Historia da lingua galega

1. Cambios sociais : - Derrube da fidalguía - Eliminación do sistema foral - Acceso do campesiñado á propiedade da terra - Consolidación dunha pequena burguesía industrial e financiera Do rexionalismo ó nacionalismo (1º tercio do s.XX)

8. Sociedades agraristas: - " Solidaridade Gallega ", " Unión Campesiña “: organizacións cun programa político claro que intentan atopar a solución aos problemas organizativos da produción e do foro . - " Acción Galega " (1910): Basilio Álvarez, Cabanillas, Noriega Varela

12. En 1907 nace o xornal A Nosa Terra integramente en galego (que contou dende o comezo con 2.000 subscritores). 10 anos máis tarde, convertirase no órgano de expresión das Irmandades da Fala e posteriormente, en 1932, do Partido Galeguista.

14. A aparición do nacionalismo Local onde se fundou a primeira Irmandade da no 18/05/1916. Na placa pódese ler: O 18 de maio de 1916 fundouse aquí a primeira das IRMANDADES DOS AMIGOS DA FALA ao impulso dos nacionalistas galegos Antón e Ramón Vilar Ponte (1881-1936 1891-1953).

15. O 18 de maio de 1916 unha xuntanza nos locais da Real Academia Galega da Coruña, á que asistiron arredor de 20 persoas, acordou a creación dunha Irmandade dos Amigos da Fala . Entre os que acudiron á xuntanza estaban Manuel Lugrís Freire, Florencio Vaamonde Lores, Uxío Carré Aldao, ou Ramón Vilar Ponte entre outros.

16. Tiña como obxectivo a defensa, exaltación e fomento da lingua de Galicia, Desde o comezo houbo dous sectores diferenciados : o político e o culturalista.  O político era partidario da conquista do poder político;  o culturalista ‑ dirixido polo grupo ourensán de Vicente Risco‑ pretendía a defensa e potenciación da cultura galega.

18. No político, crítica ó estado centralista como causa dos males de Galicia. Manifesto da Primeira Asemblea Nacionalista en Lugo o 18 de Novembro de 1918, a autonomía integral da nación galega. Reivindican un estado federal . Igualdade de dereitos políticos para a muller Existencia dun Parlamento Galego que elixiría un goberno galego. As competencias serían moi amplas: educación, réxime bancario, crédito agrícola, construción e administración de ferrocarrís....

19. No cultural : pulo na defensa e potenciación da Lingua e Cultura Galegas . actividades culturais: cursos de Galego, Historia, Literatura ou Arte de Galicia....

20. Os membros das Irmandades usarán o galego, xa non unicamente para a expresión lírica, senón en tódolos eidos. Para acadar isto propóñense: - recuperación e modernización da nosa tradición cultural, - a superación do autoodio polos falantes. Os traballos que desenvolveron foron: elaboración de gramáticas e diccionarios, un gran labor teatral, planos para a galeguización do ensino e unha intensa actividade editorial (Lar na Coruña, Céltiga en Ferrol, Alborada en Pontevedra). Dentro destes traballos destaca a creación da Revista Nós (Grupo ourensán formado por Risco, Cuevillas e Otero Pedrayo).

21. En resume, as Irmandades representan o primeiro nacemento cultural que tenta espallar e proxectar o seu pensamento sobre o pobo.