SlideShare a Scribd company logo
1 of 65
Download to read offline
1.BELİRSİZ İNTEGRAL
2.BELİRSİZ İNTEGRALİN ÖZELLİKLERİ
3.İNTEGRAL ALMA KURALLARI
4.İNTEGRAL ALMA METODLARI
Değişken Değiştirme (Yerine Koyma)Metodu
Kısmi İntegrasyon Yöntemi
Basit Kesire Ayırma metodu
5.TRİGONOMETRİK DÖNÜŞÜMLER YARDIMIYLA ÇÖ
6.BAZI ÖZEL DEĞİŞKEN DEĞİŞTİRMELER
7.DEĞERLENDİRME TESTİ
• Tanım: f : [ a , b] → R tanımlı iki fonksiyon olsun.Eğer F(x)
 in türevi f(x) veya diferansiyeli f(x).dx olan F(x)
 fonksiyonuna,f(x) fonksiyonunun belirsiz integrali denir ve
 ∫ f (x).dx = F(x) + c biçiminde gösterilir.
                                  ∫
•∫ f ( x ).dx = F( x ) + c eşitliğinde; işaretine,integral işareti,f(x) e
 integrand(integral altındaki fonksiyon),f(x).dx e diferansiyel
 çarpanı,F(x) e f(x) in ilkel fonksiyonu ve C ye integral
 sabiti denir.
1.Bir belirsiz integralin türevi,integrali alınan fonksiyona
   eşittir:
                              ∫ (         '
                                            )
                                f ( x ).dx = (F( x ) + C)' = f ( x )
2.Bir belirsiz integralin diferansiyeli,integral işaretinin

                                     (∫ f ( x).dx )
   altındaki ifadeye eşittir:                 ′
                                d                     = f ( x ).dx
3.Bir fonksiyonun diferansiyelinin belirsiz integrali,bu
   fonksiyon ile bir C sabitini toplamına eşittir:

                                    ∫ d ( f ( x)) = f ( x) + c
∫4 x
                   5
Örnek-1-               .dx belirsiz integralinin türevini bulunuz.

Çözüm :
        d
        dx
                  (∫4 x      5
                                    )
                                 .dx = x 5
                                      4

Örnek-2-
           ∫ d ( x 3 + x)   belirsiz integralini bulunuz.


           ∫d (x       + x) = x + x + c
                   3               3
Çözüm :

Örnek-3- ∫     x 2 +1.dxbelirsiz integralinin diferansiyelini
  bulunuz.
Çözüm :
           ∫    x 2 +1.dx =            x 2 +1.dx
1
1. ∫ x dx =
      n
                 x n +1 +c          (n ≠ −1)
            n +1
                                  1
2. ∫e .dx = e +c
      x          x
                              3. ∫ dx = ln x + c
                                  x
4. ∫a x .dx = 1 a x +c           (a > 0, a ≠ 1)
               ln a

5. ∫ sin x.dx = − cos x + c   6. ∫ cos x.dx = sin x + c

                                ∫
7. ∫ tan x. sec x.dx = sec x + c 8. cot x. cos ecx.dx = − cos ecx + c
1
9.    ∫ sec xdx = ∫         dx = ∫ (1 + tan 2 x)dx = tan x + c
           2

                    cos 2 x
                        1
      ∫ cos ec xdx = ∫ 2 dx = ∫ (1 + cot 2 x)dx = − cot x + c
               2
10.                   sin x

         1
11.   ∫1 + x 2 dx = arctan x +c
               1
12. ∫     1 −x     2
                       dx =arcsin x +c
Örnek-1-
           ∫x 5 dx            belirsiz integralini bulunuz.

                      1 6
Çözüm:      I =∫x dx = x +c
                       5

                      6
Örnek-2-   ∫ (e 3 +e x ) dx   belirsiz integralini bulunuz.

Çözüm:     I = ∫ (e 3 + e x )dx = e 3 .x + e x + c
           x5 + x 4 − 2x
Örnek-3-
          ∫ x5 dx belirsiz integralini bulunuz.
                1 2                         dx
Çözüm:
         I = ∫  1 + − 4 .dx = x + ln x − 2.∫ 4 = x + ln x − 2.∫ x − 4 dx
                x x                         x
                           x −3              2
           = x + ln x − 2.      = x + ln x + 3 + c
                           −3               3x
    3−x          
Örnek-4- ∫ 3 x 1 +
                                dx belirsiz integralini bulunuz.
                                 
                    x           
              x 1      3x
Çözüm: I = ∫ 3 + dx =      + ln x + c
                x     ln 3

Örnek-5-   ∫ tan 2 xdx                   belirsiz integralini bulunuz.

Çözüm: I =
               ∫ (1 + tan       x − 1) dx = ∫ (1 + tan 2 x ) dx − ∫ dx = tan x − x + c
                            2




           ∫
Örnek-6- cot 4 xdx                        integralini hesaplayınız.

Çözüm: cot 4 xdx =   cos 4 x      1 4 cos 4 x      1 (sin 4 x)1
       ∫           ∫ sin 4 x dx = 4 ∫ sin 4 x dx = 4 ∫ sin 4 x
            1
           = ln sin 4 x + c
            4
∫ f ( g (x ) ) g ' ( x)dx İntegralinde u=g(x) ve u ' = g ' ( x)dx

Dönüşümü yapılarak integral     ∫ f ( x)du haline getirilir.
Örnek-1- ∫ ( x 4 − 2 x 2 + 3).( x 3 − x).dx integralini hesaplayınız

Çözüm: u = x − 2 x + 3
                  4    2
                                 ⇒ du = (4 x − 4 x).dx
                                                     3

                                     du
 du = 4( x − x).dx
              3
                                      4
                                        = ( x 3 − x ).dx

          du 1 3       1 u4                 1 4
 I = ∫ u 3 = ∫ u .du =      +c          I = ( x − 2 x 2 + 3) 4 + c
           4 4         4 4                 16
∫e
                 sin x
Örnek-2-                 . cos x.dx   integralini hesaplayınız.


Çözüm:     u = sinx                           du = cosx.dx
              I = ∫ e .du = e + c
                            u           u


                x
Örnek-3-
           ∫1 + x 2   dx    integralini hesaplayınız.


Çözüm:     u = 1+ x 2   du = 2xdx ⇒ du =x.dx
                                                    2
         du
    I =∫  2 = 1 ln u + c = 1 ln(1 + x 2 ) + c
         u    2            2
ln x
Örnek-4-
           ∫    x
                    dx           integralini hesaplayınız.

Çözüm:     u = ln x      du =
                                 1
                                 x
                                   dx

                                         3
                             1
                                  u      2
           I =∫   u du = ∫ u du =
                             2
                                     +c
                                   3
                                   2
                         3
            2
           = (ln x ) + c 2
            3
dx
   Örnek-5-    ∫ e x + 1 dx     integralini hesaplayınız.

   Çözüm:
      dx       ex + 1− ex       ex + 1    ex              ex
I = ∫ x dx = ∫            dx = ∫ x dx − ∫ x dx = ∫ dx − ∫ x dx
     e +1        e +1
                   x
                                e +1     e +1            e +1


            ex
     I2 = ∫ x   dx                  u = e + 1 ⇒ du = e .dx
                                        x              x
           e +1
                         du
                  I2 = ∫    = ln u + c
                         u

                  I = x − ln e +1 + c
                                x
x
                  e
Örnek-6-      ∫       x
                          dx          integralini hesaplayınız.

Çözüm:                                      1                    1
           u= x                    du =         dx         2du =    dx
                                          2 x                     x

I = ∫ e u .2du = 2 ∫ e u du = 2e u + c            I = 2e + c x



Örnek-7-     ∫ sin x. cos x.dx            integralini hesaplayınız.

Çözüm:       u = sin x                     du = cos x.dx
                               2                       2
               u                               sin x
  I = ∫ u.du =    +c                        I=       +c
                2                                2
Örnek-8-   ∫   x 2 − 4 x ( x − 2).dx   integralini hesaplayınız.

Çözüm:     u = x2 − 4x         du = (2 x − 4 x).dx = 2( x − 2).dx

                  du
                     = ( x − 2).dx
                   2
                                        3
                                                     3
          du 1           1u      1 7    2
     I= u    = ∫ u .du =     +c = u +c
           2  2          2 3     3
                           2
                                     3
                         1 2
                      I = ( x − 4 x) 2 + c
                         3
arctan x
Örnek-9- ∫          dx          integralini hesaplayınız.
            1+ x 2



           u = arctan x du =      1
Çözüm:                                 dx
                                1+ x 2

                   2
              u             arctan 2 x
  I = ∫ u.du = + c       I=            +c
              2                 2
            e x + e− x
Örnek-10-
          ∫ e x − e− x dx       integralini hesaplayınız.

                 −x                     −x
  u = e −e x
                            du = (e + e )dx
                                   x

         du                            −x
  I =∫
         u
            = ln u + c   I = ln e − e + c
                                  x
Örnek-11-
            ∫ (cot x − tan x)dx    integralini hesaplayınız.


Çözüm:
            ∫ cot xdx − ∫ tan xdx
                I1            I2
             u = sin x t = cos x
            du = cos x dt = − sin x.dx
            I = ln u + ln t + c
            I = ln sin x + ln cos x + c
sin 2 x
Örnek-12-    ∫ 3 + cos2 x dx          integralini hesaplayınız.


Çözüm: u = 3 + cos 2 x      du = − 2 cos x sin x = − sin x
             du
      I = ∫−    = − ln u + c     I = − ln 3 + cos 2 x + c
             u
Örnek-13-       ∫ (tan 4 x + tan 2 x )dx integralini hesaplayınız.


Çözüm:      I = ∫ tan x(tan x + 1)dx
                        2       2


      u = tan x                 du = (1 + tan 2 x)dx
                 u     3
                                       tan 3 x
     I = ∫ u du = + c
            2
                                    I=         +c
                 3                       3
dx
Örnek-14-    ∫   9 − 25 x       2
                                         integralini hesaplayınız.


Çözüm:
                                    dx   1       bx 
   a, b ∈ R − { 0} ⇒        ∫   a −b x
                                 2  2 2
                                        = arcsin  + c
                                         b       a


                 dx       1       5x 
         ∫    9 − 25 x 2
                         = arcsin  + c
                          5       3 
∫u.dv =u.v −∫v.du
     u ve v ' yi seçerken;

1. dv’nin integralinden v kolayca bulunabilir.
2.   ∫ du integralini hesaplamak ∫u.du
      v.
integralinden daha kolay olmalı.
2. u seçimi yaparken öncelik sırası :
                  L    A           P    T        Ü


      logoritma         arc   polinom trigonometrik   üstel
∫ x.e .dx
                x
Örnek-1-                  integralini hesaplayınız.


Çözüm:
         u=x                      dv = e .dx x


           du = dx                v=e        x



           ∫ x.e .dx = x.e − ∫ e .dx
                x           x            x



                        = x.e −e + c
                              x      x
Örnek-2-
           ∫ ln x.dx     integralini hesaplayınız.


Çözüm:
              u = ln x           dv = dx
                    1
              du = dx               v=x
                    x
                                      1
              ∫ lnx.dx = x.lnx - ∫ x. x dx
                       = x.lnx - x + c
Örnek-3-     ∫ e x . sin x.dx     integralini hesaplayınız.
Çözüm:
     u = sin x              dv = e x dx
     du = cos x.dx           v = ex
     sin x.e x − ∫ e x . cos x.dx
     u = cos x             dv = e x .dx
     du = − sin x.dx         v=e    x


                       (
     I = e x . sin x − e x . cos x − (e x cos x − ∫ − e x . sin x.dx   )
     I = e x . sin x − e x . cos x − ∫ e x . sin x.dx
                                             I
                                 ex
     2 I = e .( sin x − cos x ) = .( sin x − cos x ) + c
            x

                                 2
∫  (
Örnek-4- ln x +            )
                   x 2 −1 .dx              integralini hesaplayınız.
Çözüm:


               (
         u = ln x + x −1       2
                                           )           dv = dx
                  1
         du =        .dx                                 v =x
                x −1
                  2



                       (
         I = x.lnx x + x −1 − ∫        2
                                                   )         x.dx
                                                             x 2 −1
                   (
         I = x. ln x + x −1 − x −1 + c
                                   2
                                               )         2
Örnek-5-   ∫ cos( ln x ).dx   integralini hesaplayınız.
Çözüm:
            u = cos( ln x )     dv = dx
                         1
            du = -sinlnx. dx      v=x
                         x
                                     lnx
            I = cos(lnx).x - ∫ - sin     xdx
                                      x
                             u = sin(lnx)    dv = dx
                                    1
                             du = cos(ln x).dx v = x
                                    x
            I = x.cos(lnx) + x.sin(lnx) - ∫ cos(lnx)
               x                                I
            I = ( cos(ln x) + sin(ln x) )
               2
P ( x).dx
  ∫ Q( x) integralinde der[ p(x)] < der[Q( x)] ise Q( x)
  çarpanlarına ayrilir .

der ( P ( x) ) ≥ der ( Q( x) ) ise adi bölme ile
P(x)               K ( x)
       = B( x) +              haline getirilir.
Q(x)               Q( x)
x3 + 2 x 2 + x + 2
Örnek-1-   ∫         x+1
                                  dx      integralini hesaplayınız.


Çözüm:
           x3 + 2 x2 + x + 2
               3            2            X+1
           x +x                         x2 + x
                       x2 + x + 2                        2
                                -                x +x+
                                                     2

                   -   x +x
                        2
                                                       x +1
                                    2
                                                 3       2
         2      2      x x    2dx
  I = ∫x + x+     .dx = + + ∫
              x +1     3 2    x +1
        3   2
      x x
  I = + + 2 ln x + 1 + c
       3 2
x −1
Örnek-2-   ∫ x.( x + 1)dx       integralini hesaplayınız.


Çözüm:  x −1       A B
                 =− +             x - 1 = A(x + 1) + B(x)
      x.( x + 1)   x x+1
                                      x -1      1 2
      x = 0 için A = -1                       =− +
                                    x.(x + 1)   x x+1
      x = -1 için B = 2
         1 2 
     ∫  − x + x + 1 dx = − ln x + 2 ln x + 1 + c
            ( x + 1) 2
     I = ln            +c
                x
dx
Örnek-3-   ∫ x.(x − 1) 2   integralini hesaplayınız.


Çözüm:     1       A  B       C
                  = +    +
      x.( x −1) 2
                   x x −1 ( x −1) 2


      1 = A( x −1) + Bx( x −1) + Cx
                      2


      x =1 için           C =1, x = o için A =1
      x = 2 için            B = -1
           dx             1    −1        1
      ∫ x.(x - 1) 2 = ∫ ( x + x −1 + ( x −1) 2 )dx
                                1
      I = ln x − ln x −1 −         +c
                              x −1
dx
Örnek-4-
               ∫ x 2 −16          integralini hesaplayınız.


Çözüm:          dx               dx
           ∫ x 2 − 16 = ∫ ( x − 4).( x + 4)
                   1             A      B
                            =         +
           ( x − 4).( x + 4) x − 4 x + 4
           1 = A( x + 4) + B ( x − 4)
                                 1
           x = −4 için B = −
                                 8
                                1
           x =4     için A =
                                8
                          1        1 
                                  − 
                dx                       1 x −4
                          8 + 8 dx = ln
           ∫ x 2 −16 = ∫  x − 4 x + 4  8 x + 4 + c
                                      
                                      
sin 2 x = 2 sin x. cos x
1.   sin 2 x + cos 2 x = 1    3.
2.   sec 2 x − tan 2 x = 1    4. cos 2 x = 2. cos 2 x − 1
                                   = 1− 2 sin 2 x

                     1
*
     sin a. sin b = − [ cos(a + b) − cos(a − b)]
                     2
                     1
*    sin a. cos b = [ sin( a + b) + sin( a − b)]
                     2
                   1
*    cos a. cos b = [ cos(a + b) + cos(a − b)]
                   2
∫ sin ax. sin bx, ∫ sin bx. cos bx, ∫ cos ax. cos bx
      BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER

  Örnek:   ∫ cos 4 x.cos 2 x.dx    integralini hesaplayınız.


  Çözüm:
   1                              11         1        
I = ∫ (cos 6 x + cos 2 x).dx =      sin 6 x + sin 2 x  + c
   2                              26         2        

                 1        1
             I = sin 6 x + sin 2 x + c
                12        4
∫ sin x.dx, ∫ cos x.dx
                      n               n


      BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER

Örnek-1-         ∫ sin 2 x.dx   integralini hesaplayınız.


Çözüm:
                    1 − cos 2 x 1   1
      ∫ sin x.dx = ∫ 2 dx = ∫ 2dx − 2 ∫ cos 2 x.dx
            2




            1          1
         =    sin 6 x + sin 2 x + c
           12          4
∫ sin
                               4
        Örnek-2-                   x.dx   integralini hesaplayınız.
        Çözüm:
                                                2
                                1 − cos 2 x      1
∫ sin x.dx = ∫ (sin x) .dx = ∫                dx = ∫ (1 − cos 2 x)2 .dx
    4              2     2
                                             
                                     2           4

 1                               1        1
= ∫ (1 − 2 cos 2 x + cos 2 x)dx = ( x − 2. sin 2 x + ∫ cos 2 xdx)
                        2                                 2

 4                               4        2
                                                      1 + cos 4 x
                                                   =
                                                           2
   x 1         1 1 + cos 4 x     x 1         1      1
I = − sin 2 x + ∫            dx = − sin 2 x + ( x + sin 4 x) + c
   4 4         4      2          4 4         8       4

                      3 x sin 2 x 1
                   I=    −       + sin 4 x + c
                       8     4    32
5
   Örnek-3-    sin xdx            integralini hesaplayınız.
    Çözüm:

sin xdx = ∫ (sin x) .sin x.dx = ∫ (1 − cos x) .sin x.dx
   5                2       2                       2    2



               du = − sin xdx
u = cos x                               I = ∫ (1 − u ) .(− du )
                                                        2 2

              − du = sin x.dx

   I = ∫ (1 − 2u + u ).(−du ) = ∫ (−1 + 2u − u ).du
                2           4                      2      4



         2 3 u5                              2 3 1 5
 I = −u + u −                   I = − cos x + cos x − cos x + c
         3    5                              3       5
∫ sin n x. cos m x.dx
      BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER

 Örnek:-1-
             ∫ sin 2 x. cos3 x.dx integralini hesaplayınız.
 Çözüm:

     ∫ sin       x. cos x.dx = ∫ sin x. cos x. cos x.dx
             2            3                  2         2



= ∫ sin x.(1 − sin x). cos x.dx
       2              2
                                             u = sin x du = cos x.dx

                  I = ∫ u 2 .(1 − u 2 ).du = ∫ (u 2 − u 4 ).du
                      3       5          3         5
                   u u    sin x sin x
                  = − +c=      −      +c
                   3 5      3     5
x. sin 3 x.dx   ∫ cos
Örnek-2-     4                         integralini hesaplayınız.


Çözüm:     4
             x. sin 3 x.dx = ∫ cos 4 x. sin 2 x. sin x.dx          ∫ cos

= ∫ cos 4 x .(1 − cos 2 x). sin x.dx       u = cos x           du = − sin x.dx


           I = ∫ u .(1 − u ).(− du ) = ∫ (−u + u ).du
                   4            2                    4     6




               − u5 u7    − cos 5 x cos 7 x
            I=     + +c =          +        +c
                5   7        5        7
∫ tan       x.dx, ∫ cot x.dx
                    n             n


   BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER

Örnek-1-   ∫ tan x.dx           integralini hesaplayınız.


Çözüm:
                          sin x
           ∫ tan x.dx = ∫ cos x .dx
           u = cos x     du = −sin x.dx
           I = − ln cos x + c
∫ tan x.dx
Örnek-2-            2       integralini hesaplayınız.


Çözüm:

           ∫ tan x.dx = ∫ (tan x + 1 − 1).dx
                2                   2



           = ∫ (tan x + 1).dx − ∫ dx
                        2


           I = tan x − x + c
Örnek-3-
               ∫ tan 4 x.dx        integralini hesaplayınız.


Çözüm:

∫ tan 4 x.dx = ∫ tan 2 x. tan 2 x.dx = ∫ (sec 2 − 1). tan 2 x.dx

∫ sec 2 . tan 2 x.dx − ∫ tan 2 x.dx
    u = tan x                     2
                          = ∫ (tan x + 1 − 1)dx
    du = sec 2 x

  I = ∫ u 2 .du − ∫ tan 2 ( x + 1).dx + ∫ dx
           3                               3
     u                  tan x
    = − tan x + x + c =       − tan x + x + c
     3                    3
∫ tan x.dx
                     5
    Örnek-4-                         integralini hesaplayınız.


    Çözüm:

I = ∫ tan x.dx = ∫ tan x. tan x.dx = ∫ tan x.(sec x − 1).dx
         5               3       2                3        2



 = ∫ tan x. sec x.dx − ∫ tan x.dx
         3      2                3



u = tan x      du = sec 2 x.dx
              tan 2 x                  tan 4 x tan 2 x
I = ∫ u .du −
       3
                      − ln cos x + c =        −        − ln cos x + c
                2                        4       2
∫ sec x. tan
                         n            m
                                          x.dx
    BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER

Örnek-1-   ∫ sec x. tan 3 x.dx integralini hesaplayınız.


Çözüm:

 ∫ sec x. tan x.dx = ∫ tan x. sec x. tan x.dx
                3                 2



 = ∫ (sec x −1). sec x. tan x.dx
            2


   u = secx                  du = secx.tanx.dx
                    u3          sec 3 x
 I = ∫ (u 2 −1)du =    −u + c =         − sec x + c
                    3             3
∫ sec
                   6        3
Örnek-2-               x. tan x.dx integralini hesaplayınız.

Çözüm:


∫ sec 6 x. tan 3 x.dx = ∫ sec5 x. tan 2 x. sec x. tan x.dx
                            u = secx         du = secx.tanx.dx
I = ∫ u 5 (u 2 − 1).du = ∫ (u 7 − u 5 ).du = ∫ u 7 .du − ∫ u 5 .du
   sec8 x sec 6 x
I=       −        +c
     8      6
İNTEGRALİNDE sinx VE cosx' in RASYONEL OLARAK
BULUNDUGU İNTEGRALLER

                             x
                     u = tan
                             2
            1+ u2
   4                          2u
            x         sinx =
            2
                             1+ u  2

                                  2
                             1- u
        1            cosx =
                             1+ u 2

                            2du
                     dx =
                          1+ u 2
dx
    Örnek-1-
               ∫ 1 + sin x − cos x integralini hesaplayınız.


    Çözüm:                                2du
                         dx              1+ u2       du
               ∫ 1 + sin x − cos x = 2u 1 − u 2 = u (u + 1)
                                    1+       −
                                       1+ u 1+ u2
                                           2


   A  B
I = +                        1=A(u + +
                                    1) B(u)
   u u +1
                             u(A +B) ⇒+ =
                                      A  B 0
                             A =1    B =-1
     du       du
I =∫u   +−∫ u += u − u +
                1
                     ln     ln   1

                          x
                     tan
       u                  2
  =ln      + =
            c   ln            +c
      u +1              x
                   tan    + 1
                        2
dx
Örnek-2-
              ∫ 2 − sin x   integralini hesaplayınız.


Çözüm:
                      2du
        dx           1 +u 2             du
   ∫ 2 −sin x = ∫ 2 + 2u 2 − 2u = ∫ u 2 −u +1
                     1 +u 2

         du 1             du
=        2
           − +1 = ∫              2
     1    u          1  3
                          2
  u −             u −  +  

                       ⇒
     2               2  2 
                              
du       1        u
   ∫ u 2 + a 2 = a arctan a

                   x 
   2          2 tan − 1 
I=    arctan       2 +c
    3              3    
                        
                        
a −b x
    2    2 2   ‘den başka köklü ifade bulundurmayan
integralleri hesaplamak için
                   a            ∏     ∏
                x = sin u      - ≤ u ≤ 
                   b            2     2

             Değişken değiştirmesi yapılır.
Örnek:
bulunuz.
           ∫   4 − 9 x 2 .dx   integralinin değerini

            2                          2
Çözüm: x   = sin u        deg.deg. dx = cosu.du
            3                          3
                                      2
                        2       
         4 - 9x = 4 - 9 sin u  = 4 - 4sin 2u = 2 cos u
                  2

                        3       
                     2            4 1 + cos 2u
       I = ∫ 2 cos u. cos u.du = ∫             .du
                     3            3     2u
            2                  2     1        
       I = ∫ (1 + cos 2u ) du =  u + sin 2u  + c
            3                  3     2        
            2        3x 1 3x
       I = arcsin +             4 − 9x + c
                                      2

            3         2 3 2
a 2 + b 2 x 2 ‘den başka köklü ifade bulunmayan
integralleri hesaplamak için


               a                ∏     ∏
            x = tan u          - ≤ u ≤ 
               b                2     2

               Değişken değiştirmesi yapılır.
dx
    Örnek:   ∫   4 + x2
                            integralini hesaplayınız.
    Çözüm:

x = 2 tan u deg.deg. yap. dx = 2(1 + tan u ) = 2. sec du
                                            2           u


 4 + x = 4 + 4 tan u = 2 1 + tan u = 2 sec u = 2 sec u
      2              2              2             2


              sec x(sec x + tan x)   (sec 2 x + sec x. tan x)dx
∫ sec x.dx = ∫ sec x + tan x dx = ∫ sec x + tan x
                                   u = secx + tanx
                                     du = (secx - tanx + sec 2 x)dx
     du
I = ∫ = ln u + c = ln sec x + tan x + c
     u
b x −a
       2   2    2
                     ‘den başka köklü ifade bulundurmayan
integralleri hesaplamak için:

                       a
                    x = sec u
                       b
                 Değişken değiştirmesi yapılır.
9 x 2 −1
Örnek:
         ∫      x
                      dx   integralini hesaplayınız.


Çözüm: 1                       1
  x = sec u                dx = sec u. tan u.du
     3                         3
                1
    9 x −1 =9.
         2
                   sec 2 u −1 = tan u
                9
             1
        tan u sec u. tan u.du
  I =∫       3                = ∫ tan 2 u.du
               1
                 sec u
               3
  I = tan u −u +c = 9 x 2 −1 −u +c
  I = 9 x 2 −1 −arctan       (   9 x 2 −1 +c)
cos x − sin x
1. ∫ sin x + cos x dx belirsiz integrali için
Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?


A)    I = sin x + cos x + c
B)    I = 2. sin x + c
C)    I = 2 sin x + cos x + c
D)    I = sin x. cos x + c
E)    I = 2 sin x. cos x + c
x 4 +4
2.   ∫ x 4 dx        Belirsiz integrali aşağıdakilerden
hangisi olamaz?

     3x 4 + x 3 −
           3     4
A)        3x 3

     3x 4 + x 3 −
           4     4
B)        3x 3

     3x 4 + x 3 − x
           5     4
C         3x 3

     3x 4 + x 3 −
           6     4
D)        3x 3

     3x 4 −4
E)
      3x 3
3.
     ∫ sin 2 x. cos 2 x.dx   İntegralinin çözümü aşağıdakilerden
hangisidir?
          x sin 4 x
A)   I=     +       +c
          8   32

          3x sin 4 x
B) I =       −       +c
           8   32

              x sin 4 x
C)   I =−       −       +c
              8   32


D) I = x −sin 4 x +c
          8       32


E) I = −3x −sin 4 x +c
              8        32
2 x3 + 2 x + 1
4 ∫                dx       Belirsiz integrali için aşağıdakilerden
        x +1
         2

 hangisi doğrudur?

      x 2 + arctan x + c
A)

      x 3 + arctan x + c
B)


C)    x 2 + ln( x 2 + 1) + c


         1
D)    x + ln( x 2 + 1) + c
         2

E)
      x + arctan( x + 1) + c
       2                2
ln x
5.   ∫ x 2 dx         belirsiz integrali için aşağıdakilerden
hangisi doğrudur?

          ln x  1
     I=        − +c
A)         x    x

          ln x  1
     I=        + +c
B)         x    x

          −ln x  1
     I=         + +c
C)         x     x

               1
D)   I =ln −     +c
               x

         ln x  1
E)   I =−     − +c
          x    x
6.    ∫ 8 sin x. cos x. cos 2 x.dx   belirsiz integrali için
Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) cos 4 x +c

     −cos 4 x +c
B)

   1
     sin 4 x +c
C) 4

    cos 8 x
D) − 2 +c


E) − cos 4 x +c
         2
∫ sin x.dx
7.        3       integralinin değeri aşağıdakilerden
hangisidir?
                 cos 3 x
      I =−cos x +        +c
A)                 3

                cos 3 x
B)    I =cos x +        +c
                  3

                sin 3 x
C)    I =sin x +        +c
                  3

                cos 3 x
D)    I =sin x +        +c
                  3


E)               cos 3 x
      I =−sin x +        +c
                   3
dx
8.    ∫ x2 + x      belirsiz integrali için, aşağıdakilerden
hangisi doğrudur?
           1
       ln      +c
A)        x+ 1


              1
       ln         +c
B)          x +
             2
                1


       ln x 2 + +
               x c
C)

             x
       ln        +c
D)          x+ 1


           x2
E)     ln       +c
          x+  1
9.   ∫ − sin(sin 2 x). sin 2 x.dx   aşağıdakilerden hangisidir?


A)    cos(sin x) + c


B) sin(sin 2 x) + c


C)    cos(sin x) + c


D) cos(sin 2 x) + c


E)    cos x + c
3x + x − 2
          2

10.∫                dx              integralinin değeri
     ( x −1)( x +1)
               2

aşağıdakilerden hangisidir?


A)   I = − ln x − 1 + ln x 2 + 1 + 3 arctan x + c


B)   I = ln x − 1 + ln x 2 + 1 + 3 arctan x + c


C)   I = ln x − 1 − ln x 2 + 1 + 3 arctan x + c


D)   I = ln x − 1 − ln x 2 + 1 − 3 arctan x + c


E)   I = − ln x − 1 + ln x 2 + 1 − 3 arctan x + c
İntegral 02
İntegral 02

More Related Content

Similar to İntegral 02

Similar to İntegral 02 (20)

BELİRLİ İNTEGRAL 3
BELİRLİ İNTEGRAL 3BELİRLİ İNTEGRAL 3
BELİRLİ İNTEGRAL 3
 
TÜREVİN UYGULAMALARI 03
TÜREVİN UYGULAMALARI 03TÜREVİN UYGULAMALARI 03
TÜREVİN UYGULAMALARI 03
 
Birinciderece
BirincidereceBirinciderece
Birinciderece
 
Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 01
Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 01Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 01
Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 01
 
Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 06
Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 06Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 06
Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 06
 
İNTEGRAL UYGULAMALARI
İNTEGRAL UYGULAMALARIİNTEGRAL UYGULAMALARI
İNTEGRAL UYGULAMALARI
 
BELİRLİ İNTEGRAL 1
BELİRLİ İNTEGRAL 1BELİRLİ İNTEGRAL 1
BELİRLİ İNTEGRAL 1
 
Türev 05
Türev 05Türev 05
Türev 05
 
Türev 06
Türev 06Türev 06
Türev 06
 
Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 04
Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 04Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 04
Fonksi̇yonlarin li̇mi̇ti̇ 04
 
Özel tanımlı fonksi̇yonlar 02
Özel tanımlı fonksi̇yonlar 02Özel tanımlı fonksi̇yonlar 02
Özel tanımlı fonksi̇yonlar 02
 
Türev 01
Türev 01Türev 01
Türev 01
 
2. Dereceden Denklemler
2. Dereceden Denklemler2. Dereceden Denklemler
2. Dereceden Denklemler
 
TÜREVİN UYGULAMALARI 01
TÜREVİN UYGULAMALARI 01TÜREVİN UYGULAMALARI 01
TÜREVİN UYGULAMALARI 01
 
D belirli integralin-uygulamalari
D belirli integralin-uygulamalariD belirli integralin-uygulamalari
D belirli integralin-uygulamalari
 
Teğet Eğimi -My Matematik - Mustafa Yağcı
Teğet Eğimi -My Matematik - Mustafa YağcıTeğet Eğimi -My Matematik - Mustafa Yağcı
Teğet Eğimi -My Matematik - Mustafa Yağcı
 
Türev 07
Türev 07Türev 07
Türev 07
 
Polinomlar
PolinomlarPolinomlar
Polinomlar
 
İşlem ve modüler ari̇tmeti̇k 1
İşlem ve modüler ari̇tmeti̇k 1İşlem ve modüler ari̇tmeti̇k 1
İşlem ve modüler ari̇tmeti̇k 1
 
Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 03
Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 03Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 03
Fonksi̇yonlarin grafi̇kleri̇ 03
 

More from matematikcanavari

8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)
8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)
8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)matematikcanavari
 
7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)
7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)
7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)matematikcanavari
 
TARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLER
TARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLERTARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLER
TARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLERmatematikcanavari
 
5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)
5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)
5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)matematikcanavari
 
6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)
6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)
6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)matematikcanavari
 
LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)
LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)
LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)matematikcanavari
 

More from matematikcanavari (20)

8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)
8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)
8.SINIF - ÜSLÜ SAYILAR 2 (SLAYT)
 
7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)
7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)
7.SINIF - ALAN HESAPLAMA (SLAYT)
 
AMİRAL BATTI OYUNU
AMİRAL BATTI OYUNUAMİRAL BATTI OYUNU
AMİRAL BATTI OYUNU
 
TARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLER
TARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLERTARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLER
TARİHTEKİ ÜNLÜ MATEMATİKÇİLER
 
5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)
5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)
5.SINIF - PRİZMA PİRAMİT VE BOYUT (SLAYT)
 
6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)
6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)
6.SINIF - VERİ TOPLAMA - DENEY (SLAYT)
 
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
 
LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ YÖNLÜ AÇILAR (SLAYT)
 
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
 
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEMLER (SLAYT)
 
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİK DENKLEM SORULARI (SLAYT)
 
LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA VE Ph (SLAYT)
 
LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA TABAN DEĞİŞTİRME (SLAYT)
 
LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA FONKSİYONU (SLAYT)
 
LİSE - LOGARİTMA (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA (SLAYT)LİSE - LOGARİTMA (SLAYT)
LİSE - LOGARİTMA (SLAYT)
 
LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)
LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)
LİSE - PERMÜTASYON KOMBİNASYON 2 (SLAYT)
 
LİSE - ORAN ORANTI 2 (SLAYT)
LİSE - ORAN ORANTI 2 (SLAYT)LİSE - ORAN ORANTI 2 (SLAYT)
LİSE - ORAN ORANTI 2 (SLAYT)
 
LİSE - ORAN ORANTI (SLAYT)
LİSE - ORAN ORANTI (SLAYT)LİSE - ORAN ORANTI (SLAYT)
LİSE - ORAN ORANTI (SLAYT)
 
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2
 
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 1
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 1LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 1
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 1
 

İntegral 02

  • 1.
  • 2. 1.BELİRSİZ İNTEGRAL 2.BELİRSİZ İNTEGRALİN ÖZELLİKLERİ 3.İNTEGRAL ALMA KURALLARI 4.İNTEGRAL ALMA METODLARI Değişken Değiştirme (Yerine Koyma)Metodu Kısmi İntegrasyon Yöntemi Basit Kesire Ayırma metodu 5.TRİGONOMETRİK DÖNÜŞÜMLER YARDIMIYLA ÇÖ 6.BAZI ÖZEL DEĞİŞKEN DEĞİŞTİRMELER 7.DEĞERLENDİRME TESTİ
  • 3. • Tanım: f : [ a , b] → R tanımlı iki fonksiyon olsun.Eğer F(x) in türevi f(x) veya diferansiyeli f(x).dx olan F(x) fonksiyonuna,f(x) fonksiyonunun belirsiz integrali denir ve ∫ f (x).dx = F(x) + c biçiminde gösterilir. ∫ •∫ f ( x ).dx = F( x ) + c eşitliğinde; işaretine,integral işareti,f(x) e integrand(integral altındaki fonksiyon),f(x).dx e diferansiyel çarpanı,F(x) e f(x) in ilkel fonksiyonu ve C ye integral sabiti denir.
  • 4. 1.Bir belirsiz integralin türevi,integrali alınan fonksiyona eşittir: ∫ ( ' ) f ( x ).dx = (F( x ) + C)' = f ( x ) 2.Bir belirsiz integralin diferansiyeli,integral işaretinin (∫ f ( x).dx ) altındaki ifadeye eşittir: ′ d = f ( x ).dx 3.Bir fonksiyonun diferansiyelinin belirsiz integrali,bu fonksiyon ile bir C sabitini toplamına eşittir: ∫ d ( f ( x)) = f ( x) + c
  • 5. ∫4 x 5 Örnek-1- .dx belirsiz integralinin türevini bulunuz. Çözüm : d dx (∫4 x 5 ) .dx = x 5 4 Örnek-2- ∫ d ( x 3 + x) belirsiz integralini bulunuz. ∫d (x + x) = x + x + c 3 3 Çözüm : Örnek-3- ∫ x 2 +1.dxbelirsiz integralinin diferansiyelini bulunuz. Çözüm : ∫ x 2 +1.dx = x 2 +1.dx
  • 6. 1 1. ∫ x dx = n x n +1 +c (n ≠ −1) n +1 1 2. ∫e .dx = e +c x x 3. ∫ dx = ln x + c x 4. ∫a x .dx = 1 a x +c (a > 0, a ≠ 1) ln a 5. ∫ sin x.dx = − cos x + c 6. ∫ cos x.dx = sin x + c ∫ 7. ∫ tan x. sec x.dx = sec x + c 8. cot x. cos ecx.dx = − cos ecx + c
  • 7. 1 9. ∫ sec xdx = ∫ dx = ∫ (1 + tan 2 x)dx = tan x + c 2 cos 2 x 1 ∫ cos ec xdx = ∫ 2 dx = ∫ (1 + cot 2 x)dx = − cot x + c 2 10. sin x 1 11. ∫1 + x 2 dx = arctan x +c 1 12. ∫ 1 −x 2 dx =arcsin x +c
  • 8. Örnek-1- ∫x 5 dx belirsiz integralini bulunuz. 1 6 Çözüm: I =∫x dx = x +c 5 6 Örnek-2- ∫ (e 3 +e x ) dx belirsiz integralini bulunuz. Çözüm: I = ∫ (e 3 + e x )dx = e 3 .x + e x + c x5 + x 4 − 2x Örnek-3- ∫ x5 dx belirsiz integralini bulunuz.  1 2 dx Çözüm: I = ∫  1 + − 4 .dx = x + ln x − 2.∫ 4 = x + ln x − 2.∫ x − 4 dx  x x  x x −3 2 = x + ln x − 2. = x + ln x + 3 + c −3 3x
  • 9. 3−x  Örnek-4- ∫ 3 x 1 +  dx belirsiz integralini bulunuz.   x   x 1 3x Çözüm: I = ∫ 3 + dx = + ln x + c  x ln 3 Örnek-5- ∫ tan 2 xdx belirsiz integralini bulunuz. Çözüm: I = ∫ (1 + tan x − 1) dx = ∫ (1 + tan 2 x ) dx − ∫ dx = tan x − x + c 2 ∫ Örnek-6- cot 4 xdx integralini hesaplayınız. Çözüm: cot 4 xdx = cos 4 x 1 4 cos 4 x 1 (sin 4 x)1 ∫ ∫ sin 4 x dx = 4 ∫ sin 4 x dx = 4 ∫ sin 4 x 1 = ln sin 4 x + c 4
  • 10. ∫ f ( g (x ) ) g ' ( x)dx İntegralinde u=g(x) ve u ' = g ' ( x)dx Dönüşümü yapılarak integral ∫ f ( x)du haline getirilir. Örnek-1- ∫ ( x 4 − 2 x 2 + 3).( x 3 − x).dx integralini hesaplayınız Çözüm: u = x − 2 x + 3 4 2 ⇒ du = (4 x − 4 x).dx 3 du du = 4( x − x).dx 3 4 = ( x 3 − x ).dx du 1 3 1 u4 1 4 I = ∫ u 3 = ∫ u .du = +c I = ( x − 2 x 2 + 3) 4 + c 4 4 4 4 16
  • 11. ∫e sin x Örnek-2- . cos x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = sinx du = cosx.dx I = ∫ e .du = e + c u u x Örnek-3- ∫1 + x 2 dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = 1+ x 2 du = 2xdx ⇒ du =x.dx 2 du I =∫ 2 = 1 ln u + c = 1 ln(1 + x 2 ) + c u 2 2
  • 12. ln x Örnek-4- ∫ x dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = ln x du = 1 x dx 3 1 u 2 I =∫ u du = ∫ u du = 2 +c 3 2 3 2 = (ln x ) + c 2 3
  • 13. dx Örnek-5- ∫ e x + 1 dx integralini hesaplayınız. Çözüm: dx ex + 1− ex ex + 1 ex ex I = ∫ x dx = ∫ dx = ∫ x dx − ∫ x dx = ∫ dx − ∫ x dx e +1 e +1 x e +1 e +1 e +1 ex I2 = ∫ x dx u = e + 1 ⇒ du = e .dx x x e +1 du I2 = ∫ = ln u + c u I = x − ln e +1 + c x
  • 14. x e Örnek-6- ∫ x dx integralini hesaplayınız. Çözüm: 1 1 u= x du = dx 2du = dx 2 x x I = ∫ e u .2du = 2 ∫ e u du = 2e u + c I = 2e + c x Örnek-7- ∫ sin x. cos x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = sin x du = cos x.dx 2 2 u sin x I = ∫ u.du = +c I= +c 2 2
  • 15. Örnek-8- ∫ x 2 − 4 x ( x − 2).dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = x2 − 4x du = (2 x − 4 x).dx = 2( x − 2).dx du = ( x − 2).dx 2 3 3 du 1 1u 1 7 2 I= u = ∫ u .du = +c = u +c 2 2 2 3 3 2 3 1 2 I = ( x − 4 x) 2 + c 3
  • 16. arctan x Örnek-9- ∫ dx integralini hesaplayınız. 1+ x 2 u = arctan x du = 1 Çözüm: dx 1+ x 2 2 u arctan 2 x I = ∫ u.du = + c I= +c 2 2 e x + e− x Örnek-10- ∫ e x − e− x dx integralini hesaplayınız. −x −x u = e −e x du = (e + e )dx x du −x I =∫ u = ln u + c I = ln e − e + c x
  • 17. Örnek-11- ∫ (cot x − tan x)dx integralini hesaplayınız. Çözüm: ∫ cot xdx − ∫ tan xdx I1 I2 u = sin x t = cos x du = cos x dt = − sin x.dx I = ln u + ln t + c I = ln sin x + ln cos x + c
  • 18. sin 2 x Örnek-12- ∫ 3 + cos2 x dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = 3 + cos 2 x du = − 2 cos x sin x = − sin x du I = ∫− = − ln u + c I = − ln 3 + cos 2 x + c u Örnek-13- ∫ (tan 4 x + tan 2 x )dx integralini hesaplayınız. Çözüm: I = ∫ tan x(tan x + 1)dx 2 2 u = tan x du = (1 + tan 2 x)dx u 3 tan 3 x I = ∫ u du = + c 2 I= +c 3 3
  • 19. dx Örnek-14- ∫ 9 − 25 x 2 integralini hesaplayınız. Çözüm: dx 1  bx  a, b ∈ R − { 0} ⇒ ∫ a −b x 2 2 2 = arcsin  + c b  a dx 1  5x  ∫ 9 − 25 x 2 = arcsin  + c 5  3 
  • 20. ∫u.dv =u.v −∫v.du u ve v ' yi seçerken; 1. dv’nin integralinden v kolayca bulunabilir. 2. ∫ du integralini hesaplamak ∫u.du v. integralinden daha kolay olmalı. 2. u seçimi yaparken öncelik sırası : L A P T Ü logoritma arc polinom trigonometrik üstel
  • 21. ∫ x.e .dx x Örnek-1- integralini hesaplayınız. Çözüm: u=x dv = e .dx x du = dx v=e x ∫ x.e .dx = x.e − ∫ e .dx x x x = x.e −e + c x x
  • 22. Örnek-2- ∫ ln x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = ln x dv = dx 1 du = dx v=x x 1 ∫ lnx.dx = x.lnx - ∫ x. x dx = x.lnx - x + c
  • 23. Örnek-3- ∫ e x . sin x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = sin x dv = e x dx du = cos x.dx v = ex sin x.e x − ∫ e x . cos x.dx u = cos x dv = e x .dx du = − sin x.dx v=e x ( I = e x . sin x − e x . cos x − (e x cos x − ∫ − e x . sin x.dx ) I = e x . sin x − e x . cos x − ∫ e x . sin x.dx I ex 2 I = e .( sin x − cos x ) = .( sin x − cos x ) + c x 2
  • 24. ∫ ( Örnek-4- ln x + ) x 2 −1 .dx integralini hesaplayınız. Çözüm: ( u = ln x + x −1 2 ) dv = dx 1 du = .dx v =x x −1 2 ( I = x.lnx x + x −1 − ∫ 2 ) x.dx x 2 −1 ( I = x. ln x + x −1 − x −1 + c 2 ) 2
  • 25. Örnek-5- ∫ cos( ln x ).dx integralini hesaplayınız. Çözüm: u = cos( ln x ) dv = dx 1 du = -sinlnx. dx v=x x lnx I = cos(lnx).x - ∫ - sin xdx x u = sin(lnx) dv = dx 1 du = cos(ln x).dx v = x x I = x.cos(lnx) + x.sin(lnx) - ∫ cos(lnx) x I I = ( cos(ln x) + sin(ln x) ) 2
  • 26. P ( x).dx ∫ Q( x) integralinde der[ p(x)] < der[Q( x)] ise Q( x) çarpanlarına ayrilir . der ( P ( x) ) ≥ der ( Q( x) ) ise adi bölme ile P(x) K ( x) = B( x) + haline getirilir. Q(x) Q( x)
  • 27. x3 + 2 x 2 + x + 2 Örnek-1- ∫ x+1 dx integralini hesaplayınız. Çözüm: x3 + 2 x2 + x + 2 3 2 X+1 x +x x2 + x x2 + x + 2 2 - x +x+ 2 - x +x 2 x +1 2 3 2  2 2  x x 2dx I = ∫x + x+ .dx = + + ∫  x +1 3 2 x +1 3 2 x x I = + + 2 ln x + 1 + c 3 2
  • 28. x −1 Örnek-2- ∫ x.( x + 1)dx integralini hesaplayınız. Çözüm: x −1 A B =− + x - 1 = A(x + 1) + B(x) x.( x + 1) x x+1 x -1 1 2 x = 0 için A = -1 =− + x.(x + 1) x x+1 x = -1 için B = 2  1 2  ∫  − x + x + 1 dx = − ln x + 2 ln x + 1 + c ( x + 1) 2 I = ln +c x
  • 29. dx Örnek-3- ∫ x.(x − 1) 2 integralini hesaplayınız. Çözüm: 1 A B C = + + x.( x −1) 2 x x −1 ( x −1) 2 1 = A( x −1) + Bx( x −1) + Cx 2 x =1 için C =1, x = o için A =1 x = 2 için B = -1 dx 1 −1 1 ∫ x.(x - 1) 2 = ∫ ( x + x −1 + ( x −1) 2 )dx 1 I = ln x − ln x −1 − +c x −1
  • 30. dx Örnek-4- ∫ x 2 −16 integralini hesaplayınız. Çözüm: dx dx ∫ x 2 − 16 = ∫ ( x − 4).( x + 4) 1 A B = + ( x − 4).( x + 4) x − 4 x + 4 1 = A( x + 4) + B ( x − 4) 1 x = −4 için B = − 8 1 x =4 için A = 8  1 1   −  dx 1 x −4  8 + 8 dx = ln ∫ x 2 −16 = ∫  x − 4 x + 4  8 x + 4 + c    
  • 31. sin 2 x = 2 sin x. cos x 1. sin 2 x + cos 2 x = 1 3. 2. sec 2 x − tan 2 x = 1 4. cos 2 x = 2. cos 2 x − 1 = 1− 2 sin 2 x 1 * sin a. sin b = − [ cos(a + b) − cos(a − b)] 2 1 * sin a. cos b = [ sin( a + b) + sin( a − b)] 2 1 * cos a. cos b = [ cos(a + b) + cos(a − b)] 2
  • 32. ∫ sin ax. sin bx, ∫ sin bx. cos bx, ∫ cos ax. cos bx BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER Örnek: ∫ cos 4 x.cos 2 x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: 1 11 1  I = ∫ (cos 6 x + cos 2 x).dx =  sin 6 x + sin 2 x  + c 2 26 2  1 1 I = sin 6 x + sin 2 x + c 12 4
  • 33. ∫ sin x.dx, ∫ cos x.dx n n BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER Örnek-1- ∫ sin 2 x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: 1 − cos 2 x 1 1 ∫ sin x.dx = ∫ 2 dx = ∫ 2dx − 2 ∫ cos 2 x.dx 2 1 1 = sin 6 x + sin 2 x + c 12 4
  • 34. ∫ sin 4 Örnek-2- x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: 2  1 − cos 2 x  1 ∫ sin x.dx = ∫ (sin x) .dx = ∫  dx = ∫ (1 − cos 2 x)2 .dx 4 2 2   2  4 1 1 1 = ∫ (1 − 2 cos 2 x + cos 2 x)dx = ( x − 2. sin 2 x + ∫ cos 2 xdx) 2 2 4 4 2 1 + cos 4 x = 2 x 1 1 1 + cos 4 x x 1 1 1 I = − sin 2 x + ∫ dx = − sin 2 x + ( x + sin 4 x) + c 4 4 4 2 4 4 8 4 3 x sin 2 x 1 I= − + sin 4 x + c 8 4 32
  • 35. 5 Örnek-3- sin xdx integralini hesaplayınız. Çözüm: sin xdx = ∫ (sin x) .sin x.dx = ∫ (1 − cos x) .sin x.dx 5 2 2 2 2 du = − sin xdx u = cos x I = ∫ (1 − u ) .(− du ) 2 2 − du = sin x.dx I = ∫ (1 − 2u + u ).(−du ) = ∫ (−1 + 2u − u ).du 2 4 2 4 2 3 u5 2 3 1 5 I = −u + u − I = − cos x + cos x − cos x + c 3 5 3 5
  • 36. ∫ sin n x. cos m x.dx BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER Örnek:-1- ∫ sin 2 x. cos3 x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: ∫ sin x. cos x.dx = ∫ sin x. cos x. cos x.dx 2 3 2 2 = ∫ sin x.(1 − sin x). cos x.dx 2 2 u = sin x du = cos x.dx I = ∫ u 2 .(1 − u 2 ).du = ∫ (u 2 − u 4 ).du 3 5 3 5 u u sin x sin x = − +c= − +c 3 5 3 5
  • 37. x. sin 3 x.dx ∫ cos Örnek-2- 4 integralini hesaplayınız. Çözüm: 4 x. sin 3 x.dx = ∫ cos 4 x. sin 2 x. sin x.dx ∫ cos = ∫ cos 4 x .(1 − cos 2 x). sin x.dx u = cos x du = − sin x.dx I = ∫ u .(1 − u ).(− du ) = ∫ (−u + u ).du 4 2 4 6 − u5 u7 − cos 5 x cos 7 x I= + +c = + +c 5 7 5 7
  • 38. ∫ tan x.dx, ∫ cot x.dx n n BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER Örnek-1- ∫ tan x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: sin x ∫ tan x.dx = ∫ cos x .dx u = cos x du = −sin x.dx I = − ln cos x + c
  • 39. ∫ tan x.dx Örnek-2- 2 integralini hesaplayınız. Çözüm: ∫ tan x.dx = ∫ (tan x + 1 − 1).dx 2 2 = ∫ (tan x + 1).dx − ∫ dx 2 I = tan x − x + c
  • 40. Örnek-3- ∫ tan 4 x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: ∫ tan 4 x.dx = ∫ tan 2 x. tan 2 x.dx = ∫ (sec 2 − 1). tan 2 x.dx ∫ sec 2 . tan 2 x.dx − ∫ tan 2 x.dx u = tan x 2 = ∫ (tan x + 1 − 1)dx du = sec 2 x I = ∫ u 2 .du − ∫ tan 2 ( x + 1).dx + ∫ dx 3 3 u tan x = − tan x + x + c = − tan x + x + c 3 3
  • 41. ∫ tan x.dx 5 Örnek-4- integralini hesaplayınız. Çözüm: I = ∫ tan x.dx = ∫ tan x. tan x.dx = ∫ tan x.(sec x − 1).dx 5 3 2 3 2 = ∫ tan x. sec x.dx − ∫ tan x.dx 3 2 3 u = tan x du = sec 2 x.dx tan 2 x tan 4 x tan 2 x I = ∫ u .du − 3 − ln cos x + c = − − ln cos x + c 2 4 2
  • 42. ∫ sec x. tan n m x.dx BİÇİMİNDEKİ İNTEGRALLER Örnek-1- ∫ sec x. tan 3 x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: ∫ sec x. tan x.dx = ∫ tan x. sec x. tan x.dx 3 2 = ∫ (sec x −1). sec x. tan x.dx 2 u = secx du = secx.tanx.dx u3 sec 3 x I = ∫ (u 2 −1)du = −u + c = − sec x + c 3 3
  • 43. ∫ sec 6 3 Örnek-2- x. tan x.dx integralini hesaplayınız. Çözüm: ∫ sec 6 x. tan 3 x.dx = ∫ sec5 x. tan 2 x. sec x. tan x.dx u = secx du = secx.tanx.dx I = ∫ u 5 (u 2 − 1).du = ∫ (u 7 − u 5 ).du = ∫ u 7 .du − ∫ u 5 .du sec8 x sec 6 x I= − +c 8 6
  • 44. İNTEGRALİNDE sinx VE cosx' in RASYONEL OLARAK BULUNDUGU İNTEGRALLER x u = tan 2 1+ u2 4 2u x sinx = 2 1+ u 2 2 1- u 1 cosx = 1+ u 2 2du dx = 1+ u 2
  • 45. dx Örnek-1- ∫ 1 + sin x − cos x integralini hesaplayınız. Çözüm: 2du dx 1+ u2 du ∫ 1 + sin x − cos x = 2u 1 − u 2 = u (u + 1) 1+ − 1+ u 1+ u2 2 A B I = + 1=A(u + + 1) B(u) u u +1 u(A +B) ⇒+ = A B 0 A =1 B =-1 du du I =∫u +−∫ u += u − u + 1 ln ln 1 x tan u 2 =ln + = c ln +c u +1 x tan + 1 2
  • 46. dx Örnek-2- ∫ 2 − sin x integralini hesaplayınız. Çözüm: 2du dx 1 +u 2 du ∫ 2 −sin x = ∫ 2 + 2u 2 − 2u = ∫ u 2 −u +1 1 +u 2 du 1 du = 2 − +1 = ∫ 2  1 u  1  3 2 u −  u −  +   ⇒  2  2  2   
  • 47. du 1 u ∫ u 2 + a 2 = a arctan a  x  2  2 tan − 1  I= arctan  2 +c 3  3     
  • 48. a −b x 2 2 2 ‘den başka köklü ifade bulundurmayan integralleri hesaplamak için a  ∏ ∏ x = sin u - ≤ u ≤  b  2 2 Değişken değiştirmesi yapılır.
  • 49. Örnek: bulunuz. ∫ 4 − 9 x 2 .dx integralinin değerini 2 2 Çözüm: x = sin u deg.deg. dx = cosu.du 3 3 2 2  4 - 9x = 4 - 9 sin u  = 4 - 4sin 2u = 2 cos u 2 3  2 4 1 + cos 2u I = ∫ 2 cos u. cos u.du = ∫ .du 3 3 2u 2 2 1  I = ∫ (1 + cos 2u ) du =  u + sin 2u  + c 3 3 2  2 3x 1 3x I = arcsin + 4 − 9x + c 2 3 2 3 2
  • 50. a 2 + b 2 x 2 ‘den başka köklü ifade bulunmayan integralleri hesaplamak için a  ∏ ∏ x = tan u - ≤ u ≤  b  2 2 Değişken değiştirmesi yapılır.
  • 51. dx Örnek: ∫ 4 + x2 integralini hesaplayınız. Çözüm: x = 2 tan u deg.deg. yap. dx = 2(1 + tan u ) = 2. sec du 2 u 4 + x = 4 + 4 tan u = 2 1 + tan u = 2 sec u = 2 sec u 2 2 2 2 sec x(sec x + tan x) (sec 2 x + sec x. tan x)dx ∫ sec x.dx = ∫ sec x + tan x dx = ∫ sec x + tan x u = secx + tanx du = (secx - tanx + sec 2 x)dx du I = ∫ = ln u + c = ln sec x + tan x + c u
  • 52. b x −a 2 2 2 ‘den başka köklü ifade bulundurmayan integralleri hesaplamak için: a x = sec u b Değişken değiştirmesi yapılır.
  • 53. 9 x 2 −1 Örnek: ∫ x dx integralini hesaplayınız. Çözüm: 1 1 x = sec u dx = sec u. tan u.du 3 3 1 9 x −1 =9. 2 sec 2 u −1 = tan u 9 1 tan u sec u. tan u.du I =∫ 3 = ∫ tan 2 u.du 1 sec u 3 I = tan u −u +c = 9 x 2 −1 −u +c I = 9 x 2 −1 −arctan ( 9 x 2 −1 +c)
  • 54. cos x − sin x 1. ∫ sin x + cos x dx belirsiz integrali için Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) I = sin x + cos x + c B) I = 2. sin x + c C) I = 2 sin x + cos x + c D) I = sin x. cos x + c E) I = 2 sin x. cos x + c
  • 55. x 4 +4 2. ∫ x 4 dx Belirsiz integrali aşağıdakilerden hangisi olamaz? 3x 4 + x 3 − 3 4 A) 3x 3 3x 4 + x 3 − 4 4 B) 3x 3 3x 4 + x 3 − x 5 4 C 3x 3 3x 4 + x 3 − 6 4 D) 3x 3 3x 4 −4 E) 3x 3
  • 56. 3. ∫ sin 2 x. cos 2 x.dx İntegralinin çözümü aşağıdakilerden hangisidir? x sin 4 x A) I= + +c 8 32 3x sin 4 x B) I = − +c 8 32 x sin 4 x C) I =− − +c 8 32 D) I = x −sin 4 x +c 8 32 E) I = −3x −sin 4 x +c 8 32
  • 57. 2 x3 + 2 x + 1 4 ∫ dx Belirsiz integrali için aşağıdakilerden x +1 2 hangisi doğrudur? x 2 + arctan x + c A) x 3 + arctan x + c B) C) x 2 + ln( x 2 + 1) + c 1 D) x + ln( x 2 + 1) + c 2 E) x + arctan( x + 1) + c 2 2
  • 58. ln x 5. ∫ x 2 dx belirsiz integrali için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ln x 1 I= − +c A) x x ln x 1 I= + +c B) x x −ln x 1 I= + +c C) x x 1 D) I =ln − +c x ln x 1 E) I =− − +c x x
  • 59. 6. ∫ 8 sin x. cos x. cos 2 x.dx belirsiz integrali için Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) cos 4 x +c −cos 4 x +c B) 1 sin 4 x +c C) 4 cos 8 x D) − 2 +c E) − cos 4 x +c 2
  • 60. ∫ sin x.dx 7. 3 integralinin değeri aşağıdakilerden hangisidir? cos 3 x I =−cos x + +c A) 3 cos 3 x B) I =cos x + +c 3 sin 3 x C) I =sin x + +c 3 cos 3 x D) I =sin x + +c 3 E) cos 3 x I =−sin x + +c 3
  • 61. dx 8. ∫ x2 + x belirsiz integrali için, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 1 ln +c A) x+ 1 1 ln +c B) x + 2 1 ln x 2 + + x c C) x ln +c D) x+ 1 x2 E) ln +c x+ 1
  • 62. 9. ∫ − sin(sin 2 x). sin 2 x.dx aşağıdakilerden hangisidir? A) cos(sin x) + c B) sin(sin 2 x) + c C) cos(sin x) + c D) cos(sin 2 x) + c E) cos x + c
  • 63. 3x + x − 2 2 10.∫ dx integralinin değeri ( x −1)( x +1) 2 aşağıdakilerden hangisidir? A) I = − ln x − 1 + ln x 2 + 1 + 3 arctan x + c B) I = ln x − 1 + ln x 2 + 1 + 3 arctan x + c C) I = ln x − 1 − ln x 2 + 1 + 3 arctan x + c D) I = ln x − 1 − ln x 2 + 1 − 3 arctan x + c E) I = − ln x − 1 + ln x 2 + 1 − 3 arctan x + c