1. ZER DA
ENERGIA:Energiagureinguruangertatzendiranaldaketaguztienera
ntzulea da.Energialekuguztitandago eta ezindogu energía ikusi,
beroarenedomogimenduarenbidez energía sortzen da.
ENERGI MOTAK
Energia mota askotakoakdiraadibidez:Energimekanioa, Argi
energía, Bero energía, Energikimikoa, Energinuklearra,
Energieletrikoa.
ENERGI MEKANIKOA:Mogitzen dagoan objetuek daukien
energía da.
ARGI ENERGIA:Hainbat gorputzen argi moduan igorten
dabena da argidunak naturalak (adibidez,eguzkia) edo
artifizialak (adibidez,bonbila) izan daitekez.
BERO ENERGIA:Gorputzekberomoduanigortendabena da
(adibidez:eguzkiaedosua) igortendabena.
ENERGIA KIMIKOA:Hainbatsustatzitanbatzen dan energía
da adibidez, petrolioa, elikagaietanedo dinamitan
banatzendira.Pilek eta bateriek ere energía
kimikoagordetendabe eta energía hori energía eletrikoa da.
ENERGI NUKLEARRA:Hanbat subtantziatatik lortzen da
adibidez Uraniodik, Erradiotik eta Poloniotik.
2. ENERGIA ELETRIKOA:Etxeetan gehien erabilten dan energia
da .Errez lortzen da ur juzien eguzkiaren argiaren nahiz
airearen higidurearen bidez.
ENERGIA ALDATU EGITEN DA
Energia ez da sortzen ezta suntzitzen ere aldatu egiten da.
Energia eletrikoamerrez lortu daiteke eta beste hainbat
motatako energia bihurtu daiteke ,adibidez, Energia
mekanikoa, Argi energia edo Bero energia.
Energia gure inguruan gertatzen diran aldaketa guztien
erantzulea da.
3. ENERGIA ITURRIAK BARRIZTAGARRIAK
Energiiturribarriztagarrietatikenergiagarbialortzen da.
Eguzkipanelenbidezeguzkienergiaaprobetxatu eta
beroenergiaedoenergiaeletrikoabihurtudaitegu
Aresorgailuenbidezhaize energía
edoenergielolikoaustiatzendogu.
Presak eta urtegiakeraikizurabatzen da eta
gerogaraierajakinbatetikisurtzen da.
Istalazinomareomotrizenbidezitsasgorako eta
itsasbeherakour masen mogimendua eta
itsasokoolatuenaerabilidaiteke
Materia organikoakerre edotratatu energía lortzen da
energiiturrihoribiomasadeitsenjako.
4. ENERGÍA ITURRI EZ-BARRIZTAGARRIA
PETROLIOA:Munduosoangehienerabilten dan energía
iturria da
IKATZA:Erabilizcentral termikoen energía
eletrikoalortzendabe.
GAS NATURALA:Etxeetakosuakaldeetan eta
berokuntzaerrabilten da.
Lurrarenbarualdekoberoarenbidez energía
geotermikoalortzen da
GAUR EGUNGO MUNDUA ETA ENERGIA ITURRIA
ENERGIA KONBENTZIONALA
Herrialdeek energía
askokonumitzendabeenergiahoriiturriezbarriztagarrialortuaizaten da
energiakonbentzionaldeitutakoenergiaiturriahorreeihorr
exekgehiagoerabiltendiranakhorrekkontzumitsengabilza
nerritmoaapaltzenezbadaurtegitxianagortukodira.
ENERGIA ALTERNATIBOA
Gauregun energía
barriztagarriakonsumoasustatzekoneurriakhartzendabilz
adibidezeguzkia eta Haizea
energienkontsumoahorretakoenergiei energía
5. alternatiboadeitzenjakeenegiabarriztagarriaezdiraagortz
enhorreekbaliabidegaitzasunmugatuadoguoraindik.
ENERGIAK INGURUMENEAN SORTZEN DAUZAN
ONDORIOK
Energialoetzeak eta
erabilteakingurumenarazougarrieragindaikez .esatebaterako :
Gasa petrolioaedoikatzalortzekomeatzeak eta
hobiakhondeatzendira eta beharhorreekpasaiahondatueta
lurzorua eta landaradiasuntsitzendabez
Energía lortzekoinstalazinoekarriskuanjarridaikiezadibidez
:aerosorgailuakarriskuhandiadirahegaztientzathegalakjodaikie
zalako.
Erregaiakerreteansubstantziakutsagarriaskoigortendiraatmosf
erara, karbonodioxidoa eta euriazidoa.
zentralnuklearrekkarbono dióxido oso gitxiigortendabe,
bainahondakinnuklearrahondakinhorreeklurperatzeaninguruk
olurzoruanura eta airea kutsatudaikiez
EKINTZA KOLEKTIBOAK
Gobernuek eta empresekoinarrizkoegitekoadaukie energía
kontsumoarenmurrisketanhelburuhorilortzeko.
Energía garbialortzeko energía
alternatiboenerabilereabultzatzendabe.
Energía
eraginkortasunahobetzenahalegintzendirahobetoaprobetxatu
neurriakhartzendabe.
