1. 1
ÖÔÙC LÖÔÏNG CAÀU
1.Caàu hieän taïi:
a.Phöông phaùp tieâu chuaån
Caàu thò tröôøng = daân soá x möùc tieâu thuï öôùc
löôïng bình quaân/ngöôøi
b. Phöông phaùp toång hôïp thò tröôøng. Khaùch
haøng tieàm naêng ôû moãi thò tröôøng ñöôïc toång
hôïp laïi. Thí duï nhö moät döï aùn nghieân cöùu khaû
thi veà moät xí nghieäp gieát moã gia caàm töø
nguoàn chaên nuoâi gia caàm ôû tænh X. Neáu caùc
nôi tieâu thuï thòt gaø laøm saün chuû yeáu laø ôû
caùc chôï, thì nhu caàu tieàm naêng veà thò tröôøng
naøy coù theå ñöôïc tính nhö sau:
Thò
tröôøng
Soá löôïng
quaøy baùn
thòt gaø
Soá löôïng gaø
laøm saün
baùn trung
bình/ngaøy
Huyeän A
20
500
Huyeän B
25
530
Huyeän C
10
410

2. 2
Huyeän D
Toång
6
230
61
1.670
coäng
2.Döï baùo caàu
a. Ñieàu tra veà yù kieán khaùch haøng vaø
ñaùnh giaù nhu caàu. Phöông phaùp naøy ñöôïc
söû duïng khi caàn giôùi thieäu moät maët haøng
môùi. Caùc döõ lieäu caàn thieát ñöôïc seõ ñöôïc thu
thaäp thoâng qua ñieàu tra moät soá ñoái töôïng
khaùch haøng ñöôïc choïn ngaãu nhieân. Thí duï
moät caâu hoûi nhö döôùi ñaây coù theå ñöôïc ñaët
ra:
Anh/chò coù döï tính duøng saûn phaåm X khoâng?
Coù _ Khoâng _ Khoâng bieát _
Neáu coù, anh/chò seõ mua soá löôïng bao nhieâu?
____ ñôn vò saûn phaåm.
Caàu thò tröôøng coù theå ñöôïc tính toaùn treân cô
sôû tæ leä soá ngöôøi traû lôøi ‘Coù’.

3. 3
b. Söû duïng caùc hệ soá chuaån. Döï baùo veà caàu
coù theå tính ñöôïc khi coù caùc soá lieäu veà heä
soá co giaõn thu nhaäp veà caàu, tæ leä taêng daân
soá vaø möùc tieâu thuï bình quaân ñaàu ngöôøi.
Coâng thöùc söû duïng ñeå öôùc löôïng möùc tieâu
thuï ñaàu ngöôøi trong töông lai ñoái vôùi moät loaïi
saûn phaåm cuï theå laø:
Qt = Qt-n (1+ y*ey)
trong ñoù:
Qt
n
= döï baùo veà möùc tieâu thuï
ñaàu ngöôøi cuûa naêm caàn tính
Qt-n = möùc tieâu thuï ñaàu ngöôøi cuûa
naêm goác
ey
= heä soá co giaõn thu nhaäp veà caàu
y
= tæ leä taêng tröôûng thu nhaäp/naêm
n
= soá naêm döï baùo
Ñeå döï baùo veà caàu thò tröôøng, möùc tieâu thuï
ñaàu ngöôøi döï baùo phaûi ñöôïc nhaân vôùi löôïng
daân soá döï baùo cuøng thôøi kyø.

4. 4
Thí duï nhö moät nghieân cöùu cho thaáy caùc soá
lieäu veà tieâu thuï thòt heo taïi TPHCM nhö sau:
• Möùc tieâu thuï thòt heo ñaàu ngöôøi naêm 2000
= 24.96 kg/ngöôøi/naêm
• Heä soá co giaõn thu nhaäp veà caàu
=
0.24
• Möùc taêng tröôûng thu nhaäp haøng naêm
• (= % taêng GDP – % taêng daân soá = 10 – 2,19)
= 7.81%
• Tæ leä gia taêng daân soá TPHCM
=
2.19%
• Daân soá naêm 2000
=
5,063,871
Döï baùo möùc tieâu thuï thòt heo bình quaân ñaàu
ngöôøi cuûa TPHCM vaøo naêm 2002:
Q2002
= 24.96 kg (1 + 0.0781*.24)
2
= 25.90 kg
Döï baùo veà daân soá TPHCM naêm 2002:
P2002 = 5,063,871 (1 + .0219)
2
= 5,288,097

5. 5
Döï baùo veà caàu thò tröôøng ñoái vôùi thòt heo
cuûa ngöôøi daân thaønh phoá naêm 2002:
Q
M
2002
= Möùc tieâu thuï ñaàu ngöôøi döï baùo
naêm 2002 x Daân soá döï baùo naêm 2002
= 25.90 kg x 5,288,097
= 136,961,712 kg # 136,962 taán.
c. Phaân tích chuoãi soá thôøi gian. Trong phöông
phaùp naøy, soá lieäu veà caàu theo thôøi gian ñöôïc
thu thaäp cho moät soá naêm. Moät soá phöông
phaùp phoå bieán ñöôïc söû duïng trong döï baùo
theo xu höôùng laø:
• Phöông phaùp ñöôøng thaúng hay möùc taêng
tröôûng trung bình: Tính giaù trò trung bình cuûa
möùc taêng tröôûng töøng thôøi kyø (naêm). Giaù
trò naøy sau ñoù ñöôïc coäng theâm vaøo soá
lieäu cuûa thôøi kyø gaàn nhaát ñeå coù ñöôïc soá
lieäu döï baùo cuûa töøng thôøi kyø töông öùng.
• Tæ leä taêng tröôûng trung bình. Phöôùng phaùp
tính giaù trò trung bình cuûa tæ leä taêng tröôûng

6. 6
töøng thôøi kyø (naêm). Giaù trò naøy sau ñoù
ñöôïc nhaân vôùi soá lieäu cuûa thôøi kyø gaàn
nhaát ñeå coù ñöôïc soá lieäu döï baùo cuûa töøng
thôøi kyø töông öùng.
Thí duï cho caùch tính ñöôïc minh hoïa ôû baûng 1
vaø 2.

7. 7
Baûng. So saùnh caùc phöông phaùp tính möùc
taêng tröôûng vaø tæ leä taêng tröôûng trung bình.
Naêm
X
Löôïng Phöông
gaïo
phaùp
tieâu
möùc
thuï
taêng
(ngaøn tröôûng
taán) trung bình
Phöông
phaùp tæ
leä taêng
tröôûng
trung
bình
Möùc taêng
Tæ leä
haøng
taêng
naêm
haøng
naêm
2000
1
159
2001
2
198
39
24.5%
2002
3
245
47
23.7%
2003
4
277
32
13.1%
2004
5
310
33
11.9%
2005
6
360
50
16.1%
2006
7
398
38
10.6%
2007
8
450
52
13.1%
2008
9
550
100
22.2%

8. 8
2009
10
623
Toång coäng
73
13.3%
464
148.5%
Möùc taêng tröôûng trung bình/naêm
= 464/9 = 51.56
(ngaøn taán)
Tæ leä taêng tröôûng trung bình/naêm =
16,5%
148,5/9
=

9. 9
Baûng . Döï baùo nhu caàu tieâu thuï trong töông lai
Naêm
X
PP möùc
PP tæ leä
taêng
taêng
tröôûng
tröôûng
trung bình
trung bình
2010
11
675
725
2011
12
726
845
2012
13
778
984
2013
14
829
1146
2014
15
881
1335

10. 9
Baûng . Döï baùo nhu caàu tieâu thuï trong töông lai
Naêm
X
PP möùc
PP tæ leä
taêng
taêng
tröôûng
tröôûng
trung bình
trung bình
2010
11
675
725
2011
12
726
845
2012
13
778
984
2013
14
829
1146
2014
15
881
1335