Başlamış olduğum fakat henüz tam olarak bitiremediğim bir çalışma. Mevcut haliyle paylaştım. Vakit buldukça detaylandırmak istiyorum.

1. 2014
Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL
TMMOB Jeofizik Mühendisleri
Odası XII. Dönem İstanbul
Şube Başkanı
İstanbul Üniversitesi
01.01.2014
Yenilikçi Mesleki Örgüt Yönetimi

2. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Yenilikçi Mesleki Örgüt Yönetimi
Jeofizik İstanbul Şube
Uygulama Modeli
I. Giriş
Meslek Örgütlerinin çalışması ve özellikle mesleki gelişime katkı vermeleri
ülke gelişmesine oldukça önemli katkılar sağlamaktadır. Özellikle TMMOB
çatısı altında toplanan farklı meslek örgütleri, ülkemizin teknolojik
gelişimine katkı sağlayacak mezun mühendislerin güncel bilgilerle
donatılması ve mühendislik uygulamalarına esas olacak teknik şartnamelerin
gelişmiş ülke standartlarına uygun yapılması hususunda çok önemli katkıları
sağlayacak kamu niteliği taşıyan kurumlardır. Siyasi değil mesleki bir odak
olarak tüm enerjisini teknoloji tabanlı mühendislik uygulamalarına ayırması
beklenir. Ancak bu şekilde, uygulayıcı nitelikli mühendislerin artmasına
katkı verebilir. Mensubu üyelerinin aldıkları ücret ve istihdam tavanı
yükselir.
Ülkemizde TMMOB çatısı altında olan odaların yetkileri bir yasayla alınmış
ve parasal olarak sıkıntıya düşmüşlerdir. Denetim yetkileri ellerinden
alınmıştır ve finansal olarak sıkıntılı bir döneme girmişlerdir. Denetimin net
olarak kimler tarafından ve ne şekilde yapıldığı henüz tam olarak ortaya
konmadığı içinde mühendislik projelerine bağlı uygulamalarda sorunların
çıkacağı tahmin edilmektedir. Yürütme tarafından yapılan yasal
düzenlemenin nedenlerinden birisi olarak kamu niteliğinde bir kurumla
bağdaşmayacak şekilde protesto eylemlerine örgütsel destek vermesi olduğu
düşünülmektedir. Kamu niteliğinde kurum olarak meslek odalarının,
kurumsal itibarı sarsıcı eylem ve faaliyetlerin odağında bulunmamasıyla

3. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
ancak meslek örgütü tabanında katkıları artabilir ve destekçi üye tabanını
genişletebilir.
Bu çalışmada Yenilikçi Meslek Odası anlayışına model olarak TMMOB
Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şube XII. Şube Yönetimi tarafından
yapılmış etkinliklere kısaca değinilerek, siyaset üstü duruşla, kaynakları
sınırlı bir şube yönetimi tarafından yapılmış çalışma modellerine
değinilecektir. Bu çalışmanın amacı sorumlu meslek yöneticiliğinin
merkezine proje ve kalite odaklı mesleki gelişimin yerleştirilmesi
gerektiğinin belirgin şekilde açıklayarak, farklı bakış açılı şube yönetimi
örnekleriyle ilgili kısa bir notu meslek odasıyla ilgileneceklere bırakmaktır.
II. Çalışma Modelleri
Meslek Örgütü Yönetiminde çalışma modelleri çok önemli bir yer
tutmaktadır ve model ne kadar iyi olursa olsun ortaya konacak çalışmaları
taşıyacak bir çalışma grubunun oluşması önemlidir. Uyguladığımız bazı
çalışma model başlıkları aşağıda verilmiştir.
Sıfır Maliyetli Etkinlik Politikası
Sıfır maliyet çalışması oldukça kapsamlı ve hedefli projeler üretilmesini
zorunlu kılmaktadır. Üretilen projeye destek olacak kurumlar verim ve
sonuçları açısından ikna olmaktadır. Proje geliştirici olarak etkinlik
modelinizin desteklenmesi için proje destekçisi olacak kurumlar tarafından
beğenilmesi ve ortak çalışılabilir olduğuna kanaat getirilmesi gerekir. Sıfır
Maliyetli projenin avantajlı tarafı veya üretilen projenin en önemli faydası
bir meslek örgütü için, meslek örgütlerinin kaynaklarının savurgan bir
anlayışla veya verimsiz çalışmalarla kullanılır olmaktan çıkmasıdır. Meslek
örgütünün parasına dokunulmadan meslek odası üyelerine sponsor destekli

4. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
projelerle mesleki gelişim etkinlik taslakları hazırlanmaktadır. Ortaya çıkan
proje ürünü, destekçinin ilave katkılarıyla daha verimli olmaktadır. Sıfır
Maliyetli Proje Etkinliğiyle ilişkili uygulanan çalışma modelleri aşağıda
anlatılacaktır.
Jeofizik Mühendisliğinin medya üzerinden tanıtımı sıfır maliyetle yapılan
konferanslarla sağlanmıştır. Medya üzerinden çok yüksek maliyetlerle
yapılabilecek bir tanıtım, ülkemizin kurumlarıyla (üniversite, belediye ve
sivil toplum kuruluşlarıyla) kamusal yarar gözetme ilkesiyle, ülkemizin
temel sorunlarını -Deprem ve Kentsel Dönüşüm - öne çıkartan konularla
ilgili konferanslar yapılmıştır (bkz. Şekil 1).
Akademik Konferanslar
Dışa açık, proje ve kalite odaklı yönetim anlayışıyla çalışan bir şube olarak,
kurumlardan randevu talep edilmiş, yüz yüze müzakere yoluyla ortak
çalışma alanları bulunmuştur. İstanbul Üniversitesiyle, “ Beklenen İstanbul
Depremi ve Kentsel Dönüşüm” ve “ İstanbul Depreme Nasıl Hazırlanıyor”
başlıklı iki akademik konferansı başarıyla organize edilmiştir.
Şekil 1. İstanbul Üniversitesinde Yapılan Akademik Konferanstan görüntüler. Konferans İstanbul’da deprem
konusunda sorumlu kuruluşlardan çağrılan uzman ve medyada tanınan bilim adamlarının katılımıyla
gerçekleştirilmiştir.

5. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Teknik Geziler
Teknik gezi modelleri geliştirilmiş ve uygulanmıştır. Proje olarak
geliştirdiğimiz teknik gezi formatıyla, bir depremin 100. yılı için İstanbul
Üniversitesi ve STK ortaklı yapılan bir çalışma yapılmıştır. Sıfır maliyetle
“Mürefte Şarköy Depreminin 100. Yılını Anma Gezisi” gerçekleştirilmiş
ve tamamlanmıştır. Şube yönetimi olarak kamu yararını öngören benzer
birçok projeleri geliştirdik (bkz. Şekil 2).
Teknik geziler düzenlenmelidir. Mürefte-Şarköy deprem kırığı boyunca
Şekil.2 Halkımızı Deprem ve Jeofizik konusunda bilgilendiriyoruz.

6. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
yapılan teknik gezi oldukça başarılı olmuş, mesleki markalaşmaya ve
halkımızda deprem odaklı bilinç kazanımının gelişimine yarar sağlamıştır.
Rahmetli Aykut Barka, Kuzey Anadolu Fay Zonu boyunca uluslararası
ölçekte bir teknik geziyi yıllar önce yapmış ve teknik geziye katılan bilim
adamlarının daha sonra proje yapmalarıyla ülkemizin deprem ve fay
özelliklerinin bilinmesine katkı sağlayacak çalışmalar ortaya çıkmıştır.
Benzer şekilde, Kuzey Anadolu Fay Zonu’na yakın yerleşik kamu kurumları,
meslek örgütleri veya üniversiteler, Fay Parçalarına JeoTurizm Gezileri
organize ederek, ülkemizde deprem ve kentsel dönüşüm bilincinin
arttırılmasına katkı sağlayabilir. Ülkemizin dışında ki bilim adamları ve
öğrencilerin katılmasının sağlanmasıyla da, ülkemizin deprem sorunu
çalışmalarına teşvik sağlanabilir. Özellikle, Samsun’un içinden bir fayında
geçmesi (Örencik Fayı) ülkemizde kentleşmede sakıncalı şehir plancılığına
iyi bir örnek olarak gösterilebilir.
Halk Konferansları
Halka açık konferans projesini geliştirdik ve uyguladık. Fatih İlçe
Belediyesiyle ortaklaşa olarak halk konferansı düzenlenmiş ve bu konferans
“Deprem ve Kentsel Dönüşüm” konusunda yapılarak, halkımızla bilim
adamları buluşturulmuştur. JFMO İstanbul Şube tarafından geliştirilen
Halka Açık Konferans modelinin, diğer şubeler tarafından da yapılması
Şekil.3 İstanbul Üniversitesi Rektörü ve YÖK Üyesi Prof. Dr. Yunus Söylet beyi makamında, TMMOB Jeofizik
Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetimi adına ziyaret ettik. Toplantımız sonucunda, İstanbul Üniversitesi
ve Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak, "Beklenen İstanbul Depremi Işığında Kentsel Dönüşüm"
konulu toplantının, 17 Ağustos günü İÜ Rektörlük Toplantı Salonunda ortaklaşa yapılması konusunda karar
birliğine varıldı.

7. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
gereken önemli bir çalışma projesi olduğunu düşünüyoruz.
Öğrenci Konferansları
JFMO İstanbul Şube Yönetimi olarak geliştirdiğimiz öğrenci konferansları
projesinin ilki, Sakarya Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü, JFMO
İstanbul ve JFMO Sakarya şubelerinin katılımıyla yapılan öğrenci konferansı
“Jeofizik Mühendisliğinin Geleceği” konusunda düzenlenmiştir. Daha önce
yapılmamış çalışma ve işbirliği modellerine örnek olarak organize edilen bu
konferans modelinin, TMMOB Odalarına bağlı Şubeler ve Üniversiteler
arasında örnek alınacak yeni bir etkinlik modeli olduğunu düşünüyoruz.
Kurum Destekli Konferans
Büyükşehir Belediyesiyle ortak toplantı organize edilmiştir. İstanbul
Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterliğine yaptığımız ziyaret sonucunda,
İBB ve JFMO İstanbul Şubesi arasında yapılmış bir ilk ortak çalışma
toplantısının “Kentsel Dönüşümün İrdelenmesi ve Öneriler” konusunda
yapılması önerilmiş, Büyükşehir Belediyeleri ve Şubeler arasında ortak
çalışma modelleri içerisine girecek örnek bir çalışma olarak başarıyla
tamamlanmıştır.

8. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Sektör-Üniversite Tabanlı Seminer
Sektör-Üniversite Tabanlı haftalık seminerler başlatılmıştır. JFMO İstanbul
Şubesinde, periyodik Sektör ve Üniversite tabanlı seminer modelini hayata
geçirdik. Seminerler kapsamında, yeni mezun gençlerimizin kariyer ve
istihdamı konusunda Sektör ve Akademi tabanlı olarak verilen seminerlerden
almış olduğu bilgiler ışığında kendilerini geliştirme ortamını sağladık.
İşsizlik ve istihdam konusunda genç mezunlara yol gösterecek, Sektör,
Akademi ve Genç Mühendis üçlüsünün buluşma noktası olan JFMO İstanbul
Şube Seminerleriyle, bilgi ve birikimin transfer edildiği bir merkez, şube
haline geldik. Bilim ve Sektör tabanlı haftalık seminerlerin duyurusu
aşamasında ki yapılan çok yönlü ve özgün tanıtımlarla, Jeofizik
Mühendisliğinin markalaşma değerinin büyütülmesi gerçekleştirildi.
Şubemizi ve dolayısıyla meslek odasını yeni tanıyan genç bir tabanın,
şubemizle bütünleşmesinin sağlanmasıyla mesleğimizin geleceği teminat
altına alınmaya çalışıldı.
Disiplinlerarası Seminer Modeli
Çok farklı disiplinlerden deneyimli kişilere seminer verdirilmektedir.
Şekil.4. Seminerlere Katılım Belgesi Sistemine Geçerek, Seminer Katılımlarına Disiplin, Katılanlara Referans
Belge, Katılımcılara da Yarına Taşıyacakları imzalı Belge Vermeyi Hedefledik.
Şekil.4 İstanbul Üniversitesi Rektörü ve YÖK Üyesi Prof. Dr. Yunus Söylet beyi makamında, TMMOB Jeofizik
Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetimi adına ziyaret ettik. Toplantımız sonucunda, İstanbul Üniversitesi
ve Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak, "Beklenen İstanbul Depremi Işığında Kentsel Dönüşüm"
konulu toplantının, 17 Ağustos günü İÜ Rektörlük Toplantı Salonunda ortaklaşa yapılması konusunda karar
birliğine varıldı.

9. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Seminer verecek kişilerin farklı disiplinlerden kişiler olmasıyla da,
konuşmacıların temsil ettikleri disiplinler ve şubemiz arasında ilişkilerin
başlatılmasını sağladık.
Katılım belgeli seminer modeliyle kariyer gelişimine katkı sağlandı. Katılım
belgeli seminer sistemine geçerek, katılan arkadaşlarımızın özgeçmişlerinde
kullanacakları katılım belgeleri hazırlatıp ve seminer sonrası vererek iş
bulma potansiyellerinin yükseltileceğini düşündük.
Seminerlerin çözümleri yaptırılması ve seminerlere katılamayan
meslektaşlarımıza ulaştırılmasının sağlanması düşünüldü. Buna ilave olarak,
konuşulan ve öğretilenlerin kalıcı olması için konuşmalar kayıt altına alınıp
çözümlemesi yaptırılmaya çalışıldı. Bu çalışmalarda gönüllülük esasına
dayalı olarak öğrencilerimiz görev alması ve sıfır maliyetle seminerlerin
kayıt altına alınması planlandı.
Şekil.5. Farklı Disiplinlerden Bilim Adamlarına Verdirilen Seminerlerle, Ülkemizin Önemli Sorunlarına Ortak
ve Doğru Çözümleri Arıyoruz

10. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Enerji Jeofiziği Sertifika Programları
Enerji arama jeofiziği sertifika programlarına geçilmesi istihdam
sağlayabilir. Yurt dışındaki petrol üniversitelerinde çalışmış bir bilim adamı
sıfatıyla, Jeofizik Mezunlarının enerji arama sektöründe (Petrol, Doğal Gaz
ve Maden) daha fazla iş bulduklarını belirtmem gerekir. Petrol ve enerji
sektöründe iş bulanların oranı yüzde seksendir. Ülkemizde yeraltı enerji
arama jeofiziği eğitimi yeterli ve etkin düzeyde verilememektedir. Bu
nedenle, petrol ve enerji arama jeofiziği konularında yetişmiş ve kitap sahibi
tanınmış Türk bilim adamlarından (Cahit Çoruh, Özdoğan Yılmaz gibi) ve
yabancı bilim adamlarından yararlanılması gerekir. Kendilerinden, periyodik
ders ve kurs programları düzenlemeleri istenmeli ve arama jeofiziği
konusunda gençlerimizin yetişmesi sağlanmalıdır. Sevindirici olan, 2002
yılından sonra enerji aramalarına verilen destekle enerji arama şirketlerinin
sayısı bugün için ülkemizde yaklaşık 25 sayısına yükselmiştir ve enerji
arama politikalarının devam etmesiyle enerji şirketlerinin sayısı her geçen
gün artacaktır. Jeofizik Mühendislerine İstihdam ancak enerji arama
politikalarının geliştirilmesi ve uygulanmasıyla rahatlıkla bulunabilir.

11. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Ulusal Tabanlı Projeler ve İstihdam
Ulusal meslek tabanlı projelerin geliştirilmesi sağlanarak meslektaşlarımızın
istihdamlarının gerçekleştirilmesinin sağlanması daha yararlı olabilir. Örnek
olarak, 2012 Energy is Future uluslararası kongresine sunumla katılım
sağlanmış bir proje modelinden söz etmek istiyorum. Geliştirilen enerji
modeline göre, ülkemizin tamamı boyunca 36 tane aranmamış basen olduğu,
ve bunlar için yapılması gereken araştırmada incelenmesi gereken profil
uzunluğunun 800 km tahmin edildiği, ve harcanması gereken yatırımın 21.5

12. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
milyar dolar olabileceğini öngören bir çalışma sunumu bulunmaktadır.
Ülkemizde bu projenin hayata geçirilmesiyle, 500 jeofizik mühendisine
istihdam sağlanacaktır. Libya, Irak ve Azerbaycan'da araştırma yaparak
dışarı açılım yapan ülkemizin en güzide kurumlarından biri olan TPAO ve
diğer kurulmuş yerli enerji firmalarından ülkemizin enerji kaynaklarının
aranması amacıyla yararlanılması gerekir. Bu amaçla, yurt içinde
araştırılmamış alanlarında eş güdümlü olarak benzer ulusal enerji arama
projelerinin hem üretilmesi hem de hayata geçirmesi için, JFMO olarak
baskı kurulmasıyla ülkemizde ki arama faaliyetlerinin artması ve dolaylı
olarak da istihdam sağlayacak projelere hız verilmesi sağlanabilir.
Bölgesel Jeofizik Birlikleri Kurulmalıdır
Bölgesel Jeofizik birlikleri kurulmalıdır. Balkan Jeofizik Birliğine benzer,
Karadeniz Jeofizik Birliği kurulması önemli olabilir ve böylece Karadeniz
bölgesinin ortak potansiyeline öngören proje ve çalışmaların ortaya çıkması
teşvik edilebilir.
Kurs Teklifi Modeli
Kurs Teklifi Toplama Modeli geliştirilmiştir. Meslek İçi Eğitim ve
Sertifikalandırma kurslarının düzenlenmesi ile ilgili olarak İstanbul Şubesi
olarak, İstanbul’da ki Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyelerinin
tamamına İadeli Taahhütlü Mektup gönderilmiş ve bu yolla kendilerine kurs
verin teklifi sunulmuştur. Üzülerek söylemek gerekirse, bugüne kadar
akademisyenlerin tamamına kurs verdirme politikasının güdülmemesi bazı
akademisyenlerimizi küstürmüştür. Ayrım gözetmeden her kesimi
kucaklayan bir tavırla, akademisyen ve sektörden deneyimli kişilere kurs ve
eğitimleri verdirecek modellere örnek olacak bir modeli XII. JFMO İstanbul
Şube Yönetimi olarak hayata geçirdik.

13. YENİLİKÇİ MESLEK ÖRGÜTÜ YÖNETİMİ
Kurs vermek isteyen akademisyenlerin verecekleri kurslar ve hazırladıkları
program JFMO Genel Merkezine sunulacak, sektöre eğitim vermek isteyen
tüm akademisyenlerden yararlanma fırsatı doğacaktır. Benzer çalışmanın
ülkemizde ki kurulu Jeofizik Mühendisliği Bölümlerinde ki tüm
akademisyenler üzerinde yapılmasıyla, kurs verecek akademisyen taraması
hızla yapılabilir.
Kayıtlı Eğitim ve Kalite
Kayıt altına alınmış eğitim modeline geçilmelidir. İstanbul Şubede verilen
kurs kayıt altına alınmış ve YOU-TUBE üzerinden paylaşılmıştır. Benzer
şekilde verilen kurslar kayıt altına alınarak, bilgini yaygınlaşması ve
gerektiğinde başvurulacak elektronik ortamlara taşınması gerekir.
Şekil.7 Jeofizik Mühendisliğinde Bölümler Kurmuş ve Bölümler Yönetmiş, Enstitü Müdürlüğü Yapmış,
Onlarca Doktora Talebesi ve Yüksek Lisans Talebesinin Yetişmesine Katkı Vermiş, Hocaların Hocası Ömer
Alptekin hocamızla, Türkiye'de Jeofiziğin GELİŞİM VE GELECEK seminerleri konseptini başlattık.