Enter Digital - Ứng dụng Digital Marketing trong nhà hàng Nhật Bản - Minh Anh...
Tổng quan về nlp
1. TỔNG QUAN VỀ NLP
(LẬP TRÌNH NGÔN NGỮ NƠ RON/ LẬP TRÌNH NGÔN
NGỮ TƯ DUY)
Tại sao NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) cần thiết?
Thông qua việc am hiểu NLP, bạn sẽ:
Học được cách điểu khiển trạng thái cảm xúc của bản thân
Phát triển được kỹ năng thuyết phục trong giao tiếp
Vượt qua được những trở ngại trong công việc và cuộc sống
Giúp được những người xung quanh mình thành công
Và làm được nhiều điều thú vị khác trong cuộc sống
NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) không hề giống với bất cứ phương pháp
nào mà bạn từng biết trước đây. Nó nhằm vào việc thay đổi tận gốc của hành vi,
tức thay đổi lối tư duy dẫn đến hành vi. Cuộc sống, năng lực cũng như trình độ
đều là hệ quả của cách chúng ta suy nghĩ. Việc thay đổi tận gốc vì vậy là điều
bắt buộc nếu một người muốn nâng cao bất cứ kỹ năng nào, hoặc thay đổi các
thói quen đã bám rễ.
Nếu một thiên tài, một chuyên gia, một người thành công,… đã làm được điều
này hay điều kia, thì bạn cũng có thể nhanh chóng học được cách làm của họ
thông qua việc khám phá những chương trình cài đặt trong bộ não của họ rồi lập
trình não bộ của mình theo cùng cách ấy. NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư
Duy) sẽ giúp bạn làm được điều đó, trong nhiều trường hợp là khá dễ dàng.
Khởi Nguồn
Vào những năm đầu thập niên 70, trong khi Tom Peters đang nghiên cứu môn
sở trường học trong nhiều tổ chức và tìm kiếm những chiến lược thành công, thì
2. nhà ngôn ngữ học, John Grinder, và nhà toán học, Richard Bandler, tìm kiếm
những công cụ xuất sắc trong việc phát triển tiềm năng bản thân.
John Grinder & Richard Bandler
Grinder and Bandler đặt ra câu hỏi: “Sự khác biệt giữa một người tương đối
thành thạo và một người thật sự vượt trội trong cùng một lĩnh vực là gì?” Câu trả
lời không gì khác hơn chính là NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) còn được
mệnh danh là “khoa học của sự xuất chúng” hay “khoa học của sự thay đổi”.
John Grinder và Richard Bandler – hai giáo sư đại học Santa Cruz (Mỹ) – được
xem là những người sáng lập ra NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy)để cải
thiện kỹ năng con người thông qua việc tạo ra những mô thức hành động tốt
hơn.
NLP là viết tắt của Neuro-Linguistic Programming (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy).
Nó chứa đựng ba thành tố có ảnh hưởng lớn nhất đến việc hình thành những
kinh nghiệm cá nhân của mỗi chúng ta: thần kinh học, ngôn ngữ học, và các
mô thức được lập trình sẵn.
Chúng ta giao tiếp với thế giới bên ngoài thông qua 5 giác quan: thị giác, thính
giác, xúc giác, khứu giác, và vị giác. Chúng ta tiếp nhận những tác nhân kích
thích từ bên ngoài, và tái tạo lại chúng bên trong não bộ dưới một hình thức
khác. Việc này hình thành bên trong não bộ chúng ta một thế giới thu nhỏ và chủ
quan của riêng chúng ta.
Việc tổng hợp tất cả những gì ta thu nhận từ bên ngoài vào não bộ tạo nên
những mô thức hành vi và phản ứng trong các hoàn cảnh khác nhau của cuộc
sống, việc này còn được gọi là “lập trình”. Những mô thức (hay gọi một cách đơn
giản là thói quen) này sẽ lặp đi lặp lại nếu không có cản trở hay thay đổi gì. Nó
3. giống như máy ghi âm tua lại cùng một nội dung nếu như nó không bao giờ
được ghi âm nội dung khác chồng lên. Vấn đề là ở chỗ, những mô thức lặp đi
lặp lại này có những cái rất hữu ích nhưng có những cái thì hoàn toàn
không (hoặc thậm chí có hại).
Những người sáng lập ra NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) đã nhận ra rằng,
mọi người không phản ứng trực tiếp với thế giới chung quanh họ. Trước tiên, họ
dùng những gì thu nhận được từ thế giới bên ngoài trong quá trình sống và lớn
lên của bản thân để “lập trình” cho bộ não của mình, rồi cứ thế mà hành động và
phản ứng (một cách gần như tự động) theo các chương trình đã được cài sẵn
đó.
Ví dụ, một người nhiều lần “thử thời vận” phát biểu trước đám đông đều gặp phải
những lời chê bai, phản bác: “Vậy mà cũng đòi ăn đòi nói”. Theo phản xạ tự
nhiên, anh sẽ vô tình lập trình mình thành “kẻ bất tài trong khâu ăn nói” ngay bên
trong tâm trí mình. Từ đó, anh lại càng trở nên căng thẳng và kém cỏi hơn trong
việc phát biểu trước đám đông. Đó là vì một chương trình “độc hại” đã vô tình bị
cài vào đầu anh ta. Nếu học được cách thay đổi những chương trình cài sẵn đó,
anh ta mới thay đổi được, và thậm chí còn vươn lên.
NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) có một số nguyên lý rất hay, hai trong số
chúng là:
1. “Nếu bạn tiếp tục làm mọi thứ theo cách bạn luôn làm, thì bạn sẽ mãi chỉ
đạt những gì bạn đã có!”
2. “Nếu những gì bạn đang làm không hiệu quả, hãy làm điều gì khác!”
Bạn có thể hỏi “Đúng, nhưng bằng cách nào?”
Không giống với những phương pháp khác bảo bạn cần phải LÀM GÌ, NLP (Lập
Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) đề cập đến kỹ thuật LÀM NHƯ THẾ NÀO. Nó cho
bạn thấy LÀM THẾ NÀO để đạt được điều bạn muốn, và LÀM THẾ NÀO để trở
thành người bạn muốn. Vì vậy, bạn có thể có được thành công mà bạn mong
muốn trong thời gian ngắn nhất có thể!
4. Với NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy), chúng ta có lựa chọn những gì chúng
ta muốn thay đổi, và chúng ta muốn thay đổi nó như thế nào.
Các nhà sáng lập và nghiên cứu NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) tin
rằng: nếu con người có thể sử dụng một cách hiệu quả những nguyên lý và
kỹ thuật trong NLP, họ có thể đạt được khả năng giao tiếp đầy nghệ thuật,
có được một cuộc sống hạnh phúc, giàu có và mãn nguyện hơn. Điều này
đã được chứng minh trong cuộc sống qua rất nhiều câu chuyện thành
công trong nhiều lĩnh vực.
Hiện nay, nhiều người cho rằng NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) là một
trong những cách tiếp cận tốt nhất để đạt được đến nghệ thuật trong giao
tiếp, trong phát triển bản thân và trong việc vươn đến những thành công
vượt trội.
Nghiên Cứu Khoa Học
Giáo sư Gerald Edelman, người đoạt được giải Nobel, đã trải qua 30 năm
nghiên cứu các chức năng hoạt động của bộ não. Ông kết luận rằng hơn 10 tỉ tế
bào thần kinh trong chúng ta đã sắp xếp thành từng nhóm và hình thành những
bản đồ phản ánh lại kinh nghiệm của chúng ta. Những bản đồ này cho phép
chúng ta ý thức về thế giới cũng như về bản thân. Những liên kết giữa các tế
bào càng hoạt động thường xuyên sẽ càng phát triển mạnh; những phần còn lại
sẽ hao mòn dần.
Một trong những ý tưởng độc đáo nhất của NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư
Duy) là: Nếu một người nào đó làm được việc gì, thì ta sẽ có khả năng tìm
hiểu cách thức họ làm như thế nào và lặp lại nó. Nguyên Lý Mô Phỏng
(Principle of Modelling) của NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) là một trong
những cách tiếp cận độc nhất vô nhị cho việc phát hiện và bắt chước những kỹ
năng tiềm thức của những người kiệt xuất (có năng khiếu bẩm sinh) để dạy lại
cho những người khác những kỹ năng mà bình thường rất khó có thể học được.
5. Vì vậy, NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy)nghiên cứu tỉ mỉ về cách mỗi cá
nhân hành xử theo thói quen như thế nào. Với NLP, chúng ta có thể học hỏi từ
người khác những mô thức nào có ích và phục vụ chúng ta. Sau đó chúng ta có
thể luyện tập những mô thức mới cho hành vi của mình (giống như tái lập trình
não bộ) nhằm tiến bộ hơn trong những trường hợp mà trước kia chúng ta đã
ứng xử không hiệu quả.
Ngôn ngữ trong NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy)
Ngôn ngữ xác định khả năng giao tiếp và sức ảnh hưởng của chúng ta đối với
người khác cũng như với bản thân. Đó chính là cách chúng ta tạo dấu ấn cho
riêng mình. Ngôn ngữ là công cụ để não bộ có thể thực hiện chức năng suy
nghĩ, và suy nghĩ sẽ ảnh hưởng đến hành động. Cho nên, ngôn ngữ có sức
ảnh hưởng trực tiếp lên suy nghĩ và từ đó là ảnh hưởng lên hành vi.
Chúng ta hay nói tư duy tích cực hay tư duy tiêu cực, nhưng nói một cách đơn
giản thì quá trình tư duy là một cuộc đối thoại trong nội tâm. Bạn tư duy tích cực
hay tiêu cực phụ thuộc vào những ngôn ngữ bạn dùng trong quá trình đối thoại
nội tâm đó.
Hãy thử làm thí nghiệm này, nói theo câu dưới đây và chú ý vào điểm khác nhau
trong phản ứng của bạn. Hãy bắt đầu với từng câu một:
1. “Tôi cần thành công”
2. “Tôi muốn thành công”
3. “Tôi chọn thành công”
Bây giờ, bạn có thể làm lại lần nữa nhưng thay “thành công” bằng một điều gì đó
rất quan trọng với bạn. (Nếu bạn chưa nghĩ ra điều gì ngay, tôi gợi ý bạn hãy thử
với từ “hạnh phúc” – một điều rất ý nghĩa đối với tất cả chúng ta).
Ngôn ngữ trong NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) không đơn giản chỉ là
ngôn từ mà còn là ngôn ngữ phi ngôn từ (giọng nói và cử chỉ).
6. NLP nhận ra tầm quan trọng của ngôn ngữ phi ngôn từ trong việc duy trì hoặc
thay đổi trạng thái nội tâm. Điều này có nghĩa là nếu bạn đang trong trạng thái
tâm lý tồi tệ, bạn có quyền lựa chọn tạo ra một trạng thái tốt hơn thông qua việc
giao tiếp với chính mình bằng không chỉ ngôn từ mà còn ngôn ngữ phi ngôn từ
như giọng nói, cử chỉ, trạng thái cơ thể,…
Hãy làm một cuộc thí nghiệm nhỏ với ngôn ngữ phi ngôn từ (bạn không cần nói
gì cả, chỉ cần… làm)
1. Nhìn lên cao, đưa tay lên và mỉm cười thật tươi, cùng lúc đó hãy cố gắng cảm
thấy… buồn.
2. Bây giờ cúi đầu nhìn xuống, mắt lờ đờ, toàn bộ cơ thể như nhũn ra, cùng lúc đó
hãy cố gắng cảm thấy… vui vẻ.
Bạn có nhận ra trong cả 2 trường hợp, cảm xúc của bạn được quyết định bởi
cách bạn điều khiển trạng thái cơ thể (ngôn ngữ phi ngôn từ) của mình nhiều
hơn là bởi cái bạn “cố gắng”. Trong lần đầu, dù cố gắng buồn nhưng nhiều khả
năng bạn sẽ vui. Còn ở lần hai, dù cố gắng vui, bạn lại cảm thấy nỗi buồn và sự
chán nản từ từ xâm chiếm mình.
Bạn có nhận ra rằng với thí nghiệm đơn giản này, bạn đang dần dần đến gần
hơn với việc làm chủ bản thân một cách toàn diện hơn thông qua NLP (Lập
Trình Ngôn Ngữ Tư Duy)?
Đúng, bạn có một khả năng tiềm ẩn để làm chủ chính mình mà NLP sẽ là
chìa khóa giúp bạn giải phóng tiềm năng đó.
Nếu bạn chưa cảm thấy thuyết phục, hãy thử một thí nghiệm khác. Hãy liệt kê ra
những điều mà bạn nghĩ bạn không thể làm được. Ví dụ:
“Tôi không thể thành công như người khác”
“Tôi không thể giàu có như người khác”
“Tôi không thể được nhiều người yêu quý như người khác”
…
Bây giờ, hãy làm những bước sau với từng câu “Tôi không thể…” và chú ý diễn
biến tâm lý của chính bản thân mình.
7. 1. Hãy nói ra câu nói ấy bằng giọng ngập ngừng, thiếu tự tin,… (nếu bạn chưa biết
phải nói thế nào, hãy nhớ lại một lúc nào đó trong quá khứ mà bạn cực kì thiếu
tự tin, ngập ngừng, lắp bắp,…).
2. Tự hỏi chính bản thân mình một cách thật mạnh mẽ và tự tin: “Có thật là tôi
không thể… ? Sẽ ra sao nếu tôi thật sự có thể nhưng lại nghĩ là mình không
thể?”.
Bạn cảm thấy như thế nào. Có phải bạn đã bắt đầu nghi ngờ những điều “không
thể” và bắt đầu tin rằng chúng “có thể”?
Ứng Dụng Của NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy)
NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy) đã được ứng dụng rộng rãi với kết quả vô
cùng khả quan trong rất nhiều lĩnh vực:
Kinh doanh
Huấn luyện
Bán hàng
Lãnh đạo
Tâm lý học
Thể thao
Y tế
Thương thuyết
Giáo dục
Và nhiều lĩnh vực khác …
Ngày nay, hầu hết những chương trình đào tạo về phát triển bản thân đều chứa
đựng một vài kỹ thuật NLP (Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy), và nó đã được kết
hợp ít nhiều vào hầu hết những khóa đào tạo kỹ năng
sống và kỹ năng mềm. Tuy nhiên, không phải khóa học nào cũng vận dụng NLP
một cách bài bản.
8. NLP được sử dụng trong giáo dục ở nhiều mảng khác nhau. Ví dụ: các giáo viên
có thể tìm hiểu sự khác biệt giữa những đứa trẻ phân loại và lưu trữ thông tin
theo thị giác (visual), thính giác (auditory) hay cảm giác (kinesthetic) – thường
được gọi là phương pháp VAK. Có được thông tin này có thể giúp giáo viên điều
chỉnh ngôn ngữ của họ để những gì họ dạy sẽ có thể được nhiều học trò lĩnh hội
một cách thấu đáo và trọn vẹn nhất.
Các bác sĩ và luật sư đang tận dụng những kỹ thuật NLP tương tự để thu thập
thông tin chất lượng từ bệnh nhân và khách hàng.
NLP cũng được sử dụng để nghiên cứu sức ảnh hưởng của hệ thống niềm tin
đối với bệnh tật. Bước đầu nhận thấy cách các bác sĩ trao thông tin cho bệnh
nhân như thế nào có thể là một công cụ hữu ích cho việc phục hồi (hoặc ngược
lại). Không có lĩnh vực nào như lĩnh vực về sức khỏe mà câu châm ngôn “Nếu
bạn tin vào điều gì thì nhiều khả năng điều đó sẽ diễn ra theo cách bạn tin” lại
đúng đến thế.
Đặc biệt, NLP được dùng rất nhiều trong việc phát triển bản thân. Nó tập trung
vào bạn muốn gì, bạn muốn trở thành người như thế nào, và làm thế nào để tìm
thấy động lực bên trong để giúp bạn thay đổi. Thay vì đi theo các tâm lý truyền
thống thường có khuynh hướng tập trung vào vấn đề và nguyên nhân của vấn
đề, NLP tập trung vào giải pháp nhiều hơn.
NLP được sử dụng trong thể thao nhằm bảo đảm sự lặp lại của phong độ đỉnh
cao cho các vận động viên.
Lợi ích Của NLP Đối Với Doanh Nghiệp Và Tổ Chức
Song song với việc là một công cụ tuyệt vời để thay đổi từng cá nhân, thì lợi ích
tiềm năng của NLP đối với doanh nghiệp và tổ chức là hết sức to lớn.
9. Ví dụ điển hình nhất để đánh giá hiệu quả của NLP trong tổ chức diễn ra vào
năm 1986. Sau khi thuê một chuyên gia NLP, lực lượng quân đội Mỹ có thể giảm
thời gian huấn luyện đội quân thiện xạ từ 6 tuần xuống chỉ còn 3 ngày mà không
có ảnh hưởng nào đến tỷ lệ trúng tuyển.
Trong lĩnh vực kinh doanh, NLP đã đang được sử dụng để tăng cường hiệu quả
bán hàng, kỹ năng ra quyết định, kỹ năng thuyết trình, tạo động lực, quản lý
stress, và hầu hết các công việc mà bạn có thể nghĩ đến. Ví dụ: NLP đã được
ứng dụng bởi Hội đồng của một trong những ngân hàng hàng đầu ở nước Anh
trong việc đưa ra quyết định; bởi Walt Disney trong việc nhận diện các chiến lược
mang tính sáng tạo; bởi Fiat trong việc đào tạo đội ngũ lãnh đạo; bởi các cơ
quan pháp luật trong việc cải tạo (thay đổi) những phạm nhân; bởi các nhà điều
hành của American Express để tạo mối quan hệ qua điện thoại; bởi nhiều công
ty trong việc cho ra đời những mẫu quảng cáo ấn tượng, đánh mạnh vào tâm lý
người tiêu dùng.
Châm ngôn của những nhà huấn luyện NLP là “nói thì phải làm”. Trong kinh
doanh, chúng ta cần phải làm (và hoàn thành công việc một cách hiệu quả)
nhiều hơn nói, chính vì thế, kinh doanh là một lĩnh vực mà NLP có thể tạo ra
những đóng góp hết đặc biệt.
Và Cuối Cùng…
Có rất nhiều rất nhiều kỹ thuật NLP khác nhau mà bạn có thể sử dụng để hoàn
thiện bản thân, và những người xung quanh. Chúng ta có thể làm chủ chính
mình và lựa chọn cuộc sống theo cách mà chúng ta luôn mơ ước cùng với NLP
(Lập Trình Ngôn Ngữ Tư Duy).
Bạn sẽ làm gì nếu bạn biết mình không thể thất bại? Bởi vì thất bại chỉ là
một khái niệm trong tư duy mà thôi, bạn có thể “lập trình” lại cả thất bại.
10. Vậy thì, bạn sẽ làm gì nếu bạn biết mình có tất cả mọi tiềm năng cần thiết
để thành công?