2. จัดทาโดย
นางสาววัชรภา โพชสาลี เลขที่ 13
นางสาวอนุตตรี ย์ สุขเสน เลขที่ 14
มัธยมศึกษาปี ที่6/1
เสนอ
อาจราย์ นิตยา ทองดียิ่ง
โรงเรี ยนรัษฎานุประดิษฐ์ อนุสรณ์

3. ทิชงค์ชาติฉลาดยล คะเนกลคะนึงการ
กษัตริย์ลิจฉวีวาร ระวังเหือดระแวงหาย
เหมาะแก่การณ์จะเสกสรร ปวัตน์วญจโนบาย
ั
มล้ างเหตุพิเฉทสาย สมัครสนธิ์สโมสร
ถอดความ
พราหมณ์ผ้ ฉลาดคาดคะเนว่ากษัตริย์ลิจฉวีวางใจคลาย
ู
ความหวาดระแวง เป็ นโอกาสเหมาะที่จะเริ่มดาเนินการ
ตามกลอุบายทาลายความสามัคคี

4. ณ วันหนึงลุถึงกา
่ ลศึกษาพิชากร
กุมารลิจฉวีวร เสด็จพร้ อมประชุมกัน
ตระบัดวัสสการมา สถานราชเรี ยนพลัน
ธแกล้ งเชิญกุมารฉัน สนิทหนึงพระองค์ไป
่
ถอดความ
วันหนึงเมื่อถึงโอกาสที่จะสอนวิชา กุมารลิจฉวีก็เสด็จมาโดยพร้ อม
่
เพรี ยงกัน ทันใดวัสสการพราหมณ์ก็มาถึงและแกล้ งเชิญพระกุมาร
พระองค์ที่สนิทสนมเข้ าไปพบในห้ องส่วนตัว

5. ลุห้องหับรโหฐาน ก็ถามการณ์ ณ ทันใด
มิลี ้ลับอะไรใน กถาเช่นธปุจฉา
จะถูกผิดกระไรอยู่ มนุษย์ผ้ กระทานา
ู
และคูโคก็จงมา
่ ู ประเทียบไถมิใช่หรื อ
ถอดความ
แล้ วก็ทลถามเรื่ องที่ไม่ใช่ความลับแต่ประการใด ดังเช่นถามว่า ชาวนาจูง
ู
โคมาคูหนึงเพื่อเทียมไถใช่หรื อไม่
่ ่

6. กุมารลิจฉวีขตติย์
ั ก็รับอรรถอออือ
กสิกเขากระทาคือ ประดุจคาพระอาจารย์
ก็เท่านันธเชิญให้
้ นิวตในมิช้านาน
ั
ประสิทธิ์ศิลปประศาสน์สาร
์ สมัยเลิกลุเวลา
ถอดความ
พระกุมารลิจฉวีก็รับสังเห็นด้ วยว่าชาวนาก็คงจะกระทาดังคาของพระ
่
อาจารย์ ถามเพียงเท่านันพราหมณ์ก็เชิญให้ เสด็จกลับออกไป
้

7. อุรสลิจฉวีสรร พชวนกันเสด็จมา
และต่างซักกุมารรา ชองค์นนจะเอาความ
ั้
พระอาจารย์สเิ รียกไป ณ ข้ างใน ธ ไต่ถาม
อะไรเธอเสนอตาม วจีสตย์กะสาเรา
ั ่
ถอดความ
ครันถึงเวลาเลิกเรี ยนเหล่าโอรสลิจฉวีก็พากันมาซักไซ้ พระกุมารว่าพระ
้
อาจารย์เรี ยกเข้ าไปข้ างใน ได้ ไต่ถามอะไรบ้ าง ขอให้ บอกมาตามความ
จริ ง

8. กุมารนันสนองสา
้ รวากย์วาทตามเลา
เฉลยพจน์กะครูเสา วภาพโดยคดีมา
กุมารอื่นก็สงสัย มิเชื่อในพระวาจา
สหายราชธพรรณนา ละต่างองค์ก็พาที
ถอดความ
พระกุมารพระองค์นนก็เล่าเรื่ องราวที่พระอาจารย์เรี ยกไปถาม แต่เหล่า
ั้
กุมารสงสัยไม่เชื่อคาพูดของพระสหาย ต่างองค์ก็วิจารณ์วาพระ่
อาจารย์จะพูดเรื่ องเหลวไหลไร้ สาระเช่นนี ้เป็ นไปไม่ได้

9. ไฉนเลยพระครูเรา จะพูดเปล่าประโยชน์มี
เลอะเหลวนักละล้ วนนี รผลเห็น บ เป็ นไป
เถอะถึงถ้ าจะจริ งแม้ ธ พูดแท้ ก็ทาไม
แนะชวนเข้ า ณ ข้ างใน จะถามนอก บ ยากเย็น
ถอดความ
และหากว่าจะพูดจริ งเหตุใดจะต้ องเรี ยกเข้ าไปถามข้ างใน
ห้ อง ถามข้ างนอกห้ องก็ได้

10. ชะรอยว่าทิชาจารย์ ธคิดอ่านกะท่านเป็ น
รหัสเหตุประเภทเห็น ละแน่ชดถนัดความ
ั
และท่านมามุสาวาท มิกล้ าอาจจะบอกตา
พจีจริ งพยายาม ไถลแสร้ งแถลงสาร
ถอดความ
สงสัยว่าท่านอาจารย์กบพระกุมารต้ องมีความลับอย่างแน่นอน แล้ วก็มาพูด
ั
โกหก ไม่กล้ าบอกตามความเป็ นจริ ง แกล้ งพูดไปต่าง ๆ นานา

11. กุมารราชมิตรผอง ก็สอดคล้ องและแคลงดาล
พิโรธกาจวิวาทการณ์ อุบติขึ ้นเพราะขุนเคือง
ั ่
พิพิธพันธไมตรี ประดามีนิรันดร์ เนือง
กะองค์นนก็พลันเปลือง
ั้ มลายปลาตพินาศปลงฯ
ถอดความ
กุมารลิจฉวีทงหลายเห็นสอดคล้ องกันก็เกิดความโกรธเคือง การทะเลาะ
ั้
วิวาทก็เกิดขึ ้นเพราะความขุนเคืองใจ ความสัมพันธ์อนดีที่เคยมีมา
่ ั
ตลอดก็ถกทาลายย่อยยับลง
ู

12. ถอดความรวม ภุชงคประยาต ฉันท์ 12
พราหมณ์ผฉลาดคาดคะเนว่ากษัตริ ยลิจฉวีวางใจคลายความ
ู้ ์
หวาดระแวง เป็ นโอกาสเหมาะที่จะเริ่ มดาเนินการตามกลอุบายทาลาย
ความสามัคคี วันหนึ่งเมื่อถึงโอกาสที่จะสอนวิชา กุมารลิจฉวีก็เสด็จมา
โดยพร้อมเพรี ยงกัน ทันใดวัสสการพราหมณ์ก็มาถึงและแกล้งเชิญพระ
กุมารพระองค์ที่สนิทสนมเข้าไปพบในห้องส่วนตัว แล้วก็ทูลถามเรื่ องที่
ไม่ใช่ความลับแต่ประการใด ดังเช่นถามว่า ชาวนาจูงโคมาคู่หนึ่งเพื่อ
เทียมไถใช่หรื อไม่ พระกุมารลิจฉวีก็รับสังเห็นด้วยว่าชาวนาก็คงจะ
่
กระทาดังคาของพระอาจารย์ ถามเพียงเท่านั้นพราหมณ์ก็เชิญให้เสด็จ
กลับออกไป ครั้นถึงเวลาเลิกเรี ยนเหล่าโอรสลิจฉวีก็พากันมาซักไซ้พระ
กุมารว่าพระอาจารย์เรี ยกเข้าไปข้างใน ได้ไต่ถามอะไรบ้าง ขอให้บอกมา
ตามความจริ ง พระกุมารพระองค์น้ นก็เล่าเรื่ องราวที่พระอาจารย์เรี ยกไป
ั
ถาม แต่เหล่ากุมารสงสัยไม่เชื่อคาพูดของพระสหาย

13. ต่างองค์ก็วิจารณ์วาพระอาจารย์จะพูดเรื่ องเหลวไหลไร้ สาระเช่นนี ้
่
เป็ นไปไม่ได้ และหากว่าจะพูดจริ งเหตุใดจะต้ องเรี ยกเข้ าไปถามข้ าง
ในห้ อง ถามข้ างนอกห้ องก็ได้ สงสัยว่าท่านอาจารย์กบพระกุมารต้ อง
ั
มีความลับอย่างแน่นอน แล้ วก็มาพูดโกหก ไม่กล้ าบอกตามความ
เป็ นจริ ง แกล้ งพูดไปต่าง ๆ นานา กุมารลิจฉวีทงหลายเห็นสอดคล้ อง
ั้
กันก็เกิดความโกรธเคือง การทะเลาะวิวาทก็เกิดขึ ้นเพราะความขุน ่
เคืองใจ ความสัมพันธ์อนดีที่เคยมีมาตลอดก็ถกทาลายย่อยยับลง
ั ู

14. คุณค่ าด้ านวรรณศิลป ์
1 . การสรรคา เป็ นการเลือกใช้ คาที่สอความคิดและอารมณ์ได้ อย่าง
ื่
งดงาม ดังนี ้
1.1 การเลือกใช้ คาได้ ถกต้ องตรงตามความหมายที่ต้องการ มีการ
ู
ใช้ คาที่ประณีตเป็ นพิเศษ เช่น
กุมารนันสนองสา
้ รวากย์วาทตามเลา
เฉลยพจน์กะครูเสา วภาพโดยคดีมา
กุมารอื่นก็สงสัย มิเชื่อในพระวาจา
สหายราชธพรรณนา ละต่างองค์ก็พาที

15. 1.2 การเลือกใช้ คาโดยคานึงถึงเสียง กวีได้ ดดแปลง
ั
ฉันท์บางชนิดให้ มความหมายแตกต่างไปจากเดิม
ี
ภุชงคประยาตฉันท์ 12 มีความหมาย "งูเลื ้อย" มีทานอง
สละสลวย มักใช้ แต่งกับเนื ้อหาทีมีการต่อสู้ บทสดุดี บทชมความงาม
่
บทถวายพระพร และบทสนุกสนาน นอกจักนันยังสามารถใช้ แต่ง
้
บรรยายความให้ รวดเร็ วได้
หนึงบทมี 2 บาท บาทละ 12 พยางค์ แบ่งเป็ น 2 วรรค วรรคละ
่
6 พยางค์ ส่งสัมผัสแบบกาพย์
ลักษณะครุ-ลหุ เหมือนกันทุกบาท คือ ลหุ-ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ ลหุ-
ครุ-ครุ-ลหุ-ครุ-ครุ

16. ตัวอย่ างคาประพันธ์
ทิชงค์ชาติฉลาดยล คะเนกลคะนึงการ
กษัตริ ย์ลจฉวีวาร
ิ ระวังเหือดระแวงหาย
เหมาะแก่การณ์จะเสกสรร ปวัตน์วญจโนบาย
ั
มล้ างเหตุพเิ ฉทสาย สมัครสนธิ์สโมสร