1. บทนํา
โปรแกรม Pro/DESKTOP คืออะไร
Pro/DESKTOP เปนโปรแกรมคอมพิวเตอรทางการศึกษาที่ใชสอนนักเรียนในเรื่องการออกแบบ
และสรางงาน 3 มิติ ซึ่งโปรแกรมคอมพิวเตอร Pro/DESKTOP นี้งายตอการใชงาน และมีความเหมาะสม
ตอการเรียนรูของนักเรียน โดยสามารถนําโปรแกรม Pro/DESKTOP มาเปนเครื่องมือในการออกแบบ
และสรางชิ้นงานที่เกิดจากความคิดสรางสรรคของนักเรียนเอง ซึ่งการสรางชิ้นงานสามารถมองเห็นชิ้น
งานเปน 3 มิติเสมือนจริง อีกทั้งนักเรียนสามารถเรียนรูและเขาใจการสรางสรรคชิ้นงาน และออกแบบ
ผลิ ตภั ณ ฑ ในเชิ งการตลาด หากนักเรียนมีความรู ความเขาใจและทั กษะในการใช โปรแกรม
Pro/DESKTOP มากขึ้นจะเปนแนวคิดและมองเห็นชองทางในการประกอบอาชีพในอนาคต เปนวิศวกร
นักออกแบบผลิตภัณฑอุตสาหกรรม และนักเทคโนโลยี เปนตน
โปรแกรม Pro/DESKTOP นี้เหมาะสําหรับใชสอนนักเรียนระดับมัธยมศึกษา วิทยาลัยและ
มหาวิทยาลัย ซึ่งใชเวลาในการศึกษาเรียนรูเพียง 2-3 สัปดาหก็สามารถทําความเขาใจไดเปนอยางดี
สําหรับการเรียนการสอนเพื่อใชในการสรางชิ้นงาน/โครงงานของนักเรียน จะใชเวลาเพียง 2-3 ชั่วโมง
ก็จัดสรางชิ้นงานขั้นพื้นฐานไดเปนอยางดี อีกทั้งนักเรียนสามารถนําโปรแกรม Pro/DESKTOP นี้ไปใช
และฝ ก ปฏิ บั ติ ง านที่ บ า นได ด ว ยตนเอง ซึ่ง จะทําใหนักเรีย นเกิด ความชํานาญในการใช โปรแกรม
Pro/DESKTOP เพิ่มขึ้น
โปรแกรม Pro/DESKTOP ทําอะไรไดบาง
โปรแกรม Pro/DESKTOP สามารถใชฝกทักษะและสรางสรรคผลงานตาง ๆ เชน
1. การออกแบบโครงรางชิ้นงาน
2. การทํารูปทรง 3 มิติ ตาง ๆ
3. การออกแบบทางดานวิศวกรรม สถาปตยกรรม
4. การออกแบบผลิตภัณฑตาง ๆ
5. การออกแบบชิ้นงาน Animation
6. การจัดทําภาพฉาย (Projection)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

2. ชุดฝกอบรมการใชงานโปรแกรม Pro/Desktop 8.0 ข
ฯลฯ
โปรแกรม Pro/DESKTOP เขามาสูวงการศึกษาประเทศไทยไดอยางไร
เมื่อปลายปงบประมาณ 2546 บริษัท PTC U.S.A. ไดติดตอมายังกระทรวงศึกษาธิการ
เพื่อมอบโปรแกรม Pro/DESKTOP พรอมลิขสิทธิ์ใชงานสําหรับนักเรียนไทยในระดับมัธยมศึกษา โดยมี
นายพงศศักดิ์ รักตพงษไพศาล (ผูชวยรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการในขณะนั้น) เปนผูรับฟงการ
นําเสนอศักยภาพของโปรแกรม จากนั้นคณะเขาพบ พณฯนายกรัฐมนตรี เพื่อมอบโปรแกรมดังกลาวไวใช
ประโยชนพรอมทั้งมีวิทยากรชาวตางประเทศสาธิตการใชโปรแกรมภายใตการตรวจรับโดยผูเชี่ยวชาญ
ดาน IT จากหนวยงานตาง ๆ
โปรแกรม Pro/DESKTOP มี 2 ระดับ คือ โปรแกรมที่ใชในระดับมัธยมศึกษา และระดับ
มหาวิทยาลัย ซึ่งประเทศไทยไดรับมอบโปรแกรม Pro/DESKTOP เพื่อการใชงานฟรี จํานวน 20 ชุด
สําหรับระดับมัธยมศึกษา โดยอนุญาตใหนักเรียนไทยทุกคนใชได โดยไมมีขอจํากัด ยกเวนถานําไปใชใน
เชิงธุรกิจ
ผูเชี่ยวชาญหลายทานไดใหขอคิดเห็นวา โปรแกรม Pro/DESKTOP มีรูปแบบการใชงานที่งายตอ
การเรียนรู เหมาะกับการเรียนในระดับมัธยมศึกษา นาจะขยายผลการใชงานใหครอบคลุมทั้งประเทศ
ผนวกกับขณะนี้ ทางโครงการโรงเรียนในฝนกําลังตองการเครื่องมือในการผลิตสื่อใชงาน จึงเห็นพองกัน
วาโปรแกรม Pro/DESKTOP นี้ นาจะเปนทางเลือกหนึ่งของโครงการโรงเรียนในฝน จึงไดจัดการฝก
อบรมนํารองใหกับคณะศึกษานิเทศก และครู จํานวน 38 คน เพื่อทดลองใชโปรแกรม Pro/DESKTOP
โดยมีวิทยากรชาวตางประเทศ ใหการฝกอบรม กอนที่จะขยายผลไปยังโรงเรียนอื่น ๆ ทั่วประเทศ
ความตองการดาน Hardware ขั้นต่ํา
คูมือการใช โปรแกรม Pro/DESKTOP ไดกําหนดคุณสมบัติของ Hardware ขั้นต่ําไวดังนี้
- เพนเทียมอินเทลขั้นต่ํา 166 MHz หรือสูงกวา
- หนวยความจําขั้นต่ํา 64 MB
- ที่วางของฮารดดิสก 80 MB (สําหรับโปรแกรม)
- มีที่วางอิสระในโฟลเดอร TEMP ระหวางการะบวนการติดตั้ง 110 MB
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

3. ชุดฝกอบรมการใชงานโปรแกรม Pro/Desktop 8.0 ค
- ไมโครซอฟต Windows 98, Me, 2000, XP, NT 4.0
ขอเสนอแนะจากการทดลองใชโปรแกรม
1. Window 98 จากการทดลองใชงาน โปรแกรมนี้จะทํางานไดดี บน RAM ตั้งแต 128 MB
และมีความจําการดจอ 16 MB ขึ้นไป หากตองการใชงานโปรแกรมอยางมีประสิทธิภาพสูงสุด ควรใช 32
MB ขึ้นไป
2. Windows XP ควรจะมี RAM ไมนอยกวา 256 MB
3. ในกรณีเครื่องมีขีดความสามารถต่ํา ใหปดหนาตางที่ไมใชงาน ใหคงเหลือหนาตางที่กําลัง
ทํางานปจจุบัน จะชวยแกปญหาไดบาง
จุดเดนของโปรแกรม Pro/DESKTOP
โปรแกรม Pro/DESKTOP งายตอการใชงานพอสมควร และสามารถฝกทักษะดานกระบวนการ
คิดสรางสรรคไดเปนอยางดี อีกทั้งผูใชงานโปรแกรม Pro/DESKTOP ไดศึกษาและฝกทักษะใหมีความ
ชํานาญและเชี่ยวชาญ ก็จะสามารถนําโปรแกรม Pro/DESKTOP ไปใชในการออกแบบตาง ๆ ในชีวิต
ประจําวันและประกอบอาชีพได โดยเฉพาะอยางยิ่งเมื่อออกแบบผลิตภัณฑหรือชิ้นงานเสร็จเรียบรอยแลว
โปรแกรม Pro/DESKTOP สามารถแสดงภาพฉายของชิ้นงานใหดวย ซึ่งผูสรางชิ้นงานไมตองเขียนภาพ
ฉายอีก
นอกจากนี้ ยังสามารถออกแบบ Model ที่แสดงภาพการเคลื่อนไหว หรือลักษณะการใชงานของ
Model นั้น ๆ ไดดวย
ขอคิดจาก Ivan Chester ( MindustrailEd Newcastle, Director of Studies, Bachelor Of
Technology Education, Australia) วิทยากรผูฝกรมรมการใชงานโปรแกรม Pro/Desktop
Ivan ไดเสนอขอคิดเห็นบางประการตอกระทรวงฯ และครูเกี่ยวกับการฝกอบรมโปรแกรม CAD
ในฐานะที่ Ivan เปนผูสนใจในงานวิจัยทางดานการเรียนรู (Cognitive research) เกี่ยวกับการสอน CAD
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

4. ชุดฝกอบรมการใชงานโปรแกรม Pro/Desktop 8.0 ง
และการแกปญหา
ผลการวิจัยเกี่ยวกับการเรียนรู (การคิด) แสดงใหเห็นวาการแกปญหาที่ซับซอนเกิดขึ้นไดโดย
การสรางภาพความคิด (การคิดในภาพที่สรางขึ้นมาในใจ) ในการแกปญหา ความสามารถในการสราง
ภาพความคิดของนักเรียนมีหลายแนวทาง และคาดหวังวาการใชโมเดล 3 มิติ เชน จากโปรแกรม
Pro/Desktop เปนตน จะสามารถแกปญหานี้ของนักเรียนได ซึ่งผลการวิจัยปจจุบันยังไมมีในเรื่องนี้
(Ivan ไดทํางานเกี่ยวกับเรื่องนี้มาพอสมควรและเชื่อวายังไมมีการวิจัยในเรื่องนี้ เพราะสวนมากศึกษากับ
กลุมเปาหมายที่มีอายุมากกวาวัยนักเรียน และ นักศึกษากับกลุมวิศวกรและสถาปนิกเปนสวนใหญ ซึ่งเปน
กลุมที่ตองสรางภาพความคิด ขึ้นมาใชในการทํางานอยูแลว) คุณ Ivan ไดศึกษาเอกสารและงานวิจัย
เกี่ยวกับภาพความคิดเพื่อที่จะหาแนวทางที่จะแกปญหานักเรียน โดยการใชการสรางภาพความคิดในการ
สอน Pro/Desktop และการแกปญหาที่ซับซอน ตลอดชวง 6 เดือนที่ผานมา และคุณ Ivan พบวา มียุทธวิธี
5 อยาง ที่จะแกปญหาการสรางภาพความคิดไดดังนี้
1. การสรางรูปแบบกระบวนการคิด เปนสิ่งสําคัญในการสอนเริ่มตนและสําคัญมากขึ้นในการ
แกปญหา
Ivan ดําเนินการโดยการเลาใหนักเรียนทั้งชั้นฟงถึงยุทธวิถีที่ใชแกปญหาจากนั้น save งานตน
แบบ แลวสาธิตวิธีการแกปญหาใหนักเรียนดู ซึ่งวิธีการนี้จะทําใหนักเรียนที่เพิ่งเริ่มตนเรียนรูเขาใจวิธีการ
แกปญหาที่ครูใช ฝกฝน และกลายเปนผูที่สามารถแกปญหาดวยตนเองไดในที่สุด
2. การสเก็ตช (sketching) การสเก็ตชจะชวยใหนักเรียนสรางภาพจิตนาการขึ้นมาในความทรงจํา
และใชภาพ sketch นี้คิดเกี่ยวกับความเปนไปไดที่จะทําตอไป รวมทั้งกอใหเกิดภาพ sketch อื่น ๆ อีก และ
ความสามารถในการจัดภาพ sketch ที่ซับซอน (มีภาพ sketch หลาย ๆ ภาพ) อีกดวย
Ivan ใชการ sketch โดยใหนักเรียน sketch รูปรางในทิศทางที่แตกตางจากที่ครูสอนในแตละ
feature เชน extrude, thin or taper เปนตน จากนั้นใหนักเรียนถายภาพวัตถุของจริง แลวถามนักเรียนให
บอกวิธีการที่จะสราง model ตนแบบของวัตถุจริงนั้นขึ้นมา ซึ่งตรงนี้นักเรียนจะสามารถระบุไดวาสวนใด
ที่ตอง extrude สวนใดตอง loft สวนใดตอง revolve เปนตน จากนั้นนักเรียนจะทําการ sketch ใน
workplane และวาดรูปรางของแตละ sketch ที่นักเรียนตองการสราง กระบวนการนี้เกิดขึ้นเร็วมากในการ
สราง model ใน ProDesktop และ ทําใหเกิดการคิดและภาพความคิดขึ้นมาไดดี
3. การเรียนรูแบบรวมมือ ผูเรียนที่มีสวนรวมในการแกปญหาในกลุมสามารถเรียนรูกระบวนการ
คิดไดดีกวา โดยการเรียนรูวิธีการแกปญหาของนักเรียนคนอื่น และ เลือกวิธีการแกปญหาการเรียนรูที่
เหมาะสมกับตนเองมากที่สุด
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

5. ชุดฝกอบรมการใชงานโปรแกรม Pro/Desktop 8.0 จ
4. การอธิบายวิธีการแกปญหาใหผูอื่นฟง การใหนักเรียนอธิบายใหเพื่อน ๆ ในกลุมฟง ถึงวิธีการ
ใช model ใหไดผลดีมากขึ้นในสถานการณตาง ๆ กระบวนการอธิบายนี้มีประสิทธิภาพโดยตัวของมันเอง
อยูแลว การฟงยุทธวิธีของผูอื่นก็เชนเดียวกัน ทั้งการอธิบายและการฟงจะทําใหนักเรียนจินตนาการจาก
คําอธิบาย ซึ่งจะชวยแกปญหาความสามารถในการสรางภาพความคิด และ การอธิบายยุทธวิธีจะชวยให
เกิดการปรับปรุงใหดีขึ้นในโอกาสตอไป
5. การใหขอมูลยอนกลับในทันที การใหขอมูลยอนกลับในทันทีจะชวยใหนักเรียนปรับความคิด
ใหถูกตอง เมื่อนักเรียนอธิบายยุทธวิธีในการสราง model ของรูปภาพอื่น ๆ ครูอาจจะถามนักเรียนคนอื่น
เพื่อที่จะชวยเหลือและครูก็คอยแนะนํา ทั้งตอนักเรียนแตละคน หรือตอนักเรียนทั้งชั้น นอกจากนี้ยังเปน
การใหโอกาสในการพัฒนาวิธีการที่ดีที่จะระบุความเปนไปไดในการทํา mirror, copy, scale
Ivan คิดวาเปนสิ่งสําคัญในการทําเทคนิคเหลานี้เขามาใชในการฝกอบรม Pro/Desktop ใน
ประเทศไทย ผลการวิจัย CAD ชี้ใหเห็นวาการใชคําสั่งของ CAD เชน นี่คือวิธีการ extrude เปนตน ไมใช
วิธีการที่จะใชซอฟตแวรอยางมีประสิทธิภาพสูงสุด Ivan เชื่อวามันไมใชวิธีการที่จะสงเสริมความสามารถ
ในการสรางภาพความคิด และการแกปญหาที่ซับซอนดวย ดังนั้นเพื่อให การแกปญหาความสามารถใน
การสรางภาพความคิดและการแกปญหาที่ซับซอน โดยการใช Pro/Desktop เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ
ควรใชเทคนิควิธีการที่ Ivan นําเสนอนี้สอดแทรกเขามาใชดวย รวมทั้งวิจัยติดตาม ผลการใชเทคนิค
วิธีการนี้ในการฝกอบรม Pro/Desktop ที่มีตอความสามารถทั้ง 2 อยางของนักเรียนดวย
แนวทางในการนําโปรแกรม Pro/DESKTOP ใชในโรงเรียน
จากขีดความสามารถของโปรแกรม Pro/DESKTOP และลักษณะของโปรแกรมที่เหมาะกับการ
ฝกทักษะกระบวนการทางความคิดสรางสรรคของนักเรียน และสามารถใชเปนเครื่องมือของครูในการ
สรางสื่อการเรียนการสอนรายวิชาตาง ๆ ที่กลาวมาแลวนั้น หากมีการนําไปเผยแพรในโรงเรียน ควร
กําหนดจุดประสงคของการนําไปใช ดังนี้
1. เพื่อใชเปนเครื่องมือสําหรับฝกความคิดสรางสรรคสําหรับนักเรียนทุกระดับ
2. เพื่อใหนักเรียนมีทางเลือกในการเรียนวิชาประเภทกราฟกสําหรับการออกแบบ
ผลิตภัณฑ และนําไปใชในชีวิตประจําวันไดจริง สามารถพัฒนาไปสูทักษะชั้นสูง นําไปสูขั้นอาชีพจริงได
3. เพื่อใหครูผูสอน ทุกกลุมสาระ นําไปเปนเครื่องมือในการจัดทําสื่อการเรียนการสอน เพื่อ
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

6. ชุดฝกอบรมการใชงานโปรแกรม Pro/Desktop 8.0 ฉ
เพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรูในสาระวิชานั้น ๆ ไดดีขึ้น
โปรแกรม Pro/DESKTOP สามารถนําไปไปใชสอนในกลุมสาระการเรียนรูใดบาง
โปรแกรม Pro/DESKTOP สามารถจะนําไปใชสอนในกลุมสาระพื้นฐาน สาระเพิ่มเติม และ
กิจกรรมการเรียนรู ดังนี้
1. เปนสวนหนึ่งของกลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยีทุกชวงชั้น
2. เปนสวนหนึ่งของกลุมสาระเพิ่มเติมโดยใหนักเรียนเลือกตามความสนใจ
3. จัดเปนกิจกรรมสนใจของนักเรียน เชน ชมรม ชุมนุมตาง ๆ
4. จัดการเรียนรูแบบบูรณาการเขากับกลุมสาระอื่น ๆ เชน คณิตศาสตร วิทยาศาสตร
เขียนแบบ การออกแบบผลิตภัณฑ ฯลฯ โดยระบุอยูในแผนการจัดการเรียนรู และใหใชโปรแกรมนี้เปน
สื่อในการออกแบบ รายงาน และนําเสนอ เปนตน
อยางไรก็ตามคณะทํางานขอเสนอเปนหลักการวา โปรแกรม Pro/DESKTOP นี้เปน
โปรแกรมกราฟฟกชนิดหนึ่ง เชนเดียวกับโปรแกรมอื่น ๆ ที่ใชเปนเครื่องมือ หรือ สื่อการเรียนการสอน
คอมพิว เตอร เพื่ อฝ กทั กษะความสามารถทางด านคอมพิวเตอรทั่วไป ใหพิจารณาเลือกใชสวนที่ดี
ที่เหมาะสม โดยเฉพาะอยางยิ่งการฝกกระบวนการความคิดสรางสรรค สวนทักษะขั้นสูงที่สามารถจะ
ออกแบบผลิตภัณฑไดจริง ควรจะเปนทางเลือกใหนักเรียนไดเลือกเรียนในสาระเพิ่มเติม หรือกิจกรรม
สนใจ
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ