2. I. MEŞRUTİYET SEBEPLERİ: -Genç Osmanlıların (Jön Türkler) faaliyetleri. (Namık Kemal, Ziya Paşa, Mithat Paşa, Ali Suavi). *Tanzimat yeniliklerinin dağılmayı önleyemeyeceğini düşünüyorlardı. *Dağılmanın Meşrutiyet yönetimiyle önlenebileceğini düşünüyorlardı. *Meşruti sistemde Avrupalı Devletlerin iç işlerimize müdahalelerinin sona ereceğine inanıyorlardı. *Meşruti yönetim kabul edilirse Balkanlardaki meselelerin görüşüldüğü “İstanbul Konferansı”nın olumlu sonuçlanacağını düşünüyorlardı. -Genç Osmanlılar, bir askeri darbe ile Abdülaziz’i tahttan indirerek V.Murat’ı tahta çıkarmışlar ancak akli dengesinin bozuk olduğunu ileri sürerek onu da tahttan indirmişler ve meşrutiyeti ilan edeceğine söz veren II. Abdülhamit’i tahta çıkarmışlardır (1876).
3. MEŞRUTİYETİN İLAN EDİLME AMACI => Devletin dağılmasını önlemektir. — Meşrutiyet 23 Aralık 1876’da ilan edildi. MEŞRUTİYET YÖNETİMİNİN ÖZELLİKLERİ -Monarşiden Meşruti yönetime geçilmiştir. -Halk ilk defa ülke genelinde yönetime ortak olmuştur. -Parlamento açılmıştır (Türk tarihinde ilk defa). *Meclis-i Umumi A-) Ayan Meclisi: Üyeleri padişah tarafından seçilmiştir. B-) Mebusan Meclisi: Üyeleri halk tarafından seçilmiştir.
4. SONUÇLARI -Devletin dağılmasını önleyemedi. -Avrupalı Devletlerin görüşlerini etkilemedi. -1877 – 1878 Osmanlı-Rus Savaşının çıkması üzerine II. Abdülhamit 1877’de anayasanın kendisine verdiği yetkiye dayanarak parlamentoyu feshedip meşrutiyet yönetimine son verdi.
5. II. MEŞRUTİYETİN İLANI — Meşrutiyetin tekrar ilanını isteyenler tarafından 1889’da İttihadı Osmanî Cemiyeti kurulmuştur. Askeri Tıp Okulu öğrencileri tarafından kurulan bu cemiyet daha sonra İttihat ve Terakki adını alacak ve üyeleri –başta subaylar olmak üzere – artacaktır. -Cemiyet üyesi Enver ve Niyazi Beylerin Makedonya’da asker ve sivillerle beraber çıkardıkları isyan neticesinde II. Abdülhamit 1908’de meşrutiyeti ikinci defa ilan etti.
6. -Bu dönemde Mustafa Kemal’de Şam’da Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuş (1908) kısa bir süre sonra bu cemiyet de İttihat ve Terakki Cemiyetine katılmıştır. Mustafa Kemal, bir süre sonra İttihat ve Terakki Cemiyetindeki askerlerin siyasete müdahale etmeleri üzerine bu cemiyetten ayrılacaktır. -13 Nisan 1909’da İstanbul’da meşrutiyet taraftarları ile karşıtları arasında büyük bir çatışma çıkmıştır (31 Mart Olayı). Olayların büyümesi üzerine Selanik’ten Komutanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın, Kurmay Başkanlığını da Mustafa Kemal’in yaptığı Hareket Ordusu İstanbul’a gelerek olayları bastırmış ve olaylara yeterince müdahale edemediği gerekçesiyle II. Abdülhamit tahttan indirilmiştir.
7. - 31 Mart Olayı sonrasında Kanun-u Esasi’de bazı yenilikler yapılmıştır. Bunlar; 1- Kanun teklifi için padişahın izni kaldırıldı. 2- Padişaha bir kez veto hakkı verildi. 3- Meclisi kapatma yetkisi ağır koşullara bağlandı. 4- Meclis’e hükümeti denetleme yetkisi verildi. 5- Savaş kararı meclise verildi. 6- Padişahın sürgün yetkisi kaldırıldı.
8. B- EĞİTİM ALANI -Hukuk Mektebi açıldı. -Sanayi-i Nefise Mektebi açıldı. (Güzel Sanatlar Okulu) -Hendesehane ve Mülkiye Mektebi açıldı. -Dar’ül Fünun açıldı (1900 İlk Osmanlı Üniversitesidir).
9. II. MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE KURULAN PARTİLER (FIRKALAR) VE GRUPLAR 1-İttihat ve Terakki Fırkası (21 Mayıs 1889) 2-Ahrar Fırkası (1908) 3-Osmanlı Demokrat Fırkası (1908) 4-Osmanlı Ahali Fırkası (1910) 5-Osmanlı Sosyalist Fırkası (1910) 6-Hürriyet ve İtilaf Fırkası (21 Kasım 1911) 7-Halaskar-ı Zabitan Grubu: Alaylı subaylar kurmuştur. İttihatçıların düzenlediği suikastlara karşılık vermiştir. (1912) 8-Teceddüd Fırkası: İttihat ve Terakki Fırkasının yerine kurulmuştur. (1918)