SlideShare a Scribd company logo
1 of 12
7 jaar Frisse Scholen
    verleden, heden en toekomst




    2 oktober 2012
    Congres Duurzame Scholen
    Leerhotel Het Klooster
    Amersfoort




    Hans Korbee
    Agentschap NL

1
Opbouw presentatie

1. Even voorstellen
2. Duurzaam, Fris = …….    Hans Korbee
                           Programma adviseur
3. Wat gedaan, bereikt     Agentschap NL
                           hans.korbee@agentschapnl.nl
                           088 60 22 759
4. Hoe nu verder
                           •Utiliteitsgebouwen
5. Congres 7 November in          • ESCo’s
                                  • Frisse scholen
    Spant!                        • Winkelvastgoed
                                  • koplopers & Circle of Blame
                           •Excellente gebieden
                           •MJA–diensten
                           •Groenregeling
                           •Transformatieteam kantoren

                           Lid Advisory Group DGBC

2
Duurzaam is ………..
      alles wat de komende generaties graag willen erven,
willen gebruiken en kunnen onderhouden.
                                          [ prof. ir. Kristinsson ]
Frisse Scholen:

 minder CO2 binnen   én   minder CO2 buiten
Gedaan 1:
    Agendering




5
Gedaan 2:
    Onderzoek financiering

    Eigen geld inzetten
        Geen rente meer, wel besparing op eigen balans
    Geld van derden (subsidies)
        Kostenbesparing, onzeker en tijdrovend
    Geld lenen (Revolving Fund, gemeente)
        Eigen middelen worden niet aangesproken, rente
    Eigendom installaties afstaan (verlichting, HR-ketel)
        Geen eigen middelen nodig, onduidelijkheid over marges
    Eigendom van vastgoed afstaan (PPS, WBC)
        Ontzorgen, hoge maandlasten, geen eigen baas meer

6
Gedaan 3:
    Analyse actoren en besluitvorming




7
Conclusie analyse:

    Ondersteun de
    opdrachtgever bij
    nieuwbouw en
    verbouw




8
Gedaan 4:

    2012 : aanpassing

    eisen Bouwbesluit:

    1200 > 1000 ppm CO2




9
1996
                                                           2003
1,4
      Na 7 jaar Frisse Scholen …….……..       Epc-eis vanaf 2009
1,2


 1


0,8


0,6


0,4
      ……… zijn we bijna halverwege!
       derden gemeenten      scholen

0,2

                      vanaf 2018 of 2020: nearly energy neutral
 0
      1   2   3   4    5    6   7    8   9    10   11   12   13   14   15   16   17   18




 10
Na 7 jaar: Ready for take
off?


1. Organiseren kennis-keten
2. Voorbeelden vindbaar maken
3. Meten/ database/ benchmark
4. Bloeien na snoeien / strategisch
   voorraadbeheer
5. ESCo’s: ervaring opbouwen
Dank voor uw aandacht
                        7 november 2012

                        Festival
                        ‘7 Jaar Frisse Scholen’

                        Spant te Bussum
                        Kijk voor het laatste nieuws op
                        www.agendamaatschappelijkvastgoed.nl.




  12

More Related Content

Similar to Hans Korbee - Lezing: ‘Frisse Scholen’

4Building presentatie duurzaamheid onderwijs
4Building presentatie duurzaamheid onderwijs4Building presentatie duurzaamheid onderwijs
4Building presentatie duurzaamheid onderwijs4Building
 
Presentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - Woonbedrijf
Presentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - WoonbedrijfPresentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - Woonbedrijf
Presentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - WoonbedrijfNRP
 
Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...
Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...
Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...Duurzame Scholen
 
Cleantech de Parken
Cleantech de ParkenCleantech de Parken
Cleantech de ParkenCirculogic
 
2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs
2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs
2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofsCirculogic
 
Hans Blaauw - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoed
Hans Blaauw  - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoedHans Blaauw  - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoed
Hans Blaauw - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoedDuurzame Scholen
 
Presentatie kick off samen 15 maart def
Presentatie kick off samen 15 maart defPresentatie kick off samen 15 maart def
Presentatie kick off samen 15 maart defFrank Koreman
 
Duurzaam leveren 2.0, Koosje de Koeijer
Duurzaam leveren 2.0, Koosje de KoeijerDuurzaam leveren 2.0, Koosje de Koeijer
Duurzaam leveren 2.0, Koosje de KoeijerMVO Nederland
 
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan JonkerRay Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan JonkerMVO Nederland
 
Productowner & rijksoverheid.nl 13 februari 2012 - scrum
Productowner & rijksoverheid.nl   13 februari 2012 - scrumProductowner & rijksoverheid.nl   13 februari 2012 - scrum
Productowner & rijksoverheid.nl 13 februari 2012 - scrumGerrit Berkouwer
 
De lastige eindgebruiker
De lastige eindgebruikerDe lastige eindgebruiker
De lastige eindgebruikerJos Teunissen
 
Adviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdf
Adviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdfAdviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdf
Adviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdfTanja Nolten
 
Jan Jonker - Duurzaam Nieuw Organiseren
Jan Jonker - Duurzaam Nieuw OrganiserenJan Jonker - Duurzaam Nieuw Organiseren
Jan Jonker - Duurzaam Nieuw OrganiserenMerford
 
radboudwerkenvironment the processteps
radboudwerkenvironment the  processteps radboudwerkenvironment the  processteps
radboudwerkenvironment the processteps Lizette Engelen
 
Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...
Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...
Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...Petra Kroon
 
Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011
Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011
Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011Bart van der Meij
 

Similar to Hans Korbee - Lezing: ‘Frisse Scholen’ (20)

4Building presentatie duurzaamheid onderwijs
4Building presentatie duurzaamheid onderwijs4Building presentatie duurzaamheid onderwijs
4Building presentatie duurzaamheid onderwijs
 
Esco's maken werk van energiebesparing
Esco's maken werk van energiebesparingEsco's maken werk van energiebesparing
Esco's maken werk van energiebesparing
 
Presentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - Woonbedrijf
Presentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - WoonbedrijfPresentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - Woonbedrijf
Presentatie Moniek Hendriks tijdens 2e bijeenkomst NRP Circulair - Woonbedrijf
 
Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...
Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...
Gertjan van Midden & Marco van Zandwijk - Duo-presentatie: ‘Kwaliteitsimpuls ...
 
Cleantech de Parken
Cleantech de ParkenCleantech de Parken
Cleantech de Parken
 
Duurzame Huisvesting binnen SNS Reaal
Duurzame Huisvesting binnen SNS ReaalDuurzame Huisvesting binnen SNS Reaal
Duurzame Huisvesting binnen SNS Reaal
 
2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs
2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs
2017 15 11 utrecht apeldoorn en roelofs
 
Hans Blaauw - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoed
Hans Blaauw  - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoedHans Blaauw  - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoed
Hans Blaauw - Slimmer omgaan met onderwijs vastgoed
 
Presentatie kick off samen 15 maart def
Presentatie kick off samen 15 maart defPresentatie kick off samen 15 maart def
Presentatie kick off samen 15 maart def
 
Duurzaam leveren 2.0, Koosje de Koeijer
Duurzaam leveren 2.0, Koosje de KoeijerDuurzaam leveren 2.0, Koosje de Koeijer
Duurzaam leveren 2.0, Koosje de Koeijer
 
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan JonkerRay Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
 
Productowner & rijksoverheid.nl 13 februari 2012 - scrum
Productowner & rijksoverheid.nl   13 februari 2012 - scrumProductowner & rijksoverheid.nl   13 februari 2012 - scrum
Productowner & rijksoverheid.nl 13 februari 2012 - scrum
 
L Heijnders 3 nov 2010
L Heijnders 3 nov 2010L Heijnders 3 nov 2010
L Heijnders 3 nov 2010
 
De lastige eindgebruiker
De lastige eindgebruikerDe lastige eindgebruiker
De lastige eindgebruiker
 
Adviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdf
Adviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdfAdviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdf
Adviesrapport Circulair Kompas BOUW voor het onderwijs.pdf
 
Jan Jonker - Duurzaam Nieuw Organiseren
Jan Jonker - Duurzaam Nieuw OrganiserenJan Jonker - Duurzaam Nieuw Organiseren
Jan Jonker - Duurzaam Nieuw Organiseren
 
radboudwerkenvironment the processteps
radboudwerkenvironment the  processteps radboudwerkenvironment the  processteps
radboudwerkenvironment the processteps
 
Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...
Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...
Presentatie Jan Jonker - Nieuwe Businessmodellen - 15 april 2013 SINN3 Pakhui...
 
Belegger & ESCo: een gelukkig huwelijk?
Belegger & ESCo: een gelukkig huwelijk?Belegger & ESCo: een gelukkig huwelijk?
Belegger & ESCo: een gelukkig huwelijk?
 
Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011
Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011
Slim projectmanagement - Summerclass Stamm CMO 2011
 

More from Duurzame Scholen

Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis
Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis
Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis Duurzame Scholen
 
Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen
Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen
Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen Duurzame Scholen
 
Niels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijs
Niels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijsNiels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijs
Niels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijsDuurzame Scholen
 
Irma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouw
Irma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouwIrma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouw
Irma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouwDuurzame Scholen
 
Bert de jonge – scholen dossier
Bert de jonge – scholen dossierBert de jonge – scholen dossier
Bert de jonge – scholen dossierDuurzame Scholen
 
Adrianne jonquière breure – stichting circulaire economie
Adrianne jonquière   breure – stichting circulaire economieAdrianne jonquière   breure – stichting circulaire economie
Adrianne jonquière breure – stichting circulaire economieDuurzame Scholen
 
Circulaire Economie - Erick Wuestman
Circulaire Economie - Erick WuestmanCirculaire Economie - Erick Wuestman
Circulaire Economie - Erick WuestmanDuurzame Scholen
 
Energieneutrale Scholen - Ruud van Vliet
Energieneutrale Scholen - Ruud van VlietEnergieneutrale Scholen - Ruud van Vliet
Energieneutrale Scholen - Ruud van VlietDuurzame Scholen
 
GerritRietveldCollege - Ties Kragten
GerritRietveldCollege - Ties KragtenGerritRietveldCollege - Ties Kragten
GerritRietveldCollege - Ties KragtenDuurzame Scholen
 
Desso Binnenklimaat & Education - Rob Kragt
Desso Binnenklimaat & Education - Rob KragtDesso Binnenklimaat & Education - Rob Kragt
Desso Binnenklimaat & Education - Rob KragtDuurzame Scholen
 
1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud
1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud
1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen OudDuurzame Scholen
 
Wetswijziging overheveling buitenonderhoud - Jan Schraven
Wetswijziging overheveling buitenonderhoud  - Jan SchravenWetswijziging overheveling buitenonderhoud  - Jan Schraven
Wetswijziging overheveling buitenonderhoud - Jan SchravenDuurzame Scholen
 
NL Greenlabel - Gert Olbertijn
NL Greenlabel - Gert OlbertijnNL Greenlabel - Gert Olbertijn
NL Greenlabel - Gert OlbertijnDuurzame Scholen
 
ScholenDossier - Eric Carbijn
ScholenDossier - Eric CarbijnScholenDossier - Eric Carbijn
ScholenDossier - Eric CarbijnDuurzame Scholen
 
Op koers richting duurzame huisvestingsportefeuille - Ed Peters & Barrel Ripper
Op koers richting duurzame huisvestingsportefeuille  - Ed Peters & Barrel RipperOp koers richting duurzame huisvestingsportefeuille  - Ed Peters & Barrel Ripper
Op koers richting duurzame huisvestingsportefeuille - Ed Peters & Barrel RipperDuurzame Scholen
 
Spaarzaamheid - Arie den Hartog
Spaarzaamheid - Arie den HartogSpaarzaamheid - Arie den Hartog
Spaarzaamheid - Arie den HartogDuurzame Scholen
 
Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?
Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?
Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?Duurzame Scholen
 
Walter van Kampen - Bionica in klimaatinstallaties
Walter van Kampen - Bionica in klimaatinstallatiesWalter van Kampen - Bionica in klimaatinstallaties
Walter van Kampen - Bionica in klimaatinstallatiesDuurzame Scholen
 

More from Duurzame Scholen (20)

Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis
Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis
Hetty van der Pennen – Ga mee op Schoolreis
 
Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen
Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen
Gezonde en toekomstbestendige scholen - Eke Schins Derksen
 
Niels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijs
Niels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijsNiels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijs
Niels de vries (draaijer+partners) – visie op onderwijs
 
Irma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouw
Irma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouwIrma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouw
Irma thijssen (rvo) – energieneutrale scholenbouw
 
Bert de jonge – scholen dossier
Bert de jonge – scholen dossierBert de jonge – scholen dossier
Bert de jonge – scholen dossier
 
Adrianne jonquière breure – stichting circulaire economie
Adrianne jonquière   breure – stichting circulaire economieAdrianne jonquière   breure – stichting circulaire economie
Adrianne jonquière breure – stichting circulaire economie
 
Circulaire Economie - Erick Wuestman
Circulaire Economie - Erick WuestmanCirculaire Economie - Erick Wuestman
Circulaire Economie - Erick Wuestman
 
Energieneutrale Scholen - Ruud van Vliet
Energieneutrale Scholen - Ruud van VlietEnergieneutrale Scholen - Ruud van Vliet
Energieneutrale Scholen - Ruud van Vliet
 
GerritRietveldCollege - Ties Kragten
GerritRietveldCollege - Ties KragtenGerritRietveldCollege - Ties Kragten
GerritRietveldCollege - Ties Kragten
 
Desso Binnenklimaat & Education - Rob Kragt
Desso Binnenklimaat & Education - Rob KragtDesso Binnenklimaat & Education - Rob Kragt
Desso Binnenklimaat & Education - Rob Kragt
 
NLA - Max Barenbrug
NLA - Max BarenbrugNLA - Max Barenbrug
NLA - Max Barenbrug
 
1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud
1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud
1000 scholen - Lucas Klooster & Moreen Oud
 
BNG Bank - Jeroen Tebbens
BNG Bank - Jeroen TebbensBNG Bank - Jeroen Tebbens
BNG Bank - Jeroen Tebbens
 
Wetswijziging overheveling buitenonderhoud - Jan Schraven
Wetswijziging overheveling buitenonderhoud  - Jan SchravenWetswijziging overheveling buitenonderhoud  - Jan Schraven
Wetswijziging overheveling buitenonderhoud - Jan Schraven
 
NL Greenlabel - Gert Olbertijn
NL Greenlabel - Gert OlbertijnNL Greenlabel - Gert Olbertijn
NL Greenlabel - Gert Olbertijn
 
ScholenDossier - Eric Carbijn
ScholenDossier - Eric CarbijnScholenDossier - Eric Carbijn
ScholenDossier - Eric Carbijn
 
Op koers richting duurzame huisvestingsportefeuille - Ed Peters & Barrel Ripper
Op koers richting duurzame huisvestingsportefeuille  - Ed Peters & Barrel RipperOp koers richting duurzame huisvestingsportefeuille  - Ed Peters & Barrel Ripper
Op koers richting duurzame huisvestingsportefeuille - Ed Peters & Barrel Ripper
 
Spaarzaamheid - Arie den Hartog
Spaarzaamheid - Arie den HartogSpaarzaamheid - Arie den Hartog
Spaarzaamheid - Arie den Hartog
 
Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?
Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?
Rogier Vriezen - Hoe ziet Duurzame Scholen het...!?
 
Walter van Kampen - Bionica in klimaatinstallaties
Walter van Kampen - Bionica in klimaatinstallatiesWalter van Kampen - Bionica in klimaatinstallaties
Walter van Kampen - Bionica in klimaatinstallaties
 

Hans Korbee - Lezing: ‘Frisse Scholen’

  • 1. 7 jaar Frisse Scholen verleden, heden en toekomst 2 oktober 2012 Congres Duurzame Scholen Leerhotel Het Klooster Amersfoort Hans Korbee Agentschap NL 1
  • 2. Opbouw presentatie 1. Even voorstellen 2. Duurzaam, Fris = ……. Hans Korbee Programma adviseur 3. Wat gedaan, bereikt Agentschap NL hans.korbee@agentschapnl.nl 088 60 22 759 4. Hoe nu verder •Utiliteitsgebouwen 5. Congres 7 November in • ESCo’s • Frisse scholen Spant! • Winkelvastgoed • koplopers & Circle of Blame •Excellente gebieden •MJA–diensten •Groenregeling •Transformatieteam kantoren Lid Advisory Group DGBC 2
  • 3. Duurzaam is ……….. alles wat de komende generaties graag willen erven, willen gebruiken en kunnen onderhouden. [ prof. ir. Kristinsson ]
  • 4. Frisse Scholen: minder CO2 binnen én minder CO2 buiten
  • 5. Gedaan 1: Agendering 5
  • 6. Gedaan 2: Onderzoek financiering Eigen geld inzetten Geen rente meer, wel besparing op eigen balans Geld van derden (subsidies) Kostenbesparing, onzeker en tijdrovend Geld lenen (Revolving Fund, gemeente) Eigen middelen worden niet aangesproken, rente Eigendom installaties afstaan (verlichting, HR-ketel) Geen eigen middelen nodig, onduidelijkheid over marges Eigendom van vastgoed afstaan (PPS, WBC) Ontzorgen, hoge maandlasten, geen eigen baas meer 6
  • 7. Gedaan 3: Analyse actoren en besluitvorming 7
  • 8. Conclusie analyse: Ondersteun de opdrachtgever bij nieuwbouw en verbouw 8
  • 9. Gedaan 4: 2012 : aanpassing eisen Bouwbesluit: 1200 > 1000 ppm CO2 9
  • 10. 1996 2003 1,4 Na 7 jaar Frisse Scholen …….…….. Epc-eis vanaf 2009 1,2 1 0,8 0,6 0,4 ……… zijn we bijna halverwege! derden gemeenten scholen 0,2 vanaf 2018 of 2020: nearly energy neutral 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 10
  • 11. Na 7 jaar: Ready for take off? 1. Organiseren kennis-keten 2. Voorbeelden vindbaar maken 3. Meten/ database/ benchmark 4. Bloeien na snoeien / strategisch voorraadbeheer 5. ESCo’s: ervaring opbouwen
  • 12. Dank voor uw aandacht 7 november 2012 Festival ‘7 Jaar Frisse Scholen’ Spant te Bussum Kijk voor het laatste nieuws op www.agendamaatschappelijkvastgoed.nl. 12