3. «Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που
ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι
ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που
αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ' εις το Kακό περιπατούν
και τρέχουν·»
4. «Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που
ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι
ώρες στα βάθη πηαίνουν·
και του Καιρού τα πράματα, που
αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κ' εις το Kακό περιπατούν
και τρέχουν·»
6. ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Κίνα το 2700 π.Χ. : έγινε γνωστή για
πρώτη φορά η βρογχοκήλη
Κίνα 1600 π.Χ.: ψημένα σφουγγάρια
και φύκια για θεραπεία
Γαληνός( 129 - 199 μΧ.) : ο ρόλος
του θυρεοειδούς ήταν να λιπαίνει το
λάρυγγα για να διευκολύνει την
ομιλία
1500 μ.Χ. :Ο Leonardo da Vinci ήταν
ο πρώτος που σχεδίασε το
θυρεοειδή
πολύ ακριβή περιγραφή της
αιμάτωσης
1656 μ.Χ.: ονομασία αδένα ως
θυρεοειδής γιατί μοιάζει με θυρεό
(μεγάλη ασπίδα σαν πόρτα στην
Αρχαία Ελλάδα)
Thomas Wharton (Αγγλία)
7. ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
1789 μ.Χ.: πρώτη τεκμηριωμένη
μερική θυρεοειδεκτομή
.
με απολίνωση των αγγείων,
Desault (Γαλλία)
1891 μ.Χ. : εκχυλίσματα θυρεοειδών
προβάτου, Murray
1927: λέβοθυροξίνη
1941 :ραδιενεργό ιώδιο, Saul Hertz
1943 :θειουρακίλη σε Graves,Βοστώνη
1952: τριιωδοθυρονίνη ,
Gross και Pitt-Rivers (Αγγλία)
& Roche, Lissitzky και Michel (Γαλλία)
1962 : καλσιτονίνη,
Douglas
Harold Copp (Καναδάς)
8. ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
1789 μ.Χ.: πρώτη τεκμηριωμένη
μερική θυρεοειδεκτομή
.
με απολίνωση των αγγείων,
Desault (Γαλλία)
1891 μ.Χ. : εκχυλίσματα θυρεοειδών
προβάτου, Murray
1927: λέβοθυροξίνη
1941 :ραδιενεργό ιώδιο, Saul Hertz
1943 :θειουρακίλη σε Graves,Βοστώνη
1952: τριιωδοθυρονίνη ,
Gross και Pitt-Rivers (Αγγλία)
& Roche, Lissitzky και Michel (Γαλλία)
1962 : καλσιτονίνη,
Douglas
Harold Copp (Καναδάς)
9. ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΕΤΙΟΥ
Ελεύθερη μετάφραση
(Γ. Φραγκάκη, φιλόλογος)
Περί βρογχοκήλης
Περί βρογχοκήλης
Ο περί τον βρόγχον γινόμενος
όγκος βρογχοκήλη ωνόμασται:
πας γαρ όγκος παρά τοις
αρχαίοις κήλη ωνόμασται: το
μεν ουν όνομα του πάθους
κοινόν, το δ’ είδος του όγκου
διαφέρει.
Ηρά μελιτώδης εστίν όγκος
ή στεατώδης ή αθερώδης ή
σκιρρώδης ή καρκινώδης,
ενίοτε δ’ ανεύρυσμα τοπικόν
γίνεται….
Ο όγκος που δημιουργείται
γύρω από το βρόγχο
ονομάζεται βρογχοκήλη, επειδή
κάθε όγκος ονομαζόταν από
τους αρχαίους κήλη.
Το όνομα, λοιπόν, του
όγκου είναι κοινό, τα είδη του
όμως διαφέρουν.
Κατά τον Ηρά, ο όγκος
μπορεί να είναι ή εύπλαστος ή
λιπώδης ή σβωλώδης ή
σκληρός ή καρκινώδης.
Μερικές φορές, μάλιστα, μπορεί
να εμφανίζεται ως τοπικό
ανεύρυσμα….
10. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Ca ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Ασυμπτωματικός όζος (50%)
Τυχαίο εύρημα γονέα /παιδιάτρου
Αρχικό σύμπτωμα:
ανώδυνος μη φλεγμονώδης
τραχηλικός λεμφαδένας
(40-80%)
22. Ε/Ε - Ι
Θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH):
↓TSH, μέτρηση Τ4,Τ3 για υπερθυρεοειδισμό
↑ TSH μέτρηση Τ4 και antiTPO για υποθυρεοειδισμό
(θυρεοειδίτιδα Hashimoto)
antiTPO: αυτοάνοση θυρεοειδοπάθεια.
Anti-Tg: μόνο αν τα antiTPO (-)
Καλσιτονίνη :screening για μυελοειδές (MTC)
& για υπερπλασία C-κυττάρων
< 10 pg/ml φυσιολογική
10 – 100 pg/ml ύποπτη
> 100 pg/ml μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς
Καλσιτονίνη πριν & μετά διέγερση με πενταγαστρίνη
Ψευδώς (+) σε νεφρική νόσο ,
λήψη αναστ.αντλίας πρωτονίων για νοσήματα πεπτικού
θυρεοσφαιρίνη : αυξημένη στο διαφοροποιημένο Ca & ανεπάρκεια ιωδίου
δείκτης μετεγχειρητικής παρακολούθησης
(>14 ημέρες μετά FNA)
23. Ε/Ε - ΙΙ
CEA (καρκινοεμβρυικό αντιγόνο) επί υποψίας MTC
(δυστυχώς μπορεί να είναι αρνητικό & σε προχωρημένα
στάδια)
Συλλογή ούρων 24-ώρου για μεταβολίτες κατεχολαμινών για
φαιοχρωμοκύτωμα ή παραγαγγλίωμα
(απαραίτητος ο αποκλεισμός πριν τη θυρεοειδεκτομή)
Μεταλλάξεις για το RET πρωτο-ογκογονίδιο (μυελοειδές)
BRAF, RET/PTC, RAS (θηλώδες)
Γονιδιακός έλεγχος στη γέννηση στα νεογνά με κίνδυνο για
MEN2B
Γονιδιακός έλεγχος <1 έτους στα βρέφη με κίνδυνο για MEN2A
25. US απεικόνιση όζων
1.ΣΥΣΤΑΣΗ
Κυστικός όζος :καλοήθης
Μικτός : καλοήθης ή κακοήθης με την ίδια συχνότητα.
Συμπαγής : τυπικό νεοπλάσμα του θυρεοειδούς
2.ΗΧΟΓΕΝΕΙΑ
Έντονη υποηχογένεια
3.ΣΧΗΜΑ & ΟΡΙΑ
Σχήμα στρογγυλό ή «ψηλό» (όχι ευρύ)
Ανώμαλα όρια
4.ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΕΙΣ
Mικρά στίγματα ασβεστίου (θηλώδες & μυελοειδές)
Mεγάλες επασβεστώσεις και περιφερικές αποτιτανώσεις σαν το κέλυφος του
αυγού είναι υπέρ της καλοήθους και χρόνιας νόσου.
5.ΑΓΓΕΙΩΣΗ
Η «χαοτική» αγγείωση της κάψας και του εσωτερικού του όζου
6.ΤΡΑΧΗΛΙΚΟΙ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ
Ύπαρξη τραχηλικών λεμφαδένων
26. US απεικόνιση όζων
1.ΣΥΣΤΑΣΗ
Κυστικός όζος :καλοήθης
Μικτός : καλοήθης ή κακοήθης με την ίδια συχνότητα.
Συμπαγής : τυπικό νεοπλάσμα του θυρεοειδούς
2.ΗΧΟΓΕΝΕΙΑ
Έντονη υποηχογένεια
3.ΣΧΗΜΑ & ΟΡΙΑ
Σχήμα στρογγυλό ή «ψηλό» (όχι ευρύ)
Ανώμαλα όρια
2 κριτήρια: 87-93% κακοήθεια
4.ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΕΙΣ
Mικρά στίγματα ασβεστίου (θηλώδες & μυελοειδές)
Mεγάλες επασβεστώσεις και περιφερικές αποτιτανώσεις σαν το κέλυφος του
αυγού είναι υπέρ της καλοήθους και χρόνιας νόσου.
5.ΑΓΓΕΙΩΣΗ
Η «χαοτική» αγγείωση της κάψας και του εσωτερικού του όζου
6.ΤΡΑΧΗΛΙΚΟΙ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ
Ύπαρξη τραχηλικών λεμφαδένων
27. US ΕΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ: «η πολλά υποσχόμενη»
Εκτίμηση σκληρότητας /
ελαστικότητας όζων
Ανεξάρτητα του όγκου (<0.5 ml)
Score 1 (ελαστικό) – 4 (σκληρό)
Score 4 ενδεικτικό Ca
ευαισθησία 90.9%
ειδικότητα 98.96%
προγνωστική αξία
θετική 100%
αρνητική 98.60%
Endocr Res. 2012;37(2):67-77.
Chirurgia. 2012 Jan Feb;107(1):39-46
31. Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς
Διερεύνηση όζων με χαμηλή TSH
Ραδιενεργό ιώδιο ή τεχνήτιο
Σε υπερθυρεοειδισμό, (↓TSH)
Απορροφούν το φάρμακο
Δεν είναι συνήθως κακοήθεις
Αυτόνομοι, θερμοί ή τοξικοί όζοι
Δεν απορροφούν το ραδιοφάρμακο
ψυχροί , μη λειτουργικοί
πιθανότητα κακοήθειας 5%.
32. Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς
99 ΤcO4 ή 123I
Ενδείξεις :
Μονήρης όζος ή πολυοζώδης βρογχοκήλη με ↓TSH
Έκτοπος θυρεοειδής
Καταδυόμενη βρογχοκήλη
Υποκλινικός υπερθυρεοειδισμός (ανεύρεση υπερλειτουργικού ιστού)
Σε κάποια θυλακιώδη καρκινώματα για ανεύρεση πιθανού καλοήθους
αδενώματος
πολύ υψηλή ευαισθησία στην ανίχνευση των μη λειτουργικών όζων
(93%-95%)
πολύ χαμηλή ειδικότητα στην ανίχνευση του καρκίνου (15%-21%).
34. FNAΒ –ΒΙΟΨΙΑ ΔΙΑ ΛΕΠΤΗΣ ΒΕΛΟΝΗΣ
Παράγοντες χαμηλού
κινδύνου:
Διάμετρος <1 cm
Αυτόνομος «θερμός» όζος
(TSH<0.1)
Πολυοζώδης βρογχοκήλη
με όζους <1 cm
Μαλθακοί ή κυμαινόμενοι
σε μέγεθος όζοι
Νόσος Hashimoto χωρίς
κυρίαρχο όζο (↑↑TPOAb)
Μείωση χειρουργείων για
μονήρεις όζους κατά 25-50%
35. FNAΒ –ΒΙΟΨΙΑ ΔΙΑ ΛΕΠΤΗΣ ΒΕΛΟΝΗΣ
Παράγοντες πολύ υψηλού κινδύνου:
Οικ.ιστορικό μυελοειδούς Ca ή
ΜΕΝ2
Οικ. Ιστορικό θηλώδους Ca
θυρεοειδούς
Τοπική λεμφαδενοπάθεια
Απομακρυσμένες μεταστάσεις
(πνεύμονες, οστά)
Ταχεία αύξηση του όζου
Όζος σκληρής σύστασης ( 5-6%
κακοήθεις)
Καθήλωση του όζου στα μαλακά
μόρια
Παράλυση φωνητικής χορδής
Παράγοντες υψηλού κινδύνου:
Ηλικία <20 ή >40 ετών
Διάμετρος >2 cm
Ανδρικό φύλο
Μονήρης όζος
Ιστορικό ακτινοβολίας κεφαλής ή
τραχήλου
Συμπτώματα πίεσης, δυσφαγίας,
βράγχος φωνής, δύσπνοια
36. FNA κριτήρια
Kim criteria, ένας όζος οφείλει να πληρεί τουλάχιστον 1 από:
Εκσεσημασμένη υποηχογένεια
Ανώμαλα ή πολυλοβωτά όρια,
Μικροεπασβεστώσεις
Μήκος> πλάτος
Society of Radiologists in Ultrasound, βιοψία να γίνεται σε κάθε όζο :
Διάμετρος ≥1 cm με μικροεπασβεστώσεις
Διάμετρος ≥1.5 cm ,συμπαγής ή με coarse επασβεστώσεις
Διάμετρος ≥2cm με μεικτά συμπαγή &κυστικά στοιχεία
Όζος με μεγάλη ανάπτυξη ή που σχετίζεται με ύποπτους τραχηλικούς
λεμφαδένες
American Association of Clinical Endocrinologists,
Ένας υπόηχος όζος με τουλάχιστον ένα από
Ανώμαλα όρια
Μικροεπασβεστώσεις
Μήκος> πλάτος
Ahn SS et al,AJR Am J Roentgenol 2010
37. FNA κριτήρια
Kim criteria,ένας όζος οφείλει να πληρεί τουλάχιστον 1 από:
Εκσεσημασμένη υποηχογένεια
Ανώμαλα ή πολυλοβωτά όρια,
Μικροεπασβεστώσεις
Μήκος> πλάτος
Society of Radiologists in Ultrasound, βιοψία να γίνεται σε κάθε όζο :
Διάμετρος ≥1 cm με μικροεπασβεστώσεις
Διάμετρος ≥1.5 cm ,συμπαγής ή με coarse επασβεστώσεις
Διάμετρος ≥2cm με μεικτά συμπαγή &κυστικά στοιχεία
Όζος με μεγάλη ανάπτυξη ή που σχετίζεται με ύποπτους τραχηλικούς
λεμφαδένες
American Association of Clinical Endocrinologists,
Ένας υπόηχος όζος με τουλάχιστον ένα από
Ανώμαλα όρια
Μικρότερος αριθμός όζων για παρακέντηση(25.6%)
Μικροεπασβεστώσεις
Μήκος> πλάτος
Ahn SS et al,AJR Am J Roentgenol 2010
38. FNA κριτήρια
Kim criteria,ένας όζος οφείλει να πληρεί τουλάχιστον 1 από:
Εκσεσημασμένη υποηχογένεια
Ανώμαλα ή πολυλοβωτά όρια,
Μικροεπασβεστώσεις
Μικρότερος αριθμός διαφυγής κακοήθειας (7.3%)
Μήκος> πλάτος
Society of Radiologists in Ultrasound, βιοψία να γίνεται σε κάθε όζο :
Διάμετρος ≥1 cm με μικροεπασβεστώσεις
Διάμετρος ≥1.5 cm ,συμπαγής ή με coarse επασβεστώσεις
Διάμετρος ≥2cm με μεικτά συμπαγή &κυστικά στοιχεία
Όζος με μεγάλη ανάπτυξη ή που σχετίζεται με ύποπτους τραχηλικούς
λεμφαδένες
American Association of Clinical Endocrinologists,
Ένας υπόηχος όζος με τουλάχιστον ένα από
Ανώμαλα όρια
Μικροεπασβεστώσεις
Μικρότερος αριθμός όζων για παρακέντηση(25.6%)
Μήκος> πλάτος
Ahn SS et al,AJR Am J Roentgenol 2010
39. ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ FNA
Η αξιοπιστία της μεθόδου είναι αμφιλεγόμενη και εξαρτάται από
την εμπειρία του γιατρού που κάνει την βιοψία
την ικανότητα του κυτταρολόγου να αξιολογεί τα ευρήματα
Τα ψευδώς αρνητικά κυτταρολογικά αποτελέσματα που οφείλονται
εμπειρία του κυτταρολόγου 10%.
ανεπαρκής λήψη υλικού 20%
FNA είναι αναξιόπιστη και επικίνδυνη (πολλές βιοψίες σε πολλά σημεία )
αιμορραγικούς όζους
πολυοζώδεις βρογχοκήλες
Δεν διαχωρίζει το θυλακιώδες αδένωμα από το καρκίνωμα (15% των καρκίνων
του αδένα)
Δεν διαγιγνώσει το καρκίνωμα Hurthle ( 5% των καρκίνων του αδένα)
Έτσι ένας στους δυο ασθενής μπορεί να έχει αρνητικό αποτέλεσμα στην
εξέταση ενώ έχει καρκίνο.
40. ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ FNA
Η αξιοπιστία της μεθόδου είναι αμφιλεγόμενη και εξαρτάται από
την εμπειρία του γιατρού που κάνει την βιοψία
την ικανότητα του κυτταρολόγου να αξιολογεί τα ευρήματα
Τα ψευδώς αρνητικά κυτταρολογικά αποτελέσματα που οφείλονται
εμπειρία του κυτταρολόγου 10%.
ανεπαρκής λήψη υλικού 20%
FNA είναι αναξιόπιστη και επικίνδυνη (πολλές βιοψίες σε πολλά σημεία )
αιμορραγικούς όζους
πολυοζώδεις βρογχοκήλες
Δεν διαχωρίζει το θυλακιώδες αδένωμα από το καρκίνωμα (15% των καρκίνων
του αδένα)
Δεν διαγιγνώσει το καρκίνωμα Hurthle ( 5% των καρκίνων του αδένα)
Έτσι ένας στους δυο ασθενής μπορεί να έχει αρνητικό αποτέλεσμα στην
εξέταση ενώ έχει καρκίνο.
Μόνο το θετικό αποτέλεσμα για καρκίνο αξιολογείται
49. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΜΥΕΛΟΕΙΔΟΥΣ
Ακρογωνιαίος λίθος : καλσιτονίνη
Iv έγχυση ασβεστίου και πενταγαστρίνης :
καλσιτονίνη >3πλάσιο της βασικής τιμής
ενδεικτική μυελοειδούς Ca θυρεοειδούς
Σε προχωρημένα στάδια :καλσιτονίνη μειωμένη
Kαρκινοεμβρυϊκό αντιγόνο (CEA) αυξημένο
περισσότερο αξιόπιστο καρκινικό δείκτη
δε διαθέτει ευαισθησία & εξειδίκευση της καλσιτονίνης
50. ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΥΕΛΟΕΙΔΟΥΣ Ca -ΠΡΟΓΝΩΣΗ
1. Tραχηλικές λεμφαδενικές : 50-80% στη διάγνωση
2. Απομακρυσμένες : 5-15% στη διάγνωση
ήπαρ
πνεύμονες
οστά
εγκέφαλο
10ετής επιβίωση 55-70%
13,4% των θανάτων από καρκίνο του θυρεοειδούς
51. ΠΡΟΛΗΨΗ & ΜΥΕΛΟΕΙΔΕΣ Ca
Άμεση εξέταση DNA στα μέλη των οικογενειών : ανίχνευση μεταλλάξεων
RET
Προφυλακτική θυρεοειδεκτομή στους “εν δυνάμει” ασθενείς
Παιδιά στο 5ο-6ο έτος
>10ο έτος συνδυάζεται με πρόσθιο εκλεκτικό λεμφαδενικό καθαρισμό του
τραχήλου
>15 ετών επιβάλλεται και αμφοτερόπλευρος πλάγιος εκλεκτικός
λεμφαδενικός καθαρισμός
Να αποκλεισθεί η παρουσία φαιοχρωμοκυττώματος προεγχειρητικά
56. ΕΛΛΑΔΑ & Ca ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Η χώρα μας δεν
συμπεριλαμβάνεται
παγκοσμίως μεταξύ των
χωρών με τις υψηλότερες
συχνότητες καρκίνου του
θυρεοειδούς
μεταξύ των χωρών της
Ευρωπαϊκής Ένωσης
βρίσκεται σε ενδιάμεση θέση
μεγαλύτερη συχνότητα :
κεντρική Ευρώπη
μικρότερη συχνότητα:
βόρεια Ευρώπη
57. Δραματική αύξηση κρουσμάτων καρκίνου του
θυροειδούς στη Β. Ελλάδα
40 έτη: 1971-2010
1728 ασθενείς
(Θεαγενείο & ΑΧΕΠΑ)
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2010
ασθενείς
15
ασθενείς
86
ασθενείς
416
ασθενείς 1211
(81% ♀)
Μέση ηλικία
37,6± 11,3 έτη
45,6±12,9
45,3±14,9
46,9±15
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
58. Δραματική αύξηση κρουσμάτων καρκίνου του
θυροειδούς στη Β. Ελλάδα
40 έτη: 1971-2010
1728 ασθενείς
(Θεαγενείο & ΑΧΕΠΑ)
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2010
ασθενείς
15
ασθενείς
86
ασθενείς
416
ασθενείς 1211
(81% ♀)
Μέση ηλικία
37,6± 11,3 έτη
45,6±12,9
45,3±14,9
46,9±15
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
59. Δραματική αύξηση κρουσμάτων καρκίνου του
θυροειδούς στη Β. Ελλάδα
40 έτη: 1971-2010
1728 ασθενείς
(Θεαγενείο & ΑΧΕΠΑ)
1971-1980
1981-1990
1991-2000
2001-2010
ασθενείς
15
ασθενείς
86
ασθενείς
416
ασθενείς 1211
(81% ♀)
Μέση ηλικία
37,6± 11,3 έτη
45,6±12,9
45,3±14,9
46,9±15
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
66. Αρχείο Νεοπλασιών Κρήτης (από το 1993)
Αρχείο Νεοπλασιών Κρήτης:
>1993 : αύξηση στα περιστατικά, όχι στη θνητότητα
- βελτιώθηκαν οι διαγνωστικές δυνατότητες
- ένας καρκίνος που δεν σκοτώνει και θεραπεύεται αν
διαγνωστεί νωρίς
έτος 2000 : παροδική αύξηση
(έκθεση στο Τσέρνομπιλ ή “υπερδιάγνωση” )
.
Ν. Τζανάκης επίκ. καθηγητής Επιδημιολογίας .
Πανεπιστημίου Κρήτης (2006)
73. 09/08/2013
Θερίζει ο καρκίνος του θυρεοειδούς
στην Κρήτη
το Τσέρνομπιλ
η χρήση των φυτοφαρμάκων
τα βαρέα μέταλλα στο νερό
η ρύπανση του περιβάλλοντος
η κληρονομικότητα
οι αιτίες της συνεχούς αύξησης του καρκίνου του θυρεοειδούς,
74. «Ύποπτα φυτοφάρμακα και
νερό»
Νίκος Κατσαρός
πρώην πρόεδρος του ΕΦΕΤ και
των Ελλήνων χημικών
επιστημονικός συνεργάτης στο
"Δημόκριτο"
εκπέμπει σήμα κινδύνου προς
όλους τους Κρητικούς
1.
2.
3.
Τσέρνομπιλ
φυτοφάρμακα
νερό της Κρήτης λόγω βαρέων
μετάλλων
(κυρίως στο νομό Ηρακλείου)
75. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
ΦΥΛΟ
Θήλυ φύλο
Παιδιά <15 ετών
15-20 ετών
Ενήλικες:
κορίτσια 1.5:1 αγόρια
κορίτσια 3:1 αγόρια
γυναίκες 4:1 άνδρες
Πιθανός ρόλος των οιστρογόνων, ιδίως στην εφηβεία
ΗΛΙΚΙΑ
Εφηβεία
<10 ετών εντόπιση θυρεοειδικών βλαβών πιο ύποπτες για Ca
πιο συχνή η υποτροπή
76. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ - ???
Συγγενής υποθυρεοειδισμός
δυσορμονογένεσης
διαταραχής του μεταφορέα ιωδίου
Χρόνια αύξηση της TSH
Όζοι που δεν ανταποκρίνονται στη θυροξίνη
Οι κύστεις θυρεογλωσσικού πόρου
77. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ - Ακτινοβολία
1920s ως 1960s, θεραπεία για καλοήθεις νόσους
(υπερτροφία αμυγδαλών, ακμή, αιμαγγείωμα,μεγάλος θύμος…)
διαπιστώθηκε καρκινογενετική επίδραση
Ακτινοβολία & χημειοθεραπεία
για άλλες νεοπλασίες της παιδικής ηλικίας
μεταμόσχευση μυελού των οστών
λέμφωμα Hodgkin
ο κίνδυνος για καρκίνο θυρεοειδούς είναι δοσο-εξαρτώμενος
79. Chernobyl
56 άμεσοι θάνατοι
47 εργάτες
9 παιδιά Ca
θυρεοειδούς
αναμένονται 4,000
θάνατοι από καρκίνο
στα 600,000 άτομα που
έχουν εκτεθεί
περισσότερο
81. Chernobyl
Άτομα < 19 ετών κατά το πυρηνικό ατύχημα
η ηλικία αιχμής (peak age) για θυρεοειδεκτομή
Το 1997 (+11 έτη)
9-14 ετών (μέση 11 ετών)
Το 2002 (+16 έτη) 14-19 ετών (μέση 16,5 ετών)
82. Περιστατικά καρκίνου θυρεοειδούς σε παιδιά-εφήβους : 5.000
Αύξηση χ100
Μεγαλύτερη επίπτωση σε 0 – 4 ετών
Χωρίς διαφορά αγόρια / κορίτσια
83. Συχνότητα Ca θυρεοειδούς στα
παιδιά
1-2 ανά 1 εκατομμύριο
Λευκορωσία 1994 (+8 έτη)
35 ανά 1 εκατομμύριο
Gomel 1991 (+6 έτη)
125 ανά 1εκατομμύριο
57%<3 ετών στο ατύχημα
92. ΘΥΡΕΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗ
Εποχή του Γαληνού με τραγικά αποτελέσματα
Wilhelm Fabricious, 1646 ,Γενεύη
Albucais, Ισπανία
Άγγλος Benjamin Gooch ,1770
δύο περιστατικά που χειρούργησε στο Norfolk της Αγγλίας που και τα
δύο πέθαναν από ακατάσχετη αιμορραγία.
μάταιες προσπάθειες να σταματήσει την αιμορραγία ασκώντας συνεχή
πίεση στο σημείο της επέμβασης, με βάρδιες για δύο μέρες, αυτός και οι
βοηθοί του.
Στη συνέχεια συνέστησε ότι η χειρουργική του θυρεοειδούς
δεν είναι για αυτούς που έχουν πρόβλημα καρδιάς,
εννοώντας τους χειρουργούς!!!
94. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Είναι η ταχύτερα αυξανόμενη νεοπλασία σε άνδρες
& γυναίκες
H συχνότητα των όζων
παιδιά 1-1.5%
ενήλικες 30%
Ο κίνδυνος κακοήθειας στους όζους των παιδιών
είναι όμως πολύ υψηλότερος έως 26.4%
96. Ca Θυρεοειδούς & Παιδική ηλικία
Συνήθως καλά διαφοροποιημένα Ca
Προχωρημένη νόσος με μεταστάσεις στη διάγνωση
70% λεμφαδενικές
10-20% απομακρυσμένες (πνεύμονες)
Υψηλότερη συχνότητα υποτροπών από τους ενήλικες
ταχεία ανταπόκριση στη θεραπεία
θνησιμότητα < 10%
Καλοήθεις όγκοι (θυλακιώδες αδένωμα) να αφαιρούνται
Πρόγνωση εξαιρετική στα παιδιά
102. FNA –ΒΙΟΨΙΑ ΔΙΑ ΛΕΠΤΗΣ ΒΕΛΟΝΗΣ
FNA σε κάθε ύποπτο όζο με
διαμέτρο >1 cm
μονήρη
ή
κυρίαρχο σε πολυοζώδη
βρογχοκήλη
Ή
σε όζο >0.5 cm
+
ύποπτα κλινικά / US σημεία
103. Όταν η διάγνωση είναι…..
καρκίνος του θυρεοειδούς
ΘΥΡΕΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗ
104. «Kαι κάθε είς που
εδιάβασεν, εδά κι ας το
κατέχει,
μη χάνεται στα κίντυνα,
μα πάντα ολπίδα ας
έχει.»
Ερωτόκριτος , στίχος 1515
Different mutations in the same gene can result in different phenotypes. A good example is the RET proto-oncogene. Germline mutations of RET lead to multiple endocrine neoplasia (MEN) type 2. The disease produced varies depending on where in the RET gene the germline mutation sits, so the phenotype may be MEN-2A, MEN-2B, or familial medullary thyroid cancer.
Δεδομένου του αυξημένου κινδύνου τραχηλικών λεμφαδενικών μεταστάσεων, καθώς οι λεμφαδενικές μεταστάσεις του μυελοειδούς καρκινώματος μπορεί να είναι πολύ μικρές και συχνά μη ανιχνεύσιμες διεγχειρητικά
The changing incidence of thyroid cancer as related to age. [Derived from (4).]
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
Θεσσαλονίκη 2004
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
Θεσσαλονίκη 2004
38ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
Θεσσαλονίκη 2004
21/10/2006
UPDATE ΩΡΛ ΙΟΥΝΙΟΣ 2013
ΣΥΝΕΔΡΙΟ 2006 ΚΡΗΤΗ
περιστατικά μετά από ακτινοβολία: θηλώδες (papillary)
Σε περιοχές με ιωδιοπενία: θυλακιώδες (follicular)
Demidchik, 2005
4000 Ca σε 18 εκατ. Παιδιά & εφήβους που είχαν εκτεθεί
The number of thyroid cancer cases is likely to be 45 to 270 times bigger than the figure predicted by the Fukushima Medical University
Disease-free survival at 10 yr after initial therapy in children treated with or without 131I in studies where data for the two different groups are presented. Numbers of children in each group and administered activities are shown. Note that patients were not randomized to be treated or not treated in these studies, and there was a bias toward treating patients with more extensive disease.
The 5-, 15-, and 30-yr survival rates for papillary, follicular, and medullary thyroid carcinoma in children. *, P = 0.006. [Derived from (1).]