วิชาบาลีเสริม ๑๑ ชื่อสัมพันธ์

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

Ad

1



วิชาบาลีเสริม ๑๑
วากยสัมพันธ์
บรรยายโดย




พระมหาธานินทร์ อาทิตวโร,ดร.



บทที่ ๑ ชื่อสัมพันธ์

ปฐมาวิภัตติ ใช้...

2



๑. แปลว่า ซึง
่

เรียกว่า

อวุตฺตกมฺม



๒. แปลว่า สู่



๓. แปลว่า ยัง



๔. แปลว่า สิ้น, ตลอด



๕. แปลว่า กะ
...

3

กิริยาบ้าง
แปลว่า แก่, เพื่อ, ต่อ, แด่



เรียกว่า สมฺ

ปาทาน

ปัญจมีวิภัตติ ใช้ในอรรถ ๒ อย่าง เข้ากับนามบ้าง



กิริ...

4



สัตตมีวิภัตติใช้ในอรรถ ๑๒ อย่าง เข้ากับนามบ้าง
กิริยาบ้าง
๑. แปลว่า ใน เป็นที่กําบัง, เป็นที่ปกปิด เรียกว่า ปฏิ



...

Advertisement

5

๑๑. แปลว่า ใน...หนา (ประโยคถอน)



เรียกว่า นิทฺ

ธารณ (มี นิทฺธารณีย รับ)
๑๒. แปลว่า อันว่า (อ.) เป็นประธาน ลงในอรรถป...

6

ตัวประธานก็ตาม เรียกว่า วิเสสน
๕. ต อนีย และ ตพฺพ ปัจจัย ที่ไม่ได้เป็นกิริยาคุมพากย์



หรือ วิกติกตฺตา เรียกว่า วิเสส...

7




กิริยาคุมพากย์

กิริยาคุมพากย์ ได้แก่ กิริยาดังต่อไปนี้



๑. กิริยาอาขยาต

เรียกว่า อาขฺยาตบท



กตฺตุวาจก เช่น...

8

วาจก
เหตุกตฺตุกมฺมวาจก เช่น ปติฏฺฐาปิโต เรียกว่า กิตบท เหตุ
กมฺมวาจก
๔. ตฺวา ปัจจัย คุมพากย์



เรียกว่า กิริยาปธาน

น...

9

๑. อนฺต และ มาน ปัจจัย ประกอบด้วยปฐมาวิภัตติ



อยู่หลังตัวประธาน เรียกว่า อพฺภนฺตรกิริยา


๒. ตูน ตฺวา ตฺวาน ปัจจัย ...

Advertisement

10

∗ การสัม พัน ธ์บ ท ปฐมาวิภ ัต ติ
∗ ปฐมาวิภ ัต ติใ ช้ใ นอรรถ ๖ อย่า ง ดัง นี้
∗ ๑. เป็นประธานในประโยคที่ไม่มีกิริยาคุมพ...

11

ฉะนั้น ฯ
∗ ปุริโส สยกตฺตา ใน ปูรติ ๆ อาขยาตบท กตฺตุวาจก
ปุญฺญํ อวุตฺตกมฺม ใน กโรนฺโต ๆ อพฺภนฺตรกิริยา ของ ปุ
ริโส วิย ...

12

อวุตฺตกมฺม ใน ปาจาเปติ ฯ
∗ อาจริโ ย สิสฺเส พุทฺธวจนํ อุคฺคณฺหาเปติ ฯ
∗ อ. อาจารย์ ยังศิษย์ ท. ให้เรียนอยู่ ซึงพระพุทธพ...

13

ปิยเต ฯ
∗ อาจริเยน สิสฺเส พุท ฺธ วจนํ สิกฺขาปิยเต ฯ
∗ อ.พระพุทธพจน์ อันอาจารย์ ยังศิษย์ ท. ให้ศึกษาอยู่ ฯ
∗ อาจริเยน อ...

14

∗ อ.สามเณร ย่อมเขียน ซึงหนังสือ ฯ
่
∗ สามเณโร สยกตฺตา ใน ลิขติ ๆ อาขยาตบท กตฺตวาจก
ปณฺณ ํ อวุต ฺต กมฺม ใน ลิขติ ฯ
∗ ภิ...

Advertisement

15

จนํ อวุตฺตกมฺม ใน สิกฺขาเปติ ฯ
∗ ๔. แปลว่า สิ้น,ตลอด เรียกชื่อว่า อจฺจนฺตสํโยค
∗ อิมสฺมึ อาวาเส อิมํ เตมาสํ วสฺสํ อุเป...

16

∗ ตติยาวิภัตติ ใน อรรถ ๖ อย่าง เข้ากับกิริยาบ้าง เข้ากับนาม
บ้าง เข้ากับอัพยยศัพท์บ้าง
∗ ๑. แปลว่า ด้วย เรียกว่า กรณ
∗...

17

∗ ป.

อ. ข้าวสุก อัน พ่อ ครัว หุงอยู่ ฯ

∗ ส.

โอทโน วุตฺตกมฺม ใน ปจิยเต ๆ อาขยาตบท กมฺมวาจก

สูเ ทน
∗
อนภิห ิต กตฺต า...

18

อาขยาตบท
กตฺตุวาจก ปสนฺเนน วิเสสน ของ จิต ฺเ ตน ๆ อิต ฺถ มฺภ ูต

∗
∗

ใน

ปุค ฺค โล กาลํ อวุตฺตกมฺม ใน อกาสิ ฯ

∗ ๒. ถ...

19

∗ ๑. เข้ากับนาม เรียกชื่อว่า ทพฺพสมวาย
∗ อุ.

เต ภิกฺขู สห ปฏิสมฺภิทาหิ อรหตฺตํ ปาปุณึสุ.

∗ ป.

อ. ภิกษุ ท. เหล่านั้น...

Advertisement

20

เรียกชื่อว่า สมฺป ทาน
∗ ๑. แปลว่า แก่
∗ อุ.

พุทฺธสาสนิกชโน สงฺฆ สฺส ทานํ เทติ.

∗ ป.

อ.พุทธศาสนิกชน ย่อมถวาย ซึงทาน ...

21

 ป.

อ.จีวร ของภิก ษุ ฯ

 ส.

จีวรํ ลิงฺคตฺถ ภิก ฺข ุโ น สามีส มฺพ นฺธ ใน จีวรํ ฯ

 ๒. แปลว่า แห่ง , ของ เข้ากับภาว...

22

องค์ใดองค์หนึ่ง ย่อมเป็น ฯ
 ส.

อหํ สยกตฺตา ใน อมฺหิ ๆ อาขยาตบท กตฺตุวาจก เตสํ วิ

เสสน ของ อรหนฺต านํ ๆ นิท ฺธ ารณ ใ...

23

ธาร
• อุ.

กรณฺฑเก มณิ อตฺถิ.

• ป.

อ. แก้วมณี มีอยู่ ใน ซอกเขา.

• ส.

มณิ สยกตฺตา ใน อตฺถิ ๆ อาขยาตบท

•

กตฺตุวาจก...

24

• อุ.

อชฺช สตฺตโม ทิวโส (โหติ).

• ป.

อ.วันนี้ เป็นวันที่ ๗ ย่อมเป็น ฯ

• ส.

อชฺช สตฺตมีปจฺจตฺตสยกตฺตา ใน โหติ ๆ อา...

Advertisement

25

• อุ.

การเณเนตฺถ ภวิตพฺพํ.

• ป.

อันเหตุ ในเพราะเรื่องน้ีี พึงมี ฯ

• ส.

เอตฺถ วิเสสน ของ วตฺถุมฺหิ ๆ นิมิตฺตสตฺตมี...

26

อิมสฺมึ วิเสสน ของ สรีเร ๆ ภินฺนาธาร ใน สาโร ฯ
• ๑๒. แปลว่า ใน เข้ากับกิริยา ไม่ลงในอรรถไหน เรียกว่า
อาธาร
• อุ.

โย ท...

Share Slideshare

LinkedIn
Facebook
Twitter

Embed

Size (px)

Show related Slideshows at end

WordPress Shortcode

Link

Share
Email

ชื่อสัมพันธ์ by วัดดอนทอง กาฬสินธุ์ 7826 views
วิชาบาลีเสริม ๑๑ ชื่อสัมพันธ์ by วัดดอนทอง กาฬสินธุ์ 11022 views
ชื่อสัมพันธ์ by วัดดอนทอง กาฬสินธุ์ 1426 views
1 05+บาลีไวยกรณ์+วากยสัมพันธ์ by Wataustin Austin 733 views
อธิบายวากยสัมพันธ์ by บริษัทปุ้มปุ้ย 2584 views
วิชา ฉันทลักษณ์ by คนหนอคน รวย 2843 views

View on Slideshare

1 of 26 Ad

View on Slideshare

1 of 26 Ad