2. ZER DE INFORMATIKA?
INFORMATIKAREN HISTORIOA
ZER DA ORDENAGAILU BAT? Hardware?Sotware?
DISPOSITIBO BATZUEN EZAUGARRIAK ADIERAZI:
INFORMAZIOAREN KUDEAKETA
UNITATE ZENTRALA
ERABILITAKO MATERIALA,BIDEO ETA WEB ORRIAK
3. Informatika informazioaren tratamendu automatikoa
aztertzen duen zientzia da eta
horretarako ordenagailu bat erabili behar da.
Lehenengoz informatika hitza zer den azalduko dizuet.
Informatika hitza bi hitzetan bananduta dago;INFOR eta
MATIKA."Infor" hitza informazio esan nahi du,eta
"matika",automatikoa esan nahi du.Informatika
ordenagaiuekin zerikusia duen guztia ikertzeaz eta
irakazteaz arduratzen den zientziari ere deritzo.
Back
20. Sistema eragileak: ordenagailua martxan jartzean
abiarazten dena da, aplikazio guztien exekuzioa
kontrolatzen duena.
Aplikazioak: Funtzio konkretu bat exekutatzen duten
programak dira.
Liburutegiak: Oinarrizko funtzioak izaten dituzten
fitxategiak dira, aplikazioek egiten dute beraien
erabilpena, eta ez erabiltzaileak zuzenean.
Firmwareak: gailu konkretu bat (inprimagailua, CD/DVD
unitatea,...) kontrolatzen duen programa da.
NEXT
21. Adibideak
Antibirus
Posta-bezeroa
Fitxategiak elkarbanatzea (P2P)
Konpresioa
Bitmapa irudi editorea
Irudi bektorialen Irudi editorea (Inkscape)
Enkriptatzea
Informazio Pertsonalaren Kudeatzailea
Bat-bateko mezularitza
Web nabigatzailea
Datuen berreskurapena
Erreproduktorea
Sistema eragilea
Datu-baseak kudeatzeko sistemak
Bideoa editatzeko softwarea
Software matematikoa
Bulegotika-suitea
Musika softwarea
NEXT
22. PANTAILA
DISKO GOGORRA
CD/DVD
MODEMA/ROUTERRA
23. • Pixel: Unitate minimoa monitore batean representa
daitekeena. Monitoreak pixel hilak edo trabatutak.
Nabariak dira txurian agertzen direlako. Portatiletan
komunagoak dira.
• Area baliagarria: pantailaren tamaina ez du koinziditzen
datuak presentatzeko erabiltzen den arearekin.
• Ikuste angelua: monitorea ikus daitekeen angelu
maximoa da (irudia degradatu gabe). Graduetan neurtu
egiten da.
• Luminantzia: Luminositate neurria da, "Candeletan"
neurtuta.
NEXT
24. • Erantzun denbora: Latenzia bezala ere ezagutua. Pixel bati aktibotik
(zuria) inaktibora (beltza) eta berriz aktibora pasatzea kostatzen zaion
denbora tartea da.
• Kontrastea: Monitorea erreproduzitzeko disdira proportzioa da pixel beltz
batetik zuri batera dagoen arteko distantzian. Monitorea zenbat disdira tonu
dituen da gutxi gora behera.
• Irudi kontrastearen koefizientea: Disdira proportzioaren arabera koloreak
zein punturaino biziak erresultatzen duten. Koefizientea handiagoa denean,
koloreen intsentitatea handiagoa izango da. (30000:1 koloretsuagoa izango
lirateke 50000:1 baino).
• Kontsumoa: Monitoreak kontsumitutako energia kopurua da,"Vatioetan"
neurtzen da.
• Banda-zabalera: Monitorea soportatzeko gai den frekuentzia maximoa.
• laren linea guztiak marrazteko.
NEXT
25. •HZ (bertikala): 2 balore dira zeinetan monitorea gai da pantailan irudi egonkorrak
erakusteko.
•HZ (horizontala): Aurrekoaren antzekoa baina horizontalean, pantailaren linea
guztiak marrazteko.
•Blindatzea: Monitore bat blindatua egon daiteke edo ez interferentzia elektriko
extremen aurrean, eta izan daiteke sentikorragoa edo gutxiagoa haien aurrean.
Blindatuta egonez gero, plantxa metaliko bat eramango du (lurrerekin edo masarekin
kontaktuan) hodi osoa inguratzen.
•Monitore mora: CRTetan mi mora existitu daitezke, itzal maskara edo rejilia
irekidura.
•Tentsio lerroak: Lerro horizontal batzuk dira, irekidura rejiliak dituztenak koloreak
erakusten dituzten lerroak ondo aliniatutak egoteko; 19 pulgadetan normalena da 2
egotea, baina baita era badaude 3 lerroekin, zenbait
NEXT
26. Disko gogorra ( hard disk, HD edo HDD akronimoekin
laburtu ohi dena) Ordenagailu baten informazio
iraunkorra gordetzen duen gailua da. Disko gogorrek
datu kopurua handiak gordetzeko gaitasuna izaten dute
eta azkarrak dira datuak bilatu, ezabatu eta
idazterakoan.
NEXT
27. Aldea, edukiera. DVD bat CD batek baino ahalmen gehiago du, 6 eta 7 gehiago .
Hori desberdintasun bakarra da, zuk edozein bietan informazio mota gorde ahal
izango delako.
DVD:Argazkiak,irudiak,peliculak…
Next
28. MODEM-A ROUTER-A
DISP. BAT KONECTATUTA DISP.ASKO
KONEKTATUTA
ERRAZA ZAILA
INTERNETA HARTU INTERNETA
BIDALI(mugikorrak,portatila
k)
NEXT
29. ELIKATZE ITURRIA
OINARRIZKO PLAKA
PROZESADOREA
TXARTEL GRAFIKOA
SOINU TXARTELA
ERABILITAKO MATERIALA
30. Elikatze-iturria ordenagailuaren zirkuituelektroniko bat
da, elektrizitate sareko220Vko korronte alternoa, 5 eta
12V artekokorronte zuzenean transformatzen
duena(hain zuzen ordenagailuarentzat egokiadena).
Elikatze-iturriek bero handia sortzen dute, horregatik eta
Beroa-gutxitzeko haizagailu batizaten dute. Elikatze-iturri
berriek haizagailu isilak izaten dituzte, diametro
handiagoarekin bainaerreboluzio gutxiagorekin
haizeztatze berdina lortzen dutenak.
31. Txartel nagusia, ama plaka edo plaka nagusia
ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat
osatzen duen plaka da. Ordenagailu barneko hardwarea
elkar lotzen dituen plaka da.
Ohiko ordenagailu bat eraikitzeko mikroprozesagailua,
memoria eta beste oinarrizko osagai batzuk txertatzen
dira ama plakan.
NEXT
32. Prozesadorea edo mikroprozesadorea ordenagailu
baten prozesatzeko unitate zentrala da, zati
garrantzitsuena, ordenagailuaren burua dela esaten da,
honen CPUa (Central Process Unit).
VIDEO:https://www.youtube.com/watch?v=IRa7nRrLnL4
Prozesadorea ordenagailuan programak ejekutatzeaz
arduratzen da, gure ordenagailuaren sistemaz hasirik,
nahi ditugun beste programetara arte. Gauza
simpleenak egiteko kapaz da soilik, besteak beste
gehiketak, kenketak eta logika binarioak ulertu.
33. Kapsula: Beste osagaiak inguratzen dituen zatia da, hauek
babesteko golpeez oxidazioaz etb.
Memoria cache: Memoria ikaragarri azkar bat da hainbat
funtzioetartako akzioak gordetzen dituena, akzio hauek ohikoak eta
nahiko erabiliak izaten dira eta honi esker ziztu bizian egin ditzake
ordenagailuak.
Prozesatzaile matematikoa: Hau kalkulo matematikoetaz arduratzen
da, eta horain mikroprozesadorearen barruan egon arren lehen
beste txip batean ekoten zen.
Registroak: Memoria txikiak dira, prozesadoreak funtzio berezi
batzuk betetzeko gordetzen direnak. Hainbat ezberdin daude eta
guztira hogeita hamabi dira.
Memoria: Programentzako intrukzioak eta datuak gordetzen dituen
lekua da. Programak funtzionatzen izan ahal izateko honek lekua
izan behar du eta beraz handiagoa bada gauza gehiago egin
daitezke batera.(Ordenagailuen beste zenbait piezek ere jasan
badezakete)
NEXT
34. Txartel grafikoa base plakako edo oinarrizko plakako
zirrikituetako batean konektatzen den barruko osagaia
da. Bere helburu nagusia CPU-k bidaltzen dituen datuak
monitoreari azaltzea da, modu ulergarri eta antzezgarri
batean.
Txartel mota asko daude: Hercules, CGA, EGA, VGA …
baina gaur egun Super VGA dira erabilienak.
-GPU
-Memoria RAM grafikoa
-RAMDAC
-Irteerak
-Oinmarrizko plakarekin interfazeak
-Dispositibo errefrigeratzaileak
-Elikagailua
NEXT
35. Asko zabaldu zen lehenengo soinu txartela AdLib izan zen FM
sintesia erabiltzen zuena. Musika eta jokoen efektuak berregiteko
baino ez zuen balio.
Gero Sound Blaster txartela agertu egin zen, FM sintesiaz gain,
audio digitala grabatu eta berregiteko aukera ematen zuela ( 8
bitetan ). Horrela, errealitateko soinuak erabil zitezkeen ( zaratak,
ahotsa.. ) eta honi esker, asko zabaldu zen txartel hau
.
Kolorea Funtzioa
Arrosa Mikrofono sarrera analogikoa.
Urdina "Line-In" sarrera analogikoa.
Berdea Estereo seinale nagusiarentzako irteera analogikoa
Beltza Atzeko bozgorailuentzako irteera analogikoa.
Laranja S/PDIF irteera digitala (batzuetan erdiko
bozgorailuentzako irteera analogiko bezala erabiltzen da)
NEXT