2. HIV ςθμαίνει Human Immunodeficiency Virus δθλαδι Ιόσ τθσ
Ανκρϊπινθσ Ανοςολογικισ Ανεπάρκειασ. Ο HIV είναι ζνασ ιόσ.
Ο ιόσ του AIDS είναι ζνασ ρετροϊόσ· ζχει δθλαδι γενετικό υλικό το
RNA, το οποίο με τθ δράςθ ενόσ ενηφμου μετατρζπεται ςε DNA για να
ενςωματωκεί ςτο γονιδίωμα του ανκρϊπου. Ζνα χαρακτθριςτικό του
ιοφ HIV είναι θ πολφ μεγάλθ μεταλλακτικότθτά του. Όταν κάποιοσ
μολφνεται με τον HIV, γίνεται "HIV οροκετικόσ" και κα είναι για πάντα
HIV οροκετικόσ. Με τθν πάροδο του χρόνου, θ HIV νόςοσ μολφνει και
εξοντϊνει τα λευκά αιμοςφαίρια που λζγονται CD4 λεμφοκφτταρα (ι
"Σ κφτταρα") και μπορεί να αφιςουν το ςϊμα ανίκανο να
καταπολεμιςει κάποιεσ μολφνςεισ και καρκινογενζςεισ.

3. AIDS ςθμαίνει Acquired Immune Deficiency Syndrome δθλαδι ΢φνδρομο
τθσ Επίκτθτθσ Ανοςολογικισ ανεπάρκειασ (πακολογικι κατάςταςθ κατά
τθν οποία το ανοςοποιθτικό ςφςτθμα δεν είναι ςε κζςθ να επιτελζςει
ςωςτά και πλιρωσ τον ρόλο του, με αποτζλεςμα θ ικανότθτα του
οργανιςμοφ να καταπολεμιςει πακογόνα μικρόβια, παράςιτα και ιοφσ να
είναι περιοριςμζνθ ι εντελϊσ αποφςα).
Οι ονομαςίεσ HIV και AIDS μπορεί να ςυγχζονται γιατί και οι δφο αυτοί
όροι περιγράφουν τθν ίδια νόςο. ΢κεφτείτε το AIDS ςαν μια
προχωρημζνη HIV νόςο, ςαν το τελευταίο ςτάδιο τησ HIV λοίμωξησ. Ο
ιόσ προςβάλλει το ανοςοποιθτικό ςφςτθμα του οργανιςμοφ και τον
κακιςτά ευάλωτο ςε πολλζσ λοιμϊξεισ που εξελίςςονται ςε καταςτάςεισ
απειλθτικζσ για τθ ηωι (πνευμονία (PCP) ι ΢άρκωμα Καπόηι (KS),
΢φνδρομο Απίςχναςθσ (απϊλεια βάρουσ), βλάβεσ ςτθν μνιμθ, ι καρκίνο).

4. Σα πρϊτα ςυμπτϊματα εμφανίηονται ςτο 87% των ατόμων που
μολφνονται από τον ιό HIV, εκδθλϊνονται 2-4 εβδομάδεσ μετά
τθν μόλυνςθ και μοιάηουν με τα ςυμπτϊματα του κοινοφ
κρυολογιματοσ ι τθσ γρίπθσ . Μερικοί άνκρωποι που
μολφνονται με HIV παρουςιάηουν πολφ ζντονα
ςυμπτϊματα, ενϊ άλλοι δεν αιςκάνονται τίποτα απολφτωσ.
Όςοι ζχουν ςυμπτϊματα ςυνικωσ παρουςιάηουν
πυρετό, κοφραςθ ι αλλεργία. Άλλα ςυνθκιςμζνα ςυμπτϊματα
μπορεί να είναι: πονοκζφαλοσ, πρθςμζνοι αδζνεσ και
πονόλαιμοσ. Πολφ ςυχνά εκδθλϊνεται και με λοιμϊξεισ που ςε
άλλεσ ςυνκικεσ ο οργανιςμόσ κα αντιμετϊπιηε πολφ εφκολα.
Σζτοιεσ είναι θ μθνιγγίτιδα από κρυπτόκοκκο, θ μονιλιαςικι
οιςοφαγίτιδα και άλλεσ πολλζσ. Επίςθσ, ςε πολλζσ περιπτϊςεισ
εκδθλϊνεται με τθ μορφι καρκίνων του δζρματοσ, όπωσ το
ςάρκωμα Caposi.

5. Θ επιβεβαίωςθ τθσ διάγνωςθσ γίνεται με μία απλι εξζταςθ
αίματοσ που κα ανιχνεφςει αντιςϊματα κατά του ιοφ ι και το
γενετικό υλικό του ίδιου του ιοφ. Ακόμα, μπορεί να δείξει χαμθλά
επίπεδα λεμφοκυττάρων, των κυττάρων δθλαδι του
ανοςοποιθτικοφ ςυςτιματοσ. ΢θμαντικό είναι να γνωρίηουμε ότι οι
αιματολογικζσ εξετάςεισ μπορεί να μθν αποκαλφψουν τθν
παρουςία τθσ νόςου κατά τουσ πρϊτουσ τρεισ με εννζα μινεσ μετά
τθ μόλυνςθ. Αυτό ςυμβαίνει, αν δεν ζχουν προλάβει να
αναπτυχκοφν αντιςϊματα κατά του ιοφ.
Ωςτόςο δεν υπάρχει κανζνασ τρόποσ για να διαπιςτϊςουμε αν
κάποιοσ άλλοσ ζχει HIV. Πολλοί άνκρωποι με HIV δείχνουν
απόλυτα υγιείσ. Άλλοι μπορεί να ζχουν κάποια ςυμπτϊματα ίδια
με αυτά κοινϊν πακιςεων. Δεν μποροφμε να διαπιςτϊςουμε αν
κάποιοσ είναι οροκετικόσ από τθν εμφάνιςι του. Ο μόνοσ τρόποσ
να διαπιςτϊςουμε αν κάποιοσ ζχει HIV, είναι αν μασ το πει ο ίδιοσ.

6. Σα ςωματικά υγρά που περιζχουν HIV είναι:
• Αίμα
• ΢πζρμα και πικανϊσ τα προςπερματικά υγρά
• Κολπικά υγρά
• Μθτρικό γάλα
Μπορεί να μεταδοκεί μζςω τθσ χωρίσ προφυλακτικό
ςεξουαλικισ επαφισ ι μζςω τθσ από κοινοφ χριςθσ
αιχμθρϊν αντικειμζνων (ξυραφάκια, βελόνεσ, ςφριγγεσ)
με HIV οροκετικό άτομο και από μία HIV οροκετικι
μθτζρα ςτο νεογνό κατά τθ διάρκεια τθσ κφθςθσ, του
τοκετοφ και του κθλαςμοφ.
Ο ιόσ δεν μεταδίδεται μζςω τθσ κακθμερινισ κοινωνικισ
επαφισ (χειραψία, αγκαλιά, φιλί ςτο μάγουλο), των
κουνουπιϊν ι άλλων εντόμων, τθσ από κοινοφ χριςθσ
οικιακϊν ςκευϊν, τουαλζτασ, ντουσ, του ςάλιου, των
δακρφων, του ιδρϊτα, του αζρα ι του νεροφ.

7. • Προφφλαξη πριν την ζκθεςη
Θ ςυνεχισ χριςθ προφυλακτικοφ μειϊνει τον κίνδυνο μετάδοςθσ HIV περίπου
ςτο 80% μακροπρόκεςμα.
΢ε περιπτϊςεισ όπου ο ζνασ ςφντροφοσ ςτο ηευγάρι είναι μολυςμζνοσ θ ςυνεχισ
χριςθ του προφυλακτικοφ ζχει ωσ αποτζλεςμα ποςοςτά μετάδοςθσ ςτο μθ
μολυςμζνο ςφντροφο κάτω από 1% ανά ζτοσ.
• Προφφλαξη μετά την ζκθεςη
Μια ςειρά αντιρετροϊκϊν που χορθγοφνται εντόσ 48 ζωσ 72 ωρϊν μετά από
ζκκεςθ ςε HIV μολυςμζνο αίμα ι γεννθτικζσ εκκρίςεισ αναφζρονται ωσ ςθμαντικι
προφφλαξθ.
• Πρόληψη από μητζρα ςτο παιδί
Προγράμματα που εμποδίηουν τθ μετάδοςθ από μθτζρα ςε παιδί μποροφν να
μειϊςουν τον κίνδυνο ςε ποςοςτά από 92-99%. Σα προγράμματα αυτά
περιλαμβάνουν τθ χριςθ ενόσ ςυνδυαςμοφ αντιρετροϊκϊν ςτθ διάρκεια τθσ
εγκυμοςφνθσ και μετά τθ γζννθςθ ςτο βρζφοσ, αλλά επίςθσ περιλαμβάνουν τθ
διατροφι του με μπουκάλι αντί του κθλαςμοφ.

8. Αυτι τθ ςτιγμι δεν υπάρχει ίαςθ ι αποτελεςματικό εμβόλιο
για τον HIV. Θ αγωγι αποτελείται από τθν υψθλισ
δραςτικότθτασ αντιρετροϊκι κεραπεία (HAART-Highly Active
Antiretroviral Therapy) θ οποία επιβραδφνει τθν εξζλιξθ τθσ.
Θ αγωγι επίςθσ περιλαμβάνει προλθπτικι αλλά και ενεργό
κεραπεία των ευκαιριακϊν λοιμϊξεων. Μια απλι μελζτθ
(δοκιμι) του εμβολίου RV 144 που δθμοςιεφτθκε το 2009
αποκάλυψε μια μερικι αποτελεςματικότθτα ςε ποςοςτό
περίπου 30% και προκάλεςε αιςιοδοξία ςτθν ερευνθτικι
κοινότθτα για τθν προοπτικι ανάπτυξθσ ενόσ πραγματικά
αποτελεςματικοφ εμβολίου. Περαιτζρω κλινικζσ δοκιμζσ για
το εμβόλιο ςυνεχίηονται.

9. Δθλωκζντα HIV οροκετικά άτομα
ςτθν Ελλάδα το 2011
Ηλικιακή
ομάδα
Άνδρεσ Άνδρεσ
(%)
Γυναίκεσ Γυναίκεσ
(%)
΢φνολο ΢φνολο
(%)
0-12 ετϊν 3 0,4 1 0,7 4 0,4
13-24ετϊν 82 10 20 14,9 102 10,7
25-29ετϊν 156 19 23 17,2 179 18,8
30-34ετϊν 191 23,3 35 26,1 226 23,7
35-39ετϊν 132 16,1 18 13,4 150 15,7
40-44ετϊν 101 12,3 10 7,5 111 11,6
45-49ετϊν 69 8,4 12 9 81 8,5
50-54ετϊν 35 4,3 5 3,7 40 4,2
55 + ετϊν 49 6 10 7,5 59 6,2
Άγνωςτθ 2 0,2 0 0 2 0,2
΢φνολο 820 100 134 100 954 100

10. HIV και AIDS ςτθν Ελλάδα
H επιδθμία του HIV ςτθν Ελλάδα τθν πρϊτθ δεκαετία του
21ου αιϊνα παρουςιάηει ςαφι αυξθτικι τάςθ. Σο 2011,
παρατθρείται μία εξαιρετικά ςθμαντικι μεταβολι, κακϊσ ο
αρικμόσ των HIV περιςτατικϊν που δθλϊκθκαν ζφταςε τα
954 άτομα ( 86% άνδρεσ και 14% γυναίκεσ) . ΢υγκριτικά με το
2010, θ αφξθςθ ξεπζραςε ςυνολικά το 57%. Ωςτόςο
παρατθρικθκε μεγάλθ μείωςθ ςτθν επίπτωςθ του AIDS από
το 1997 μζχρι το 2001,θ οποία αποδίδεται ςτθν ειςαγωγι και
ευρεία χοριγθςθ ςυνδυαςμϊν εξαιρετικά αποτελεςματικϊν
αντιρετροϊκϊν φαρμάκων. Ο αρικμόσ των νζων περιπτϊςεων
AIDS τα τελευταία ζτθ, ςυμπεριλαμβανομζνου του 2011,
παραμζνει χαμθλόσ.

11. AIDS ςτθν Αφρικι και τθν Αμερικι
Θ Αφρικι είναι θ ιπειροσ θ οποία πραγματικά αποδεκατίηεται από τθν
αςκζνεια. Από τα 40.000.000 φορείσ που υπάρχουν ςε όλο τον κόςμο, τα
28.000.000 ηουν μόνο ςε χϊρεσ τθσ Αφρικισ. Ποςοςτό μεγαλφτερο του
30% των ενθλίκων ςε επτά χϊρεσ τθσ υποςαχάριασ Αφρικισ είναι φορείσ
του ιοφ HIV. Ειδικά ςτθν Μποτςουάνα, το Λεςότο, τθν ΢ουαηιλάνδθ και
τθν Ηιμπάμπουε 1 ςτουσ 3 ενιλικεσ είναι οροκετικόσ. Δυςτυχϊσ,
ελάχιςτοι φορείσ και αςκενείσ που ηουν ςτισ χϊρεσ τθσ Αφρικισ ζχουν
πρόςβαςθ ςτουσ νζουσ ςυνδυαςμοφσ φαρμάκων.
΢φμφωνα με τα επίςθμα ςτοιχεία περίπου 1.000.000 Αμερικανοί ηουν με
τον ιό HIV. Θ αναλογία είναι περίπου 1 ςτουσ 250 κατοίκουσ. Δυςτυχϊσ,
όμωσ, το 1/3 αυτϊν των ανκρϊπων δεν γνωρίηουν ότι ζχουν μολυνκεί
από τον ιό. Περίπου 40.000 Αμερικανοί μολφνονται από τον ιό κάκε
χρόνο, ενϊ οι μιςοί από αυτοφσ είναι κάτω των 25 χρόνων. Κάκε ϊρα δφο
νζοι θλικίασ 15-24 ετϊν μολφνονται από τον ιό.

12. AIDS ςτον κόςμο
• Α΢ΙΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΙΚΟ΢
Οι επιςτιμονεσ φοβοφνται ότι τα επόμενα χρόνια θ αςκζνεια κα πάρει τθ μορφι τθσ
επιδθμίασ ςτισ χϊρεσ αυτϊν των περιοχϊν. Ζωσ το τζλοσ του 2001 ο αρικμόσ των
ανκρϊπων που ηουν με τον ιό ζφταςε τα 7.100.000.
• ΛΑΣΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΡΑΪΒΙΚΗ
Θ Καραϊβικι είναι θ δεφτερθ χϊρα του κόςμου όπου εμφανίηονται τα περιςςότερα
κροφςματα. Σο 2% των ενθλίκων τθσ ηουν με τον ιό HIV. Ζωσ το 2001, 1.800.000
άνκρωποι μολφνκθκαν από τον ιό.
• ΔΤΣΙΚΗ ΕΤΡΩΠΗ
Ανθςυχθτικό είναι το γεγονόσ ότι οι νζεσ μολφνςεισ ςτθν Ευρϊπθ καταγράφονται κυρίωσ
ςε νζουσ θλικίασ από 17 ζωσ 25 ετϊν . Εκτιμάται ότι το 25% των φορζων ςτο δυτικό
κόςμο δεν γνωρίηει ότι ζχει μολυνκεί.
• ΑΝΑΣΟΛΙΚΗ ΕΤΡΩΠΗ ΚΑΙ ΚΕΝΣΡΙΚΗ Α΢ΙΑ
Θ Ανατολικι Ευρϊπθ και θ Κεντρικι Αςία – κυρίωσ θ Ρωςία – εμφανίηουν τθ
γρθγορότερθ διάδοςθ τθσ επιδθμίασ παγκοςμίωσ. Οι νζοι είναι εκείνοι που πλιττονται
περιςςότερο. Ζωσ το τζλοσ του 2001, 1.000.000 άνκρωποι μολφνκθκαν από τον ιό.
• ΒΟΡΕΙΑ ΑΦΡΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕ΢Η ΑΝΑΣΟΛΗ
Σα ποςοςτά ςτισ περιςςότερεσ χϊρεσ αυτϊν των περιοχϊν εξακολουκοφν να είναι
χαμθλά, ωςτόςο, ςτο Ιράν, ςτο Πακιςτάν και τθ Λιβφθ παρατθρικθκε το 2001 αφξθςθ
των κρουςμάτων. Ζωσ το 2001 440.000 άνκρωποι ηουν με τον ιό.

14. To AIDS δεν είναι υπόκεςθ μερικϊν μόνο
ανκρϊπων, οφτε κάνει διακρίςεισ, αλλά μασ
αφορά ΟΛΟΤ΢. Γι’ αυτό πρζπει όλοι μαηί να
ςταματιςουμε τθν εξάπλωςι του.

15. Πθγζσ
• www.hivaids.gr/homepage.php?id=pliroforisi/
hivaids
• el.wikipedia.org/wiki/AIDS
• www.keelpno.gr/
• CD Τπουργείου Εκνικισ Παιδείασ και
Θρθςκευμάτων

16. ΢εριάτου Ρεγγίνα
΢πυροποφλου Διμθτρα
΢τοφμπου Βαςιλίνα