2. Przekraczając bramę więzienną, w dniu opuszczenia ZK były
skazany wkracza na nowo do świata ludzi wolnych, świata
normalnego życia, świata zupełnie innego od tego, w którym dotąd
przebywał.
Z jednej strony budzi to w nim wiele entuzjazmu, z drugiej- rodzi
lęki, bo stawia on sobie zasadnicze pytania: do jakiego świata
powrócę?, jak zostanę przyjęty przez otoczenie?, czy sobie
poradzę?, czy będę mógł się na nowo odnaleźć w normalnej
rzeczywistości społecznej?.
Lęki te maja uzasadnione podłoże, ponieważ po wyjściu z
więzienia na wolność jednostka natrafia na szereg sytuacji trudnych.
Wynikają one z tego, że były skazany musi:
1) Funkcjonować samodzielnie, zadbać o schronienie, pożywienie oraz
zatrudnienie dające legalne dochody
2) Nawiązać nowe stosunki społeczne albo odbudować poprzednie-
częściowo zerwane- relacje między ludzkie
3) Rozpoznać prawa i obyczaje obowiązujące w danej społeczności.

3. Człowiek charakteryzuje się dużymi zdolnościami w zakresie
adaptacji do zmieniających się warunków społecznych.
Proces ten odgrywa dużą rolę w sposobie funkcjonowania
przestępców skazanych na odbywanie kary pozbawienia
wolności.
Możemy zaobserwować przystosowanie więźniów do
warunków izolacji penitencjarnej. Jest to zjawisko
prizonizacji. Więźniowie są odseparowani od warunków
życia, do których byli przystosowani dotychczas. Odczuwanie
izolacji penitencjarnej przez osadzonego może stanowić efekt:
 uczucia utraty więzi z rodziną,
 obawy o los najbliższych,
 świadomości krzywdy wyrządzonej innym ludziom,
 żalu za utraconymi relacjami np. pracą.

4. Odczuwanie skutków izolacji penitencjarnej jest również związane z
warunkami w jakich wykonywane są sankcje izolacyjne tj.:
• ograniczenia izolacyjne,
• konieczność podporządkowania się regulaminowi i dyscyplinie,
• bezsilność wobec działań systemu penitencjarnego,
• brak swobody w dokonywaniu wyborów i decydowaniu o sobie,
• deprywacja ważnych dla człowieka potrzeb(prywatności, kontaktów
seksualnych),
• monotonia, nuda, deprywacja sensoryczna, informacyjna i emocjonalna.
Adaptacja w zakładzie karnym dzieli się na trzy etapy:
1. Doświadczanie trudności przystosowawczych,
2. Prizonizacja,
3. Bezpośrednie przygotowanie do wyjścia na wolność.

5.  Pojęciem tym określa się proces ponownego
przystosowania się osoby odbywającej karę
pozbawienia wolności do życia w
społeczeństwie, zgodnie z przyjętymi zasadami
współżycia społecznego.
Oddziaływania wspomagające ten proces
następują po odbyciu kary pozbawienia
wolności.
Wykonywanie kary prowadzi do wielu
ujemnych konsekwencji w zakresie
funkcjonowania osobistego i społecznego
skazanego oraz jego rodziny.

6. W readaptacji uwzględnia się takie problemy jak:
1. Zerwanie kontaktu z partnerem;
2. Przerwanie życia seksualnego;
3. Długotrwała rozłąka;
4. Lęk przed przyszłością;
5. Przeciążenie obowiązkami rodzinnymi;
6. Zerwane relacje z dziećmi.

7. Pozytywne przystosowanie osób opuszczających
więzienie jest często określane jako społeczna
readaptacja skazanych, obejmująca swoim
zakresem ,, taki powrót do warunków
wolnościowych, który charakteryzuje się nie tylko
powstrzymaniem się od popełniania przestępstw, ale
także właściwym funkcjonowaniem w
społeczeństwie- między innymi w środowisku
rodzinnym, pracy, sąsiedztwie, czy grupie
rówieśniczej, czyli przestrzeganiem nie tylko norm
prawnych, ale również reguł społecznych i
etycznych”.
Należy stwierdzić, że najważniejszym wskaźnikiem
readaptacji przestępców jest przyjęcie przez nich
postaw, które są zgodne z oczekiwaniami
społecznymi.

8.  Najważniejszym sposobem osiągania pozytywnej readaptacji
przestępców w ramach odbywanych sankcji karnych jest
poprawa moralna.
 Readaptacja społeczna więźniów rozciąga się pomiędzy
dwoma celami: minimum i maksimum.
 Pierwszy z nich oznacza taki sposób funkcjonowania byłego
więźnia, który daje mu możliwość funkcjonowania w
społeczeństwie w taki sposób, by nie prowadził do konfliktu z
normami prawa karnego, ale jednocześnie nie zapewnia mu
sposobu osiągania osobistych dążeń.
 Natomiast maksymalny cel sankcji karnych jest związany z
przeobrażeniami w osobowości przestępców, umożliwiających
realizację ich osobistych dążeń w ramach ogólnie
obowiązującego systemu aksjo- normatywnego, co w
konsekwencji umożliwia wielowymiarowe funkcjonowanie i
rozwój jednostki bez konfliktu z powszechnie obowiązującymi
standardami.

9.  Powrót osoby do społeczeństwa po okresie izolacji w ZK jest wyzwaniem
zarówno dla niej samej jak i otoczenia. Wynika to przede wszystkim z
tego, że na nowo muszą zostać uruchomione mechanizmy
przystosowawcze, ponieważ społeczna readaptacja byłych więźniów
polega przede wszystkim na ponownym uczeniu się w obszarze
pełnienia ról społecznych, korzystania ze swoich praw i zaspokajania
własnych potrzeb.
 W procesie readaptacyjnym chodzi nie tylko o uzyskanie zewnętrznych
zmian w postępowaniu, ale także o to, by jednostka odznaczała się
zdolnością kontrolowania zachowań m. in. za pomocą
osobowościowego systemu aksjo- normatywnego oraz identyfikacji z
odpowiednimi grupami społecznymi. W tym kontekście należy
podkreślić fakt, że osoba opuszczająca więzienie dość często nie potrafi
funkcjonować w warunkach wolnościowych, ponieważ przebywanie w
izolacji penitencjarnej doprowadziło u niej do zjawiska
prizonizacji, polegającego na wyuczeniu się zachowań, postaw i ról
społecznych, dzięki którym mogła przetrwać w więzieniu.

10. 1)przestępczy styl życie
2)zdezorganizowany styl funkcjonowania
3)adaptację wynikającą z poprawy
moralne(wewnętrznej)

11.  Ad.1
Przestępczy styl życia- wiąże się z systemem wartości osoby.
Przystosowanie w postaci przestępczego stylu życia jest związane z
preferencją hedonistyczną, czyli np. Silnym poszukiwaniem
natychmiastowych przyjemności oraz z działaniem pod wpływem
impulsów.
Sprzyja to przyjmowaniu dewiacyjnej tożsamości, która polega na
przyjmowaniu i / lub utrwalaniu przestępczych postaw, ale przy
jednoczesnym przeświadczeniu o słuszności własnego postępowania.
Taki styl życia daje poczucie bezpieczeństwa, stabilizacji życiowej i
podwyższenia samooceny, co sprawia, że tych przystosowań nie jest w
stanie zahamować ani groźba kary kryminalnej, ani samo obywanie
sankcji izolacyjnej.
 Istotną role w kształtowaniu tego stylu życia u byłych więźniów
odgrywają grupy subkulturowe. Osoba opuszczająca zakład
karny, odczuwa różnego rodzaju trudności adaptacyjne.
 W pokonywaniu problemu pomaga zazwyczaj społeczne otoczenie.
Jeżeli wsparcie jest udzielane przez członków społeczności
przestępczych, to były więzień zaczyna identyfikować się z tego rodzaju
grupami i uczyć się takich zachowań, jakie są preferowane przez ich
członków.
 Jednostka częściej będzie preferować zachowania antyspołeczne, im
bardziej będą one się wiązały z działaniem ukierunkowanym na
realizacje celów, doświadczeniami socjalizacyjnymi, nagradzaniem ze
strony otoczenia społecznego. Wpieranie byłego więźnia przez
subkulturę przestępczą doprowadza do tego, iż zmienia się system
odniesień społecznych, który decyduje o procesie jego socjalizacji.

12. W przestępczej zbiorowości osoba opuszczająca
ZK uczy się przede wszystkim:
1. Rozwiązywania kłopotów, przez ich unikanie lub
wywoływanie kłopotów dla podniesienia prestiżu
2. Okazywania „twardości” gdyż jest to cecha
preferowaną w kulturze męskiej np.
siła, odwaga, odporność na ból
3. Kierowania agresji w kierunku innych osób po
to, aby zrealizować własne cele
4. Przejawiania sprytu, cwaniactwa, manipulowania
ludźmi
5. Przenoszenia porażki na czynniki o charakterze
zewnętrznym np. na pech, aby uniknąć
odpowiedzialności
6. Samowystarczalności

13. Istotną rolę w utrzymywaniu się przestępczego stylu żucia spełniają
mechanizmy obronne( techniki neutralizacji).
Do najczęściej używanych technik neutralizacji należy zaliczyć:
1) zaprzeczenie odpowiedzialności – przeczenie temu, że osoba jest
sprawcą zaistniałego czynu np.”gdy ktoś mnie zdenerwuje to nie
odpowiadam za siebie”
2) zaprzeczenie krzywdzie i/ lub szkodzie ofiary -technika jest stosowana
po to , aby zanegować istnienie negatywnych konsekwencji
czynu, np. poprzez jego bagatelizowanie „ nie ukradłem tylko
pożyczyłem”
3) redefiniowanie obrazu ofiary- określanie ofiary w taki sposób, że
zachowanie sprawcy stanowi akt kary, zemsty lub rewanżu w
stosunku do ofiary np. przestępstwa szkodzące bezdomnym lub
prostytutkom
4) odwołanie się do wyższych racji- interpretacja czynów w taki
sposób, aby zarówno wykluczyć jego „ niskie pobudki”, jak i wskazać
na istnienie konfliktu pomiędzy konkurencyjnymi normami
postępowania w różnych grupach społecznych, np. „ ukradłem żeby
nakarmić głodne dziecko.

14. Ad. 2
Zdezorganizowany styl funkcjonowania u byłych więźniów.
Dezorganizacja stylu życia u byłych więźniów wynika z nieprawidłowego
funkcjonowania emocji i zachowań. Należy zwrócić uwagę na zjawisko
chronicznego kryzysu adaptacyjnego u osób opuszczających ZK. Są to
doświadczenia charakterystyczne dla wielokrotnych przestępców, którzy
cechują się:
 niskimi umiejętnościami zaradczymi
 preferencją postaw unikowych
 wysokim poziomem lęku przed kontaktami interpersonalnymi
 niską motywacją do wysiłku ukierunkowanego na zmiany zaistniałej
sytuacji
Czynniki te często prowadzą do tego, że byli więźniowie odznaczają się
wysokim poczuciem beznadziejności, nieumiejętnością określania
życiowych celów, smutkiem, bezsilnością .

15.  Ustawa Kodeks Karny Wykonawczy z 1997 roku, art. 164 i
165 wskazuje na okres mający na celu przygotowanie
skazanych do życia na wolności. Ustawa przywiduje okres
do 6 miesięcy przed przewidywanym warunkowym
zwolnieniem lub przed wykonaniem kary.
 Stanowi on, w miarę potrzeby, czas niezbędny na
przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu.
 Ma to być czas na kontakt z kuratorem sądowym i innymi
podmiotami pomagającymi skazanym w powrocie do
społeczeństwa. Możliwe jest także zwolnienie do 14 dni w
celu przygotowania warunków do zamieszkania i podjęcia
pracy. W tym czasie powinno pracować się nad
korekcyjnymi zmianami w osobowości człowieka, aby czas
spędzony w izolacji służył poprawie.

16. Ad.3.
Adaptacja wynikająca z poprawy moralnej u byłych
więźniów.
Pozytywna readaptacja społeczna wymaga takich zmian
osobowościowych, dzięki którym jednostki opuszczające zakłady
mogą prawidłowo funkcjonować w społeczeństwie.
Wyróżniamy poprawę jurydyczną i poprawę moralną.
Poprawa jurydyczna koncentruje się jedynie na tym, aby nie doszło
do konfliktu z normami karnymi. A jednocześnie osoba nadal nie
akceptuje obowiązującego systemu aksjo- normatywnego i ma
niewielkie możliwości readaptacyjne.
Poprawa moralna u opuszczających ZK wiąże się ze zmianami w
zakresie funkcjonowania osobowości, co w konsekwencji prowadzi
do przeobrażeń w ich orientacji życiowej.
U osób charakteryzujących się poprawą moralną występuje lepsza
readaptacja: przyjmują konstruktywne role społeczne, pracują
zawodowo, wypełniają obowiązki rodzinne, nawiązują stałe związki
życiowe, zrywają kontakt ze środowiskiem przestępczym.
Obserwowanie tego rodzaju przeobrażeń stanowi ważna
podstawę do formułowania prognozy kryminologicznej, ponieważ
ta poprawa moralna umożliwia takie zorganizowanie życia
osobistego, dzięki któremu były więzień może realizować bliższe i
dalsze cele, ale w taki sposób, który nie prowadzi do naruszenia
obowiązujących standardów społecznych.

17.  służba więzienna
 służba kuratorska
 służba socjalna

18. Ad. 1 SŁUŻBA WIĘZIENNA
W procesie readaptacji niezbędne jest opieka postpenitencjarna, która ma
ułatwić skazanemu ponowne włączenie się do społeczeństwa. Zgodnie z
zaleceniami Reguł Minimum Postępowania z Więźniami 1995 roku pomocy
postpenitencjarnej powinno udzielać się skazanym już od początku
odbywania kary pozbawienia wolności.
Pierwszą instytucją, która przygotowuje skazanego do wyjścia i świadczy mu
krótkoterminową pomoc, zaraz po opuszczeniu placówki penitencjarnej jest
ZK.
Skazanemu trzeba umożliwić np. powrót do stałego miejsca zamieszkania lub
pobytu, zaopatrzyć go w dokumenty i udzielić pomocy materialnej (
odzież, żywność na czas podróży). Pomoc postpenitencjarna obejmuje
również pomoc w znalezieniu pracy, zapewnienie zakwaterowania, pomoc w
uzyskaniu renty, emerytury lub miejsca w placówce odwykowej.
Fundusz udzielany jest nie dłużej niż do 3 miesięcy od dnia zwolnienia (W
wyjątkowych przypadkach do 6 miesięcy).

19. Służba więzienna jest zobligowania do tego, aby w okresie 6
miesięcy przed spodziewanym zwolnieniem warunkowym lub
terminem końca kary przygotować osadzonego do życia w
warunkach wolnościowych.
Do tego celu jest wykorzystywane:
1. Zatrudnienie skazanych,
2. Przepustki,
3. Widzenia,
4. Nauczanie,
5. Kursy podnoszące kwalifikacje zawodowe,
6. Terapie uzależnień,
7. Relacje z rodziną,
8. Kontakty z readaptacyjnymi instytucjami zewnętrznymi i
wszechstronne poradnictwo.

20.  Ad. 2 SŁUŻBA KURATORSKA
Podstawowe znaczenie w readaptacji odgrywają zawodowi
kuratorzy sądowi.
Ich najważniejsze zadania to: organizowanie i prowadzenie
działań, które mają pomóc skazanemu.
Pierwszym narzędziem kuratora sądowego w trakcie pracy z
byłym więźniem, w ramach dozoru jest przeprowadzenie
wywiadu z osobą poddaną próbie.
Wywiad ten ma na celu określenie potrzeb wychowawczych
skazanego, przyczyn utrudniających skazanemu pełnienie ról
społecznych i przyjęcie planu postępowania poprawczego. W
rodzinnej terapii grupowej wywiad ma formę uzyskiwania
informacji od członków rodziny. Kurator sądowy stanowi oś
trójstronnej interakcji pomiędzy osobą dozorowaną, jej
środowiskiem rodzinnym i instytucją świadczącą pomoc.
Kurator powinien dostarczać personelowi zakładu czy ośrodka
pomocowego raport w sprawie przebiegu oddziaływania
terapeutycznego po opuszczeniu przez skazanego ZK.

21. Ad.3.
Wsparcie socjalne może być realizowane po przez:
1. świadczenia pieniężne
2. świadczenia rzeczowe
3. schronienie
4. zatrudnienia lub rejestracje w urzędzie pracy
5. leczenie i porady.
Udzielane świadczenia socjalne nie mogą przerodzić się w podstawowe źródło
utrzymania, czyli nie mogą zatracić charakteru sporadyczności.
Stowarzyszenie „Patronat” powstało w 1988 r. „Patronat” rozpoczął
starania, by więziennictwo zaczęło spełniać właściwą rolę wychowawczą i
resocjalizacyjną. Jego zadaniem miało być wprowadzanie nowych zasad
więziennych i wychowawczych nie tylko dla więźniów politycznych, ale i
kryminalnych. Oddział w Białymstoku, który powstał 1990 r. zajmuję się pomocą
więźniom w ZK i ich rodzinom w rozwiązywaniu problemów
życiowych, dawaniem wsparcia moralnego i materialnego poprzez opiekę
nad skazanymi i byłymi więźniami, a w szczególności zajmuję się:
- niesieniem pomocy duchowej, prawnej i materialnej osobom pozbawionym
wolności, zwalnianym z ZK i ich rodzinom,
- prowadzeniem schroniska dla byłych bezdomnych więźniów,
- inicjowaniem różnych form działalności na rzecz zapobiegania powrotowi do
przestępczości.

22.  Główną metodą pracy w schronisku jest metoda indywidualnych przypadków.
Na początku stawiana jest diagnoza, później podejmuje się działania. Każda
aktywność podopiecznych jest rejestrowana w arkuszu spostrzeżeń. Zadaniem
schroniska jest pomoc w przygotowaniu do samodzielnego życia na wolności. W
siedzibie schroniska funkcjonuje zakład poligraficzny, w który angażują się
mieszkańcy, ponieważ praca ma eliminować złe nawyki oraz wyrabiać
samodyscyplinę i uczyć samodzielności. Specyficzną grupę podopiecznych
stanowią osoby, które odbywają karę pozbawienia wolności, ale korzystają z
przepustek. Przebywają one w schronisku od 30 godz. do 5 dni. Ta forma
pomocy ma celu złagodzeniu późniejszego szoku wolnościowego. Nadzór nad
działalnością patronatu sprawuje kurator zawodowy dla dorosłych. Organizuje
on terapię indywidualną i program readaptacji. Na terenie schroniska
„Patronat” są realizowane różne programy terapeutyczno - wychowawcze np.
Radzenie sobie ze złością i agresją, programy dotyczące uzależnień lub
program oddziaływań wobec skazanych na karę pozbawienia wolności za
uchylanie się id obowiązku alimentacyjnego.
 Placówka jest dotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości z Funduszu Pomocy
Postpenitencjarnej oraz z dotacji wojewody na przeciwdziałanie bezdomności i
wykluczeniu społecznemu. Działalność patronatu umożliwia skuteczną
readaptację społeczną byłych więźniów i może zapobiec powrotom do
przestępstw. Przykładem takiego stowarzyszenia w Gdańsku jest „Emaus”.

23. Preferencja religijnych wartości ma wpływ na
pozytywną readaptację karanych przestępców.
Readaptacji może służyć:
 regularne spotkania modlitewne na terenie więzień i
aresztów
 artystyczna i duchowa oprawa specjalnych
świątecznych widzeń np. podczas Świąt Bożego
Narodzenia
 stworzenie możliwości nawiązywania zerwanych więzi
rodzinnych
 Możliwość uczestniczenia w pielgrzymkach
 możliwość czynnego uczestnictwa w koncertach i
festiwalach

24. W KKW uwzględniono rozwiązania mające na celu pomoc
skazanemu w społecznej readaptacji. Należą do nich :
system progresywnego oddziaływania i system
terapeutyczny, określenie statusu skazanego poprzez
wykazanie praw i obowiązków oraz instrumentów ich
egzekwowania, a także kontakty ze światem
zewnętrznym, a zwłaszcza z rodziną poprzez
korespondencje, widzenia oraz przepustki i okres
przygotowania skazanego do opuszczenia ZK.
 Współuczestnictwo kuratora, instytucji i organizacji, w
obrębie których podejmuje się działania na rzecz pomocy
skazanym.
 Należy podkreślić, iż działania sprzyjające pozytywnej
readaptacji w ZK nie obejmują wszystkich
skazanych, ponieważ większość propozycji ze strony
zakładu często ma charakter tylko teoretyczny. Wynika to
z aktualnego kryzysu w więzieniach, a głównie z
przeludnienia, ograniczeń kadrowych i ekonomicznych.

25.  Przeprowadzono badania dotyczące opinii skazanych na temat opieki
postpenitencjarnej na terenach poszczególnych inspektoratów Służb
Więziennych.
 Zbadano 176 skazanych w Raciborzu, Jastrzębiu – Szerokiej i Uhercach.
 Prawie 40% osadzonych twierdzi, że po wyjściu z zakładu mogą liczyć na
pomoc. Nie całe 45% badanych odpowiedziało, że na taką pomoc nie
mogą liczyć lub trudno im powiedzieć, a 15% nie potrafi odpowiedzieć
na to pytanie.
 Na pytanie czy komuś zależy, aby udzielić im pomocy po opuszczeniu ZK
44% nie daje podstaw do optymizmu dotyczącego przyszłości takich
ludzi. Natomiast 37% osadzonych uznała że istnieje niesprecyzowany
„ktoś” komu zależy, by pomoc postpenitencjarna była skuteczna, a 19%
odpowiedziało „trudno powiedzieć”.
 Następne pytanie miało na celu uzyskać odpowiedź „ na czyją głównie
pomoc liczą skazani po opuszczeni ZK”. Dla 35% najważniejszym
oparciem jest rodzina, dla 17% dyrektor ZK, a 10% liczy na pomoc
kuratora.

26.  Jako źródło wsparcia, pracownika socjalnego wskazało 9%
skazanych, 7% respondentów odpowiedziało, że „najlepiej jest liczyć
na siebie samego” albo liczyć na pomoc ze strony innych osób
opuszczających ZK. Na kierownika penitencjarnego może również
liczyć 7 % skazanych, 6% pokłada naje dzieje w psychologu a 5% w
organizacjach pozarządowych. Tylko nie całe 4 % wykazało zaufanie
do wychowawcy. Nie cały 1% miał nadzieję na pomoc ze strony
„przedstawicieli związków wyznaniowych”.
 Kolejne pytanie dotyczyło rodzaju oczekiwanej pomocy, w tym 40%
skazanych oczekuje na znalezienie pracy, 21% ma nadzieję na
znalezienie mieszkania, nie cale 9% w rubryce „inne” odpowiedzieli:
nie oczekują żadnej pomocy lub chcą aby zostawili ich w spokoju. Nie
wielu -prawie 3% badanych wykazało chęci znalezienia grupy
wsparcia. Nie wielu chce pomocy związanej z funkcjonowaniem
rodziny- 2%, bądź zamanifestowało niechęć do podejmowania starań
o wsparcie – 2%.
 Kolejne pytanie dotyczyło tego, czy wzięliby udział w zajęciach
poświęconych pomocy postpenitencjarnych. Aż 68 % ankietowanych
udzieliło odpowiedzi „ tak”, tylko 10% skazanych odpowiedziało
„nie”, 22 % nie miało zdania na ten temat.
 Zapytano skazanych jak długo powinna trwać pomoc po
opuszczeniu ZK, 40% skazanych uważa, że pomoc powinna trwać
rok, 4%- dwa lata, 4% - trzy lata, natomiast 52% uważa, że taka pomoc
powinna trwać do skutku.

27. Wpływ izolacji więziennej
Skazanie na izolacje zaburza proces uspołecznienia
jednostki, czyli nie służy skutecznej resocjalizacji i readaptacji na
wolności. Powoduje destrukcje osobowości. Zgonie z koncepcją
prizonizacji człowiek uczy się norm i wartości obowiązujących w
ZK i coraz bardziej je przyswaja. Im skuteczniej postępuje
prizonizacja, tym bardziej skazany oddala się od standardów
obowiązujących w społeczeństwie. Izolacja jest także przyczyną
stygmatyzacji, zmiany osobowości.
Plany na przyszłość skazanego dotyczące życia rodzinnego i
zawodowego zostają odłożone na przyszłość. Każda aktywność
jest narzucana odgórnie, co zaczyna kształtować bierność
postawy i prowadzi do wyuczonej bezradności. Aktywność
człowieka zaczyna ukierunkowywać się na oczekiwanie pomocy
i wsparcia zamiast na własną działalność. Perspektywa
opuszczenia zakładu, często jest oczekiwana, ale dla wielu jest
źródłem stresu i obaw.

28.  Badania przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego, w
których wzięło udział 80 skazanych mężczyzn, odbywających
kare pozbawienia wolności po raz pierwszy.
 Z badań wynika, że 74% skazanych przewiduje problemy po
wyjściu na wolność, a 26% nie ma obaw. ( 41%- obawia się ,że
będzie mieć trudności w znalezieniu pracy, 26%- boi się
dyskryminacji w społeczeństwie, 21%- obawia się problemów
interpersonalnych np. wyobcowania, 14%- uważa, że nie
odbuduje więzi rodzinnych, 5%-boi się, że utraci znajomych).
 Badani najbardziej boją się powtórnego wejścia w rolę
pracownika, trudności na rynku pracy, brak odpowiednich
kwalifikacji i niechęć pracodawcy do zatrudnia osób z
kryminalną przeszłością. Skazani boją się także odbudowy więzi
społecznych, dyskryminacji i poczucia wstydu, co może
prowadzić do narastania frustracji prowadzącej do postaw
agresywnych.

29.  -aktywizacja zawodowa w okresie kary pozbawienia
wolności
 -rozszerzenie kontaktów skazanych ze środowiskiem
na terenie ZK i poza nim
 -zapobieganie osłabieniu więzi rodzinnych, czyli
współpraca z rodzinami skazanych
 -pomoc psychoterapeutyczna
 -szersze wykorzystywanie możliwości stosowania
środków probacyjnych, ponieważ pozwalają one na
resocjalizacje bez konieczności izolacji
 - ograniczyć pomoc finansową do minimum, gdyż
prowadzi ona do wyuczonej bezradności nie sprzyja
aktywizacji zawodowej, a w konsekwencji zaburza
prawidłową readaptację społeczną.

30.  Obowiązek współdziałania z zakładami karnymi w
dziedzinie świadczenia pomocy skazanym i ich
rodzinom spoczywa na Ośrodkach Pomocy
Społecznej.
Pomoc dotyczy dwóch sytuacji:
 1) wsparcie rodzin osób pozbawionych wolności
 2) udzielanie finansowej pomocy, związanej z
zatrudnieniem i mieszkaniem osobom zwolnionym z
ZK. Duże znaczenie mają różnego rodzaju
towarzystwa np.„Brata Alberta”, Polski Komitet
Pomocy Społecznej, organizacja
„Caritas”, „Monar”, „Schroniska dla bezdomnych”.

31.  Konkludując, życie po więzieniu – readaptacja w
środowisku otwartym dla większości opuszczających
zakład karny jest ciągłym wtaczaniem ogromnego
głazu pod górę, głazu będącego wytworem
wkroczenia na drogę przestępczą. Osiągniecie
„szczytu” oznacza adaptacje do stylu życia ogółu
społeczeństwa, jego norm, zasad i praw oraz
ponowne przyjęcie skazanego przez społeczeństwo.
Osiągniecie „szczytu” to również sukces dla dobra
jednostki jak i dla całego społeczeństwa. Pomimo
tego jednak, dzisiejsza rzeczywistość to znikomy
procent tego sukcesu. Istotnie ważne zatem wydaje
się podejmowanie pracy oraz jej modyfikowanie
zgodne z przeobrażeniami życia społecznego na
rzecz readaptacji osób opuszczających ZK.