2. Միացյալ Ազգերի Կազմակերպությունը ստեղծվել է միջազգային
անվտանգության և խաղաղության պահպանման, երկրների միջև
համագործակցության զարգացման համար։
Նրա գործունեության հիմքերը և
կառուցվածքը մշակվել են Համաշխարհային երկրորդ պատերազմի
տարիներին հակահիտլերյան կոալիցիայի անդամների կողմիցֈ:1945
թվականի հոկտեմբերի 24-ին 51 ստորագրող երկրների կողմից հաստատվեց
ՄԱԿ-ի կանոնադրությունը: Այդ օրվանից ի վեր ողջ աշխարհը հոկտեմբերի
24-ը տոնում է որպես ՄԱԿ-ի հիմնադրման օր:Այսօր ՄԱԿ-ն ունի 192անդամ
պետություն: Այս երկրների ներկայացուցիչները հանդիպում են ՄԱԿ-ի
Գլխավոր ասամբլեայում, որն ասես համաշխարհային խորհրդարան
լինի:ՄԱԿ-ն ունի 6 հիմնական մարմին, որոնք են`
Գլխավոր ասամբլեան
Անվտանգության խորհուրդը
Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդը
Հոգաբարձուների խորհուրդը
Միջազգային դատարանը
Քարտուղարությունը
3. Գլխավոր ասամբլեա
Այս կառույցի հիմնական խորհրդատվական մարմինն է: Գլխավոր
ասամբլեայի աշխատանքային պարտավորություններից է այնպիսի
հարցերի քննարկումն ու վերանայումը, ինչպիսիք են
սպառազինությունների կրճատումն ու դրանց վերահսկումը, միջազգային
խաղաղությանը սպառնացող վտանգի կանխարգելումը, ոչ մշտական
անդամների ընտրությունը և ՄԱԿ-ի հիմնական մարմինների
զեկույցների քննարկումը: Ամեն տարի սեպտեմբերին բացվում
է Գլխավոր ասամբլեայի հերթական նիստը: Յուրաքանչյուր նիստի
սկզբում ընտրվում են նոր նախագահ, նախագահի տեղակալներ և
ասամբլեայի 6 հիմնական հանձնաժողովների նախագահներ:
4. Անվտանգության խորհուրդ
Պատասխանատվություն է կրում միջազգային խաղաղություն և
անվտանգության համարֈ Խորհրդի որոշումներին պարտավոր են
ենթարկվել ՄԱԿ-ի բոլոր անդամներըֈ Անվտանգության Խորհրդի
հինգ մշտական անդամները (Ռուսաստանի Դաշնություն, ԱՄՆ, Մեծ
Բրիտանիա, Ֆրանսիա, Չինաստան) ունեն վետոյի ուժֈ
Անվտանգության խորհուրդը բաղկացած է 15 անդամներից, որից
հինգը մշտական են (Ռուսաստան, ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիա, Ֆրանսիա,
Չինաստան), և 10 ընտրովի անդամներից, որոնք վերընտրվում են 2
տարին մեկ:
5. Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդ
Այս մարմինը համակարգում է ՄԱԿ-ի և նրա մասնագիտացված
կառույցների ու հաստատությունների տնտեսական և սոցիալական
աշխատանքները: Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդը լիազորված է
լինել կենտրոնական ֆորում միջազգային տնտեսական և սոցիալական
խնդիրների քննարկման, մարդու իրավունքների նկատմամբ հարգանքի
դրսևորման, միջազգային գիտաժողովներ հրավիրելու համար և այլն:
6. Խնամակալության խորհուրդ
Այս մարմինը հիմնվել է վիճարկելի տարածքների կառավարման
նկատմամբ վերահսկողություն իրականացնելու և նրանց
ինքնավարությանն ու ինքնիշխանությանն ուղղված ջանքերին աջակցելու
համար:
Միջազգային դատարան
Սա ՄԱԿ-ի գլխավոր դատական մարմինն է: Դատարանն ունի 15 դատավոր:
Դատարանը լիազորված է դատական կարգով լուծելու անդամ-պետությունների
միջև ծագած իրավական խնդիրները և տալ խորհրդատվական եզրակացություններ
ՄԱԿ-ին և նրա գործակալություններին:
7. Քարտուղարություն
ՄԱԿ-ի միջազգային աշխատակազմն է, որն ամբողջ աշխարհում
իրականացնում է բազմաբնույթ աշխատանք: Այն սպասարկում է
Միացիալ Ազգերի Կազմակերպության մնացած գլխավոր
մարմիններին և իրականացնում է իրենց կողմից ընդունված
ծրագրերը և քաղաքական դիրքորոշումներըֈ Քարտուղարության
բաժինները գտնվում են Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի կենտրոնական
հաստատություններում և այլ տեղերում, որտեղ կան ՄԱԿ-ի
կենտրոնական հաստատություններ, որոնցից ամենախոշորները
տեղակայված են Ժնևում և Վիեննայումֈ ՄԱԿ-ի Քարտուղարությունը
ապահովում է ՄԱԿ-ի մարմինների աշխատանքը, իրականացնում է
ՄԱԿ-ի նյութերի հրապարակումն ու տարածումը, արխիվների
պահպանումը, իրականացնում է ՄԱԿ-ի անդամ պետությունների
միջազգային պայմանագրերի գրանցում ու հրատարակումֈ
Քարտուղարությունը ղեկավարում է ՄԱկ-ի Գլխավոր
քարտուղարը։
8. ՄԱԿ-ն ունի չորս նպատակ`
պահպանել միջազգային
խաղաղությունը և
անվտանգությունը, զարգացնել
բարեկամական հարաբերություններ
ազգերի միջև, համագործակցել
միջազգային խնդիրներ լուծելիս ու
մարդու իրավունքների նկատմամբ
հարգանք խթանելիս և ազգերի
գործողությունները
ներդաշնակեցնելու կենտրոն
դառնալ: ՄԱԿ-ը համաշխարհային
կառավարություն չէ և օրենքներ չի
ստեղծում: Այնուամենայնիվ
միջազգային հակամարտությունների
ուղիներ է մատնանշումև
ռազմավարություններ մշակում այն
հարցերի վերաբերյալ, որոնք կարող
են անդրադառնալ բոլորիս վրա:
