More Related Content
Similar to Marketing management 10 lekts 2010 үнэ бүрдэлт suulch
Similar to Marketing management 10 lekts 2010 үнэ бүрдэлт suulch (20)
More from Гончигжавын Болдбаатар
More from Гончигжавын Болдбаатар (20)
Marketing management 10 lekts 2010 үнэ бүрдэлт suulch
- 2. Маркетингийн менежерийн ажлын нэг гол
хэсэг нь үнийн бодлогын талаар зөв
шийдвэр гаргах явдал юм.
• Үнэ тогтоох шийдвэр нь технологийн
шинэчлэлт, засгийн газрын бодлого,
өрсөлдөгч пүүсийн явуулж буй үйл
ажиллагааны өөрчлөлт, шинэ
бүтээгдэхүүн гаргалт, тухайн пүүсийн
стратеги болон бусад өөрчлөлтүүдтэй
холбоотой. Иймээс үнэ тогтоох шийдвэр
маркетингийн удирдлагуудын анхаарлыг
улам илүү татах чухал асуудал юм.
- 3. Үнэ тогтооход нөлөөлдөг олон тодорхой
хүчин зүйлс байдаг.
Тухайлбал:
1. үнэ-цэнэ ба үнийн харилцаа
2. Дүр төрх
3. Өрсөлдөөн
4. Зардал
5. Худалдан авагч
6. Компанийн зорилго
7. Шинэчлэл гэх мэт
- 4. Маркетингийн хольцийн нэг чухал
бүрэлдэхүүн болох үнэ маркетингийн
менежерийн хувьд нэлээд хариуцлага
шаардсан асуудал юм.
• Үнэ тогтооход ихэвчлэн пүүсийн
ерөнхийлөгч, маркетингийн албаны
захирал, бүтээгдэхүүн, брэндийн
менежер, үнэ зохицуулах тасаг зэрэг
албан тушаалтан чухалт үүрэгтэй.
Сүүлийн үед барааг биечлэн борлуулдаг
худалдааны төлөөлөгчдын саналыг үнэ
тогтооход хамгийн их харгалздаг болсон
байна.
- 5. Пүүс юуны өмнө өөрийн бүтээгдэхүүний
чанар, үнийн хувьд хаана хоногшихыг
шийдвэрлэх ѐстой.
Зах зээл дээр үнийн дараах ялгаатай
хоногшил байдаг.
1. Хамгийн өндөр
2. Алтан стандарт
3. Хээнцэр, тансаг
4. Онцгой хэрэглээний
5. Дундаж
6. Хямд
7. Цорын ганц үнэ
- 6. Үнэ ба чанарын үзүүлэлтэд хэрэглэх
стратегиуд:
Үнэ
Өндөр дунд бага
1. Урамшууллын
Өндөр
2. Өндөр үнэ цэнийн 3. Үнэ цэнийг
нэмэгдэл хэрэглэх
Бүтээгдэхүүний чанар
стратеги нэмэгдүүлэх стратеги
стратеги
Дунд
4. Үнэ нэмэгдүүлэх 5. Дундаж үнэ цэнийн 6. Сайн үнэ цэнийн
стратеги стратеги стратеги
Бага
7. Мөлжих стратеги 8. Нүд хуурах стратеги 9. Хэмнэх стратеги
- 7. 1, 5, 9 гэсэн диагналь стратегиуд нэг ижил
зах зээл дээр бүгд зэрэгцэн оршиж болно.
• Энэ нь нэг пүүс өндөр чанартай
бүтээгдэхүүнийг өндөр үнээр, нөгөө пүүс
дунлаж чанартай барааг дундаж үнээр,
харин өөр нэг пүүс чанар тааруу барааг
хямд үнээр санал болгоно гэсэн үг.
Гурван өрсөлдөгч бүгдээрээ чанарыг
эрхэмлэдэг, үнийг гол болгодог, чанар,
үнийн аль алиныг дундаж түвшинд
сонгодог худалдан авагчийн гурван өөр
бүлгээс тогтсон зах зээл дээр зэрэгцэн
удаан хугацаагаар оршин байж болно.
- 8. 2, 3, 6-р стратеги нь диагналь байрлал руу
довтлох стратегиуд юм.
• Учир нь 2-р стратегийг барьж байгаа
пүүс “Бидний бүтээгдэхүүн 1-р
байрлалын бүтээгдэхүүнтэй чанарыгн
хувьд адил боловч хямд үнэтэй” гэж
сурталчилдаг. Харин 3-р стратеги нь
өмнөх байрлалуудтай адилхан
бүтээгдэхүүн, тэгэхдээ та илүү хэмнэнэ.
Хэрэв чанарыг эрхэмлэдэг хүмүүс
энэхүү өрсөлдөгчдөд итгэвэл тэднээс
худалдан авах ба ингэснээр ихээхэн
хэмнэлт гаргах юм.
- 9. 4, 7, 8-р стратеги нь чанараас
дээгүүр үнэ тогтоох стратегиуд
юм. Хэрэв хэрэглэгчид энэ
талаар олж мэдвэл гомдол гаргах
ба пүүсийн талаар муу мэдээ ам
дамжин тархах болно.
- 10. Үнэ тогтоох процесс 6 үе шаттай:
1. Үнийн талаарх пүүсийн зорилгыг
тогтоох
2. Зардал тооцох
3. Ялгаатай үнийн эрэлтийг тогтоох
4. Үнэ тогтооход анхаарагдах хүчин
зүйлийг тодорхойлох
5. Үнэ тогтоох аргыг сонгох
6. Үнийг турших
- 11. Бодит амьдрал дээр үнийн дараах
чиглэлийн зорилгуудыг өргөн хэрэглэдэг:
1. Ашгийг нэмэгдүүлэх
2. Орлогыг нэмэгдүүлэх
3. Зах зээлд эзлэх хувийг
нэмэгдүүлэх
4. Чанараар тэргүүлэх
- 12. Ашгийг нэмэгдүүлэх
• Олон байгууллага хувьцаа эзэмшигчдэд
ноогдол ашиг өгөх, бүтээгдэхүүнээ
боловсруулах, өргөжүүлэх санг
арвижуулах зорилгоор өндөр ашигтай
ажиллах хэрэгцээтэй байдаг.
• Өндөр үнээр зах зээлд “гулсан орох”
стратеги ашиг нэмэгдүүлэх зорилгоос
онцын ялгаагүй арга юм. Үүнийг
ихэвчлэн хялбархан хуулбарлах
боломжгүй шинэ бүтээгдэхүүнд
хэрэглэдэг.
- 13. Гол санаа нь эрт хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүнийг
өндөр үнээр худалдах ба дараа нь эрэлт буурах
үед хямд үнийн бодлогоор илүү үнийн
мэдрэмжтэй хоцрогсодыг амжилттай олзлоход
оршино.
• Гулсах аргын мөн чанар нь зах зээлийн
сегмент бүрд хамгийн боломжит өндөр үнийн
бодлого хэрэгжүүлж ашгийг нэмэгдүүлэх
асуудал юм. Ашиг нэмэгдүүлэх аливаа
зорилгын нэг хүндрэлтэй тал нь пүүсийн
өнөөдөр олж байгаа өндөр ашиг маргааш
хямд үнийн бодлогоор таны хэрэглэгчдийг
булаахыг эрмэлзэгч өрсөлдөгчдийн
сонирхолыг татдаг асуудал юм.
- 14. Орлогыг нэмэгдүүлэх
• Орлогыг өсгөх арга замыг хайж байгаа
бол их хэмжээний борлуулалт хийх
боловч багахан ашигтай байна.
Эрэлтийг хэмжихэд хүндрэлтэй байдаг
учир зарим менежерүүд ашиг гэхээсээ
илүү борлуулалтыг нэмэгдүүлэхэд
хялбар гэж итгэдэг. Хямд үнэ орлогыг
нэмэгдүүлэх төдийгүй зах зээлийг
өрсөлдөгчдөөс хамгаална.
- 15. Зах зээлд эзлэх хувийг нэмэгдүүлэх нь
• Бүтээгдэхүүний зах зээлийн хоногшилтоор
ашиг ба орлогыг нэмэгдүүлэх арга юм.
Ашиг багатай, эсвэл ашиггүйгээр зах
зээлийн хувиа нэмэгдүүлэх стратеги өөр
удаан хугацааны зорилготой холбоотой
байдаг. Энэ хандлагыг шинэ зах зээлд
нэвтрэх зорилготой пүүсүүд түгээмэл
хэрэглэдэг. Зарим жижиглэнгийн болон
бөөний худалдаачид таны бүтээгдэхүүнийг
зах зээлд гаргахаас өмнө таныг бусад зах
зээлийн тодорхой хувийг эзэлсэн эсэхийг
анхаардаг.
- 16. Зах зээлийн хамгийн өндөр хувь ялангуяа
бүтээгдэхүүний борлуулалтын мэдээ болон зах
зээлд эзлэх байр суурь олон нийтэд ил тод
байгаа нөхцөлд бүр илүү ач холбогдолтой.
• Энэ мэт нөхцөл байдалд пүүс нийт бизнесийн
нэр хүндийг унагахгүйн тулд ашигт нөлөөлөх
хүчин зүйлүүдийг үл тоомсорлон зах зээлийн
өндөр хувийг хадгалж үлдэх шаардлагатай
болдог. Пүүс үйлдвэрлэлийн тоног
төхөөрөмжийг өргөтгөх болон бүтээгдэхүүнийг
сайжруулахад хөрөнгө оруулалт хийж чадах
саалийн үнээ бизнесийн нэгжтэй болох нь зах
зээлд өндөр хувь эзлэхийн хамгийн сайн үр
дүн юм.
- 17. Чанараар тэргүүлэх
• Зарим хэрэглэгчид үнийг чанарын гол
шалгуур үзүүлэлт болгодог. Хэрэглэгчид
бүтээгдэхүүн өндөр үнэтэй байгаа нь түүний
үр ашигтай байдлын илэрхийлэл төдийгүй
чанарын баталгаа гэдэгт итгэдэг. Мөн үнийг
брэнд хоорондын томоохон ялгаа гэж
ойлгодог. Үүний үр дүнд нэг талаас пүүс
хэрэглэгчдийн оюун санаанд өөрийн
бүтээгдэхүүнээ өндөр чанартай гэдэг
ухамсрыг бий болгох боломжтой. Нөгөө
талаас хэрэв хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнийг
сайн чанартай гэдэгт итгэж байвал пүүс
бүтээгдэхүүнээ өндөр үнээр гаргаж чадна.
- 18. Пүүс өөртөө ашигтай байдлаар
бүтээгдэхүүний үнийг өндөр тогтоож болох
боловч энэ нь худалдан авагчид хүлээн
зөвшөөрөгдөх ѐстойг мартаж болохгүй.
• Үнэ тогтоох аргууд:
1. “Зардал+ашиг” арга
2. Хугарлын цэгийн шинжилгээнд
үндэслэсэн үнэ
3. Зорилтот ашгийн үнэ
4. Хувьсах зардалд үндэслэсэн үнэ
5. Оргил эрэлтэд үндэслэсэн үнэ
6. Шинэ бүтээгдэхүүний үнэ
- 19. “зардал+ашиг” аргаар үнэ тогтоох:
Үнэ тогтоох хамгийн энгийн хүчин зүйл бол
кардал дээр стандарт ашгийг нэмэх арга
юм.
Жишээ нь:
• Хувьсах зардал 10$
• Тогтмол зардал 300000
• Нэгжийн борлуулалт 50000 гэж үзье.
Эндээс үйлдэрлэгчийн нэгжийн зардал
нь нэгжийн зардал=(тогтмол
зардал)/(нэгжийн
борлуулалт)=10$+300000/50000=16$
- 20. Одоо үйлдвэрлэгч борлуулалтаас 20
хувийн ашиг олохыг хүсч байгаа гэж үзье.
• Тэгвэл үйлдвэрлэгчийн ашиг тооцсон
үнэ=(нэгжийн зардал)/(олох ашгийн
хувь)=16$/(1-02)=20$. Үйлдвэрлэгч
бараагаа 20$-оор худалдахад нэгжийн
ашиг 4$ болно.
• Ерөнхийдөө ашгийн хувийг улирлын
шинжтэй бараа, тусгай бараанууд,
борлуулалт удаан бараа зэрэг үнийн
мэдрэмж багатай зүйл болон удаан
хадгалагдах бараанд өндөр үнэ тогтооно.
- 21. Аль ч аргаар үнэ тогтооход одоогийн
эрэлт, үнэ цэнийн үнэлэмж, өрсөлдөөний
хүчин зүйлийг үл тоомсорлох нь үнийг
оновчтой тогтоох боломжгүй болгодог.
• Хэрэв тогтоосон үнэ үнэхээр хүлээгдэж
байгаа борлуулалтын түвшинд хүргэхээр
байвал зардал+ашиг арга амжилттай болно.
• Пүүсүүд шинэ бүтээгдэхүүнийг зах зээлд
оруулахад аль болох зардлаа хурдан
нөхөхийг хүсч байдаг. Харин өрсөлдөгч хямд
үнийн бодлого барьж байгаа бол
зардал+ашиг үнийн аргыг хэрэглэх нь
зохимжгүй.
- 22. “зардал+ашиг” аргыг одоо хүртэл
үйлдвэрлэгчид өргөн хэрэглэсээр байгаа.
Энэ нь:
1. Эрэлтийг үнэлэхээс зардал тооцоход
илүү хялбар
2. Үйлдвэрлэлийн салбарт олон пүүс энэ
аргыг хэрэглэж байгаа тул тэдгээрийн
үнэ тогтоох хандлага ижил болдог.
3. “зардал+ашиг” үнийн арга худалдагч,
худалдан авагч хоѐуланд нь шударга
байдаг.
- 23. Хугарлын цэгийн шинжилгээнд
үндэслэсэн үнэ:
• Энэ арга сонгосон үнээр бүтээгдэхүүнд
оруулсан хөрөнгөө эргүүлж авахын тулд
хичнээн бүтээгдэхүүн худалдахыг
харуулдаг.
• Хугарлын цэг нь компанийн орлого,
зарлагатайгаа тэнцэж, алдагдал ч үгүй,
ашиг ч үгүй байх борлуулалтын хэмжээ
ба орлогыг харуулдаг.
• Хугарлын цэг=(FC)/(P-VC)=Q
- 24. Хугарлын цэгийн үнийн аргаар зардлыг
нөхөх шаардлагатай бүтээгдэхүүний тоо
хэмжээг харуулах нь эрэлтийн
таамаглалыг зарим талаар хялбарчилдаг.
• Энэ нь үнийг бууруулахгүйгээр худалдах
бүтээгдэхүүний тоо хэмжээг харуулдаг.
Тэгэхдээ энэ нь бодит байдалтай
нийцэхгүй тул менежерүүд олон янзын
туршилтын үнийг хэрэглэн худалдаж
болох бүтээгдэхүүний тоо хэмжээг
тодорхойлж чаддаг байх хэрэгтэй.
- 25. Зорилтот ашгийн үнэ
• Олонх бизнесийн байгууллагын тухайд
түгээмэл хэрэглэгддэг арга бол хөрөнгө
оруулалтын зорилтот үр ашгийн олох
баталгаа нь хангалттай хэмжээний ашиг
бий болгоно гэсэн хэрэг юм. Энэ
процессын гол алхамууд гэвэл эрэлт
болон нэмэлт үйлчилгээний хэрэгцээг
тогтоох асуудал байдаг. Бүтээгдэхүүний
тоо хэмжээг нэмэгдүүлэхэд нэгжид ноогдох
нийт зардал буурдаг. Энэхүү буурсан
зардал дээрээ хүрэхээр төлөвлөж байгаа
хөрөнгө оруулалтын үр ашгаа нэмнэ.
- 26. Эндээс зорилтот ашгийн үнэ дараах
байдалтай байна.
Зорилтот ашгийн үнэ=нэгжийн нийт
зардал+(ROI*оруулсан хөрөнгө)/хүлээгдэж
буй борлуулалт
• ROI – хөрөнгө оруулалтын зорилтот үр ашиг
Хөрөнгө оруулалтын үр ашгийг эргүүлэн
олох зорилготой үнийн тухайд анхаарах
гол зүйл нь эрэлтийг нарийн тооцох
асуудал байдаг. Энд бүтээгдэхүүний үнийн
өөрчлөлт, хэрэглэгчдийн үнийн
мэдрэмжийн хамаарлыг судлах нь чухал.
- 27. Мөн томоохон өрсөлдөгчдийг харгалзан
үзэх ѐстой.
• Түүнчлэн энэ аргыг хэрэглэх
тохиолдолд борлуулалтын
хэмжээ, үнэ хоѐр шууд
хамааралтай учир ашгийг маш
ихээр хэлбэлзүүлдэгийг
анхаарах хэрэгтэй.
- 28. Хувьсах зардалд үндэслэсэн үнэ
• Байгууллагын богино хугацааны үйл
ажиллагаанд зайлшгүй чухал, эсвэл
тогтмол бодитой биш байгаа нийт
зардлыг эргүүлэн олж авах зорилгоор
хувьсах зардалд үндэслэсэн үнэ
тогтоодог. Энэ аргын мөн чанар нь
бүрэн өртгийн аргыг ашиглан хамгийн
бага боломжтой үнэ тогтоохын оронд
хувьсах зардлаар бага үнийг тогтоохыг
илүүд үздэг.
- 29. Хувьсах зардлын хамгийн гол зорилго
гэвэл хоѐр зах зээлийг тусд нь хадгалах
асуудал байж болно.
• Хувьсах зардлаар үнэ тогтооход нэгж
бүтээгдэхүүний нийт зардалд тогтмол
зардлын эзлэх хувь өндөр байх нь
энгийн зүйл юм. Тиймээс пүүсүүд
хувьсах зардлын үнийн аргыг өргөн
хэрэглэдэг. Гэхдээ энэ үнийн арга
зөвхөн боломж ба хязгаарлалтыг
ойлгодог байгууллагуудад л ашигтай
байдаг.
- 30. Оргил эрэлтэд үндэслэсэн үнэ
• Хувьсах зардалд тулгуурлах нь эрэлтийг
нэмэгдүүлэх зорилготой бол энэ арга
эсрэг зорилготой. Өөрөөр хэлбэл, оргил
ачаалалтай үед пүүс бараа,
үйлчилгээний нийт хэмжээнд хязгаар
тогтоох замаар эрэлтийн өндөр
хэлбэлзэлтэй байдлыг зохицуулахыг
эрмэлздэг. Оргил үед бүтээгдэхүүн
үйлчилгээний үнэ эрэлт өндөр үеийн
турш дундаж зардлаас дээгүүр өсөх ба
эрэлт буурсан үед хувьсах зардлыг
дагаад буурдаг.
- 31. Оргил үеийн турш пүүс үнийн мэдрэмжтэй
хэрэглэгчдийг сул чөлөөтэй үе рүү шилжүүлэн
үйлчлэх ба ингэснээр нийт хүчин чадлаас
доогуур үйл ажиллагаа явуулахад хүрдэг.
• Пүүс эрэлт ердийнхөөс бага зэрэг давсан үед
зарим хэрэглэгчдийн сонирхолыг татах
замаар орлогыг нэмэгдүүлж болно. Энэ аргын
нэг давуу тал гэвэл оргил эрэлтийг
бууруулснаар хэрэглэгчийн нийт эрэлтийг
хангахад шаардагдах нөөцийг хэмнэнэ. Энэ
нь эрэлт их үеийн нийлүүлэлт болон одоо
байгаа тоног төхөөрөмжийг илүү үр ашигтай
ашиглахад түлхэц болдог.
- 32. Шинэ бүтээгдэхүүний үнэ.
Шинэ бүтээгдэхүүнийг зах зээлд
гаргахад үнийн тактикийн 3 сонголт
байдаг.
1. Нэвтрэх үнэ буюу хямд үнэ
2. Өрсөлдөгчтэй зэрэгцэх үнэ буюу
дундаж үнэ
3. Гулсах үнэ буюу өндөр үнэ
- 33. Нэвтрэх үнэ
• Маркетингийн удирдлага нь зах зээлд
тодорхой байр суурь олж авахын тулд
бүтээгдэхүүний чанараас доогуур
үнэтэйгээр зах зээлд орохыг нэвтрэх үнэ
гэдэг.
• Бүтээгдэхүүн зах зээлд байр сууриа
эзэлж хэрэглэгчдэд танигдаж чадсан
бол түүний хэмжээгээр үнэ өсөх болно.
- 34. Өрсөлдөгчтэй зэрэгцэх үнэ
• Энэ нь шинэ бүтээгдэхүүний үнийг
өрсөлдөгчийн барьж буй үнэтэй тэнцүү
буюу ойролцоо тогтоохыг хэлнэ. Хэрэв
энэ тактикаар бараагаа үнэлбэл, дараа
нь миний хэнд ч танил биш, чанарын
баталгаагүй бүтээгдэхүүнийг худалдан
авагч яагаад худалдан авах болов гэдэг
асуултыг өөртөө тавих хэрэгтэй болно.
Хэрэв тогтоосон үнэ барааны
хэрэгцээний шинжтэй дүйцэж буй бол
худалдан авагч таны барааг авна.
- 35. Таны бараанд илүү давуу тал байхгүй
болсон ч авсаар байна.
• Тиймд энэ тактикийг сонгосон менежер
шинэ бүтээгдэхүүнийхээ үнийг өсгөхийн
тулд ямар нэг нэмэлт зүйлийг хийх ѐстой
болно. Тухайлбал, сав боодол, нэмэлт
үйлчилгээ болон бусад зүйлийн талаар
шийдвэр гаргах хэрэгтэй. Зарим пүүс энэ
үед “зугтах буюу зайлсхийх” аргыг
хэрэглэдэг. Энэ аргын мөн чанар пүүс
шинэ бүтээгдэхүүний үнийг нэмэхийн тулд
худалдан авагчийнхаа ашиг сонирхолоос
бага зэрэг зугтахад оршино.
- 36. • Зайлсхийхийн гол зорилго бол
зардлаар бүтээгдэхүүний үнэ
цэнийг нэмэгдүүлэх ба ийм
байдлаар нэмэгдсэн үнэ цэнэд
үнийг өсгөхгүй байхад оршино.
Харин зарим пүүс үнэхээр нэмэлт
үйлчилгээг өргөтгөж,
бүтээгдэхүүний чанарыг
сайжруулснаар үнийг нэмэгдүүлдэг.
- 37. Гулсах үнэ
• Энэ нь эхлээд зах зээлд шинэ
бүтээгдэхүүнээ харьцангуй өндөр үнээр
гаргах тактик юм. Энэхүү үнэ гол төлөв
пүүс өрсөлдөх чадварыг олж авснаар
бусад өрсөлдөгчдийг зах зээлд орж ирэх
үеэс хямдарна. Онолоор бол зах зээлд
өндөр үнэтэй ороход санхүүгийн илүү
нэмэлт эх сурвалжтай болох зорилт
биелэгдэх ѐстой.
- 38. Энэ нэмэлт эх сурвалжийг өрсөлдөгчид
зах зээлд орж ирэхэд борлуулалтын
урамшууллыг илүү хийх, нэмэлт сувгуудыг
олж авах зэрэгт зарцуулна.
• Бүтээгдэхүүнийг өндөр үнэтэйгээр зах
зээлд нийлүүлнэ гэдэг нь зах зээлд урьд
байсан ижил төрлийн бусад
бүтээгдэхүүнээс түүний чанар
харьцангуй илүү бөгөөд цоо шинэ гэсэн
сэтгэгдлийг төрүүлдэг.
- 39. Үнийг турших, зохицуулах хариуцлагатай
асуудал маркетеруудад үргэлж тохиолдож
байдаг.
• Зах зээлд тодорхой үнэтэй бүтээгдэхүүн
гаргасны дараа тухайн үнэ хэр зэрэг
зохимжтой байна, үүнээс илүү үр дүн
байх эсэх талаар байнга анхаарах
хэрэгтэй. Ихэнх пүүс таамаглал
дэвшүүлэх, үнийн түүхэн мэдээ
ашиглах, маркетингийн судалгаа,
шинжилгээ хийх арга замаар зохимжтой
үнийг олж авдаг.
- 40. Судалгаагаар зорилтот хэрэглэгчид
тухайн бүтээгдэхүүнийг өндөр үнээр
худалдан авах магадлалтай байсан
хэрнээ бодит байдал дээр тал үнээр нь ч
худалдан авах боломжгүй нөхцөл үүсч
болно.
• Бүтээгдэхүүн зах зээлд оруулах нь
өөрөө туршилт бөгөөд үнийн
зохицуулалтыг шаардаж байдаг. Мөн
зах зээлийн орчин өөрчлөгдөх нь
заримдаа бидний бүтээгдэхүүний үнийг
өөрчлөхийг шаардана.
- 41. Үнийн тусгай саналууд:
1. Үндсэн ба урамшуулах үнэ
2. Сэтгэл зүйн арга
3. Барааны нэр төрлийн бодлогын хүрээнд
үнэ тогтоох
4. Газар зүйн зарчмаар үнэ тогтоох
5. Борлуулалтын урамшуулалтай үнэ
тогтоох
6. Үнийн хямдралууд
7. Үнийн ялгаварлал
- 42. Үндсэн ба урамшуулах үнэ:
• Үнэ тогтооход урамшуулах ба үндсэн
үнэ гэсэн бие биенээсээ ялгарах хоѐр
чухал концепцыг хэрэглэдэг.
• Урамшуулах нь богино хугацаанд
мөрдөгдөх бүтээгдэхүүний хэвийн бус
үнэ байдаг. Үүгээр шинэ бүтээгдэхүүн,
үйлчилгээг анх зах зээлд нэвтрэхэд
эхний худалдан авагчдад хэрэглэж үзэх
боломж олгодог.
- 43. Үндсэн үнэ бол тухайн барааны ердийн,
дандаа хэрэглэх үнэ байдаг.
• Энэ хоѐр үнэ андуурагдвал маш
эгзэгтэй асуудал үүснэ. Жишээ нь,
үндсэн үнэ 4000 төгрөг байхаар тооцсон
гэвэл шинэ барааг зах зээлд нэвтрэх
үед урамшуулах үнэ 3000 төгрөгөөр
борлуулах ба барааг зах зээлд
нэвтэрсний дараа үндсэн үнийг
хэрэглэх, эсвэл эхлээд үндсэн үнээр
борлуулаад дараа нь урамшууллын
үнийг хэрэглэх хэрэгтэй.
- 44. Сэтгэл зүйн арга бол үнийн нэг чухал
тактик.
• Үнээр худалдан авагчдад олон аргаар
нөлөөлж болно. Энэ нь:
1. Худалдан авагчид 3.99, эсвэл 6.99
гэсэн үнийг 4 ба 7 гэхээсээ 3 ба 6 гэж
боддог сэтгэл зүйн онцлогийг шинэ
барааны үнэ тогтоохдоо анхаарах
хэрэгтэй.
2. Үнийн маш бага ялгаатай бараанд
10%-ийн зөрүү гарахад худалдан авагч
тухайн барааг худалдан авах эсэх
талаар мэдэгдэхүйц өөрчлөлт гардаг.
- 45. 3. Үнийг нэлээд хэмжээгээр бууруулах нь
худалдан авагчдыг тухайн барааг ихээр
худалдан авахад нөлөөлдөг. Үүний нэг сөрөг
үр дагавар нь худалдан авалт нэмэгдэж
байснаа дахиад бүр хямдрахыг хүлээн
борлуулалт зогсонги байдалд орж болно.
Мөн тодорхой баяр ѐслолоор барааны үнэ
буурахыг хүлээж ердийн үеийн борлуулалт
буурдаг.
4. Бөөний үнэ хямдруулах бодлого. Худалдан
авагч барааг нэг доор олноор худалдан
авах, мөн их хэмжээгээр захиалга хийхэд
хямд үнээр худалдан авахыг боддог.
- 46. Барааны нэр төрлийн бодлогын хүрээнд үнэ
тогтоох: Пүүс барааны нэр төрлийн цогцод
бүхэлд нь өндөр ашиг олох тийм үнийн систем
боловсруулахыг эрмэлздэг. Барааны бүлэг,
төрлүүд бие биеэсээ эрэлт, зардал,
өрсөлдөөний эсрэг тэмцэх зэрэг олон хүчин
зүйлээр ялгагдах бөгөөд энэ нь үнэ тогтооход
анхаарах зүйл юм.
1. Барааны үндсэн нэр төрлийн үнэ тогтоох
2. Нэмэлт бараа, үйлчилгээний үнэ тогтоох
3. Хамт хэрэглэгдэх бараанд үнэ тогтоох
4. Дагалдах бараанд үнэ тогтоох
5. Хоѐр хэсэг үнэ
- 47. Газар зүйн зарчмаар үнэ тогтоох:
1. Барааг үйлдвэрлэсэн газарт FOB үнэ
тогтоох (бэлтгэн нийлүүлэгч барааг усан зам,
төмөр замын зогсоол хүртэл хүргэх, түүнээс цааш
захиалагч хариуцах нөхцөлт үнэ)
2. Хүргэх зардлыг багтаасан нэгдсэн үнэ
3. Бүсийн үнэ тогтоох
4. Тулгуур цэг хэрэглэн үнэ тогтоох
5. Барааг хүргэх зардлыг өөрөө
хариуцахаар үнэ тогтоох
- 48. Борлуулалтын урамшуулалтай үнэ тогтоох:
(зарим тохиолдолд пүүс барааныхаа үнийг жагсаалтанд
заасан үнээс, бүр заримдаа өөрийн өртгөөс доогуур
үнээр худалддаг.)
1. Худалдан авагчдыг өөртөө татах зорилгоор их
дэлгүүрт “алдагдалтай” барааны адил үнэ
тогтоодог.
2. Тодорхой хугацаанд түншүүдийнхээ тоог
нэмэгдүүлэх зорилгоор онцгой нөхцөлтэй үнэ
хэрэглэх. Жишээ нь, Шинэ жил
3. Диллерээр дамжуулан бараа худалдан авагчдад
тодорхой хугацаанд бэлэн тооцооны хорогдол
олгодог.
4. Пүүсүүд ердийн үнээс хорогдол тооцох аргыг
өргөн хэрэглэдэг.
- 49. Үнийн хямдралууд:
1. Бэлэнээр хийх худалдан авалтын
хямдрал
2. Худалдан авалтын хэмжээнд хийх
үнийн хямдрал
3. Улирлын хямдрал
4. Хуучин бүтээгдэхүүнийг шинээр
солиход үзүүлэх хямдрал
5. Иж бүрдлийн үнийн хямдрал
- 50. Үнийн ялгаварлал:
• Үнийн ялгаварлал нь хэрэглэгчдийн үнийн
мэдрэмжийн ялгаатай шинжийн давуу
талыг ашиглан борлуулалт, ашгийн
хэмжээг нэмэгдүүлдэг сонирхолтой
стратеги юм. Худалдан авагчдын ялгааг
харгалзан ялгаатай үнийг өргөн хэрэглэдэг.
Тухайлбал:
• Насны ялгаагаар
• Барааны чанар, брэндийн нэр хүнд
• Цаг хугацааны ялгаатай үнэ: ажлын цаг,
амралт
• Байршил, байрлал