1. Ο καπνός είναι είδος του φυτού "Νικοτιανή", πουΟ καπνός είναι είδος του φυτού "Νικοτιανή", που
οφείλει το όνομα της στον Γάλλο πρεσβευτήοφείλει το όνομα της στον Γάλλο πρεσβευτή
Ιωάννη Νικότ (Nicot), που την εισήγαγε και τηΙωάννη Νικότ (Nicot), που την εισήγαγε και τη
διέδωσε στη Γαλλία το 1560διέδωσε στη Γαλλία το 1560
Το 1636 Ισπανοί έφεραν τη συνήθεια τηςΤο 1636 Ισπανοί έφεραν τη συνήθεια της
εισπνοής καπνού στην Ευρώπη, που αμέσως οεισπνοής καπνού στην Ευρώπη, που αμέσως ο
Πάπας Ουρβάνος Η' απαγόρευσε με εγκύκλιο γιαΠάπας Ουρβάνος Η' απαγόρευσε με εγκύκλιο για
ένα περίπου αιώνα, έως το 1724.ένα περίπου αιώνα, έως το 1724.
3. ΠΙΣΣΑΠΙΣΣΑ
ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑ 90% ΓΙΑΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΤΑ 90% ΓΙΑ
ΤΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥΤΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ
ΠΝΕΥΜΟΝΑΠΝΕΥΜΟΝΑ
ΕΓΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΟΝ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΕΓΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΣΤΟΝ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟ
ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ
ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΠΑΡΑΛΥΕΙ ΤΟΥΣ ΚΡΟΣΣΟΥΣ ΤΩΝΠΑΡΑΛΥΕΙ ΤΟΥΣ ΚΡΟΣΣΟΥΣ ΤΩΝ
ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΟΥ ΒΡΟΓΧΙΚΟΥΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΟΥ ΒΡΟΓΧΙΚΟΥ
ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ
ΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΧΡΕΜΨΗ ΚΑΙ ΟΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΧΡΕΜΨΗ ΚΑΙ Ο
ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΒΡΟΓΧΩΝΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΒΡΟΓΧΩΝ
4. ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ
ΑΝΘΡΑΚΑΑΝΘΡΑΚΑ
Δεσμεύει την Ηβ (αιμοσφαιρίνη) καιΔεσμεύει την Ηβ (αιμοσφαιρίνη) και
την μετατρέπει σετην μετατρέπει σε
ανθρακυλαιμοσφαιρίνη με αποτέλεσμαανθρακυλαιμοσφαιρίνη με αποτέλεσμα
την μη καλή οξυγόνωση των ιστών.την μη καλή οξυγόνωση των ιστών.
5. ΝΙΚΟΤΙΝΗΝΙΚΟΤΙΝΗ
Είναι εντομοκτόνοΕίναι εντομοκτόνο
Είναι ισχυρό δηλητήριο και επιδρά στοΕίναι ισχυρό δηλητήριο και επιδρά στο
νευρικό σύστημα.νευρικό σύστημα.
Έχει φαρμακολογικές δράσειςΈχει φαρμακολογικές δράσεις
6. ΣυχνότηταΣυχνότητα
Η συχνότητα καπνίσματος στις νεότερεςΗ συχνότητα καπνίσματος στις νεότερες
ηλικίες είναι πολύ υψηλή.ηλικίες είναι πολύ υψηλή.
Σε αρκετές χώρες, ο μέσος όρος ηλικίας που ξεκινάειΣε αρκετές χώρες, ο μέσος όρος ηλικίας που ξεκινάει
κάποιος το κάπνισμα είναι τα 15 έτη.κάποιος το κάπνισμα είναι τα 15 έτη.
Οταν καπνίζουν και οι 2 γονείς, καπνίζει και το 80%Οταν καπνίζουν και οι 2 γονείς, καπνίζει και το 80%
των παιδιών.των παιδιών.
Οταν καπνίζει ο ένας γονιός, 50% των παιδιώνΟταν καπνίζει ο ένας γονιός, 50% των παιδιών
καπνίζουν.καπνίζουν.
Οταν κανείς από τους γονείς δεν καπνίζει, το 10% τωνΟταν κανείς από τους γονείς δεν καπνίζει, το 10% των
παιδιών καπνίζει.παιδιών καπνίζει.
7. Το πρόβλημα στην ΕλλάδαΤο πρόβλημα στην Ελλάδα
• Το 10% των παιδιών της 5Το 10% των παιδιών της 5ηςης
και 6και 6ηςης
Δημοτικού έχουνΔημοτικού έχουν
εμπειρία καπνίσματος.εμπειρία καπνίσματος.
• Το 13% των εφήβων, (Γυμνάσιο & Λύκειο), είναιΤο 13% των εφήβων, (Γυμνάσιο & Λύκειο), είναι
τακτικοί καπνιστές, το 23,1% έχει δοκιμάσει και τοτακτικοί καπνιστές, το 23,1% έχει δοκιμάσει και το
6,7% καπνίζει περιστασιακά.6,7% καπνίζει περιστασιακά.
• Η μέση ηλικία έναρξης του καπνίσματος είναι τα 13,9Η μέση ηλικία έναρξης του καπνίσματος είναι τα 13,9
έτη, 6 μήνες νωρίτερα από τα παιδιά στις ΗΠΑ, με ταέτη, 6 μήνες νωρίτερα από τα παιδιά στις ΗΠΑ, με τα
αγόρια να πειραματίζονται λίγο νωρίτερα.αγόρια να πειραματίζονται λίγο νωρίτερα.
8. Συχνότητα στις ΓυναίκεςΣυχνότητα στις Γυναίκες
OOι γυναίκες αρχίζουν το κάπνισμα σε νεότερες ηλικίες,ι γυναίκες αρχίζουν το κάπνισμα σε νεότερες ηλικίες,
αυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης ασθενειών πουαυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης ασθενειών που
σχετίζονται με το κάπνισμα.σχετίζονται με το κάπνισμα.
Από το 1960-1990 η συχνότητα θανάτων στις γυναίκες, απΑπό το 1960-1990 η συχνότητα θανάτων στις γυναίκες, απ
καρκίνο του πνεύμονα, αυξήθηκε κατά 400%, ξεπερνώνταςκαρκίνο του πνεύμονα, αυξήθηκε κατά 400%, ξεπερνώντας
και τον καρκίνο του μαστού, (1η αιτία θανάτου από καρκίνοκαι τον καρκίνο του μαστού, (1η αιτία θανάτου από καρκίνο
στις γυναίκες).στις γυναίκες).
9. Οι κυριότερες συνέπειεςΟι κυριότερες συνέπειες
του καπνίσματος στην υγείατου καπνίσματος στην υγεία
ΚαρκίνοςΚαρκίνος
-- του πνεύμονατου πνεύμονα
-- στόματος, λάρυγγα,οισοφάγουστόματος, λάρυγγα,οισοφάγου --
του τραχήλου της μήτραςτου τραχήλου της μήτρας
-- της ουροδόχου κύστηςτης ουροδόχου κύστης
-- του παγκρέατοςτου παγκρέατος
Χρόνια αποφρακτική πνευμονικήΧρόνια αποφρακτική πνευμονική
νόσοςνόσος
Στεφανιαία νόσοςΣτεφανιαία νόσος
Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδιαΑγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
Περιφερική αγγειακή νόσοςΠεριφερική αγγειακή νόσος
Επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη καιΕπιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και
τον τοκετότον τοκετό
10. ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ
Το κάπνισμα κατά την κύηση σχετίζεται με :Το κάπνισμα κατά την κύηση σχετίζεται με :
1. Προωρότητα1. Προωρότητα
2. Αυξημένη συχνότητα αποβολών2. Αυξημένη συχνότητα αποβολών
3. Περιγεννητικά προβλήματα3. Περιγεννητικά προβλήματα
4. Ενδομήτρια καθυστέρηση της4. Ενδομήτρια καθυστέρηση της
αύξησης του εμβρύουαύξησης του εμβρύου
5. Αυξημένη συχνότητα πυρετικών5. Αυξημένη συχνότητα πυρετικών
σπασμών και αιφνίδιου θανάτου στησπασμών και αιφνίδιου θανάτου στη
βρεφική ηλικία.βρεφική ηλικία.
11. Άλλες συνέπειες του καπνίσματοςΆλλες συνέπειες του καπνίσματος
Επιδείνωση υπάρχουσας ασθένειας π.χ. άσθμαΕπιδείνωση υπάρχουσας ασθένειας π.χ. άσθμα
Έλκη, νόσος του CrohnΈλκη, νόσος του Crohn
Ανδρική ανικανότητα, ανωμαλίες στην ποιότητα τουΑνδρική ανικανότητα, ανωμαλίες στην ποιότητα του
σπέρματος, πρόωρη εμμηνόπαυσησπέρματος, πρόωρη εμμηνόπαυση
Ρυτίδες προσώπου, γκρίζα μαλλιά, απώλεια μαλλιώνΡυτίδες προσώπου, γκρίζα μαλλιά, απώλεια μαλλιών
12. ΚάπνισμαΚάπνισμα:: εθισμός στηεθισμός στη
νικοτίνηνικοτίνη
Η νικοτίνη είναι ισχυράΗ νικοτίνη είναι ισχυρά
εθιστική ουσία ανάλογη τηςεθιστική ουσία ανάλογη της
ηρωίνης, της κοκαΐνης και τουηρωίνης, της κοκαΐνης και του
αλκοόλαλκοόλ ..
1. Leshner. Hosp Pract. 1996
13. Άμεσα οφέλη διακοπήςΆμεσα οφέλη διακοπής
καπνίσματοςκαπνίσματος– Σε 20 λεπτάΣε 20 λεπτά
επαναφορά στο φυσιολογικό της αρτηριακήςεπαναφορά στο φυσιολογικό της αρτηριακής
πίεσης και της καρδιακής συχνότητας.πίεσης και της καρδιακής συχνότητας.
– Σε 8 ώρεςΣε 8 ώρες
επαναφορά των επιπέδων μονοξειδίου τουεπαναφορά των επιπέδων μονοξειδίου του
άνθρακα και του οξυγόνου στο φυσιολογικόάνθρακα και του οξυγόνου στο φυσιολογικό..
– Σε 24 ώρεςΣε 24 ώρες ::
• Απομάκρυνση του μονοξειδίου του άνθρακαΑπομάκρυνση του μονοξειδίου του άνθρακα
από τον οργανισμό.από τον οργανισμό.
• Αρχίζουν ναΑρχίζουν να ““καθαρίζουνκαθαρίζουν ““ οι πνεύμονες.οι πνεύμονες.
• Οι πιθανότητες καρδιακής προσβολής αρχίζουνΟι πιθανότητες καρδιακής προσβολής αρχίζουν
να μειώνονται.να μειώνονται.
– Σε 48 ώρεςΣε 48 ώρες ::
• Δεν υπάρχει νικοτίνη στο αίμα.Δεν υπάρχει νικοτίνη στο αίμα.
• Οι νικοτινικοί υποδοχείς αρχίζουν ναΟι νικοτινικοί υποδοχείς αρχίζουν να
μειώνονται.μειώνονται.
• Αρχίζουν να βελτιώνονται η γεύση και ηΑρχίζουν να βελτιώνονται η γεύση και ηAdapted from smoking cessation toolkit .Chest 2000
14. Γενικά, μετά από 10-15 χρόνια, ο κίνδυνος θνησιμότηταςΓενικά, μετά από 10-15 χρόνια, ο κίνδυνος θνησιμότητας
προσεγγίζει τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν όσοι δεν κάπνισανπροσεγγίζει τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν όσοι δεν κάπνισαν
ποτέποτέ
Η μείωση της λειτουργίας των πνευμόνων του καπνιστή, μετά απόΗ μείωση της λειτουργίας των πνευμόνων του καπνιστή, μετά από
την πάροδο 3-4 ετών διακοπής του καπνίσματος, προσεγγίζει τητην πάροδο 3-4 ετών διακοπής του καπνίσματος, προσεγγίζει τη
λειτουργία των πνευμόνων όσων δεν κάπνισαν ποτέλειτουργία των πνευμόνων όσων δεν κάπνισαν ποτέ
Μετά από 10 χρόνια, μειώνεται ο κίνδυνος καρκίνου τωνΜετά από 10 χρόνια, μειώνεται ο κίνδυνος καρκίνου των
πνευμόνων κατά ένα τρίτο έως και ένα δεύτεροπνευμόνων κατά ένα τρίτο έως και ένα δεύτερο
Ο κίνδυνος στεφανιαίου νοσήματος μειώνεται κατάΟ κίνδυνος στεφανιαίου νοσήματος μειώνεται κατά
το ήμισυ τουλάχιστον μετά από 1 χρόνοτο ήμισυ τουλάχιστον μετά από 1 χρόνο
Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει τουςΗ διακοπή του καπνίσματος μειώνει τους
κινδύνους για την υγείακινδύνους για την υγεία
15. Πόσο δύσκολη είναι ηΠόσο δύσκολη είναι η
διακοπή;διακοπή;
Σύνολο
καπνιστών
~2–3%
επιτυγχάνουν
ετησίως3
~70% επιθυμούν
να διακόψουν1
~30%
προσπαθούν
κάθε χρόνο2
1. Bridgwood et al, General Household Survey 1998. 2. West, Getting serious about stopping smoking 1997. 3. Arnsten, Prim Psychiatry 1996.
16. Τόσο οΤόσο ο εθισμόςεθισμός, όσο και η, όσο και η
εξάρτησηεξάρτηση
συνδέονται με τηνσυνδέονται με την ανάγκη τουανάγκη του
σώματοςσώματος
για μία ουσία.για μία ουσία.
18. Γιατί καπνίζουν οιΓιατί καπνίζουν οι
καπνιστές ;καπνιστές ;
ΑνάπτυξηΑνάπτυξη ανοχής = ανάγκηανοχής = ανάγκη
για όλο και μεγαλύτερες δόσειςγια όλο και μεγαλύτερες δόσεις
νικοτίνηςνικοτίνης
19. ΕξάρτησηΕξάρτηση
Εμφανίζεται όταν τοΕμφανίζεται όταν το σώμασώμα
συνηθίζεισυνηθίζει την παρουσίατην παρουσία
νικοτίνης και επηρεάζεταινικοτίνης και επηρεάζεται
λειτουργικά με τέτοιον τρόπολειτουργικά με τέτοιον τρόπο
ώστεώστε χρειάζεται νικοτίνηχρειάζεται νικοτίνη
προκειμένου να λειτουργήσειπροκειμένου να λειτουργήσει
20. Κάπνισμα: Μία Χρόνια ΝόσοςΚάπνισμα: Μία Χρόνια Νόσος
Ιατρική κοινότητα
Οικογένεια
Κοινωνία
Πολιτεία
ΜΜΕ
Αναγκαία η αντιμετώπιση του προβλήματος
21. ΤΣΙΓΑΡΟ Η ΥΓΕΙΑ ?ΤΣΙΓΑΡΟ Η ΥΓΕΙΑ ?
Το κάπνισμα είναι επικίνδυνοΤο κάπνισμα είναι επικίνδυνο
Το κάπνισμα οδηγεί στην εξάρτηση και στονΤο κάπνισμα οδηγεί στην εξάρτηση και στον
εθισμό στην νικοτίνηεθισμό στην νικοτίνη
Το κάπνισμα «σκοτώνει»Το κάπνισμα «σκοτώνει»
Ο καπνός αποτελεί το μοναδικόΟ καπνός αποτελεί το μοναδικό
προιόν που σκοτώνει τονπροιόν που σκοτώνει τον
καταναλωτή όταν χρησιμοποιήταικαταναλωτή όταν χρησιμοποιήται
σύμφωνα με τις οδηγίες τουσύμφωνα με τις οδηγίες του
κατασκευαστή .(Tonnesen)κατασκευαστή .(Tonnesen)
22. Θνησιμότητα σχετιζόμενη με το κάπνισμαΘνησιμότητα σχετιζόμενη με το κάπνισμα
Το ποσοστό πρόκλησης θανάτων από κάπνισμαΤο ποσοστό πρόκλησης θανάτων από κάπνισμα
ανέρχεται στο 30% όλων των θανάτων από καρκίνο.ανέρχεται στο 30% όλων των θανάτων από καρκίνο.
Το κάπνισμα ευθύνεται για το 87% των περιπτώσεωνΤο κάπνισμα ευθύνεται για το 87% των περιπτώσεων
καρκίνου του πνεύμονα.καρκίνου του πνεύμονα.
Οι καπνιστές έχουνΟι καπνιστές έχουν διπλάσιεςδιπλάσιες πιθανότητες εμφάνισηςπιθανότητες εμφάνισης
καρδιαγγειακού επεισοδίου.καρδιαγγειακού επεισοδίου.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός ΥγείαςΟ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι κατά το έτοςεκτιμά ότι κατά το έτος
1995, ο αριθμός των θανάτων από χρήση προϊόντων1995, ο αριθμός των θανάτων από χρήση προϊόντων
καπνού παγκοσμίως, ήταν πάνω από 3,1 εκατομμύρια.καπνού παγκοσμίως, ήταν πάνω από 3,1 εκατομμύρια.
23. Οι κυριότερες συνέπειεςΟι κυριότερες συνέπειες
του καπνίσματος στην υγείατου καπνίσματος στην υγεία
ToTo κάπνισμα αποτελεί τον πιό σημαντικό, αναστρέψιμοκάπνισμα αποτελεί τον πιό σημαντικό, αναστρέψιμο
παράγοντα θανάτου στην Ευρώπη.παράγοντα θανάτου στην Ευρώπη.
Το κάπνισμα από μόνο του είναι δυνατό να προκαλέσειΤο κάπνισμα από μόνο του είναι δυνατό να προκαλέσει
περισσότερους θανάτους απ’ ότι το σύνολο τωνπερισσότερους θανάτους απ’ ότι το σύνολο των
παρακάτω: AIDS,παρακάτω: AIDS, κατάχρηση αλκοόλ, οδικά ατυχήματα,κατάχρηση αλκοόλ, οδικά ατυχήματα,
χρήση παράνομων ουσιών, αυτοκτονίες.χρήση παράνομων ουσιών, αυτοκτονίες.
24. Η έκταση του προβλήματοςΗ έκταση του προβλήματος
– Το 42% των ενηλίκων της Ε.Ε. είναι καπνιστές.Το 42% των ενηλίκων της Ε.Ε. είναι καπνιστές.
– Υπολογίζεται ότι 1,26 δις άνθρωποι καπνίζουν.Υπολογίζεται ότι 1,26 δις άνθρωποι καπνίζουν.
– Το 2030 το νούμερο θα φτάσει στο 1,6 δις.Το 2030 το νούμερο θα φτάσει στο 1,6 δις.
– Το 2030 μόνο το 15% των καπνιστών θα ζει στιςΤο 2030 μόνο το 15% των καπνιστών θα ζει στις
ανεπτυγμένες χώρες.ανεπτυγμένες χώρες.
25. Το πρόβλημα στην ΕλλάδαΤο πρόβλημα στην Ελλάδα
– Το 1991 η Ελλάδα ήταν πρώτη στην ημερήσια κατά κεφαλήΤο 1991 η Ελλάδα ήταν πρώτη στην ημερήσια κατά κεφαλή
κατανάλωση τσιγάρων με 7,8 ενώ οι ΗΠΑ είναι στο 5,6.κατανάλωση τσιγάρων με 7,8 ενώ οι ΗΠΑ είναι στο 5,6.
– Ήταν πρώτη μαζί με τη Βουλγαρία, Πολωνία και Κίνα, όσονΉταν πρώτη μαζί με τη Βουλγαρία, Πολωνία και Κίνα, όσον
αφορά το ποσοστό καπνιστών στις ηλικίες 15-30.αφορά το ποσοστό καπνιστών στις ηλικίες 15-30.
– Ο ρυθμός αύξησης του καπνίσματος στον γυναικείοΟ ρυθμός αύξησης του καπνίσματος στον γυναικείο
πληθυσμό είναι υψηλός (2,2% ετησίως στην πενταετία ‘86-πληθυσμό είναι υψηλός (2,2% ετησίως στην πενταετία ‘86-
90).90).
26. Η οικονομική συνιστώσαΗ οικονομική συνιστώσα
Στην Ελλάδα ο βαρύς καπνιστής ξοδεύει περίπου τοΣτην Ελλάδα ο βαρύς καπνιστής ξοδεύει περίπου το
40% του επιδόματος ανεργίας ή το 30% του40% του επιδόματος ανεργίας ή το 30% του
κατώτατου μισθού.κατώτατου μισθού.
Το συνολικό κόστος υπολογίστηκε το 1990 για τιςΤο συνολικό κόστος υπολογίστηκε το 1990 για τις
ΗΠΑ στα 68δις $ ή στα 2,6$ ανά πακέτο.ΗΠΑ στα 68δις $ ή στα 2,6$ ανά πακέτο.
Το 1993 η Κίνα εισέπραξε 5 δις$ από φόρους για ταΤο 1993 η Κίνα εισέπραξε 5 δις$ από φόρους για τα
τσιγάρα και έχασε 8 δις$ σε παραγωγικότητα καιτσιγάρα και έχασε 8 δις$ σε παραγωγικότητα και
έξοδα περίθαλψης.έξοδα περίθαλψης.
27. Η πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη στηνΗ πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη στην
πρώτη γραμμή για τη διακοπή τουπρώτη γραμμή για τη διακοπή του
καπνίσματοςκαπνίσματος
Η “Ομάδα της Πρωτοβάθμιας Ιατρικής Περίθαλψης” έχει σαΗ “Ομάδα της Πρωτοβάθμιας Ιατρικής Περίθαλψης” έχει σα
στόχο της να βοηθάει τους καπνιστές να κόψουν τοστόχο της να βοηθάει τους καπνιστές να κόψουν το
κάπνισμα – τουλάχιστον το 70% των καπνιστών έρχονται σεκάπνισμα – τουλάχιστον το 70% των καπνιστών έρχονται σε
επαφή με παθολόγους κάθε χρόνοεπαφή με παθολόγους κάθε χρόνο1,21,2
Η συμβουλή του γιατρού αποτελεί ισχυρό κίνητροΗ συμβουλή του γιατρού αποτελεί ισχυρό κίνητρο 33
– έστω– έστω
και 3 λεπτά συμβουλών μπορούν να κάνουν τη διαφοράκαι 3 λεπτά συμβουλών μπορούν να κάνουν τη διαφορά 4,54,5
1. Richmond et al, Addiction 1994. 2. McEwen et al, J Royal Coll Phys Lon 1999. 3. Richmond, Int J Tuberc Lung Dis 1999. 4. Parrott et al, Thorax 1998.
5. Raw et al, Thorax 1998.
28. Τρέχουσες στρατηγικέςΤρέχουσες στρατηγικές
διακοπής του καπνίσματοςδιακοπής του καπνίσματος
ΦαρμακολογικέςΦαρμακολογικές
-- ΘεραπείαΘεραπεία
υποκατάστασηςυποκατάστασης
νικοτίνηςνικοτίνης
-- Bupropion HCl SRBupropion HCl SR
Μη φαρμακολογικές
- Θέληση (αποκλειστικά)
- Συμβουλή από
επαγγελματία της ιατρικής
περίθαλψης
- Υλικά αυτο-βοήθειας
- Θεραπεία συμπεριφοράς
- Ύπνωση
- Βελονισμός
29. Η υποστήριξη και η φαρμακολογικήΗ υποστήριξη και η φαρμακολογική
παρέμβαση παρέχουν υψηλά ποσοστάπαρέμβαση παρέχουν υψηλά ποσοστά
διακοπήςδιακοπής
Θέληση (αποκλειστικά)Θέληση (αποκλειστικά) 3%3%**
Υλικά αυτο-βοήθειαςΥλικά αυτο-βοήθειας 4%4%**
Σύντομη συμβουλή παθολόγουΣύντομη συμβουλή παθολόγου 5%5%****
Σύντομη συμβουλή παθολόγου &Σύντομη συμβουλή παθολόγου &
Θεραπεία υποκατάστασης νικοτίνηςΘεραπεία υποκατάστασης νικοτίνης
(NRT) η οποία αγοράστηκε από το(NRT) η οποία αγοράστηκε από το
φαρμακείοφαρμακείο
Κλινική καπνιστώνΚλινική καπνιστών 10%10%**
Κλινική καπνιστών & NRTΚλινική καπνιστών & NRT 20%20%**
% απέχει% απέχει
μετά από 12 μήνεςμετά από 12 μήνες
* Parrot et al, Thorax 1998. ** Richmond, Int J Tuberc Lung Dis 1999.
6% *6% *
30. Δευτερεύοντα σημείαΔευτερεύοντα σημεία
Σημαντική μείωση της ανάγκης γιαΣημαντική μείωση της ανάγκης για
κάπνισμα σε σχέση με το εικονικόκάπνισμα σε σχέση με το εικονικό
φάρμακοφάρμακο
Σημαντική μείωση των συμπτωμάτωνΣημαντική μείωση των συμπτωμάτων
στέρησηςστέρησης
-- άγχοςάγχος
-- δυσκολία συγκέντρωσηςδυσκολία συγκέντρωσης
-- ανησυχίαανησυχία
-- ερεθιστικότητα, απογοήτευση και θυμόςερεθιστικότητα, απογοήτευση και θυμός
Σημαντικά μικρότερη αύξηση βάρους σεΣημαντικά μικρότερη αύξηση βάρους σε
32. ΑΣΘΜΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΙΑΣΘΜΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΙ
ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
Πρόκληση βρογχικού άσθματος ?Πρόκληση βρογχικού άσθματος ?
Επιδείνωση της σοβαρότητας καιΕπιδείνωση της σοβαρότητας και
πρόγνωσης του βρογχικούπρόγνωσης του βρογχικού
άσθματοςάσθματος
περισσότερα συμπτώματα, συχνοίπερισσότερα συμπτώματα, συχνοί
παροξυσμοί, συχνές νοσηλείες ,παροξυσμοί, συχνές νοσηλείες ,
απειλητικοί για τη ζωή παροξυσμοίαπειλητικοί για τη ζωή παροξυσμοί
Strachan, Cook. ThoraxStrachan, Cook. Thorax
19981998
33. ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣ
Δώστε έμφασηΔώστε έμφαση στο γεγονός ότι ηστο γεγονός ότι η
έκθεση στον καπνό του τσιγάρου μετάέκθεση στον καπνό του τσιγάρου μετά
τη γέννηση, ενέχειτη γέννηση, ενέχει σοβαρούς,σοβαρούς,
απόλυτα τεκμηριωμένουςαπόλυτα τεκμηριωμένους κινδύνουςκινδύνους
για το νεογνό, βρέφος και παιδί,για το νεογνό, βρέφος και παιδί,
αντίστοιχους με αυτούς της έκθεσης τουαντίστοιχους με αυτούς της έκθεσης του
εμβρύου καπνίστριας μητέρας στηεμβρύου καπνίστριας μητέρας στη
διάρκεια της κύησηςδιάρκεια της κύησης
34. ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣ
Κάνετε σαφέςΚάνετε σαφές ότι το κάπνισμα τωνότι το κάπνισμα των
γονέων αποτελεί πρότυπο για έναρξηγονέων αποτελεί πρότυπο για έναρξη
της καπνιστικής συνήθειας από τατης καπνιστικής συνήθειας από τα
παιδιά, γεγονός που μακροπρόθεσμαπαιδιά, γεγονός που μακροπρόθεσμα
έχει σοβαρότερες συνέπειες στην υγείαέχει σοβαρότερες συνέπειες στην υγεία
των παιδιών.των παιδιών.
Το κάπνισμα των γονέων διπλασιάζει τονΤο κάπνισμα των γονέων διπλασιάζει τον
κίνδυνο έναρξης καπνιστικής συνήθειας απόκίνδυνο έναρξης καπνιστικής συνήθειας από
τα παιδιά. Το 1/3 των παιδιών πουτα παιδιά. Το 1/3 των παιδιών που
καπνίζουν μπορεί νακαπνίζουν μπορεί να αποδοθείαποδοθεί
στο παράδειγμα των γονέων.στο παράδειγμα των γονέων.
Jarvis L., The StationeryJarvis L., The Stationery
35. ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
Ισχαιμική καρδιοπάθειαΙσχαιμική καρδιοπάθεια
Ο παθητικός καπνιστής αντιμετωπίζειΟ παθητικός καπνιστής αντιμετωπίζει
μέχρι και 50% του κινδύνου γιαμέχρι και 50% του κινδύνου για
καρδιοπάθεια που αντιστοιχεί σεκαρδιοπάθεια που αντιστοιχεί σε
ενεργητικό καπνιστή 20 τσιγάρωνενεργητικό καπνιστή 20 τσιγάρων
ημερησίωςημερησίως
Law, Morris, Wald.Law, Morris, Wald.
BMJ 1997BMJ 1997
Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιοΑγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
Αύξηση του κινδύνου κατά 82% στουςΑύξηση του κινδύνου κατά 82% στους
άντρες και 66% στις γυναίκεςάντρες και 66% στις γυναίκες
Bonita R.et al. TobaccoBonita R.et al. Tobacco
36. ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
Το παθητικό κάπνισμαΤο παθητικό κάπνισμα
βλάπτει σοβαρά την υγείαβλάπτει σοβαρά την υγεία
Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδοΔεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο
έκθεσης στο παθητικόέκθεσης στο παθητικό
κάπνισμακάπνισμα
Κανένας δεν πρέπει ναΚανένας δεν πρέπει να
εκτίθεται σε παθητικόεκτίθεται σε παθητικό
κάπνισμα, παρά μόνο μεκάπνισμα, παρά μόνο με
δική του βούλησηδική του βούληση
Editor's Notes
Two pathways in the brain are important in nicotine addiction-the “reward” pathway consisting of a network of dopaminergic neurons in the mesolimbic system; and the “withdrawal” pathway which involves noradrenergic neurons in the locus coeruleus.
Reward pathway: Like other addictive drugs, nicotine activates the mesolombic system resulting in release of dopamine in the nucleus accumbens.
The dopamine surge induces feelings of pleasure that become associated with nicotine intake.
The rapid action of inhaled nicotine on these pathways provide immediate positive reinforcement.
The smoker is motivated to repeat the behavior.
Chronic nicotine administration produces tolerance so that smokers need to smoke more to achieve the same effect.
Withdrawal pathway: As the result of adaptive changes in the brain during chronic nicotine use. Mediated by noradrenergic activity in the locus coeruleus.
Willpower alone is the most widely used method; however, as the slide shows, it is the least effective.1
Self-help materials are a useful source of information but their effectiveness has not been extensively studied.
Advice from a GP can increase quit rates—even very brief advice can result in 2% more smokers stopping (over no intervention), bringing 12-month cessation rates up to about 5%.1,2
In general, the more intensive the overall intervention, the greater the likelihood of its success.
Thus, the use of a pharmacological treatment in combination with some form of motivational support provides better cessation rates than either component alone and appears to be the most effective way of helping smokers to stop.1 The Tobacco Advisory Group of the Royal College of Physicians has recently supported this complementary approach to treating nicotine addiction.3
Cravings, or urges to smoke, and unpleasant withdrawal symptoms are major obstacles facing smokers trying to stop. 1,2 Reducing cravings and withdrawal symptoms can therefore help towards success in smoking cessation by making quitting more bearable for the patient.
Treatment with bupropion HCl SR was associated with a reduction in cigarette craving,3,4 or the urge to smoke, compared with placebo,5 reaching statistical significance at several time points during treatment.
Treatment with bupropion HCl SR was also found to reduce nicotine withdrawal symptoms compared with placebo.5,6 Reductions in irritability, frustration or anger, and in anxiety, difficulty concentrating, and restlessness were most pronounced and reached statistical significance over placebo at most times during treatment.5
Fear of weight gain prevents many smokers from attempting to quit and weight gain itself is a common reason for relapse following a quit attempt.7,8
Bupropion HCl SR patients gained significantly less weight during the course of treatment than those on placebo.9,10 For patients in the dose-response study who were continuously abstinent from the stop date through to the end of treatment, mean weight gain at the end of treatment was 1.5 kg in the bupropion HCl SR 300 mg/day group compared with 2.9 kg for placebo. 9
However, it is important to point out that bupropion HCl SR is not licensed for use in the treatment of obesity or for weight loss.