Submit Search
Upload
ชุดการเรียน
•
3 likes
•
7,610 views
Kay Pakham
Follow
ชุดการเรียน ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิาทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
Read less
Read more
Education
Report
Share
Report
Share
1 of 31
Download now
Download to read offline
Recommended
ตัวอย่างชุดกิจกรรม
ตัวอย่างชุดกิจกรรม
bankfai1330
กลุ่มที่ 2 รูปแบบข้อสอบวิทยาศาสตร์ ป.5(เฉลย
กลุ่มที่ 2 รูปแบบข้อสอบวิทยาศาสตร์ ป.5(เฉลย
Nattayaporn Dokbua
7.ชุดที่ 4 การสังเคราะห์แสง
7.ชุดที่ 4 การสังเคราะห์แสง
เอเดียน คุณาสิทธิ์
แผนการจัดการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้
citylong117
แบบฝึกทักษะวิทยาศาสตร์ เรื่อง สิ่งรอบตัวเรา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
แบบฝึกทักษะวิทยาศาสตร์ เรื่อง สิ่งรอบตัวเรา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
gchom
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง การดำรงชีวิตของสัตว์+ป.5+27...
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง การดำรงชีวิตของสัตว์+ป.5+27...
Prachoom Rangkasikorn
ชุดกิจกรรมการย่อย64
ชุดกิจกรรมการย่อย64
Oui Nuchanart
ป.5
ป.5
sarinya252525
Recommended
ตัวอย่างชุดกิจกรรม
ตัวอย่างชุดกิจกรรม
bankfai1330
กลุ่มที่ 2 รูปแบบข้อสอบวิทยาศาสตร์ ป.5(เฉลย
กลุ่มที่ 2 รูปแบบข้อสอบวิทยาศาสตร์ ป.5(เฉลย
Nattayaporn Dokbua
7.ชุดที่ 4 การสังเคราะห์แสง
7.ชุดที่ 4 การสังเคราะห์แสง
เอเดียน คุณาสิทธิ์
แผนการจัดการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้
citylong117
แบบฝึกทักษะวิทยาศาสตร์ เรื่อง สิ่งรอบตัวเรา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
แบบฝึกทักษะวิทยาศาสตร์ เรื่อง สิ่งรอบตัวเรา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
gchom
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง การดำรงชีวิตของสัตว์+ป.5+27...
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง การดำรงชีวิตของสัตว์+ป.5+27...
Prachoom Rangkasikorn
ชุดกิจกรรมการย่อย64
ชุดกิจกรรมการย่อย64
Oui Nuchanart
ป.5
ป.5
sarinya252525
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมและความหลากหลายทางชีว...
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมและความหลากหลายทางชีว...
surapha97
แผนที่ 2 การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ศก
แผนที่ 2 การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ศก
Kob Ying Ya
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
jamjuree_ben
โครงสร้างสาระวิทย์ป.5
โครงสร้างสาระวิทย์ป.5
supphawan
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.2
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.2
กมลรัตน์ ฉิมพาลี
งานวิทย์ฯ พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
งานวิทย์ฯ พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
Udom Tepprasit
โครงสร้างสาระวิทย์ม.2
โครงสร้างสาระวิทย์ม.2
supphawan
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-4page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-4page
Prachoom Rangkasikorn
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-1page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-1page
Prachoom Rangkasikorn
โครงสร้างสาระวิทย์ป.6
โครงสร้างสาระวิทย์ป.6
supphawan
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ได้แรงบันดาลใจโทรทัศน์ครู ตอนพ่อมดกอบวิทย์
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ได้แรงบันดาลใจโทรทัศน์ครู ตอนพ่อมดกอบวิทย์
Kobwit Piriyawat
หน่วย 1 ระบบนิเวศ
หน่วย 1 ระบบนิเวศ
krupornpana55
แบบฝึกชุดที่ 1
แบบฝึกชุดที่ 1
kruking2
Course syllabus ชีววิทยาม. 5 เทอม 1 บูรณาการภาษาอังกฤษและเศรษฐกิจพอเพียง
Course syllabus ชีววิทยาม. 5 เทอม 1 บูรณาการภาษาอังกฤษและเศรษฐกิจพอเพียง
กมลรัตน์ ฉิมพาลี
แผนการจัดหน่วยการเรียนรู้ วิทย์ 1 ม.1 ปี 56
แผนการจัดหน่วยการเรียนรู้ วิทย์ 1 ม.1 ปี 56
dnavaroj
แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยระบบนิเวศ
แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยระบบนิเวศ
krupornpana55
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง วิวัฒนาการ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง วิวัฒนาการ
Wichai Likitponrak
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวั...
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวั...
Prachoom Rangkasikorn
คาบที่ 1 หน่วยบูรณาการระบบนิเวศ
คาบที่ 1 หน่วยบูรณาการระบบนิเวศ
krupornpana55
01 เมล็ดพืชและการเจริญเติบโต
01 เมล็ดพืชและการเจริญเติบโต
นราพร ผิวขำ
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.3
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.3
กมลรัตน์ ฉิมพาลี
แผนการจัดการเรียนรู้ระบบนิเวศ
แผนการจัดการเรียนรู้ระบบนิเวศ
Jiraporn
More Related Content
What's hot
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมและความหลากหลายทางชีว...
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมและความหลากหลายทางชีว...
surapha97
แผนที่ 2 การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ศก
แผนที่ 2 การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ศก
Kob Ying Ya
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
jamjuree_ben
โครงสร้างสาระวิทย์ป.5
โครงสร้างสาระวิทย์ป.5
supphawan
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.2
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.2
กมลรัตน์ ฉิมพาลี
งานวิทย์ฯ พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
งานวิทย์ฯ พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
Udom Tepprasit
โครงสร้างสาระวิทย์ม.2
โครงสร้างสาระวิทย์ม.2
supphawan
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-4page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-4page
Prachoom Rangkasikorn
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-1page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-1page
Prachoom Rangkasikorn
โครงสร้างสาระวิทย์ป.6
โครงสร้างสาระวิทย์ป.6
supphawan
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ได้แรงบันดาลใจโทรทัศน์ครู ตอนพ่อมดกอบวิทย์
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ได้แรงบันดาลใจโทรทัศน์ครู ตอนพ่อมดกอบวิทย์
Kobwit Piriyawat
หน่วย 1 ระบบนิเวศ
หน่วย 1 ระบบนิเวศ
krupornpana55
แบบฝึกชุดที่ 1
แบบฝึกชุดที่ 1
kruking2
Course syllabus ชีววิทยาม. 5 เทอม 1 บูรณาการภาษาอังกฤษและเศรษฐกิจพอเพียง
Course syllabus ชีววิทยาม. 5 เทอม 1 บูรณาการภาษาอังกฤษและเศรษฐกิจพอเพียง
กมลรัตน์ ฉิมพาลี
แผนการจัดหน่วยการเรียนรู้ วิทย์ 1 ม.1 ปี 56
แผนการจัดหน่วยการเรียนรู้ วิทย์ 1 ม.1 ปี 56
dnavaroj
แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยระบบนิเวศ
แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยระบบนิเวศ
krupornpana55
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง วิวัฒนาการ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง วิวัฒนาการ
Wichai Likitponrak
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวั...
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวั...
Prachoom Rangkasikorn
คาบที่ 1 หน่วยบูรณาการระบบนิเวศ
คาบที่ 1 หน่วยบูรณาการระบบนิเวศ
krupornpana55
01 เมล็ดพืชและการเจริญเติบโต
01 เมล็ดพืชและการเจริญเติบโต
นราพร ผิวขำ
What's hot
(20)
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมและความหลากหลายทางชีว...
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมและความหลากหลายทางชีว...
แผนที่ 2 การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ศก
แผนที่ 2 การจัดกลุ่มสิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิต ศก
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1
โครงสร้างสาระวิทย์ป.5
โครงสร้างสาระวิทย์ป.5
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.2
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.2
งานวิทย์ฯ พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
งานวิทย์ฯ พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
โครงสร้างสาระวิทย์ม.2
โครงสร้างสาระวิทย์ม.2
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-4page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-4page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-1page
ใบความรู้+สายใยอาหาร+ป.6+293+dltvscip6+54sc p06 f27-1page
โครงสร้างสาระวิทย์ป.6
โครงสร้างสาระวิทย์ป.6
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ได้แรงบันดาลใจโทรทัศน์ครู ตอนพ่อมดกอบวิทย์
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ได้แรงบันดาลใจโทรทัศน์ครู ตอนพ่อมดกอบวิทย์
หน่วย 1 ระบบนิเวศ
หน่วย 1 ระบบนิเวศ
แบบฝึกชุดที่ 1
แบบฝึกชุดที่ 1
Course syllabus ชีววิทยาม. 5 เทอม 1 บูรณาการภาษาอังกฤษและเศรษฐกิจพอเพียง
Course syllabus ชีววิทยาม. 5 เทอม 1 บูรณาการภาษาอังกฤษและเศรษฐกิจพอเพียง
แผนการจัดหน่วยการเรียนรู้ วิทย์ 1 ม.1 ปี 56
แผนการจัดหน่วยการเรียนรู้ วิทย์ 1 ม.1 ปี 56
แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยระบบนิเวศ
แบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยระบบนิเวศ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง วิวัฒนาการ
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง วิวัฒนาการ
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวั...
ใบความรู้+แผนการสอน และใบกิจกรรม ประถม 4-6 เรื่อง สารเคมีที่ใช้ในชีวิตประจำวั...
คาบที่ 1 หน่วยบูรณาการระบบนิเวศ
คาบที่ 1 หน่วยบูรณาการระบบนิเวศ
01 เมล็ดพืชและการเจริญเติบโต
01 เมล็ดพืชและการเจริญเติบโต
Similar to ชุดการเรียน
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.3
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.3
กมลรัตน์ ฉิมพาลี
แผนการจัดการเรียนรู้ระบบนิเวศ
แผนการจัดการเรียนรู้ระบบนิเวศ
Jiraporn
แผนการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
แผนการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
tassanee chaicharoen
E0b981e0b89ce0b899e0b881e0b8b2e0b8a3e0b888e0b8b1e0b894e0b881e0b8b2e0b8a3e0b98...
E0b981e0b89ce0b899e0b881e0b8b2e0b8a3e0b888e0b8b1e0b894e0b881e0b8b2e0b8a3e0b98...
Sirirat Faiubon
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาฟิสิกส์ 2 (ว30202)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาฟิสิกส์ 2 (ว30202)
Miss.Yupawan Triratwitcha
หน่วยการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
หน่วยการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
tassanee chaicharoen
วันวิสาขบูชา
วันวิสาขบูชา
suchinmam
วันเข้าพรรษา
วันเข้าพรรษา
suchinmam
ปริซึม
ปริซึม
krookay2012
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 3
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 3
tassanee chaicharoen
แผนจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 1
แผนจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 1
tassanee chaicharoen
ม.ค.อ.3เหตุการณ์โลกฯ 2 52557(2558)
ม.ค.อ.3เหตุการณ์โลกฯ 2 52557(2558)
ศุภวัฒน์ ปภัสสรากาญจน์
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 4
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 4
tassanee chaicharoen
แผน 5 มัลติมีเดีย
แผน 5 มัลติมีเดีย
krupornpana55
แผนการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้
เนาวรัตน์ กาบขุนทด
วันธรรมสวนะ
วันธรรมสวนะ
suchinmam
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
Mam Chongruk
กิจกรรมการพัฒนาการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียน 4
กิจกรรมการพัฒนาการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียน 4
supphawan
แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่องสถานะของสาร รายการครูมืออาชีพ ตอนครูหัดบิน ครูกอบว...
แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่องสถานะของสาร รายการครูมืออาชีพ ตอนครูหัดบิน ครูกอบว...
Kobwit Piriyawat
Astroplan10
Astroplan10
SAKANAN ANANTASOOK
Similar to ชุดการเรียน
(20)
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.3
หน่วยการเรียนรู้ระบบย่อยอาหารและการสลายอาหารระดับเซลล์.3
แผนการจัดการเรียนรู้ระบบนิเวศ
แผนการจัดการเรียนรู้ระบบนิเวศ
แผนการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
แผนการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
E0b981e0b89ce0b899e0b881e0b8b2e0b8a3e0b888e0b8b1e0b894e0b881e0b8b2e0b8a3e0b98...
E0b981e0b89ce0b899e0b881e0b8b2e0b8a3e0b888e0b8b1e0b894e0b881e0b8b2e0b8a3e0b98...
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาฟิสิกส์ 2 (ว30202)
แผนการจัดการเรียนรู้ วิชาฟิสิกส์ 2 (ว30202)
หน่วยการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
หน่วยการเรียนรู้เรื่อง เพศพัฒนา
วันวิสาขบูชา
วันวิสาขบูชา
วันเข้าพรรษา
วันเข้าพรรษา
ปริซึม
ปริซึม
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 3
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 3
แผนจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 1
แผนจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 1
ม.ค.อ.3เหตุการณ์โลกฯ 2 52557(2558)
ม.ค.อ.3เหตุการณ์โลกฯ 2 52557(2558)
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 4
แผนการจัดการเรียนรู้เพศศึกษาหน่วยที่ 4
แผน 5 มัลติมีเดีย
แผน 5 มัลติมีเดีย
แผนการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้
วันธรรมสวนะ
วันธรรมสวนะ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
กิจกรรมการพัฒนาการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียน 4
กิจกรรมการพัฒนาการอ่านคิดวิเคราะห์และเขียน 4
แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่องสถานะของสาร รายการครูมืออาชีพ ตอนครูหัดบิน ครูกอบว...
แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่องสถานะของสาร รายการครูมืออาชีพ ตอนครูหัดบิน ครูกอบว...
Astroplan10
Astroplan10
ชุดการเรียน
1.
ชุดการเรียน ชีวิตกับสิ่งแวดลอม กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3
นายสมศักดิ์ สวัสล้ํา โรงเรียนปะคําพิทยาคม อําเภอปะคํา จังหวัดบุรีรัมย สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 32 สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
2.
สารบัญ เรื่อง
หนา คํานํา ก สารบัญ ข คําแนะนําสําหรับครู 1 ตัวชี้วัด 2 จุดประสงคการเรียนรู 2 คําชี้แจงสําหรับครู 3 คําชี้แจงสําหรับนักเรียน 3 แบบทดสอบกอนเรียน 4 กระดาษคําตอบ ชุดการเรียนชีวิตกับสิ่งแวดลอม 7 บัตรคําสัง ่ 8 บัตรเนือหา ้ 9 บัตรกิจกรรมที่ 2 14 แบบฝกหัดที่ 3 18 แบบทดสอบหลังเรียน 20 บัตรเฉลย แบบทดสอบกอนเรียน 23 แนวคําตอบ แบบฝกหัดที่ 3 24 บัตรเฉลย แบบทดสอบหลังเรียน 26 บรรณานุกรม 27
3.
คํานํา
ชุดการเรียนชีวิตกับสิ่งแวดลอม เลม 3 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ เลมนี้ จัดทําขึ้นเพื่อใชประกอบการจัดกิจกรรมเรียนการสอน รายวิชา ว23102 วิทยาศาสตร 6 ชั้น มัธยมศึกษาปที่ 3 ใหนักเรียนไดศึกษาคนควา มีความรูความเขาใจในเรื่องการถายทอดพลังงานใน ระบบนิเวศ ซึ่งจะชวยใหนักเรียนเกิดทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห สังเคราะห การคํานวณ ทักษะกระบวนการกลุมและยังสามารถศึกษาคนควาไดดวยตนเอง ขอขอบคุณคณะผูเชียวชาญซึ่งประกอบดวย นายพเนาว นาคพงษ ผูอํานวยการเชี่ยวชาญ โรงเรียนอนุบาลโนนดินแดง นายบรรจง ประสงคทรัพย ครูชํานาญการพิเศษ โรงเรียนละหาน ทรายรัชดาภิเษก นางบุญเรือง อัมพาพัฒนะนันท ครูชํานาญการพิเศษ โรงเรียนละหาน ทรายรัชดาภิเษก และนางวันดี ผมมา ครูชํานาญการพิเศษ โรเรียนอนุบาลโนนดินแดง ที่ให คําปรึกษา แนะนํา แกไขปรับปรุงจนทําใหชุดการเรียน เลมนี้เสร็จสมบูรณมีคุณคามากยิ่งขึ้น ขอขอบคุณนายวัชราบูรณ บุญชู ผูอํานวยการโรงเรียนปะคําพิทยาคม ตลอดจนคณะครู กลุมสาระ การเรียนรูวิทยาศาสตรทกทานที่ใหการสนับสนุน สงเสริมและเปนกําลังใจจนทําใหการ ุ ทํางานลุลวงไปดวยดี หวังเปนอยางยิงวาชุดการเรียนชีวิตกับสิงแวดลอม เลมนี้จะเปนประโยชนในการจัดกิจกรรม ่ ่ การเรียนรู ทําใหนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น เปนสื่อที่มีประสิทธิภาพ สามารถอํานวย ประโยชนตอการเรียนการสอนใหบรรลุตามวัตถุประสงคของหลักสูตรได สมศักดิ์ สวัสล้ํา
4.
1
คําแนะนําสําหรับครู 1. ใชชุดการเรียนฉบับนี้ประกอบแผนการจัดการเรียนรูที่ 3 ในรายวิชา ว23102 วิทยาศาสตร 6 ระดับชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 2. ใชชุดการเรียนฉบับนี้เสริมสําหรับนักเรียนทีเ่ รียนดี และชวยนักเรียนที่เรียนเขาใจชาให ศึกษาและทบทวนจนเขาใจ 3. ชุดการเรียนฉบับนี้ใชเปนคูมือการศึกษาคนควาดวยตนเองของนักเรียนทังในเวลาเรียนและ ้ นอกเวลาเรียน 4. ศึกษาชุดการเรียนในแตละกรอบตังแตตัวชี้วัด จุดประสงคการเรียนรู แบบทดสอบกอน ้ เรียนและหลังเรียน กิจกรรมในแตละกรอบใหเขาใจกอน 5. ศึกษากิจกรรมในชุดการเรียนแลวใหคําปรึกษาและคอยแนะนําชวยเหลือนักเรียนอยาง ใกลชิด 6. ชี้แจงใหนักเรียนอานคําชี้แจงสําหรับนักเรียนและบัตรคําสั่ง แลวปฏิบัติตาม 7. กรณีนักเรียนที่ขาดเรียน ใหเตรียมชุดการเรียนไวสําหรับใหศึกษานอกเวลา 8. ปลูกฝงใหนักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค คือ รักชาติ ศาสน กษัตริย ซื่อสัตยสจริตมีุ วินัย ใฝเรียนรู อยูอยางพอเพียง มุงมั่นในการทํางาน รักความเปนไทย มีจิตสาธารณะ และมีความซื่อสัตยตอตนเอง โดยพยายามศึกษาดวยตนเอง ไมดูเฉลยกอนตอบคําถาม 9. เนนย้ําใหนักเรียนทราบวา ใหนักเรียนพยายามทํากิจกรรมตางๆตามบทบาทและเต็มความ สารถของตนเอง เพื่อนักเรียนจะไดเปนผูที่มสมรรถนะสําคัญครบทั้ง 5 ประการ ไดแก ี 1) ความสามารถในการสื่อสาร 2) ความสามารถในการคิด 3) ความสามารถในการแกปญหา 4) ความสามารถในการใชทักษะชีวิต 5) ความสามารถในการใชเทคโนโลยี 10. ปลูกฝงใหนักเรียนมีพรหมวิหาร 4 เมตตา กรุณา ตอเพื่อนนักเรียนดวยกันโดยนักเรียนที่เกง กวาคอยชวยเหลือนักเรียนที่เรียนชา มุทิตาหรือพลอยยินดีตอกันเมือประสบความสําเร็จ ่ และอุเบกขาหากความพยายามนั้นไมเปนอยางที่ตองการ
5.
2 สาระการเรียนรู สาระที่ 2 ชีวิตกับสิ่งแวดลอม มาตรฐานการเรียนรู มาตรฐาน
ว 2.1 เขาใจสิ่งแวดลอมในทองถิ่น ความสัมพันธระหวางสิ่งแวดลอมกับสิ่งมีชีวิต ความสัมพันธระหวางสิงมีชีวิตตาง ๆ ในระบบนิเวศ มีกระบวนการสืบเสาะหาความรูและจิตวิทยา ่ ศาสตรสอสารสิงทีเ่ รียนรูและนําความรูไปใชประโยชน ื่ ่ ตัวชี้วัด วิเคราะหและอธิบายความสัมพันธของการถายทอดพลังงานของสิ่งมีชีวิตในรูปของโซอาหาร และสายใยอาหาร จุดประสงคการเรียนรู ดานความรู 1. อธิบายความหมายของโซอาหาร สายใยอาหาร และพีระมิดการถายทอดพลังงานได 2. ระบุผูผลิต ผูบริโภค และลําดับผูบริโภคในสายใยอาหารได 3. อธิบายพีระมิดถายทอดพลังงานจากโซอาหารได ดานทักษะกระบวนการ 1. กระบวนการกลุม 2. การนําเสนอ คุณลักษณะอันพึงประสงค 1. มีวินัย 2. มุงมั่นในการทํางาน 3. มีจิตสาธารณะ
6.
3
ชุดการเรียนชีวิตกับสิ่งแวดลอม เลม 3 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ รายวิชา ว23102 วิทยาศาสตร 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เวลา 120 นาที คําชี้แจงสําหรับครู 1. เตรียมชุดการเรียนชีวิตกับสิงแวดลอม เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ ่ เทากับจํานวนนักเรียน 2. เตรียมกระดาษแผนเล็ก 2 สี เทากับจํานวนนักเรียน 3. เตรียมกระดาษใหญเทากับจํานวนกลุมนักเรียน 4. เตรียมแบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียนเทากับจํานวนนักเรียน 5. เตรียมแบบประเมินนักเรียน 6. แบงนักเรียนเปนกลุม กลุมละ 4 คน โดยแบงคละความสามารถ หากมีนักเรียนขาดหรือ เกิน 4 คนตอกลุมใหแจงรายละเอียดการทํากิจกรรมเพิ่มเติม คําชี้แจงสําหรับนักเรียน 1. นักเรียนนังเปนกลุมทีจัดไวแลวทําแบบทดสอบกอนเรียน ่ ่ 2. นักเรียนศึกษาบัตรคําสัง แลวปฏิบัติตามบัตรเนือหา บัตรกิจกรรม แบบฝกหัด ่ ้ และบัตรเฉลย โดยใชกระบวนการเรียนแบบรวมมือ 3. เมื่อศึกษาเรียบรอยแลวใหตรวจสอบคําตอบในบัตรเฉลย แลวใหเพือนตรวจใหคะแนน ่ 4. เมื่อศึกษาครบทุกหัวขอใหนักเรียนทําแบบทดสอบหลังเรียน พรอมตรวจใหคะแนนตาม บัตรเฉลย เพื่อนําคะแนนที่ไดมาเฉลี่ยเปนคะแนนกลุม
7.
4
แบบทดสอบกอนเรียน เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ รายวิชา ว23102 วิทยาศาสตร 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เวลา 10 นาที ตัวชี้วัด วิเคราะหและอธิบายความสัมพันธของการถายทอดพลังงานของสิ่งมีชีวิตในรูปของสายใย อาหารและโซอาหาร จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายความหมายของโซอาหาร สายใยอาหาร และพีระมิดการถายทอดพลังงานได 2. ระบุผผลิต ผูบริโภค และลําดับผูบริโภคในสายใยอาหารได ู 3. อธิบายพีระมิดถายทอดพลังงานจากโซอาหารได คําชี้แจง เลือกคําตอบที่ถูกทีสุดเพียงขอเดียว แลวเขียนลงในกระดาษคําตอบ ่ 1. ขอใดกลาวถูกตอง ก. หวงโซอาหารยิ่งซับซอนหลายชวงจะยิ่งมีประสิทธิภาพในการสรางผลผลิตออกมาไดมาก ข. หวงโซอาหารสั้นจะมีประสิทธิภาพในการสรางผลผลิตออกมาไดมาก ค. หวงโซอาหารยิ่งสั้นจะมีประสิทธิภาพในการสรางผลผลิตต่ํากวาหวงโซอาหารชนิดยาวและ ซับซอน ง. สัตวที่กินสัตวจะใชพลังงานงานไดเทากับสัตวที่กินพืช 2. ผูผลิตจะตองมีคุณสมบัติทสําคัญทีสุด คือขอใด ี่ ่ ก. สามารถสรางอาหารเองได ข. ตองหาเลี้ยงตัวเองจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ค. ทําใหผูบริโภคสลายผุพงกลับไปเปนอินทรีสาร ั ง. สามารถเปลี่ยนพลังงานศักยใหเปนพลังงานจลน
8.
5 3. ขอใดกลาวถูกตองเกี่ยวกับสายใยอาหาร
ก. ความสัมพันธระหวางสิงมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต ่ ข. ความสัมพันธระหวางหวงโซอาหารหลาย ๆ หวงโซ ค. การพึ่งพาอาศัยกันระหวางสิ่งมีชีวิตกับสิงแวดลอม ่ ง. การกินตอกันของสิงมีชีวิตในลักษณะเปนเสนตรงเสนเดียว ่ 4. พิจารณาแผนผังตอไปนี้ สิ่งมีชีวิตชนิดใดเปนทั้งผูลา และ เหยื่อ แพลงกตอนพืช ไรน้ํา ตัวออนแมลงปอ ปลา นกกระยาง ก. ไรน้ํา ปลา ข. นกกระยาง ตัวออนแมลงปอ ค. ไรน้ํา นกกระยาง ง. ตัวออนแมลงปอ ปลา 5. ผูผลิต ผูบริโภคอันดับ 1 ผูบริโภคอันดับ 2 ถาผูบริโภคอันดับ 2 มีพลังงานจากการบริโภคเทากับ 5 กิโลแคลอรี ผูผลิตจะมีพลังงานกี่ กิโลแคลออรี ก. 5 กิโลแคลออรี ข. 50 กิโลแคลออรี ค. 500 กิโลแคลออรี ง. 1,000 กิโลแคลออรี 6. จากแผนภาพสายใยอาหาร สัตวชนิดใดเปนผูบริโภคอันดับที่ 2 ก. งูและนกอินทรีย ข. จิงโจและหอยทาก ค. กระตายและตั๊กแตน ง. หอยทากและจิงเหลน ้
9.
6
7. ตามภาพนี้ ถาหมายเลข 1 เปนพืชสีเขียว หมายเลข 3 ควรจะเปนอะไร ก. ผูผลิต ข. ที่กินพืช ค. ผูบริโภคที่กินสัตว ง. ผูบริโภคที่กินทั้งสัตวและพืชผูบริโภค 8. สิ่งที่ถายทอดในโซอาหารคืออะไร ก. อาหาร ข. น้ํา ค. พลังงาน ง. ความรอน 9. ขอใดกลาวถูกตอง ถาแมลงเปนอาหารที่นกชอบมากและถูกจับกินจนสูญพันธุไปจากระบบ นิเวศแหงนี้ ก. ประชากรกบลดลงจนอาจสูญพันธุไดเพราะขาดอาหาร ข. ประชากรพืชลดลงตามประชากรของแมลงเพื่อรักษาสมดุลนิเวศ ค. ประชากรเหยี่ยวเพิ่มขึ้นเพราะมีอาหารปริมาณมากขึ้น ง. ประชากรหนอนอาจสูญพันธุไดเพราะปริมาณอาหารลดลง 10. เหตุใดในหวงโซอาหารจึงตองมีการโยงดวยลูกศร ก. เพื่อแสดงทิศทางการถายทอดพลังงาน ข. เพื่อแสดงตําแหนงของเหยื่อ ค. เพื่อแสดงลักษณะของผูลาและเหยื่อ ง. เพื่อแสดงความสัมพันธระหวางสิ่งมีชีวิต
10.
7
กระดาษคําตอบ ชุดการเรียนชีวิตกับสิ่งแวดลอม เลม 3 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ ทดสอบ ทดสอบ ก่อนเรี ยน หลังเรี ยน ข้อ ตอบ ข้อ ตอบ 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 ได้ ได้ เต็ม 10 คะแนน เต็ม 10 คะแนน ลงชือ………………………………ผูตรวจ ้ (……………………………..) วันที…….เดือน……………..พ.ศ……….
11.
8
บัตรคําสั่ง ชุดการเรียนชีวิตกับสิ่งแวดลอม เลม 3 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ 1. นักเรียนสมาชิกแตละกลุมแบงหนาที่รบผิดชอบชัดเจน ดังนี้ ั คุณอํานวย มีหนาที่รับผิดชอบดานวัสดุอุปกรณ รับ-สง รวมทั้งดูแลความเรียบรอย คุณประสาน มีหนาที่ดูแลใหสมาชิกทุกคนรวมมือกันทํางานใหลลวงตามเปาหมายและทันเวลา ุ และสอบถามครูถามีปญหา คุณจัดการความรู มีหนาที่วางแผนสํารวจตรวจสอบ สืบคนขอมูลและสรุปองคความรู คุณเสนอ มีหนาทีประสานงานกับคุณจัดการความรู เพื่อออกแบบการนําเสนอและรายงาน ่ ผลการเรียนรู 2. นักเรียนแตละกลุมศึกษาเนือหาเกี่ยวกับการถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ ้ 3. นักเรียนแตละกลุมศึกษาทํากิจกรรมที่ 2 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ บันทึกขอมูล อภิปรายและสรุปผลการทํากิจกรรม ตอบคําถามทายกิจกรรม แลวเขียนลงใน กระดาษแผนใหญ 4. นักเรียนนักเรียนแตละกลุมนําเสนอผลการทํากิจกรรมโดยนําผลงานไปติดผนังบริเวณที่กําหนด แลวนักเรียนแตละกลุมเดินเวียนดูผลงานของเพือนกลุมอื่นอยางนอย 2 กลุมใชเวลากลุมละ 5 ่ นาที ขณะเดินชมผลงานใหแตละกลุมปฏิบัติดังนี้ (Gallery Walk) เขียนคําถามหรือขอสงสัยบนผลงานที่ดู ทําเครื่องหมาย หรือ หรือ เมื่อนักเรียนเห็นดวย หรือไมเห็นดวย หรือสงสัย ตามลําดับ 5. นักเรียนแตละกลุมเดินกลับมาทีผลงานของกลุมตนเอง จากนั้นเจาของผลงานตอบคําถามที่เพื่อน ่ ถามไว และสรุปใหเพื่อนคนอื่นๆฟงทั้งชั้นเรียน นักเรียนในชั้นรวมแสดงความคิดเห็น 6. นักเรียนทําแบบฝกหัดที่ 3 โดยกลวิธีคิดเดี่ยว คิดคู( Think Pair Share) แลวจึงระดมความคิด เปนกลุมเพื่อใหไดคําตอบที่ถูกตอง 7. นักเรียนแตละกลุมตรวจคําตอบจากบัตรเฉลย พรอมทั้งบันทึกคะแนนที่ไดลงในชองคะแนน โดย มีคะแนนเต็ม 10 8. เกณฑการใหคะแนน แบบฝกหัดที่ 3 เปนดังนี้ 1) ถาตอบถูกไดครบทุกสวน ไดขอละ 1 คะแนน 2) ถาตอบถูกบางสวนไดขอละ 0.5 คะแนน 3) ถาตอบผิดไมไดคะแนน 9. ประเมินโดยใชแบบทดสอบ ดังนี้ 1) ขอที่ตอบถูกตองให 1 คะแนน 2) เกณฑการผานกิจกรรม 7 คะแนน 3) คะแนนแตละคนเทากับคะแนนเฉลี่ยของกลุม 10.กลุมที่ไดคะแนนเฉลี่ยสูงสุดไดรับรางวัลพิเศษ
12.
9
บัตรเนื้อหา เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ รายวิชา ว23102 วิทยาศาสตร 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เวลา 40 นาที จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายความหมายของโซอาหาร สายใยอาหาร และพีระมิดการถายทอดพลังงานได 2. ระบุผผลิต ผูบริโภค และลําดับผูบริโภคในสายใยอาหารได ู 3. อธิบายพีระมิดถายทอดพลังงานจากโซอาหารได คําชี้แจง นักเรียนศึกษารายละเอียดตามบัตรเนื้อหา เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ ตอไปนี้ แลวทํากิจกรรมที่ 2 เรื่องการถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ และตอบคําถามใน แบบฝกหัดที่ 3 สาระการเรียนรู การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ สิ่งมีชีวิตที่มบทบาทเปนผูผลิต (producer) จะสามารถดูดกลืนพลังงานจากแสงอาทิตยมาใช ี ในกระบวนการสังเคราะหแสง เพื่อสรางอาหารได สวนสิ่งมีชีวิตที่มีบทบาทเปนผูบริโภค (consumer) จะไมสามารถสรางอาหารเองได จึงตองบริโภคสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นเพื่อนําเอาพลังงานจาก อาหารทีบริโภคมาใชในการดํารงชีวิตการบริโภคที่ตอเนื่องกันเปนทอดๆ นี้ ทําใหเกิดการถายทอด ่ พลังงานระหวางสิงมีชีวิต ที่เรียกวา โซอาหาร (food chain) โดยสิ่งมีชีวิตในโซอาหารอาจเกี่ยวพัน ่ กับโซอาหารอื่นไดมากกวา 1 โซอาหาร ทําใหเกิดความสัมพันธที่ซับซอนเรียกวา สายใยอาหาร (food web) โซอาหาร (food chain) พืชและสัตวจําเปนตองไดรับพลังงานเพื่อใชในการดํารงชีวิต โดยพืชจะไดรับพลังงานจาก ดวงอาทิตย โดยใชรงควัตถุสีเขียวที่เรียกวา คลอโรฟลล (chlorophyll) เปนตัวดูดกลืนพลังงานแสง เพื่อนํามาใชในการสรางอาหารพืชจึงเปนสิงมีชีวิตอันอับแรงในการถายทอดพลังงานในโซอาหาร ่ สําหรับสัตวเปนสิ่งมีชีวิตที่ไมสามารถสรางอาหารเองได จําเปนตองไดรบพลังงานจากการ ั บริโภคสิงมีชีวิตอื่นเปนอาหาร สัตวจึงถือวาเปนผูบริโภค ซึงเปนออกไดเปน ่ ่
13.
10 ผูบริโภคอันดับที่หนึ่ง (primary consumer)
หมายถึง ผูบริโภคที่กินผูผลิตเปนอาหาร 1) ผูบริโภคอับดับที่สอง (secondary consumer) หมายถึง ผูบริโภคทีกินผูบริโภค ่ อันดับที่หนึงเปนอาหาร ่ 2) ผูบริโภคอับดับสูงสุด (top consumer) หมายถึง ผูบริโภคที่กินผูบริโภคที่ปลายสุด ของโซอาหาร ซึ่งไมมีสงมีชีวิตชนิดอื่นมากินตอ โดยอาจเรียกวาผูบริโภคลําดับสุดทาย ิ่ ภาพ 1 แผนผังแสดงโซอาหาร (ที่มา : หนังสือเรียนสาระการเรียนรูพื้นฐาน ชีวิตกับสิงแวดลอม สิงมีชีวิตกับกระบวนการ ่ ่ ดํารงชีวิต. 2548 : 9) การถายทอดพลังงานในโซอาหารสูผบริโภคแตละลําดับขั้นจะอยูแคเพียง 10% ของ ู พลังงานทีผานเขามา สวนพลังงานอีก 90% จะสูญสลายไปในรูปของพลังงานรูปอื่นๆ เชน ่ การหายใจ เหงื่อ เปนตน หรือกลาวไดวาหากผูบริโภคบริโภคพลังงานเขาสูรางกาย 100 กรัม จะมีเพียง 100 กรัม (10%) เทานั้นที่จะถูกนําไปสรางเปนเนื้อเยื่อ สวนอีก 90% จะสูญสลายไป หรือในกรณีอาหารทีสัตวกินเขาไปก็ไมไดเปลี่ยนเปนเนื้อเยื่อทั้งหมด เนื่องจากสวนหนึงจะ ่ ่ ถูกเผาผลาญและเปลี่ยนไปเปนพลังงานเพื่อใชในการเคลื่อนไหวและการทํากิจกรรมตางๆ พลังงาน บางสวนถูกนําไปในในการรักษาอุณหภูมิของรางกายใหคงที่ และบางสานจะถูกขับถายออกมา มี อาหารเพียงบางสวนเทานั้นทีจะถูกนําไปใชในการสรางเนื้อเยื่อของรางกาย ซึ่งมวลของเนื้อเยื่อสวนที่ ่ ถูกสรางจากอาหารนีเ้ รียกวา มวลชีวภาพ (biomass) จากภาพ 1 การกินตอกันเปนทอดๆ หรือการถายทอดพลังงาน โดยพืชใชพลังงานแสง จากดวงอาทิตยสรางอาหารเพือการเจริญเติบโต ตนขาว คือ ผูผลิต (producer) หนูกินตนขาวเก็บ ่ สะสมพลังงาน พลังงานถายทอดจากตนขาวมายังหนู หนู คือ ผูบริโภคอันดับทีหนึ่ง (primary ่ consumer) นกฮูกกินหนูเปนอาหาร นกฮูกเปนผูบริโภคอันดับที่สอง (secondary consumer) ดังนั้นจึงมีการถายทอดพลังงานจากนกฮูกมาสูหนู หนู คือ ผูบริโภคอันดับสูงสุด (top consumer) จากขอมูลการกินตอกันเปนทอดๆ ไปเขียนเปนแผนผังตั้งแตตนขาว คือ พืชซึ่งสะสมเปนอาหาร เริ่มตน แลวเขียนลูกศร ( ) ใหหัวลูกศรชี้ไปยังผูกินหรือผูลาจนถึงงู
14.
11 สายใยอาหาร (food web)
ในกลุมสิ่งมีชีวิตหนึงๆ โซอาหารไมไดดําเนินไปเพียงโซเดียวเทานั้นแตละโซอาหารอาจมี ่ ความสัมพันธกับโซอาหารอื่นอีก โดยเปนความสัมพันธทสลับซับซอน เชน สิ่งมีชีวิตหนึ่งในโซ ี่ อาหารหนึ่ง อาจเปนอาหารของสิงมีชีวิตอีกชนิดหนึ่งในโซอาหารอื่นก็ได เรียกลักษณะโซอาหาร ่ หลายๆ โซที่มีความสัมพันธเกี่ยวของกันอยางสลับซับซอนวา สายใยอาหาร (food web) สายใยอาหารของกลุมสิ่งมีชีวิตที่มีความสลับซับซอนมาก แสดงวาผูบริโภคมีทางเลือกในการ กินอาหารไดหลายทาง มีผลทําใหกลุมสิงมีชีวิตนั้นมีความมันคงในการดํารงชีวิตตามไปดวย ่ ่ ภาพ 2 แผนผังแสดงสายใยอาหาร (ที่มา : หนังสือเรียนสาระการเรียนรูพื้นฐาน ชีวิตกับสิงแวดลอม สิงมีชีวิตกับกระบวนการ ่ ่ ดํารงชีวิต. 2548 : 11)
15.
12 พลังงานในสิ่งมีชีวิต
การถายทอดพลังงานระหวางสิงมีชีวิตดวยกันนั้น เปนความสัมพันธที่แสดงใหเห็นถึงระดับ ่ ของพลังงานที่ถูกถายทอดไปใหกับสิ่งมีชีวิตในระดับตอไปของโซอาหาร มักเขียนในรูปพีระมิด และ เรียกพีระมิดที่แสดงความสัมพันธแบบนี้วา พีระมิดนิเวศ (ecological pyramaid) ถาใชลักษณะ ของขอมูลเปนเกณฑ สามารถเขียนได 3 แบบ ดังนี้ 1) พีระมิดจํานวน พีระมิดจํานวน (pyramid of number) เปนพีระมิดทีบอกจํานวนของสิ่งมีชีวิต ใน ่ แตละขั้นแทนดวยจํานวนตน ตัวหรือเซลลตอหนวยพื้นทีหรือปริมาตร เปนวิธีวัดที่งาย ตัวอยางเชน ่ ขาว กระตาย งู เหยี่ยว 10,000 ตน 1,000 ตัว 10 ตัว 1 ตัว แสดงเปนแผนภาพพีระมิดไดดังนี้ ภาพ 4 แผนภาพพีระมิดจํานวน (ที่มา : สําฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร ม.3 เลม 1. มปป : 151) 2) พีระมิดมวล พีระมิดมวล (pyramid of mass) เปนพีระมิดที่แสดงปริมาณของสิงมีชีวิตดวยมวล ่ หรือน้ําหนักตอหนวยพื้นที่ หรือหนวยปริมาตร ตัวอยางเชน หญา ตั๊กแตน แมงมุม นก 800 g/m2 37 g/m2 11 g/m2 1.5 g/m2
16.
13
แสดงเปนแผนภาพไดดังนี้ ภาพ 5 แผนภาพพีระมิดมวล (ที่มา : สําฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร ม.3 เลม 1. มปป : 152) 3) พีระมิดพลังงาน พีระมิดพลังงาน (pyramid of energy) เปนพีระมิดที่แสดงอัตราการถายทอด พลังงานในหนวยตอพื้นที่ (ปริมาตร) ตอเวลา เชน กิโลแคลรี/ตารางเมตร/ป เปนพีระมิดที่มีฐาน กวาง กลาวคือ ผูผลิตจะมีมากทีสุด และแคบลงตามลําดับของผูบริโภค โดยผูบริโภคอันดับสูงสุด ่ จะแคบมากที่สุด ตัวอยางเชน ตนไม เพลี้ย แมลงเตาทอง นก 10,000 kcal 1,000 kcal 100 kcal 10 kcal แสดงเปนแผนภาพพีระมิดไดดังนี้ ภาพ 6 แผนภาพพีระมิดพลังงาน (ที่มา : สําฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร ม.3 เลม 1. มปป : 151)
17.
14
บัตรกิจกรรมที่ 2 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ รายวิชา ว23102 วิทยาศาสตร 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เวลา 40 นาที จุดประสงคการเรียนรู 1. เขียนสายใยอาหารจากสถานการณที่กําหนดใหได 2. อธิบายวิธีเขียนสายใยอาหารได 3. บอกความหมายของสายใยอาหารได 4. ระบบผูผลิต ผูบริโภค และลําดับผูบริโภคในสายใยอาหารได เวลาที่ใช 30 นาที คําชี้แจง 1. นักเรียนสังเกตภาพสิงมีชีวิตทั้ง 12 ชนิด และพิจารณาวาสิ่งมีชีวิตแตละชนิดมี ่ ความสัมพันธกันอยางไร 2. เขียนสายใยอาหารที่แสดงความสัมพันธของสิ่งมีชีวิตทุกชนิดในภาพ 3. บันทึกผลการทํากิจกรรม และตอบคําถามหลังกิจกรรม โดยการตัดภาพสิ่งมีชีวิตทั้ง 12 ชนิด ติดภาพและตอบคําถามหลังกิจกรรมลงในกระดาษแผนใหญ สื่อและอุปกรณ/กลุม 1. ภาพสิ่งมีชีวิต 12 ภาพ 2. สีเมจิ 1 แทง 3. กรรไกรตัดกระดาษ 1 อัน 4. กาว 2 หนาบาง 1 มวน 5. กระดาษแผนใหญ 1 แผน
18.
15 ภาพสิ่งมีชีวิต 12 ชนิด
19.
16 บันทึกผลการทํากิจกรรม
20.
17 คําถามหลังกิจกรรม 1. วัตถุประสงคของการทดลองนี้คืออะไร.............................................................................................
......................................................................................................................................................... 2. สิ่งมีชีวิตที่เปนผูผลิต คือ ................................................................................................................... 3. สิ่งมีชีวิตที่เปนผูบริโภคอันดับที่หนึง มีอะไรบาง............................................................................... ่ ......................................................................................................................................................... 4. สิ่งมีชีวิตชนิดใดเปนทั้งเหยือ และผูลา.............................................................................................. ่ ......................................................................................................................................................... 5. ผูบริโภคอันดับสูงสุด ของสายใยอาหารนี้คือ................................................................................... 6. สายใยอาหารที่นักเรียนเขียน ถานํามาวิเคราะหจะประกอบดวยโซอาหารอะไรบาง ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................
21.
18
แบบฝกหัดที่ 3 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ รายวิชา ว33102 วิทยาศาสตร 6 เวลา 30 นาที ชื่อ...................................................................................ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3…...กลุมที่............. จุดประสงคการเรียนรู 1. อธิบายความหมายของโซอาหาร สายใยอาหาร และพีระมิดการถายทอดพลังงานได 2. ระบุผผลิต ผูบริโภค และลําดับผูบริโภคในสายใยอาหารได ู 3. อธิบายพีระมิดถายทอดพลังงานจากโซอาหารได คําชี้แจง เขียนคําตอบที่ถูกตอง ลงในชองวางที่กําหนดให 1. สายใยอาหาร คือ ……………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การกินตอกันเปนทอดๆ ในโซอาหารทําใหเกิด ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. สายใยอาหารเกิดจาก………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. นําสิ่งมีชีวิตที่กําหนดใหมาเขียนเปนโซอาหาร พรอมทังระบุวาสิงมีชีวิตเหลานั้นมีบทบาทอะไร ้ ่ ในโซอาหาร นกกระจอก เหยี่ยว ตั๊กแตน ตนขาว ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………
22.
19 5.
หนอน นกกระจอก เหยี่ยว ตนขาว ตั๊กแตน หนูนา แผนภาพแสดงสายใยอาหารในระบบนิเวศนาขาว 5.1 จากแผนภาพสายใยอาหารที่กําหนดให มีกโซอาหาร จงเขียนโซอาหารทังหมด ี่ ้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5.2 สิ่งมีชีวิตใดเปนผูผลิต ................................................................................................... 5.3 สิ่งมีชีวิตใดเปนผูบริโภคอันดับที่ 1 ................................................................................ 5.4 สิ่งมีชีวิตชนิดใดที่เปนทั้งเหยื่อ และผูลา ........................................................................ 5.5 ผูบริโภคอันดับสูงสุด คือ ................................................................................................ 6. ภาพแสดงโซอาหาร 6.1 จงเขียนพีระมิดจํานวน จากโซอาหารที่กําหนดให โดยกําหนดจํานวนสิงมีชีวิตแตละชนิด ่ ดังนี้ ตนขาว (10,000 ตน ), หนูนา (20,000 ตัว), นกฮูก (100 ตัว) และ งู (5 ตัว) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6.2 จากโซอาหาร ที่กําหนดให ถาบริโภคอันดับที่ 2 มีพลังงานสะสมอยู 500 กิโลแคลอรี ผูบริโภคอันดับ 3 จะไดรับการถายทอดพลังงานเทาใด …………………………………………………………..
23.
20
แบบทดสอบหลังเรียน เรือง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ ่ รายวิชา ว33102 วิทยาศาสตร 6 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 เวลา 10 นาที คําชี้แจง เลือกคําตอบที่ถูกที่สุดเพียงขอเดียว แลวเขียนลงในกระดาษคําตอบ 1. ขอใดกลาวถูกตอง ก. หวงโซอาหารยิ่งซับซอนหลายชวงจะยิ่งมีประสิทธิภาพในการสรางผลผลิตออกมาไดมาก ข. หวงโซอาหารสั้นจะมีประสิทธิภาพในการสรางผลผลิตออกมาไดมาก ค. หวงโซอาหารยิ่งสั้นจะมีประสิทธิภาพในการสรางผลผลิตต่ํากวาหวงโซอาหารชนิดยาวและ ซับซอน ง. สัตวที่กินสัตวจะใชพลังงานงานไดเทากับสัตวที่กินพืช 2. ขอใดกลาวถูกตองเกี่ยวกับสายใยอาหาร ก. ความสัมพันธระหวางสิงมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต ่ ข. ความสัมพันธระหวางหวงโซอาหารหลาย ๆ หวงโซ ค. การพึ่งพาอาศัยกันระหวางสิ่งมีชีวิตกับสิงแวดลอม ่ ง. การกินตอกันของสิงมีชีวิตในลักษณะเปนเสนตรงเสนเดียว ่ 3. ผูผลิตจะตองมีคุณสมบัติทสําคัญทีสุด คือขอใด ี่ ่ ก. สามารถสรางอาหารเองได ข. ตองหาเลี้ยงตัวเองจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ค. ทําใหผูบริโภคสลายผุพงกลับไปเปนอินทรีสาร ั ง. สามารถเปลี่ยนพลังงานศักยใหเปนพลังงานจลน 4. พิจารณาแผนผังตอไปนี้ สิ่งมีชีวิตชนิดใดเปนทั้งผูลา และ เหยื่อ แพลงกตอนพืช ไรน้ํา ตัวออนแมลงปอ ปลา นกกระยาง ก. ไรน้ํา ปลา ข. นกกระยาง ตัวออนแมลงปอ ค. ไรน้ํา นกกระยาง ง. ตัวออนแมลงปอ ปลา 5. สิ่งที่ถายทอดในโซอาหารคืออะไร ก. อาหาร ข. น้ํา ค. พลังงาน ง. ความรอน
24.
21 6. จากแผนภาพสายใยอาหาร สัตวชนิดใดเปนผูบริโภคอันดับที่
2 ก. งูและนกอินทรีย ข. จิงโจและหอยทาก ค. กระตายและตั๊กแตน ง. หอยทากและจิงเหลน ้ 7. ขอใดกลาวถูกตอง ถาแมลงเปนอาหารที่นกชอบมากและถูกจับกินจนสูญพันธุไปจากระบบ นิเวศแหงนี้ ก. ประชากรกบลดลงจนอาจสูญพันธุไดเพราะขาดอาหาร ข. ประชากรพืชลดลงตามประชากรของแมลงเพื่อรักษาสมดุลนิเวศ ค. ประชากรเหยี่ยวเพิ่มขึ้นเพราะมีอาหารปริมาณมากขึ้น ง. ประชากรหนอนอาจสูญพันธุไดเพราะปริมาณอาหารลดลง 8. เหตุใดในหวงโซอาหารจึงตองมีการโยงดวยลูกศร ก. เพื่อแสดงทิศทางการถายทอดพลังงาน ข. เพื่อแสดงตําแหนงของเหยื่อ ค. เพื่อแสดงลักษณะของผูลาและเหยื่อ ง. เพื่อแสดงความสัมพันธระหวางสิ่งมีชีวิต
25.
22 9. ตามภาพนี้ ถาหมายเลข
1 เปนพืชสีเขียว หมายเลข 3 ควรจะเปนอะไร ข. ผูผลิต ข. ที่กินพืช ค. ผูบริโภคที่กินสัตว ง. ผูบริโภคที่กินทั้งสัตวและพืชผูบริโภค 10. ผูผลิต ผูบริโภคอันดับ 1 ผูบริโภคอันดับ 2 ถาผูบริโภคอันดับ 2 มีพลังงานจากการบริโภคเทากับ 5 กิโลแคลอรี ผูผลิตจะมีพลังงานกี่ กิโล แคลออรี ก. 5 กิโลแคลออรี ข. 50 กิโลแคลออรี ค. 500 กิโลแคลออรี ง. 1,000 กิโลแคลออรี
26.
23
บัตรเฉลย เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน ขอที่ คําตอบ ขอที่ คําตอบ 1 ข 6 ก 2 ก 7 ค 3 ข 8 ค 4 ง 9 ก 5 ข 10 ก
27.
24
แนวคําตอบ แบบฝกหัดที่ 3 เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ คําชี้แจง เขียนคําตอบที่ถูกตอง ลงในชองวางที่กําหนดให 1. สายใยอาหาร คือ (โซอาหารมากมายในระบบนิเวศเดียวกันที่เชื่อมโยงสัมพันธกัน หรือ ความสัมพันธระหวางโซอาหารหลายๆ โซอาหาร) 2. การกินตอกันเปนทอดๆ ในโซอาหารทําใหเกิด (การถายทอดพลังงานในโมเลกุลของสารอาหาร เปนทอดๆ ดวย) 3. สายใยอาหารเกิดจาก (1. สิ่งมีชีวิตหลายชนิดอาศัยอยูรวมกัน 2. สัตวตางๆ มีการกินอาหารที่ เหมือนและตางกัน) 4. นําสิ่งมีชีวิตที่กําหนดใหมาเขียนเปนโซอาหาร พรอมทังระบุวาสิงมีชีวิตเหลานั้นมีบทบาทอะไร ้ ่ ในโซอาหาร นกกระจอก เหยี่ยว ตั๊กแตน ตนขาว ตนขาว ตั๊กแตน นกกระจอก เหยี่ยว ตนขาว เปนผูผลิตในระบบนิเวศ ตั๊กแตน เปนผูบริโภคอันดับที่ 1 นกกระจอก เปนผูบริโภคอันดับที่ 2 เหยี่ยว เปนผูบริโภคอันดับที่ 3 หรือผูบริโภคอันสูงสุด
28.
25 5.
หนอน นกกระจอก เหยี่ยว ตนขาว ตั๊กแตน หนูนา แผนภาพแสดงสายใยอาหารในระบบนิเวศนาขาว 5.1 จากแผนภาพสายใยอาหารที่กําหนดให มีกโซอาหาร จงเขียนโซอาหารทังหมด ี่ ้ ( มีโซอาหาร 4 โซอาหาร ดังนี้ 1. ตนขาว หนอน นกกระจอก เหยี่ยว 2. ตนขาว นกกระจอก เหยี่ยว 3. ตนขาว ตั๊กแตน นกกระจอก เหยี่ยว 4. ตนขาว หนูนา เหยี่ยว ) 5.2 สิ่งมีชีวิตใดเปนผูผลิต (ตนขาว) 5.3 สิ่งมีชีวิตใดเปนผูบริโภคอันดับที่ 1 ( หนอน, นกกระจอก, ตั๊กแตน, หนูนา ) 5.4 สิ่งมีชีวิตชนิดใดที่เปนทั้งเหยื่อ และผูลา ( นกกระจอก ) 5.5 ผูบริโภคอันดับสูงสุด คือ (เหยี่ยว) 5.6 หากนกกระจอกเกิดโรคระบาดและลดจํานวนลงอยาง จะมีผลกระทบตอสิงมีชีวิต ่ ใดบาง ( 1. หนอนและตั๊กแตนเพิ่มจํานวนขึ้น 2. เหยี่ยวลดจํานวนลง) 6. ภาพแสดงโซอาหาร 6.1 จงเขียนพีระมิดจํานวน จากโซอาหารที่กําหนดให โดยกําหนดจํานวนสิงมีชีวิตแตละชนิด ่ ดังนี้ ตนขาว (10,000 ตน ), ตั๊กแตน (20,000 ตัว), นกกระจอก (100 ตัว) และ แมว (5 ตัว) แมว นกกระจอก ตักแตน แมว 6.2 จากโซอาหาร ที่กําหนดให ถาบริโภคอันดับที่ 2 มีพลังงานสะสมอยู 500 กิโลแคลอรี ผูบริโภคอันดับ 3 จะไดรับการถายทอดพลังงานเทาใด ( 50 กิโลแคลอรี )
29.
26
บัตรเฉลย เรื่อง การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ขอที่ คําตอบ ขอที่ คําตอบ 1 ข 6 ก 2 ข 7 ก 3 ก 8 ก 4 ง 9 ค 5 ค 10 ข
30.
27
บรรณานุกรม ถนัด ศรีบุญเรือง และคณะ. สัมฤทธิ์มาตรฐาน วิทยาศาสตร ม. 3 เลม 1. นนทบุรี : บริษัทไทย รมเกลา จํากัด, มปป. ยุพา วรยศ. วิทยาศาสตร ม.3 เลม 1. กรุงเทพฯ : บริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด, มปป. พิมพันธ เดชุคุปต และคณะ. แผนการจัดการเรียนรูสองแนวทางที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ วิทยาศาสตร ม. 3. กรุงเทพฯ : บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จํากัด, มปป. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. หนังสือเรียนสาระการเรียนรูพื้นฐาน ชีวิตกับสิ่งแวดลอม สิ่งมีชีวิตกับกระบวนการดํารงชีวิต กลุมสาระการเรียนรู วิทยาศาสตร. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรสภา ลาดพราว, 2548. ุ
Download now