2. HIV ile enfekte kişiler acil servislere; tüm
organ/sistemleri ilgilendirebilen çok geniş
spektrumlu klinik tablolar ile
başvurmaktadırlar.
İhbarı mecburidir. Ancak kimliklerin gizli
tutulması ve ihbarların 1994 yılındaki Sağlık
Bakanlığı genelgesinde belirtildiği gibi
kodlama sistemine göre yapılması gerekir.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
2
3. Epidemiyoloji:
Aralık 2007 itibari ile 25 milyon kişi HIV ilişkili
enfeksiyonlardan öldü
33.2 milyon kişi HIV+/AİDS yaşıyor
Daha çok fakir ülkelerde; hastalığı önlemede kaynak
azlığı, tedaviye ulaşım zorluğu..
Prevelans en çok sahara altı/orta ve güney afrika: 22.5
milyon
Epideminin en hızlı büyüdüğü yer: orta asya, batı
avrupa; 1995te 30.000 2004te ise 1.4 milyon
2010 da enfeksiyondan ölen hastaların >%35inden HIV
sorumlu olacak(The Joint United Nations Programme
on AIDS)DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
3
4. Epidemiyoloji:
Amerika’da CDC(Centers for Disease Control and
Prevention) nin çalışmalarına göre;
1.1 milyon yaşayan HIV+
Her yıl 56000 yeni HIV+
1996-1999 arasında hastalığın mortalitesi >%70 azalmış
olmasına rağmen, son yıllarda bu azalma hızında
gerileme gözükmekte
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
4
5. Epidemiyoloji:
Risk faktörleri:
Homoseksüellik ve biseksüellik
Uyuşturucu(enjeksiyon)
Heterosexuel ilişki
1985ten önce kan tx almış olmak
Maternal HIV enfeksiyonu
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
5
6. Epidemiyoloji:
Homoseksüel ve biseksüel erkeklerde edinilmiş HIV
enfeksiyonu 2004-2007 arasında %26 artış göstermiş
Aynı periodda yeni tanı HIV erkeklerde %9, kadınlarda
%14 artış gösterdi.
Son yıllarda en çok artış; kadınlarda, zencilerde, ve
güney eyalet vatandaşlarında gözlenmiştir.
2005 te 25-44 yaş aralığındaki zenci erkekelerin en sık 4.
ve zenci kadınların en sık 3. ölüm sebebi: HIV/AİDS
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
6
7. HIV ile enfekte kişilerin acil servisleri kullanımı artmıştır. :
Demografik dağılım
HIV ile ilişkili enfeksiyonlar
2003 te yapılan bir çalışmada amerikada şehir içi acil
servise başvuran hastalarda rastgele yapılan testlerde
hastalığın seroprevelansı; %2-14.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
7
10. Epidemiyoloji:
Türkiye’ de yeterli eğitimin olmaması ve eğitim
programlarının yeterli etkinlikte olmaması nedenleri
ile AIDS büyük bir sorun olmaya başlamıştır.
Haziran 2000 T.C. Sağlık Bakanlığı verilerine göre
1067 kişi AIDS ‘li olarak bildirilmiştir.( Gerçek
rakamların daha fazla olduğu düşünülüyor)
En sık 15-49 yaş arasında bildirilmiştir.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
10
11. Epidemiyoloji:
Turizm sektörünün gelişmesi, yurtdışında çalışan Türk
vatandaşların çokluğu,damar içi madde kullanımının
giderek artması vakalarda artmanın nedenleri
arasındadı.
Türkiye’de % 71,5 erkek, % 28,5 kadın olduğu
gözlenmektedir.
En fazla İstanbul, Ankara ve İzmir’de bildirilmektedir.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
11
13. Geçiş yolları:
Cinsel yolla
Kan ve kan ürünleri ile
Anneden bebeğe
Sağlık personeline
Enjektör ve diğer aletlerle bulaş
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
13
14. Cinsel yolla bulaş en önemlisidir.Semen veya kanla
temasa neden olabilecek her türlü cinsel temasta
bulaş riski bulunmaktadır.
Korunmasız cinsel temasta virüsün enfekte
erkekten kadına bulaş riski enfekte kadından
erkeğe riskinden fazladır.
Anal ilişki ve mukozal bütünlüğü bozan genital
ülserlerle seyreden diğer hastalıklar riski artırır.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
14
15. AIDS, kişilerarası normal temaslarla, kapı
kollarından, yatak çarşaflarından, havlulardan,
paradan, sabundan, ortak kullanılan banyo, sauna,
kaplıcalar ve plajlardan bulaşmaz.
AIDS ter, idrar ve dışkı ile yayılmaz
Sivrisinekler, AIDS bulaştırmaz.
AIDS virüsü taşıyan bir kimsenin kullandığı
iğnenin, herhangi bir nedenle paylaşılması virüsü
bulaştırır.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
15
16. Cinsel ilişki sırasında doğru prezervatif kullanımı,
AIDS’in bulaşmasını önlemede önemli !...
Gebelikte AIDS virüsü taşıyan bir anneden,
bebeğine virüs bulaşması olasılığı vardır.
Hastalık belirtileri görülmeden, yıllar süren virüs
bulaştırma devri vardır. AIDS virüsü taşıdığından
şüphelenilen kişinin, hastalık belirtileri çıkmasını
beklemeden test yaptırması gerekir.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
16
17. o Hastalığın vajinal yolla erkekten kadına bulaşma riski
% 20, kadından erkeğe bulaşma riski % 12 dir.
Anal ilişki riski çok arttırır. Erkek erkeğe anal ilişkide
risk pasif kişide % 27,aktif olanda % 5
Bulaşma riski olan kişide başka bir cinsel hastalığın
olması riski 100 misli arttırır.
ABD de vakaların % 3 ünü kan nakli yapılanlar
oluşturur.
AIDS bebeğe diğer mikroorganizmaların aksine bebek
anne karnındaykende geçebilir. Süt emzirmede % 14-30
oranında bulaş nedenidir.
n
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
17
19. HIV virion;
Santral RNA
Reverse transkriptaz
Core protein
Lipid çift katmanlı zarf
Transmembran proteinleri gp41 ve gp120 ile T lenfositleri
tanır ve bağlanır
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
19
20. Oldukça labil ve kolay nötrolize olur;
%50 etanol
%35 izopropil alkol
%0.3 hidrojen peroksid
1/10 sulandırılmış çamaşırsuyu.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
20
21. Patofizyoloji:
HIV-1 ve HIV-2 adlı sitopatik retroviruslar etkendir.
Dünya üzerinde yaygın olarak bulunan tip HIV-1’dir.
HIV-2 de aynı immun sendromu yapar ama sadece
batı afrika ve nadiren amerikada var.
Branch ve ekibinin çalışmaları sonucu tespit edilen,
VPAC1 adı verilen proteine, HIV taşıyan hücrelerin
tamamının yüzeyinde rastlandı ve hücreye virüsün
bulaşmasına bu proteinin yardımcı olduğu ortaya çıktı.
Uzmanlar, VPAC1 proteinin az bulunduğu hücrelerde
HIV’e rastlanmadığını bildirdiler.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
21
22. Patofizyoloji:
HIV virion’u; santral RNA molekülü ve etrafı protein ve
lipidle kaplı bir zar ile çevrili revers transkriptaz’dan
oluşur
Daha çok immun sistem hücrelerine saldırır
CD4 T hücreleri en sık
Viral RNA RT kullanarak konak DNAsına kendi
genomunu yazdırır ve artık bu konağın/enfekte
hücrenin kalıcı genomudur
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
22
23. Hangi sıvılarda bulunur?
Tükürük, idrar, BOS, göz yaşı, alveolar sıvı, sinovial
sıvı, amniotik sıvı..
Hangi sıvılar ile bulaşır?
Semen, vajinal sekresyon, kan/kan ürünleri, anne
sütü..
Şu ana kadar sıradan temas ile bulaş sadece 1 kez
tanımlanmış. Florida da 1 diş hekimi 6 hastasına
bulaştırmış.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
23
24. Risk grupları:
Kondom kullanımının olmayışı
Çok eşlilik
Homoseksüellik.
Kan hastaları.
İlaç bağımılıları
Anneden bulaş.
Sağlık çalışanları.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
24
25. Evre CD4 # Klinik manifestasyonları
Akut Enfeksiyon/
Akut retroviral snd
Normal EM-benzeri sendrom
Asemptomatik
Enfeksiyon
>500 Asemptomatik veya persistan jeneralize
LAP, aseptik menenjit, miyopati,
Guillain-Barré sendromu
Erken Semptomatik 200-
500
Pamukçuk, kandida özofajiti, bakterial
pnömoni, herpes zoster, oral saçlı
lökoplaki, B-hücre lenfoması, Hodgkin
Hastalığı, ITP, Kaposi sarkomu, TBC
Geç Semptomatik
Enfeksiyon (AIDS)
<200 Oportunistik enfeksiyon ve maligniteler
Son dönem hastalık <50 Dissemine CMV veya M. avium
kompleksiDR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
25
26. Nezleden ayırt edilemez
Farkedilmesi zor %75 atlanır
Hastaların %50-90’ı bu evreden geçer
Temas ile semptom başlangıcı arası = 2-4 hafta
Ateş,
Boğaz ağrısı,
Yorgunluk,
Miyaljiler,
Kilo kaybı.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
26
27. Antiretroviral Tx’ye başlamak için en uygun zaman
HIV Ab serolojik testleri genellikle (-)
HIV RNA kantitatif ölçümü gerekir
Yüksek HIV RNA viremisi ve CD4 hücre
sayısında belirgin düşüş ile tanı konabilir
Akut semptomlar 2 hafta sürer
Klinik düzelme ile beraber HIV RNA düzeyleri
geriler, CD4 hücre sayısı normale döner
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
27
28. HIV’e belirgin Ab cevabı ve serokonversiyon 3-8
haftada olur
11 ay kadar uzamış olgu bildirilmiş
Persistan jeneralize LAP dışında normal FM
LAP : inguinal nodlar dışında birbirini takip
etmeyen en az iki bölgede
Tedavi almayan(HAART) erişkinde temas-AIDS
ortalama süresi: 8.23 yıl, <5 yaş: 1.97 yıl
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
28
29. Hastalık evresinin en değerli belirteçleri
Viral yük
CD4 sayısı
B2 mikroglobulin konsantrasyonları
HIV Ab düşük titreleri
Düşük Hb değerleri
En önemlileri
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
29
30. HIV enfeksiyonuyla beraber bulunma
olasılığı daha fazla olan ancak AIDS belirteç
durumlarından olmayan kliniği içerir
Pamukçuk
Persistan vulvovajinal kandidiyazis
Periferal nöropati
Rekürren herpes zoster
ITP
CD4 hücre sayısı <500
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
30
31. CDC nin tanımına göre: CD4 hücre sayısı <200 veya
Belirteç durumlardan birinin bulunması
AIDS tanısından sonra sağkalım süresi = 16-24 ay
Antiretroviral Tx, opp enf Tx sağkalımı uzatır
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
31
33. CD4 hücre sayısı <50
Dissemine CMV
Dissemine M. avium kompleksi
Ortalama sağkalım = 12-18 ay
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
33
34. HIV tanısında kullanılan testler;
ELİSA (Enzyme-linked immunosorbent assay) (spes %99, sens
%98.5)
Western Blot (sens ve spec %100)
Direk HIV tespit testleri
P24 Antijen tayin testleri (%100)
PCR (>%99)
Virus tip 1 RNA tayini (%95)
Virus kültürü (%95-100)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
34
35. HIV Testi Endikasyonları:
HIV enfeksiyonu için risk grubuna girenler
Homoseksüel erkekler
Damar içi uyuşturucu kullananlar
HIV risk grubunda cinsel partneri olanlar
hayat kadınları ve erkekleri
HIV enfeksiyonu bulguları olanlar
1978-1985 yılları arasında kan ve kan ürünleri alanlar
Diğer cinsel temasla bulaşan hastalığı olanlar
HIV risk grubunda yer alan doğurganlık çağındaki kadınlar
HIV ile temas riski olan sağlık çalışanları
HIV(+) ve yüksek riskli anneden doğan bebekler
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
35
36. Laboratuvar Bulguları
Lökosit azlığı
Lenfosit azlığı
Trombosit azlığı,Anemi
Hızlı sedimentasyon
Yardımcı / baskılayıcı (T4/T8) lenfosit oranında azalma (normal
değer 2/1)
T- yardımcı lenfositlerin mutlak sayısında azalma (<400/mm3)
Serumda immünoglobülin artışı
Deri testlerinde negatif veya zayıf cevap (trikofiton, candida,
kabakulak, tetanoz, tüberkülin deri testlerine)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
36
37. HIV infeksiyonlarının tedavisinde
Antiretroviral tedavi
Fırsatçı hastalıkların tedavisi
HIV Enfeksiyonunda antiretroviral tedavi kararı CD4 T-cell
sayısı , HIV-1 RNA düzeyine göre karar verilir.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
37
38. Durum 1: CD4 sayısı< 500/mm3 veya Viral yük > 5.000-10.000
kopya/ml . Tedavi edilir.
Durum 2: CD4 sayısı< 500/mm3 .Viral yük > 50-<5000 kopya/ml
Tedavi önerilir
Durum 3: CD4 sayısı> 500/mm3 , Viral yük > 50-<5000 kopya/ml
Tedavi önerilir
Durum 4: CD4 sayısı> 500/mm3 , Viral yük tespit edilemiyor
Tedavi önerilmez, takip önerilir
Durum 5: Akut enfeksiyon aşaması, Minimum 2 yıl süreyle tedavi
önerilir
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
38
39. Nükleozid revers transkriptaz inhibitörleri
(NRTI'lar, nükleozid analoglar olarak da
adlandırılmaktadır) NRTI'lar, HIV'in kendisini kopyalamak
için kullandığı maddelerden biri olan revers transkriptaz
işlemiyle karışarak HIV virüsünün yeniden oluşmasını
önler.
Zidovudine(AZT)
Lamivudine(3TC)
Zidovudine+Lamivudine(AZT+3TC)
Abacavir
Zalsitabin(ddC)
Stavudin(d4T)
Didanozin(ddl)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
39
40. Nükleozid olmayan revers transkriptaz inhibitörleri
(NNRTI)
NRTI'lar da olduğu gibi, NNRTI'lar da revers transkriptaza
etki eder
Amprenavir
nevirapin
delavirdin
efavirenz
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
40
41. Proteaz inhibitörleri (PI)
Proteaz inhibitörleri, HIV'in kendisini kopyalamak ve
enzim üretmek için kullandığı proteazı inhibe ederek etki
eder
sakinavir,
ritonavir,
İndinavir
nelfinavir
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
41
42. Daha önce tedavi almamış hastalarda önerilen
tedavi rejimleri
İlaç Rejimi İlacın Sınıfı Doz ve Veriliş Şekli
1.İndinavir
+Zidovudine+Lamuvid
ine
PI NRTI
800 mg 8saatte
bir300+150 mg 12
saatte bir
2.Nelfinavir+Zidovudi
ne+Llamuvidine
PI NRTI
5x250 mg300+150
mg 12 saatte bir
3.Efavirenz ilaveten
Didanosine +
Stavudine
veyaZidovudine+Llam
uvidine
NNRT
3x200 mg2x200
mg40 mg300+150
mg 12 saatte bir
Didanosine +
Stavudine veya
Zidovudine+Llamuvidi
ne
NRTI
NRTI
NRTI
2x200 mg
40 mg
300+150 mg 12
saatte birDR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
42
43. Tablo III.Tedavi başarısızlığında kullanılabilecek rejimler:
İlaç Rejimi İlacın Sınıfı Doz ve Veriliş Şekli
1.Birinci tabloda belirtilen rejimlerden birinde 2 yeni NRTI
değiştirilmesi
2. Ritonavir
+
Saquinavir
+
2 yeni NRTI
PI
PI
400 mg 12 saatte bir
2x200 mg
3. Ritonavir
+
İndinavir
+
2 yeni NRTI
PI
PI
100 veya 200 mg 12
saatte bir
2x400 mg
4.Amprenavir
+
Efavirenz
+
2 yeni NRTI
PI
NNRTI
1200 12 saatte bir
200 8saatte bir
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
43
44. FUZEON T-20 (roche)
•Antiretroviral
•‘Enfuvirtide’
•füzyon inhibitorü
•Mart 2003te FDA onayı aldı
•Piyasadaki diğer antivirallerin aksine,
HIV’in hücreye girişini önlüyor
Hasta başınına yıllık ilaç maliyeti :
>20.000 dollar
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
44
45. Nabız oksimetresi
AKG
Balgam kültürü
Gram boyama
Aside rezistan boyama
Kan kültürü
PAAC grafisi
Pulmoner radyolojik bulgular etkeni belirlemede
özellikle önemli
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
45
46. HIV hastalarının en sık AS başvuru nedenleri
Öksürük, hemoptizi, nefes darlığı, göğüs
ağrısı gibi non-spesifik
En sık etkenler;
Toplum kökenli pnömoniler
PCP
Mycobacterium tuberculosis (MTB)
CMV
Cryptococcus neoformans
Histoplasma capsulatum
Neoplaziler
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
46
47. Yeni başlangıçlı hastalık ve hipoksi varsa yatış verilir
Bilinen pulmoner tutulumu olanlarda ise hasta
durumu ve takibe gelip gelmeyeceğine göre karar
verilir
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
47
48. AIDS hastalarında en sık görülen opportünistik
enfeksiyon PCP
Aids’lerin tanısı konabilen en sık ölüm nedeni
HIV ile enfekte hastaların %70’i hastalığın bir
döneminde PCP geçirir
PCP sıklıkla AIDS tanısını koyduran enfeksiyondur
Ateş
Öksürük-nonprodüktif
Nefes darlığı
PAAC
Diffüz interstisyel infiltratlar %80 (+)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
48
49. LDH artmış
AKG
Hipoksemi
P(A-a) artmış
Başka şekilde açıklanamayan hipoksi varlığında
PCP düşünülmeli
Yatırılmalı
BAL(bronkoalveoler lavaj), balgamın monoklonal
antikorlar ile immünfloresan tetkiki
Biyopsi, Kültür
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
49
50. Genel populasyonun 200-500 katı daha sıktır
PCP CD4#<200 olmadan görülmezken,
MTB CD4# 200-500 arasındayken bile görülebilir
Hemoptizili öksürük
Gece terlemeleri
Uzamış geçmeyen ateş
Kilo kaybı
İştahsızlık
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
50
51. Klasik üst lob tutulumu ve kaviter lezyonlar nadirdir
AIDS hastalarında PPD (-)’liği sık görülür
Gerçek tanı için balgam boyaması ve kültürü ile
konulsa da bazen bronkoskopi ve biyopsi gerekebilir
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
51
53. HIV-enfekte hastalardaki en sık pulmoner
enfeksiyon bakteriyal pnömonilerdir
En sık etkenler;
Streptococcus pneumoniae
Haemophilus influenzae
Staphylococcus aureus
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
53
54. Bulgular;
Prodüktif öksürük
Lökositoz
PAAC grf’de fokal infiltrat varlığı
Tedavi ampirik olarak yapılır
Gram boyama ve kültür ile tanı konur
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
54
57. AS’de ilk yapılması gerekenler
Tam NM
Kraniyal BT-> (-) ise kontrast BT/MRI
Lomber Ponksiyon – LP (açılış-kapanış basınçları,
hücre sayısı, glukoz, protein, gram boyama, hint boyası
ile boyama, bakterial fungal ve viral kültür, tokzoplazma
ve kriptokok antijeni, koksidioidomikoz titresi)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
57
58. Nörolojik durum değişikliği olan tüm hastalar AS
değerlendirme sonucu ne olursa olsun
YATIRILMALIDIR
Nörolojik semptomların en sık sebepleri;
AIDS demansı
Tokzoplazma
Kriptokokkus neoformans
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
58
59. Aids li hastaların %10-15
BBT:kortikal atrofi ve ventriküler genişleme
%50-70 vakada BOSta protein artmış
Progresif, Belli belirsiz son dönem hafıza kayıpları, Algı
defektleri
Şunlarla karışabilir;
Depresyon
Anksiyete
Madde bağımlılığı
Giderek bilinç değişiklikleri artar, afazi ve motor
problemler oluşur
AIDS demans hastası AS her geldiğinde diğer SSS
hastalıkları ekarte edilmelidirDR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
59
60. AIDS hastalarında fokal ensefalitin en sık
sebebi tokzoplazma.
Başağrısı
Ateş
Fokal nörolojik defisitler
Bilinç bulanıklığı
Nöbet
Tanıyı koyma yada ekarte etmede T. Gondii kan
serolojisi yararlı değil
BOS serolojisi daha iyi, ancak yanlış (-)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
60
61. (1) Kontrastsız BT – AS’de ilk yapılacak tetkik
Bazal ganglia’larda olma eğiliminde multpl
subkortikal lezyonlar
Şüpheli ise
(2) Kontrastlı BT
Ödem ile çevrili halka şeklinde yapılar
(3) MRI daha sens ancak AS’de endikasyonu yok
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
61
68. Diğer nadir SSS enfeksiyonları
Bakteriyal menenjit
Histoplazmozis
CMV
Progresif multifokal lökoensefalopati
HSV
Nörosifiliz
SSS lenfoması
SVO
Metabolik ensefalopatiler
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
68
69. Ensık görülen periferik sinir sistemi hastalığı:
HIV nöropatisi –
Ayaklarda ağrı
Nortriptilin(TCA) gibi ağrı düzenleyici ajanlar HIV
demansı olan hastada deliryuma yol açabilir
Ağır vakalarda narkotik analjezikler
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
69
70. AİDSli hastaların %5 inde
En sık retina mikrovasküleritesi ve retinada ‘cotton
wool spot’ görüntüsü (HT,DM): sinir hasarı göstergesi
Aids li hastada en sık ve en ciddi oftalmolojik fırsatçı
enfeksiyon CMV
CMV : görme alanında azalma, skotom, kırmızı
göz, gözde ağrı, fotofobi..
Oftalmoskop ile bakı: iç kısmında hemoraji olan beyaz
perivasküler lezyonlar
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
70
76. Hastaların %50’si hastalıklarının
bir döneminde GIS semptomlarla
gelirler
En sık;
Diyare
Odinofaji
Karın ağrısı
Kanama
görülür.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
76
77. Diyare
AIDS hastalarının %50-%90’ında
Enterik patojenler ve daha az virülan suşlar
ile
AS değerlendirmesinde;
Gaytanın lökosit, yumurta ve parazit için
mikroskopik olarak incelenmesi
Asit-fast olarak boyanması(İsospora,
Crptosporidium, Cyclospora)
Gayta kültürü
yapılır
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
77
78. AIDS’de sık diyare etkenleri
Şigella
Salmonella
EAEC
Kampilobakter
Parazitler
Giardia
Kriptosporidyum
İzospora belli
CMV
MAI kompleksi
Antibiyotik tedavisiDR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
78
79. AS’de
Sıvı ve elektrolit replasmanı
Toksik görünümde olmayan ve oral sıvı alabilen
hastalar ayaktan plk. takibine gelebilirler
Antibiyotik gerektirmeyen, ancak ağır ishali
olanlarda
Kaopektin
Psyllium(karnıyarık otu)
Difenoksilat HCl + Atropin (Lomotil)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
79
80. Oral lezyonlar sık görülür ve genellikle
malnütrisyona işaret ederler
Oral kandida (pamukçuk)
Özellikle dil ve bukkal mukozada.
Eritemli zeminden kolayca kaldırılabilen plaklar.
FM ile saçlı lökoplakiden ayrımı zor.
KCl ile mikroskopisi kesin tanı.
Çoğu lezyon ayaktan tedavi edilebilir.
Klotrimazol ve nistatin süsp günde 5 kez yeterli.
Ağır ve rezistan vakalarda oral flukanazol.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
80
83. Oral saçlı lökoplaki – yapışkan, beyaz, kalın, dilin yan
duvarlarında genellikle
Tedavisi; Asiklovir
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
83
84. Herpes simpleks – veziküler lezyonlar
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
84
85. Özofagus tutulumu yapan etkenler
Kandida
CMV
HSV
Özofajit – pamukçuk olan ve CD4 < 100 olanlarda
Odinofaji
Disfaji
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
85
86. Kserozis
Seboreik egzema
Kaşıntı
Büllöz impetigo
Ektima
Follikülit
Yumuşatıcılar
Topikal steroidler
S. aureus,
standart Tx
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
86
87. Kaposi sarkomu
Homoseksüel erkeklerde daha sık
Ağrısız, tabandan yüksek, birleşme eğilimi
göstermeyen siyah-mor papul veya nodüller
Yüz, göğüs, genitaller, oral kavite de sık
İç organlarda dahi görülebilir
Mortalite ve morbiditesi düşük
Lokal lezyonlara kryoterapi ve radyasyon
Yaygın hastalığa KT (vinkristin, vinblastin,
doksorubisin)
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
87
98. Basiller anjiomatosis; İlk kez
1983 yılında Stoler ve arkadaşları
tarafından tanımlanan,
genellikle HIV pozitif
hastalarda görülen bartonella
grubu mikroorganizmaların
etken olduğu, bakteriyel bir
enfeksiyondur. Hastalık sadece
deriye lokalize kalabildiği gibi
mukozaları, lenf bezlerini,
karaciğer ve dalak gibi iç
organları etkileyerek sistemik
bulgulara neden olabilmektedir.
Bu enfeksiyon her ne kadar
sıklıkla HIV pozitif hastalarda
görülürse de kronik lenfositik
lösemi, kemoterapötik ajan veya
sistemik steroid kullanımı gibi
immün sistemin baskılandığı
durumlarda ve nadir olarak
immün sistemi normal kişilerde
de görülebilmektedir.
DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011
98