1. ÁÀÒËÀÂ. Ïðîôåññîð äîê., ïðîô. Ã.Áàòõ¿ðýë
IM201 “ªãºãäëèéí ñàí” õè÷ýýëèéí õºòºëáºð
1. Õè÷ýýëèéí ñòàíäàðò, òîäîðõîéëîëò
IM201 ªãºãäëèéí ñàí
Êðåäèò, óëèðàë: 3.0, íàìàð
ªìíºõ õîëáîî: IM103
Õè÷ýýë çààõ áàãø: äîêòîð, äýä ïðîô. Öñ.Ãàíáàò /SW05/
ªðºº: 106 òîîò, 99081293
E-ìail: ganbat@csms.edu.mn, tsganbat2003@yahoo.com
Íýã äîëîî õîíîãò
õè÷ýýëëýõ öàã: 2 : 2 : 0 : 5 (ëåêö/ñåì/ëàá/áèå äààëò)
Õè÷ýýëèéí çîðèëãî: Áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààíû òóõàé ìýäýýëëèéã êîìïüþòåðò
ºãºãäëèéí ñàí áàéäëààð õàäãàëàõûí òóëä õýðýãëýã÷èéí øààðäëàãûí
äàãóó ºãºãäëèéí ñàíãèéí åðºíõèé ñõåìèéã ãàðãàõ, óëìààð ªãºãäëèéí
ñàí óäèðäàõ ñèñòåì¿¿ä, òýäãýýð õýðýãñë¿¿äèéí òóñëàìæòàéãààð
õèéãäýõ ¿éëäë¿¿äèéí òóõàé îíîëûí ìýäëýãèéã ýçýìø¿¿ëíý.
Ñåìèíàðûí õè÷ýýëèéã ýõíèé 8 äîëîî õîíîãò ÿâóóëàõ áà ò¿¿ãýýð ºãºãäëèéí
ñàíãèéí á¿òýö ãàðãàõ, ýíãèéí õýëáýðò îðóóëàõ, õîëáîîñóóä, ò¿ëõ¿¿ð
ýëåìåíò¿¿äèéã òîäîðõîéëîõ çýðãýýð ºãºãäëèéí ñàíãèéí õàðüöàà
çàãâàðûã öààñàí äýýð èëýðõèéëæ áóóëãàõ áà ºãºãäëèéí ñàí
áàéãóóëàõ îíîëûí îéëãîëòûã òîäîðõîé æèøýýí äýýð àâ÷ ¿çíý.
Ëàáîðàòîðèéí õè÷ýýëèéã ñ¿¿ëèéí 8 äîëîî õîíîãò ÿâóóëàõ áà ºìíº íü
ñóäàëæ ãàðãàñàí ºãºãäëèéí ñàíã Microsoft Access õýðýãñëèéí
òóñëàìæòàéãààð áàéãóóëàõ, ýðýìáýëýõ, íºõöºëò ø¿¿ëò õèéõ, òàéëàí
ãàðãàõ çýðãýýð áîëîâñðóóëàëò õèéõ ÷àäâàðûã ýçýìøèíý.
Áèå äààëòûí àæëûã 2 îþóòàí õàìòàð÷ íýã òîäîðõîé æèøýýíèé õóâüä
ëåêö, ñåìèíàð, ëàáîðàòîðèéí õè÷ýýëýýð çààãäñàí á¿õèé ë àãóóëãûí
õ¿ðýýíä áèå äààæ ã¿éöýòãýõ áºãººä õîëáîãäîõ áè÷èã áàðèìòûã çîõèõ
æóðìûí äàãóó á¿ðä¿¿ëæ õàìãààëíà.
¯íäñýí ñóðàõ áè÷èã: 1. Ä.Óíäðàà, “ªãºãäëèéí ñàí”, 2001 îí /Ó/
2. www.csms.edu.mn/im201/ /W/
3. Äæ. Ìàðòèí, “Îðãàíèçàöèÿ áàç äàííûõ”; /Ì/
4. R.Elmasri, B.Navathe, “Fundamentals of Database Systems” II, III ed;
Ä¿ãíýõ æóðàì: Áàãø äàðààõè ¿íäñýí õýëáýðýýð îþóòíû õºäºëìºðèéã ¿íýëæ 70 îíîî ºãíº.
¯¿íä :
Ñåìèíàð, ëàáîðàòîðè 15
Áèå äààëò 1 35 /5+10+10+10/
Ñîðèëò 1, 2 20
Òàéëáàð: 1. Îþóòàí ìýäëýãýý ¿íäñýí ñóðàõ áè÷ãýýñ ãàäíà ØÓÒÈÑ, ÊòÌÑ, áóñàä
èõ äýýä ñóðãóóëü, ýðäýì øèíæèëãýýíèé áàéãóóëëàãà, èíòåðíåòèéí
ìýäýýëýë àøèãëàí ã¿íçãèéð¿¿ëíý.
2. ¯íäñýí ìýäëýãèéã àìààð áîëîí áè÷ãýýð óëèðëûí ÿâöàä 2 óäàà
øàëãàæ ä¿ãíýíý.
3. Áèå äààëòûí àæëûí õ¿ðýýíä õèéãäýõ äààëãàâðóóä èõ òóë
ñåìåñòðèéí òóðø 4 óäàà ã¿éöýòãýëèéí ÿâöûã áàãøèéí òîâëîñîí
õóãàöààíä øàëãóóëíà.
Áàãøèéí çààõ àðãà: ¯íäñýí îéëãîëò, îíîëûí ìýäëýãèéí áàãø òîéì ëåêöýýð ºã÷, îþóòàí áèå
äààæ ìýäëýãýý áàòàòãàõ áà ñåìèíàð, ëàáîðàòîðèéí õè÷ýýëýýð
ºãºãäëèéí ñàíãèéí çàãâàð ãàðãàõ, ¿¿ñãýõ, õàíäàõ ÷àäâàðò
ñóðàëöàíà.

2. Ëåêöèéí õè÷ýýëèéí ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº
Äîëîî
Õè÷ýýëèéí ñýäýâ Öàã Òýìäýãëýë
õîíîã
I Îðøèë õè÷ýýë, ªãºãäëèéí ñàí õè÷ýýëèéí òîâ÷ àãóóëãà 2 W
Ó, á¿ëýã
II ªÑ, ªÑÓÑ, ªÑ, òýäãýýðò òàâèãäàõ øààðäëàãà 2 1, 7õ-20õ
Ó, á¿ëýã
ªÑ-ûí ñèñòåìèéí çàð÷èì áà àðõèòåêòóð, ªãºãäëèéí çàãâàðûí
III 2 2, 21õ-26õ
àíãèëàë
Ó, á¿ëýã
IY ªÑ-èéí çàãâàð: Îáúåêò, àòðèáóòóóäûã òîäîðõîéëîõ, 2
3, 27õ-30õ
Ó, á¿ëýã
Y ªÑ-èéí çàãâàð, Õîëáîîñ, õîëáîîñûí ¿¿ðýã, á¿òýö 2 3, 31õ-36õ
Ó, á¿ëýã
YI ªÑ-èéí çàãâàð: ªãºãäëèéí õàðüöàà çàãâàð 2 4, 37õ-45õ
Ó, á¿ëýã
YII ªÑ-èéí çàãâàð: ªÑ-èéí ýíãèéí õýëáýð 2
5, 46õ-48õ
Ó, á¿ëýã
YIII ªÑ-èéí çàãâàð: Ýíãèéí õýëáýðò øèëæ¿¿ëýõ 2
5, 49õ-58õ
Ó, á¿ëýã
IX ªÑ-èéí çàãâàð: ªãºãäëèéã êîäëîõ 2
5, 58õ-60õ
ªãºãäëèéí ñàíãèéí áîëîâñðóóëàëò: Õàðüöàà àëãåáð, ÑÊþË Ó, á¿ëýã
X õýë, SELECT êîìàíäûí åðºíõèé á¿òýö, Ýíãèéí áîëîâñðóóëàëò 2 6, 61õ-65õ
áîëîõ ìºð ñîíãîõ, áàãàíà ñîíãîõ
Ó, á¿ëýã
XI ªãºãäëèéí ñàíãèéí áîëîâñðóóëàëò: Õîëáîõ ¿éëäë¿¿ä 2
6, 66õ-71õ
Ó, á¿ëýã
XII ªãºãäëèéí ñàíãèéí áîëîâñðóóëàëò: Áóñàä áîëîâñðóóëàëò 2
6, 72õ-78õ
Ó, á¿ëýã
XIII ªãºãäëèéí ñàíãèéí áîëîâñðóóëàëò: Ýíãèéí òàéëàí ãàðãàõ 2 8,
129õ-137õ
Ó, á¿ëýã
XIY ªãºãäëèéí ñàíãèéí áîëîâñðóóëàëò: Òàéëàí íýãòãýë õèéõ 2
6, 79õ-83õ
Ó, á¿ëýã
XY Íýìýëò: ªãºãäëèéí àãóóëàõ 2
3, 31õ
Ó, á¿ëýã
XYI Íýìýëò: ªãºãäëèéí ñ¿ëæýý, ìîä çàãâàðûí òóõàé òîâ÷ 2 7,
84õ-102õ
Ä¿í 32
Ñåìèíàð /Ýõíèé 8 äîëîî õîíîã/, Ëàáîðàòîð /Ñ¿¿ëèéí 8 äîëîî õîíîã/-ûí
õè÷ýýëèéí ñýäýâ÷èëñýí òºëºâëºãºº
IM321
Äîëîî Òýìäýã
Õè÷ýýëèéí ñýäýâ Öàã
õîíîã ëýë
ªÑ Ñèñòåì¿¿äèéí òàíèëöóóëãà õèéõ
I 2
II Ñåìåñòðèéí òóðø îþóòíû áèå äààæ ã¿éöýòãýõ àæëûí 2 îþóòàí 2
äààëãàâðûã íàðèéâ÷ëàí òàéëáàðëàõ, òóõàéëáàë, õàìòàð÷
ñèñòåìèéí òîâ÷ òàíèëöóóëãà, ñèñòåìä õºòëºõ ëàâëàõ, ã¿éöýòãýõ

3. òîäîðõîé íýã
ñèñòåì
¿íäñýí á¿ðòãýë, ãàðàõ òàéëàí íýãòãýë çýðýã áîëíî. ñîíãîíî.
Ñåìèíàðûí õè÷ýýëýýð ã¿éöýòãýõ òîäîðõîé ýíãèéí ñèñòåìèéã
III ñîíãîæ, òýðõ¿¿ ñèñòåìèéí ñóäàëãààã õèéõ Áàãø 2
Îáúåêòûí øèíæ ÷àíàð (àòðèáóò), îáúåêò õîîðîíäûí
Áàãø îþóòàí
IY óÿëäàà/õîëáîîñóóäûã òîäîðõîéëîõ 2
õàìòàð÷
Áàãø îþóòàí
Y 2
Ñèñòåìèéí øèíæèëãýý (ÎÕÄ, ªÅÑ) õàìòàð÷
Áàãø îþóòàí
YI 2
ªãºãäëèéã ýíãèéí õýëáýðò øèëæ¿¿ëýõ õàìòàð÷
Áàãø îþóòàí
YII 2
ªãºãäëèéã ýíãèéí õýëáýðò øèëæ¿¿ëýõ õàìòàð÷
Áàãø îþóòàí
YIII 2
ªãºãäëèéã êîä÷èëîõ õàìòàð÷
IX Access ïðîãðàììûí áîëîìæóóäòàé òàíèëöàõ Áàãø 2
X Access: Òable ¿¿ñãýõ Îþóòàí 2
XI Access: Õ¿ñíýãò¿¿äèéí õîëáîëò ¿¿ñãýõ Îþóòàí 2
XII Access: Form, Query ¿¿ñãýõ Îþóòàí 2
XIII Access: Query ¿¿ñãýõ Îþóòàí 2
XIY Access: Ýíãèéí òàéëàí ãàðãàõ Îþóòàí 2
XY Access: Òàéëàí íýãòãýë ãàðãàõ Îþóòàí 2
XYI Ä¿í ãàðãàõ Áàãø 2
Ä¿í 32
2. Õè÷ýýëèéí àãóóëãûí ñòàíäàðò
Äîëîî
Õè÷ýýëèéí ñýäýâ Àãóóëãà
õîíîã
I Îðøèë õè÷ýýë ªãºãäëèéí ñàí õè÷ýýëèéí òîâ÷ àãóóëãà
ªÑ, ªÑÓÑ, ªÑ, ªÑ áàéãóóëàõàä òàâèãäàõ øààðäëàãà, ªÑÓÑ-èéí õðýãëýýíä
II
òýäãýýðò òàâèãäàõ àíõààðàõ ç¿éëñ, ªÑ-ä òàâèãäàõ íýìýëò øààðäëàãóóä,
øààðäëàãà ªÑ-ä îðîëöîã÷èä
ªÑ-ûí ñèñòåìèéí ªãºãäëèéí çàãâàðûí àíãèëàë, ñõåì, ñõåìèéí õóâü,
çàð÷èì áà ªÑÓÑ-èéí àðõèòåêòóð áà ºãºãäëèéí ¿ë õàìààðàë, ªÑ-èéí
III
àðõèòåêòóð,
ªãºãäëèéí çàãâàðûí
àíãèëàë
ªÑ-èéí çàãâàð: Øèíæèëãýý õèéõ àëõìóóä, ãàðàõ çàãâàðóóä,
Îáúåêò, • Àòðèáóòûí òºðºë
IY
àòðèáóòóóäûã • Àòðèáóòûí òºðëèéí øèíæèëãýý ªÑ-ãèéí çàãâàðò õýðõýí
òîäîðõîéëîõ, íºëººëºõ òóõàé çºâëºìæ
Îáúåêòèéí õîëáîîñûí øèíæèëãýý
• Õîëáîîñ
ªÑ-èéí çàãâàð,
• Õîëáîîñûí òºðºë
Y Õîëáîîñ, õîëáîîñûí
• Õîëáîëò çîõèîí áàéãóóëàõ àðãóóä
¿¿ðýã, á¿òýö
• Æèøýý ñèñòåìèéí øèíæèëãýý
YI ªÑ-èéí çàãâàð: ªãºãäëèéí õàðüöàà çàãâàðûí çàð÷èì, Äîìàéí, òþïë, àòðèáóò,
ªãºãäëèéí õàðüöàà õàðüöàà, Õàðüöàà çàãâàðûí á¿òýö, Õàðüöàà ªÑ-èéí ñõåì áà

4. çàãâàð á¿ðýí á¿òýö, Õàðüöààí äàõü çàñâàðëàõ ¿éëäë¿¿ä
Õàðüöàà ñõåìèéã çàãâàð÷èëàõ çºâëºìæ: Àòòðèáóòûã çºâ
ªÑ-èéí çàãâàð: ªÑ-èéí òîäîðõîéëîõ, óòãûí äàâõöëûã àðèëãàõ, òýã óòãàò àòðèáóòûã
YII
ýíãèéí õýëáýð çºâøººðºõã¿é áàéõ, òþïëä îëîí óòãàò àòðèáóòûã çºâøººðºõã¿é
áàéõ
ªÑ-èéí çàãâàð: Ýíãèéí ªãºãäëèéã 1-ð, 2-ð áà 3-ð ýíãèéí õýëáýðò øèëæ¿¿ëýõ
YIII
õýëáýðò øèëæ¿¿ëýõ àðãà÷ëàë, æèøýý
ªÑ-èéí çàãâàð: Êîä, êîäëîõîä áàðèìòëàõ ç¿éë, êîäûí çàãâàð, êîäûí ñõåì
IX
ªãºãäëèéã êîäëîõ
ªãºãäëèéí ñàíãèéí Õàðüöàà àëãåáð, ÑÊþË õýë, SELECT êîìàíäûí åðºíõèé á¿òýö,
X
áîëîâñðóóëàëò: Ýíãèéí áîëîâñðóóëàëò áîëîõ ìºð ñîíãîõ, áàãàíà ñîíãîõ
ªãºãäëèéí ñàíãèéí Õîëáîõ ¿éëäë¿¿ä: Ýíãèéí õîëáîëò, Ãàäààä õîëáîëò
XI
áîëîâñðóóëàëò:
ªãºãäëèéí ñàíãèéí Äýä õàéëò çîõèîí áàéãóóëàõ, ìàòåìàòèê ¿éëäýë õýðýãëýæ
XII
áîëîâñðóóëàëò: ºãºãäºë áîëîâñðóóëàõ, Íýãòãýõ, èæèë õýñãèéã ñîíãîõ,
Áóñàä áîëîâñðóóëàëò ÿëãààòàé õýñãèéã ñîíãîõ
ªãºãäëèéí ñàíãèéí Ýíãèéí òàéëàí ãàðãàõ, ACCESS –èéí Report ôàéëóóä ¿¿ñãýõ,
XIII áîëîâñðóóëàëò: ýíãèéí òàéëàíãóóä ãàðãàõ
Ýíãèéí òàéëàí ãàðãàõ
ªãºãäëèéí ñàíãèéí Á¿ëýãëýëò õèéõ, ýðýìáýëýëò õèéõ, áîëîâñðóóëàëòûí
XIY áîëîâñðóóëàëò: çàãâàðûã òîäîðõîéëîõ, òàéëàí íýãòãýë ãàðãàõ
Òàéëàí íýãòãýë õèéõ
Íýìýëò: ªãºãäëèéí ªãºãäëèéí àãóóëàõûã áàéãóóëàõ øààðäëàãà, ªÀ-ûí á¿òöèéã
XY
àãóóëàõ òîäîðõîéëîõ, Îëîí õýìæýýñò á¿òöèéí òóõàé
ªãºãäëèéí ñ¿ëæýý çàãâàð: îëîíëîãèéí òºðºë, àíãèëàë, îëîíëîãèéí
Íýìýëò: ªãºãäëèéí
òºëººëëèéã õàäãàëàõ ä¿ðñëýë
XYI ñ¿ëæýý, ìîä çàãâàðûí
ªãºãäëèéí ñ¿ëæýý çàãâàð: Îðóóëàõ çààëòóóð, õàäãàëàõ
òóõàé òîâ÷
çààëòóóð, ýðýìáýëýõ çààëòóóð
Áîëîâñðóóëñàí: ………………..äîê.,äýä ïðîô.Öñ.Ãàíáàò
2007-10-20