toán đồng dư
*Ở một số nước phương Tây, người ta
cho rằng thứ sáu ngày 13 là ngày rủi ro. Tuy
nhiên, cho biết số người mua lô tô tại Pháp
vào thứ sáu ngày 13 cao gấp 3 lần so với
những ngày khác. [1*]
Vậy thứ sáu ngày 13 có đặc điểm gì về mặt
toán học và văn hóa? Nó là ngày tốt hay xấu?
1/ Ý nghĩa thống kê toán học
Bằng lý thuyết đồng dư, toán học chứng minh được một năm bất kỳ có ít nhất một thứ sáu ngày
13 và nhiều nhất ba thứ sáu ngày 13. Hơn nữa, một năm có ba thứ sáu ngày 13 khi và chỉ khi
ngày đầu năm là thứ năm (đối với năm không nhuận) hoặc chủ nhật (đối với năm nhuận). Đó là
trường hợp của năm 2009: có ba thứ sáu ngày 13 rơi vào tháng hai, tháng ba và tháng mười
một. Sự kiện này đã xảy ra vào năm 1998 và sẽ lặp lại vào các năm 2015, 2026.
Năm 2010 và 2011 chỉ có một thứ sáu ngày 13 mỗi năm.
Năm 2012 có ba thứ sáu ngày 13 rơi vào tháng giêng, tháng tư và tháng bảy. Bộ ba “giêng, tư,
bảy” này ít gặp hơn so với bộ ba “hai, ba, mười một”.
Năm 2013 có hai thứ sáu ngày 13 rơi vào tháng 9 và tháng 12. Tổng cộng có 21 thứ sáu ngày 13
từ 2009 - 2019.
Cũng bằng toán học, ta tính được khoảng cách giữa hai ngày thứ sáu 13 gần nhất chỉ có thể là
27, 90, 181, 244, 272, 335 hoặc 426 ngày.
Như vậy, hai thứ sáu ngày 13 gần nhất có thể cách nhau hơn một năm. Đó chính là trường hợp
13-8-1999 và 13-10-2000.
2/ Ý nghĩa văn hóa-tín ngưỡng
Theo Kinh Thánh, Chúa Jésus bị đóng đinh trên thập tự giá vào thứ sáu. Hơn nữa, bữa ăn cuối
1

2. https://facebook.com/yplitgroup
cùng của Chúa với các môn đồ có đúng 13 người. Việc này thường được xem là nguồn gốc việc
kiêng sợ thứ sáu ngày 13.
Kiệt tác Bữa tiệc cuối cùng của Léonardo da Vinci
- Ở Ý, số 17 được gắn với sự rủi ro chứ không phải số 13.
- Ở Trung Quốc, con số này là 4 vì được phát âm gần giống với “tử” nghĩa là chết.
- Ở châu Mỹ Latin, ngày kiêng cữ lại là thứ ba 13. [2*]
- Tại Việt Nam, dân gian truyền nhau câu
“ Mùng 5; 14; 23/ đi chơi còn lỗ mữa là đi buôn”
Như vậy mỗi tháng có 3 ngày “kiêng” làm ăn lớn kể cả đi du lịch (?!). dưới góc nhìn toán học
thì : 14 – 5 = 23 – 14 = 9 (ngày) khỏang các 9 ngày; còn từ 23 tháng trước đến mùng 5 tháng
sau là 11 ngày ( nếu tháng 29 ngay) và 12 ( với tháng 30 ngày.
Tóm lại con số 13, hay các con số khác kiêng kị tùy theo tâm linh mỗi dân tộc, không có
nghĩa khoa học; song liên hệ vào các bài toán đồng dư cũng tại thêm lí thú cho học tập
BÀI TẬP
Hãy chứng minh:
1) Một năm bất kỳ có ít nhất một thứ sáu ngày 13 và nhiều nhất ba thứ sáu ngày 13.
2) Một năm có ba thứ sáu ngày 13 khi và chỉ khi ngày đầu năm là thứ năm (đối với năm không
2

3. https://facebook.com/yplitgroup
nhuận) hoặc chủ nhật (đối với năm nhuận).
3) Khoảng cách giữa hai ngày thứ sáu 13 gần nhất chỉ có thể là 27, 90, 181, 244, 272, 335 hoặc
426 ngày.
Nguồn : [1*] Báo Le Figaro (Pháp) số ra ngày 11-3-2009
[2*] Diễn đàn VMF
3