2. 1. Regulacje prawne z zakresu BHP
2. Zagrożenia czynnikami występującymi w procesach pracy
3. Zasady postępowania w razie wypadku
4. Zasady postępowania w razie pożaru
5. Zasady udzielania pierwszej pomocy
4. Bezpieczeństwo i higiena pracy - dział ochrony pracy
mający na celu zapobieganie wypadkom przy pracy oraz
zapewnienie dla zdrowia nieszkodliwych warunków pracy.
Bezpieczeństwo
to działania i angażowane w nie
środki, służące zapobieganiu
urazom i wypadkom przy pracy
Higiena Pracy
to działania
i angażowane w nie środki, służące
zapobieganiu chorobom
zawodowym
Regulacje Prawne
5. Regulacje Prawne – Akty prawne
ŹRÓDŁA
PRAWA
PRACY
Polskie Normy
Konwencje MOP
Dyrektywy WE
Rozporządzenia
Ustawy (np. KP)
Konstytucja
Przepisy
wewnątrzzakładowe
Regulamin
Pracy
Zasady BHP
6. KODEKS PRACY
Regulacje Prawne – Akty prawne
Źródło prawnej ochrony pracy, uchwalony przez Sejm Ustawą z
dnia 26 czerwca 1974r.
DZIAŁ VIII – Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
DZIAŁ IX – Zatrudnianie młodocianych
DZIAŁ X – Bezpieczeństwo i higiena pracy
7. Kodeks Pracy – DZIAŁ X
Regulacje Prawne
Dział X Kodeksu Pracy zatytułowany „ Bezpieczeństwo i higiena pracy” reguluje
następujące zagadnienia:
podstawowe obowiązki pracodawcy
prawa i obowiązki pracownika
obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
maszyny i inne urządzenia techniczne
substancje chemiczne oraz procesy pracy szczególnie szkodliwe dla zdrowia lub
niebezpieczne
profilaktyczna ochrona zdrowia
wypadki przy pracy i choroby zawodowe
szkolenia
środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
służba bezpieczeństwa i higieny pracy
konsultacje z zakresie bhp oraz komisja bhp obowiązki organów sprawujących
nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi
państwowymi albo samorządowymi,
Regulacje Prawne – Akty prawne
9. Regulacje prawne - Nadzór Zewnętrzny
Państwowa Inspekcja Pracy
nadzoruje i kontroluje przestrzeganie prawa
pracy, a w szczególności przepisów i zasad
bhp, a także przepisów dotyczących
legalności zatrudnienia
Państwowa Inspekcja Sanitarna
sprawuje bieżący i zapobiegawczy nadzór
sanitarny, środowiska pracy oraz
przeciwepidemiologiczny i zapobiegawczy
w zakresie chorób zakaźnych
10. Państwowa Straż Pożarna
wykonuje czynności obejmujące rozpoznawanie
zagrożeń i kontrolę przestrzegania przepisów
przeciwpożarowych
URZĄD DOZORU TECHNICZNEGO
sprawuje dozór nad urządzeniami technicznymi
Regulacje prawne - Nadzór Zewnętrzny
11. Służba BHP – pracodawca zatrudniający więcej niż 100
pracowników tworzy służbę bhp, pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
( pracodawca zatrudniający do 100 pracowników może powierzyć
wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu do innej
pracy)
Komisja BHP – pracodawca zatrudniający powyżej 250
pracowników zobowiązany jest do powołania komisji bezpieczeństwa i
higieny pracy. W skład komisji wchodzą w równej liczbie
przedstawiciele pracodawcy (pracownicy służby bhp, lekarz sprawujący
profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami) i pracowników
(społeczny inspektor pracy, jeśli jest powołany w danym zakładzie
pracy oraz przedstawiciele pracowników)
SIP – Społeczny Inspektor Pracy
Związki zawodowe
Regulacje prawne - Nadzór Wewnętrzny
12. Regulacje prawne – Podstawowe Obowiązki Pracodawcy
Podstawowe obowiązki pracodawcy
„Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie
i życie pracowników przez zapewnienie
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć
nauki i techniki”
13. Regulacje prawne – Obowiązki Pracodawcy
1
organizować pracę
w sposób
zapewniający
bezpieczne
i higieniczne
warunki pracy
2
zapewniać
przestrzeganie w
zakładzie pracy
przepisów
oraz zasad
bezpieczeństwa i
higieny pracy,
3
zapewniać
wykonanie
nakazów,
wystąpień, decyzji
i zarządzeń
wydawanych przez
organy nadzoru
nad warunkami
pracy,
5
zapewnić rozwój spójnej
polityki zapobiegającej
wypadkom przy pracy i
chorobom zawodowym
uwzględniającej
zagadnienia techniczne,
organizację pracy,
warunki pracy, stosunki
społeczne oraz wpływ
czynników środowiska
pracy
4
zapewniać
wykonanie
zaleceń
społecznego
inspektora pracy
Ogólne obowiązki pracodawcy
14. 1
Ocenianie i
dokumentowanie
ryzyko zawodowe
związane z
wykonywaną pracą
oraz stosowanie
środków
zmniejszające to
ryzyko
2
Informowanie
pracowników o
ryzyku
zawodowym oraz o
zasadach ochrony
przed zagrożeniami.
3
Stosowanie środków
zapobiegających
chorobom
zawodowym i innym
chorobom
związanym z
wykonywaną pracą
4
Nieodpłatne
zapewnienie
odpowiednich
posiłków i napojów
pracownikom
zatrudnionym
w warunkach
szczególnie
uciążliwych
Podstawowe obowiązki pracodawcy
Regulacje prawne – Podstawowe Obowiązki Pracodawcy
15. Regulacje prawne – Obowiązki Pracodawcy
Obowiązek informowanie pracowników:
O zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na
poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym zasadach
postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu
pracowników,
1
O działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub
ograniczenia zagrożeń, o których mowa powyżej2
O pracownikach wyznaczonych do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
3
16. Regulacje prawne – Obowiązki Kierowników
Obowiązek znajomości przepisów o ochronie
pracy w tym przepisów i zasad bhp osób
kierujących pracownikami wynika z
art. 207 § 3 KP
17. Regulacje prawne – Obowiązki Kierowników
PODSTAWOWE OBOWIĄZKI KIEROWNIKÓW
dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia
technicznego
dbać o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z
przeznaczeniem
egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy
organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy,
organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie
pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi
chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy
18. Regulacje prawne – Odpowiedzialność za stan bhp
Zgodnie z 283 Kodeksu Pracy – każdy będący
odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i
higieny pracy albo kierując pracownikami lub
innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega
przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30
000 zł.
Zgodnie z 220 Kodeksu Karnego za
naruszenie przepisów bhp z narażeniem
pracownika na utratę życia lub ciężkiego
uszczerbku na zdrowiu - kara pozbawienia
wolności do 3 lat.
19. Regulacje prawne – Prawa i obowiązki pracowników
Znać przepisy i zasady bhp.
Brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się
wymaganym egzaminom sprawdzającym
Wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w
tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych
Stosować środki ochrony zbiorowej.
Stosować środki ochrony indywidualnej oraz odzież
i obuwie robocze.
Obowiązki Pracowników
20. Regulacje prawne – Prawa i obowiązki pracowników
Dbać o należyty stan urządzeń i sprzętu.
Dbać o porządek i ład w miejscu pracy.
Poddawać się badaniom profilaktycznym.
Zawiadomić przełożonego o zauważonym wypadku, lub zagrożeniu
życia oraz zdrowia ludzkiego.
Ostrzec współpracowników oraz inne osoby o zagrożeniu.
Współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków
dotyczących bhp.
21. Regulacje prawne – Odpowiedzialność za stan bhp
Prawa Pracowników
POWSTRZYMANIE SIĘ OD
WYKONYWANIA PRACY
ODDALENIE SIĘ Z MIEJSCA
ZAGROŻENIA
gdy warunki pracy nie odpowiadają
przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie
zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika
albo gdy wykonywana przez niego praca
grozi takim niebezpieczeństwem innym
osobom.
wymagającej szczególnej sprawności
psychofizycznej, gdy stan psychofizyczny
pracownika nie zapewnia bezpiecznego
wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla
innych osób.
Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania
pracy nie usuwa zagrożenia dla zdrowia lub
życia pracownika, pracownik ma prawo oddalić
się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym
niezwłocznie przełożonego.
O powstrzymaniu się od wykonywania pracy pracownik ma obowiązek niezwłocznie
powiadomić przełożonego!!!!
We wszystkich przypadkach opisanych powyżej pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
22. Regulacje prawne – Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonego
porządku, regulaminu pracy, przepisów bhp i ppoż.
pracodawca może stosować karę:
Upomnienia Nagany Pieniężną
23. Regulacje prawne – Ochrona prac kobiet
Szczególna ochrona – kobieta w ciąży i w okresie karmienia
Stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim.
Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.
Pracownicy w ciąży nie wolno bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy
25. Pracownicy przysługuje urlop macierzyński (podstawowy) w wymiarze:
→ 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,
→ 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci,
→ 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci,
→ 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci,
→ 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci.
Regulacje prawne – Prawa kobiet, opieka nad dzieckiem
26. Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia
przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody
zatrudniać w godzinach nadliczbowych, porze nocnej
oraz delegować poza stałe miejsce pracy.
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno
dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku
kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z
zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Regulacje prawne – Prawa kobiet, opieka nad dzieckiem
27. Pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych
przerw w pracy wliczanych do czasu pracy.
Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch
przerw w pracy, po 45 minut każda. Przerwy na karmienie mogą być na
wniosek pracownicy udzielane łącznie.
Po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu macierzyńskiego pracownica może
zrezygnować z pozostałej jego części, pozostałą część można udzielić
pracownikowi-ojcu.
Regulacje prawne – Prawa kobiet, opieka nad dzieckiem
28. Regulacje prawne – Prawa kobiet, opieka nad dzieckiem
Pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy (wlicza się poprzednie
okresy zatrudnienia) ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze
do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia 4 roku życia dziecka.
Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4
roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach
nadliczbowych oraz w porze nocnej, ani delegować poza stałe miejsce
pracy
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku
do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy
na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
29. Regulacje prawne – Szkolenia z zakresu BHP
SZKOLENIA
BHP
WSTĘPNE
Instruktaż
wstępny
Instruktaż
stanowiskowy
OKRESOWE
30. Regulacje prawne – Szkolenia z zakresu BHP
INSTRUKTAŻ WSTĘPNY
Powinien zapoznać pracownika z:
• podstawowymi przepisami bhp zawartymi w Kodeksie pracy, w
układach zbiorowych pracy oraz regulaminach pracy
• przepisami i zasadami bhp obowiązującymi w danym zakładzie
pracy
• zasadami udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej
Czas trwania: 3h lekcyjne.
Instruktaż wstępny odbywają wszyscy nowozatrudnieni przed
dopuszczeniem do wykonywania pracy.
31. INSTRUKTAŻ
STANOWISKOWY
Regulacje prawne – Szkolenia z zakresu BHP
Powinien zapoznać pracownika z:
• czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy,
• ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą
• sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te
czynniki
• metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach
Czas trwania: dla pracowników administracyjno-biurowych nie
może być krótszy niż 2h.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do
wykonywania pracy na określonym stanowisku.
32. SZKOLENIE OKRESOWE
Regulacje prawne – Szkolenia z zakresu BHP
Celem szkolenia okresowego jest
aktualizacja i ugruntowanie
wiadomości, umiejętności
pracowników w dziedzinie
bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz
zaznajomienie ich z nowymi
rozwiązaniami techniczno-
organizacyjnymi w tym zakresie.
33. Regulacje prawne – Profilaktyczna ochrona zdrowia
Badania Lekarskie
Ciągła kontrola ryzyka
zawodowego
PROFILAKTYCZNA OCHRONA ZDROWIA
34. Regulacje prawne – Profilaktyczna ochrona zdrowia
BADANIA LEKARSKIE
PROFILAKTYCZNE SANITARNE
• Wstępne
• Okresowe
• Kontrolne
Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, który nie przedstawił aktualnego
orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.
Badania lekarskie przeprowadzane są na koszt pracodawcy (okresowe i kontrolne w
miarę możliwości w godzinach pracy).
Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik
zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości
przysługuje mu zwrot kosztów podróży.
37. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – PODZIAŁ ZAGROŻEŃ
Czynniki
szkodliwe
i
uciążliwe
FIZYCZNE
CHEMICZNE
PSYCHO-
FIZYCZNE
BIOLOGICZNE
38. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – PODZIAŁ ZAGROŻEŃ
CZYNNIKI FIZYCZNE
• HAŁAS • WIBRACJE • MIKROKLIMAT
• PYŁY PRZEMYSŁOWE
• PROMIENIOWANIE
39. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – PODZIAŁ ZAGROŻEŃ
CZYNNIKI CHEMICZNE
Substancje chemiczne są to pierwiastki chemiczne i ich związki w stanie, w
jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu
produkcyjnego, ze wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich
trwałości lub rozpuszczalnikami, które można oddzielić bez wpływu na
stabilność i skład substancji, i wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w
wyniku zastosowanego procesu produkcyjnego.
Preparaty chemiczne są to mieszaniny lub roztwory składające się co
najmniej z dwóch substancji.
40. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – PODZIAŁ ZAGROŻEŃ
CZYNNIKI BIOLOGICZNE
• Mikroorganizmy roślinne i zwierzęce
• Makroorganizmy roślinne i zwierzęce
CZYNNIKI PSYCHOFIZYCZNE
obciążenie fizyczne
• statyczne
• dynamiczne
obciążenie nerwowo-psychiczne
• obciążenie umysłu
• niedociążenie lub przeciążenie precyzyjne
• obciążenie emocjonalne
41. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH
PRACY – ADMINISTRACYJNO-BIUROWEJ
Zagrożenia przy wykonywaniu pracy biurowej wynikają najczęściej:
Ze sposobu
oświetlenia miejsca
prac
Z pracy przy
komputerze
Z monotonii pracy
Ze stresu w pracy
Z obciążeń fizycznych
42. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH
PRACY – ADMINISTRACYJNO-BIUROWEJ
Praca w pozycji siedzącej
Obciążenie mięśniowo-
szkieletowe
Wymuszona pozycja ciała
Bardzo często długotrwała praca w pozycji siedzącej, a zwłaszcza w niewłaściwej pozycji
ciała może powodować poważne dolegliwości bólowe, a w dłuższym okresie zmiany
zwyrodnieniowe stawów, zwłaszcza kręgosłupa.
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom pracy siedzącej, należy zadbać, żeby
stanowisko pracy było wyposażone w:
• odpowiednie siedzisko
• biurko odpowiedniej konstrukcji
• dodatkowo w podnóżek
43. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH
PRACY – ADMINISTRACYJNO-BIUROWEJ
MONOTONIA
Monotonia spowodowana jest brakiem lub jednostajnością bodźców
oraz niezmiennością sytuacji. Najczęściej występuje w stanach
bezczynności, oczekiwania, np. obserwacji wskaźników monitora.
Najlepszym sposobem eliminacji zagrożeń i uciążliwości związanych z
monotonią jest analiza toku pracy oraz wprowadzenie:
rotacji na stanowiskach pracy
urozmaicenia wykonywanych zadań
przerw w pracy
w czasie przerwy czynności wymagającej aktywności fizycznej
44. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – PRĄD ELEKTRYCZNY
Przyczyny zagrożeń
niesprawna instalacja elektryczna,
niesprawne urządzenia elektryczne,
brak okresowych pomiarów skuteczności przeciwporażeniowej.
Sposoby uniknięcia ryzyka
wykonywanie okresowych badań skuteczności ochrony przeciwporażeniowej,
obsługiwanie urządzeń zgodnie z instrukcją bhp,
zgłaszanie usterek,
używanie sprawnych technicznie urządzeń.
PRĄD ELEKTRYCZNY
45. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
Jednym z zagrożeń na które narażeni są pracownicy administracyjno-biurowi są czynności
związane z korzystania maszyn i urządzeń technicznych.
Wszystkie urządzenia powinny zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz
uwzględniały zasady ergonomii.
Każda maszyna spełniające stawiane wymagania, wyprodukowana po 1.05.2004r musi być
oznaczona znakiem
Wszystkie maszyny powinny być wyposażone w INSTRUKCJĘ OBSŁUGI oraz
powinny być wyposażone w odpowiednie osłony i urządzenia chroniące przed strefami
niebezpiecznymi.
Wszystkie urządzenia powinny być poddawane kontrolom wstępnym i okresowym, aby
w pełni zapewnić ich bezpieczne użytkowanie.
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
46. INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA MASZYN
Każda maszyna i inne urządzenie techniczne powinno być wyposażone
w instrukcje użytkowania. Instrukcje powinny zawierać informacje o:
czynności które należy wykonać przed rozpoczęciem danej pracy
czynności do wykonania po jej zakończeniu
zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy
nietypowych sytuacjach jakie mogą wystąpić podczas użytkowania
Instrukcje powinny być zawsze
zrozumiałe, czytelne i……..
dostępne dla pracowników
ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
47. ELEMENTY STEROWNICZE I INFORMACYJNE
Elementy sterownicze maszyn powinny być widoczne i możliwe do
zidentyfikowania oraz odpowiednio oznakowane
Elementy sterownicze maszyn powinny być usytuowane poza strefami
zagrożenia w taki sposób, aby ich obsługa nie powodowała dodatkowych
zagrożeń
Elementy sterownicze nie mogą stwarzać jakichkolwiek zagrożeń w związku z
przypadkowym ich zadziałaniem
Tabliczki informacyjne powinny być łatwo dostępne, czytelne i zrozumiałe
ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
49. URZĄDZENIA OCHRONNE
Osłona - to elementy lub zestawy elementów konstrukcyjnych
służące do ochrony człowieka przed niebezpiecznymi lub
uciążliwymi wpływami pracujących części, mechanizmów i
układów roboczych maszyny lub innego urządzenia
technicznego
ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
50. zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych
powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych, zanim pracownik
znajdzie się w strefie niebezpiecznej,
nie pozwalają na włączenie ruchu elementów niebezpiecznych, jeśli
pracownik znajduje się w strefie niebezpiecznej,
zapobiegają naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych
urządzeń technicznych,
nie pozwalają na uaktywnienie innych czynników niebezpiecznych lub
szkodliwych.
FUNKCJE URZĄDZEŃ OCHRONNYCH:
ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
51. URZĄDZENIA OCHRONNE - WYMAGANIA
powinny mieć mocną konstrukcję
nie mogą stwarzać zagrożenia
nie mogą być łatwo usuwane lub wyłączane ze stosowania
powinny być usytuowane w odpowiedniej odległości od strefy zagrożenia;
nie powinny ograniczać pola widzenia w cyklu pracy urządzenia
powinny umożliwiać wykonywanie czynności mających na celu
zamocowanie lub wymianę części oraz umożliwiać wykonywanie czynności
konserwacyjnych
powinny ograniczać dostęp tylko do niebezpiecznej strefy pracy maszyny
ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
MASZYNY I URZĄDZENIA TECHNICZNE
52. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – TRANSPORT RĘCZNY
GŁÓWNE ZASADY TRANSPORTU RĘCZNEGO
przemieszczane przedmioty należy przenosić jak najbliżej ciała
nie wolno przemieszczać przedmiotów jeżeli ciało pracownika znajduje się w
niestabilnej pozycji
przedmiot przemieszczany ręcznie nie powinien ograniczać pola widzenia
pracownika
pochylenie tułowia pracownika nie powinno przekraczać 450
54. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – TRANSPORT RĘCZNY
NORMY TRANSPORTU RĘCZNEGO DLA KOBIET W
CIĄŻY I OKRESIE KARMIENIA
Praca Stała Praca Dorywcza
Praca dorywcza - to ręczne przemieszczanie przedmiotów lub ładunków nie
częściej niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny czas wykonywania tych prac nie
przekracza 4 godzin na dobę.
55. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
TRANSPORT ZESPOŁOWY
NORMY TRANSPORTU ZESPOŁOWEGO
Przenoszenie przedmiotów, których długość przekracza 4 m i masa 30 kg, powinno
odbywać się zespołowo, pod warunkiem aby na jednego pracownika przypadała
masa nie przekraczająca:
1) 25 kg - przy pracy stałej,
2) 42 kg - przy pracy dorywczej.
Niedopuszczalne jest zespołowe przenoszenie przedmiotów na odległość przekraczającą
25 m lub o masie przekraczającej 500 kg.
56. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – TRANSPORT RĘCZNY
Przyczyny zagrożeń
przekraczanie norm podnoszenia i przenoszenia towarów,
przeciążenie układu ruchu,
niewłaściwy sposób wykonywania prac transportowych.
ŹLE
Sposoby uniknięcia zagrożeń
przestrzeganie norm bhp dotyczących ręcznego
podnoszenia i przenoszenia towarów,
wykonywanie prac zgodnie z zasadami i instrukcjami
bhp.
DOBRZE
57. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI
W PROCESACH PRACY – POŚLIZGNIĘCIA I UPADKI
POŚLIZGNIĘCIA I UPADKI
Przyczyny zagrożeń
pozostawione przedmioty na drodze przemieszczania się
niezachowanie wymaganej ostrożności
pośpiech.
śliska, mokra, nierówna lub zabrudzona nawierzchnia posadzki,
brak oznaczenia krawędzi schodów i uskoków,
brak poręczy przy schodach lub nieskorzystanie z niej podczas schodzenia/wchodzenia
Sposoby uniknięcia ryzyka
utrzymanie należytej czystości posadzki,
prawidłowe oznakowanie krawędzi rampy,
schodów i uskoków,
przestrzeganie procedur transportu i składowania
zachowanie ostrożności w trakcie przemieszczania się
58. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
DROGI TRANSPORTOWE
Znakowanie dróg
Wszystkie drogi transportowe oraz miejsca, w których istnieje ryzyko kolizji z
przeszkodami, upadku lub spadania przedmiotów, powinny być oznakowane za pomocą
pasów o barwie żółto-czarnej lub czerwono-białej.
Znaki Drogowe
59. ZAGROŻENIA CZYNNIKAMI WYSTĘPUJĄCYMI W PROCESACH PRACY
ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Środki ochrony indywidualnej to zarówno środki przeznaczone do noszenia lub
używania przez pracownika w celu ochrony przed jednym lub większą liczbą
zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i zdrowie podczas pracy,
jak również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu.
61. POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
Nagłość zdarzenia
Uraz lub śmierćZwiązek z pracą
Przyczyna zewnętrzna
62. POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
RODZAJE WYPADKÓW
ŚMIERTELNY
CIĘŻKI INDYWIDUALNY
ZBIOROWY
63. POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
Obowiązki pracodawcy i pracownika w razie wypadku
przy pracy
podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie,
zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować
odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom,
systematycznie analizować przyczyny wypadku
64. Pracownik, który uległ wypadkowi - jeżeli stan zdrowia mu na to pozwala,
powinien niezwłocznie poinformować o zdarzeniu osobę przełożoną.
Kierownik jednostki organizacyjnej niezwłocznie ma obowiązek zgłosić
zdarzenie do Działu BHP
Obowiązki pracownika w razie wypadku przy pracy
POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
65. POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
ŚWIADCZENIA Z TYTUŁU WYPADKU PRZY PRACY
1. Zasiłek chorobowy
2. Świadczenie rehabilitacyjne
3. Jednorazowe odszkodowanie
4. Renta szkoleniowa
5. Zasiłek wyrównawczy 24 miesiące
6. Renta z tytułu niezdolności do pracy
7. Dodatek pielęgnacyjny
8. Renta rodzinna
66. POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
WYPADKI W DRODZE DO/Z PRACY
Dom Praca
Droga do pracy lub z pracy była drogą
najkrótszą i nie została przerwana
Droga nie była najkrótsza, ale ze względów
komunikacyjnych dla pracownika
najdogodniejsza
Nagłość
Przyczyna
zewnętrzna Związek
Wypadek
w drodze
do/z pracy
67. POSTĘPOWANIE W RAZIE WYPADKU
ŚWIADCZENIA Z TYTUŁU WYPADKU W
DRODZE Z/DO PRACY
1. Zasiłek chorobowy
2. Świadczenie rehabilitacyjne
3. Renta z tytułu niezdolności do pracy
4. Renta rodzinna
69. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
Pożar - niekontrolowany proces palenia się, w miejscu do tego nie przeznaczonym
Warunkiem zapoczątkowania i przebiegu procesu jakim jest pożar jest istnienie
czworokąta spalania:
materiał palny
utleniacz
ciepło
skomplikowane reakcje łańcuchowe
(wolne rodniki)
70. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
POSTĘPOWANIE W RAZIE POŻARU
Pracodawca ma obowiązek ustalenia w
zakładzie pracy postępowania na wypadek
pożaru w formie instrukcji
Instrukcje powinny być umieszczone w
widocznych i dostępnych miejscach i powinny
zawierać opis:
→ organizacji ewakuacji
→ zasady gaszenia pożaru
→ zasady postępowania do czasu przybycia
straży pożarnej
→ wykaz telefonów alarmowych
72. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA - ALARMOWANIE
Każdy, kto zauważy zagrożenie lub uzyska informację o zagrożeniu
zobowiązany jest zachować spokój, nie dopuszczać do paniki i
natychmiast powinien zaalarmować wszystkie osoby znajdujące się w
strefie zagrożenia.
Uwaga!!! Po potwierdzeniu przyjęcia meldunku przez
dyspozytora, odłożyć słuchawkę i odczekać przy telefonie na
ewentualne potwierdzenie informacji przez przyjmującego
zgłoszenie.
73. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
Ewakuacja to zorganizowane przemieszczenie ludzi,
czasem wraz z dobytkiem, z miejsca, w którym
występuje zagrożenie, na obszar bezpieczny
EWAKUACJA
Z każdego pomieszczenia w obiekcie w którym mogą przebywać ludzie
powinna być zapewniona możliwość szybkiej i bezpiecznej ewakuacji na
zewnątrz budynku. W tym celu należy wyznaczyć drogi ewakuacyjne
prowadzące do wyjść ewakuacyjnych na zewnątrz obiektu.
74. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA - EWAKUACJA
W czasie prowadzenia ewakuacji zabronione jest:
dokonywanie jakichkolwiek czynności mogących wywołać panikę
przechodzenie w kierunku przeciwnym do kierunku ewakuacji
zatrzymywanie się lub tamowanie ruchu w inny sposób
ZNAKI EWAKUACYJNE
78. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
PODSTAWOWE ZASADY GASZENIA POŻARÓW
1. Podchodzić do pożaru zgodnie z
kierunkiem wiatru
2. Strumień śrdoak gaśniczego kierować na
źródło ognia
3. Płonącą, cieknącą z góry ciecz gasić
kierując strumień gaśniczy od góry do dołu
4. Powierzchnie pionowe gasić od dołu do
góry
5. W przypadku gaszenia pożaru większą
liczbą gaśnic, należy zastosować je
jednocześnie
6. Po ugaszeniu pożaru dopilnować, aby nie
doszło do wtórnego zapłonu
7. Gaśnice po użyciu odesłać do działu BHP
79. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA
Zasady rozmieszczania sprzętu gaśniczego
Sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych,
widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach
i korytarzach, przy wyjściach na zewnątrz pomieszczeń
W obiektach wielokondygnacyjnych sprzęt należy rozmieszczać w tych
samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli istniejące warunki na
to pozwalają
Odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m
Do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m
Sprzęt należy umieszczać w miejscach nienarażonych na uszkodzenie
mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła.
81. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
WYMAGANIA PRAWNE
Zgodnie z artykułem 162 Kodeksu Karnego
1 . Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim
niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela
pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo
utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
– podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
2 . Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne
poddanie się zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w których możliwa jest
natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej
82. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA – WYMAGANIA PRAWNE
Ustaw Kodeks pracy
Art. 2071. 1. Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o:
1) zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na
poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach
postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu
pracowników,
2) działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub
ograniczenia zagrożeń, o których mowa w pkt. 1,
3) pracownikach wyznaczonych do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
2. Informacja o pracownikach, o których mowa w 1 pkt. 3, obejmuje:
1) imię i nazwisko,
2) miejsce wykonywania pracy,
3) numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
OBOWIĄZKI PRACODAWCY
83. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA – WYMAGANIA PRAWNE
Ustawa Kodeks pracy
Art. 2091. 1. Pracodawca jest obowiązany:
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych
wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
2) wyznaczyć pracowników do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników,
3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi
w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach,
ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
2. Działania, o których mowa w 1, powinny być dostosowane do rodzaju
i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników
i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju
i poziomu występujących zagrożeń.
3. Liczba pracowników, o których mowa w 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie
powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.
85. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA
czyli zachowanie następującej kolejności działań na miejscu wypadku:
1) ocena sytuacji (zorientowanie się, co się stało, ilu jest poszkodowanych i jak
ciężko rannych),
2) wezwanie pomocy profesjonalnej,
3) zabezpieczenie miejsca wypadku,
4) prowadzenie działań ratujących i podtrzymujących funkcje życiowe osób
poszkodowanych (BLS),
5) profesjonalna pomoc, przywrócenie i stabilizacja funkcji życiowych, z
zastosowaniem sprzętu ratunkowego i leków (ALS),
6) transport do szpitali zabezpieczonych i stabilnych poszkodowanych w celu
kontynuowania działań diagnostycznych i leczniczych.
86. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
MIEJSCE ZDARZENIA
Przed podejściem do poszkodowanego należy:
ocenić miejsce zdarzenia pod kątem zagrożeń dla
ratownika,
zabezpieczyć miejsce wypadku, które ma na celu ochronę
zarówno poszkodowanego, ratownika, jak i osób
trzecich
w razie potrzeby wezwać specjalistyczne służby ratownicze
PAMIĘTAJ!!!
Priorytetem jest bezpieczeństwo ratownika.
W drugiej kolejności bezpieczeństwo poszkodowanego
87. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
WZYWANIE POMOCY
GDZIE CO KTO
Gdzie doszło do wypadku,
dokładne dane:
miasto, ulica, numer domu,
piętro, nr drogi, punkty
charakterystyczne
Co się stało:
Rodzaj wypadku, ilość osób
poszkodowanych, stan zdrowia
poszkodowanych
Kto zgłasza:
Numer telefonu,
dane osobowe
88. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
OCENA
PRZYTOMNOŚCI
NIE REAGUJEREAGUJE
WOŁAĆ O
POMOC
UDROŻNIĆ DROGI
ODDECHOWE
SPRAWDZIĆ
ODDECH
ODDECH
NIEPRAWIDŁOWY
ZADZWONIĆ POD
NUMER 112 LUB 998
30 UŚCISKÓW KLATKI
PIERSIOWEJ
2 ODDECHY RATOWNICZE
30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ
ODDECH
PRAWIDŁOWY
POZYCJA
BOCZNA
WYWIAD Z
POSZKODOWANYM
ZADZWONIĆ POD
NUMER 112 LUB 998
SCHEMAT UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY
89. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
UDROŻENIENIE DRÓG ODDECHOWYCH
1. Odgięcie głowy i uniesienie żuchwy:
- Umieść jedną rękę na czole
poszkodowanego i delikatnie odegnij
jego głowę do tyłu.
2. Opuszki palców drugiej ręki umieść
na żuchwie w celu udrożnienia dróg
oddechowych.
1
2
90. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
OCENA ODDECHU POSZKODOWANEGO
Ocena oddechu poszkodowanego
powinna trwać 10 sekund.
Oddech ocenia się poprzez:
Czucie – wyczuwanie na twarzy
oddechu poszkodowanego
Słuch – próba usłyszenia oddechu
poszkodowanego
Wzrok – kontrola klatki piersiowej
91. POSZKODOWANY PRZYTOMNY
Gdy poszkodowany jest przytomny przeprowadzamy z nim wywiad
ratowniczy SAMPLE:
S – Symptomy, objawy
A – Alergie, czy poszkodowany jest na coś uczulony
M – Medykamenty, czy poszkodowany bierze jakieś leki
P – Przebyte choroby
L – Lunch, kiedy i co poszkodowany jadł ostatnio
E – Ewentualnie co doprowadziło do urazu lub zachorowania
PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
93. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
POSZKODOWANY NIEPRZYTOMNY BEZ ODDECHU
RKO – Resuscytacja Krążeniowo Oddechowa
- zespół zabiegów, których zadaniem lub skutkiem jest
przywrócenie podstawowych funkcji życiowych, tj. co
najmniej krążenia krwi
i oddychania
94. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
NAJCZĘŚCIEJ SPOTKANE URAZY I ZAGROŻENIA
ŻYCIA
ZACHŁYŚNIĘCIE / ZADŁAWIENIE
OMDLENIE
PADACZKA
KRWOTOK
ZRANIENIE
ZŁAMANIE, ZWICHNIĘCIE
OPARZENIE
PORAŻENIE PRĄDEM ELEKTRYCZNYM
95. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
W przypadku urazu kości – stabilizuj miejsce
urazu łącznie ze stawem powyżej oraz poniżej
złamanej kości
Wezwij pomoc medyczną
W przypadku stawu – usztywnij staw i
sąsiadujące z nim kości
Przy złamaniu otwartym, ranę zabezpiecz
jałowym opatrunkiem
ZŁAMANIE / ZWICHNIĘCIE
96. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
ZRANIENIE
Przemyj ranę wodą utlenioną
Zabezpiecz zranione miejsce plastrem z
opatrunkiem lub gazą jałową
W przypadku przemoknięcia opatrunku nie
zdejmuj przesiąkniętego opatrunku tylko dołóż
kolejną warstwę materiału chłonącego
i zamocuj bandażem
Nie usuwaj ciał obcych tkwiących w ranie –
ustabilizuj je przed przemieszczaniem się
Ułóż poszkodowanego w pozycji
przeciwwstrząsowej (płasko na plecach, nogi
uniesione do góry), aby zapobiec rozwijaniu się
wstrząsu pourazowego
97. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
KRWOTOK
Odsłoń miejsce zranienia
Przyłóż do rany jałową gazę
Załóż opatrunek uciskowy tamujący krwawienie
(Opaskę uciskową zakładaj tylko w razie
krwawienia zagrażającego życiu)
Przy obfitym krwawieniu ułóż poszkodowanego
w pozycji leżącej
Wezwij pomoc medyczną
98. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
PADACZKA
Chroń głowę poszkodowanego przed
urazami podkładając dłonie
Wezwij pomoc medyczną
Nie przytrzymuj ciała chorego w czasie
drgawek
Nie podawaj leków i nie wkładaj żadnych
przedmiotów do ust
Po ustąpieniu ataku nie pozostawiaj chorego
bez opieki
Kontroluj oznaki życia (oddech)
Jeśli poszkodowany nie odzyskuje
świadomości ułóż go w pozycji bezpiecznej
99. PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
OMDLENIE
Sprawdź oznaki życia (oddech)
Zapewnij dostęp świeżego powietrza
Poluzuj kołnierzyk, krawat
Jeśli poszkodowany nie odzyskał
świadomości, ułóż go w pozycji bezpiecznej
i wezwij pomoc medyczną
Sprawdzaj oddech, co 1 min.
100. ZACHŁYŚNIĘCIA / ZADŁAWIENIA
Nakłaniaj poszkodowanego do
kaszlu
Wykonaj 5 uderzeń w okolicę
między łopatkową naprzemiennie z
5 uciskami nadbrzusza
UWAGA!!!
Nie stosuj uciskania nadbrzusza u
dzieci poniżej 1 roku życia.
PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
101. PORAŻENIE PRĄDEM ELEKTRYCZNYM
PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
Zabezpiecz miejsce przed dostępem innych osób
Nie dotykając poszkodowanego odetnij źródło
prądu
Sprawdź oznaki życia (oddech)
Jeśli poszkodowany jest przytomny załóż
opatrunek na oparzone miejsce
W razie konieczności zastosuj resuscytację
krążeniowo oddechową
Wezwij pomoc medyczną
102. OPARZENIA
PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
jak najszybciej schłódź oparzone miejsce przez
minimum 15 minut,
w trakcie schładzania usuń odzież poprzez rozcięcie,
a także usuń pierścionki, kolczyki, itp.,
po zakończeniu schładzania rany oparzeniowej osłoń
ranę opatrunkiem jałowym,
UWAGA!
W cięższych przypadkach (rozległe oparzenie, objawy
wstrząsu) natychmiast powiadom pogotowie
ratunkowe.
103. STOPNIE OPARZEŃ
PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
objawem jest zaczerwienienie skóry (rumień),
obrzęk i uczucie pieczenia,
na zaczerwienionej i obrzękniętej skórze pojawiają się
pęcherze z żółtawym płynem surowiczym, towarzyszy
temu ostry ból.
niebolesny, cechuje się martwicą całej grubości skóry, a
także uszkodzeniem tkanek położonych głębiej
(mięśnie, ścięgna). Skrajną postacią oparzenia jest
zwęglenie tkanek.