1. CHẤN THƢƠNG NGỰC KÍN
I. Định nghĩa :
Chấn thương ngực kín là những chấn thương do một vật tù đập mạnh vào lồng
ngực gây tổn thươngở thành ngực hoặc các cơ quan trong lồng ngực nhưng
không làm rách da và các tổ chức phần mềm bao quanh lồng ngực .
II.Nguyên nhân :
Thường do tai nạn giao thông hoặc lao động .Thành ngực bị một vật tù đập
mạnh vào hoặc bị đè ép giữa hai vật tù .Trong chiến tranh ,tổn thương ngực do
sóng nổ cũng được xếp vào chấn thương ngực kín .
III.Phân loại :
1.Theo mức độ tổn thƣơng :
Có hay không có tổn thương các cơ quan trong lồng ngực (thường là phổi ) .Cả
hai loại đều có thể kèm theo gẫy xương (thường gặp là xương sườn, ngoài ra
cũng có thể gặp gẫy xương ức ,xương đòn ,cột sống .)
2.Theo nguyên nhân :
+Chấn thương ngực do va đập trực tiếp ( do cành cây ,gỗ, đá đập trực tiếp vào
thành ngực hoặc do ngã từ trên cao ,đập thành ngực xuống một nền cứng ...)
+Chấn thương ngực do đè ép :ngực bị kẹp giữa hai lực (nhà đổ ,cây đổ đè lên
ngực)
+Chấn thương ngực do sóng nổ
IV.Sinh lý bệnh :
Các rối loạn sinh lý bệnh trong chấn thương ngực kín do các tổn thương của
thành ngực và các cơ quan trong lồng ngực gây ra .
1.Mảng sƣờn di động :
Mảng sườn di động là một phần của thành ngực bị gẫy ,không còn gắn với
khung sườn nữa .Chỉ khi có ít nhất 3 sườnliền nhau bị gẫy ở cả hai đầu và các ổ
xương gẫy nằm trên hai đường thăng thì mới có thể tạo thành mảng sườndi
động .
Theo vị trí ,có thể chia ra 3 loại mảng sườndi động :
-Mảng sườn bên : nằm giữa xương ức và đường nách giữa .Loại này di động
nhiều.
-Mảng sườn trước :bao gồm cả xương ức nên tiên lượng rất nặng
-Mảng sườnsau :nằm giữa cột sống và đường nách giữa .
Do mảng sườn di động có những cử động lộn xộn ,không theo các cử động của
thành ngực trong các thì hô hấp nên có thể gây ra những rối loạn trầm trọng về
tuần hoàn và hô hấp .Hai hậu quả nguy hiểm do mảng sườn di động gây ra là :
hô hấp đảo chiều và lắc lư trung thất .
· -Hô hấp đảo chiều :Trong thì thở vào ,lồng ngực nở ra ,áp lực trong khoang
lồng ngực xuống thấp ,mảng sườn bị xập vào bên trong làm cho phổi bị ép lại
.Trong thì thở ra ,lồng ngực hạ xuống , áp lực trong khoang màng phổi tăng lên
,mảng sườn bật ra ngoài ,phổi nở ra .Hậu quả của hiện tượng hô hấp đảo chiều
làm cho không khí bị luẩn quẩn giữa hai phổi lành và phổi bị tổn thương mà
không trao đổi khí được ,gây nên tình trang thiếu o xyvà ứ thán khí ,dẫn đến suy
hô hấp .
-Lắc lư trung thất :Khi mảng sườn di đông ngược chiều với sự chuyển động của

2. lồng ngực ,sẽ luôn tác động một lực lúc mạnh, lúc nhẹ vào trung thất ,làm cho
trung thất bị lắc lư ,gây nên những rối loạn nặng nề về huyết động ,và có thể gây
ngừng thở ,ngừng tim do phản xạ
2.Tràn máu ,tràn khí màng phổi :
Là một biến chứng hay gặp trong chấn thương ngực kín . Máu Tràn vào khoang
màng phổi có thể có nguồn gốc từ các tổn thương gẫy xương ,các mạch máu
của thành ngực hoặc nhu mô phổi .Tràn khí khoang màng phổi có thể do tổn
thương nhu mô phổi hoặc phế quản . Tuỳ mức độ tràn máu ,tràn khí khoang
màng phổi (nặng ,vừa ,nhẹ )mà phổi bị ép nhiều hay ít .
3.Rối loạn hô hấp :
Các rối loạn hô hấp trong chấn thương ngực kín có thể do :
-Sự giãn nở của lồng ngực trong các thì hô hấp giảm vì thành ngực bị tổn
thương ,vì đau đớn nên bộ máy hô hấp không thể tự điều chỉnh được cho phù
hợp với các nhu cầu của cơ thể .
-Hiện tượng hô hấp đảo chiều làm cho không khí chạy luẩn quẩn giữa hai lá phổi
,cản trở sự hấp thụ o xy và thải trừ khí cacbonic .
- Diện tích thông khí của phổi giảm vì bị máu hoặc khí trong khoang màng phổi
chèn ép .
-Phản xạ ho bị ức chế gây ùn tắc khí ,phế quản
-Co thắt đường khí đạo (nhất là thanh môn ) và tổ chức phổi bị phù nề sau chấn
thương .
-Ưc chế trung tâm hô hấp nếu có kèm theo chấn thương sọ não .
- Mất máu làm giảm số lượng hồng cầu mang o xy tới các tổ chức .
Tất cả những cơ chế nói trên làm cho cơ thể bị thiếu ô xi và ứ thán khí trong
máu , dẫn tới tình trạng rối loạn hô hấp trầm trọng.
4.Rối loạn tuần hoàn :
Rối loạn tuần hoàn trong chấn thương ngực kín có thể do :
-Tình trạng lắc lư trung thất gây nên những rối loạn tuần hoàn nghiêm trọng ,có
thể gây ngừng tim ,ngừng thở do phản xạ .
-Tình trạng thiếu o xy, thiếu máu làm cho tim đập nhanh ,nhưng do được nuôi
dưỡng kém nên không thể đáp ứng mãi với các nhu cầu của cơ thể ,cơ tim bị
thiếu máu dễ dẫn tới suy tim .
-Tim phải bị ứ máu ,huyết áp tăng và có rối loạn huyết động học của tim phổi cấp
.Tim trái ngược lại phải bóp rỗng vì không có đủ máu đến .
5.Sốc :
Thiếu oxy và ưu thán gây ảnh hưởng tới chức năng của hệ tuần hoàn . Ngược
lại ,thiểu năng tuần hoàn làm cho tình trạng suy hô hấp càng nặng thêm .đó là
vòng luẩn quẩn của sốc trong chấn thương ngực .Ngoài ra ,các yếu tố khác như
:trung thất không ổn định ,vị trí của mảng sườn(ở bên hay trước ) ,những tổn
thương phối hợp (sọ não ,bụng ,tứ chi ...)làm cho tình trạng sốc càng nặng thêm
.
V.Giải phẫu bệnh :
1.Tổn thƣơng thành ngực :
+Gẫy sườn: Là một tổn thương hay gặp trong chấn thương ngực kín .có hai cơ
chế chủ yếu
-Gẫy trực tiếp : Do lực chấn thương tác động trực tiếp vào xương nên các đầu

3. gẫy thường chọc vào trong .
-Gẫy gián tiếp : Do lồng ngực bị ép giữa hai bản cứng nên các đầu xương gẫy
thường hướng từ trong ra ngoài,các đầu gẫy thường nham nhở .Nơi hay gẫy
nhất là cung sau và cung nách .Mặc dù lồng ngực luôn di động ,nhưng chỗ gẫy
không bao giờ tạo thành khớp giả mà bao giờ cũng liền xương với một can
xương phì đại .
2.Thƣơng tổn các mạch máu của thành ngực :
Hay gặp nhất là thương tổn bó mạch liên sườn ở ngay cạnh ổ gẫy ,hoặc có thể
tổn thương mạch máu ở mặt trong thành ngực (mạch vú trong ,các mạch nối
giữa các mạch máu liên sườn)
3.Tổn thƣơng phổi :
+Vỡ phổi : Có thể vỡ nông ngay trên bề mặt phổi (hay gặp )hoặc có thể vỡ phía
trong của phổi (ít gặp song rất nặng)Vỡ phổi là do tăng áp lực đột ngột trong
đường hô hấp hoặc đôi khi do những đầu xương chọc vaò .phổi
+Chẩy máu trong phổi : có hai loại
-Chẩy máu lan toả : do thương tổn nhiều mạch máu nhỏ ,ở cả hai bên phổi .
-Chẩy máu thành khối : thường tạo thành nang máu giả .
+Xẹp phổi :Ngoài nguyên nhân gây chèn ép từ bên ngoài lên đường hô hấp ,còn
có các nguyên nhân khác như rách hay vỡ phế quản ,ứ đờm rãi ,ứ dịch đường
hô hấp ,xẹp phổi do phản xạ
4.Thƣơng tổn đƣờng hô hấp :
+thương tổn phế quản gốc : hay gặp nhất .thường có hai hình thái vỡ phế quản
hay gặp :vỡ ngang và vỡ dọc .
+thương tổn khí quản : ít gặp hơn .
+Thương tổn phế quản nhỏ:có thể gây ra tràn khí trung thất ,tràn khí màng phổi
,tràn khí khoang kẽ ,tràn khí dưới da ...
5.Thƣơng tổn các cơ quan khác trong lồng ngực .
+Thương tổn tim :Vỡ thành tim là nặng nhất ,chiếm 34% số chấn thương tim ,
ngoài ra còn có thể gặp rách hay vỡ vách tim ,van tim (nhất là van động mạch
chủ )
+Thương tổn màng tim :ít gặp
+Thương tổn các mạch máu lớn :Rách các mạch máu của tiểu tuần hoàn .Rách
các mạch máu của đại tuần hoàn ,nhất là động mạch chủ (hay gặp ở vùng eo
động mạch chủ )
+Thương tổn cơ hoành : hay gặp tổn thương vòm hoành bên trái (86%).Thường
là sau khi rách ,các tạng trong ổ bụng bị hút lên ngực gây ra thoát vị cơ hoành .
+Vỡ thực quản : Hiếm gặp ,thường gặp ở đoạn 1/3 dưới .Vỡ thực quản thường
gây tình trậng viêm tế bào lan toả ở trung thất ,tiên lượng rất nặng .
+Vỡ ống ngực : thường hay bị bên phải ,gây tràn dưỡng chấp màng phổi
+thương tổn thần kinh trong ngực :ít gặp .
6.Chấn thƣơng ngực do sóng nổ :
Là một loại tổn thương đặc biệt do bom đạn lớn nổ gần tạo ra những sóng xung
kích tác động vào lồng ngực và vào đường thở .Trong tổ chức phổi có những tổn
thương từ ổ xung huyết nhỏ tới những đám xuất huyết lớn hơn ,kèm theo dãn
hoặc vỡ phế nang ,vỡ phế quản ,xẹp phổi
[newpage]

4. VI.Lâm sàng :
1.Hỏi bệnh : (nạn nhân hoặc người hộ tống )
+Thời gian và hoàn cảnh sảy ra tai nạn ,tuổi và tiền sử .
+Những dấu hiệu ban đầu : khó thở ,nhịp thở nhanh ,đau chói ở nửa ngực bên
bị thương làm chobệnh nhân không dám thở sâu và ho mạnh .,người nhợt nhạt
hay tím tái ,rẫy rụa ,hốt hoảng hay thờ ơ với ngoại cảnh .
2.Khám : cần tiến hành nhanh chóng và chính xác .
+Toàn thân :
-ý thức : có hôn mê hay không .
-Mạch ,huyết áp ,độ tím tái ,kiểm tra nhịp thở ,tình trạng các tĩnh mạch cổ (căng
nổi hay không )
+Khám lồng ngực :
-Phát hiện các mảng sườn di động : Hiện tượng này rõ nhất khi bệnh nhân ho
,hoặc thở sâu : Khi hít vào thì chỗ tổn thương lõm xuống ,ngược lại ,khi thở ra thì
chỗ tổn thương lại lồi lên ,tạo nên một cử động ngược chiều với lồng ngực .
-Nắn thành ngực : tìm điểm đau chói trong gẫy xương sườn.Có thể tìm điểm đau
chói bằng cách ấn từ xa . Sờ để tìm dấu hiệu lép bép dưới da trong tràn khí dưới
da .
-Gõ : tiếng đục ở nền ngực khi có tràn máu phế mạc ,Nếu gõ vang ở trên vùng
đục thì có thể có tràn khí phế mạc kèm theo .
-Nghe : Rì rào phế nang giảm hoặc mất nếu có tràn máu ,tràn khí phế mạc .Nếu
có nhiều dịch ứ đọng trong khí phế quản có thể nghe thấy tiếng rên ẩm (có khi
nghe từ xa đã thấy )
+Cần tìm thêm :
-Dấu hiệu co rút ở hõm trên và dưới xương ức ? cánh mũi phập phồng ? nhịp
thở nhanh ,nông chứng tỏ có cản trở (đờm rãi ) trong các phế quản lớn .
-Sờ mỏm tim để đánh giá sự chèn ép và sự di chuyển của trung thất .
-Dấu hiệu tổn thương của tim :tam chứng Beck(mạch không đều ,HA động mạch
thấp và kẹt ;Ha tĩnh mạch tăng cao .) khi có chèn ép tim .
+Khám các tổn thương phối hợp :cần kiểm tra và khám chấn thương sọ
não,bụng ,cột sống ,tứ chi ...
3.Xét nghiệm :
+Xquang : Là một xét nghiệm có giá trị giúp cho việc chẩn đoán và theo dõi tiến
triển sau khi điều trị
-Soi X quang :Xem được nhiều góc độ ,đánh giá được tình trạng động của các
cơ quan trong lồng ngực .
-Chụp X quang (thẳng ,bệnh nhân ở tư thế nửa ngồi ) :tìm các tổn thương xương
,tình trạng tràn dịch,tràn khí phế mạc ,hình ảnh xẹp phổi ,hình giãn rộng của
bóng tim ,tâm mạc hay trung thất ,những di lệch của trung thất ,hình ảnh thoát vị
cơ hoành .
+Xét nghiệm máu : số lượng bạch cầu ,hồng cầu ,công thức bạch cầu ,huyết sắc
tố ,hematocrite ,nhóm máu (khi nghi ngờ có chẩy máu trong ,cần kiểm tra lại các
xét nghiệm máu nhiều lần .
+Điện tâm đồ : cho biết tình trạng chức năng và thực thể của tim .
+chọc hút thăm dò dưới sự hướng dẫn củaX quang có thể cho những tài liệu bổ

5. ích
VII. Diễn biến :
1.Diễn biến thuận lợi ngay từ đầu :nhờ điều trị đúng cách ,những rối loạn
được điều chỉnh .2. Trong chấn thƣơng ngực nặng ,thƣờng có nhiều biến cố
sảy ra :
+Hô hấp đảo chiều : có thể chỉ xuất hiện sau từ 24-48 giờ .Bệnh nhân lúc đầu
thở nông ,ứ đọng khí phế quản gây ra những cơn ho mạnh làm bật một mảng
sườnlúc đầu cắm gắn .
+Un tắc khi phế quản : thể hiện bằng những tiếng rên ướt to hạt,thở khò khè
,vướng đờm ,ho nhiều nhưng không có hiệu quả . tình trạng ùn tắc đờm rãi có
thể dẫn tới ngạt thở ,ảnh hưởng tới hoạt động của tim ,xẹp phổi và những biến
chứng nhiễm trùng .
+Tràn máu phế mạc :Thường gặp với hội chứng ba giảm ,chọc hút máu phế mạc
giúp cho việc chẩn đoán và điều trị .
+Tràn khí phế mạc van : ít gặp với biểu hiện chèn ép ,trung thất bị đẩy sang bên
lành ,tiếng vang trống khi gõ ,áp lực phế mạc dương tính mạnh và tăng lên dần
đòi hỉ phải đặt ngay ống dẫn lưu và hút liên tục .
+Tràn khí trung thất : cũng ít gặp ,với các biểu hiện : khó thở ,tĩnh mạch cổ nổi
căng to ,lép bép hơi ở mặt ,cổ và hõm trên xương ức .X quang có hình bè rộng
của bóng trung thất và một hình sáng cạnh tim .Cần dẫn lưu trung thất hoặc mở
khí quản cấp .
VIII.Điều trị :
1.Đặc điểm và nguyên tắc điều trị :
+Đặc điểm :
Điều trị sơ cứu ban đầu đóng vai trò hết sức quan trọng .Mục đích điều trị chủ
yếu là nhằm phục hồi những thăng bằng sinh lý hô hấp và tuần hoàn ,những
thương tổn giải phẫu nhiều khi đứng hàng thứ yếu .Những chỉ định mở ngực cấp
cứu trong chấn thương ngực rất hạn chế .
+Nguyên tắc :
Điều trị cấp cứu : chủ yếu nhằm hồi phục lại chức năng hô hấp .Cần đảm bảo
thông suốt đường hô hấp (hút sạch miệng ,họng ,đặt ống nội khí quản ,hút đờm
rãi trong khí phế quản ; Chống lại tình trạng hô hấp đảo chiều bằng cách cố định
mảng sườndi động bằng băng dính to bản hoặc dùng bao cát ; Chọc hút hoặc
dẫn lưu máu khí khoang màng phổi ; chống thiếu õy bằng các biện pháp hô hấp
nhân tạo ,thở o xy...; phục hồi khối lượng máu lưu thông nhờ truyền dịch ,truyền
máu ..; các biện pháp hỗ trợ : Phong bế thần kinh giao cảm và phó giao cảm
trong sốc ngực -phổi ;hút dạ dầy ,hông bàng quang (xem có máu và kiểm tra
,theo dõi nước tiểu .) Cần theo dõi sát bệnh nhân ,nếu cần ,có thể mở ngực cấp
cứu kịp thời để sử trí các tổn thương trong lồng ngực và trung thất .
2.Điều trị cụ thể :
+Điều trị mảng sườndi động : khi phát hiện mảng sườndi động ,cần tìm mọi cách
nhanh chóng cố định mảng sườndi động bằng các biện pháp tạm thời như :
dùng bàn tay ấn nhẹ lện mảng sườn,cho bệnh nhân nằm nghiêng về bên có
mảng sườn,đặt đệm bông lên vị trí có mảng sườn và băng vòng quanh lồng
ngực ,dùng kìm có mấu kẹp vào mảng sườn và giữ bằng tay .Các biện pháp cơ
bản điều trị mảng sườndi động là :

6. -Kết xương sườn bằng kim loại ùng đinh Kishner hoặc buộc chỉ kim loại qua
những lỗ xuyên qua xương
-Kéo liên tục mảng sườn : thường chỉ định trong mảng sườn ức di động .Thời
gian kéo từ 20-40 ngày .
-Khâu cố định trên khung : dùng một khung kim loại đặt lên lồng ngực rồi khâu
các sườngẫy vào chiếc khung trên .
-Khâu cố định các sườngẫy vào nhau : Trong trường hợp gẫy 3--4 sườnthì có
thể mổ và khâu cố định sườn gẫy trên cùng vào sườn lành ngay trên đó .ở dưới
cũng làm như vậy .
-Phương pháp thở máy : khi có tổn thương nhu mô phổi thì không áp dụng được
phương pháp này . Thời gian thở máy từ 20-40 ngày .Trước khi thở máy phải
dẫn lưu máu ,khí phế mạc .Phương pháp này dễ gây viêm nhiễm đường hô hấp
,vì vậy chỉ dùng cho những tổn thương mảng sườntrầm trọng
+Điều trị tràn máu phế mạc : Khi có tràn máu phế mạc cần rút máu sớm ra khỏi
khoang phế mạc bằng chọc hút hoặc dẫn lưu nhằm làm cho phổi nở ra sát thành
ngực và hạn chế nhiễm khuẩn .Chọc hút khoang màng phổi vừa là biện pháp
chẩn đoán ,vừa là biện pháp điều trị . Nguyên tắc chọc hút và dẫn lưu màng phổi
là :,sớm ,triệt để ,kín ,một chiều,vô trùng tuyệt đối .
-Chọc hút :Là biện pháp điều trị đơn giản ,dễ làm nhưng phải theo dõi chặt chẽ
và phải làm nhiều lần mới có thể làm cho phổi nở ra sát thành ngực.Tiến hành
gây tê tại chỗ bằng novocain 1% ,thường chọc ở đường nách giữa (nơi thành
ngực mỏng nhất ) ,sau khi xác định mức dịch bằng gõ hoặc bằng X quang thì
chọc ở dưới mức dịch khoảng 1-2 khe liên sườn. Dùng kim cỡ lớn 18/10 -20/10
mm dài 6-10 cm có đầu vát ngắn .
-Dẫn lưu máu khoang màng phổi :Là biện pháp triệt để hơn ,có thể làm cho phổi
nở ra sát thành ngực nhanh hơn ,và qua ống dẫn lưu có thể theo dõi tiến triển
của chẩy máu ,nhưng đòi hỏi phải làm ở những cơ sở điều trị có điều kiện vô
khuẩn ,có máy hút liên tục .
*Kỹ thuật :chọn ống dẫn lưu cỡ đủ to ,không quá mềm .thường dùng ống Argyle
28-32Fr (3Fr= 1mm đường kính) .Sau khi gây tê ,rạch da và đặt ống dẫn lưu qua
trocar hoặc qua kìm Kocher để đưa ống vào khoang màng phổi .Khâu cố định
ống dẫn lưu vào da thành ngực sau khi đã khâu kín mép da hai bên ống dẫn lưu
.Vị trí dẫn lưu thường ở liên sườn 6 trên đường nách giữa .
*Săn sóc ống dẫn lưu : nối ống dẫn lưu vào bình kín và máy hút liên tục với áp
lực từ -20 đến -40 cm nước .Nếu dẫn lưu theo phương pháp siphông thì chai
hứng dịch phải đặt thấp hơn mức của lồng ngực từ 60cm đến 1m để tránh hiện
tượng trào ngược dịch ,máu từ lọ chứa dịch vào khoang màng phổi khi bệnh
nhân ho hoặc rặn mạnh làm cho áp lực âm tính cuả khoang màng phổi tăng lên
đột ngột .. ở đầu ra của ống dẫn lưu cần gắn một chiếc van làm bằng một mẩu
đầu găng cao su có khía ở đầu . Có thể dùng van dẫn lưu một c chiều của
Heimlich .Thời gian đặt ống dẫn lưu khoảng 48 giờ .
+Điều trị tràn khí phế mạc :
Tiến hành chọc hút khoang màng phổi thường dễ dàng ,dùng một kim chọc vào
khoang liên sườn2-3đường giữa đòn .Nếu khí tái lập nhanh thì nên dẫn lưu
màng phổi và hút liên tục .Nếu dẫn lưu màng phổi không có hiệu quả thì cần mở
ngực để khâu lỗ rò phế quản

7. +Điều trị các tổn thương khác :
-Tràn khí dưới da : chủ yếu phải dẫn lưu màng phổi kín trong vài ngày ,khi cần
có thể phải mở khí quản
-Tràn khí trung thất :Rạch dẫn lưu trên xương ức để tránh chèn ép .Nếu rách
đường thở trên ,phải mở khí quản để vừa có tác dụng dẫn lưu khí trung thất ,vừa
hạn chế khí rò ra từ đường khí phế quản do làm giảm sức cản của đường hô
hấp .
-Tràn máu màng tim :cần chọc hút màng tim theo đường Marphan ,bệnh nhân ở
tư thế Fowler . Cần mở ngực cấp cứu để sử trí .
-Tràn khí màng phổi van : Dùng kim lớn chọc vào khoang liên sườn2 ,cách bờ
xương ức khoảng 5cm ,nối kim với một dây cao su để dẫn lưu kín trong một bình
nước .Nếu có rách phế quản thì cần có chỉ định mổ sớm .
-Chấn thương ngực do sóng nổ : cần chống sốc ,chú ý nếu truyền nhiều dịch sẽ
tăng phù nề ở phổi .Cần cho bệnh nhân nằm ở tư thế Fowler và cho thở ô xi .
động viên bệnh nhân ho ,khạc đờm để đảm bảo cho đường thở thông suốt ,cho
kháng sinh chống nhiễm khuẩn đường hô hấp và chống viêm phổi .
-Vỡ thực quản :mở thông dạ dầy nuôi dưỡng và dẫn lưu thực quản ra ngoài
-Vỡ ống ngực :khâu hoặc thắt ống ngực .
-Gẫy xương ức :Mổ khâu cố định xương ức bằng chỉ thép .
-Điều trị các tổn thương phối hợp (nếu có )
-Vận động liệu pháp sau mổ : những ngay đầu ,cần khuyến khích bệnh nhân ho
,khạc đờm ,vỗ lưng ,giữ ngực cho bệnh nhân đỡ đau khi ho .Có thể kích thích ho
bằng hút đờm ở khí quản . Những ngày sau ,cần cho bệnh nhân thể dục ho hấp
:thổi vào chai nước ,vào bóng cao su ...
1. Chuyên mục:
2. Ngực, M máu