Basic linux intro for handsonlabs.be

1. Hands On LinuxHands On Linux

2. ● Inuits
● Open Source
● http://inuits.be
● Jan Vansteenkiste
● jan@inuits.be
IntroductieIntroductie

3. Virtual BoxVirtual Box
● Virtuele Machine
● KVM
● Xen
● VirtualBox
● ...
● Virtual Box
● Installatie
– Windows: http://<my.ip>/
– Linux: Afhankelijk van distributie
● Ubuntu: sudo apt-get install virtualbox-ose

4. Virtual BoxVirtual Box
● Aanmaken nieuwe Virtuele Machine
● Configureren nieuwe machine
● Installatie Linux

5. Installatie LinuxInstallatie Linux
● Partitionering: Uitsplitsen?
● /var, /boot, /home, /tmp, ...
● Netwerk instellingen
● Root wachtwoord
(in ubuntu: gebruiker aanmaken & wachtwoord instellen)
● Installatie basis systeem
● Installatie van packages
● Kernel (/boot)
● Bootloader
● Grub / Lilo

6. Filesystem Hierarchy StandardFilesystem Hierarchy Standard
● Voorspellen locatie bestanden
● Software / OS
● Gebruikers
● Bestandsysteem
● Bestanden die kunnen gedeeld worden <->
Bestanden die NIET kunnen gedeeld worden
● Statisch <-> Variabel

7. Filesystem Hierarchy StandardFilesystem Hierarchy Standard
● / - 'root' filesystem – start punt voor alles
● /bin - 'binary' – uitvoerbare bestandeen (voor gebruikers)
● /boot - bestanden noodzakelijk voor booten (opstarten)
● /dev - 'devices' – speciale directory (niet aanpassen)
● /etc - '' - systeem configuratie
● /home - peresoonlijke files
● /lib - gedeelde libraries
● /lost+found – filesystem controle
● /media - verwijderbare media (usb disk, cdroms)
● /mnt - permanente mounts
● /opt - optional – externe software (bv java, ...)

8. Filesystem Hierarchy StandardFilesystem Hierarchy Standard
● /proc - kernel info / configuratie
● Voorbeeld: 'cat /proc/cpuinfo'
● /root - 'home' folder van root gebruiker
● /sbin - systeem binaries. Enkel beheerder heeft toegang
● /selinux- pseudo-filesysteem (zoals proc) voor selinux (security)
● /srv - plaats om bestanden aan te bieden door services
● /tmp - tijdelijke bestanden
● /usr - deelbare, -optionele) alleen-lezen data. Niet vereist om basis
systeem werkend te krijgen.
● Verder onderverdeeld in: bin, lib, sbin, ...
● /var - 'variabel' – snel veranderende data
● /var/log - log bestanden
● /var/spool - nog te verwerken bestanden (mail bv)
● ...

9. RunlevelsRunlevels
● Linux opstarten:
● bootloader -> kernel
● init (/etc/inittab)
– runlevels
● Runlevel bepaalt welke services opgestart
worden
● Speciale runlevels:
● 0: halt (shutdown)
● 6: reboot
● 1: single user
● 5: start grafische interface

10. RunlevelsRunlevels
● /etc/init.d/
● opstart scripts
● /etc/rc*.d/
● runlevel configuratie
●
symlinks (gebruik ls -l)
● Configuratie tools:
● rcconf
● service
●
chkconfig (chkconfig -l -A)

11. ShellShell
● Text based - Terminal
● Shell: Bash
● Prompt (username / hostname / directory)
● Build in commands:
– echo, exit, export, history, kill, ...
● Ctrl-c : afbreken
● Ctrl-r : zoeken in history

12. ShellShell
● Uitvoeren van commando's
● ls <opties> <argumenten>
ls --help
ls -la
● Bewegen door directory structuur
● Relatieve vs Absolute paden
– '.' '..'
– ~
– vb1: ../../folder
vb2: /path/to/folder
vb3: ~/folder/
● Commandos:
– pwd
– cd
– ls

13. ShellShell
● Hulp op de shell:
● commando --help
● man <commando>
q - afsluiten
/zoekstr - zoeken
– Zoek op wat '-o' doet bij het 'ls' commando

14. ShellShell
● Bestand & Directory operaties
● mkdir - make dir
● touch - maakt lege bestanden aan
● cp - copy
● mv - move
● rm, rmdir - remove / removedir
● cat
● less, more
cat bestand.txt | less
● find
find . -iname *.log

15. ● Maak een volgende structuur aan (mkdir, touch)
<home-folder><home-folder>
`-- handson`-- handson
|-- nog_een_folder|-- nog_een_folder
| `-- bestand1| `-- bestand1
`-- voorbeeld`-- voorbeeld
`-- sub`-- sub
|-- file1|-- file1
|-- file2|-- file2
`-- file3`-- file3● Kopieer bestand1 naar bestand2 in dezelfde map
● ls /dev | more
ls /dev | less (ls afsluiten met 'q')

16. Quick solutionQuick solution
Sneller alternatief:
mkdir -p handson/voorbeeld/sub
mkdir handson/nog_een_folder
Nog sneller:
mkdir -p handson/{voorbeeld/sub,nog_een_folder}
Bestanden aanmaken mbv (bash-)scripting
for nr in `seq 1 3`; do touch handson/voorbeeld/sub/file$nr; done
mkdir handson
mkdir handson/voorbeeld
mkdir handson/voorbeeld/sub
mkdir handson/nog_een_folder
touch handson/nog_een_folder/bestand1
touch handson/voorbeeld/sub/file1
touch handson/voorbeeld/sub/file2
touch handson/voorbeeld/sub/file3
cp handson/nog_een_folder/bestand1 handson/nog_een_folder/bestand2

17. Text EditorsText Editors
● vi (vim = vi improved)
● commando's:
– esc - verlaat huidige mode
– i - insert mode
– x - wis karakter
– dd - wis lijn
dw - wis woord
– :q - afsluiten
:q! - geforceerd afsluiten (niet opslaan)
– :w - opslaan
:wq - opslaan en afsluiten (idem :x)
● nano
● toetsenbord combinaties onderaan: ctrl-?

18. Systeem commandosSysteem commandos
● ps
● kill
● top
● df
● du
● shutdown
● sudo (visudo!)
su / su <user>
sudo su <-> sudo su -
● which
● PATH variabele

19. Users / Groups and PermissionsUsers / Groups and Permissions
● Gebruikers
● User IDs / Group IDs
● /etc/passwd, /etc/shadow
● /etc/group, /etc/gshadow
● useradd, usermod, userdel, id, 'who am i', w
– id root
● Permissies op filesystem:
● ID, GID (numeriek)
● Bitmask

20. PermissiesPermissies
● drwxr-xr-x 2 handson users 4096 Nov 4 08:07 folder
● r : read
w : write
x : execute (andere betekenis bij folders)
● <user><group><other>
●
drwxr-xr-x
- : normaal bestand
d : directory
l : symbolische link
c : 'character' device (printer, tty)
b : 'block' device (disk, cdrom)

21. Number Binary Rights
0 000 ­­­
1 001 ­­x
2 010 ­w­
3 011 ­wx
4 100 r­­
5 101 r­x
6 110 rw­
7 111 rwx
Permissies: OctaalPermissies: Octaal

22. Permissies: AanpassenPermissies: Aanpassen
● chown - change owner
chgrp - change group
● chmod - change file mode bits
● voorbeelden:
●
chown handson bestand
chgrp users bestand
chown handson:users bestand
chown :users bestand
●
chmod 700 bestand
chmod u=rwx,g-rwx,o-rwx bestand
chmod a+w bestand

23. Software InstallatieSoftware Installatie
● RPM / DEB
● Ubuntu ~ debian
● DPKG
● .deb pakketten – binary of source
● hoofd pakket management tool
● APT - Advanced Package Tool
● Frontend voor dpkg
● Automatisch downloaden / installeren pakketten
● Aptitude

24. APTAPT
● /etc/apt/sources.list
● apt-get
● apt-get update
● apt-get upgrade
● apt-get install
● apt-get remove
● apt-cache
● apt-cache search

25. APTAPT
● Zoek een alternatief om runlevel(s) te
configureren
● Installeer een van deze programmas
● Gebruik het programma om de cron daemon te
starten (cron voert commando's uit op
geconfigureerde tijdstippen)

26. NetworkingNetworking
● Configuratie
● Ubuntu maakt gebruik van 'NetworkManager'
● Manuele configuratie via 'ifconfig'
– ifconfig -a - lijst alle interfaces
ifconfig eth0 - toon configuratie van eth0
– ifconfig eth0 192.168.0.1/24
● Automatische configuratie via dhcp
– dhclient eth0
● /etc/network/interfaces
– Configuratie bij het opstarten

27. Systeem configuratieSysteem configuratie
● /etc
● Algemene Systeem Configuratie:
– Debian: /etc/default
– Redhat: /etc/sysconfig
– ...
● Pakketten
– /etc/apache2/
– /etc/cron*
ls /etc/cron*
– ...

28. Remote werken via SSHRemote werken via SSH
● Belang van Encryptie
● Onveilige protocollen:
– telnet, ftp, http, pop3, imap
– voorbeeld smtp login -> 'plain' password
● Veilige alternatieven:
– ssh
ftps, https, pop3s, imaps mbv ssl (Secure Socket Library)
● SSH
●
ssh -l <user> <remote host>
● ssh-keys

29. ssh-keygenssh-keygen
● Aanmaken van een key pair:
● private key
● public key
●
ssh-keygen
– ~/.ssh/id_rsa
– ~/.ssh/id_rsa.pub
● Inhoud id_rsa.pub naar remote host toevoegen aan
bestand:
– ~/.ssh/authorized_keys