3. Overzicht
1. inleiding
2. voltijds tijdskrediet
Tijdskrediet zonder motief
Gemotiveerd tijdskrediet
Procedure
de verschillende stelsels van tijdskrediet
Recht op onderbrekingsuitkeringen
Voorbeeld
3. Stelsel van loopbaanvermindering tot een halftijdse baan
Loopbaanvermindering zonder motief
Gemotiveerde loopbaanvermindering
Procedure
Recht op onderbrekingsuitkeringen
Voorbeeld
4. loopbaanvermindering met 1/5
Loopbaanvermindering zonder motief
Gemotiveerde loopbaanvermindering
Procedure
Recht op onderbrekingsuitkeringen
Voorbeeld
5. eindeloopbaanstelsel
Modaliteiten, duur en voorwaarden
Procedure
Recht op onderbrekingsuitkeringen
Voorbeeld
6. Samenvattend schema
7. ouderschapsverlof
Modaliteiten, duur en voorwaarden
Procedure
thematische verloven
Recht op onderbrekingsuitkeringen
8. verlof voor palliatieve zorgen
Modaliteiten, duur en voorwaarden
Procedure
Recht op onderbrekingsuitkeringen
9. verlof voor verzorging van een zwaar ziek gezins- of familielid
Modaliteiten, duur en voorwaarden
Procedure
Recht op onderbrekingsuitkeringen
10. conclusie
4. Inleiding
Willen uw werknemers hun privéleven en hun Het recht op tijdskrediet zonder motief, het recht
beroepsleven beter op elkaar afstemmen? Dankzij op tijdskrediet met motief en het recht van oudere
het stelsel van tijdskrediet kan die balans verbeterd werknemers op eindeloopbaanstelsel staan los
worden terwijl de continuïteit in de organisatie van van elkaar. Deze 3 stelsels kunnen dus worden
de ondernemingen behouden blijft 1 2. gecumuleerd.
De meeste werknemers uit de privésector hebben
het recht om hun beroepsactiviteit te schorsen of Werknemers die tijdskrediet aanvragen, zijn
te verminderen in de vorm van tijdskrediet. Er wordt beschermd tegen ontslag. Ze kunnen bijgevolg
een onderscheid gemaakt tussen verschillende alleen worden ontslagen om een voldoende reden,
vormen van tijdskrediet: d.w.z. een reden die vreemd is aan het tijdskrediet,
- recht op voltijds tijdskrediet: of om een dringende reden.
• zonder motief (maximaal 12 maanden over
de volledige loopbaan van de werknemer; Deze bescherming gaat in vanaf de datum van de
• met motief (36 of 48 aanvullende maanden); schriftelijke aanvraag van het tijdskrediet en loopt
3 maanden na de einddatum van het tijdskrediet af.
- loopbaanvermindering tot een halftijdse baan: Wordt de werknemer tijdens deze periode zonder
• zonder motief (maximaal 24 maanden over reden ontslagen, dan is de werkgever hem,
de volledige loopbaan van de werknemer); bovenop de gewone opzeggingsvergoeding een
• met motief (36 of 48 aanvullende maanden); forfaitaire vergoeding gelijk aan het brutoloon van
6 maanden verschuldigd. Naast het tijdskrediet
- loopbaanvermindering met 1/5 3 : bestaan er andere bijzondere stelsels van loop-
• zonder motief (maximaal 60 maanden over baanonderbreking die met een bepaald doel
de volledige loopbaan van de werknemer); worden genomen. Het gaat om de thematische
• met motief (36 of 48 aanvullende maanden); verloven:
• ouderschapsverlof;
- het recht van werknemers van 55 jaar en • verlof voor het verlenen van palliatieve
ouder met een beroepsverleden van 25 jaar zorgen;
op eindeloopbaanstelsel ten belope van een • verlof voor bijstand aan een zwaar ziek
halftijdse baan of een 4/5 baan (1 dag of 2 halve gezins- of familielid.
dagen per week) 4.
1
Als uw onderneming 10 werknemers of minder telt, moet u uw goedkeuring geven voor de uitoefening van het recht op tijdskrediet.
2
Indien meer dan 5% van de werknemers binnen uw onderneming of een bepaalde dienst tegelijk hun recht op tijdskrediet uitoefenen, wordt
een voorkeurs- en planningsmechanisme toegepast. Deze drempel is echter niet van toepassing op werknemers van 55 jaar en ouder die een
loopbaanvermindering met 1/5 vragen. Die drempel van 5% wordt verhoogd met een eenheid per schijf van 10 werknemers in de onderneming die
ouder zijn dan 50 jaar. Opgelet, er kunnen sectorale afwijkingen van toepassing zijn. Contacteer uw Legal advisor of consultant voor meer informatie.
3
Een combinatie van deze 3 regelingen zonder motief is eveneens mogelijk tot een voltijds equivalent van 12 maanden is bereikt. Hierbij stemt
een maand van voltijdse onderbreking overeen met 2 maanden van loopbaanvermindering tot een halftijdse baan en met 5 maanden van
loopbaanvermindering met 1/5.
4
In deze inleiding gebruiken we de term tijdskrediet echter in zijn algemene betekenis, waarmee zowel het tijdskrediet, het recht op loopbaanvermindering
als het recht van werknemers van 55 jaar of ouder op een vermindering van hun arbeidsprestaties worden bedoeld, tenzij anders wordt vermeld.
5. Opgelet! Bijzonder aan het tijdskrediet is dat er Het is dus van fundamenteel belang om het tijdstip
twee verschillende reglementeringen op van van aanvraag van de loopbaanonderbreking
toepassing zijn: nauwkeurig te kunnen vaststellen, want dat tijdstip
• de ene reglementering bevat de bepaalt welke regeling van toepassing is op het
regels over het recht op een volledige gevraagde tijdskrediet. Vanaf 1 september 2012
schorsing of een vermindering van de bestaan er immers 3 stelsels naast elkaar:
arbeidsprestaties (cao nr. 103 die de cao - het oude stelsel dat van kracht was vóór
nr. 77bis vervangt) 5 6; 1 januari 2012 voor de werknemers die onder de
• de andere reglementering gaat over het toepassing vallen van de overgangsmaatregelen
recht op onderbrekingsuitkeringen die werden uitgewerkt naar aanleiding van de
tijdens dat tijdskrediet (Wet van 10 hervorming van de onderbrekingsuitkeringen;
augustus 2001; koninklijk besluit van - het stelsel dat van kracht is sinds 1 januari 2012
12 december 2001, gewijzigd door het voor de werknemers van wie de aanvraag
koninklijk besluit van 28 december 2011) 7. is ingegaan vanaf 1 januari 2012 en vóór
1 september 2012 en die onder de toepassing
De voorwaarden die door deze 2 reglementeringen vallen van de overgangsmaatregelen van de cao
worden opgelegd zijn voortaan met elkaar nr. 103. We herinneren eraan dat er in het kader
in overeenstemming. Dat was niet altijd het geval, van dat stelsel een discrepantie bestaat tussen
in het bijzonder tijdens de periode van 1 januari het eigenlijke recht op tijdskrediet en het recht
2012 tot 1 september 2012, toen de voorwaarden op onderbrekingsuitkeringen;
om recht te hebben op onderbrekingsuitkeringen - het nieuwe stelsel dat wordt omschreven door
werden gewijzigd. Tijdens die periode ontstond er de cao nr. 103 en dat in overeenstemming is met
dus een discrepantie tussen het recht op tijdskrediet de hervorming van het recht op uitkeringen.
en het recht op onderbrekingsuitkeringen van de Opgelet, dit stelsel is van toepassing wanneer
RVA. Om redenen van rechtszekerheid, duidelijkheid de aanvraag van tijdskrediet of verlenging
en leesbaarheid hebben de sociale partners het na 31 augustus 2012 wordt ingediend bij de
bijgevolg noodzakelijk geacht om deze discrepantie werkgever.
op te heffen en het recht op tijdskrediet opnieuw te
doen overeenstemmen met het recht op uitkeringen.
Deze opeenvolging van reglementeringen heeft tot
gevolg dat er 2 overgangsregelingen elkaar overlappen.
Voor volledige en gedetailleerde informatie kunt u terecht op www.lex4you.be
5
Raadpleeg daarenboven altijd de regels die van toepassing zijn in uw sector.
6
Deze brochure bevat alleen de regels die van toepassing zijn in de privésector en de voorwaarden die van toepassing zijn op eerste aanvragen
of aanvragen tot verlenging die werden ingediend na 31 augustus 2012.
7
Deze brochure bevat alleen de regels die van toepassing zijn in de privésector en de voorwaarden die van toepassing zijn op eerste aanvragen
of aanvragen tot verlenging van onderbrekingsuitkeringen die werden ingediend na 31 augustus 2012.
6. Voltijds tijdskrediet 8
tijdskrediet zonder motief
8
Onder voorbehoud van de andere reglementaire voorwaarden en de toepasselijke cao’s.
7. modaliteiten voorwaarden waaraan de werknemer
Een werknemer kan genieten van voltijds moet voldoen
tijdskrediet wanneer hij zijn arbeidsprestaties • loopbaan: de werknemer moet een
de verschillende stelsels van tijdskrediet
gedurende een maximum van 12 maanden volledig beroepsloopbaan van ten minste 5 jaar als
schorst. werknemer tellen. Het bewijs van de 5 jaar
beroepsloopbaan gebeurt aan de hand
duur van een formulier vastgesteld door de
• Minimumduur: 3 maanden. Indien de minister van Werk op voorstel van de RVA;
werknemer zijn tijdskrediet in verschillende
periodes wil nemen, moet elke periode • anciënniteit: de werknemer moet door
ten minste 3 maanden duren. Indien het een arbeidsovereenkomst met de werk-
overblijvende saldo echter minder dan gever verbonden zijn geweest gedurende
3 maanden bedraagt, kan het tijdskrediet de 2 jaar die voorafgaan aan de schriftelijke
voor een kortere periode worden genomen. aanvraag 9;
• Maximumduur: 12 maanden over de
volledige loopbaan van de werknemer. • tewerkstelling: een werknemer die voltijds
tijdskrediet opneemt hoeft niet aan een
bijzondere tewerkstellingsvoorwaarde
te voldoen. Hij kan dit tijdskrediet opnemen
ongeacht de arbeidsregeling waarin hij is
tewerkgesteld.
9
Die 2 voorwaarden (loopbaan en anciënniteit) zijn echter niet van toepassing op werknemers die hun recht op ouderschapsverlof hebben
opgebruikt voor alle rechtgevende kinderen en die onmiddellijk na het ouderschapsverlof voltijds of deeltijds tijdskrediet opnemen.
8. Voltijds tijdskrediet
gemotiveerd tijdskrediet
Er gelden soepeler voorwaarden voor de De werknemer moet het bewijs leveren van het
werknemer indien hij bepaalde motieven kan motief dat hij inroept (bijvoorbeeld een getuigschrift
bewijzen: dat werd uitgereikt door de behandelende arts,
• zorg dragen voor een biologisch of de identiteitskaart van het kind, enz…).
adoptiekind tot de leeftijd van 8 jaar
(opgelet: deze reden mag niet worden Wanneer de werknemer uitkeringen aanvraagt
verward met het ouderschapsverlof!); in het kader van voltijds tijdskrediet om een
• palliatieve verzorging verlenen (opgelet: opleiding te volgen, moet de Gemeenschap of
deze reden mag niet worden verward met de opleidingsinstelling op het aanvraagformulier
verlof voor het verlenen van palliatieve bevestigen dat de werknemer geldig is ingeschreven
zorgen !); voor een opleiding die aan deze criteria voldoet.
• medische bijstand verlenen aan een Daarnaast moet de werknemer bij de RVA
ernstig ziek gezins- of familielid 10 (opgelet: binnen de 20 dagen na elk kwartaal een attest
deze reden mag niet worden verward met van regelmatige aanwezigheid bij de opleiding
verlof voor het verlenen van medische indienen. Een regelmatige aanwezigheid houdt in
zorgen !); dat de werknemer in de loop van het betrokken
• medische bijstand verlenen aan een kwartaal niet meer dan 1/10 van de opleidingsduur
ernstig ziek kind 11; ongewettigd afwezig is geweest.
• een gehandicapt kind verzorgen tot de
leeftijd van 21 jaar; modaliteiten
• een opleiding volgen van ten minste De werknemer heeft een aanvullend recht op
360 uur (of 27 studiepunten) per jaar of tijdskrediet wanneer hij een beroep doet op
120 uur (9 studiepunten) per trimester. gemotiveerd tijdskrediet. Voor het gemotiveerd
Deze opleiding moet ten minste 300 uur tijdskrediet van 36 maanden gelden enkele
per jaar of 100 uur per trimester tellen bijzonderheden. In de eerste plaats kan dat recht
indien ze wordt verstrekt in een centrum alleen voltijds worden opgenomen indien een
voor basiseducatie of gericht is op het collectieve arbeidsovereenkomst (cao) op het
behalen van een diploma of getuigschrift niveau van de sector of van de onderneming dit
van secundair onderwijs. recht regelt. Bovendien kan dit type van schorsing
alleen worden uitgeoefend indien de werknemer in
aanmerking komt voor de toekenning van uitkeringen.
Gemotiveerd tijdskrediet van 36 maanden kan dus
nooit in combinatie met een bezoldigde activiteit
worden uitgeoefend 12.
10
Tot in de tweede graad.
11
Het kan gaan om een kind van de werknemer of om een kind dat deel uitmaakt van zijn gezin.
12
Er geldt echter een uitzondering voor werknemers die een politiek mandaat uitoefenen.
9. voorwaarden waaraan de werknemer • Medische bijstand aan een gezins
moet voldoen of familielid: maximum 36 maanden
• anciënniteit: de werknemer moet door (minimumperiode van 1 maand en
de verschillende stelsels van tijdskrediet
een arbeidsovereenkomst met zijn huidige maximumperiode van 3 maanden);
werkgever verbonden zijn geweest • Medische bijstand aan een minderjarig
gedurende ten minste 2 jaar voorafgaand kind: 48 maanden (minimumperiode van
aan de schriftelijke kennisgeving 13. 3 maanden);
• Zorgen aan een gehandicapt kind tot
duur de leeftijd van 21 jaar: 48 maanden
• Opleiding: maximum 36 maanden (minimumperiode van 3 maanden).
(minimumperiode van 3 maanden); Deze 36 of 48 maanden kunnen niet worden
• Opvoeding van een kind dat jonger is dan gecumuleerd. Gemotiveerd tijdskrediet kan in
8 jaar: maximum 36 maanden (minimum totaal nooit meer dan 48 maanden bedragen.
periode van 3 maanden); Deze 36 of 48 maanden worden niet naar
• Palliatieve verzorging: maximum 36 maanden evenredigheid berekend: de werknemer heeft
(minimumperiode van 1 maand, verlengbaar recht op 36 of 48 maanden, ongeacht of het om een
met 1 maand per patiënt); voltijds of deeltijds gemotiveerd tijdskrediet gaat.
Voltijds tijdskrediet
procedure
De werknemer moet zijn aanvraag tot uitoefening De aanvraag moet een voorstel bevatten van de
van het recht op tijdskrediet schriftelijk meedelen werknemer met betrekking tot:
aan de werkgever 14. • de modaliteiten van uitoefening van het recht;
De werknemer moet bovendien de volgende • het gekozen stelsel (tijdskrediet met of
termijn in acht nemen: zonder motief );
• 3 maanden vooraf indien de werkgever • de gewenste ingangsdatum;
meer dan 20 werknemers tewerkstelt; • de duur van het tijdskrediet;
• 6 maanden vooraf indien de werkgever • de elementen die noodzakelijk zijn voor
maximaal 20 werknemers tewerkstelt. de toepassing van het voorkeurs- en
planningsmechanisme.
13
Deze voorwaarde is echter niet van toepassing voor werknemers die hun recht op ouderschapsverlof voor alle begunstigde kinderen hebben
uitgeput en die onmiddellijk na het ouderschapsverlof voltijds of deeltijds tijdskrediet opnemen.
14
Bij aangetekend schrijven of door overhandiging waarbij het duplicaat als ontvangstbewijs wordt ondertekend door de werkgever.
10. De werkgever en de werknemer moeten uiterlijk op De werknemer moet ook de rva op de hoogte
de laatste dag van de maand die volgt op de aanvraag brengen door middel van het formulier C61
overeenkomen over de uitoefeningsmodaliteiten volledig tijdskrediet, dat ter beschikking is op de
van het tijdskrediet. website van de RVA. Hij moet dit uiterlijk doen binnen
Bovendien moet de werknemer bij zijn aanvraag de 2 maanden die volgen op de ingangsdatum van
een attest voegen van de RVA waarin de het tijdskrediet. Wordt die termijn niet nageleefd,
periode(s) zijn vermeld waarin hij al tijdskrediet dan wordt het recht op uitkeringen uitgesteld tot
of loopbaanvermindering heeft opgenomen de dag waarop de documenten worden ontvangen.
(het tijdskredietattest).
Voltijds tijdskrediet
recht op onderbrekingsuitkeringen
Tijdens de periode waarin de werknemer - Sociale behandeling
voltijds tijdskrediet opneemt, ontvangt hij Er worden geen persoonlijke sociale-
geen loon ten laste van de werkgever, maar zekerheidsbijdragen geheven op de
onderbrekingsuitkeringen ten laste van de RVA. onderbrekingsuitkeringen.
Het gaat om een forfaitaire uitkering waarvan
het bedrag verschillend is naargelang van de - aanvullende sectorale vergoeding
anciënniteit van de werknemer binnen de De sectoren (of ondernemingen) kunnen
onderneming (minder dan 2 jaar, tussen 2 en 5 jaar aanvullende vergoedingen 15 toekennen.
en meer dan 5 jaar). Kijk na welke regels in uw sector van
toepassing zijn!
- Fiscale behandeling
De onderbrekingsuitkeringen zijn belast-
bare brutobedragen. Er wordt bedrijfs-
voorheffing op ingehouden.
15
Het Generatiepact heeft echter bijzondere inhoudingen op deze vergoedingen ingevoerd.
11. - verlies van het recht op uitkeringen Voorbeeld
Deze uitkeringen kunnen niet worden Als uw werknemer zijn voltijds tijdskrediet van
gecumuleerd met bepaalde inkomsten. 36 maanden gebruikt om voor zijn kind dat
de verschillende stelsels van tijdskrediet
Een werknemer die deze inkomsten jonger is dan 8 jaar te zorgen, kan hij nog
ontvangt, kan dus geen (of niet langer) 12 maanden voltijds tijdkrediet zonder motief
aanspraak maken op deze uitkeringen. Het opnemen.
gaat onder bepaalde voorwaarden onder
andere om de volgende inkomsten:
• de inkomsten van een nieuwe zelfstandige
activiteit (tenzij de werknemer de activiteit
al vooraf uitoefende);
• de inkomsten van een nevenactiviteit als
loontrekkende (tenzij de werknemer de
activiteit al vooraf uitoefende);
• de inkomsten van een niettoegestaan
politiek mandaat;
• de inkomsten van een pensioen;
• de inkomsten van een bezoldigde
acti vi teit in het buitenland.
Voor volledige en gedetailleerde informatie kunt u terecht op www.lex4you.be
13. modaliteiten • anciënniteit: de werknemer moet
De werknemer kan genieten van loopbaanvermindering door een arbeidsovereenkomst met
tot een halftijdse baan wanneer hij zijn de werkgever verbonden zijn geweest
de verschillende stelsels van tijdskrediet
arbeidsprestaties gedurende een maximum van gedurende de 2 jaar die voorafgaan aan
24 maanden vermindert tot een halftijdse baan. de schriftelijke aanvraag 17;
duur • tewerkstelling: een werknemer die zijn
• Minimumduur: 3 maanden. Indien de arbeidsprestaties vermindert tot een
werknemer zijn tijdskrediet in verschillende halftijdse baan moet ten minste ten
periodes wil nemen, moet elke periode belope van ¾ van een voltijdse baan
ten minste 3 maanden duren. Indien het tewerkgesteld zijn geweest in de onder-
overblijvende saldo echter minder dan neming in de loop van de 12 maanden die
3 maanden bedraagt, kan het tijdskrediet voorafgaan aan de schriftelijke aanvraag.
voor een kortere periode worden genomen.
• Maximumduur: 24 maanden over de Voor de berekening van de 12 maanden worden
volledige loopbaan van de werknemer. bepaalde periodes gelijkgesteld met effectieve
arbeidsprestaties, met name jaarlijkse vakantie,
voorwaarden waaraan de werknemer moederschapsverlof en betaald educatief verlof,
moet voldoen terwijl andere periodes worden geneutraliseerd en
• loopbaan: de werknemer moet een de periode van 12 maanden schorsen (thematische
beroepsloopbaan van ten minste 5 jaar als verloven, onder bepaalde voorwaarden, periodes
werknemer tellen. Het bewijs van de 5 jaar van arbeidsongeschiktheid, staking en lockout, enz.).
beroepsloopbaan gebeurt aan de hand
van een formulier vastgesteld door de
minister van Werk op voorstel van de RVA;
16
Onder voorbehoud van de andere reglementaire voorwaarden en de toepasselijke cao’s.
17
Die 2 voorwaarden (loopbaan en anciënniteit) zijn echter niet van toepassing op werknemers die hun recht op ouderschapsverlof hebben
opgebruikt voor alle rechtgevende kinderen en die onmiddellijk na het ouderschapsverlof voltijds of deeltijds tijdskrediet opnemen.
14. Loopbaanvermindering tot een halftijdse baan
gemotiveerde loopbaanvermindering
Er gelden soepeler voorwaarden voor de werknemer De werknemer moet het bewijs leveren van het
indien hij bepaalde motieven kan bewijzen: motief dat hij inroept (bijvoorbeeld een getuigschrift
• zorg dragen voor een biologisch of dat werd uitgereikt door de behandelende arts,
adoptiekind tot de leeftijd van 8 jaar de identiteitskaart van het kind, enz…).
(opgelet: deze reden mag niet worden Wanneer de werknemer uitkeringen aanvraagt
verward met het ouderschapsverlof!); in het kader van halftijds tijdskrediet om een
• palliatieve verzorging verlenen (opgelet: opleiding te volgen, moet de Gemeenschap of
deze reden mag niet worden verward met de opleidingsinstelling op het aanvraagformulier
verlof voor het verlenen van palliatieve bevestigen dat de werknemer geldig is ingeschreven
zorgen !); voor een opleiding die aan deze criteria voldoet.
• medische bijstand verlenen aan een Daarnaast moet de werknemer bij de RVA
ernstig ziek gezins- of familielid 18 (opgelet: binnen de 20 dagen na elk kwartaal een attest
deze reden mag niet worden verward met van regelmatige aanwezigheid bij de opleiding
verlof voor het verlenen van medische indienen. Een regelmatige aanwezigheid houdt in
zorgen !); dat de werknemer in de loop van het betrokken
• medische bijstand verlenen aan een kwartaal niet meer dan 1/10 van de opleidingsduur
ernstig ziek kind 19; ongewettigd afwezig is geweest.
• een gehandicapt kind verzorgen tot de
leeftijd van 21 jaar;
• een opleiding volgen van ten minste
360 uur (of 27 studiepunten) per jaar of
120 uur (9 studiepunten) per trimester.
Deze opleiding moet ten minste 300 uur
per jaar of 100 uur per trimester tellen
indien ze wordt verstrekt in een centrum
voor basiseducatie of gericht is op het
behalen van een diploma of getuigschrift
van secundair onderwijs.
18
Tot in de tweede graad.
19
Het kan gaan om een kind van de werknemer of om een kind dat deel uitmaakt van zijn gezin.
15. modaliteiten duur
De werknemer heeft een aanvullend recht op • Opleiding: maximum 36 maanden (mini-
tijdskrediet wanneer hij een beroep doet op mumperiode van 3 maanden);
de verschillende stelsels van tijdskrediet
gemotiveerd tijdskrediet. • Opvoeding van een kind dat jonger is dan
Voor het gemotiveerd tijdskrediet van 36 maanden 8 jaar: maximum 36 maanden (minimum-
gelden enkele bijzonderheden. In de eerste plaats periode van 3 maanden);
kan dat recht alleen halftijds worden opgenomen • Palliatieve verzorging: maximum 36
indien een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) maanden (minimumperiode van 1 maand,
op het niveau van de sector of van de onderneming verlengbaar met 1 maand per patiënt);
dit recht regelt. Bovendien kan dit type van • Medische bijstand aan een gezins of
schorsing alleen worden uitgeoefend indien de familielid: maximum 36 maanden (mini
werknemer in aanmerking komt voor de toekenning mumperiode van 1 maand en maximum-
van uitkeringen. Gemotiveerd tijdskrediet van periode van 3 maanden);
36 maanden kan dus nooit in combinatie met • Medische bijstand aan een minderjarig
een bezoldigde activiteit worden uitgeoefend 20. kind: 48 maanden (minimumperiode van
3 maanden);
voorwaarden waaraan de werknemer • Zorgen aan een gehandicapt kind tot
moet voldoen de leeftijd van 21 jaar: 48 maanden
• tewerkstelling: de werknemer moet ten (minimumperiode van 3 maanden).
minste ten belope van 3/4den van een
voltijdse baan tewerkgesteld zijn geweest Deze 36 of 48 maanden kunnen niet worden
in de loop van de 12 maanden die gecumuleerd. Gemotiveerd tijdskrediet kan in
voorafgaan aan de schriftelijke aanvraag; totaal nooit meer dan 48 maanden bedragen.
• anciënniteit: de werknemer moet door Deze 36 of 48 maanden worden niet naar
een arbeidsovereenkomst met zijn huidige evenredigheid berekend.
werkgever verbonden zijn geweest gedu-
rende ten minste 2 jaar voorafgaand aan de
schriftelijke kennisgeving aan de werkgever 21.
20
Er geldt echter een uitzondering voor werknemers die een politiek mandaat uitoefenen.
21
Deze voorwaarde is echter niet van toepassing voor werknemers die hun recht op ouderschapsverlof voor alle begunstigde kinderen hebben
uitgeput en die onmiddellijk na het ouderschapsverlof voltijds of deeltijds tijdskrediet opnemen.
16. Loopbaanvermindering tot een halftijdse baan
procedure
De werknemer moet zijn aanvraag tot uitoefening De werkgever en de werknemer moeten uiterlijk op
van het recht op loopbaanvermindering schrifte- de laatste dag van de maand die volgt op de aanvraag
lijk meedelen aan de werkgever 22. De werk- overeenkomen over de uitoefeningsmodaliteiten
nemer moet bovendien de volgende termijn van het halftijds tijdskrediet. Ze moeten bovendien
in acht nemen: de uren of dagen bepalen waarop arbeids-
• 3 maanden vooraf indien de werkgever prestaties zullen worden geleverd en de duren
meer dan 20 werknemers tewerkstelt; of dagen waarop de werknemer niet zal werken.
• 6 maanden vooraf indien de werkgever Uiterlijk op de ingangsdatum van het tijdskrediet
maximaal 20 werknemers tewerkstelt. moeten de arbeidsregeling en het overeengekomen
werkrooster schriftelijk worden vastgesteld in een
De aanvraag moet een voorstel bevatten van de bijlage bij de arbeidsovereenkomst.
werknemer met betrekking tot:
• de modaliteiten van uitoefening van het Het overeengekomen werkrooster moet bovendien,
recht; zoals de andere werkroosters die van kracht zijn in
• het gekozen stelsel (tijdskrediet met of de onderneming, in het arbeidsreglement worden
zonder motief ); opgenomen.
• de gewenste ingangsdatum;
• de duur van het tijdskrediet; Bovendien moet de werknemer bij zijn aanvraag
• de elementen die noodzakelijk zijn voor een attest voegen van de RVA waarin de
de toepassing van het voorkeurs- en periode(s) zijn vermeld waarin hij al tijdskrediet
planningsmechanisme. of loopbaanvermindering heeft opgenomen
(het tijdskredietattest).
De werknemer moet ook de rva op de hoogte
brengen door middel van het formulier
C61 halftijds tijdskrediet, dat ter beschikking is
op de website van de RVA. Hij moet dit uiterlijk
doen binnen de 2 maanden die volgen op de
ingangsdatum van het tijdskrediet. Wordt die
termijn niet nageleefd, dan wordt het recht op
uitkeringen uitgesteld tot de dag waarop de
documenten worden ontvangen.
22
Bij aangetekend schrijven of door overhandiging waarbij het duplicaat als ontvangstbewijs wordt ondertekend door de werkgever.
17. Loopbaanvermindering tot een halftijdse baan
recht op onderbrekingsuitkeringen
Tijdens de periode waarin de werknemer - verlies van het recht op uitkeringen
halftijds tijdskrediet opneemt, ontvangt hij Deze uitkeringen kunnen niet worden
geen loon ten laste van de werkgever, maar gecumuleerd met bepaalde inkomsten.
de verschillende stelsels van tijdskrediet
onderbrekingsuitkeringen ten laste van de RVA. Een werknemer die deze inkomsten
Het gaat om een forfaitaire uitkering waarvan ontvangt, kan dus geen (of niet langer)
het bedrag verschillend is naargelang van de aanspraak maken op deze uitkeringen. Het
anciënniteit van de werknemer binnen de gaat onder bepaalde voorwaarden onder
onderneming (minder dan 2 jaar, tussen 2 en 5 jaar andere om de volgende inkomsten:
en meer dan 5 jaar). • de inkomsten van een nieuwe zelfstandige
activiteit;
- Fiscale behandeling • de inkomsten van een nevenactiviteit als
De onderbrekingsuitkeringen zijn belast- loontrekkende (tenzij de werknemer de
bare brutobedragen. Er wordt bedrijfs- activiteit al vooraf uitoefende);
voorheffing op ingehouden. • de inkomsten van een niettoegestaan
politiek mandaat;
- Sociale behandeling • de inkomsten van een pensioen;
Er worden geen persoonlijke sociale- • de inkomsten van een bezoldigde
zekerheidsbijdragen geheven op de activiteit in het buitenland.
onderbrekingsuitkeringen.
- aanvullende sectorale vergoeding Voorbeeld
De sectoren (of ondernemingen) kunnen Uw werknemer wil zorgen voor zijn gehandicapt
aanvullende vergoedingen 23 toekennen. kind dat 16 jaar oud is. Hiertoe dient hij een
Kijk na welke regels in uw sector van aanvraag voor gemotiveerd voltijds tijdskrediet
toepassing zijn! van 48 maanden in. Na afloop van die
48 maanden wil hij het werk halftijds hervatten.
Hij kan in dat geval loopbaanvermindering tot
een halftijdse baan zonder motief opnemen voor
een periode van 24 maanden.
Voor volledige en gedetailleerde informatie kunt u terecht op www.lex4you.be
23
Het Generatiepact heeft echter bijzondere inhoudingen op deze vergoedingen ingevoerd.
19. modaliteiten voorwaarden waaraan de werknemer
De werknemer kan genieten van een loopbaan- moet voldoen
vermindering die hij gedurende een maximum van • loopbaan: de werknemer moet een
de verschillende stelsels van tijdskrediet
60 maanden ten belope van 1 volledige dag of beroepsloopbaan van ten minste 5 jaar als
2 halve dagen per week kan uitoefenen. Het is ook werknemer tellen. Het bewijs van de 5 jaar
mogelijk om die vermindering in een andere vorm beroepsloopbaan gebeurt aan de hand
op te nemen, bijvoorbeeld door elke dag anderhalf van een formulier vastgesteld door de
uur minder te werken of door 4 weken te werken, minister van Werk op voorstel van de RVA;
gevolgd door een week loopbaanvermindering. • anciënniteit: de werknemer moet door
Er is dus veel flexibiliteit mogelijk, maar in dat een arbeidsovereenkomst verbonden zijn
geval moet de wekelijkse arbeidsduur over een geweest met de werkgever gedurende de
referte periode van 12 maanden overeenstemmen 2 jaar die voorafgaan aan de schriftelijke
met 4/5-den van een voltijdse arbeidsregeling. aanvraag 25;
Bovendien moet een bijzondere procedure worden • tewerkstelling: de werknemer moet in de
gevolgd. loop van de 12 maanden die voorafgaan
aan de schriftelijke aanvraag aan de werk-
duur gever voltijds tewerkgesteld geweest zijn
• Minimumduur: 6 maanden. Als de in een wekelijkse arbeidsregeling verdeeld
werknemer zijn loopbaanvermindering over 5 dagen of meer. Voor de berekening
in verschillende periodes wil opnemen, van de 12 maanden worden bepaalde
moet elke periode dus ten minste periodes gelijkgesteld met daadwerkelijke
6 maanden duren; arbeidsprestaties, waaronder jaarlijkse
• Maximumduur: 60 maanden berekend vakantie, moederschapsverlof en betaald
over de volledige loopbaan. educatief verlof, terwijl andere periodes
worden geneutraliseerd en de periode
van 12 maanden schorsen (thematische
verloven, de periodes van arbeidsonge-
schiktheid onder bepaalde voorwaarden,
staking en lockout, enz…).
24
Onder voorbehoud van de andere reglementaire voorwaarden en de toepasselijke cao’s.
25
Deze 2 voorwaarden (loopbaan en anciënniteit) zijn echter niet van toepassing voor werknemers die hun recht op ouderschapsverlof voor alle
begunstigde kinderen hebben uitgeput en die onmiddellijk na het ouderschapsverlof voltijds of deeltijds tijdskrediet opnemen.
20. Loopbaanvermindering met 1/5
gemotiveerde loopbaanvermindering
Er gelden soepeler voorwaarden voor de werk- De werknemer moet het bewijs leveren van het motief
nemer indien hij bepaalde motieven kan bewijzen: dat hij inroept (bijvoorbeeld een getuigschrift
• zorg dragen voor een biologisch of dat werd uitgereikt door de behandelende arts,
adoptiekind tot de leeftijd van 8 jaar de identiteitskaart van het kind, enz…). Wanneer de
(opgelet: deze reden mag niet worden werknemer uitkeringen aanvraagt in het kader van
verward met het ouderschapsverlof!); loopbaanvermindering om een opleiding te volgen,
• palliatieve verzorging verlenen (opgelet: moet de Gemeenschap of de opleidingsinstelling
deze reden mag niet worden verward met op het aanvraagformulier bevestigen dat
verlof voor het verlenen van palliatieve de werknemer geldig is ingeschreven voor
zorgen!); een opleiding die aan deze criteria voldoet.
• medische bijstand verlenen aan een Daarnaast moet de werknemer bij de RVA
ernstig ziek gezins- of familielid 26 (opgelet: binnen de 20 dagen na elk kwartaal een attest
deze reden mag niet worden verward met van regelmatige aanwezigheid bij de opleiding
verlof voor het verlenen van medische indienen. Een regelmatige aanwezigheid houdt in
bijstand!); dat de werknemer in de loop van het betrokken
• medische bijstand verlenen aan een kwartaal niet meer dan 1/10 van de opleidingsduur
ernstig ziek kind 27; ongewettigd afwezig is geweest.
• een gehandicapt kind verzorgen tot de
leeftijd van 21 jaar;
• een opleiding volgen van ten minste
360 uur (of 27 studiepunten) per jaar of
120 uur (9 studiepunten) per trimester.
Deze opleiding moet ten minste 300 uur
per jaar of 100 uur per trimester tellen
indien ze wordt verstrekt in een centrum
voor basiseducatie of gericht is op het
behalen van een diploma of getuigschrift
van secundair onderwijs.
26
Tot in de tweede graad.
27
Het kan gaan om een kind van de werknemer of om een kind dat deel uitmaakt van zijn gezin.
21. modaliteiten duur
De werknemer heeft een bijkomend recht op • Opleiding: maximum 36 maanden (mini
onderbrekingsuitkeringen wanneer hij een beroep mumperiode van 6 maanden);
de verschillende stelsels van tijdskrediet
doet op gemotiveerde loopbaanvermindering. • Opvoeding van een kind dat jonger is dan
Gemotiveerd tijdskrediet over 36 maanden kan 8 jaar: maximum 36 maanden (minimum-
alleen worden uitgeoefend indien de werknemer in periode van 6 maanden) ;
aanmerking komt voor de toekenning van onder- • Palliatieve verzorging: maximum 36
brekingsuitkeringen. Gemotiveerd tijdskrediet van maanden (minimumperiode van 1 maand,
36 maanden kan dus nooit in combinatie met een verlengbaar met 1 maand per patiënt);
bezoldigde activiteit worden uitgeoefend. • Medische bijstand aan een gezins of
familielid: maximum 36 maanden (mini
voorwaarden waaraan de werknemer mumperiode van 1 maand en maximum-
moet voldoen periode van 3 maanden);
• tewerkstelling: de werknemer moet in de • Medische bijstand aan een kind: 48 maan-
loop van de 12 maanden die voorafgaan den (minimumperiode van 6 maanden);
aan de schriftelijke aanvraag voltijds • Zorgen voor een gehandicapt kind:
tewerkgesteld geweest zijn; 48 maanden (minimumperiode van
• anciënniteit: de werknemer moet door 6 maan den).
een arbeidsovereenkomst met zijn huidige
werkgever verbonden zijn geweest Deze 36 of 48 maanden kunnen niet worden
gedurende ten minste 2 jaar voorafgaand gecumuleerd. Gemotiveerd tijdskrediet kan in
aan de schriftelijke kennisgeving aan de totaal nooit meer bedragen dan 48 maanden.
werkgever 28. Deze 36 of 48 maanden worden niet naar
evenredigheid berekend.
28
Deze voorwaarde is echter niet van toepassing voor werknemers die hun recht op ouderschapsverlof voor alle begunstigde kinderen hebben
uitgeput en die onmiddellijk na het ouderschapsverlof voltijds of deeltijds tijdskrediet opnemen.
22. Loopbaanvermindering met 1/5
procedure
De werknemer moet zijn aanvraag tot uitoefening De werkgever en de werknemer moeten uiterlijk op
van het recht op loopbaanvermindering schriftelijk de laatste dag van de maand die volgt op de aanvraag
meedelen aan de werkgever 29. overeenkomen over de uitoefeningsmodaliteiten
De werknemer moet bovendien de volgende van de loopbaanvermindering met 1/5.
termijn in acht nemen:
• 3 maanden vooraf indien de werkgever Ze moeten m.a.w. de uren of dagen bepalen
meer dan 20 werknemers tewerkstelt; waarop arbeidsprestaties zullen worden geleverd
• 6 maanden vooraf indien de werkgever en de duren of dagen waarop de werknemer niet
maximaal 20 werknemers tewerkstelt. zal werken 30. Uiterlijk op de ingangsdatum van de
loopbaanvermindering moeten de arbeidsregeling en
De aanvraag moet een voorstel bevatten van de het overeengekomen werkrooster schriftelijk worden
werknemer met betrekking tot: vastgesteld in een bijlage bij de arbeidsovereenkomst.
• de modaliteiten van uitoefening van het
recht; Het overeengekomen werkrooster moet bovendien,
• het gekozen stelsel (loopbaanverminde- zoals de andere werkroosters die van kracht zijn in
ring met of zonder motief ); de onderneming, in het arbeidsreglement worden
• de gewenste ingangsdatum; opgenomen.
• de duur van het tijdskrediet;
• de elementen die noodzakelijk zijn voor Bovendien moet de werknemer bij zijn aanvraag
de toepassing van het voorkeurs- en een attest voegen van de RVA waarin de
planningsmechanisme. periode(s) zijn vermeld waarin hij al tijdskrediet
of loopbaanvermindering heeft opgenomen
(het tijdskredietattest).
De werknemer moet ook de rva op de hoogte
brengen door middel van het formulier
C61 1/5 tijdskrediet (specifiek voor elk stelsel)
dat ter beschikking is op de website van de RVA.
Hij moet dit uiterlijk doen binnen de 2 maanden die
volgen op de ingangsdatum van het tijdskrediet.
Wordt die termijn niet nageleefd, dan wordt het
recht op uitkeringen uitgesteld tot de dag waarop
de documenten worden ontvangen.
29
Bij aangetekend schrijven of door overhandiging waarbij het duplicaat als ontvangstbewijs wordt ondertekend door de werkgever.
30
Indien de werknemer gebruik wil maken van de mogelijkheid om 1/5-tijdskrediet op te nemen in een andere vorm dan een volledige dag of
twee halve dagen per week, moet deze mogelijkheid zijn opgenomen in een collectieve arbeidsovereenkomst die werd gesloten op het niveau
van de sector of van de onderneming. In ondernemingen zonder vakbondsafvaardiging kan de afwijkende regeling worden ingevoerd via het
arbeidsreglement. In dat geval is een gemeenschappelijk akkoord tussen de werkgever en de werknemer vereist.
23. Loopbaanvermindering met 1/5
recht op onderbrekingsuitkeringen
Tijdens de periode waarin de werknemer - verlies van het recht op uitkeringen
loopbaanvermindering opneemt, ontvangt hij Deze uitkeringen kunnen niet worden
geen loon ten laste van de werkgever, maar gecumuleerd met bepaalde inkomsten.
de verschillende stelsels van tijdskrediet
onderbrekingsuitkeringen ten laste van de RVA. Een werknemer die deze inkomsten
Het gaat om een forfaitaire uitkering waarvan ontvangt, kan dus geen (of niet langer)
het bedrag verschillend is naargelang van de aanspraak maken op deze uitkeringen.
anciënniteit van de werknemer binnen de Het gaat onder bepaalde voorwaarden
onderneming (minder dan 2 jaar, tussen 2 en 5 jaar onder andere om de volgende inkomsten:
en meer dan 5 jaar). • de inkomsten van een nieuwe zelfstandige
activiteit;
- Fiscale behandeling • de inkomsten van een nevenactiviteit als
De onderbrekingsuitkeringen zijn loontrekkende (tenzij de werknemer de
belastbare brutobedragen. Er wordt activiteit al vooraf uitoefende);
bedrijfsvoorheffing op ingehouden. • de inkomsten van een niettoegestaan
politiek mandaat;
- Sociale behandeling • de inkomsten van een pensioen;
Er worden geen persoonlijke sociale- • de inkomsten van een bezoldigde
zeker heidsbijdragen geheven op de activiteit in het buitenland.
onder brekingsuitkeringen.
- aanvullende sectorale vergoeding
De sectoren (of ondernemingen) kunnen Voorbeeld
aanvullende vergoedingen 31 toekennen. Uw werknemer heeft zijn recht op een loop-
Kijk na welke regels in uw sector van baanvermindering met 1/5 (d.i. 60 maanden)
toepassing zijn! opgebruikt.
Hij wenst zijn tijdkrediet te verlengen om
medische bijstand te verlenen aan zijn zwaar
zieke echtgenote. Hiertoe kan hij een tijdskrediet
van 36 maanden opnemen. Hij kan dit tijds
krediet naar keuze voltijds, halftijds of ten belope
van 1/5 uitoefenen.
Voor volledige en gedetailleerde informatie kunt u terecht op www.lex4you.be
31
Het Generatiepact heeft echter bijzondere inhoudingen op deze vergoedingen ingevoerd.
24. Eindeloopbaanstelsel 32
modaliteiten, duur en voorwaarden
modaliteiten van de loopbaanvermindering met 1/5. Indien
Een werknemer van 55 jaar of ouder kan recht het overblijvende saldo echter minder bedraagt
hebben op: dan 3 of 6 maanden, kan het tijdskrediet voor een
• een loopbaanvermindering ten belope kortere periode worden opgenomen.
van 1/5; • Maximumduur:
• een loopbaanvermindering tot een half- De reglementering stelt geen maxi-
tijdse betrekking. mumduur vast. De werknemer kan
de vermindering van zijn arbeids-
duur prestaties dus genieten tot aan zijn
• Minimumduur: pensioen.
• Loopbaanvermindering tot een
halftijdse betrekking: 3 maanden; voorwaarden waaraan de werknemer
• Loopbaanvermindering met 1/5: moet voldoen
6 maanden. • leeftijd: de werknemer moet ten minste
55 jaar oud zijn op het tijdstip waarop het
Als de werknemer de loopbaanvermindering tijdskrediet ingaat. De leeftijd wordt echter
in verschillende periodes wil opnemen, moet verlaagd tot 50 jaar voor werknemers die
elke periode ten minste 3 maanden duren in hun arbeidsprestaties verminderen tot een
het kader van de loopbaanvermindering tot een halftijdse baan en die cumulatief aan de
halftijdse betrekking of 6 maanden in het kader volgende voorwaarden voldoen:
32
Onder voorbehoud van de andere reglementaire voorwaarden en de toepasselijke cao’s.
25. • de werknemer heeft een zwaar of een onderneming in moeilijkheden.
beroep uitgeoefend gedurende De 3 volgende voorwaarden moeten
ten minste 5 jaar in de loop van cumulatief zijn vervuld:
de 10 voorafgaande jaren of gedu- • de onderneming moet aantonen
rende ten minste 7 jaar in de loop dat haar aanvraag tot erkenning
van de 15 voorafgaande jaren; kadert binnen een herstructure-
EN ringsplan en toelaat ontslagen te
• dit zwaar beroep staat op de lijst van vermijden;
de beroepen waarvoor een significant EN
tekort aan arbeidskrachten bestaat 33. • de onderneming moet ook aan
tonen dat haar aanvraag tot
Er bestaat een tweede afwijkende regeling erkenning toelaat het aantal werk-
de verschillende stelsels van tijdskrediet
op basis waarvan een werknemer van 50 jaar nemers te beperken dat in het
oud recht heeft op een landingsbaan als hij statuut van werkloosheid met
zijn arbeidsprestaties met 1/5 vermindert. bedrijfstoeslag (vroeger brugpen-
Voor die werknemers moet één van de sioen) zou terechtkomen;
volgende voorwaarden zijn vervuld: EN
• de werknemer heeft een zwaar • de Minister van Werk heeft in de
beroep uitgeoefend gedurende erkenningsbeslissing uitdrukkelijk
ten minste 5 jaar in de loop van vermeld dat aan deze voorwaarden
de 10 voorafgaande jaren of gedu- is voldaan.
rende ten minste 7 jaar in de loop
van de 15 voorafgaande jaren; opgelet: zelfs als het recht op tijdskrediet in deze
OF afwijkende gevallen bestaat vanaf de leeftijd van
• de werknemer heeft een beroeps- 50 jaar, zal het recht op verhoogde uitkeringen in
loopbaan van ten minste 28 jaar principe pas ingaan vanaf de maand die volgt op de
achter de rug, voor zover een sec- maand waarin de werknemer de leeftijd van 51 jaar
torale cao uitdrukkelijk voorziet heeft bereikt. Tussen 50 en 51 jaar hebben de werk-
in een dergelijk recht op vermin- nemers enkel recht op gewone uitkeringen.
dering van de arbeidsprestaties
met 1/5. • anciënniteit:
• De werknemer moet op het tijdstip van de
Als zwaar beroep wordt beschouwd: schriftelijke aanvraag een anciënniteit van
• werk in wisselende ploegen; 25 jaar als loontrekkende tellen. Het bewijs
• werk in onderbroken diensten; van de 25 jaar beroepsloopbaan gebeurt aan
• werk in een arbeidsregeling met de hand van een formulier vastgesteld door
nachtprestaties. de minister van Werk op voorstel van de RVA;
• Hij moet bovendien door een arbeidsover-
Ten slotte bestaat er een derde situatie eenkomst met de werkgever verbonden
waarin een werknemer die zijn arbeids- zijn geweest tijdens de 2 jaar die voorafgaan
prestaties tot een halftijdse baan of met aan de schriftelijke aanvraag. De werknemer
een 1/5 wil verminderen recht heeft op en de werkgever kunnen over die termijn
een landingsbaan vanaf de leeftijd van onderhandelen om deze in te korten.
50 jaar. Hiertoe moet hij in dienst zijn
in een onderneming in herstructurering
33
De zware beroepen waarvoor een significant tekort aan arbeidskrachten bestaat zijn: de verpleegkundigen en het verzorgend personeel in de
ziekenhuizen; de verpleegkundigen en het verzorgend personeel in de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen; de beroepen die voorkomen op
een lijst van knelpuntberoepen jaarlijks vastgesteld bij een in de Ministerraad overlegd besluit.
26. • Tewerkstelling:
• Vermindering van de arbeidsprestaties tot een Voor de berekening van de 24 maanden worden
halftijdse betrekking: de werknemer moet in bepaalde periodes gelijkgesteld met daadwerkelijke
de loop van de 24 maanden die voorafgaan arbeidsprestaties, onder andere jaarlijkse vakantie,
aan de schriftelijke aanvraag, ten minste ¾-tijds moederschapsverlof en betaald educatief verlof,
tewerkgesteld zijn geweest in de onderneming; terwijl andere periodes worden geneutraliseerd en
• Loopbaanvermindering met 1/5: de werkne- de periode van 24 maanden schorsen (thematische
mer moet in de loop van de 24 maanden die verloven, de periodes van arbeidsongeschiktheid
voorafgaan aan de schriftelijke aanvraag, onder bepaalde voorwaarden, staking en lock-out,
• ofwel voltijds tewerkgesteld zijn enz…).
geweest in een arbeidsregeling die is De werknemer moet in elk geval zijn tewerkgesteld in
verdeeld over 5 of 6 dagen per week; een arbeidsregeling die is verdeeld over 5 dagen of meer.
• ofwel al een vermindering van de
loopbaan met 1/5 hebben genomen.
Eindeloopbaanstelsel
procedure
De werknemer moet zijn aanvraag tot uitoefening van het Uiterlijk op de laatste dag van de maand volgend
recht op tijdskrediet schriftelijk bezorgen aan de werkgever34. op de maand waarin de aanvraag werd ingediend,
moeten de werkgever en de werknemer het eens
De werknemer moet bovendien de volgende termijn naleven: worden over de wijze van uitoefening van het
• 3 maanden vooraf indien de werkgever recht op loopbaanvermindering. Ze moeten met
meer dan 20 werknemers tewerkstelt; andere woorden de uren of de dagen vaststellen
• 6 maanden vooraf indien de werkgever waarop arbeidsprestaties zullen worden geleverd,
maximaal 20 werknemers tewerkstelt. alsook de uren en de dagen waarop de werknemer
niet zal werken. Uiterlijk op de begindatum van de
De aanvraag moet een voorstel van de werknemer loopbaanvermindering moeten de overeengekomen
bevatten over: arbeidsregeling en het overeengekomen werkrooster
• de uitvoeringsmodaliteiten van het recht; schriftelijk worden vastgesteld in een bijlage bij de
• het gekozen stelsel (landingsbaan); arbeidsovereenkomst 35.
• de gewenste begindatum; Het overeengekomen werkrooster moet, zoals alle
• de duur van het tijdskrediet; andere werkroosters die van toepassing zijn in de
• de gegevens die nodig zijn voor de toepassing onderneming, in het arbeidsreglement worden
van het voorkeurs- en planningsmechanisme. opgenomen.
35
Indien de werknemer gebruik wil maken van de mogelijkheid om loopbaanvermindering met 1/5 op te nemen in een andere vorm dan een
volledige dag of twee halve dagen per week, moet in deze mogelijkheid zijn voorzien in een collectieve arbeidsovereenkomst die werd gesloten op
het niveau van de sector of van de onderneming. In ondernemingen zonder vakbondsafvaardiging kan in de afwijkende regeling worden voorzien
door middel van het arbeidsreglement. In dat geval is ook een onderling schriftelijk akkoord tussen de werkgever en de werknemer vereist.
34
Door middel van een aangetekende brief of door overhandiging waarbij de werkgever het dubbel ondertekent als ontvangstbewijs.
27. De werknemer moet de RVA ook inlichten door middel 2 maanden die volgen op de ingangsdatum van het
van het formulier C61 – halftijds tijdskrediet of het tijdskrediet. Indien die termijn niet wordt nageleefd,
formulier C61 – 1/5tijdskrediet, dat ter beschikking wordt het recht op uitkeringen uitgesteld tot de dag
is op de site van de RVA, en dit uiterlijk binnen de van ontvangst van de documenten.
Eindeloopbaanstelsel
recht op onderbrekingsuitkeringen
Tijdens de periode waarin de werknemer zijn • de inkomsten van een niettoegestaan
arbeidsprestaties heeft verminderd, ontvangt hij politiek mandaat;
geen loon ten laste van de werkgever, maar onder- • de inkomsten van een pensioen;
brekingsuitkeringen ten laste van de RVA. Het gaat • de inkomsten van een bezoldigde
om een forfaitaire uitkering waarvan het bedrag activiteit in het buitenland.
verschillend is naargelang van de anciënniteit van
de werknemer binnen de onderneming (minder
dan 2 jaar, tussen 2 en 5 jaar en meer dan 5 jaar). Voorbeelden
• Uw werknemer is 56 jaar oud en heeft
- Fiscale behandeling een beroepsverleden van 27 jaar als
De onderbrekingsuitkeringen zijn belastbare bruto- loontrekkende: hij kan dus tijdskrediet
bedragen. Er wordt bedrijfsvoorheffing op ingehouden. genieten in het kader van de einde-
loopbaan.
- Sociale behandeling • Uw werknemer is 56 jaar oud en heeft
Er worden geen persoonlijke socialezekerheidsbij- een beroepsverleden van 23 jaar
dragen geheven op de onderbrekingsuitkeringen. als loontrekkende: hij kan dus geen
tijdskrediet genieten in het kader van de
- aanvullende sectorale vergoeding eindeloopbaan.
de verschillende stelsels van tijdskrediet
de sectoren (of ondernemingen) kunnen • Uw werknemer is 53 jaar oud en heeft
aanvullende vergoedingen 36 toekennen. Kijk na een beroepsverleden van 26 jaar als
welkeregels in uw sector van toepassing zijn! loontrekkende in de uitoefening van
een zwaar beroep: hij kan dus een
- verlies van het recht op uitkeringen loopbaanvermindering met 1/5 genieten
Deze uitkeringen kunnen niet worden gecumuleerd met in het kader van de eindeloopbaan.
bepaalde inkomsten. Een werknemer die deze inkom- • Uw werknemer is 50 jaar oud en heeft
sten ontvangt, kan dus geen (of niet langer) aanspraak een beroepsverleden van 25 jaar als
maken op deze uitkeringen. Het gaat onder bepaalde loontrekkende: hij kan dus hoogstens
voorwaarden onder andere om de volgende inkomsten: een gewoon tijdskrediet aanvragen
• de inkomsten van een nieuwe zelf- indien hij de maximumduur van dat
standige activiteit; tijdskrediet in het algemeen stelsel niet
• de inkomsten van een aanvullende activi- heeft uitgeput.
teit als loontrekkende (tenzij de werkne-
mer de activiteit al vooraf uitoefende);
36
Het Generatiepact heeft bijzondere inhoudingen op deze vergoedingen ingevoerd.
28. Samenvattend schema
Vo
Tijdskrediet
en
loopbaan- Ha
vermindering
(algemeen stelsel)
1/
Tijdskrediet
(algemeen stelsel en
eindeloopbaanstelsel)
Ha
Loopbaan-
vermindering
(55 jaar en +)
1/
29. Niet gemotiveerd = 12 maanden
oltijds
Gemotiveerd = + 36 (max.) of 48 maanden
Niet gemotiveerd = 24 maanden
alftijds
Gemotiveerd = + 36 (max.) of 48 maanden
Niet gemotiveerd = 60 maanden
/5-tijds
Gemotiveerd = + 36 (max.) of 48 maanden
alftijds Geen beperking in de tijd
/5-tijds Geen beperking in de tijd
30. ouderschapsverlof 37
modaliteiten, duur en voorwaarden
modaliteiten duur
Ouderschapsverlof is verlof waarop de werknemer • volledige schorsing van de arbeidspresta-
(vader of moeder) recht heeft wegens de geboorte ties (max. 4 moduleerbare maanden);
of de adoptie van een kind, tot het kind de leeftijd • vermindering van de arbeidprestaties tot
van 12 jaar heeft bereikt 38. Ouderschapsverlof leidt een halftijdse betrekking (max. 8 modu-
tot een volledige of gedeeltelijke schorsing van leerbare maanden);
de arbeidsovereenkomst. Ouderschapverlof kan • vermindering van de prestaties met 1/5
in 3 verschillende vormen worden opgenomen: (max. 20 moduleerbare maanden).
Ouderschapverlof kan in 3 verschillende vormen voorwaarden waaraan de werknemer
worden opgenomen: moet voldoen
• volledige schorsing van de arbeidsprestaties; In dienst zijn met een arbeidsovereenkomst die is
• vermindering van de arbeidsprestaties tot onderworpen aan de wet van 3 juli 1978 gedurende
een halftijdse betrekking; 12 maanden in de loop van de 15 maanden die
• vermindering van de arbeidsprestaties met 1/5. voorafgaan aan de schriftelijke aanvraag.
37
We beperken ons tot het ouderschapsverlof in het algemeen stelsel van loopbaanonderbreking.
38
21 jaar voor gehandicapte kinderen.
31. ouderschapsverlof
procedure
Een werknemer die het recht op ouderschapsverlof Als de werknemer het ouderschapsverlof in delen
wil uitoefenen, moet de werkgever ten minste wil opnemen, moet hij voor elke periode een
2 maanden en maximaal 3 maanden vooraf aanvraag indienen. De werknemer kan immers
schriftelijk op de hoogte brengen door middel van maar één enkele ononderbroken periode van
een aangetekende brief of door overhandiging van verlof tegelijk aanvragen. Uiterlijk op het tijdstip
een geschrift waarvan de werkgever het dubbel als waarop het ouderschapsverlof ingaat, moet de
ontvangstbewijs ondertekent. De partijen kunnen werknemer bovendien het/de document(en)
die termijn echter in onderling overleg verkorten. bezorgen die het bewijs leveren van de geboorte
of de adoptie van het kind. Bovendien moet de
Deze kennisgeving bevat de aanvraag van de werknemer een formulier C 61 FS aangetekend
werknemer met betrekking tot de uitvoerings- versturen naar de dienst Loopbaanonderbreking
modaliteiten van het recht (volledige schorsing van het werkloosheidskantoor van de RVA van
of vermindering van de arbeidsprestaties) alsook zijn woonplaats. Dit formulier moet uiterlijk twee
de begin- en einddata van het ouderschapsverlof. maanden na het begin van het ouderschapsverlof
zijn bezorgd aan het werkloosheidskantoor.
ouderschapsverlof
recht op onderbrekingsuitkeringen
De werkgever hoeft tijdens het ouderschapsverlof Sociale behandeling
geen loon te betalen. De werknemer ontvangt Op de onderbrekingsuitkeringen zijn geen
onderbrekingsuitkeringen van de RVA. persoonlijke bijdragen voor de sociale zeker-
heid verschuldigd.
Fiscale behandeling
thematische verloven
Op de onderbrekingsuitkeringen die worden
toegekend in het kader van het ouderschapsverlof
wordt een forfaitaire bedrijfsvoorheffing
ingehouden.
32. verlies van het recht op uitkeringen Het recht op ouderschapsverlof zonder betaling
De werknemer verliest het recht op de onder- van uitkeringen kan alleen worden toegekend
brekingsuitkeringen vanaf de dag waarop hij gelijk wanneer:
welke bezoldigde activiteit aanvat, een bestaande • de werknemer een overlevingspensioen
nevenactiviteit als loontrekkende uitbreidt of meer geniet;
dan een jaar activiteit als zelfstandige telt (voor • de werknemer, die een zelfstandige
ouderschapsverlof in de vorm van een volledige activiteit is begonnen, het recht op
schorsing). De werknemer verliest het recht op uitkeringen heeft verloren omdat hij de
uitkeringen ook: termijn van een jaar heeft overschreden.
• op het einde van de maximale vergoedings
periode; In alle andere gevallen heeft het verlies van het
• vanaf de dag waarop hij het werk hervat recht op uitkeringen ook tot gevolg dat het recht
bij dezelfde werkgever; op ouderschapsverlof verloren gaat.
• vanaf de dag waarop hij een pensioen
geniet;
• vanaf de dag waarop hij een zelfstandige
activiteit begint (wanneer de werknemer
zijn arbeidsprestaties vermindert);
• wanneer de arbeidsovereenkomst eindigt.
33. verlof voor palliatieve zorgen
modaliteiten, duur en voorwaarden
modaliteiten duur
Het verlof voor palliatieve zorgen is verlof waarop 1 maand, 1 keer verlengbaar.
de werknemer aanspraak kan maken om een per-
thematische verloven
soon bij te staan die lijdt aan een ongeneeslijke voorwaarden waaraan de werknemer
ziekte en die zich in een terminale fase bevindt. moet voldoen
Dat verlof leidt tot een volledige of gedeeltelijke Het verlof voor palliatieve zorgen is een recht voor
schorsing van de arbeidsovereenkomst. elke werknemer. Een werkgever die in het bezit is
van het getuigschrift dat werd uitgereikt door de
Verlof voor palliatieve zorgen kan in 3 verschillende behandelende arts, kan niet weigeren om dat verlof
vormen worden opgenomen voor palliatieve zorgen toe te kennen..
• volledige schorsing;
• vermindering van de arbeidsprestaties tot De werknemer hoeft aan geen enkele anciënniteits-
een halftijdse betrekking; voorwaarde te voldoen.
• vermindering van de arbeidsprestaties met 1/5.
34. verlof voor palliatieve zorgen
procedure
Een werknemer die het recht op verlof voor Het recht gaat in op eerste dag van de week die
palliatieve zorgen wil uitoefenen, overhandigt zijn volgt op de week waarin het getuigschrift werd
werkgever een getuigschrift dat werd uitgereikt overhandigd of eerder als de werkgever daarmee
door de behandelende arts van de persoon die de akkoord gaat.
palliatieve zorgen nodig heeft.
Bij verlenging moet de werknemer een nieuw
Dit getuigschrift moet vermelden dat de werk- getuigschrift bezorgen aan de werkgever. Boven-
nemer zich bereid heeft verklaard om deze dien moet de werknemer een formulier C 61 SV
palliatieve zorgen te verlenen. Het getuigschrift aangetekend versturen naar de dienst Loopbaan-
moet daarentegen niet de identiteit vermelden onderbreking van het werkloosheidskantoor van
van de patiënt, noch de aard van de ziekte en de RVA van zijn woonplaats. Dit formulier moet
de verwachte levensverwachting van de patiënt. uiterlijk twee maanden na het begin van het
Er is geen enkel ander geschrift vereist. verlof voor palliatieve zorgen zijn bezorgd aan het
werkloosheidskantoor.
verlof voor palliatieve zorgen
recht op onderbrekingsuitkeringen
De werkgever hoeft tijdens het verlof voor pallia- Sociale behandeling
tieve zorgen geen loon te betalen. De werknemer Op de onderbrekingsuitkeringen zijn geen per-
ontvangt onderbrekingsuitkeringen van de RVA. soonlijke bijdragen voor de sociale zekerheid
De bedragen verschillen naargelang van de vorm verschuldigd.
van het verlof en van de leeftijd van de werknemer.
verlies van het recht op uitkeringen
Fiscale behandeling De werknemer verliest het recht op de onder-
Op de onderbrekingsuitkeringen die worden toe- brekingsuitkeringen vanaf de dag waarop hij gelijk
gekend in het kader van het verlof voor palliatieve welke bezoldigde activiteit aanvat, een bestaande
zorgen wordt een forfaitaire bedrijfsvoorheffing nevenactiviteit als loontrekkende uitbreidt of meer
ingehouden. dan een jaar activiteit als zelfstandige telt (voor
verlof voor palliatieve verzorging in de vorm van
een volledige schorsing).
35. De werknemer verliest het recht op uitkeringen ook: Het recht op verlof voor palliatieve verzorging
• op het einde van de maximale vergoedings zonder betaling van uitkeringen kan alleen
periode; worden toegekend wanneer:
• vanaf de dag waarop hij het werk hervat • de werknemer een overlevingspensioen
bij dezelfde werkgever; geniet;
• vanaf de dag waarop hij een pensioen geniet; • de werknemer, die een zelfstandige
• vanaf de dag waarop hij een zelfstandige activiteit is begonnen, het recht op
activiteit begint (wanneer de werknemer uitkeringen heeft verloren omdat hij de
zijn arbeidsprestaties vermindert); termijn van een jaar heeft overschreden.
• wanneer de arbeidsovereenkomst eindigt.
In alle andere gevallen heeft het verlies van het
recht op uitkeringen ook tot gevolg dat het recht
op het verlof voor palliatieve zorgen verloren gaat.
thematische verloven
36. verlof voor verzorging van
een zwaar ziek gezins- of familielid
modaliteiten, duur en voorwaarden
37. modaliteiten vlak na de hospitalisatie ervan als gevolg van een
Verlof voor bijstand van een zwaar ziek gezins- of zware ziekte of een medische ingreep. In geval van
familielid is verlof waarop de werknemer aanspraak volledige schorsing van de arbeidsprestaties heeft
kan maken wanneer hij bijstand of zorgen wil de werknemer nu de mogelijkheid om dit verlof
verlenen aan een gezins- of familielid dat aan voor de duur van een week op te nemen, eventueel
een ernstige ziekte lijdt. Dit verlof leidt tot een verlengbaar met een week. Deze nieuwe regel is in
volledige of gedeeltelijke schorsing van de arbeids- werking getreden op 1 november 2012.
overeenkomst.
Het verlof voor bijstand van een zwaar ziek gezins- voorwaarden waaraan de werknemer
of familielid kan in 3 verschillende vormen worden moet voldoen
opgenomen: Verlof voor bijstand van een zwaar ziek gezins-
• volledige schorsing; of familielid is een recht voor elke werknemer.
• vermindering van de arbeidsprestaties tot Een werkgever die in het bezit is van het getuigschrift
een halftijdse betrekking; dat werd uitgereikt door de behandelende arts,
• vermindering van de arbeidsprestaties met kan niet weigeren om dat verlof voor bijstand
1/5. aan een zwaar ziek gezins- of familielid toe te
kennen. De werknemer hoeft aan geen enkele
duur 39 anciënniteitsvoorwaarde te voldoen.
• Maximumduur:
• volledige schorsing van de arbeids voorwaarden met betrekking tot de
prestaties: 3 maanden, verlengbaar onderneming
tot 12 maanden;
• vermindering van de arbeidspres- ondernemingen met minder dan 10 werknemers
taties tot een halftijdse betrekking: Een werknemer die zijn arbeidsprestaties wil ver-
3 maanden, verlengbaar tot minderen tot een halftijdse betrekking of met 1/5
24 maanden; moet vooraf de toestemming verkrijgen van de
• vermindering van de arbeidspres- werkgever.
taties met 1/5: 3 maanden verleng-
baar tot 24 maanden. ondernemingen met 50 werknemers of minder
De werkgever kan om organisatorische redenen
• Minimumduur: aan werknemers (die geen alleenstaanden zijn)
• volledige schorsing van de arbeids die voor dezelfde persoon al 6 maanden volledige
prestaties: 1 maand; schorsing van hun arbeidsovereenkomst of
• vermindering van de arbeidspres- 12 maanden vermindering van hun arbeids-
taties tot een halftijdse betrekking: prestaties (tot een halftijdse betrekking of met 1/5)
1 maand; hebben genoten, weigeren om het recht te verlengen.
• vermindering van de arbeidspres- Deze uitzondering is niet van toepassing op alleen-
thematische verloven
taties met 1/5: 1 maand. staande werknemers die een verlenging van het
verlof aanvragen voor één van hun kinderen van
minder dan 16 jaar die ze exclusief en daadwerkelijk
Opmerking: omdat het niet altijd noodzakelijk ten laste hebben.
is om een maand verlof op te nemen, zijn de In dat geval moet de werkgever zijn beslissing
regels met betrekking tot de duur van dit verlof schriftelijk meedelen aan de werknemer en de
versoepeld in het bijzondere geval van bijstand aan organisatorische redenen die de verdere uitoefening
of verzorging van een minderjarig kind, tijdens of van het recht beletten gedetailleerd beschrijven.
39
Wanneer de werknemer alleenstaande is en hij verlof neemt om bijstand te verlenen aan één van zijn kinderen die ten hoogste 16 jaar is, wordt de
maximumduur verdubbeld tot respectievelijk 24 maanden (volledige schorsing) en 48 maanden (vermindering van de arbeidsprestaties).
