Sasder istanbul universitesi hastaneleri modeli 9 kasim2012 [repaired]
Sasder sunum [repaired]
1. SASDER 1. ULUSAL KONGRESİ
08-11 Kasım 2012, Cornelia Diamond Golf Resort – Antalya
ORTAK SAĞLIK GÜVENLİK BİRİMLERİ
2. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Sosyal Güvenlik politika ve sistemleri, ekonomik, sosyal ve
siyasal yapı koşullara göre oluşmuştur.
Bu bağlamda, Cumhuriyetten önceki dönemde sosyal güvenlik
din, ahlak ve gelenek kuralları üzerine kurulmuş olan Ahilik, Loncalar ve
vakıflar vasıtasıyla sağlanmaya çalışılmıştır.
3. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Osmanlı İmparatorluğu döneminde işçilerle ilgili iş sağlığı
ve güvenliği konularında ilk özel tedbirler, Ereğli Kömür
Bölgesi ile sınırlı olmak üzere 1867 yılında çıkarılan 186
tarihli Dilaver Paşa Nizamnamesidir. Bu Nizamname ve
1869 tarihli Maadin Nizamnamesi ile işçilerin dinlenme ve
tatil zamanları, çalışma saatleri, ücretleri ve ücretlerin
ödeme biçimi, barınma ve iş kazalarına karşı koruyucu
önlemler, madenlerde bir doktor ve ilaçların
bulundurulması, kaza halinde durumun derhal o yerdeki
memura ya da maden mühendisine bildirilmesi, iş
kazasına uğrayan işçilere ve ölümleri halinde ailelerine
mahkemece kararlaştırılacak bir tazminat ve yardım
parası verilmesi şeklinde getirilen hükümler, sosyal hayatı
düzenleyen ilk belgeler ve çalışmalar olması bakımından
önemlidir.
4. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
1909 tarihli Nizamname ile 1910 tarihli
Hicaz Demir Yolu Memur ve Müstahdemlerine
Yardım Nizamnamesi daha çok işçilerin çalışma
şartları ve kısmen de kaza, hastalık, yaşlılık gibi
risklere karşı öngördüğü yardımlarla dikkat
çekicidir.
6. A.Uluslar Arası Kaynaklar
• BM Antlaşması (1945)
• İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (10.10.1948)
• Avrupa Sosyal Şartı ( 18.10.1961)
• ILO Sözleşmeleri ( 1919)
• AB Yönergeleri (24.07.2003 / 25178 Bakanlar Kurulu Kararı)
7. Avrupa sosyal şartı
Madde 3: Tüm çalışanların güvenli ve sağlıklı çalışma koşullarına sahip
olma hakkı
Madde 7: Çocukların ve gençlerin korunması hakkı
Madde 9: Mesleğe yöneltme hakkı
Madde 11: Sağlığın korunması hakkı
Madde 12: Sosyal güvenlik hakkı
Madde 15: Bedensel ya da zihinsel özürlülerin mesleksel eğitim, mesleğe
ve topluma yeniden uyum sağlamaları hakkı
8. B.Ulusal Kaynaklar
• T.C. Anayasası
• 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu
• 4857 Sayılı İş Kanunu
• 818 Sayılı Borçlar Kanunu
• 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
• 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
9. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
12.06.1989 Tarih 89/391/EEC Sayılı Avrupa Birliği Konseyi
Direktifleri esas alınarak, hazırlanan İş Sağlığı ve Güvenliği
Yönetmeliği,
09.12.2003 tarih ve 25311 sayılı resmi gazetede yayınlanarak
yürürlülüğe girmiştir.
10. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
İş kazaları ve meslek hastalıkları, gerek insani ve toplumsal
bakımdan, gerekse ekonomik bakımdan çok önemli bir sorundur.
Uluslar arası Çalışma Örgütünün (ILO) tespitlerine göre
kazaların, yalnızca %2 „si korunması mümkün olmayan kazalar olup
%98‟i genel olarak korunulabilen kazalardır.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre Türkiye'de
faaliyet gösteren 1 milyon 325 bin 749 işyerinde 10 milyon 30 bin 810
işçi çalışmaktadır.
11. TÜRKİYE İŞ KAZALARINDA AVRUPA
BİRİNCİSİ, DÜNYA ÜÇÜNCÜSÜ
Her yıl Dünyada 270.000.000 işçi iş kazalarında
yaralanmakta ve 1.825.000 işçi hayatını kaybetmektedir.
Ülkemizde ise SSK Kayıtlarına göre her gün ortalama 172
iş kazası yaşanmakta ve iş kazaları sonucu 4 kişi hayatını
kaybetmektedir. İş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu
kaybedilen iş günü sayısı ise; 1 500 000 Gün/Yıl dan fazladır.
Kayıt dışı faaliyetler ile özellikle meslek hastalıklarındaki
tespit ve takipteki güçlükler göz önünde bulundurulduğunda bu
rakamların çok daha fazla olduğu bilinmektedir.
13. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
İş Kazalarının neden olduğu can ve mal kayıplarının büyük
boyutlara ulaşması tüm Dünyada konunun önemini ortaya koymaktadır.
İş Kazalarının sonuçlarından en önemlisi tartışmasız çalışan
insanın yaşamını yitirmesidir. Kuşkusuz insan yaşamının değerini
ölçmek ve maliyetini değerlendirmek imkansızdır.
İş Kazalarında en büyük bedeli işçi ödemektedir. İş Kazası
sonucu yaşamını yitiren işçinin ailesi maddi ve manevi yıkıma
uğramaktadır.
14. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Ülkemizde çalışanların yaklaşık % 35‟inin Sosyal
Güvenlik Kapsamında olduğu gerçeği göz önünde
bulundurulduğunda konun önemi ve vahameti daha net
anlaşılacaktır.
15. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Ülkemiz her yıl , İş Kazaları ve Mesleki hastalıkları
nedeniyle, Gayri Safi Milli Hasılanın (GSMH) % 2 - 4‟ü kadar kayba
uğramaktadır.
2011 yılı verilerine göre Türkiye'nin Gayri Safi Milli Hasılanın
(GSMH), 1 trilyon 185,2 milyar dolar olduğu gerçeği göz önünde
bulundurulursa,
Ülkemiz iş kazaları ve mesleki hastalıklardan dolayı her yıl
ortalama 25 – 50 milyar dolar kayba uğramaktadır.
16. 6331 sayılı kanun
• Devlet –özel ayrımı kalkıyor
• Hizmet sektöründe de iş güvenliği istihdamı
• 50 altı işçi çalıştıran işyerleri kapsama dahil
17. 6331 sayılı kanun
• Yayın tarihinde yürürlüğe girdi
• 2013 yılbaşı 50 üzeri işyerleri tümü iş güvenliği
istihdam edecek
• Çok tehlikeli,tehlikeli işyerlerinde 50 işçi altı
işletmeler 2013 haziran, az tehlikeli işyerleri ve
devlet 2014 haziran sonunda kapsama
alınacak
18. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
30 Haziran 2012 Tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
6331 Sayılı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
SAĞLIK GÜVENLİK BİRİMİ İLE İLGİLİ TANIMLAR
İşyeri sağlık ve güvenlik birimi (İSGB): İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini
yürütmek üzere işyerinde kurulan, gerekli donanım ve personele sahip olan
birimdir.
Ortak sağlık ve güvenlik birimi (OSGB): İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini
sunmak üzere, gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça
yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Ticaret Kanunu
hükümlerine göre faaliyet gösteren şirketlerce kurulan ve işletilen
müesseselerdir.
19. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
6331 Sayılı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
MADDE 6 – (1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına
yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin
sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık
personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip
personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını Ortak
Sağlık ve Güvenlik Birimlerinden (OSGB) hizmet alarak yerine getirebilir.
Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike
sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi
üstlenebilir.
20. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
6331 Sayılı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler
MADDE 30 – Gereği;
İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik biriminde
görev alacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin
nitelikleri, işe alınmaları, görevlendirilmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları,
görevlerini nasıl yürütecekleri, işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin yer aldığı
tehlike sınıfı göz önünde bulundurularak asgari çalışma süreleri, işyerlerindeki
tehlikeli hususları nasıl bildirecekleri, sahip oldukları belgelere göre hangi
işyerlerinde görev alabilecekleri.
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.
21. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN
SAĞLANMASINDA DEVLETİN GÖREVİ
Devletin iş güvenliğiyle ilgili olarak yasa koyma, denetim ve
yaptırım uygulama ödevleri vardır.
4857 sayılı İş Kanunu yaş, cinsiyet ve özel durumları
sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının
düzenlenmesi amacıyla tüzük ve yönetmelikler çıkarılacağının
hükme bağlamıştır.
Bu düzenleme çocuk ve genç işçiler, kadın işçiler, hamile
işçiler, özürlüler gibi iş gücü açısından daha çok ve özel olarak
korunması gereken kesime yönelik özel düzenlemeler yapılacağını
hükme bağlaması açısından son derece önemlidir.
22. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Gerek 4857 Sayılı İş Kanununda Gerekse 6331 Sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği kanununda iş güvenliğine ilişkin mevzuat
açısından ortaya çıkan önemli farklılık , yapılacak idari düzenlemelerle
ilgili olarak tüzükten daha çok yönetmelik çıkarılacağının hükme
bağlanmış olmasıdır.
Yönetmeliklerin gelişen teknolojik koşullar ve ortaya çıkan
yeni ihtiyaçlar nedeniyle daha kolay düzenleme yapılarak
çıkartılabilmesi önemli bir avantajdır.
23. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
4857 Sayılı ĠĢ Kanunu MADDE 79. – “Bir işyerinin tesis ve
tertiplerinde, çalışma yöntem ve şekillerinde, makine ve cihazlarında işçilerin
yaşamı için tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye kadar
işyerlerini iş sağlığı ve güvenliği bakımından denetlemeye yetkili iki müfettiş, bir
işçi ve bir işveren temsilcisi ile Bölge Müdüründen oluşan beş kişilik bir
komisyon kararıyla, tehlikenin niteliğine göre iş tamamen veya kısmen
durdurulur veya işyeri kapatılır.” Hükmü Bulunmaktadır.
Oysa iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanabilmesi için böyle
sınırlayıcı bir düzenleme yerine işçilerin sağlığını veya bedensel
bütünlüklerini tehdit eden yakın ve ciddi bir tehlikenin varlığı yeterli
sayılmalıydı.
24. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
6331 Sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu MADDE 12 – “(1)
Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda işveren;
a) Çalışanların işi bırakarak derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere
gidebilmeleri için, önceden gerekli düzenlemeleri yapar ve çalışanlara gerekli
talimatları verir. Hükmü bulunmakta iken,
25. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
6331 Sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu MADDE 25 – (1)
İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş
ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit
edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu
tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate
alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur. Ayrıca çok
tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla
çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği
işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmamış olması durumunda iş durdurulur.
Hükmü yer almıştır.
26. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanununun 4857 sayılı İş
Kanunundan ayrılan en önemli faktörlerinden biri;
İşyerlerinde Bakanlık Müfettişlerinin denetimleri, şikayet veya iş
kazasının meydana gelmesini beklemeksizin, Proaktif yaklaşımla, O
işyerinin ya kendi bünyesinde kuracağı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Birimi
(ĠSGB) yada Bakanlıkça yetkilendirilmiş Ortak Sağlık Güvenlik Biriminden
(OSGB) alacağı hizmetle, önceden tehlikelerin belirlenmesi ve risk
analizlerinin yapılması ile iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması
öngörülmüştür.
27. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Böylece; İşyerleri Az Tehlikeli, Tehlikeli ve Çok Tehlikeli olmak
üzere sınıflara ayrılırken,
urdurulması
Çok Tehlikeli İş Yerlerinde risk analizleri yapılmamış ise o iş
yerlerinin faaliyetlerinin durdurulması kararlaştırılmıştır.
Bunları da ya kendi bünyesinde kuracağı İSGB veya Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş OSGB aracılığı ile
sağlayacaktır.
28. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
ĠĢverenlerin ĠĢ sağlığı ve güvenliği önlemlerini
almaları için önem taĢıyan bir diğer konu da yaptırımlardır.
İşverenler, gerekli önlemleri almadıklarında etkili ve
caydırıcı cezalarla karşı karşıya kalacaklarını bildiklerinde iş güvenliği
önlemlerini alma konusunda daha titiz davranabileceklerdir.
Bakanlıkça yetkilendirilmiş Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri
(OSGB) ise hem hizmet verdikleri İşyerlerine hem de Bakanlığa karşı
sorumlulukları bulunduğundan, verilen İş sağlığı ve Güvenliği
Hizmetlerinin mevzuata uygun olması büyük önem arz etmekle birlikte
yasal bir zorunluluktur.
29. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
Ġdari para cezaları ve uygulanması ile ilgili 6331 Sayılı ĠĢ
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu MADDE 4; İşyeri dışındaki uzman kişi
ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan
kaldırmaz.
Ġdari para cezaları ve uygulanması ile ilgili 6331 Sayılı
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu MADDE 26 ; alınmayan her bir
önlem için ciddi idari para cezaları getirmekte iken eksikliğin veya
uygunsuzluğun devam ettiği her ay içinde ceza tekrarlamaktadır.
30. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
ĠĢyeri hekimleri ve iĢ güvenliği uzmanları ile ilgili; 6331
Sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu MADDE 8; Çalışanın ölümü
veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün
bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının
meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri hekimi veya iş
güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır.
31. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
27.11.2010 tarih 27768 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İş
Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinin 17. maddesinin üçüncü
fıkrasında yer alan “Bakanlık, hizmetin etkin ve verimli bir şekilde verilip
verilmediğinin izlenmesi amacıyla kendi görev ve yetki alanına giren
konularda İSGB ve OSGB‟leri denetler.” hükmü çerçevesinde görev
yapmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinin
EK-7
ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMLERİ İÇİN İHTAR TABLOSU
İSGB VE OSGB’LERİN Yasal Sorumluluklarını belirlemektedir.
32. ORTAK SAĞLIK GÜVENLĠK BĠRĠMĠ OLARAK
A B C SINIFI UZMAN TEMĠNĠ
Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ EĞĠTĠMLERĠ
RĠSK DEĞERLENDĠRMESĠ
KOMPLE ĠġYERĠ OSGB HĠZMETLERĠ
Ġġ YERĠ HEKĠMĠ TEMĠNĠ
ÖZEL ALAN EĞĠTĠMLERĠ
ĠLK YARDIM EĞĠTĠMĠ
Hizmetlerimiz ile Ülke Genelinde
ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kültürünü
ĠnĢa etmekteyiz.
33. Sağlık Mevzuatında Ortak Dil
ORTAK SAĞLIK GÜVENLĠK BĠRĠMĠ
Ülke genelinde hizmet verdiği Çözüm Ortaklarından Bazıları
