Olympiad 2010

1. "Эднйн засгийн онолыг хэи сайи мэдэх вэ'' Улсьш VII олимпиад 2010 он
1. Ажиллагсдын тоо 180 хүн, ажилгүйчүүд 20 хүн, хөдөлмөрийн насны хүн ам 400 хүн бол ажиллах хүчний оролцооны түвшинг тооц
а. 50% b. 10% c.45% d. 11%
2. Бодит ба нэрлэсэн хүү хоёулаа 3 хувь байсан бол
а. Нэрлэсэн ДНБ бодит ДНБ-ээс их байна
b. Бодит ДНБ нэрлэсэн ДНБ-ээс их байна
с. Инфляцийн хувь тэг байсан
d Инфляцийн түвшин бас 3 хувь байна
3. Эдийн засгийн үндсэн асуудлууд нь
а. Нийгмийн бараа үйлчилгээгээр хангах ардчилсан, улс төрийн бодлогын үндэс b. Харьцангуй хязгаарлагдмал нөөц болон бүтээгдэхүүний үнэ тогтоох үндэс
с. Ядуурлын эсрэг тэмцэх зорилгоор мөнгөн хөрөнгийг илүү тэгш хуваарилах хэрэгсэл
d. Хүний хэрэгцээтэй харьцуулбал үйлдвэрлэлийн нөөц хязгаарлагдмал байдагтай холбоотой
4. Аргагүй монополь зах зээлд пүүсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн хэмжээг хамгийн их байлгахыг зорьж байгаа болзасгийн газар ……….үнийг тогтооно.
а. Дундаж зардалтай тэнцүү
b. Ахиу зардалтай тэнцүү
c. Дундаж хувьсах зардалтай тэнцүү
d. Дундаж тогтмол зардалтай тэнцүү
5. 1991 онд Олон улсын кофе үйлдвэрлэгчдийн холбооны хуралд Колумбын төлөөлөгч "Хэрэв манай холбооны гишүүн улс орон бүр кофены экспортоо 10 хувь багасгавал кофены дэлхийн зах зээлийн үнэ 20 хувь өснө" гэж хэлжээ. Тэгвэл эрэлтийн мэдрэмжийг хэд гэж тооцсны үндсэн дээр энэ дүгнэлтийг хийсэн бэ?
а. 0 Ь. -0.5 (с) -2 4 -0.2
6. Мөнгө нь дараах үүргийг гүйцэтгэнэ
а. Арилжааны хэрэгслийн
Ь. Өртгийн хэмжүүрийн
с. Хуримтлалын хэрэгслийн
d. Дээрх бүгдийг
7. Хөдөлмөрийн эрэлт Ld = 100-15w , хөдөлмөрийн нийлүүлэлт LS = 10wбол хөдөлмөрийн зах зээл монопсони үеийнцалинхөдөлмөрийнхэмжээг ол.
a. w∗=7; L∗=110
b. w∗=4; L∗=40
c. w∗=2.5; L∗=25
d. w∗=8.66; L∗=30
8. Дээрх бодлогын нөхцөлд зах зээл нь төгс өрсөлдөөнт бол тэнцвэрт цалин хөдөлмөрийн хэмжээг ол
a. w∗=7; L∗=110
b. w∗=4; L∗=40

2. c. w∗=2.5; L∗=25
d. w∗=8.66; L∗=30
9. Урт хугацаанд засгийн газрын зардлын үржүүлэгч байдаг.
а. 0-тэйтэнцүү b. 1 тэй тэнцүүс. 1-ээсих d. 0-ээс их 1-ээс бага
10. Аль өөрчлөлтийн үр дүнд потенциал ДНБ-ий хэмжээ өөрчлөгдөхгүй вэ?
а. Хүмүн капиталын өөрчлөлт b. Шинэ технологи нэвтэрсэн
c. Нэрлэсэн цалин өссөн
d. Капитал хуримтлал нэмэгдсэн
11. Хэрвээ компьютер үйлдвэрлэлийн салбарт технологи эрс сайжирсан бол компьютерийн тэнцвэрт үнэ,тэнцвэрт хэмжээ... болно.
а. буурч, өсөх
b. буурч, буурах
с. өсч, өсөх
d. өсч, буурах
12. Махыг орлуулах боломж нэмэгдсэн гэвэл түүний эрэлтийн мэдрэмж ямар болох вэ?
a.өснө b. нөлөө үзүүлэхгүй
с. буурна d. тодорхойлох боломжгүй
13. "Мөнгөний тооны онол нь үнийн ерөнхий түвшний буюу нэрлэсэн орлогын тухай онол гэхээсээ илүү мөнгөний эрэлтийн тухай онол" болохыг аль эдийн здсагч анх илэрхийлсэн бэ?
а. Д.Юм c . И.Фишер
b. Ж.М.Кейнс d. М.Фридман
14. Онгоцны тийзийг эрт захиалах үед яагаад хөнгөлөлт үзүүлдэг вэ?
а. эрт захиалга хийж буй хүний үнээс хамаарсан эрэлтийн мэдрэмж бага
b. эрт захиалга хийж буй хүний үнээс хамаарсан эрэлтийн мэдрэмж өндөр
с. эрт болон цагийг нь тулгаж захиалах хоёрын орлогын мэдрэмж тэг
d. эрт болон цагийг нь тулгаж захиалах хоёрын солбисон мэдрэмж сөрөг
15. Юу үйлдвэрлэх вэ гэдэг асуудал
a. Зөвхөн зах зээлийн эдийн засагт байдаг b. Зөвхөн хувийн үйлдвэрлэгчдэд тулгардаг *,
с. Эдийн засгийн бүх тогтолцоонд байдаг
d. Төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засагт байдаггүй
16. Эдийн засгийн уналт яагаад Миний дэлгүүрийн сүлжээнээс илүү Номин их дэлгүүрт нөлөөлөх вэ?
а. Миний дэлгүүрийн сүлжээ илүү үнийн мэдрэмжтэй
b. Миний дэлгүүрийн сүлжээний үнийн солбисон мэдрэмж эерэг
с. Номин их дэлгүүрийн бүтээгдэхүүний орлогын мэдрэмж муу
d. Номин их дэлгүүрийн бүтээгдэхүүний орлогын мэдрэмж сайн
17. Үйлдвэрлэгчдэд татвар ногдуулснаар дараах өөрчлөлт гарчээ. Татварын орлого аль хэсэгтэй тэнцүү вэ?

3. a. P1EBгурвалжны талбай
b. P1E1CP1 тэгш өнцөгтийн талбай
c. P*ECP2 трапецийн талбай
d. P1E1B гурвалжны талбай
18. Бүтээгдэхүүний эрэлтийн функц нь QD =9/р ба нийлүүлэлтийн функц нь QS =р. Огттатваргүй байснаа үйлдвэрлэгчид татвар ногдуулсан бол
а. Хэрэглэгчид илүү татварын ачаалал оногдоно
b. Үйлдвэрлэгчид илүү татварын ачаалал оногдоно
с. Хэрэглэгч үйлдвэрлэгчийн татварын ачаалал тэнцүү байна
d. Тодорхойлох боломжгүй
19. Махны үнийн өсөлтийг хязгаарлахын тулд "нөөцийн мах"-ыг зах зээлд худалдах нь
a. Хэрэглэгчнд хожсо бий болгох тул нийгмнйн үр өгөөжийг өсгөнө.
b. Нийлүүлэлтийг өсгөх тул нийгмийн алдагдал үүснэ
c. Засгийн газрын зарлагын дүнд нийгмийн үр ашиг өснө
d. Дээрх нөхцлүүд бүгд бий болох тул эцсийн үр өгөөжийг тодорхойлох боломжгүй
20. Пүүс үйлдвэрлэлээ өргөжүүлсний улмаас тогтмол зардал нь өсчээ. Энэ үед хувьсах нөөцийн дундаж болон ахиу бүтээгдэхүүн өссөн бол шинэчлэл хийгдсний дараах дундаж нийт зардал хамгийн бага байх үйлдвэрлэлийн түвшин нь өргөжилт явагдахаас өмнөхтэй харьцуулахад
a. Их b. Тэнцүү с. Бага d. Тодорхойгүй
21. Пүүс бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж байна гэдэг нь ....... ……гэсэн үг.
a. Ашиг хамгийн их байх үйлдвэрлэл явуулж байна
b. Нийт үйлдвэрлэж байгаа бүтээгдэхүүн хамгийн их байна
c. АТС хамгийн бага байх үйлдвэрлэл явуулж байна
d. Нийт орлого хамгийн их байх үйлдвэрлэл явуулж байна
22. ТӨЗЗ дээр ТС = 0. + 100 бол Р = 20 үеийн нийлүүлэлтийн мэдрэмжийг ол
а. 2 Б. 0.2 с. -2 6. бүгдбуруу
23. Монополь пүүс болох Чингис Хаан нисэх онгоцны буудал нэг удаагийн талбай ашиглалтын үнээ 6'584'907 төг гэж тогтоожээ. Тус компаний эрэлтийн функц нь Р =
P*
P2
P1
A
S1
S
D
E1
E
C
F
Q
Q1
B

4. 6'590'000 – 250Q ба дундаж зардал нь АТС = 1.5Q2 — 2500Q + б'500'000 бол компани ашгаа хамгийн их байлгаж чадаж байна уу? Ашиг хамгийн их байх үнийг ол.
а. Тийм, Р = 6'585'000
b. Тийм, Р = 6'584'907
с. Үгүй, Р = 6'585'000
d. Үгүй, Р = 6'584'907
24. Дээрх бодлогын хувьд засгийн газраас нийгмийн алдагдлыг хамгийн бага байлгах зохицуулалт хийх шийдвэр гаргасанболүнийгол?
а. Р = 6'587'500 b.Р = 6'500'000 с. Р = 6'581'721 d. Р = 6'590'000
25. Хэнд зориулж үйлдвэрлэх вэ гэсэн асуудал нь макро түвшинд яаж илрэх вэ
а. Бүх хүмүүсийн хэрэгцээ сонирхолоор
b. Орлогын хуваарилалт, дахин хуваарилалтаар
с. Шинжлэх ухаан техникийн дэвшлээр
d. Түүхий эд материалын хомсдолтой байдлаар илэрнэ
26. Аргагүй монопольд төрөөс зохицуулалт хиГ ;нээр эдийн засгийн ашигтай ажиллах боломжтой.
a.Тийм
b. Үгүй
c. Зохицуулалтгүй үед ч эдийн засгийн ашиг нь тэг байдаг.
d. Аль нь ч биш.
27.Хэрэв олигополь зах зээл дээрх аж ахуй эрхлэг ид үнээр өрсөлдвөл үр дүнд нь пүүс
а. Хэвийн ашигтай болно
b. Ялгавартай бүтээгдэхүүнүүд үйлдвэрлэдэггүй л бол хэвийн ашигтай болно
c. Хэрэв үйлдвэрлэдэг бүтээгдэхүүнүүд нь төгс орлуулдаг шинж чанаргүй л бол хэвийн ашигтай болно.
d. Хуйвалдахгүй л бол хэвийн ашигтай байдаг.
28. Үнэт цаасны нэгжийн нэрлэсэн үнэ 600, зах зээлийн үнэ 650, ашгийн норм нь 15 хувь бол та угүнэт цаасыг худалдаж авахуу
а. Худалдаж авна
b. Худалдаж авахгүй
с. Тодорхойлох боломжгүй
d. Ялгаагүй
29. ОПЕК буюу газрын тос экспортлогч улсуудын хамтын ажиллагааны байгууллага /картель/ зах зээл дэх нөлөөллөө алдаж, газрын тосны үнэ 1980-аад онд эрс буурсан шалтгаан нь
а. ОПЕК гишүүнчлэлээ нэмэгдүүлж газрын тос олборлогч бүх улсуудыг нэгтгэсэн
b. Дэлхинн хэрэглэгчид ОПЕК-ийн газрын тос хэрэглэхээс татгалзсан
с. Зарим гишүүн орнууд үнийн хязгаарлалтын бодлого явуулсан
d. Зарим гишүүн орнууд гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхгүй хуурч эхэлсэн
30. Урт хугацаанд монопольт өрсөлдөөнт пүүс эдийн засгийн тэг ашигтай ажилладаг. Учир нь:

5. а. Тэдний ажиллаж буйзах зээл эцэстээ төгс өрсөлдөөнт болдог
b, Илүү их бүтээгдэхүүн борлуулахын тулд үнээ бууруулах ёстой
с. Ашиг нь тухайн зах зээлд шинээр пүүсүүд орж ирэх нөхцөл болдог бөгөөд энэ нь пүүсийн эрэлтийг бууруулдаг
d. Энэ зах зээлд өрсөлдөж буйпүүс илүүдэл хүчин чадалтай ажилладаг
31. Таны бизнес сэтгэлгээтэй нагац эгч тань сэндвич хийж зардаг жижиг дэлгүүр нээжээ. Нагац тань 7 ажилчинтай, нэг ажилтанд цагт 2000 төгрөг төлдөг ба сэндвичний зах зээлийн үнэ 1000 төгрөг. Хэрэв таны нагац ашгаа хамгийн их байлгахыгэрмэлзэж байгаа бол сүүлчийн ажилчны ахиу бүтээгдэхүүний орлого хэд байх хэрэгтэй вэ?
а. 1000 b. 2000 c. 3000 d. Тодорхойлох боломжгүй
32. Тухайн бүтээгдэхүүн 2009 онд үйлдвэрлэгдсэн боловч 2010 онд зарагдсан бол
а. Хагас өртөг нь 2009 оны, хагас өртөг нь 2010 оны ДНБ-д тооцогдоно
b. 2010 оны ДНБ-д тооцогдоно
с. 2009 оны ДНБ-д тооцогдоно
d.2009, 2010 оны ДНБ-ий аль алинд нь тооцогдоно
33. 20x0 онтой харьцуулахад 20x1 онд үнийн түвшин 10 хувиар өссөн боловч үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний хэмжээ 10 хувиар буурсан бол нэрлэсэн ДНБ
а. Өссөн b. Буурсан с. Тогтмол d. өгөгдлөөс тодорхойлох боломжгүй
34. Хэрэв X улсын ДНБ нь Ү улсын ДНБ-ээс их бол нь энэ нь X улсын хувьд дараахь нөхцөлүүдээс аль нь зайлшгүй байх нөхцөл болохгүй вэ?
i.Ү улсаас хөрөнгө оруулалт их
ii. Ү улсаас амьдралын түвшин сайн
iii. Ү улсаас ажил эрхлэлт өндөртэй
iv.Ү улсаас эдийн засгийн өсөлт нь хурдацтай
а. Зөвхөнiба ii
b. Зөвхөн iii ба iv
c. зөвхөн I, ii ба iv
d. i, ii, iii, iv бүгд
35. Үйлдвэрчний эвлэлээс тавьсан шаардлагын дагуу цалинг нэмэх шийдвэрийг бодлого боловсруулагчид гаргасан бол энэ нь богино хугацаанд дараах өөрчлөлтийг бий болгоно.
а. Зөвхөн бодит үйлдвэрлэлийг өсгөнө
b. Зөвхөн инфляцийг бий болгоно
c. Бодит үйлдвэрлэлийг бууруулж инфляцийг бий болгоно
d. Бодит үйлдвэрлэлийг өсгөж инфляцийг бий болгоно
36. Тамхины эрэлтийн мэдрэмж тогтмол -0.5 гэж тооцоологдов. Тамхи таталтыг 50 хувиар багасгахын тулд 1000 төгоөгний үнэтэй хайрцагтамхи бүрт хэдэн төгрөгний татвар ногдуулах шаардлагатай вэ?
a. 500 b. 1000 с. 2000 d.3000
37. Дараах шалтгааны улмаас үнийн ерөнхий түвшин өсч, бодит ДНБ буурсан.
а. Бизнесийн нэгжүүд ирээдүйд өндөр ашиг олно гэж хүлээсэн

6. b. Түүхий эд, материалын үнэ өссөн
c. Капиталын нөөц нэмэгдсэн
d. Мөнгөний нийлүүлэлт өссөн
38. Импортлох ахиу хандлага өсвөл Кейнсийн зарлагын загварт энцвэрт үйлдвэрлэл
a. Өснө
b. Буурна
с. Өөрчлөгдөхгүй
d. Хариулах боломжгүй
39. Олигополь зах зээлийн бусад зах зээлийн хэлбэрүүдээс ялгагдах шинж чанар нь
а. Тухайн зах зээл дээрх пүүсүүдийн бүтээгдэхүүний ялгаварлал
b. Зарлал сурталчилгаа хийх шаардлага
c.Тухайн зах зээл дээрх пүүсүүдийн стратегийн харилцан хамаарал
d. Тухайн зах зээл рүү ороход тулгарах саад бэрхшээл их I
40. Эдийн засагчид нэг жижиг эдийн засгийн харъяат таван өрхоөс судалгаа авчээ. Судалгааны асуулгаараа өрхүүдийн хэрэглээ ба зарцуулах зрхтэй орлогыг тооцов. Дараах хүснэгтэд эдгээр өрхүүдийн зариуулах эрхтэй орлогын түвшинд харгалзах хэрэглээний хэмжээг харуулсан бол уг эдийн засгийн нийт хэрэглээний функцийг ол.
a. C=10600+0.7575*YD
b. C=25750+0.7525*YD
c. C=10600+0.8575*YD
d. C=25750+0.2525*YD
41. Дээрх бодлогын нөхцөлд ахиу хадгалах хандлагыг ол
a. MPS=0.2525
b. MPS=0.2425
c. MPS=0.7525
d. MPS=0.1425
42. Ажилгүйдлийн түвшин 16 %-иас 20 % болж өссөн нь ДНБ-ий үйлдвэрлэлийг 48 сая төг-өөс 40 сая төг хүртэл бууруулжээ. Тэгвэл потенциаль ДНБ-ий хэмжээг ол
а. 120саятөг b. 180саятөг с. 80 сая төг d. 8 сая төг
43. Сагс 6 кг мах, 4 кг гурилаас бүрддэг гэе. Суурь онд гурилын үнэ 400 төг, махны үнэ 2000 тог байжээ. Тайлант онд гурилын үнэ өөрчлөгдөөгүй, махны үнэ 50%-иар өссөн бол инфляцийн түвшинг тооц
а. 5.88% b. 41.67% с. 44.12% d. 38.46%
44. Ажил эрхлэлт бүрэн хангагдана гэдэг нь
а. Ажилгүйдэл огт байхгүй
b. Мөчлөгийн ажилгүйдэл байхгүй
с. Шилжилтийн ажилгүйдэл байхгүй
d. Бүтцийн ажилгүйдэл байхгүй
45. Эрэлт өсч, нийлүүлэлт буурвал
а. Тэнцвэрт үнэ буурах ба тэнцвэрт хэмжээ өсөх, буурах, эсвэл тогтмол байх ёстой.
b. Тэнцвэрт хэмжээ буурах ба тэнцвэрт үнэ өсөх, буурах, эсвэл тогтмол байх ёстой.
Өрхүүдийн хэрэглээ
Орлогын түвшин
Баяр
Дулам
Дорж
Жаргал
Амар
0₮
1000
2500
2000
1 100
4000
20000₮
3500
6050
4600
2700
8900

7. с. Тэнцвэрт хэмжээ өсөх ба тэнцвэрт үнэ өсөх, буурах, эсвэл тогтмол байх ёстой.
d. Тэнцвэрт үнэ өсөх ба тэнцвэрт хэмжээ өсөх, буурах, эсвэл тогтмол байх ёстой.
46. Хаалттай эдийн засагт ахиу хэрэглэх хандлага 0.9, хөрөнгө оруулалт 50 тэрбум доллар, засгийн газрын зардал 40 тэрбум доллар, татварын хэмжээ 40 тэрбум доллар байжээ. Засгийн газрын зардал болон тогтмол татварыг зэрэг 30 тэрбум доллар болтол бууруулсан бол тэнцвэрт зардлын өөрчлөлт болон төсвийн алдагдлын хэмжээ хэд байх вэ?
47. Дээрх бодлогод өгөгдсөн эдийн засагт үнийн түвшин 100 ба бүрэн ажил эрхлэлт хангагдсан үед зардлаа 10 тэрбум доллараар өсгөсөн бол урт хугацаанд эдийн засаг дахь үнийн түвшин хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?
a. Хэвээрээ байна.
b. Өснө.
с. Буурна.
d. Мэдэхгүй байна.
48. А бүтээгдэхүүний эрэлтийн функц Q=100P−2Eгэж үнэлэгдэв. Е нь Б бүтээгдэхүүний үнэ бол А ба Б бүтээгдэхүүнүүд нь
a. Харилцан орлуулдаг b. Харилцан хослодог
с. Чанар муутай d. Энгийн
49. Сурах бичгийн эрэлтийн муруй P = 600 - Q , нийлүүлэлт нь Р= 0.5Q гэж өгөгдөв. Тэнцвэрийн үеийн эрэлтийн мэдрэмжийг ол.
а. -0.05 b. -0.02 с. -0.2 d. -0.5
50. Олигополь зах зээл дээрх пүүс Р=20 үнээр бүтээгдэхүүнээ борлуулж байсан бөгөөд эрэлтийн хугарсан муруйтай. Үнээ өсгөх үед эрэлт нь Q=100-4Р, харин үнээ бууруулах үед Q=40-Р. Ахиу зардал нь ямар байхад ашиг хамгийн их байх үнэ өөрчлөгдөхгүй вэ?
я 3-5 Ь. 15-20 с. 0-15 d. 5-15