3. Cilat janë njësitë e procesit
kontabël
• Llogaria (konto)
• Ditari
• Libri kryesor (i madh)
Rregjistrimi i transakcioneve bazohet në
sistemin e dyfishtë.
9. Rregullimet dhe pasqyrat
financiare
• Ne fund të periudhes kontabel, rregjistrimet
rregulluese si transakcione te brendshme,
perdoren per te matur netofitimin e periudhes
mbi bazen e te hyrave te perfituara dhe
shpenzimeve te ndodhura.
• Per matjen e netofitimit mbi bazen e realizimit,
perdoret kontabiliteti akrual (i realizimit) kurse per
matjen e netofitimit mbi bazen e keshit perdoret
kontabiliteti i keshit (arketimet dhe pagesat).
10. Çka eshte termi “akrual”?
• Eshte term i cili i referohet situates ne te cilen
keshi nuk eshte arketuar ose paguar ne emer
te te hyrave apo shpenzimeve, por perkunder
kesaj ato duhet te njihen per periudhen qe
kane ndodhur.
• Cdo e hyre apo shpenzim duhet te njihet. Psh.
Me 1.12.2010, firma blen nje polise sigurimi
me afat prej 12 muaj, ne vlere prej 360 €,
kurse pasqyrat financiare duhet t’i hartoj me
31.12.2010. Si duhet te trajtohet ?
11. Parimet e te hyrave
• Parimi i realizimit kerkon qe te hyrat te njihen dhe te
rregjistrohen ne periudhen ne te cilen jane perfituar,
qoft ajo ndermarje sherbyese apo tregtare.
• Parimi i shkakesise, sipas cilit shpenzimet krijohen si
pasoje e realizmit te te hyrave. Sipas ketij parimi duhet
te maten shpenzimet te cilat kane ndodhur si pasoje e
te hyrave, me fjale te tjera netofitimi duhet te
konsiderohet se eshte matur ne menyre korrekte,
pikerisht per ato te hyra dhe shpenzime te asaj
periudhe kontabel. Psh. KMSH njihet si shpenzim i
periudhes ne momentin e shitjes se mallit.
12. Llojet e rregjistrimeve
rregulluese
• Shpenzimet e parapaguara- kur keshi
paguhet perpara se shpenzimet qe kane
ndodhur. Ne rregjistrimet rregulluese
parapagimet regjistrohen ne pasuri.
• Te hyrat e shtyera (te pafituara) –
paraqesin situaten kur keshi pranohet, kurse
tani te hyrat perfitohen ne periudhat e
ardhshme. Ne kohen e ndodhjes,
rregjistrohen si detyrime, kurse ne
rregjistrimet rregulluese evidencohen si te
hyra te periudhes per shumen e caktuar.
13. Llojet e rregjistrimeve
rregulluese
• Shpenzimet akruale (rrjedhese)- kane te
bejne me shpenzimet qe kane ndodhur por
nuk jane evidencuar dhe paguar. Ne veprimet
rregulluese rregjistrohen perkunder asaj qe
do te paguhen ne periudhat e ardhshme.
• Te hyrat akruale (rrjedhese) – jane te hyrat
e perfituara gjate periudhes kontabel, por te
pa evidencuara dhe se keshi nuk eshte
arketuar ne emer te tyre. Ne rregjistrimet
rregulluese te hyrat e tilla evidencohen.
14. Llojet e rregjistrimeve
rregulluese
• Shpenzimet akruale (rrjedhese)- kane te
bejne me shpenzimet qe kane ndodhur por
nuk jane evidencuar dhe paguar. Ne veprimet
rregulluese rregjistrohen perkunder asaj qe
do te paguhen ne periudhat e ardhshme.
• Te hyrat akruale (rrjedhese) – jane te hyrat
e perfituara gjate periudhes kontabel, por te
pa evidencuara dhe se keshi nuk eshte
arketuar ne emer te tyre. Ne rregjistrimet
rregulluese te hyrat e tilla evidencohen.
15. Shembull: Shpenzimet e
parapaguara
• Kompania X me 01.04.2011 ka
parapaguar nje polise te sigurimit per zyre,
ne vlere prej 360 per vit.
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
01.04.2011 Parapagimet e 1 360 -
sigurimit
Keshi 2 - 360
Parap.i pol.sigur.
+ 360 dhe –360 te Pasurise.
16. Rregullimi i llogarive rregjistrohet:
Sqarim : (1/12 e 360 = 30)
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
30.04.2011 Shpenzime te 3 30 -
sigurimit
Parapagimet 1 - 30
e sigurimit
Rregjis.i
shp.sigur.
- 30 te Pasurise dhe - 30 te Kapitalit
Sa do te jete saldo e parapagimeve dhe shp.sigurimit ne
fund te muajit dhe ku barten ato shuma?
17. Shembull: Te hyrat e shtyera
• Kompania X me 01.04.2011, ka dhene nje
zyre me qira ne Gjakove per 20 muaj ne
vlere prej 7.000 euro, te cilen shume e ka
paguar kesh ne te njejten date.
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
01.04.2011 Keshi 2 7.000 -
Te hyrat
e shtyera 4 - 7.000
Arketimi i te
hyrave para
ndodhjes
+ 7000 Pasuria dhe + 7.000 te Detyrimet
18. Rregullimi i llogarive rregjistrohet:
Sqarim : (1/20 e 7.000 = 350)
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
01.04.2011
30.04.2011 Te hyrat e shtyera 3
Shpenzime te 4 350
30 -
sigurimit
Parapagimet 1
Te hyrat 5 - 350
30
enga qiraja
sigurimit
Njohja e te hyrave
Rregjis.i
nga qiraja
shp.sigur.
+ 350 te kapitali dhe - 350 detyrimet
Sa do te jete saldo e te hyrave te shtyera dhe te hyrave
nga qiraja ne fund te muajit dhe ku barten ato shuma?
19. Shembull: shpenzimet e
zhvleresimit
• Firma X ndertesa e blera me 2 mars i ka
rregjistruar me saldo fillestae 70.000 euro,
kurse pajisjet e blera me 3 mars I ka
rregjistruar me koto prej 16.200 euro. Le te
supozojme se ndertesat e kane afatin e
perdorimit 30 vite, kurse vleren e mbetur
(riziduale) ne fund te periudhes 2.000
euro. Ndersa pajisjet kane afat perdorimi
10 vite kurse vleren riziduale 3.000 euro.
20. Shembull: shpenzimet e
zhvleresimit
• Nese perdorim metoden lineare te
zhvleresimit kemi:
• Per ndertesat : (70.000-2.000) / 30 =2.400
Kurse per nje muaj 2.400/12= 200.
• Per pajisje : (15.000 – 3.000) / 10 = 1.200
Kurse per nje muaj 1200/12=100.
21. Rregullimi i llogarive ne fund te muajit rregjistrohet:
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
02.04.2011 Shp.zhvleresimit 6 400 -
Zhvleresimi 7 - 400
akumuluar
(ndertesat)
Per zhvleresimin
e objekteve
- 400 Pasuria dhe – 400 Kapitali
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
03.04.2011 Shp.zhvleresimit 6 200 -
Zhvleresimi 7 - 200
akumuluar
(pajisjet)
Per zhvleresimin
e pajisjeve
- 200 Pasuria dhe – 200 Kapitali
22. Shembull: shpenzimet e
zhvleresimit
Sa eshte vlera neto kontabel e ndertesave
dhe pajisjeve ne fund te muajit dhe ku barten
keto vlera duke i perfshi edhe shpenzimet e
zhvleresimit?
23. Shembull: Shpenzimet akruale
• Kompania X me 30.04.2011 ka konstatur
se pagat e papaguara ndaj punetoreve per
kete muaj jane ne shume prej 1.500 euro.
Keto shpenzime kur ndodhin nuk rregistrohen
24. Rregullimi i llogarive ne fund te
muajit rregjistrohet:
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
30.04.2011 Shpenzimet e 8 1.500 -
pagave
9 - 1.500
Pagat e
pagueshme
Per pagat e
papaguara
-1500 Kapitali + 1500 detyrimet
25. Shembull: Te hyrat akruale
• Kompania X me 30.04.2011 ka vleresuar e
te hyrat e paarketuara nga qiraja per
muajin prill kapin shumen 300 euro.
Keto te hyra kur ndodhin nuk rregistrohen
26. Rregullimi i llogarive ne fund te
muajit rregjistrohet:
Data Emri i llogarise R Debi Kredi
30.04.2011 Qiraja e 10 300 -
arketueshme
Te hyrat ga 11 - 300
qiraja
Per te hyrat e
paarketuara nga
qiraja
+ 300 Pasuria +300 Kapitali
27. Vërejtje:
Pas ketyre transakcioneve dhe korigjimit te
ketyre rregullimeve, permiresoni dhe
paraqitni bilancin perfundimtar vertetues, e
pastaj pergatitni pasqyrat financiare si:
Pasqyren e te ardhurave
Pasqyren e ndryshimeve ne kapital dhe
Bilancin e gjendjes, duke u bazuar ne
bilancin vertetues te rregulluar.