SlideShare a Scribd company logo
1 of 43
MENORES INMIGRANTES vigo 1603 2 0 0 7 Carme Verde Diego [email_address] Esta obra está bajo una licencia de  Creative   Commons
ÍNDICE 1. QUE SON OS “MENORES INMIGRANTES / ESTRANXEIROS”? Distinción entre “inmigrante” e “estranxeiro” Distinción entre Menores inmigrantes acompañados e Menores inmigrantes non acompañados Os Menores inmigrantes en España: problemática asociada aos “fillos de inmigrantes” e a “reagrupación familiar” 1.1 1.2 2. 3. 4. DEFINICIÓNS DOS  MINAS  E NÚMERO DELES EN EUROPA 5. MENORES INMIGRANTES CARACTERIZACIÓN DOS  MINA  EN EUROPA Os Menores inmigrantes non acompañados:  MINA, MENA, MEINA
ÍNDICE 6. OS  MINA  EN ESPAÑA: NÚMERO E INCREMENTO CARACTERIZACIÓN DOS  MINA  EN ESPAÑA 9. PROTOCOLO DE ACTUACIÓN CON  MINAS  EN ESPAÑA 10. A INTERVENCIÓN SOCIAL CON  MINAS  EN ESPAÑA QUÉ SINTEN OS  MINA ?: CARACTERÍSTICAS PROPIAS MENORES INMIGRANTES PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS  MINA  EN ESPAÑA OS  MINA  EN ESPAÑA: NACIONALIDADE E SEXO OS  MINA  EN ESPAÑA POR COMUNIDADES AUTÓNOMAS 7. 8. 13. 11. 12.
ÍNDICE SUXESTIÓNS PARA RESOLVER OS PROBLEMAS DE ATENCIÓN AOS MINA RESPECTO DOS CENTROS ENTIDADES E INSTITUCIÓNS QUE TEÑEN DENUNCIADO O TRATO DADO AOS  MINA  EN ESPAÑA 14. MENORES INMIGRANTES 16. 15. SUXESTIÓNS PARA RESOLVER OS PROBLEMAS DE ATENCIÓN AOS MINA RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA
“ Inmigrantes” son todas aquelas persoas que migran: que establecen a súa residencia habitual nun lugar diferente ao seu de orixe. É un concepto “sociolóxico” que alude aos movementos migratorios das poboacións DISTINCIÓN ENTRE “INMIGRANTE” E “ESTRANXEIRO” “ Estranxeiro” é aquela persoa que non posúe a nacionalidade española, ou o pasaporte español. É un concepto xurídico que remite a lexislación de estranxeiría Os Menores dos que imos falar son maioritariamente “inmigrantes” e “estranxeiros” pero tamén existen en España menores fillos de estranxeiros nacidos aquí que nunca “migraron” (este é o seu país de orixe) e menores que teñen obtido a nacionalidade española (por exemplo, por nacemento) e que non son estranxeiros a pesar de ter migrado MENORES INMIGRANTES
DISTINCIÓN ENTRE MENORES “INMIGRANTES” MENORES ACOMPAÑADOS 1 2 MENORES INMIGRANTES MENORES NON ACOMPAÑADOS
Son aqueles que teñen proxenitores e/ou tutores legais dos cales depende a súa protección e coidado residindo en España  MENORES ACOMPAÑADOS Son  fillos de inmigrantes  asentados en España que viven en España cos seus proxenitores 1 MENORES INMIGRANTES Son fillos de inmigrantes asentados en España que viven no estranxeiro (no seu país de orixe) esperando a súa  reagrupación familiar  en España cos seus proxenitores e/ou tutores 1.1 1.2
MENORES ACOMPAÑADOS Fillos de inmigrantes Con proxenitores e/ou tutores en situación familiar de irregularidade administrativa:  perden os seus dereitos  esenciais: -educación, saúde, protección social- aos 16 anos e chegados aos 18 anos poden ser –e son- expulsados do Estado español. MENORES INMIGRANTES A única saída legal a esta situación é a regularización dos proxenitores/tutores.  O Defensor del Pueblo, xuristas recoñecidos (Gloria González Agudelo, 2006) e numerosas ONGs solicitan que estes menores poidan opter o permiso de residencia por arraigo en circunstancias excepcionais (R.D. 2393/2004, art.45) 1.1 Con proxenitores e/ou tutores residindo legalmente en España:  teñen os mesmos dereitos que calquera menor de nacionalidade española b) a)
MENORES ACOMPAÑADOS Reagrupación familiar Con proxenitores e/ou tutores en situación familiar de irregularidade administrativa:  non se permite a reagrupación familiar MENORES INMIGRANTES A política actual de inmigración en España está diseñada para permitir a entrada de estranxeiros vinculada co traballo sen atender a posible emigración de familias completas senón tan só de persoas individuais en tanto que “traballadores”. De xeito que a reagrupación familiar non se entende nestes momentos como un dereito do menor “á vida familiar” (Convenio europeo de Derechos humanos; art.8) a) Con proxenitores e/ou tutores residindo legalmente en España:  teñen que esperar aproximadamente 1 ano  para a tramitación e obter unha resposta positiva a súa solicitude por parte da administración que verifica que existe unha “vivenda axeitada para o menor e medios suficientes para o seu mantemento” en España. b) 1.2
Son aqueles menores que  NON  teñen proxenitores e/ou tutores legais dos cales depende a súa protección e coidado residindo en España e/ou nos seus países de orixe MENORES NON ACOMPAÑADOS Son  fillos de inmigrantes  asentados en España que teñen sido abandonados polas súas familias atopándose en  situación de desamparo 2 MENORES INMIGRANTES Son menores que teñen  emigrado en soedade  co consentimento ou non das súas familias establecéndose en España de xeito irregular pola ilegalidade do seu acceso ao territorio español 2.1 2.2
Consello de Europa MENORES NON ACOMPAÑADOS : MINA ,  MENA  OU  MEINA Aqueles nenos e adolescentes menores de 18 anos, nacionais de terceiros países, que se atopan no país receptor sen a protección dun familiar ou adulto responsable que habitualmente se faga cargo do seu coidado, xa sexa legalmente ou de acordo aos usos e costumes. MENORES INMIGRANTES
ACNUR: Alto Comisionado de las Naciones Unidas para los Refugiados (1997) MENORES NON ACOMPAÑADOS : MINA ,  MENA  OU  MEINA Os nenos e adolescentes menores de 18 anos, que se atopan fora do seu país de orixe e están separados de ámbolos dous proxenitores ou da persoa que por lei ou costume os tivera ao seu cargo. Algúns destes menores están absolutamente sós namentres que outros conviven con outros familiares. MENORES INMIGRANTES
ACNUR: (1997) MENORES NON ACOMPAÑADOS : MINA ,  MENA  OU  MEINA Os menores non acompañados poden ter solicitado asilo por medo á persecución, á falta de protección ante a violación de Dereitos Humanos, conflictos armados e/ou graves disturbios no seu país de orixe. Algúns deles poden ter sido víctimas de tráfico ou outro tipo de explotación ou poden ter viaxado a Europa fuxindo de situacións de pobreza severa. Moitos destes menores teñen vivido experiencias terribles e teñen sobrevivido a circunstancias de extrema dureza. MENORES INMIGRANTES
SON MENORES QUÉN SON OS  MINA ,  MENA  OU  MEINA ? MENORES INMIGRANTES LEXISLACIÓN SOBRE MENORES   SON ESTRANXEIROS LEXISLACIÓN DE ESTRANXEIRÍA
MENORES NON ACOMPAÑADOS EN EUROPA TOTAL 34.137 Elaboración de Mª Luisa Setién e Isabel Berganza , 2006 Datos do ano 2002 8 Portugal 70 Finlandia 137 Dinamarca 147 Grecia 165 Eslovenia 227 Croacia 550 Suecia 873 Alemania 894 Noruega 913 Bélgica 1.673 Suiza 1.974 Francia 2.400 Austria 2.717 Irlanda 3.232 Holanda 5.883 Italia 5.945 Reino Unido 6.329 España MINAS NO 2002 PAÍS EUROPEO
OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EX-YUGOSLAVIA, EX- URSS, IRÁN, IRAK, ALBANIA, TURQUÍA, RUMANÍA, AFGANISTÁN, ÁFRICA CENTRAL E SUBSAHARIANA MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA MARRUECOS, ARXELIA, RUMANÍA, ÁFRICA SUBSAHARIANA PROCEDEN MOTIVOS POLÍTICOS (ASILO) ECONÓMICOS ENTRADA ILEGAL EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN BÉLXICA, DINAMARCA EN ESPAÑA EN ESPAÑA, FRANCIA MAFIAS SEN MAFIAS
OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA POR ASILO POLÍTICO MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA POR TRABALLO:  SEN DOCUMENTACIÓN, IRREGULARMENTE ACCESO AO TERRITORIO OFRÉCENSE RECURSOS ASILO (Convención sobre o Estatuto dos Refuxiados, 1951) ASILO, PROTECCIÓN EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN ESPAÑA EN FRANCIA, ITALIA PROTECCIÓN EN BÉLXICA, SUIZA,  PERCEPCIÓN SOCIAL HOSTILIDADE ALARMA SOCIAL EN ESPAÑA
OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA INDIVIDUAL, FAMILIAR, SOCIAL MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA DECISIÓN MIGRATORIA CONTACTO COA FAMILIA DE ORIXE INEXISTENTE EXISTENTE EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN FRANCIA, ESPAÑA ENVÍO DE DIÑEIRO: TRABALLO CLANDESTINO ENVÍO DE DIÑEIRO: MENDICIDADE ENVÍO DE DIÑEIRO: ROUBO
OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA MENORES ENTRE 15 e 18 ANOS, VARÓNS MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA PERFIL ITINERARIO COMÚN DETECCIÓN DO MENOR EN FRONTEIRA OU NA RÚA PERÍODO DE ESPERA CUN RECURSO DE TRANSICIÓN EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN FRANCIA, ESPAÑA ASIGNACIÓN DUN RECURSO DEFINITIVO OU EXPULSIÓN (ASILO) EXPULSIÓN DO SISTEMA DE PROTECCIÓN SOCIAL AOS 18 ANOS AS VECES, EXPULSIÓN DO PAÍS
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA ESPAÑA, 1998 811 ESPAÑA, 2004 9.117 MENORES INMIGRANTES ESPAÑA, 2001 2.548 ESPAÑA, 2002 6.329 ESPAÑA, 2005 11.411
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MARROQUÍES (75%) RUMANOS ARXELINOS GHANA (asilo) MENORES INMIGRANTES VARÓNS DE 14 A 16 ANOS ESCASO Nº DE NENAS  VULNERABILIDADE EXTREMA:  PROSTITUCIÓN E SERVIZO DOMÉSTICO
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MENORES INMIGRANTES Fonte: Elaboración propia a partir de El País 09/09/2005 A FINAIS DO ANO 2006 CANARIAS E ANDALUCÍA EXPRESAN A SÚA COMPLETA INCAPACIDADE PARA ATENDER ENTRE 700 E 900 MENORES QUE COMENZARON A SER TRASLADADOS AO RESTO DAS COMUNIDADES AOS INICIOS DO 2007 100,00 3,62 5,19 14,33 17,61 14,42 1,32 29,23 % MINAS 11.411 TOTAL 413 Melilla 592 Ceuta 1.635 Madrid 2.009 Comunidad Valenciana 1.645 Cataluña 151 Canarias 3.335 Andalucía MINAS ACOLLIDOS A 30 DE XUÑO DE 2005 COMUNIDADE AUTÓNOMA
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA CHEGADA EN PATERAS MENORES INMIGRANTES MENOR NON ACOMPAÑADO: SITUACIÓN DE DESAMPARO ILEGAL ACCESO AO TERRITORIO STATUS XURÍDICO NOS BAIXOS DOS CAMIÓNS SEN DOCUMENTACIÓN  SEN PODER TRABALLAR  SITUACIÓN ADMINISTRATIVA IRREGULAR TIPOLOXÍA BÁSICA MENORES EN DESAMPARO EN ORIXE  (nenos da rúa: 15%; nenos de “barrio” 35%) MENORES ENVIADOS POLAS FAMILIAS (políticos/económicos)
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA CONFIRMACIÓN MÉDICA DA IDADE AO MINISTERIO FISCAL MENORES INMIGRANTES ORDE DE EXPULSIÓN DO PAÍS SE É MAIOR DE IDADE PROTOCOLO DE ACTUACIÓN SE É MENOR DE IDADE DETECCIÓN DO MENOR EN FRONTEIRA OU NA RÚA INTERNAMENTO EN CENTRO DE 1ª ACOLLIDA ALIMENTO, ALOXAMENTO, VESTIMENTA, IDADE MEDIDAS DE PROTECCIÓN
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MENORES INMIGRANTES REAGRUPAMENTO FAMILIAR MEDIDAS DE PROTECCIÓN SE É MENOR DE IDADE INTERNAMENTO EN CENTRO RESIDENCIAL PARA MENORES  PROGRAMA INTEGRAL DE INTERVENCIÓN REGRESO AO ORIXE  se non existe risco ou perigo para o menor (integridade da súa vida, persecución, familia) RD 2393/2004; art. 92.4 RESPECTO POR: HÁBITOS CULTURAIS RELIXIÓN IDIOMA ATENCIÓN SANITARIA INTEGRACIÓN SOCIAL INTEGRACIÓN CULTURAL INTEGRACIÓN EDUCATIVA INTEGRACIÓN LABORAL
OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MENORES INMIGRANTES SE É MENOR DE IDADE DICTADO INTERNAMENTO EN CENTRO PARA MENORES  ACCESO AO PERMISO DE RESIDENCIA AOS NOVE MESES   MEDIDAS DE PROTECCIÓN EN ESPERA POLO POSIBLE REAGRUPAMENTO FAMILIAR ACCESO AO PERMISO DE TRABALLO CON 16 ANOS  sen necesidade de satisfacer os requisitos para traballadores adultos estranxeiros: que non existan demandantes de emprego de nacionalidade española que poidan cubrir o posto de traballo solicitado
A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES CARACTERÍSTICAS DO CENTRO TAMAÑO FUNCIONAMENTO PISOS  RESIDENCIAS DE 10 A 30* ESPECIFICIDAD UBICACIÓN EXCLUSIVOS ESTRANXEIROS*  MIXTOS CON ESPAÑOIS EXTRARRADIO*  INTEGRADO  CON / SIN PERSOAL DE SEGURIDADE  HORARIOS NOCTURNOS E/OU DIURNOS  XESTIÓN PÚBLICA OU PRIVADA  CONDICIÓNS E GARANTÍAS DOS CONVENIOS DOTACIÓN DE RECURSOS E DE PLANTILLA CONDICIÓNS LABORAIS DOS EMPREGADOS CAPACITACIÓN DOS TRABALLADORES
A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES TIPO DE INTERVENCIÓN ESPECIALIZACIÓN POLOS TIPOS DE CENTRO  CENTROS DE  1ª ACOLLIDA INTERVENCIÓN URXENTE: ALIMENTO, ALOXAMENTO, VESTIMENTA  CENTROS DE  ACOLLIDA:  2 MESES- 1 ANO ATENCIÓN SANITARIA INTEGRACIÓN SOCIAL: ESCOLARIZACIÓN, FORMACIÓN PRELABORAL TRÁMITES DE DOCUMENTACIÓN COÑECEMENTO DO PAÍS RECURSO DEFINITIVO: ATA OS 18 PISO  PENSIÓN FAMILIA DE ACOLLIDA
A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES TIPO DE INTERVENCIÓN DIVERSIDADE DO EQUIPO EDUCATIVO SEXO PROCEDENCIA IDIOMA MÉDICOS, PSICÓLOGOS, PSIQUIATRAS, EDUCADORES DE RÚA, EDUCADORES SOCIAIS, TRABALLADORES SOCIAIS, ETC PERFIL PROFESIONAL
A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES TIPO DE INTERVENCIÓN DIVERSIFICACIÓN DOS RECURSOS ESPECIFICIDADE DE ORIXE CULTURAL IDADE (DIFICULTADES PARA TRABALLAR E ACOLLER ADOLESCENTES) AUSENCIA DE FAMILIA EXTENSA CENTROS RESIDENCIAIS PISOS TUTELADOS FAMILIAS DE ACOLLIDA
CARACTERÍSTICAS PROPIAS DOS MINA ( Calvo de Leon, 2003  ) 1. Valores e relacións fundamentadas en parámetros culturais diferentes Carencias de escolarización e de formación laboral.   Adaptación escolar difícil e mercado laboral pechado (tanto por cuestións legais, como pola súa escasa cualificación) Expectativas persoais irreais, distorsionadas polos medios de comunicación ou polos propios compañeiros   2. 3. Descoñecemento (especialmente ao principio) do medio no que se atopan e do idioma español. 4. 5. MENORES INMIGRANTES Situación de desarraigo, de soedade, de medo, desconfianza 6. Falta de cariño, de apoio emocional, de rede estable de axuda 7.
CARACTERÍSTICAS PROPIAS DOS MINA ( Calvo de Leon, 2003  ) 8. Viven unha forte  ruptura de expectativas , debida á tensión permanente entre a realización do seu proxecto migratorio -que inclue responsabilidades de adulto, ser autosuficiente e ata sustentador da familia de orixe- e a súa condición de MINA -individuo dependente, en situación de desamparo, sobre o que o Estado ten competencias de intervención- que lle impón a sociedade de acollida.   MENORES INMIGRANTES
CARACTERÍSTICAS PROPIAS DOS MINA ( Calvo de Leon, 2003  ) 9. MENORES INMIGRANTES 10. 11. 12. 13. A maioría atopa dificultades na súa adaptación e a súa integración. Algúns manifestan serios problemas de convivencia con impulsos de carácter agresivo (en especial nos centros) Algúns acaban por vivir nas rúas: son “nenos da rúa”: con fame, falta de condicións hixiénicas, enfermedades, e marxinalización das súas actividades: prostitución, roubo Destes o 45% consumen substancias tóxicas (pegamento, hachís). Algúns chegan a delinquir (pequenos roubos de alta alerta social).  Os menores infractores estranxeiros son 0 16,48% (3.777) do total de menores infractores  (19.129; 83,51%) Datos do ano 2006
PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA 1 MENORES INMIGRANTES 1.1 SATURACIÓN EXTREMA DOS CENTROS MASIFICACIÓN E HACINAMENTO  AUSENCIA DE PROGRAMAS DE INTERVENCIÓN ESPECIALIZADA REDUCIDA CALIDADE NA ASISTENCIA INCAPACIDADE PARA A ATENCIÓN 1.2 1.3 1.4 INEXISTENCIA DE LAZOS EMOCIONAIS ESTABLES CO PERSOAL  1.5
PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA MENORES INMIGRANTES 2 3 4 5 OS MENORES SON REPATRIADOS SEN TER SIDO ESCOITADOS OS MENORES SON REPATRIADOS SEN QUE EXISTA INFORME SOCIAL PREVIO DO PAÍS DE ACOLLIDA RETENCIÓN DOS PASAPORTES OS MENORES PARA IMPEDIR A SÚA REGULARIZACIÓN (denuncia de Rompamos el silencio) OS MENORES SON REPATRIADOS SEN TER AVOGADO PROPIO QUE DEFENSA OS SEUS INTERESES (NON OS DA COMUNIDADE) LO. 4/2000, art.22.2 6 PRÁCTICAS DISCIPLINARIAS ABUSIVAS: GOLPES, CASTIGOS COLECTIVOS E AMEAZAS DE EXPULSIÓN (Human Rights Watch)
PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA 7. MENORES INMIGRANTES 8. 8.1 8.2 VIOLENCIA PSÍQUICA E FÍSICA POR PARTE DA POLICÍA MARROQUÍ CON MENORES REPATRAIDOS (Human Rigth Watch) OS MENORES SON “ATRAPADOS” NOS CENTROS DE MADRUGADA PARA SER REPATRIADOS: SEN PREVIO AVISO, SEN PODER RECOLLER AS SÚAS COUSAS, SEN GARANTÍAS NO REGRESO SON ABANDOADOS EN MARROCOS (SOS RACISMO, 2005) POLA RAZÓN ANTERIOR OS MENORES FAN TURNOS DE NOITE PARA VIXIAR SE VEN A POLICÍA: TEÑEN SÁBANAS ATADAS AS XANELAS PARA DESCOLGARSE DELAS E FUXIR (SOS RACISMO, 2005) POR TODO O DITO O SISTEMA DE PROTECCIÓN RESULTA SER UN FRACASO: OS MENORES ACABAN NAS RÚAS TRABALLANDO ILEGALMENTE, MENDIGANDO OU ROUBANDO
SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 1.  MENORES INMIGRANTES 2. RESPECTO DOS CENTROS REDUCCIÓN DO HACINAMENTO E MASIFICACIÓN DISTRIBUINDO MENORES EN CENTROS DE COMUNIDADES AUTÓNOMAS DIVERSAS (NON EN MARROCOS*) E PROCURANDO FAMILIAS DE ACOLLIDA A PODER SER DE ORIXE MAGREBÍ (PRODENI, 2007) Extremadura vai acoller a 50; Cataluña a 40; Galicia a 30; Castilla e León 20; Castilla La Mancha 18; Asturias 16; Aragón 16; Comunidade Valenciana 15; Cantabria 13; Baleares 10; Murcia 10; Navarra 10; Ceuta 4. INTERVENCIÓNS SOCIAIS BASEADAS EN PRÁCTICAS EDUCATIVAS INTEGRAIS (RELIXIÓN, CULTURA, IDIOMA) E TEMPORALMENTE COMPLETAS  (NON “SOLTAR” AOS MENORES*) GARANTÍAS DE ADECUACIÓN ESPACIAL, SANITARIA E EDUCATIVA (INCLUINDO A AXEITADA CAPACITACIÓN DO PERSOAL  QUE ATENDE AOS MENORES) 3.
SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 1.  MENORES INMIGRANTES 2. 3. 2.3 RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA CON MENORES SOLICITOUSE LARGAMENTE A RETIRADA DA INSTRUCCIÓN 3/2003 QUE EQUIPARABA AOS MENORES DE 16 ANOS CON MENORES EMANCIPADOS E POLO TANTO ADULTOS  (Conseguise e na actualidade está en vigor a Instrucción 6/2004) RETORNO CON GARANTÍAS PROCESUAIS QUE SEXAN ESCOITADOS  QUE TEÑAN AVOGADO PROPIO QUE EXISTA INFORME SOCIAL SOBRE A FAMILIA DE ORIXE 2.1 2.2 RETORNO CON GARANTÍAS POR PARTE DE MARROCOS: A SÚA FAMILIA OU A UN CENTRO DE PROTECCIÓN AXEITADO
SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 4.  MENORES INMIGRANTES 5. 6. RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA CON MENORES IMPEDIR –AVOGADOS E XUICES- A EXPULSIÓN DE MENORES CANDO SE SOSPEITE QUE NON SE RESPECTAN OS SEUS DEREITOS (TRES REPATRIACIÓN ABORTADAS EN 2006) DESOBEDIENCIA CIVIL NO CASO DE QUE A LEXISLACIÓN DE ESTRANXEIRÍA QUEIRA IMPORSE SOBRE A PROTECCIÓN DOS MENORES (SOS RACISMO 2005) MINIMIZAR AS POLÍTICAS DE “CONTROL DE FRONTEIRAS” E SUBSITUÍLAS POR/ OU AUMENTAR AS POLÍTICAS DE COOPERACIÓN E DESENVOLVEMENTO DOS PAÍSES DOS CALES PROCEDEN OS  MINA
SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 7.  MENORES INMIGRANTES 8. 10. RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA CON MENORES COLABORACIÓN EXTREMA ENTRE MARROCOS E ESPAÑA FIRMA POR PARTE DE ESPAÑA DA CONVENCIÓN INTERNACIONAL SOBRE A PROTECCIÓN DE TODOS OS TRABALLADORES MIGRATORIOS E AS SÚAS FAMILIAS (1990; EN VIGOR, 1 DE XULLO DE 2003; RATIFICADA POR 34 PAÍSES) COLABORACIÓN EXTREMA ENTRE ADMINISTRACIÓNS PARA TUTELAR AOS MENORES (Ministerios, Delegacións do Goberno, Consellerías de Benestar social, Cidade autónomas, etc) COLABORACIÓN EXTREMA ENTRE ADMINISTRACIÓNS PARA COORDINAR MODELOS DE INTERVENCIÓN SOCIO-EDUCATIVA CON MINAS 9
ENTIDADES E INSTITUCIÓNS QUE DENUNCIAN O TRATO AOS MINA 1.  MENORES INMIGRANTES 2. 3. HUMAN RIGHT WATCH  S.O.S. RACISMO ANDALUCÍA ACOGE PRODENI SAVE THE CHILDREN ASOCIACIÓN PRO DERECHOS HUMANOS DE ANDALUCÍA  APDHA ROMPAMOS EL SILENCIO PROYECTO CON RED 4. 5. 6. 7. 8.
ENTIDADES E INSTITUCIÓNS QUE DENUNCIAN O TRATO AOS MINA 9.  MENORES INMIGRANTES 10 11 DEFENSOR DEL PUEBLO ANDALUZ DEFENSOR DEL PUEBLO DEL PAÍS VASCO DEFENSOR DEL PUEBLO DE ARAGÓN DEFENSORÍAS DEL PUEBLO RED EUROPEA DE DEFENSORES DEL MENOR  ENOC 12 13 14 CONSEJO GENERAL DE LA ABOGACÍA ESPAÑOLA 15 U.G.T. (SINDICATO) 16
MENORES INMIGRANTES vigo 1603 2 0 0 7 Carme Verde Diego [email_address]

More Related Content

Viewers also liked

Presentación de informática (Diversidad cultural en México)
Presentación de informática (Diversidad cultural en México)Presentación de informática (Diversidad cultural en México)
Presentación de informática (Diversidad cultural en México)GastelumAngel
 
Acuerdo Mexico-Japon
Acuerdo Mexico-JaponAcuerdo Mexico-Japon
Acuerdo Mexico-JaponESCOMEX
 
Culturas Extranjeras En MéXico
Culturas Extranjeras En MéXicoCulturas Extranjeras En MéXico
Culturas Extranjeras En MéXicomariangiecdi
 
La cultura japonesa
La cultura japonesaLa cultura japonesa
La cultura japonesaRosa Pérez
 
Diversidad cultural
Diversidad culturalDiversidad cultural
Diversidad culturalmterradillos
 
Diversidad cultural en méxico
Diversidad cultural en méxicoDiversidad cultural en méxico
Diversidad cultural en méxicoerickcuamatzi
 
Cultura japonesa
Cultura japonesaCultura japonesa
Cultura japonesaLESS01
 
Japón Presentación
Japón PresentaciónJapón Presentación
Japón PresentaciónBesna Goite
 
Japón y algunas generalidades.
Japón y algunas generalidades.Japón y algunas generalidades.
Japón y algunas generalidades.Diego Mejia
 
Japon y su_cultura[1]
Japon y su_cultura[1]Japon y su_cultura[1]
Japon y su_cultura[1]Lucelida77
 
Entorno político, cultural y social de Japón
Entorno político, cultural y social de JapónEntorno político, cultural y social de Japón
Entorno político, cultural y social de JapónGabriela Fernández
 

Viewers also liked (20)

Presentación de informática (Diversidad cultural en México)
Presentación de informática (Diversidad cultural en México)Presentación de informática (Diversidad cultural en México)
Presentación de informática (Diversidad cultural en México)
 
Acuerdo Mexico-Japon
Acuerdo Mexico-JaponAcuerdo Mexico-Japon
Acuerdo Mexico-Japon
 
Mexico japón
Mexico japónMexico japón
Mexico japón
 
Culturas Extranjeras En MéXico
Culturas Extranjeras En MéXicoCulturas Extranjeras En MéXico
Culturas Extranjeras En MéXico
 
La cultura japonesa
La cultura japonesaLa cultura japonesa
La cultura japonesa
 
Diversidad cultural
Diversidad culturalDiversidad cultural
Diversidad cultural
 
Diversidad cultural
Diversidad culturalDiversidad cultural
Diversidad cultural
 
Diversidad cultural en méxico
Diversidad cultural en méxicoDiversidad cultural en méxico
Diversidad cultural en méxico
 
Las maras
Las marasLas maras
Las maras
 
Cuadro comparativo
Cuadro comparativoCuadro comparativo
Cuadro comparativo
 
Cultura japonesa
Cultura japonesaCultura japonesa
Cultura japonesa
 
Japón Presentación
Japón PresentaciónJapón Presentación
Japón Presentación
 
Japon
JaponJapon
Japon
 
Diversidad cultural de Mexico
Diversidad cultural de MexicoDiversidad cultural de Mexico
Diversidad cultural de Mexico
 
Japón y algunas generalidades.
Japón y algunas generalidades.Japón y algunas generalidades.
Japón y algunas generalidades.
 
China
ChinaChina
China
 
Japon y su_cultura[1]
Japon y su_cultura[1]Japon y su_cultura[1]
Japon y su_cultura[1]
 
Moli viaja a china
Moli  viaja  a  chinaMoli  viaja  a  china
Moli viaja a china
 
Viajamos A China
Viajamos A ChinaViajamos A China
Viajamos A China
 
Entorno político, cultural y social de Japón
Entorno político, cultural y social de JapónEntorno político, cultural y social de Japón
Entorno político, cultural y social de Japón
 

Similar to M E N O R E S M I N A

Un billete, una vida.
Un billete, una vida.Un billete, una vida.
Un billete, una vida.Miren Linaza
 
La PoblacióN EspañOla1.1
La PoblacióN EspañOla1.1La PoblacióN EspañOla1.1
La PoblacióN EspañOla1.1herodes1
 
Inmigración
InmigraciónInmigración
Inmigraciónfernadri
 
Visita al Gurugu
Visita al GuruguVisita al Gurugu
Visita al GuruguEurofec
 
T.2. la población europea y española
T.2. la población europea y españolaT.2. la población europea y española
T.2. la población europea y españolaSergio Guerrero
 
Atrapa un millón - Cáritas
Atrapa un millón - CáritasAtrapa un millón - Cáritas
Atrapa un millón - Cáritasjaviergranba
 
Power point tema 6 sociales
Power point tema 6 socialesPower point tema 6 sociales
Power point tema 6 socialesbelendr1993
 
Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)
Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)
Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)gatoramiro
 
Tema 15 elena y celia
Tema 15 elena y celiaTema 15 elena y celia
Tema 15 elena y celiaBlanca Román
 
Vicenç Navarro. Gráfica de gasto social en España
Vicenç Navarro. Gráfica de gasto social en EspañaVicenç Navarro. Gráfica de gasto social en España
Vicenç Navarro. Gráfica de gasto social en EspañaPSC Sentmenat
 
Proyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía Pardo
Proyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía PardoProyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía Pardo
Proyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía PardoElenaTorres345
 
Proyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardo
Proyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardoProyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardo
Proyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardoElenaTorres345
 

Similar to M E N O R E S M I N A (20)

Un billete, una vida.
Un billete, una vida.Un billete, una vida.
Un billete, una vida.
 
Inmigracion
InmigracionInmigracion
Inmigracion
 
La PoblacióN EspañOla1.1
La PoblacióN EspañOla1.1La PoblacióN EspañOla1.1
La PoblacióN EspañOla1.1
 
Inmigración
InmigraciónInmigración
Inmigración
 
Visita al Gurugu
Visita al GuruguVisita al Gurugu
Visita al Gurugu
 
T.2. la población europea y española
T.2. la población europea y españolaT.2. la población europea y española
T.2. la población europea y española
 
Proyectopobreza
ProyectopobrezaProyectopobreza
Proyectopobreza
 
Proyectopobreza
ProyectopobrezaProyectopobreza
Proyectopobreza
 
ABP 2
ABP 2ABP 2
ABP 2
 
INMIGRACIÓN
INMIGRACIÓNINMIGRACIÓN
INMIGRACIÓN
 
La inmigración
La inmigraciónLa inmigración
La inmigración
 
Atrapa un millón - Cáritas
Atrapa un millón - CáritasAtrapa un millón - Cáritas
Atrapa un millón - Cáritas
 
Folleto Nueva Ley Asilo
Folleto Nueva Ley AsiloFolleto Nueva Ley Asilo
Folleto Nueva Ley Asilo
 
Inmigración
InmigraciónInmigración
Inmigración
 
Power point tema 6 sociales
Power point tema 6 socialesPower point tema 6 sociales
Power point tema 6 sociales
 
Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)
Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)
Dinámica migratoria en la frontera norte del ecuador (juan borja)
 
Tema 15 elena y celia
Tema 15 elena y celiaTema 15 elena y celia
Tema 15 elena y celia
 
Vicenç Navarro. Gráfica de gasto social en España
Vicenç Navarro. Gráfica de gasto social en EspañaVicenç Navarro. Gráfica de gasto social en España
Vicenç Navarro. Gráfica de gasto social en España
 
Proyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía Pardo
Proyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía PardoProyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía Pardo
Proyecto integrado, Elena Torres, Lucía orta y Lucía Pardo
 
Proyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardo
Proyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardoProyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardo
Proyecto integrado, elena torres, lucía orta y lucía pardo
 

More from Clara Isabel Fernández Rodicio

Las ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractores
Las ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractoresLas ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractores
Las ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractoresClara Isabel Fernández Rodicio
 

More from Clara Isabel Fernández Rodicio (20)

Marginación
MarginaciónMarginación
Marginación
 
Tema 1
Tema 1Tema 1
Tema 1
 
Ppt tema 2 versión plataforma
Ppt tema 2 versión plataformaPpt tema 2 versión plataforma
Ppt tema 2 versión plataforma
 
Plantilla 26
Plantilla 26Plantilla 26
Plantilla 26
 
Plantilla 1
Plantilla 1Plantilla 1
Plantilla 1
 
Trabajo 2
Trabajo 2Trabajo 2
Trabajo 2
 
Tema 5
Tema 5Tema 5
Tema 5
 
Tema 3
Tema 3Tema 3
Tema 3
 
Prevencion ximena tocornal
Prevencion ximena tocornalPrevencion ximena tocornal
Prevencion ximena tocornal
 
Entrevista
EntrevistaEntrevista
Entrevista
 
Valoración del maltrato emocional infantil
Valoración del maltrato emocional infantilValoración del maltrato emocional infantil
Valoración del maltrato emocional infantil
 
Pericial pasicológica y técnicas de evaluación
Pericial pasicológica y técnicas de evaluaciónPericial pasicológica y técnicas de evaluación
Pericial pasicológica y técnicas de evaluación
 
Las ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractores
Las ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractoresLas ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractores
Las ideas adolescentes acerca de las medidas dirigidas a los menores infractores
 
Conferencia
ConferenciaConferencia
Conferencia
 
T.3. entrevista
T.3. entrevistaT.3. entrevista
T.3. entrevista
 
Medidas penales alternativas
Medidas penales alternativasMedidas penales alternativas
Medidas penales alternativas
 
Protección de menores (1)
Protección de menores (1)Protección de menores (1)
Protección de menores (1)
 
Curso2010 2011
Curso2010 2011Curso2010 2011
Curso2010 2011
 
Exposición tema 4
Exposición tema 4Exposición tema 4
Exposición tema 4
 
Exposición tema 4
Exposición tema 4Exposición tema 4
Exposición tema 4
 

M E N O R E S M I N A

  • 1. MENORES INMIGRANTES vigo 1603 2 0 0 7 Carme Verde Diego [email_address] Esta obra está bajo una licencia de Creative Commons
  • 2. ÍNDICE 1. QUE SON OS “MENORES INMIGRANTES / ESTRANXEIROS”? Distinción entre “inmigrante” e “estranxeiro” Distinción entre Menores inmigrantes acompañados e Menores inmigrantes non acompañados Os Menores inmigrantes en España: problemática asociada aos “fillos de inmigrantes” e a “reagrupación familiar” 1.1 1.2 2. 3. 4. DEFINICIÓNS DOS MINAS E NÚMERO DELES EN EUROPA 5. MENORES INMIGRANTES CARACTERIZACIÓN DOS MINA EN EUROPA Os Menores inmigrantes non acompañados: MINA, MENA, MEINA
  • 3. ÍNDICE 6. OS MINA EN ESPAÑA: NÚMERO E INCREMENTO CARACTERIZACIÓN DOS MINA EN ESPAÑA 9. PROTOCOLO DE ACTUACIÓN CON MINAS EN ESPAÑA 10. A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA QUÉ SINTEN OS MINA ?: CARACTERÍSTICAS PROPIAS MENORES INMIGRANTES PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA EN ESPAÑA OS MINA EN ESPAÑA: NACIONALIDADE E SEXO OS MINA EN ESPAÑA POR COMUNIDADES AUTÓNOMAS 7. 8. 13. 11. 12.
  • 4. ÍNDICE SUXESTIÓNS PARA RESOLVER OS PROBLEMAS DE ATENCIÓN AOS MINA RESPECTO DOS CENTROS ENTIDADES E INSTITUCIÓNS QUE TEÑEN DENUNCIADO O TRATO DADO AOS MINA EN ESPAÑA 14. MENORES INMIGRANTES 16. 15. SUXESTIÓNS PARA RESOLVER OS PROBLEMAS DE ATENCIÓN AOS MINA RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA
  • 5. “ Inmigrantes” son todas aquelas persoas que migran: que establecen a súa residencia habitual nun lugar diferente ao seu de orixe. É un concepto “sociolóxico” que alude aos movementos migratorios das poboacións DISTINCIÓN ENTRE “INMIGRANTE” E “ESTRANXEIRO” “ Estranxeiro” é aquela persoa que non posúe a nacionalidade española, ou o pasaporte español. É un concepto xurídico que remite a lexislación de estranxeiría Os Menores dos que imos falar son maioritariamente “inmigrantes” e “estranxeiros” pero tamén existen en España menores fillos de estranxeiros nacidos aquí que nunca “migraron” (este é o seu país de orixe) e menores que teñen obtido a nacionalidade española (por exemplo, por nacemento) e que non son estranxeiros a pesar de ter migrado MENORES INMIGRANTES
  • 6. DISTINCIÓN ENTRE MENORES “INMIGRANTES” MENORES ACOMPAÑADOS 1 2 MENORES INMIGRANTES MENORES NON ACOMPAÑADOS
  • 7. Son aqueles que teñen proxenitores e/ou tutores legais dos cales depende a súa protección e coidado residindo en España MENORES ACOMPAÑADOS Son fillos de inmigrantes asentados en España que viven en España cos seus proxenitores 1 MENORES INMIGRANTES Son fillos de inmigrantes asentados en España que viven no estranxeiro (no seu país de orixe) esperando a súa reagrupación familiar en España cos seus proxenitores e/ou tutores 1.1 1.2
  • 8. MENORES ACOMPAÑADOS Fillos de inmigrantes Con proxenitores e/ou tutores en situación familiar de irregularidade administrativa: perden os seus dereitos esenciais: -educación, saúde, protección social- aos 16 anos e chegados aos 18 anos poden ser –e son- expulsados do Estado español. MENORES INMIGRANTES A única saída legal a esta situación é a regularización dos proxenitores/tutores. O Defensor del Pueblo, xuristas recoñecidos (Gloria González Agudelo, 2006) e numerosas ONGs solicitan que estes menores poidan opter o permiso de residencia por arraigo en circunstancias excepcionais (R.D. 2393/2004, art.45) 1.1 Con proxenitores e/ou tutores residindo legalmente en España: teñen os mesmos dereitos que calquera menor de nacionalidade española b) a)
  • 9. MENORES ACOMPAÑADOS Reagrupación familiar Con proxenitores e/ou tutores en situación familiar de irregularidade administrativa: non se permite a reagrupación familiar MENORES INMIGRANTES A política actual de inmigración en España está diseñada para permitir a entrada de estranxeiros vinculada co traballo sen atender a posible emigración de familias completas senón tan só de persoas individuais en tanto que “traballadores”. De xeito que a reagrupación familiar non se entende nestes momentos como un dereito do menor “á vida familiar” (Convenio europeo de Derechos humanos; art.8) a) Con proxenitores e/ou tutores residindo legalmente en España: teñen que esperar aproximadamente 1 ano para a tramitación e obter unha resposta positiva a súa solicitude por parte da administración que verifica que existe unha “vivenda axeitada para o menor e medios suficientes para o seu mantemento” en España. b) 1.2
  • 10. Son aqueles menores que NON teñen proxenitores e/ou tutores legais dos cales depende a súa protección e coidado residindo en España e/ou nos seus países de orixe MENORES NON ACOMPAÑADOS Son fillos de inmigrantes asentados en España que teñen sido abandonados polas súas familias atopándose en situación de desamparo 2 MENORES INMIGRANTES Son menores que teñen emigrado en soedade co consentimento ou non das súas familias establecéndose en España de xeito irregular pola ilegalidade do seu acceso ao territorio español 2.1 2.2
  • 11. Consello de Europa MENORES NON ACOMPAÑADOS : MINA , MENA OU MEINA Aqueles nenos e adolescentes menores de 18 anos, nacionais de terceiros países, que se atopan no país receptor sen a protección dun familiar ou adulto responsable que habitualmente se faga cargo do seu coidado, xa sexa legalmente ou de acordo aos usos e costumes. MENORES INMIGRANTES
  • 12. ACNUR: Alto Comisionado de las Naciones Unidas para los Refugiados (1997) MENORES NON ACOMPAÑADOS : MINA , MENA OU MEINA Os nenos e adolescentes menores de 18 anos, que se atopan fora do seu país de orixe e están separados de ámbolos dous proxenitores ou da persoa que por lei ou costume os tivera ao seu cargo. Algúns destes menores están absolutamente sós namentres que outros conviven con outros familiares. MENORES INMIGRANTES
  • 13. ACNUR: (1997) MENORES NON ACOMPAÑADOS : MINA , MENA OU MEINA Os menores non acompañados poden ter solicitado asilo por medo á persecución, á falta de protección ante a violación de Dereitos Humanos, conflictos armados e/ou graves disturbios no seu país de orixe. Algúns deles poden ter sido víctimas de tráfico ou outro tipo de explotación ou poden ter viaxado a Europa fuxindo de situacións de pobreza severa. Moitos destes menores teñen vivido experiencias terribles e teñen sobrevivido a circunstancias de extrema dureza. MENORES INMIGRANTES
  • 14. SON MENORES QUÉN SON OS MINA , MENA OU MEINA ? MENORES INMIGRANTES LEXISLACIÓN SOBRE MENORES SON ESTRANXEIROS LEXISLACIÓN DE ESTRANXEIRÍA
  • 15. MENORES NON ACOMPAÑADOS EN EUROPA TOTAL 34.137 Elaboración de Mª Luisa Setién e Isabel Berganza , 2006 Datos do ano 2002 8 Portugal 70 Finlandia 137 Dinamarca 147 Grecia 165 Eslovenia 227 Croacia 550 Suecia 873 Alemania 894 Noruega 913 Bélgica 1.673 Suiza 1.974 Francia 2.400 Austria 2.717 Irlanda 3.232 Holanda 5.883 Italia 5.945 Reino Unido 6.329 España MINAS NO 2002 PAÍS EUROPEO
  • 16. OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EX-YUGOSLAVIA, EX- URSS, IRÁN, IRAK, ALBANIA, TURQUÍA, RUMANÍA, AFGANISTÁN, ÁFRICA CENTRAL E SUBSAHARIANA MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA MARRUECOS, ARXELIA, RUMANÍA, ÁFRICA SUBSAHARIANA PROCEDEN MOTIVOS POLÍTICOS (ASILO) ECONÓMICOS ENTRADA ILEGAL EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN BÉLXICA, DINAMARCA EN ESPAÑA EN ESPAÑA, FRANCIA MAFIAS SEN MAFIAS
  • 17. OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA POR ASILO POLÍTICO MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA POR TRABALLO: SEN DOCUMENTACIÓN, IRREGULARMENTE ACCESO AO TERRITORIO OFRÉCENSE RECURSOS ASILO (Convención sobre o Estatuto dos Refuxiados, 1951) ASILO, PROTECCIÓN EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN ESPAÑA EN FRANCIA, ITALIA PROTECCIÓN EN BÉLXICA, SUIZA, PERCEPCIÓN SOCIAL HOSTILIDADE ALARMA SOCIAL EN ESPAÑA
  • 18. OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA INDIVIDUAL, FAMILIAR, SOCIAL MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA DECISIÓN MIGRATORIA CONTACTO COA FAMILIA DE ORIXE INEXISTENTE EXISTENTE EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN FRANCIA, ESPAÑA ENVÍO DE DIÑEIRO: TRABALLO CLANDESTINO ENVÍO DE DIÑEIRO: MENDICIDADE ENVÍO DE DIÑEIRO: ROUBO
  • 19. OS MINA EN EUROPA (PROXECTO CON RED 2001) EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA MENORES ENTRE 15 e 18 ANOS, VARÓNS MENORES INMIGRANTES EN ESPAÑA, FRANCIA PERFIL ITINERARIO COMÚN DETECCIÓN DO MENOR EN FRONTEIRA OU NA RÚA PERÍODO DE ESPERA CUN RECURSO DE TRANSICIÓN EN BÉLXICA, SUIZA, DINAMARCA EN FRANCIA, ESPAÑA ASIGNACIÓN DUN RECURSO DEFINITIVO OU EXPULSIÓN (ASILO) EXPULSIÓN DO SISTEMA DE PROTECCIÓN SOCIAL AOS 18 ANOS AS VECES, EXPULSIÓN DO PAÍS
  • 20. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA ESPAÑA, 1998 811 ESPAÑA, 2004 9.117 MENORES INMIGRANTES ESPAÑA, 2001 2.548 ESPAÑA, 2002 6.329 ESPAÑA, 2005 11.411
  • 21. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MARROQUÍES (75%) RUMANOS ARXELINOS GHANA (asilo) MENORES INMIGRANTES VARÓNS DE 14 A 16 ANOS ESCASO Nº DE NENAS VULNERABILIDADE EXTREMA: PROSTITUCIÓN E SERVIZO DOMÉSTICO
  • 22. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MENORES INMIGRANTES Fonte: Elaboración propia a partir de El País 09/09/2005 A FINAIS DO ANO 2006 CANARIAS E ANDALUCÍA EXPRESAN A SÚA COMPLETA INCAPACIDADE PARA ATENDER ENTRE 700 E 900 MENORES QUE COMENZARON A SER TRASLADADOS AO RESTO DAS COMUNIDADES AOS INICIOS DO 2007 100,00 3,62 5,19 14,33 17,61 14,42 1,32 29,23 % MINAS 11.411 TOTAL 413 Melilla 592 Ceuta 1.635 Madrid 2.009 Comunidad Valenciana 1.645 Cataluña 151 Canarias 3.335 Andalucía MINAS ACOLLIDOS A 30 DE XUÑO DE 2005 COMUNIDADE AUTÓNOMA
  • 23. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA CHEGADA EN PATERAS MENORES INMIGRANTES MENOR NON ACOMPAÑADO: SITUACIÓN DE DESAMPARO ILEGAL ACCESO AO TERRITORIO STATUS XURÍDICO NOS BAIXOS DOS CAMIÓNS SEN DOCUMENTACIÓN SEN PODER TRABALLAR SITUACIÓN ADMINISTRATIVA IRREGULAR TIPOLOXÍA BÁSICA MENORES EN DESAMPARO EN ORIXE (nenos da rúa: 15%; nenos de “barrio” 35%) MENORES ENVIADOS POLAS FAMILIAS (políticos/económicos)
  • 24. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA CONFIRMACIÓN MÉDICA DA IDADE AO MINISTERIO FISCAL MENORES INMIGRANTES ORDE DE EXPULSIÓN DO PAÍS SE É MAIOR DE IDADE PROTOCOLO DE ACTUACIÓN SE É MENOR DE IDADE DETECCIÓN DO MENOR EN FRONTEIRA OU NA RÚA INTERNAMENTO EN CENTRO DE 1ª ACOLLIDA ALIMENTO, ALOXAMENTO, VESTIMENTA, IDADE MEDIDAS DE PROTECCIÓN
  • 25. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MENORES INMIGRANTES REAGRUPAMENTO FAMILIAR MEDIDAS DE PROTECCIÓN SE É MENOR DE IDADE INTERNAMENTO EN CENTRO RESIDENCIAL PARA MENORES PROGRAMA INTEGRAL DE INTERVENCIÓN REGRESO AO ORIXE se non existe risco ou perigo para o menor (integridade da súa vida, persecución, familia) RD 2393/2004; art. 92.4 RESPECTO POR: HÁBITOS CULTURAIS RELIXIÓN IDIOMA ATENCIÓN SANITARIA INTEGRACIÓN SOCIAL INTEGRACIÓN CULTURAL INTEGRACIÓN EDUCATIVA INTEGRACIÓN LABORAL
  • 26. OS MENORES NON ACOMPAÑADOS EN ESPAÑA MENORES INMIGRANTES SE É MENOR DE IDADE DICTADO INTERNAMENTO EN CENTRO PARA MENORES ACCESO AO PERMISO DE RESIDENCIA AOS NOVE MESES MEDIDAS DE PROTECCIÓN EN ESPERA POLO POSIBLE REAGRUPAMENTO FAMILIAR ACCESO AO PERMISO DE TRABALLO CON 16 ANOS sen necesidade de satisfacer os requisitos para traballadores adultos estranxeiros: que non existan demandantes de emprego de nacionalidade española que poidan cubrir o posto de traballo solicitado
  • 27. A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES CARACTERÍSTICAS DO CENTRO TAMAÑO FUNCIONAMENTO PISOS RESIDENCIAS DE 10 A 30* ESPECIFICIDAD UBICACIÓN EXCLUSIVOS ESTRANXEIROS* MIXTOS CON ESPAÑOIS EXTRARRADIO* INTEGRADO CON / SIN PERSOAL DE SEGURIDADE HORARIOS NOCTURNOS E/OU DIURNOS XESTIÓN PÚBLICA OU PRIVADA CONDICIÓNS E GARANTÍAS DOS CONVENIOS DOTACIÓN DE RECURSOS E DE PLANTILLA CONDICIÓNS LABORAIS DOS EMPREGADOS CAPACITACIÓN DOS TRABALLADORES
  • 28. A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES TIPO DE INTERVENCIÓN ESPECIALIZACIÓN POLOS TIPOS DE CENTRO CENTROS DE 1ª ACOLLIDA INTERVENCIÓN URXENTE: ALIMENTO, ALOXAMENTO, VESTIMENTA CENTROS DE ACOLLIDA: 2 MESES- 1 ANO ATENCIÓN SANITARIA INTEGRACIÓN SOCIAL: ESCOLARIZACIÓN, FORMACIÓN PRELABORAL TRÁMITES DE DOCUMENTACIÓN COÑECEMENTO DO PAÍS RECURSO DEFINITIVO: ATA OS 18 PISO PENSIÓN FAMILIA DE ACOLLIDA
  • 29. A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES TIPO DE INTERVENCIÓN DIVERSIDADE DO EQUIPO EDUCATIVO SEXO PROCEDENCIA IDIOMA MÉDICOS, PSICÓLOGOS, PSIQUIATRAS, EDUCADORES DE RÚA, EDUCADORES SOCIAIS, TRABALLADORES SOCIAIS, ETC PERFIL PROFESIONAL
  • 30. A INTERVENCIÓN SOCIAL CON MINAS EN ESPAÑA (SETIÉN, 2006) MENORES INMIGRANTES TIPO DE INTERVENCIÓN DIVERSIFICACIÓN DOS RECURSOS ESPECIFICIDADE DE ORIXE CULTURAL IDADE (DIFICULTADES PARA TRABALLAR E ACOLLER ADOLESCENTES) AUSENCIA DE FAMILIA EXTENSA CENTROS RESIDENCIAIS PISOS TUTELADOS FAMILIAS DE ACOLLIDA
  • 31. CARACTERÍSTICAS PROPIAS DOS MINA ( Calvo de Leon, 2003 ) 1. Valores e relacións fundamentadas en parámetros culturais diferentes Carencias de escolarización e de formación laboral. Adaptación escolar difícil e mercado laboral pechado (tanto por cuestións legais, como pola súa escasa cualificación) Expectativas persoais irreais, distorsionadas polos medios de comunicación ou polos propios compañeiros 2. 3. Descoñecemento (especialmente ao principio) do medio no que se atopan e do idioma español. 4. 5. MENORES INMIGRANTES Situación de desarraigo, de soedade, de medo, desconfianza 6. Falta de cariño, de apoio emocional, de rede estable de axuda 7.
  • 32. CARACTERÍSTICAS PROPIAS DOS MINA ( Calvo de Leon, 2003 ) 8. Viven unha forte ruptura de expectativas , debida á tensión permanente entre a realización do seu proxecto migratorio -que inclue responsabilidades de adulto, ser autosuficiente e ata sustentador da familia de orixe- e a súa condición de MINA -individuo dependente, en situación de desamparo, sobre o que o Estado ten competencias de intervención- que lle impón a sociedade de acollida. MENORES INMIGRANTES
  • 33. CARACTERÍSTICAS PROPIAS DOS MINA ( Calvo de Leon, 2003 ) 9. MENORES INMIGRANTES 10. 11. 12. 13. A maioría atopa dificultades na súa adaptación e a súa integración. Algúns manifestan serios problemas de convivencia con impulsos de carácter agresivo (en especial nos centros) Algúns acaban por vivir nas rúas: son “nenos da rúa”: con fame, falta de condicións hixiénicas, enfermedades, e marxinalización das súas actividades: prostitución, roubo Destes o 45% consumen substancias tóxicas (pegamento, hachís). Algúns chegan a delinquir (pequenos roubos de alta alerta social). Os menores infractores estranxeiros son 0 16,48% (3.777) do total de menores infractores (19.129; 83,51%) Datos do ano 2006
  • 34. PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA 1 MENORES INMIGRANTES 1.1 SATURACIÓN EXTREMA DOS CENTROS MASIFICACIÓN E HACINAMENTO AUSENCIA DE PROGRAMAS DE INTERVENCIÓN ESPECIALIZADA REDUCIDA CALIDADE NA ASISTENCIA INCAPACIDADE PARA A ATENCIÓN 1.2 1.3 1.4 INEXISTENCIA DE LAZOS EMOCIONAIS ESTABLES CO PERSOAL 1.5
  • 35. PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA MENORES INMIGRANTES 2 3 4 5 OS MENORES SON REPATRIADOS SEN TER SIDO ESCOITADOS OS MENORES SON REPATRIADOS SEN QUE EXISTA INFORME SOCIAL PREVIO DO PAÍS DE ACOLLIDA RETENCIÓN DOS PASAPORTES OS MENORES PARA IMPEDIR A SÚA REGULARIZACIÓN (denuncia de Rompamos el silencio) OS MENORES SON REPATRIADOS SEN TER AVOGADO PROPIO QUE DEFENSA OS SEUS INTERESES (NON OS DA COMUNIDADE) LO. 4/2000, art.22.2 6 PRÁCTICAS DISCIPLINARIAS ABUSIVAS: GOLPES, CASTIGOS COLECTIVOS E AMEAZAS DE EXPULSIÓN (Human Rights Watch)
  • 36. PROBLEMAS DENUNCIADOS RESPECTO DA ATENCIÓN AOS MINA 7. MENORES INMIGRANTES 8. 8.1 8.2 VIOLENCIA PSÍQUICA E FÍSICA POR PARTE DA POLICÍA MARROQUÍ CON MENORES REPATRAIDOS (Human Rigth Watch) OS MENORES SON “ATRAPADOS” NOS CENTROS DE MADRUGADA PARA SER REPATRIADOS: SEN PREVIO AVISO, SEN PODER RECOLLER AS SÚAS COUSAS, SEN GARANTÍAS NO REGRESO SON ABANDOADOS EN MARROCOS (SOS RACISMO, 2005) POLA RAZÓN ANTERIOR OS MENORES FAN TURNOS DE NOITE PARA VIXIAR SE VEN A POLICÍA: TEÑEN SÁBANAS ATADAS AS XANELAS PARA DESCOLGARSE DELAS E FUXIR (SOS RACISMO, 2005) POR TODO O DITO O SISTEMA DE PROTECCIÓN RESULTA SER UN FRACASO: OS MENORES ACABAN NAS RÚAS TRABALLANDO ILEGALMENTE, MENDIGANDO OU ROUBANDO
  • 37. SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 1. MENORES INMIGRANTES 2. RESPECTO DOS CENTROS REDUCCIÓN DO HACINAMENTO E MASIFICACIÓN DISTRIBUINDO MENORES EN CENTROS DE COMUNIDADES AUTÓNOMAS DIVERSAS (NON EN MARROCOS*) E PROCURANDO FAMILIAS DE ACOLLIDA A PODER SER DE ORIXE MAGREBÍ (PRODENI, 2007) Extremadura vai acoller a 50; Cataluña a 40; Galicia a 30; Castilla e León 20; Castilla La Mancha 18; Asturias 16; Aragón 16; Comunidade Valenciana 15; Cantabria 13; Baleares 10; Murcia 10; Navarra 10; Ceuta 4. INTERVENCIÓNS SOCIAIS BASEADAS EN PRÁCTICAS EDUCATIVAS INTEGRAIS (RELIXIÓN, CULTURA, IDIOMA) E TEMPORALMENTE COMPLETAS (NON “SOLTAR” AOS MENORES*) GARANTÍAS DE ADECUACIÓN ESPACIAL, SANITARIA E EDUCATIVA (INCLUINDO A AXEITADA CAPACITACIÓN DO PERSOAL QUE ATENDE AOS MENORES) 3.
  • 38. SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 1. MENORES INMIGRANTES 2. 3. 2.3 RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA CON MENORES SOLICITOUSE LARGAMENTE A RETIRADA DA INSTRUCCIÓN 3/2003 QUE EQUIPARABA AOS MENORES DE 16 ANOS CON MENORES EMANCIPADOS E POLO TANTO ADULTOS (Conseguise e na actualidade está en vigor a Instrucción 6/2004) RETORNO CON GARANTÍAS PROCESUAIS QUE SEXAN ESCOITADOS QUE TEÑAN AVOGADO PROPIO QUE EXISTA INFORME SOCIAL SOBRE A FAMILIA DE ORIXE 2.1 2.2 RETORNO CON GARANTÍAS POR PARTE DE MARROCOS: A SÚA FAMILIA OU A UN CENTRO DE PROTECCIÓN AXEITADO
  • 39. SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 4. MENORES INMIGRANTES 5. 6. RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA CON MENORES IMPEDIR –AVOGADOS E XUICES- A EXPULSIÓN DE MENORES CANDO SE SOSPEITE QUE NON SE RESPECTAN OS SEUS DEREITOS (TRES REPATRIACIÓN ABORTADAS EN 2006) DESOBEDIENCIA CIVIL NO CASO DE QUE A LEXISLACIÓN DE ESTRANXEIRÍA QUEIRA IMPORSE SOBRE A PROTECCIÓN DOS MENORES (SOS RACISMO 2005) MINIMIZAR AS POLÍTICAS DE “CONTROL DE FRONTEIRAS” E SUBSITUÍLAS POR/ OU AUMENTAR AS POLÍTICAS DE COOPERACIÓN E DESENVOLVEMENTO DOS PAÍSES DOS CALES PROCEDEN OS MINA
  • 40. SUXESTIÓNS PARA A ATENCIÓN AOS MINA 7. MENORES INMIGRANTES 8. 10. RESPECTO DA POLÍTICA MIGRATORIA CON MENORES COLABORACIÓN EXTREMA ENTRE MARROCOS E ESPAÑA FIRMA POR PARTE DE ESPAÑA DA CONVENCIÓN INTERNACIONAL SOBRE A PROTECCIÓN DE TODOS OS TRABALLADORES MIGRATORIOS E AS SÚAS FAMILIAS (1990; EN VIGOR, 1 DE XULLO DE 2003; RATIFICADA POR 34 PAÍSES) COLABORACIÓN EXTREMA ENTRE ADMINISTRACIÓNS PARA TUTELAR AOS MENORES (Ministerios, Delegacións do Goberno, Consellerías de Benestar social, Cidade autónomas, etc) COLABORACIÓN EXTREMA ENTRE ADMINISTRACIÓNS PARA COORDINAR MODELOS DE INTERVENCIÓN SOCIO-EDUCATIVA CON MINAS 9
  • 41. ENTIDADES E INSTITUCIÓNS QUE DENUNCIAN O TRATO AOS MINA 1. MENORES INMIGRANTES 2. 3. HUMAN RIGHT WATCH S.O.S. RACISMO ANDALUCÍA ACOGE PRODENI SAVE THE CHILDREN ASOCIACIÓN PRO DERECHOS HUMANOS DE ANDALUCÍA APDHA ROMPAMOS EL SILENCIO PROYECTO CON RED 4. 5. 6. 7. 8.
  • 42. ENTIDADES E INSTITUCIÓNS QUE DENUNCIAN O TRATO AOS MINA 9. MENORES INMIGRANTES 10 11 DEFENSOR DEL PUEBLO ANDALUZ DEFENSOR DEL PUEBLO DEL PAÍS VASCO DEFENSOR DEL PUEBLO DE ARAGÓN DEFENSORÍAS DEL PUEBLO RED EUROPEA DE DEFENSORES DEL MENOR ENOC 12 13 14 CONSEJO GENERAL DE LA ABOGACÍA ESPAÑOLA 15 U.G.T. (SINDICATO) 16
  • 43. MENORES INMIGRANTES vigo 1603 2 0 0 7 Carme Verde Diego [email_address]