1. Eraginkortasun pertsonala eta denboraren kudeaketa Julen Iturbe-Ormaetxe julen @ consultorartesano . com http:// consultorartesano . com 2010 -10-21 Antolatu zeure burua inguruko guztia mugitzen denean
2.
3. Desberdintze inklusiboa Ematen duen irudia ordenaz bestelakoa da erabat . Hainbat kategoriatan izatea/sartzea ez da kasu honetan salbuespena, araua baizik. Mugak ez dira baztertze bidez sortzen, baizik eta “bi inklusioko” forma bereziki trinkoen bidez. Pertsonek zirkulu askotan egiten dute lan, eta horien bidez jartzen dituzte mugak. […] Desberdintze inklusiboen markoan, mugak adibide mugikor gisa pentsatu eta solidifikatzen dira, eta muga horien eraginez leialtasun batek bestea dakar. Ulrich Beck , ¿Qué es la globalización? http ://www.youtube.com/watch?v=i-yhtXAzYwc http ://www.youtube.com/watch?v=0bq88I4DOD4 Kudeaketa paradoxikoa “ edo ” beharrean “ eta ”
4.
5. Moteltasuna XXI. mende hasiera hartan hil zen. Maila goreneko eztabaida batzuen ondoren, munduko agintari handiek erabaki zuten azkar bizi behar genuela. Une erabakigarria izan zen gizateriaren historian. Itzulera gabeko puntu bat. Erabaki hark zerua belztu zuen, eguzkiak beti bezala argitu arren. Poliki hil egin zen. Hari loturiko ikonoak kendu egin ziren. Hori guztia, agerikoa denez, oso azkar. Aitaren batean. Denbora ihes egiten hasi zen. Tarteak bilatzen zituen eguneroko presioan eta bazekien ihes egiten. Batzuetan isilean, batzuetan nabarmen. Hemen estaltzea han zuloa egitea zen. Denbora joaten ari zen, bere egituratzaile rola uzten ari zen. Betiereko etsai izatera pasa zen, eta azkenean, torturatu egin zuten. Eta modurik txarrenean, azkenean, hil egin zen. Borroka, ordutik aurrera, denboraren kontra egin zen. Eraginkortasunak denboraren papera hartu zuen ezin hobeto. Zenbat eta denbora gutxiago erabili, eraginkorragoa zara. Horrenbestez, aro azkarreko jainko berriak iraungi egiten ziren. Jaio, hazi eta hil egiten ziren. Nerabezaroak hirugarren adin laburra zekarren eta amaierako gainbehera meteorikoan amaitzen zen guztia. Ikusi begiratu gabe, behatu ulertu gabe, segundo ehunenak erabakitzeko. Orain, berehalaxe. Dena delakoa, baina orain. Denborari harrapatu gabe joaten uzten diotenei agur. Denbora kapsulak asmatu zituzten. Neurketa matematikoak asmatu zituzten. Gehiago asmatu zuten denbora laburragoan. Bizipen lasterrak asmatu zituzten. Adrenalina deskargak asmatu zituzten. Intentsitatea asmatu zuten. Eta guztia aspaldi norbaitek erabaki zuelako ezin genuela poliki bizi. http:// blog . consultorartesano . com /2010/04/despacio-2. html
6.
7.
8. EGURGILEAREN ISTORIOA Bazen behin egurgile bat ordu luzeak ematen zituena bere pinudiko zuhaitzak mozten. Erabiltzen zuen zerrak, erabiliaren erabiliaz, ez zuen ia mozten. Egun batean, bizilagun bat hurbildu zitzaion, eta egurgileak egin beharreko berealdiko ahalegin ikusita, proposatu zion une batez gera zedin atseden hartzeko eta zerra zorrozteko. Egurgileak, haserre, galdetu zion ea ez zuen ikusten zenbat lan zuen oraindik egiteko. Nola geldituko zen ba! Denborarik ez zuela erantzun zion. PLANIFIKATU GAUZATU ARAZOAK KONPONDU Kostua fasearen arabera Planifikazioa/Kostua
9. DENBORA eta PDCA Beta iraunkorra? P D C A ETEKINA KASKARRA ONA BIKAINA + + DENBORA tB tO tK
10. Antolaketaren barneko oinarrizko unitatea ez da bananako lana, lan prozesua baizik. XXI. mendeko lana Banakako lanak Koordinazio jarduerak Ikaskuntzako hausnarketa lanak Lokal ezin hobeak? Norbanako eraginkorrak prozesu ez-eraginkorrak sortzen? Lanari buruzko lana Eraginkortasuna eta efikazia = kooordinazio egokiak
11. ESKUZKOA Trebetasun fisikoa EZ ESKUZKOA Trebetasun intelektuala Trebetasun emozionala?
15. PDCA Laneko denbora Bakarrik PC Lekua Bilerak Lan pertsonala Pentsatu Egin Agindu Berrikusi Planifikatu % 100 % 100 % 100 % 100
16. Ondoko elementuek laneko denbora gaizki erabiltzean eragina dute eta lana antolatzeko arazoak sortzen dituzte. Ordena itzazu 1etik 11ra, zure ustearen arabera, kontuan hartuz 1a gehien eragiten duen elementua izango dela. DENBORA LAPURREI BURUZKO ARIKETA
29. Ez naiz ordenagailuarekin ongi moldatzen, batik bat, posta elektronikoarekin eta lankidetzarako beste tresna batzuekin. Iruditzen zait horiekin denbora asko galtzen dudala. Neure buruari jarritako erronkak erdiesteko beharrezko autodiziplina falta zait batzuetan. Nire bizitza profesionalean helburu argi eta zehatz bat falta zait: egiten ari naizenari ez diot sarritan inolako zentzurik ikusten. Zaila egiten zait ezetz esatea norbaitek zerbait eskatzen didanean. Gutxitan delegatzen ditugu zereginak modu egokian eta maiz arduratu behar izaten dut nik beste batzuek egin zitzaketen gauzez. Besteekiko komunikazioa eskasa izaten da maiz. Ez gara aurrez aurre ondo moldatzen, eta ohiko dira tentsioa zein estresa. Paper gehiegi dauzkat mahai gainean. Nire mahaiaren ordena eta garbitasuna ez dira eredugarri. Denboraren planifikazioa eta epeak betetzeko larri ibiltzen naiz askotan, beti izaten baita ustekabekoren bat. Sarri ez ditut lehentasun zehatzak ezartzen eta aldi batean lan gehiegi bideratzen saiatzen naiz. “Txikikeriak” konpontzen jarduten dut eta arreta gutxiegi jartzen dut benetan garrantzitsu diren gauzetan. Gehienetan beste une batean egiteko uzten ditut zeregin garrantzitsuak, hau da, debora luzea eskatzen dutenak edo desatseginak direnak. Bilerak luzeegiak dira askotan eta horien emaitza sarritan ez da ona izaten. Maiz ez dut egin beharko nukeen beste lan egiten bisita asko izaten dudalako, bai enpresakoak bai kanpokoak. Telefonoak etengabe molestatzen nau eta deia behar baino gehiago luzatzen da gehienetan. Ia inoiz ez Batzuetan Maiz Ia beti Denbora lapurrei buruzko autoanalisia
33. - Zeregin honek interes pertsonal berezia pizten du nigan ? Neurekoikeriagatik interesatzen zait? Helburu pertsonalen bat lortzen lagunduko dit? - Garrantzitsua da interesatzen zaidan norbaitentzat ? - Epemuga jakina du (data eta ordua)? - Goitik datorren agindua da eta ezin dut entzungor egin? - Zereginean beste pertsona batzuekin lankidetzan aritu behar badut, lor dezaket haiek dagokien proiektu zatiarekin hastea ? Hauxe da denbora kudeatzea: ABC bat sortzea (oso garrantzitsuak, garrantzitsuak, ez hain garrantzitsuak) Lehentasunak ezartzea
34. Pareto + Ishikawa 40 35 30 25 20 15 10 5 0 A B C D E F G % 100 50 0 40 35 30 25 20 15 10 5 0 A B C D E F G Unitateak % 100 50 0 2 kausa Efektua A razoa 4 kausa 3 kausa 1 kausa
46. 5S lanlekuan Lanlekuetako tresnen adibidea Lanpostuarekin identifikatutako eta haren inguruan kokatutako tresnak, oro har. Lanpostu, eremu edo alor guztiek beren tresnak dituzte. Ingurune fisikoa Lanpostuarekin identifikatutako eta haren inguruan eta kokatutako tresnak, oro har. Lanpostu, eremu edo alor guztiek beren tresnak dituzte. Ingurune digitala Interneterako eta lankidetza tresnetarako sarbidea Ofimatika ERPak Aplikazio bertikalak Informazioa gorde eta kudeatzea
47. Zertarako 5Sak? Produktibitatea hobetzeko, etengabeko hobekuntza garatzeko oinarri sendoa finkatuz. Berehalako lan ingurutik eratorritako xahubideak desagerrarazi nahi ditugulako, neurriko produkzio kontzeptua aplikatuz. Behar dugun materiala bilatzean denbora ez xahutzeko tresna eraginkorra dela erakutsi duelako. “ 5Sak lantzen hasi nintzenean konturatu gabe nengoen nolako gaitasun ikaragarria daukagun erraza zail bihurtzeko, eta gainera, horrekin bizitzeko, munduko gauzarik normalena balitz bezala”.
54. GAINAZAL KONSTANTEAREN LEGEA Bilerek dirua kostatzen dute. Beti izan behar dugu kontuan bilerek hartzen duten denbora, izan ere, bileraren orduko kostua partaide bakoitzaren orduko kostuaren batura da, eta kopuru hori bilduta emandako ordu kopuruarekin biderkatu behar da BILERA Prestatu Egin
55.
56.
57.
58. Orain da unea, orain arte aintzat hartutako guztiak huts egin dezake... honako hauek kontuan hartzen ez badira: Deialdia : zeini, data eta ordua, iraupena (aurreikusitako hasiera eta amaiera ordua), lekua, gai zerrenda, bileraren helburua, bilera prestatzeko oharrak eta sinadura. Prestaketa : gela, mahaia, aulkiak, dokumentuak eta ikus-entzunezko euskarriak. Garaiz egiaztatu: Murphy beti dago zelatan. Egin
64. GIDARIAREN TEKNIKA ESPEZIFIKOAK Laburtzeko, kontrolatzeko eta estimulatzeko birformulazioak Horien bidez lana zer egoeratan dagoen erakusten diegu partaideei eta balio dute egindako bidea erakusteko taldeari. Helburuak lortzeko bidean estimulatu eta motibatu egiten gaituzte. Laburtu Kontrolatu Estimulatu
65. Test galdera Asmoa da partaideek zentzu desberdinekin erabil ditzaketen hitz edo kontzeptuak argitzea. Parte hartzeko gonbidapen zuzena Denbora luzez isilik egoten direnekin erabiltzen da edo parte hartzeko keinua egiten dutenekin (ez behartu edo tematu lehenengo aldian). Oihartzundun galdera Gidariak berari egindako galdera errepikatuko dio galdegileari, hitz berberak erabiliz, proposatu duenak lehenengo erantzun dezan galdera: eman dezala bere erantzuna. Errebotedun galdera Gidariak errepikatu egingo du taldearengandik jasotako galdera: isilik dagoen bati galdetzeko aukera. GIDARIAREN TEKNIKA ESPEZIFIKOAK Parte hartzeko eta suspertzeko teknikak
66. Ispilu galdera Gidariak berari egindako galdera talde osoari zuzenduta errepikatuko du . Itzulera/oroitzapena Gidariak gogorarazi egingo ditu proposatutako gaiak edo galderak, erantzunik jaso ez dutenak (galdutako gaira itzultzen da). Hausnarketa eta argibideak Esku-hartze bat aztertu taldearen bizipenekin lotuta, hemen eta orain, gure artean, eremu afektiboan. GIDARIAREN TEKNIKA ESPEZIFIKOAK Parte hartzeko eta suspertzeko teknikak
69. “ Informazio gehiago lortzeko irratiaren bolumena igotzea bezain zentzugabea da beharrezkoa baino bit gehiago bidaltzea”. “ Giza ile baten neurriko zuntz bat gai da Wall Street Journal-ek orain arte argitaratutako zenbaki guztiak segundo batean garraiatzeko”. “ Zakur batek gure ibileragatik ezagutzen gaitu ehun metro baino gehiagoko distantziara; ordenagailuak, berriz, ez dira gai gure presentziaz ere ohartzeko. Etxeko animalia ia guztiak dakite noiz haserretzen garen, ordenagailuek ez. (...) Gizadiak orain arte izan duen zama bat da interakzioa. Eta horren ondorioz, heldu askok ‘deskonektatu’ egiten dute eta aldarrikatzen dute esperantza gabeko analfabeto digitalak direla”. Nicholas Negroponte: “ El mundo digital ”. Ediciones B. Barcelona, 1995. Gure bizitzen digitalizazioa, geldiezina
70.
71. Alfabetatze mota berri bat XXI. mendeko alfabetatzeari buruzko gailurra (Berl i n, 2002) Alfabet atze informa z ional a Alfabet atze te k nol o gi ko a Sormen mediatikoa Alfabetatze globala Alfabet atze arduratsua Informazioa bildu, antolatu eta ebaluatzeko gaitasuna, eta emaitzetan oinarritutako iritzi baliogarriak osatzeko gaitasuna . Informazioa lortu eta modu eraginkorrean komunikatzeko baliabide berriak erabiltzeko gaitasuna, Internet esaterako . Dauden lekuan daudela, tamaina guztietako hartzaileentzako edukiak sortzeko eta zabaltzeko herritarrek duten gaitasun gero eta handiagoa. Pertsonen eta herrialdeen artean dagoen menpekotasuna ulertzea, eta kulturen artean modu eraginkorrean elkar eragiteko zein kolaboratzeko gaitasuna izatea . Segurtasunaren, pribatutasunaren eta abarren ikuspuntutik hedabideek dakartzaten ondorio sozialak aztertzeko gaitasuna .
73. Arazoa Just-in-time Ekoizpen egokia Tentsioa fluxuan. Nabarmenak dira denbora xahutzeak dakartzan gastuak. Bilatzeko denbora murriztua: ontze denbora, SMED, MTM Kudeaketako ohiko kulturan txertatua. Eremuak mugaturik. Unean uneko materiala mugaturik . Just-in-case Gehiegizko informazioa Informazioa ez da igaro zuzendaritza batzordetik. Ez dugu neurtu zenbat denbora xahutu den... guztiok jakin arren xahuketak gertatu direla. Prozesu batzuk makinek egiten dituzte orain, balio erantsirik? Espazioa ez dago mugaturik. Espazioaren kostua jaitsi egin da ikaragarri. Parkinson Legea arrunta da .
77. Nola lortzen dugu informazioa? Geure informazio iturriak bilatu eta horien bidez elikatzen gara, horietako asko formalak baino informalak dira. Idatzizko formak baino, nahiago ditugu ahozkoak, aurrez aurre egotea, irisgarritasuna eta intentsitate emozionala handiagoak direlako? Badaki zeren bila dabilen... eta badaki gutxi gorabehera zer aurkituko duen Badaki zeren bila dabilen... baina ez daki zer aurkituko duen Ez daki oso ondo zeren bila dabilen... baina badaki gutxi gorabehera zer aurkituko duen Ez daki oso ondo zeren bila dabilen... eta ez daki zer aurkituko duen Non gaude ?
78. Gure erakundean hau egin behar da informazioarekin egun: Eremu fisikoan bilatu eta aurkitu Eremu digitalean bilatu eta aurkitu
79. Ariketa Papereko d o k ument ua Do k ument u digital a Espa z io a Narriadura Egin/Ikusi Antolaketa Orden a Garbitasuna Ikusizko kontrola
Identificar situaciones de gestión en las que el tiempo es importante. ¿Es uno de los factores de satisfacción del cliente? Habitualmente se cita el plazo de entrega. Reflexiones teóricas acerca del concepto tiempo. Lectura de Landier (concepto del tiempo en occidente y en oriente).
Lectura secuencial en el libro, de principio a fin vs Hiperenlace