Hapin geeft drie keer per jaar een nieuwsbrief uit: de HapiNieuws. Donateurs krijgen de nieuwsbrief kosteloos toegezonden.

1. hapinieuws
september 2009 | jaargang 29 nr 3
In Jayapura runt Marijke Werimon, met steun van verschillende
kerkelijke organisaties een asrama, een soort meisjesinternaat.
In 1971 begon ze daar als lerares voedings- en gezondheidsleer.
De asrama was al een paar jaar eerder opgezet om het gat te
vullen dat vrouwen van Nederlandse expats achterlieten toen ze
terugkeerden naar Nederland. Zij hadden vaak meisjes in huis, en
maakten die dan persoonlijk wegwijs in de huishoudkunde. Het
project dat daarvoor in de plaats kwam, groeide in enkele jaren uit
tot een brede huishoudopleiding die nu nog steeds de rode draad
vormt van de jaarlijkse cursus die meisjes hier kunnen volgen. De
asrama bevat drie kamers waarin elk wel tien meisjes in stapel-
bedden kunnen slapen. Er is een naailokaal, een leslokaal en een
grote keuken waar lesgegeven kan worden. Inkomsten worden
verworven uit een souvenirwinkel, de verhuur van een grote
vergaderzaal en een aantal gastenkamers. Ook de kerk steunt het
werk van Marijke. Op die manier staat ze garant voor continuïteit.
thema: vrouw in Papua
Het meisjesinternaat van Marijke

2. Zoals u weet richt Hapin zich op kleine projecthulp
in Papua. We zijn selectief in het toekennen van
hulp, zo moeten de projecten duurzaam en resul-
taatgericht zijn. Een ander criterium waar we op
selecteren is de zogeheten ‘gendergerichtheid’ van
een project.
De economische en sociale positie van de Papua-vrouw is
beduidend slechter dan die van mannen. Vrouwen participe-
ren bijvoorbeeld heel weinig in maatschappelijke besluitvor-
ming. Eén van de pijlers van Speciale Autonomie, die Papua
sinds 2001 geniet, is dan ook de versterking van de positie
van vrouwen. Het is de bedoeling dat elke kabupaten (regi-
onale bestuurslaag) een kantoor met dit doel opent. Ook bij
Hapin leeft dit thema. Ten eerste omdat we vinden dat in alle
projecten vrouwen een gelijkwaardige positie zouden moeten
hebben, maar ook omdat uit eigen onderzoek is gebleken dat
vrouwenprojecten op veel gebieden beter scoren dan man-
nenprojecten. De algemene indruk is dat vrouwen meer gefo-
cust zijn op het doel van de projecten en minder last hebben
van politieke inkapseling dan mannen. Op die manier werkt
onze bijdrage aan vrouwenprojecten op meerdere vlakken.
< Op de foto ziet u Mina Sombuk. Zij studeert in Salatiga
en is bijna klaar met haar doctoraal Onderwijskunde. Van
Hapin’s studiebeurzen gaat meer dan vijftig procent naar
vrouwen. Zij vormen het toekomstig vrouwelijk kader in
Papua.
Girl Power
In de vorige nieuwsbrief lieten we zien hoe u met
behulp van de fiscus Hapin met een groter bedrag
kunt steunen zonder dat het u meer geld kost. Een
aantal donateurs heeft hierop al actie ondernomen.
Daarvoor onze hartelijke dank! Overwoog u het ook,
maar bent u de vorige HapiNieuws kwijt? Bel, schrijf
of mail gerust, dan sturen wij hem nog een keer.
In deze nieuwsbrief vragen wij kort uw aandacht voor nala-
ten. In het voorjaar zijn (grotere) goede doelen hierover een
campagne gestart. Onder het motto ‘Een goed doel in uw tes-
tament: iedereen kan iets goeds nalaten’ werden radiospotjes
uitgezonden en werd een website gelanceerd. Op deze website
(www.nalaten.nl) vindt u veel informatie over het goed regelen
van een erfenis. Als u zelf nadenkt over nalaten aan Hapin,
kan deze site van pas komen. Geen internet? U kunt natuurlijk
ook rechtstreeks aan Hapin informatie vragen. Neem gerust
contact met ons op.
Iets goeds nalaten
Toen we met de Hapin-stand op reünies van Indië-
veteranen stonden, kregen wij opvallend vaak de vraag of
wij matabia te koop hadden. Een matabia is een prachtig
‘steentje’ dat de Turbanschelp (Turbo Pethrolatus Lin-
naeus) zelf maakt en gebruikt om zijn huisje af te sluiten.
Omdat we niet graag ‘nee’ verkopen hebben we er onlangs
een aantal voor u meegebracht uit Papua. U kunt ze voor
17,50 euro inclusief verzendkosten bij ons bestellen. Kijk
voor meer informatie op onze website. Wees er snel bij,
want op is op.
Matabia te koop!

3. De Nederlandse Truus van Vliet (59) is weduwe van een Papua en
met hart en ziel verknocht aan Biak. Bij onze ontmoeting vertelt
ze: ‘Toen ik hier voor het eerst aankwam, was het alsof ik thuis
kwam. Ik wist vanzelf de weg en alles in mijn leven viel op zijn
plaats. Nu wil ik nooit meer weg.’ In de zeven jaar die ze in Biak
heeft doorgebracht, is ze voor veel Papua’s een redder in nood. Ze
geeft medicijnen en medisch advies (ze is verpleegster en medisch
secretaresse van origine), is lerares, fondsenwerver en financier
voor projecten of privé-uitgaven. Inmiddels heeft ze een stichting
opgericht,“Insos Sumander”, wat zoiets betekent als Vrouwen
Vooruit.
We woonden een vergadering bij aan de eettafel bij Truus. Ze had
een enthousiaste club mensen verzameld, onder wie ook een paar
jonge mannen. ‘Die moet je er bij betrekken om draagvlak te heb-
ben’, aldus Truus. Haar droom is met die stichting een modern
gebouwencomplex neer te zetten in Biak-stad, waar op circa 60
bij 80 meter drie leslokalen, een soort internaat met 10 kamers,
een kantoor/woonhuis en een winkel moeten verrijzen. Jonge
vrouwen van 18 jaar en ouder uit de kampongs die niet of nau-
welijks regulier onderwijs hebben genoten, zouden daar een jaar
lang les moeten krijgen. Die lessen zullen vooral gericht zijn op
hun rol als vrouw in de kampongs: voedings- en gezondheidsleer,
naaien, kinderverzorging en opvoeding, taal- en computerlessen
en algemene ontwikkeling. Maar ook andere, minstens zo belang-
rijke thema’s, komen aan bod zoals weerbaarheid tegen huiselijk
geweld en HIV Aids-preventie. In één – hier nog bepaald geen
ouderwets- woord: emancipatie.
Ieke van den Burg was tot dit jaar lid van het Europees Parle-
ment en reisde onlangs voor het eerst naar Papua in gezelschap
van onze medewerker Reinier de Lang. Kijk voor meer verhalen
op www.waarbenjij.nu, en zoek op ‘hapin’
Op 19 november 2009 is het veertig jaar
geleden dat in voormalig Nederlands
Nieuw-Guinea de zogeheten ‘Daad van
Vrije Keuze’ werd gehouden. Door deze
omstreden volksstemming werd Nieuw-
Guinea onderdeel van Indonesië.
Deze gebeurtenis uit het verleden willen we
aangrijpen om juist naar de toekomst van
Papua te gaan kijken. Welk potentieel heb-
ben de Papua’s om hun eigen ontwikkeling ter
hand te nemen? Daarom organiseren Stichting
Hapin, Pace, Pro Papua en Papua Lobby op 21
november de manifestatie Papua Pride. Doel is
om Papua op de kaart te zetten. Aan de hand
van thema’s als onderwijs en landrechten moet
duidelijk worden wat er op cultureel, econo-
misch en sociaal gebied is gebeurd in de veer-
tig jaar na de ‘Daad van Vrije Keuze’. U kunt
dit evenement zelf bijwonen. Het voorlopige
programma is te raadplegen op onze website.
Daar vindt u ook de mogelijkheid tot inschrij-
ving. Het bijwonen van het dagprogramma
kost € 7,50 (van 12.00-17.00 uur) en het hele
programma (inclusief eten) kost € 17,50.
Meer informatie vindt u op onze website.
De droom van tante Truus
Door Ieke van den Burg
Papua Pride Neles Tebay is aanwezig op de
conferentie met een videoboodschap

4. Donateur in beeld
Marja en Jan Dekker hebben overal ter wereld gewoond. Hun allereerste buiten-
landse avontuur was Nieuw-Guinea, waar ze als pasgetrouwd stel drie jaar hebben
gewoond. Toen ze in maart dit jaar hun gouden huwelijksfeest vierden, dachten ze
terug aan die tijd. Ze vroegen hun gasten een bijdrage voor Hapin. De actie leverde
onze stichting maar liefst 1075 euro op.
HapiNieuws is het informatieblad van
Hapin voor (toekomstige) donateurs en
andere belangstellenden en verschijnt
4x per jaar.
Redactie: Marl Pluijmen, Jeroen Overweel
Foto’s: Hapin
Vormgeving: Beeldspraak, Zwolle
Bestuur
Mw. W. Inggamer, voorzitter
Mw. Drs. M.M. te Rietmole, secretaris
Dr. R. v.d. Lustgraaf, penningmeester
Dr. G. Benedictus, Dr. A. Ipenburg,
D. Itaar, W. Westerbaan, leden
Mw. Th. Beun-Voorstad, erevoorzitter
Kantoor Hapin
Directeur/Programma-coördinator
Drs. Jeroen Overweel
Hoofd bedrijfsbureau Reinier de Lang
Studiebeurzen/webmanager Drs. Sophie
Schreurs
Acceptgiro voor de adressering
De acceptgiro wordt gebruikt als adres-
drager. Uw gift vinden wij niet vanzelf-
sprekend maar is wel bijzonder welkom.
Stichting Hulp Aan Papua’s In Nood
St. Jacobsstraat 203, 3511 BP Utrecht
T 030 234 00 12 F 030 236 90 55
e-mail: hapin@hapin.nl
website: www.hapin.nl
Rekeningnummer: 44.40.72.470
t.n.v. Hapin te Utrecht
SGS-COC-003882
Als luitenant van de mariniers trok Jan in 1959
naar Nieuw-Guinea. Hij had nog maar weinig
van de wereld gezien, maar dat primitieve en
dat avontuurlijke idee van vrijheid trok hem
erg. Eerste standplaats was Merauke, waar
ook Marja een half jaar later zou aankomen.
Primitief was het zeker: houten huizen, vaak
geen elektriciteit en er was in de droge tijd
nauwelijks water.
‘Merauke zal altijd een speciaal plekje in ons
hart hebben’, meent Jan. ‘Onze oudste zoon
werd daar in 1960 geboren. We hadden er ook
het meeste contact met de Papua’s.’ In het
begin was het wel even wennen voor Marja.
De gewoontes en gebruiken van de Papua’s
kwamen haar aanvankelijk vreemd voor,
maar als snel bleek hoe goed en vriendelijk ze
waren. ‘Toen ik net was aangekomen, moest ik
maandenlang op mijn spullen uit Nederland
wachten’, vertelt ze. ‘Van alle kanten kreeg
ik huisraad ter leen aangeboden. De mensen
helpen elkaar geweldig in zo’n kleine gemeen-
schap.’
Na Merauke volgde Biak. De verschillen waren
groot. Er was meer luxe, en dat was ergens ook
wel prettig. In die tijd groeiden de politieke
spanningen op het eiland totdat de situatie in
1962 niet meer houdbaar was. Met een groot
gevoel van frustratie verlieten Jan en Marja
Nieuw-Guinea. ‘Je vraagt je af waar je het al-
lemaal voor hebt gedaan’, zegt Jan. ‘Het ergste
was het natuurlijk voor de Papua’s. Het is een
behulpzaam volk, maar zeker niet slaafs. Pa-
pua’s zijn trots en gesteld op hun vrijheid, dat
maakt de gebeurtenissen die daarna volgden
ook zo schrijnend.’
In 1998 wilde het stel terug naar Papua. De
tickets waren geboekt en de reis was helemaal
uitgestippeld. De reis was al gevorderd tot
Singapore waar hun oudste zoon Martijn zich
bij hen voegde om samen door te reizen naar
Papua Maar toen kondigde het ministerie van
Buitenlandse Zaken een negatief reisadvies af.
Dat hield verband met de volksopstand, die zou
leiden tot het afzetten van Soeharto. Naar Pa-
pua zijn ze nooit meer terug gegaan. ‘Misschien
is dat maar beter ook’, zegt Marja. ‘Het is nu
waarschijnlijk heel anders dan in onze mooiste
herinneringen.’
Jaarverslag
Het jaarverslag van 2008 staat nu online!
Het overzicht met inkomsten en uitgaven van
onze stichting kunt u vinden op www.hapin.nl