Κ.Π. Καβάφης: Όσο μπορείς Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας,Ν. Λογοτεχνία γ΄γυμνασίου

1. Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ: ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ
Επιμέλεια : Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 1
ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ - ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Γλωσσικά: Μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου: μέσα στο πλήθος των κοινωνικών
σχέσεων και συναναστροφών
εξευτελίζω: μειώνω το κύρος, την αξία, την ποιότητα
εκθέτω: διασύρω
Α΄ στροφή - α΄ ενότητα: Ο κίνδυνος ευτελισμού (υποβιβασμού, ταπείνωσης) της ζωής
1. Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις : Ο ποιητής, αναγνωρίζοντας
το περιορισμένο των ανθρώπινων δυνατοτήτων ως προς την εκπλήρωση στόχων και
προσδοκιών, απευθύνει στον αναγνώστη αλλά και στον εαυτό του μία (αρνητική)
παραίνεση :
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
2. α. Με ποιους τρόπους και σε ποιους χώρους, σύμφωνα με τον ποιητή, μπορεί ο
άνθρωπος να ευτελίσει τη ζωή του; (στίχοι 4 και 5)
β. Ποια εκφραστικά μέσα χρησιμοποίησε o ποιητής για να "δείξει" αυτούς τους τρόπους;
Να λάβετε υπόψη σας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ποιητικής γλώσσας του Καβάφη.
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Β΄ στροφή - β΄ ενότητα: Οι συνέπειες και η τελική κατάληξη του ευτελισμού της ζωής
3. Επαναλαμβάνεται εδώ η αρνητική παραίνεση: Μην την εξευτελίζεις
Με ποιους τρόπους;
α. πηαίνοντάς την β. γυρίζοντας γ. εκθέτοντάς την
Σε τι; Εξηγήστε το νόημα →........................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

2. Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ: ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ
Επιμέλεια : Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 2
4.Με βάση και την προηγούμενη απάντησή σας, ποιος είναι ο γραμματικός και
σημασιολογικός ρόλος των 3 τροπικών μετοχών;
→.................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
5.Ποιές συνέπειες έχει για τον άνθρωπο ο ευτελισμός της ζωής; Να εξηγήσετε το νόημα
των όρων: ξένη, φορτική
→..........................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
6.α.Ποιο μοντέλο και ποια στάση ζωής προτείνει στον άνθρωπο του σήμερα ο ποιητής;
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
β. Με ποιον τρόπο η αυτογνωσία, η πνευματική καλλιέργεια και τα ποικίλα
ενδιαφέροντα του ατόμου μπορούν να το προστατέψουν από τον κίνδυνο ευτελισμού της
ζωής, από την ομοιομορφία των συμπεριφορών και την ισοπέδωση της ατομικότητας ;
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
7.Έχει συμβεί να βρεθείτε, παρά τη θέλησή σας, σε χώρους και με παρέες που δεν ήταν
της δικής σας επιλογής; Που δεν μπορέσατε να επικοινωνήσετε μαζί τους; Πώς νιώσατε;
.....................................................................................................................................................

3. Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ: ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ
Επιμέλεια : Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 3
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
8. Μελετήστε το επόμενο ποίημα του Καβάφη. Υπάρχουν ομοιότητες με το "Όσο μπορείς";
«Πρόσθεσις» (1897)
Αν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω.
Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω –
που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ)
που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί
απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό
δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά με αρκεί.
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
9. Να κάνετε τις σωστές αντιστοιχίσεις:
«Μην την εξευτελίζεις…εκθέτοντάς την» προσδιοριστικό επίθετο
«πολλή συνάφεια του κόσμου» ιδιωματισμός
«ξένη», «φορτική»
«πολλές κινήσεις»
παρομοίωση
«μες… του κόσμου
μες ... κι ομιλίες»
εικόνα
«πηαίνοντας»
«στες»
προσωποποίηση
«σα μια ξένη φορτική» σχήμα επαναφοράς

4. Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ: ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ
Επιμέλεια : Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 4
10. Ποιες από τις επόμενες λέξεις ή φράσεις πιστεύετε ότι ταιριάζουν στη γλώσσα και στο
ύφος του ποιήματος;
δημοτική
καθαρεύουσα
έχει ιδιωματικές εκφράσεις
έχει τύπους της καθαρεύουσας
αντιποιητική - πεζολογική γλώσσα
έχει έντονο το λυρικό στοιχείο
απλή – καθημερινή γλώσσα
έχει κοσμητικά επίθετα
έχει ιαμβικό μέτρο
ιδιαίτερη σημασία της στίξης
μεγαλόστομο, ρητορικό ύφος
ελεύθερος στίχος
ίσος αριθμός συλλαβών
απουσία ομοιοκαταληξίας
εκφραστική ακρίβεια, καίρια έκφραση
ύφος διδακτικό, φιλοσοφικό
11.Συμπληρώστε την ακροστιχίδα και γράψτε το ποίημα που θα εκφράζει τη δική σας
βιοθεωρία και στάση ζωής :
Ο..................................................................................................................................................
Σ...................................................................................................................................................
Ο..................................................................................................................................................
Μ.................................................................................................................................................
Π...................................................................................................................................................
Ο..................................................................................................................................................
Ρ...................................................................................................................................................
Ε...................................................................................................................................................
Ι....................................................................................................................................................
Σ...................................................................................................................................................