1. 5. A industrialización e
sociedade na España do século
XIX
Yasmina Jamardo

2. 1. Poboación e agricultura no século
XIX
1.1 O crecemento demográfico 1.2 Migración e crecemento
 Aumento de poboación urbano
 Crises de subsistencia  Emigración de moitos
 Maior aumento da poboación en campesiños
: Madrid, Cataluña, Murcia,
Canarias e País Vasco  Éxodo rural cara: Madrid,
Barcelona e Biscaia
 Emigración de moitos
españois a América Latina
 Aumento da urbanización
 Poboación rural

3. 1.3 A reforma agraria liberal
 Abolición do réxime señorial
 Desvinculación da propiedade
 Desamortización das terras da igrexa
 Consolidación da propiedade privada
 Mentalidade baseada en vivir das rendas
 Privatización das terras comunais signifacou para os
campesiños pobres a perda dos dereitos á utilización
de pastos, obtención de leña, arrendo, etc.
 Empobrecemento maior

4. 1.4 Un escaso desenvolvemento
agrario
 Baixos rendemento agrícolas
 Estrutura da propiedade
1. Latifundios
2. Minifundios
 Principais productos:
1. Cereal
2. Pataca
3. Millo
4. Arroz
5. Cítricos
 Productos de exportación

5. 2. Os inicios da industrialización
2.1 A industrialización Española
1. Incompleta
 Principais factores que influíron negativamente na
industrialización:
1. Escasa capacidade de compra
2. Falta de investimentos
3. Problemas de transporte
4. Escaseza de fontes de enerxía
5. Posición afastada
 Proteccionismo

6. 2.2 A industria téxtil
 Concentración en Cataluña
 Proceso de mecanización
 Vapores
 Creación de colonias
industriais
 Cataluña protexida da
competencia exterior pola
lexislación proteccionista

7. 2.3 A siderurxia
 Altos fornos españois en Andalucía
 Asturias
 Consolidación da industria siderúrxica no País
Vasco
 Construcción de empresas de construcción
metalúrxica e naval
 Importante sector bancario

8. 3. Minaría e ferrocarril
3.1 A explotación mineira
1. Extracción de carbón e ferro
2. Depósitos da hulla en
Asturias
3. Principais minas de ferro en
Biscaia
4. Depósitos de chumbo, cobre,
mercurio e cinc

9. 3.2 O ferrocarril
 Lei xeral de ferrocarrís
(1855)
 Estutura radial no centro
de Madrid
 Favorecemento do
translado de persoas e de
mercadorías
 Axuda á formación dun
mercado nacional máis
integrado

10. 4. A economía española no cambio
de século
4.1 A crise agraria de finais do século XIX
1. Causas:
 Productos chegados de continentes europeos con prezos máis
baixos.
1. A caída dos ingresos agrarios
2. Crise da viticultura ao espallarse a praga da filoxera
francesa

11. 4.2 Novas enerxías e novas
industrias
 Electrificaciónde España
 Difusión do petróleo como combustible
 Invención do motor de explosión
 Industria do automóvil
 Expansión da industria metalúrxica
 Expansión da industria química

12. 4.3 Expansión industrial e
desequilibrios
 Forte crecemento demográfico
 Consolidación dun sector industria en Cataluña e
no País Vasco
 Implantación de empresas españolas e
extranxeiras en Asturias, Valencia e Madrid
 Investimentos
 Novas cavaduras e regadíos
 Diversificación e especialización dos cultivos
 Aumento da gandaría para o consumo das cidades

13. 5. A sociedade española do século
XIX
5.1 Novas clases dirixentes
 Nobreza terratenente
 Alta burguesía
 Mediana burguesía

14. 5.2 Os campesiños
 Réxime de aluguer
 Xornaleiros
 Arrendos caros
 Escaso traballo
 Campesiños sometidos á arbitrariedade dos
amos

15. 5.3 As clases populares urbanas
 Artesáns
 Persoas dedicadas aos
servizos
 Mulleres para o servizo
doméstico

16. 5.4 O proletariado industrial
 Emigración de moitos campesiños á cidade,
empregábanse nas novas fábricas.
 Como consecuencia: creación do proletariado
industrial
 Crecemento da industria e da minaría

17. 6. As orixes do movemento obreiro
6.1 Ludismo e sindicalismo
 Sucesos de Alcoi
 Incendio da fábrica Bonaplata
 Creación dos sindicatos
 Asociación de Teceláns en
Barcelona
 Primeria folga xeral
 Creación da Federación
Española da Asociación
Internacional de Traballadores

18. 6.2 O socialismo
 Fundación do PSOE (partido socialista obrero
español)
 Creación da UXT (unión xeral de traballadores)
 Defensa da acción política
 Obxetivo dos socialistas: revolución social e
cambio do sistema capitalista por unha
sociedade igualitaria

19. 6.3 O anarquismo
 Defensa da acción directa contra a sociedade
burguesa e capitalista
 Espiral de violencia
 Época marcada polos atentados a varios
personaxes políticos, símbolos da burguesía e á
igrexa
 Man negra
 A confederación nacional do traballo

20. 6.4 Os conflictos agrarios
 Periódicas crises de subsistencia que
provocaban situacións de fame
 Crispación social
 Alzamentos campesiños
 Loja (granada, 1861)

21. 7. Economía e sociedade de Galicia
no século XIX
 7.1 Os problemas da
agricultura
 Proceso de
desamortización
 Sistema de foros
 Intentos por redimir os
foros
 As mesmas técnicas de
Na Fábrica de Tabacos da Coruña
cultivo e cultivos agrarios
traballaron ao redor de 3000 mulleres
 Minifundismo

22. 7.2 O fracaso da industrialización
 Ausencia de industrias
 Declive do sector do liño
 Fábrica de louza e cerámica de sargadelos
 Ferrarías
 Sector pesqueiro e conserveiro
 Fabricación de curtidos
 Fábrica de tabaco
 Arsenal

23. 7.3 Poboación e sociedade galega
 Aumento da poboación galega
 Emigración a Ultramar
 Sociedade dividida entre os rendistas
 Rendeiros
 Fidalgos
 Campesiñado dividido entre pequenos
propietarios: rendatarios e campesiños pobres.
 Clases urbanas

24. 7.4 Conflictos sociais en Galicia
 Resistencia ao pagamento
dos impostos
 Ideas da I internacional
 Propostas de republicanismo
federal
 Fundación da primeria
Agrupación Socialista
(1981)
 Ideas anarquistas:
conserveiras e pescadores
Ricardo Mella