Presentation for Icelandic teachers April 29 2015 on digital citizenship

1. #samspil2015
#menntaspjall
Sólveig Jakobsdóttir, dósent Menntavísindasviði Háskóla Íslands, soljak@hi.is
29. apríl 2015
Stafræn borgaravitund –
skólastarf - skólaþróun

2. #samspil2015
#menntaspjall
Hugtök – val, þýðingar
• Örugg netnotkun
• Læsi – stafrænt læsi, miðlalæsi
• „Stafræn borgaravitund“ (digital citizenship)
• „Digital citizen“?
• Hvaða íslensku þýðingar eða hugtök ætti að
nota yfir þetta fyrirbæri?

3. Lýðræði í skólastarfi
Wolfgang Edelstein.
(2010). Lýðræði verður
að læra. Netla –
Veftímarit um uppeldi
og menntun.
http://netla.hi.is/greinar/2010/005/i
ndex.htm
Starfsháttarannsóknin
(Gerður Óskarsdóttir
o.fl., 2014): „Áhrif
nemenda hverfandi“ (
...“virtust aðallega felast í þátttöku eldri
nemenda í skipulagningu félagslífsins“)
Litmynd af http://www.enidblytonsociety.co.uk/naughtiest-girl.php#naughtiestgirl
Svart hvítar myndir eftir W. Lindsay Cable úr bók Enid Blyton:
Noughtiest girl in school frá 1940, íslenskri þýðingu (Baldintáta
óþægiasta telpan í skólanum)

4. Borgaravitund dæmi (Sigrún, frh.)
Hefðbundið: kjósa, ganga í stjórnmálaflokk
Útvíkkað: bein þátttaka í samfélaginu t.d.
sjálfboðaliðastörf, félagsstörf, þátttaka í
hreyfingum til að vernda umhverfi, stuðla að
mannréttindum
Gildi: réttlæti og ábyrgð, mannréttindi og
jöfnuður, kærleikur og umburðarlyndi

5. Borgaravitund í lýðræðisþjóðfélagi
Vitund fólks um hvað það merkir að vera
samfélagsþegn eða borgari með þeim
lýðréttindum, skyldum og ábyrgð sem því fylgir
og endurspeglast í daglegu lífi þess með virkri
þátttöku í samfélaginu (Sigrún
Aðalbjarnardóttir, bls. 13, 2011).

6. Stafrænt landlag – kjörlendi
Undralönd, villta vestrið?

7. Digital citizenship
stafræn borgaravitund?
Ohler, J. B. (2010). Digital community - digital
citizen.:
Ohler, J. Digital citizenship means character
education for the digital age. The Education
Digest, 77(8), 14-17. Sótt af
http://search.proquest.com/docview/1008666025?accountid=28822
Oehler (2013). Opið netnámskeið (MOOC)
http://www.jasonohler.com/wordpressii/

8. #samspil2015
#menntaspjall
Álitamál – viðbrögð?
Leikskóli:
https://docs.google.com/document/d/1eNzchYxx1_zOVdH9pv6d1q3uvOh7dnkSkiMVyKYtr_s/edit?usp=sharing
Grunnskóli 1.- 6. bekkur:
https://docs.google.com/document/d/1QW1br7Og9Ao9GcfzZm4kxwMA8cjCZJ2RtRwSXRE6ZNg/edit?usp=sharing
Grunnskóli 7.-10. bekkur:
https://docs.google.com/document/d/1rVrfN7yuNj4u_nvO2fcpQse9JiffrMAjEfzvYMtzNKo/edit?usp=sharing
Framhaldsskóli:
https://docs.google.com/document/d/1JMmyYxq-R-zynJ5K7WpEm3P_B9YnhpJwSgyqQVbNlrI/edit?usp=sharing

9. Ribble, Mike (2011)
Digital citizenship in schools (2. útg.)
Sólveig Jakobsdóttir
Kynning bókarhlutana
The basics of digital citizenship og
The nine elements of digital citizenship
Á netfundi á námskeiðinu Nám og kennsla á netinu
Menntavísindasviði HÍ, 9.4. 2015

10. #samspil2015
#menntaspjall
Ribble: 9 lykilþættir
http://www.saft.is/godar-netvenjur/

11. CC Graphic by Sylvia Duckworth, tekið af vef Alice Keeler
http://www.alicekeeler.com/teachertech/2015/04/23/digital-citizenship-one-liners/

12. Spurningar
https://docs.google.com/forms/d/1IY90lRlXPNdU3o8YJN9b
SrapDGjY_1bNgoKxotn70hk/viewform

13. Alberta Education School
Technology Branch
Vilja tengja betur saman nám sem fer fram í og
utan skóla og nýta tæknina
Leggja meiri áherslu á stafræna borgaravitund
fremur en boð/bönn (AUP‘s)
Kynna hugtök og hugmyndir, skorkort og
leiðarvísi um þróun á þessu sviði í skólum

14. Hugmyndafræði – kennsluaðferðir?
Aukið lýðræði – þátttökunám
Framlagsmiðuð kennslufræði
Leitaraðferðir
Umræða – samræða
Samstarfsverkefni við aðra hópa eða
nemendur hér á landi og erlendis s.s.
eTwinning
„Tengsla-miðað“ nám („connected learning“)

15. Er gott að líta t.d. til
skátahreyfingarinnar?
• Aðalatriði er að skátarnir sjálfir
taki virkan þátt í að ákveða,
undirbúa og framkvæma verkefnin
og ígrunda hvað megi læra af
reynslunni – að sjálfsögðu í takti
við aldur og þroska.
• Stundum geta verkefnin sem
skátarnir velja virst svolítið óábyrg og
ef til vill glannaleg – en það er
mikilvægt að þeir fái tækifæri til að
læra af reynslunni, líka því sem ekki
tekst eins og áætlað var.
• Sveitarforingjarnir eiga fyrst og fremst
að efla sjálfstæði og virkni skátanna
og gæta þess að öryggis sé ávallt
gætt. Það eru margar leiðir til að
fyrirbyggja slys og tryggja öryggi án
þess að um ofverndun sé að ræða.
• (af skatar.is)

16. #samspil2015
#menntaspjall
Náms- og fræðsluefni hér á landi
Efni og upplýsingar á: http://www.saft.is
Vefir sem nemendur við MVS hafa verið að
byggja upp:
Neteinelti: http://www.neteinelti.is
Stafræn borgaravitund
http://www.borgaravitund.com
Digital citizenship t.d. á Commonsense Media
https://www.commonsensemedia.org/educators/curriculum

17. #samspil2015
#menntaspjall
Hugmyndir: kennsla, skólastarf, skólaþróun
Leikskóli:
https://docs.google.com/document/d/17TrrMshWADueDlAY766hx_tRjBlqQBCqZ-g-CxWYG0Q/edit?usp=sharing
Grunnskóli 1.-6. bekkur
https://docs.google.com/document/d/1DtjwrTGVdh338WnYhtBjOhQof5cVwMfE9m5HAsIjKzw/edit?usp=sharing
Grunnskóli 7.-10. bekkur
https://docs.google.com/document/d/1IEWxXMEkiI7KF-oUHKrJbt69JwVDavxy4XagmKdbRQ4/edit?usp=sharing
Framhaldsskóli:
https://docs.google.com/document/d/1YqAVicw9VKNTCMDWuRvHjE4Y6aBW9bsLE9LIDXXeBB4/edit?usp=sharing

18. #samspil2015
#menntaspjall
Takk fyrir
http://samspil.menntamidja.is