SlideShare a Scribd company logo
1 of 163
Download to read offline
زه ملاله یم | ٢ 
زه ملاله یم 
ینا لمب  لیکواله: کریس 
ژباړه: سيدحبیب وقار 
ی  خپرندوی: اکسوس کتابپلورن 
ډیزاین: سپین سهار 
چاپکال: ۱۳۹۳ ل/ ۲۰۱۴ ز 
وکه * چاپشمېر: ۱۰۰۰ 
ی: اسد دانش مطبعه- کابل/ ۰۷۰۰۴۴۹۲۹۸  چاپ 
ی  اکسوس کتاب پلورن 
ک  س  ه؛ کابل پوهنتون لویدی  ان  ۍ  لوم 
دروازې ته مخامخ $ ه؛ دهبوریو پارک جنو  ان  دویمه 
لیفون شمېرې: ٠٢٠٢٥٠٤٦٥٢ ( 
٠٠٩٣٧٩٨٩٨٩٦٩٦ 
aksosbookstore@gmail.com 
www.aksosbookstore.af 
F/aksos book store 
زه ملاله یم | ٣ 
 ډال 
و او د ژ وند  ېدونکو، له زده ک  ر ې  ې پ  ل شوو، محرومو، لو  هغو بې وزلو، ر 
خه بې برخو، افغان ملالو ته چې ژوند يې د ناسم سياست او مافيا  له هر نعمت 
ي خوړونکو يې ژوند ورنه  ه مارو، غلو او س 5 و لېوانو، ج  کار شوی او 2 
اخيستی. 
(وقار)
زه ملاله یم | ٤ 
ملاله يم 
ې د حق د ترلاسه کولو له پاره ودرېده او طالبانو بريد  چې د زده ک D هغه نجل 
.  پرې وک 
ملاله يوسفزۍ 
کار شوې دي او 2 او نابرابرۍ D ي چې د بې عدالت M هغو نجونو ته وړاندې کې 
سره له دې هم غلې دي. 
به واورېدل شي. M زموږ غ 
زه ملاله یم | ٥ 
ليک  ل 
درناوی او مننه ................................................................. ۷ 
په اړه ......................................................... ۱۱ T د ملالې بنس 
سريزه.......................................................................... ۱۲ 
پرکی  ی  لوم 
ي .......................................................... ۲۰ M پيداکې D يوه نجل 
ېر پلار .......................................................... ۳۵  زما د باز په 
ه ..................................................... ۴۸  ي کې زده ک [ وون 2 په 
زموږ کلی ...................................................................... ۶۸ 
تانه ولې مننه نه کوي؟ ................ ۷۹  نه په غوږو کوم او پ D ت زه ولې ل 
د کثافاتو غر او ماشومان ..................................................... ۹۱ 
ه ..................................... ۱۰۲  ه وک c لو ه  ي د ت [ وون 2 مفتي مو د 
د مني زلزله ................................................................. ۱۱۵ 
پرکی  دويم 
د مرګ دره .................................................................. ۱۲۱ 
ملا راډيو .................................................................... ۱۲۱ 
ېنېس توپ او د سوات بودا ............................... ۱۳۵  د نبات اوبه، د 
ی ................................................................. ۱۴۷ 5 ول  لايق 
لی واټ ..................................................... ۱۶۰  په سرو وينو ل 
يادونه .......................................................... ۱۶۷ D ل مک  د
زه ملاله یم | ٦ 
ې ............................................................ ۱۷۹ j سوله که ملن 
ودل ............................................................ ۱۹۰  د درې پرې 
پرکی  د رېيم 
................................................... ۲۰۰ D درې نجونې، درې مرم 
د غمونو دره ................................................................. ۲۰۰ 
د خپل قد د لوړېدو دعا مې کوله .......................................... ۲۱۶ 
ه او سېند ............................................................... ۲۳۰ [2 
د طالبانو شخصي ډلې ..................................................... ۲۴۰ 
وک ده؟ ............................................................ ۲۵۰  ملاله 
پرکی  لورم  
...................................................... ۲۵۷ n د مرګ او ژوند تر من 
لويه خدايه، هغه په تا سپارم ............................................... ۲۵۷ 
ناپېژانده لور ته سفر ........................................................ ۲۷۳ 
پرکی  م  پن 
دويم ژوند ................................................................... ۲۸۴ 
هم ................................................................... ۲۸۴ 5 بېرمېن 
ې وه ................................................ ۳۰۰  موسکا يې ترې غلا ک 
خبرې ............................................................. ۳۱۳ D وروست 
وونکی، يو کتاب او يو قلم .................................. ۳۱۳ 2 يو ماشوم يو 
ې ......................................... ۳۲۵  د سوات او پاکستان مهمې پې 
زه ملاله یم | ٧ 
درناوی او مننه 
په تېر ژوند کې راته د انسان له کچې ډېر نفرت او د لله(ج) بې کچې ډېره مينه 
ولو په اړه وليکم او نومونه  ه چې که د  کاره شوه. ډېرو خلکو مرسته راسره وک 2 
ولو هغو کسانو چې  ي خو غواړم له M يې واخلم يو بل کتاب هم ورباندې ليکل کې 
ول هغه زده  ې او  ۍ کې يې زما د روغتيا له پاره دعا ک  وله ن  په پاکستان او 
ولو هغو  ه له 5 م. همدارن  ی مننه وک  ک  کوونکي او ماشومان چې له ما يې ملات 
لي دي مننه کوم. M لونو، ليکونو، کارډونو او پيغامونو چې ماته يې لې  
ته درناوی لري. پلار D وک دی چې زما د فکر او نظريې خپلواک  پلار مې هغه 
ې د حق د اخيستلو او سولې د راوستلو مبارزې ته ډېره  او مور مې هم د زده ک 
احساس کوم. D ، له همدې امله د نېکمرغ w وc ه 
اغلې مېرمن الفت چې د 2 وونکې وې لکه 2 ي کې [ وون 2 ه زموږ په 5 همدارن 
وده. 2 ه رويه را 2 درسي مضامينو سربېره به يې ماته نېک چلند او 
ه د سوات د  ې تو 5 ان  ډېرو خلکو زما روغتيا يوه معجزه وبلله. له همدې امله په 
ه زما اتلان، هر يو  ې تو 5 ان  رانو، نظامي روغتون په } مرکزي روغتون له ډاک 
ه يې  م او له مر  ر ممتاز چې زه يې په وخت سره عمليات ک } روال جنيد او ډاک  ډ 
خه هم مننه کوم چې د بدن  رمن اسلم  درناوی کوم. همداراز له ډ w وژغور 
ي مې يې له عمليات وروسته وساتل.  اصلي غ 
خه چې زما له روغتيا سره يې ډېره لېوالتيا  € ال کيا  ه له ج  ې تو 5 ان  په 
ه والي 2 يې مننه کوم چې زما په D وده مننه کوم. له ولسمشر زرداري او کورن 2 
اماراتو له دولت او شاهزاده محمد بن زايد ƒ کې يې پاملرنه اغېزناکه وه. د عر 
له. M هم مننه کوم چې الوتکه يې راته ولې
زه ملاله یم | ٨ 
و کې يې  ېر و، په هغې له غم او درده ډکو ور  زما د پلار په € ر جا وېد کيا } ډاک 
ز مې په پاکستان کې مور او پلار وه او j ر فيونا رينول } ه. ډاک  ماته خوشالي راک 
ه، مننه ترې کوم چې د هغې  لېستان کې يې هم ماته تسلې راک 5 دلته په ان 
.  ند ک  ر فاجعې حقيقت يې راته 
هم کې د ملکې اليزابېت روغتون کارکوونکي بې جوړې وو. جولي او 5 په بېرمېن 
او چودري نه يوازې دا چې پالونکې T نرسانو يې له ماسره په مينه چلند کاوه، ب 
ا … ېر وې. سربېره پر نورو له آ  مې وې بلکې ماته د دوو مهربانو خويندو په 
ه.  که چې زما پالنه يې په بهتره لاره وک  ې مننه کوم 5 ان  چودري هم 
ه مېرمن 5 ه، همدارن  هم زما مسکا بېرته راک ˆ پاتې دې نه وي چې ريچارډ ايرون 
ه.  مې د سر کاسه جوړه ک T آنوين واي 
ې بلکې له ما او  ه اداره ک  ه تو 2 يې په D فيونا الکساندر نه يوازې دا چې رسن 
ي ته لاړ شو. [ وون 2 هم کې 5 و په بېرمېن  ه  و سره مې يې مرسته وک ‰ ورو 
لامل وه. D ه ريحانه صادق هم تل زما د آرام 5 همدارن 
سره مې D م چې له ما او کورن  يې مننه وک D اوس غواړم له شيذه شهيد او کورن 
ه او  ان په جوړولو کې ډېره مرسته وک  يې مينه لرله. دوی له ما سره د ملالې ار 
ه د (او مک کنزي) شرکت چې د دې کار په ترسره کولو کې يې د ده 5 همدارن 
ان په جوړولو  ولو هغو کسانو چې د دې ار  هم مننه کوم. همدا راز له  وک  ملات 
رو 5 ، د مل T ان سمې 5 ه لکه، م  ې تو 5 ان  ه، په  کې يې له ماسره مرسته وک 
 ر ام Ž ه او له  مرسته راسره وک (ii) سپيس ƒ او (i) ال ويسزا } ملتونو سازمان او اي 
.  وک  ان يې ملات  خه هم مننه کوم چې له دې ار  لله 
ه له جيمي لاندي او  ې تو 5 ان  سربېره په هغو کسانو چې زما په ياد دي په 
ې مننه کوم. 5 ان  همکارانو يې لوما کروکس هم 
خه په استفاده  ې  ورډن براون او د دفتر له کارکوونکو يې چې ماته له پې  له 
i- Vital Voices 
ii- BeeSpace 
زه ملاله یم | ٩ 
ه په لندن کې د 5 او همدارن  ت ترتيب ک  ې يو خو  يواله کچه د زده ک  يې په ن 
ه آفتاب حسن  ې تو 5 ان  په  قونسل، واجد شمس حس € پاکستان له پخوا 
مننه کوم. موږ په دې هېواد کې بې وزله وو خو € يلا  خان او مېرمن يې اروم 
ه د 5 ای ولرو همدارن  ای شو د اوسېدو له پاره يو  ه چې وک  هغوی مرسته وک 
ر چلوونکي هم مننه کوم.  له مو  شهيد حس 
ې مننه کوم چې زما خوبونه يې په 5 ان  خه  ينالمب } او په پای له کريس 
مېرمن به له خيبر D کله مې دا فکر نه کاوه چې يوه بهرن ‘ ل. هې  واقعيت بدل ک 
تونخوا يا پاکستان سره دومره مينه ولري او زموږ له هېواد به دومره خبره وي.  پ 
په  او ارزو تحس  ن، جودي کل  ه چانس لرو دا چې د کارولينا سا 2 موږ ډېر 
ه وړاندې  و دغه کیسه په سمه تو  ه.  ېر درنو کسانو له موږ سره مرسته وک  
و.  ک 
خه هم مننه ک وم چې دا کتاب يې په پوره   ري عبدالحی کاک 5 ه مل 2 د پلار له 
خه هم مننه چې زموږ د  اغلي انعام الرحيم 2 مينې سره و ا رزاوه او همدا راز له 
ه.  سيمې د تاريخ په اړه يې ډېره مرسته وک 
خه يې  ان  م چې د ملالې له ار  کې غواړم له انجلينا جولي مننه وک  په دې ل 
.  وک  ه ملات  ندانه تو ” په سخاو 
ی [ وون 2 وونکو چې د پلار په نشتوالي کې يې 2 ولو  ي له [ وون 2 د خوشال 
وساته درناوی کوم. 
ې له امله د لله(ج) شکر اداء کوم چې د شهيده چودري په نوم مېرمن  د هغې ور 
خه ده.  کوونکو  له ملات D زموږ کور ته راغله، اوس هغه زموږ د کورن 
و مې خوشال او اتل هم ‰ ې وه او ورو  رې او ملات 5 ه مل 2 له منيبې چې تل مې 
مننه کوم. 
ملاله يوسفزۍ
زه ملاله یم | ١٠ 
ي چې د M ه پوهې 2 ی،  هر بهرنی چې تر اوسه یې د سوات لیدو ته وخت پيداک 
ولو هغو کسانو چې هلته يې له  ومره مېلمه پاله دي. له  دې سيمې خلک 
وونکي، زده کوونکي، 2 وونکې او 2 ه مريم،  ې تو 5 ان  ې په  ماسره مرسته ک 
خه هم مننه  وره کې له احمدشاه او سلطان رم 5 ی او په مين [ وون 2 خوشال 
رمن طارق  روال عابد علي عسکري، ډ  ال عاصم بجوا، ډ  ه له ج 5 کوم. همدارن 
خه چې خپل  او د کورنيو خدمتونو د عمومي اړيکو د ډلې مشر او آدم اليک 
ل مننه کوم.  تونه يې زموږ په واک کې راک 2 ياد 
ه فيونا  ې تو 5 ان  لېستان کې د ملکې اليزابت روغتون کارکوونکو په 5 په ان 
j ې. له ډېوې  له ما سره بې کچې ډېرې مرستې وک € ر کيا } الکساندر او ډاک 
ز کې مې له … ا ي j ايونز او په سن  او مارت  ، آرزو تحس  کاډوين، جودي کل 
ې مننه کوم. له خپل خاوند پائولو او زوی مې لورنزو هم ډېره 5 ان  خه  ر } ېj اې 
مننه کوم. 
يې مننه کوم چې د خپل ژوند کيسه يې زموږ D او په پای کې له ملالې او کورن 
ه.  په واک کې راک 
ينا لمب } کريس 
زه ملاله یم | ١١ 
په اړه  د ملالې بنس 
ۍ ته زموږ د  ولو نجونو له خوا ن  ۍ د  خه زما د ليکلو موخه د ن  له دې کتاب 
ي او M خه بې برخې کې  ې له حق  رسول و. په ميليونونو نجونې چې د زده ک M غ 
ه نه شي اخيستی. هيله منه يم زما د ژوند کيسه د } له خپلو استعداد ونو يې 
يوالو ورسوی شي او خپل  تر ن M و خپل غ  ولو له پاره الهام راوړونکې شي،  
ی شي خو زما ماموريت همدلته پای نه مومي. د خپل  واک احساس ک  نننی 
ماموريت او په واقعيت کې زموږ د ماموريت د ترسره کولو له پاره لازمه ده چې د 
و چې  و، هغوی ته قدرت ورک  ې وک c ه ه  و له پاره په جدي تو  نجونو د زده ک 
جوړ T ي. له همدې امله مې ملاله بنس  ولنې ته يې بدلون ورک  خپل ژوند او 
.  ک 
ي  ۍ بدله ک  ولې نجونې او هلکان کولای شي ن  باور لري چې T ملاله بنس 
ه کوي چې دغه موکه د نجونو c ه T يوازې موکې ته اړتیا ده. له همدې امله بنس 
ه 2 ي چې خپلې وړتياوې په  ي، له هغوی سره مرسته وک  په اختيار کې ورک 
ه راتلونکی ولري. 2 ان له پاره  او د € ه وپېژ  تو 
ه c و له پاره ه  ول له يو بل سره د نجونو د زده ک  ای شئ چې  له ما سره يو 
و.  وک 
www.malalafund.org : د ډېرو معلوماتو له پاره
زه ملاله یم | ١٢ 
سريزه 
ېدم چې په نيمه شپه کې جوړ شو. خو کله مې M زه په داسې يوه هېواد کې وزې 
تېره وه. M ې ل  و وليد، له نيمې ور  چې خپل مرګ په خپلو ستر 
ېدم. هغه  ر راونه ‘ ي په لور لاړم چې بېرته هې [ وون 2 خه د  تېر کال له کور 
په حال کې روغتون ته يوړل D2 . وروسته د بېهو  ورځ طالبانو بريد راباندې وک 
‘ ينې کسان فکر کوي چې بيا به هې  خه وويستم.  شوم او بيا يې له پاکستان 
ان لرم. … کله هم هېواد ته رانه شم په داسې حال کې چې زه په بيا راتلو له زړه ا 
ې چې هر  کو D م هر سهار د خپلې پخوان M اوس چې په دې هېواد کې اوسې 
به يې هم په المارۍ D ي ډال [ وون 2 وخت به مې جامې په غولي پرتې وې او د 
ې پرانيزم. زه اوس په داسې يوه هېواد کې ژوند کوم  ې وې خپلې ستر  کې اې 
کلې دره کې 2 په (i) خه چې د سوات  چې له خپل محبوب هېواد او زما له کور 
ه ساعته لاره ده. [ دی يوازې پن 
ن لري.  يو وا  خه په پې  له دې سره سره زما هېواد له دې هېواد 
ې او تودې  خه س  ولو نلونو  په دې هېواد کې هر ډول امکانات شته دي. له 
نا هم د خلکو له پاره شپه ورځ شته ده. له همدې امله نور  اوبه روانې دي او برې 
ار دی.  ل لويديزه برخه کې يو  سوات د پاکستان په ش Swat (i) 
زه ملاله یم | ١٣ 
وک اړ نه دي  راغ ته اړتيا نه لرو، آن تر دې چې د پخلي له پاره هم  د تېلو 
از ډبه واخلي. دا هېواد دومره پرمختللی دی چې آن کولای  بازار ته لاړ شي او 
ې.  ل شوي برابر ک  شې خواړه تيار او ت 
کونه چې نقليه  وينم او بې پايه س D م، لوړې ودان M سره درې D ک کله چې له ک 
ه 5 وسيلې په کې د تلو راتلو په حال کې دي، فلزي ميلې او منظم شنه رن 
کاري. 2 و په وړاندې  ه پاکې پلې لارې مې د ستر 5 چمنونه او همدارن 
ې پرانيزم او يوه لحظه يې د درې په لور اړوم، لوړ او اوار غرونه  هغه وخت ستر 
تې او خوندور سمندرونه خو کله مې 2 وکې يې له واورو ډکې دي، اوارې د  چې 
ول بدن مې داسې یوه خوشالي احساسوي چې په  چې سوات را په زړه شي، 
رو 5 وونکو او مل 2 م هلته مې له  ي ته [ وون 2 اړه يې ويلای نه شم. وروسته مې 
ېنم، داسې  ه يې ک 5 ن رې منيبه وينم له 5 ه مل 2 م. هلته زما M ای کې  سره يو 
نه يم راغلې او ‘ ايه هې  ي له هغې M ورسره خاندم او خبرې کوم چې فکر کې 
اوس هم هلته يم. 
هم کې يم. 5 لېستان په بېرمېن 5 اپه راياد شي چې د ان  نا 
وبر نهمه د سه شنبې ورځ وه چې زما ژوند بدل شو. } د ۲۰۱۲ کال د اک 
ه ريکشو کې چې ماشينونو يې دود بهر کاوه او هره رېکشه 5 هغه ورځ سهار په رن 
منظمه ليکه D و نجونې ناستې وې او په خپله همېشن M خه تر شپ  و [ کې له پن 
سرک ته ورسېدو. ˆ و ډک او تن } روانې وې. د حاجي نيکه له خ 
لوحه نه لرله. ‘ ي هې [ وون 2 د طالبانو له وخته زموږ 
ۍ وه. دا چې  ې ن 5 ان  ي ته په سهار کې ننوتل، يوه [ وون 2 زموږ نجونو له پاره 
ېر چې باد يې د لمر له  و په [ کري به مو د ورې  امونو به ننوتو،  په خېزونو او 
ه پورته کېدو.  شاوخوا يوه بله خوا وړي له سرونو لرې کېدل او په زينو به په بې 
کارېدل. 2 ايه  يو ورونه به له هغه 5 ول  پورته به يوه سالون ته رسېدو چې زموږ د 
ن لاندې غرونو ته به مو چې ž ودل، تر آس  يو کې پرې 5 ول  خپل بکسونه به مو 
شا وه منظمې ليکې جوړولې.
زه ملاله یم | ١٤ 
ې:  په چيغې ک D يوې نجل 
يو ته! 5 ول  ول  
مکه ووهلې ويل به مو  و پوندې به مو په  د پ 
- لله. 
وويل: D وروسته به بيا هغې نجل 
خبردار! 
ه:  بيا به مو تکرار ک 
- لله. 
ی و او په دېوال يې په  ېدنې مخکې جوړ ک M ی زما تر زې [ وون 2 پلار مې دا 
ی)لیکلي و. هره ورځ [ وون 2 په غرور سره (خوشال ˆ رن ƒ لا او  ايسته سپ 2 
ي د يوه زده کوونکي د زده 5 ول  ي ته تلو. د نهم [ وون 2 و بجو M به د سهار په شپ 
ليسي ژبه کيسه 5 ې موضوعات کيمياوي معادلې، د اردو ژبې آرونه، په ان  ک 
او د وينو د دوران رسم کول « ه د شيطان کار دی  بي » ليکنه او نور موضوعات لکه 
و. 
رانې شي خو د دې فکر کول } يوالو مو هوډ درلود په راتلونکي کې ډاک 5 ول  ډېرو 
واښ لامل شي ډېر سخت دی.  ينو له پاره د  ې مې د  رو زده ک 5 چې زما او مل 
و رې لېونتوب او د 5 ي له دروازو له آخوا نه يوازې د مېن [ وون 2 سره له دې د دې 
ي. چې د طالبانو M اورېدل کې M ار غ 2 وږ نه بلکې د سوات د اصلي  ې ‰ و ې ¥ 
ې حق نه لري.  ېر خلک فکر کوي نجونې د زده ک  په 
ی مو د [ وون 2 درلود. د آزموينو مياشت وه، ¦ ه توپ  ې له نورو سره يو  هغې ور 
ې په نهو بجو پيل کېده نو له همدې امله زما له پاره ډېر په ز ړه پورې و، نور  ور 
او مؤذن به هم  وک ˆ انو بان  لازم نه وه له خوبه ژر بيداره شم خو کله به چې چر 
ه کوله c کولای مې شول نوره هم ويده شم. هغه وخت به مې پلار ه  آذان وک 
ي ويل به يې:  ه مې ک  وي 
. w و ويل او له خوبه به يې وي «€ جا » پلار به مې هر وخت راته 
زه ملاله یم | ١٥ 
نور هم..... M دی ل ¦ - پلاره خ 
او مور به مې راغله. هغې به  ک T ستنې لاندې پ  ان تر ب  هغه وخت به مې 
ويل: 
! D - پش 
بللم. D مور به مې زه پش 
ه:  په همدې وخت کې به مې وخت ته فکر شو او چيغه به مې وک 
- وای مو رې، ناوخته شو! 
M ېر دي او يو بل ته همداسې غ  و او خويندو په ‰ ول د ورو  کې ˆ زموږ په فرهن 
ولو  ي ته راوسته، [ وون 2 ل له پاره  ي  کوي. کله چې پلار زما مور د لوم 
وونکو ورېندار ورته وويل: له هغې وروسته په کور کې هم ورېندار ورته وايو. 2 
ول سامان مې يو د ويده  ې  کې وه، د کو ˆ ن ه مې د کور په يوه  د خوب کو 
او يوه المارۍ وو. T کېدو ک 
په پيسو چې په دره کې مې د سولې راوستو او نجونو د D المارۍ مې د هغې ډال 
او طلايي D ې وه واخيسته. ډال  ې د حق د ترلاسه کولو له پاره ترلاسه ک  زده ک 
ي کې مې د درس په مهال اخيستي وو، د 5 ول  ه پلاستيکي جامونه چې په 5 رن 
له ممتازه زده کوونکې نه شوم،  ي وو. زه يوازې دوه  المارۍ په پاړکيو کې اې 
کله ‘ چې هې  زما سياله ملکه نور له ما مخکې شوه له هغې وروسته مې هوډ وک 
ه ونه شي.  بيا داسې پې 
و لاړه شم  ي په پ [ وون 2 ېدل چې تر 2 ی مو له کوره ډېر لرې نه و، زما خو [ وون 2 
ای په رېکشه کې تلم او له هغې  خو د تېر کال راهيسې له نورو نجونو سره يو 
ه دقيقې وه په لاره کې به بدبويه اوبه [ خوا په بس کې راتلو. دا لاره يوازې پن 
به ˆ ن ودو د انستيتيوت د لويې لوحې تر  تانو د اې  ر د وې } بهېدې. د ډاک 
اپه  تان يې تللي و خو نا  وونکی را ياداوه چې وې 2 تېرېدو. دې تابلو به زموږ يو 
انه سره  وونکی به دلته راغلی وي او له 2 ته راشنه شول، فکر مې کاوه  يې وې 
به مې وخندل.
زه ملاله یم | ١٦ 
کې به دومره خوشاله نه وم، ˆ ېده، په پلي ت 2 خه مې بس ډېر خو  ˆ له پلي ت 
ن بهايي ž ه د بس له چلوونکي عث 5 و او همدارن ¥ که کولای مې شول له خورل  
ن بهايي جان په خپلو ž م. عث  باله کيسې وک « ورورجان » جان سره چې موږ به 
ول خندولو.  خندوونکو کيسو موږ 
تل D که چې زموږ کورن  خه وېرېده،  ˆ ي ته زما له پلي ت [ وون 2 مور مې 
ونو له 2 وا  ل کېده، له همدې امله له دې وروسته په بس کې تلم راتلم. د 2 وا  
تونه او پيغامونه وو 2 ه ياد  ينې هم په ليکلي تو  و کې او ‰ پا  ينې په ور  ډلې 
کله هم ‘ نه کې وه، خو طالبان هې  چې زموږ لاس ته راتلل. مور به تل ماته اندې 
پسې نه وو راغلي، ما باور لاره چې د طالبانو موخه زما پلار دی، D په يوه نجل 
که چې پلار مې تل د دوی په ضد خبرې کولې. زاهد خان چې د پلار مې  
ه ته د تلو په وخت [ په مياشت کې لمان T س ری او يو مبارز و د ا 5 صميمي مل 
ولو خپلوانو پلار ته ويل چې له  کې حمله پرې وشوه، له هغې وروسته به مې 
ي. دوی به ويل:  ان سره پام وک  
ي.  ه ک  ل تاسې په ن  - پام دې اوسه چې کېدای شي دا 
اډي راتلل  ه کې و چې هلته د هر ډول  ه او وړه کو 5 کور مو په داسې يوه تن 
کته شم، له يوې 2 ي به چې را رسېدم بايد چې له بس [ وون 2 و، له € ناشو 
وک  و زينو پورته تلم. ما فکر کاوه که  اوسپنيزې دروازې تېره شم او بيا به له 
ي په همدې زینو کې به وي. ډېر فکر به مې کاوه چې که کوم  حمله راباندې وک 
ي. هغه  ترورېست حمله راباندې کوي نو په همدې زينو کې به ډزې راباندې وک 
يم. فکر مې 2 ون به  ه غبر  ه وشي  مهال به مې فکر کاوه چې که داسې پې 
خو فکر ته مې راتلل چې بيا به زما w کاوه چې بايد بوټ مې وباسم او پرې ويې و 
ه به دا وي ورته ووايم: 2 ه فرق وي نو  n او د هغې تر من 
ی مې خبرو ته غوږ ونيسه. دا سم کار نه دی او زه مو  ه خو لوم  ه ک  - راشه ما م 
ي ته لاړې شي. [ وون 2 ولې نجونې  منه نه يم.... يوازې غواړم چې 2 دو 
ې منيبې ته وويل. ¥ ول فکرونه خپلې خورل  هغه وخت مې دا 
زه ملاله یم | ١٧ 
ي [ وون 2 € ه کې اوسېدو او د لوم  زه او منيبه د ماشومتوب له وخته په يوه کو 
بيبر سندرې، د لېوه  ه لرل لکه د جاست  ري و. ما او هغې هر 5 له وخته سره مل 
ونه چې له يو بل سره … ولو بهترين کر  ې فلمونه او د پوستکي د نرمولو تر  او مې 
D ېدل چې د موډ طراحه شي خو پوهېده چې کورن 2 به مو شريکول. د هغې خو 
ي. هر چاته به يې ويل، هيله لري په  کله هم د دې کار اجازه ورنه ک ‘ به يې هې 
ره شي. ما هم دوی ته خپل فکر ووايه ويل مې چې بايد } راتلونکي کې يوه ډاک 
ه و نه ساتله. } کله هم پ ‘ يوه مخترع يا هم سياستواله شم دا نظريه مې هې 
منيبې ته مې وويل: 
پسې نه دي راغلي. D کله هم په يوه نجل ‘ نه مه کوه... طالبان هې  - اندې 
ل. نجونې چې  ې ک j ولو د زينو په لوري من  واورېدل شو، M کله چې د بس غ 
ي را ووتې او په بس کې کېناستې. زموږ د [ وون 2 ي و له  ک T مخونه يې پ 
يې لرلې دوې D ر و چې درې اوږدې چوک  ډوله مو (i) ون اېس  ي بس، يو [ وون 2 
وونکې به 2 کې وه، شل زده کوونکې او درې n اډي په من  و ته او يوه هم د j ن 
دولې. M يې لې 
يو زده 5 ول  و } ي ته مې منيبه او بلې خواته مې د ˆ ن ې خواته چې ¥ زه کي 
کوونکې شازيه رمضان په داسې حال کې چې د آزموينې دوسيې مو په لاسونو او 
ي و، کېناستو.  و سره اې  بکسونه مو له پ 
اډي د ننه هوا توده او نېولې وه. يوازې وړاندې د هندوکش لوړ غرونه و چې  د 
هنداره نه لرله يوازې د واړو خواوو ته يې ‘ اډي مو هې  کارېده. 2 په مخ يې واوره 
و چې  او په خاورو کک  ولي و، پلاستيکونه دومره زې  ډبل پلاستيکونه پرې 
ه مو چې ليدل لمر و، لمر په دوړو او  کاره کېده. يوازې 2 بهر نه ترې ‘ هې 
ې خورولې. 5 ېر خپلې وړان  ه لامبو وهونکي په 5 رن  خاورو کې د يوه لوی زې 
ي لور 2 خه  په سرک له اصلي سرک D اډی د پوځ د تلاش  په ياد مې دي چې 
ي.  ه مې په ياد نه را  مکې تېر شو. خو نور  له T ېد، د کرک  ر ته و 
(i) Toyota Townace truck
زه ملاله یم | ١٨ 
ای  ي او له ما سره يو M اډي کې مې په پلار ډزې کې  خيال مې کاوه چې په 
کې زما په پلار پسې n ي، وروسته نارينه وينم چې د دوی په من M ويشتل کې 
ي.  ر 
محمد خان ¦ ی حاکم او د اقتصاد د وزير ش  اډی ودرېد. د سوات لوم  اپه  نا 
لور ته مو هم يوه ¬ ي لور ته وه او کي 2 ل شوې وه زموږ 2 و پو 2 مقبره چې په و 
ن درلود.  ه کم دوه سوه متره وا  خه  D کارخانه وه. موږ د پوځ له تلاش 
وان  سره د دې چې زموږ مخامخ سم نه مالومېده، خو يوه د لويې ږيرې لرونکي 
اډی درولی و.  جامې يې اغوستې وې زموږ ˆ انه رن 2 چې رو 
تل: 2 زموږ له چلوونکي يې وپو 
اډی دی؟  ي [ وون 2 دا د خوشال 
که  تنه ده 2 ومره بې عقله پو  چې دا  انه سره فکر وک  ن بهايي جان له ž عث 
:  واب يې ورک  ي نوم ليکل شوی دی. [ وون 2 اډي د  چې په 
- هوکې. 
تل: 2 لي وپو  هغې دويم 
د زده کوونکو په اړه معلومات غواړم. 
ن بهايي جان وويل: ž عث 
بايد دفتر ته لاړ شو. 
ي. M اډي شاته نژدې کې  د ­ د دوی د خبرو په وخت کې يو د سپينو جامو 
منيبې وویل: 
ي.  ورئ هاغه خبريال دی غواړي له موږ سره مرکه وک  - و 
ې د حق د اخيستو  هلته ډېر وخت کېدل چې له پلار سره مې د نجونو د زده ک 
ي خبرې کولې،  تل يې موږ غلي کېدو ته اړ ک 2 له پاره د طالبانو په ضد چې غو 
ډېری خبریالان آن بهرنيان به ماته راتلل. خو هغوی يوه هم له دې کسانو سره 
ورته والی نه لاره. 
ې وه، خوله او پوزه يې په  په سر ک D وکې لرونکې خول  هغې کس يوه د تېرې 
زه ملاله یم | ١٩ 
اډي  لي و، داسې و لکه ساړه يې چې شوی وي. وروسته د 2 ل پو ž يوه دس 
ه:  تنه يې وک 2 شاته راغئ له ماسره نژدې کېناست او پو 
وک ده؟  - ملاله 
ولې غلې وې خو ډېرو نجونو ماته کتل.  
ی.  ک T وم چې مخ مې نه و پ D نجل D زه يوازين 
ه [ را وويستې، زه هم پ وهه شوم چې وسله يې پن D وروسته هغې ا و وه تورې مرم 
ت تپانچه وه.  لوې  
ې.  نجونو چېغې ک 
ی و.  کˆ ين  منيبې ويل چې هغه وخت مې د هغې لاس 
ېد او 5 ه ول  ی ډز په ستر  ې. لوم  لې ډزې وک  و مې ويل چې هغې درې ¥ خورل 
و  ې اوږې مې ووت. په داسې حال کې په منيبه ور پرېوتم چې له ستر ¥ له کي 
مې وينې روانې وې. 
لاس ¬ د شازيې کي D ېدې. يوې مرم 5 په نجونو ول ˆ ن زما تر D دوه نورې مرم 
په (i) ې غاړې تېره شوې وه او د کاينات رياض ¥ يې له کي D ی و، بله مرم  پي ک  
ېدلې وه. 5 ل T ي م 2 
دېده. M رو راته وويل، د حمله کوونکي لاس د ډزو په وخت کې رې 5 وروسته مې مل 
لې  تان او د منيبې جامې په وينو ل  کله چې روغتون ته ورسېدم زما اوږده وې 
وې. 
وک ده؟  ملاله 
زه ملاله يم او دا مې کیسه ده. 
i- Kainat Riaz
زه ملاله یم | ٢٠ 
پرکی  ی  لوم 
ولو راشې  سوری سوری په 
آواز دې رامه شه مينه  د بې نن 
ي  پيداکې  يوه نجل 
من شول او پلار ته مې يې  ت اندې  ېدم، کليوال زما په پيداي M کله چې زه وزې 
ه.  هم مبارکي ور نه ک 
ک واهه پيداشوم. موږ  يو کې چې و ر وستي ستوري ستر  زه د سهار په لوم 
و. ¥ ه  ه د خیر او برکت ن  ن ˆ تانه دغه د سهار د وروستي ستوري د ستر  پ 
قابلې له پاره پيسې نه لرلې، نو له D پلار مې د ر وغتون د درملنې او يا هم کورن 
ی اولاد مې  ه. د مور او پلار لوم  يانو مرسته وک j اون  همدې امله مې له مور سره 
ېدم چې چيغې او لغتې مې وهلې. M پيداشوی و خو زه په داسې حال کې وزې  م 
وپک يې د هلکانو د پيداکېدو په وخت کې  يم چې D زه د داسې يوه هېواد نجل 
و [2 ي دلته د M ې} اور اخلي په داسې حال کې چې نجونې تر پردې لاندې پ 
دنده د اولادونو روزنه او اخلی پخلی دی. D يوازين 
ورځ وي. د پلار د ترور D د پيداکېدو ورځ د پرېشان D تنو له پاره د نجل  د ډېرو پ 
ېدو مبارکي يې M زوی مې، جهان شېرخان يوسفزی، يوازينی کس و چې زما د زې 
بر لويه  ې وې. هغې د خپل  ک D ه پيسې هم ډال  ې وه او آن ماته يې يو  ورک 
نيکه به يوازې زموږ د € انه سره راوړې وه، دلوخېل يوسف زي. زما پلار  شجره له 
‘ تنو نارينه و ته هې  ودله. پلار مې ضيا ءالدين د پ 2 نارينه نيکونو شجره موږ ته 
ه را واخيسته تر خپل نوم يې د نبات په اوبو يوه ‰ ورته نه دی. هغې د شجرې پا 
.« ملاله » : له او په پای کې يې وليکل  ۍ وک  ک 
زه ملاله یم | ٢١ 
ان شوی و وخندل. خو پلار مې يې په کيسه کې نه ¦ د هغې د ترور زوی چې ح 
 و ته کتلي و، راباندې م  ېدو وروسته مې يې چې ستر M شو. پلار مې وايي له زې 
شوی و. 
هغه وخت يې خلکو ته ويلي و: 
لري. ¦ له نورو سره ډېر توپ D م دغه نجل M - زه پوهې 
و کې وچه مېوه، 5 تي و چې زما په زان 2 رو او خپلوانو غو 5 هغې له خپلو مل 
يني او پيسې واچوي، هغه کار چې موږ يې يوازې د هلکانو له پاره کوو. ¦ ش 
خه واخيستل شو.  (د افغانستان اتلې مېرمن) له نوم D زما نوم د ميوندۍ ملال 
ي، M تانه قومونه په افغانستان او پاکستان کې وېشل شوي دي. موږ کلونه کې  پ 
وي. c ه چلند ته ه 2 له قانون سره ژوند کوو چې له مېلمنو سره مو (i)D تونول  د پ 
دی. « ناموس » ت2 ه ارز 2 ولو  وي. په دې قانون کې تر c ه 
تون نارينه له وېرې  ده، شرم او خجالت پ ° ه بې عز  ولو بد  تون ته تر  يوه پ 
سره مخ کوي. 
«. ت نه لري 2 بې عزته دنيا ارز » : تانه وايي  پ 
من ته هم 2 ه چې خپل دو  ه يو، په داسې تو 5 موږ تل له يو بل سره په ج 
ي د هغوی په وړاندې له  مکه تېری وک  وک زموږ په  ترور زی وايو. خو که بل 
ي. M له کيسې سره لويې D د اتلول D تانه د ملال  و. پ M ای کې  يو بل سره يو 
رېزانو په وړاندې دفاع ته 5 هغې په ۱۸۸۰ م کال کې د افغانستان پوځ د ان 
اوه. c وه 
تو کې يو کوچنی 2 و د [ د کندهار په ميوند کې چې د کندهار په لويدي D ملال 
ته هم پوره نه وه D وان  ار دی، د يوه شپانه لور وه. هغه وخت چې دا نوې 2 
تل يې په راتلونکي کې واده ورسره 2 رسېدلې، پلار يې او هغه کس چې غو 
خه د هېواد د دفاع  رېزانو 5 کې و چې له ان n ونو کسان په من  ي، د هغو زر  وک 
ر ته  ې ډ 5 ېر د ج  د کلي د نورو مېرمنو په D ه بوخت و. ملال 5 له پاره په ج 
(i) بر او عزت ساتنه ده. # ، % تنو کې د اساسي قانون حکم لري، موضوع يې ډېره د کورن 2 په پ
زه ملاله یم | ٢٢ 
ي.  ي او اوبه ورک  پيانو درملنه وک  لاړه چې د 
ک ری د   خپل سپ D غ وړونکی شهيد شو، ملال ¦ واکونو ب  کله چې د افغان 
ه:  او سرتېرو ته يې چيغه ک  ېر پورته ک  غ په ¦ ب 
که په ميوند کې شهيد نه شوې 
ته دې ساتينه D5 و لاليه بې نن M خداي 
او خبرو يې افغان سرتېري D ه کې شهيده شوه خو اتلول 5 په دې ج D ملال 
چې د برېتانيا په تاريخ  ه ويجاړ ک  ه تو  ول. هغوی يو پل په بشپ c ې ته وه 5 ج 
ولو لويه او بده ماتې وه. افغانان له دې امله چې  کې دا د دوی له پاره تر 
ډېر  ت جوړ ک 2 وروستي پادشاه يې په کابل کې د ميوند د بريا له پاره يو ياد 
وياړي او د غرور احساس کوي. 
ه پېژنو  او قدرت د يوه سمبول په تو D د اتلول D تانه ملال  په حقيقت کې موږ پ 
ي جوړ شوي دي. [ وون 2 چې په افغانستان کې يې په نوم ډېر 
و، ملاله نوم چې پلار مې € او کليوال روحا w خو نيکه مې چې يو مذهبي عا 
نې په معنی دی.  ، هغه ويل دا نوم د غم او اندې  ود خوښ نه ک  راباندې کې 
ور د پېژندل شوي شاعر رحمت شاه سايل  په ماشومتوب کې به مې پلار د پې 
يو شعر هر وخت راته وايه. هغه شعر په دې سره پای مومي: 
، D آه د ميوند ملال » 
تانه د وياړ په سندره پوه شي،  ل بيا راپورته شه چې پ  يو 
ستا شاعرانه کلمې دنيا بدلوي، 
«! ل بيا راپورته شه  هيله کوم، يو 
کيسه ورته کوله. ما به د D وک به چې زموږ کور ته راتلل، پلار به مې د ملال  هر 
دې کيسې له اورېدو او هغو سندرو چې پلار به مې يې په اړه ويلې خوند 
اخيست. 
کلې سيمه کې ژوند کاوه. زموږ دره، د سوات دره، د غرونو 2 ۍ په ډېره  موږ د ن 
زه ملاله یم | ٢٣ 
ي. کله چې درې ته M کلې رودونه بهې 2 قلمرو دی چې هلته آبشارونه او €ž آس 
ننوزئ يوه لوحه وينئ چې پرې ليکلي دي: 
« ه راغلئ 2 جنت ته » 
مکې په خپلسرو شنو  په نوم پېژنده. د سوات « باغ » کلونه وړاندې يې سوات د 
ل شوې دي، د خوندورو مېوو باغونه، د زم ر ودو کانونه او سيندونه 2 لونو پو  شوو 
په نوم خوند ور سره خال لرونکي کبان لري. د سوات ډېری خلک « قزل آلا » يې د 
په ن وم سره يادوي، آن تر دې چې د پاکستان د « سويس n لويدي » سوات د 
D ه وال خپلې رخصت 5 ۍ ننداره هم همدلته وشوه. د پاکستان پان  (سکي) لوم 
کلو منظرو او د صوفي له 2 ای له پاکې او زړه وړونکې هوا،  دلته تېروي . د دې 
ه ډېری بهرنيان په 5 خه خوند اخلي. همدارن  ا له جشنونو c موسيقي او ن 
رېزانو 5 ي. آن تر دې چې د ان  له پاره دلته را D رېزان د رخصت 5 ه ان  ې تو 5 ان  
ي حاکم له  کې چې د سوات د لوم D‰ ملکه هم درې ته راغلې او په سپينه ما 
و جوړه شوې اوسېدلې ده. ‰ خوا د تاج محل د مرمرو له کا 
يوه برخه (i) تونخوا  لی تاريخ لري چې اوس د خيبر پ  سوات تر يو کس پورې ت 
ده. له همدې امله د پاکستان له نورو سيمو بېل پاتې شوی دی. سوات په پخوا 
يو ايالت و. د D ارونو چترال او دير سره د پادشاه 2 يو j اون  وخت کې له دوو 
ر په وخت کې هم سره له دې چې زموږ پادشاهانو له برېتانيا سره وفا لرله ž استع 
.  مکه حکومت وک  خو خپله يې په دې 
کله چې برېتانيا په ۱۹۴۷ م کال کې هندوستان ووېشه. د نوي او خپلواک 
روپيه وه خو D ودل شو. د دې هېواد دوديزه پيسه پاکستان  کې T پاکستان بنس 
ي. والي عدالت  سياست کې لاسوهنه وک € دولت يوازې کولای شول په بهر 
خه  ه له خلکو 5 کې يې سوله را وسته، هغې همدارن n او د قبايلو په من  پلی ک 
يو د جوړولو له پاره ماليه اخيسته. [ وون 2 په سلو کې لس د سرکونو، روغتونونو او 
ن درلود خو داسې  خه سل ميله وا  موږ د پاکستان له پلازمېنې اسلام آباد 
(i) Khyber Pashtonkhwa
زه ملاله یم | ٢٤ 
ه [ ه کم پن  په لاره j کارېده چې په يوه بل هېواد کې يو. دغې سفر به د ملکن 2 
ساعته لاره وهله. چې کلونه وړاندې به زموږ نيکونو د سعيدلله په نوم د يوه واعظ 
ونو کې د 5 ن رېزانو به لېونی دروېش باله، د هغې غرونو په 5 په رهبرۍ چې ان 
رېزانو په وړاندې مبارزه کوله. د هغوی له ډلې يو هم ويسنتون چرچيل و چې 5 ان 
وکې ته  د هغې غرونو په اړه يې يو کتاب وليکه او موږ اوس هم د غرونو يوې 
ونبذه هم ليدل کېده  ه 5 رن  چرچيل وايو. د د رې په پای کې يوه د زيارت ش 
ي، پيسې ورته M ه ورسې  چې خلک د مننې او دا چې خپل مقصد ته په سالمه تو 
اچولې. 
وک هم اسلام آباد ته نه و تللي. مخکې تر دې چې ناوړه c زموږ له خپلوانو هې 
ېر ډېری خلک تر سوات نه و وتلي.  ې وشي، زما د مور په  پې 
ار دی اوسېدو. هغه وړه سيمه 2 و ره کې چې د درې يوازينی پراخه 5 موږ په مېن 
ه وخت وروسته،  ه چې  ه وک j و رې ته ک 5 وه خو ډېرو خلکو له کليوالو سيمو مېن 
لونه، پوهنتون، د  و هو  ار 2 ار ترې جوړ شو. دغې 2 ل } ډېر نفوسه او چ 
لدوزيو لرونکی  مکه او د لوړ بيو ډبرو او دوديزو سنتي  ي لوبو د ميدان  سپور 
لو په [ وړو او خ c بهېدونکې اوبه چې د پلاستيکي ک n و. د شنو چمنونو تر من 
ˆ ن ۍ تر j ار کې بهېدې. دغه رود د ماهور د غون 2 لې شوې وې په } واسطه چ 
ي او M اره بهر بهې 2 ېر يا هم د سوات د رود غوندې چې له  د نورو رودونو په 
ې او پاکې نه ‰ کلې، ر 2 تېروي D هلته خلک خوندور کبان نيسي او خپلې رخصت 
دي. 
د » يا هم « بتکره » ای ته  لکده کې چې په پخوا وختونو کې دې  زموږ کور په 
کې له اسرارو ˆ ن نوم اخیستل کېده، و. زموږ د کور په « ای  بودايي بوتانو 
ولو  والې وې چې د زمري مجسمې، ماتې پايې، له سر پرته بدنونه، تر j ډکې کن 
ونو ډبرينې چ ترۍ هم ليدل کېدې. 5 انوونکې دا وه چې هلته په سل ¦ ح 
تېد  خه وت  ۍ کې کله چې سلطان محمود غزنوي له افغانستان  په نولسمه پې 
ند شو. خو تر  ر او زموږ د سيمې حاکم شو، زموږ په سيمه کې د اسلام دين را 
زه ملاله یم | ٢٥ 
هغې وړاندې د سوات سيمه د بودايانو تر واک لاندې وه. 
ۍ کې دې سيمې ته ننوتل او پادشاهانو يې په دره کې  ه پې … بودايان په دو 
. چيني کشف کوونکو د بودايي صامعې په اړه چې د  ه سوه کاله حکومت وک [ پن 
چې په دره کې به M ونو غ 5 کې وه او د معبدونو د زن ˆ ن سوات د رودخانې په 
ازې کولې ليکلي دي: 5 يې ان 
ه تللي خو د سوات په هر [ ايونه له من  ي دغه عبادت M سره له دې چې کلونه کې 
به ووينئ. موږ به € کې قدم ږدئ د دوی پاتې شو n لونو په من  ای کې چې د  
کې چې هلته به يو چاغ بودا په يوه ونه په n د ډبرينو ډبر توږلو (کندنکاريو) په من 
وڼ قدم واهه. د بودا د خدای په اړه ډېرې  اد 2 و ناست و په نېک  لورو پ  
له پاره D کيسې شته دي. وايي هغه به په دې دره کې د واکمنې سولې او آرام 
خ شوي دي. 2 راته او پاتې نور يې په دره کې په يوه لويه هديره کې 
ای و.  ه 2 ولو او پیداکولو د لوبې له پاره } و پ  والې د ستر j د بتک رې کن 
نو له پاره درې ته راغلل،  ې  آثار پېژندونکي د يو ل € پخوا € کله چې بهر 
کلي زیارتونه چې بودايي 2 ونبذ لرونکي  ه چې په تېرو زمانو کې  نده يې ک  ر 
ېدل په دې سيمه کې و.  پاچاهان به په کې خ 
ندوي چې  ر ه  ه تو 2 په نوم شعر ليکلی او په « بتکرې عتيقې » پلار مې د 
کې وي. هغه ˆ ن ه ډول کولای شي د يو بل په  ای  مسجد او عبادت 
ليکي: 
ي، M خه د حق چيغه پورته کې  کله چې له منارو » 
ي،  بودا م وسکا ک 
«. يM لي سره پيوسته کې  ونه دويم ¦[ او د تاريخ مات شوي زن 
کار له پاره 2 موږ د هندوکش د غرونو چې هلته به نارينه د غرنيو وزو او خرسانو د 
ه خوا کې يې اوار او ¥ کې ژوند کاوه. کور مو يو پوړ و. په کي ˆ ن ۍ په  تلل، د ل 
پراخه بام ته زينې پورته شوې وې چې هلته به موږ ساعت تېري کوله، زموږ د 
رو سره 5 ای و. د لمر لوېدو په وخت کې به مې پلار له خپلو مل  ساعت تېرۍ
زه ملاله یم | ٢٦ 
لو او بحث به يې کاوه. کله به زه هم هلته په بام کېناستم، د هغې  هلته چای 
خه به پو رته کېده او د شپې  ي له دودکش [ دود ننداره به مې کوله چې د پخلن 
کلي آواز ته به مې غوږ نيوه. 2 د چرچرکو 
و، انارو او آلو له مېوو ډکه وه چې ډېر خواږه او خوندور دي. ¦[ زموږ سيمه د ان 
ور او نورې تازه مېوې شته وې. يوه د آلو د مېوې 5 زموږ په خپل باغ کې هم ان 
کې وه. د مرغانو آن طوطيانو 5 په ان ˆ ن ډېره خوندوره ميوه لرونکې ونه مو د 
کارېده چې زموږ او مرغانو به د آلو په 2 ېده داسې 2 به هم هغه ونه ډېره خو 
خوړلو سيالي وه. 
ار له پاره کېناستې. j ې د بن [2 ه) وه چې هلته به j د کور شاته مو يو ص وفه (برن 
ه پوهېدو. له همدې امله به مې مور ډېر خواړه 2 تينې معنا 2 موږ د لوږې په ر 
ومره خواړه  پخول او له بې وزلو سره به يې مرسته کوله. هغه وخت به چې هر 
پې په نوم يو ډول شعر  تو کې د  پاتې کېدل مور به مرغانو ته اچول. موږ په پ 
په به يې زمزمه  لرو چې دوه مصرعې وي، مور به چې مرغانو ته خواړه اچول يوه 
کوله: 
د باغ کوترې مو مه وژنه 
ي مينه  ې نورې نه را  ه ک  که يوه م 
زه به چې په بام کېناستم او د لوړو غرونو په ليدو به مې خيالونه جوړول خوند 
ولو لوړ يې هرمي ډوله الوم غر دی چې زموږ له پاره  مې ترې اخیست. تر 
و شاوخوا نيولې [ لی غر بلل کېده او دومره لوړ دی چې هر وخت يې ورې c سپې 
لی وي. 2 وي. دا غر آن په اوړي کې هم په واورو پ و 
ه ډول راغلي و. له مېلاد  ل چې سوات ته بودايان  ي کې زده ک [ وون 2 موږ په 
يانو او فيلونو سره د  ونو پو  خه ۲۳۰ کاله وړاندې لوی سکندر له زر  
افغانستان او بيا د هند له لارې درې ته ننوتی و. د سوات خلک هم په دې باور و 
چې خدای(ج) به د الوم غره د لوړوالي له امله دوی وساتني له همدې امله هلته 
زه ملاله یم | ٢٧ 
ه چې  ي زينه يې جوړه ک  واکمن مشر و يوه د لر  لاړل خو سکندر هم چې 
وکې ته ورسوي.  ې ويشتونکي پرې د غره M تي 
ته کتل. په مني کې به ¦ لورو فصلونو توپ  ما به د بام له لوړې برخې د غره د 
لې وې. د یخ 2 ولې برخې په واورو پو  ساړه بادونه ترې الوتل په ژمي کې يې 
ېدلې وې. په ژمي کې مو سيالي کوله، د واورې  ېر را  ې به د تورو په  و 
ې په لاس وکاروو. سوات به په  و ه مو کوله چې د واورې c ی به مو جوړاوه، ه  س 
کې 5 به د کور په ان D لونو غو  نيولی و. د سرو ˆ رن  ول ش  پسرلي کې 
ورکاوه او باد به د شولو (د وريجو ˆ ايسته رن 2 ه ته به يې  راپورته شوې. هر 
ېدلې يم، کېدای M په موسم کې زې ƒ انه سره را ووړ. زه د دو  ي) تند بوی له  بو 
ورې 5 ي، سره د دې چې د مېن M ې2 شي همدا دليل وي چې دا موسم مې خو 
لې په کې اچوي بد بويه دي. [ اوړی ډېر تود او وچ وي او اوبه يې چې خلک خ 
ري يې 5 ډېره بې وزله وه. زما پلار او يوه مل D ېدو په وخت کې زموږ کورن M زما د زې 
ي ته [ وون 2 ی و. موږ په يوه زاړه کور کې چې  ی جوړ ک [ وون 2 نی  خپل لوم 
ه  ې يې لرلې ژوند کاوه. زه مې له مور او پلار سره په يوه کو  مخامخ و او دوه کو 
م او ž ې وه. موږ آن ح  ې ک 5 ان  ه مو مېلمنو ته  کې وېده کېدم. بله کو 
يو په اور پخلی  مکه په يوه نغري کې د لر  ی هم نه درلود. مور مې په [ پخلن 
لې. کور کې به مو هر [ ي په مخه کې په نل وين [ وون 2 کاوه، جامې به مو د 
ˆ تنو د فرهن  نه راتلل، مېلمه پالنه د پ ž ه وه له کليو به ډېر مېل ‰ و ه ¥ وخت 
مهمه برخه ده. 
زما له پيداکېدو د وه کاله وروسته زما ور ور خوشال پيداشو. دا چې موږ تر اوسه 
ي د [ و ون 2 ت نه درلود هغه هم په کور کې پيداشو. پلار مې د 5 هم د روغتون ل 
تانه شاعر  ود. دغه نوم د يوه مبارز پ  نوم د اغېزې له امله خوشال نوم پرې کې 
نوم و. مور مې د يوه زوی پيداکېدو ته هيله لرله، نه يې « ک} خوشاله خان خ » 
ي. زما له نظره  ه ک } ېدو سره خپله خوشالي پ M شوای کولای د خوشال په زې 
ر او وړوکی و خو د مور له 5 خوشال يوه نی ته ورته داسې لکه چې باد يې وهي ډن
زه ملاله یم | ٢٨ 
تل مور به ورته 2 ه به چې خوشال غو  نظره مې ډېر مينه ناک و. پوهېدم هر 
ت. زموږ سيمه ييز چای له شيدو، بورې او 2 پيداکول. هغې به هر وخت چای غو 
ي. M خه جوړې  هېل 
و واخلي، کله چې زه پيداشوې وم 5 مور مې هوډ درلود چې هغې ته يوه نوې زان 
و چې 5 ينه زان  که يې ماته يوه زړه لر  پلار مې يې د اخيستو توان نه درلود. نو 
، ويې  يانو راوړې وه. خو پلار مې مخالفت وک j اون  له کارول شوې وه له  ډېر 
ويل: 
و مناسبه ده. 5 و کې لويه شوه، خوشال ته همدا زان 5 ملاله په همدې زان 
انه او 2 ېر رو  چې د سويې په « اتل » ه کاله وروسته مې بل ورور [ ه باندې پن  
ېد. هغه وخت مې پلار ويل چې موږ اوس يوه M ې يې لرلې وزې  ونکې ستر } پل 
اووه او آته D يو په داسې حال کې چې په سوات کې ډېری کورن D ه کورن  بشپ 
کاري. 2 ډېره وړه D اولادونه لري هلته د دريو اولادونو کورن 
خه دوه کاله وړوکی و خو هر  ما به تل له خوشال سره لوبې کولې، هغه له ما 
ې کولې. هغه به هر وخت مور او ما به پلار ته شکايت کاوه. هغه  وخت به مو شخ 
به ويل: 
ه شوه؟  € - جا 
D ېر د کاذبو مفصلونو لرونکې يم او کولای شم په آسان  زه هم د خپل پلار په 
باسي M و پوندې مې د تلو په وخت غ  م. د پ  وتې شا خوا ته قات ک  سره خپلې 
ي. M لامل کې D چې د نورو د نا آرام 
دی چې د نورو نارينه وو په  ايسته ده پلار مې دومره پرې م 2 مور مې ډېره 
ی داسې چې فکر کوي مور  کله يې هم په هغې لاس نه دی پورته ک ‘ خلاف هې 
دی يعنې دا چې تور «D تور پېک » ده. د مور نوم مې D لدان  مې يوه ماتېدونکې 
تان يې قهوه يي دي. نيکه مې جانسر خان دا  ته لري، سره له دې چې وې  وې 
ی و.  ېدو مخکې چې له راډيو يې اورېدلی و خوښ ک M نوم زما د مور تر زې 
سوسن ته ورته  چې سپ ˆ هم د هغې په رن ˆ هیله مې لرله چې زما د مخ رن 
زه ملاله یم | ٢٩ 
ترکيب، پلنه پوزه او ˆ رن  او زې  ې مې هم شنې وای. خو د ش  دی او ستر 
اث اخيستې. زموږ په کور کې هر کس يو ¦ ې مې له پلاره په م  قهوه يي ستر 
D ويله، د کورن D مستعار نوم لري. سره د دې چې په کور کې به مور ماته پيش 
کاوه. زه ډېر شوخ طبیعت لرم نو M و به ماته لاچي چې د هېل مانا لري غ  ينو غ  
ه موږ يو بل 5 پوستی ورته وايم او همدارن  لري سپ ˆ رن  هغه کسان چې سپ 
ايسته دادا) باله. 2 وکو نه د صفت متضاده کلمه وايو. په کور کې مو پلار (  د له 
تل: 2 لور کلنه وم له پلاره مې وپو  او ډېر M هغه وخت چې ل 
لرئ؟ ˆ - پلاره تاسې کوم رن 
واب کې وويل:  هغه په 
هم تور... M ... او ل  سپ M م، ل M - نه پوهې 
ما وويل: 
لکه د شيدو چای! 
هغه وخت پلار په زوره وخندل. 
تې ته به تلو 2 وان و، د خپل تور پوستکي له امله به شرمېده، د  پلار مې چې 
ي، هغه فکر کاوه چې په دې سره به يې [ ې په شيدو ومين  ان د مې  چې 
شي. خو کله چې زما له مور سره واده کوي د خپل پوست توروالي  پوست سپ 
ي. زما د م ور مينه د هغې په نفس باور M ت نه ورکوي او نه پرې شرمې 2 ته ارز 
ډېروي. 
ي خو زما د مور او پلار M اکل کې  ول ودونه د کورنيو له خوا  ولنه کې  زموږ په 
ل چې د دوی د پېژندنې کيسه اورم ورسره تازه  واده په مينه پيل شوی و. هر 
لې په نوم د سوات د لوړې درې د يوه 5 ي او خوند ترې اخلم. هغوی د شن M کې 
کلي اوسېدونکي و. پلار به مې چې کله د ترور (عمه) کور ته تلو چې زما د مور 
ندول  ر ۍ وه ورسره پېژندلي يې و. زموږ په دود کې د داسې احساساتو j اون  
ه خو هغه په لوست نه پوهېده. M منعه دي. پلار به مې مور ته شعر لې 
مور مې وايي:
زه ملاله یم | ٣٠ 
ېده. 2 - زما د هغه فکر خو 
پلار مې بيا په خندا وايي: 
وم.  کلا م 2 - زه يې په 
يوه ډېره مهمه مسئله وه چې هغه د نیکه مخالفت و. کله مې چې n د دوی تر من 
ه وخت  خو له  ونه ک  يوه يې هم ملات ‘ ه، هې  نده ک  ر پلار خپله مينه 
ه. دا د واده M او د هغې کور ته يې يو کس ور ولې  وروسته يې پلار راضي ک 
.  تنو يو دود دی. خو ملک جانسر خان مخالفت وک  تلو له پاره د پ 2 غو 
وک  ل بيا هم  چې يو  ی دی، خپل پلار يې اړ ک  ېله س  دا چې پلار مې سر 
ي. د جانسر خان حجره به په سياسي مسايلو د خبرو له پاره د خلکو د M ور ولې 
ای و چې پلار به مې هم برخه په کې اخیسته. له همدې امله دوی  ولېدو  
ه.  ه وک  دواړو يو بل پېژندل خو له نهو مياشتو وروسته يې هوک 
ې او نفوذ لرونکي نارينه لري. [2 خه ده چې پياوړې  D مور مې له هغې کورن 
ه شوې وه. مشر زوی يې جانسر خان چې د نهو j نيا يې خپلو وړو زامنو ته کون 
له امله بندي شوی و. نيا D من 2 سره د قبيلوي دو D کلونو په عمر و، له يوې کورن 
ت ميله پلې تللې  لوې  خه د هغه د خلاصېدو له پاره په غرونو کې  مې له بند 
خه مرسته وغواړي. زه هم فکر کوم چې زموږ مور به  D ايه کورن j و له يوې ب  وه 
ي. سره د دې چې هغه نه شي کولای ليک  هم زموږ له پاره همداسې کار وک 
ه په اړه مشوره ورسره کوي. مور مې پلار  ي خو بيا مې هم پلار د هر  لوست وک 
وک  تيا دوست دی او 2 وک يې په ر  ته لاس ورکوي، مشوره ورسره کوي چې 
تانه داسې چلند نه کوي دوی مې  نه دی. پلار مې يې هم خبره مني. ډېری پ 
«! ې هم هيله کوي [2 هغه يې له خپلې » : و په ډول يادوي وايي j پلار د ملن 
يو او هر وخت په خوله م وسکا لرو. D موږ خوشاله کورن 
نه قضا کوي سره له دې چې n ه وخته لمون [ مور مې دينداره ده په ورځ کې پن 
ا په دې نه j ي. هغه  که چې هلته يوازې نارينه  مسجد ته نه شي تلای 
لونو  ايسته کولو لپاره په 2 ان د  وي خو د 2 وي چې خدای(ج) يې نه خو 2 خو 
زه ملاله یم | ٣١ 
ي. M ې2 او لاس بند اچول يې ډېر خو D جو ړې جامې، د سرو زرو غاړک 
زه مې پلار ته ډېره ورته يم له جامو او جواهراتو سره ډېره مينه نه لرم، په بازار کې 
ې کوي خو کله کله مې زړه غواړي په بندو دروازو کې له خپلو  ېدل مې ست  ر 
م. M ېj و سره و ¥ خورل 
ي او [ وون 2 موږ ماشومانو به ډېر وخت له مور سره تېراوه. پلار به مو ډېر وخت په 
ه کوله نه يوازې همغه سيمه بلکې دره هم c ولنه کې بوخت و. هغې تل ه  ƒ اد 
موږ ته يو هوسا او آرام T ې او خپلې انر ژۍ په م  . هغې د خپلې زده ک ° وسا 
چې له همدې امله خلو وپېژانده.  ژوند برابر ک 
ر به مې چې د پلار د ليدو له پاره 5 خلکو به يې له وينا خوند اخيست او هر مازي 
نه راتلل زه به ډېره خوشاله کېدم. موږ به تر يوه پلاستيکي سترخان چاپېره ž مېل 
ي لاس (چې زموږ 2 ولېدو. هغه وخت به مو په  ودل  چې مور به خواړه پرې کې 
ه کلوله کوله او بيا به مو خوړله. 2 دود دی) وريجي او غو 
ا ته به مو په دېوال ‰ ا ته به کېناستو، ر ‰ راغ ر  کله به چې هوا تياره شوه د تېلو د 
ل کېدې. په  کارېدې چې غوماشې به پرې ش 2 ېر  ا په j ېرې د  د نيم بدن 
ونه ډېر اورېدل کېدل زه به ډېر وخت M نا غ  اوړي کې به هر وخت د باران د برې 
و پرته وم. j ون  د پلار په 
تنو  ې وم. موږ ته به يې قبيله يي، د روحانيونو او پ  زه مې د پلار خبرو جذب ک 
به يې موږ ته شعرونه ويل او M و کیسې کولې او په زړه وړونکي غ 5 مشرانو د ج 
کله به يې په عيني وخت کې ورسره ژړل. 
خه يو. يوسفزي  ېر موږ هم د يوسفزيو له قبیلې  د سوات د ډېرو اوسېدونکو په 
بر دی چې په افغانستان او  تنو ل وی  په اصل کې د افغانستان د کندهار او د پ 
پاکستان کې تيت شوي دي. 
وال شوي دي. j ۍ کې ک  خه سوات ته په شپاړسمه پې  زموږ نيکونه له کابل
زه ملاله یم | ٣٢ 
ه خو وروسته له  له يوه پادشاه سره مرسته وک (i) هغوی په کابل کې د تيموریانو 
ی و بېرته په تخت کېنوي. خو خپلوانو او  بر يې له تخته لرې ک  دې چې خپل 
ي نه چې بله M واک ورځ په ورځ ډېرې  چې د يوسفزيو  نژدې کسانو يې پوه ک 
ول  ي، له همدې امله يې يوه شپه د دوی  ورځ يې پاچاهي له ستونزو سره مخ ک 
ول يې د ډوډۍ خوړلو په وخت  تل او 2 مشران د يوې مېلمستيا له پاره را وغو 
کې ووژل. 
ه يوازې [ او ډېر ۶۰۰ مشران په دې عام وژنه کې ووژل شول، د دوی له من M ل 
ور ته  ته بريالي شول او د خپلې قبیلې له نارينه و سره پې  دوه کسان په تې 
ينو قبيلو سره د خبرو له پاره سوات ته لاړل  ه مودې وروسته له  تېدل. له  وت 
بېرته افغانستان ته لاړ شي خو دوی هلته د سوات  چې د دوی په مرسته او ملات 
ي د دې له پاره يې له  چې نور هملته ژوند وک  شول، هوډ يې وک  کلا م 2 په 
لې او خپله په کې مېشت شول.  خه نورې قبيلې وش  سوات 
په « وېش » ووېشله. دوی د n مکه د خپلو نارينه و تر من  د يوسفزيو قبيلو دغه 
ولو کورنيو کلي بدلول او په  ه يا لس کاله وروسته به [ نوم طريقه لرله. چې هر پن 
ول  و په دې طريقه  مکه وېشله  n نوي کلي کې به يې د نارينه و تر من 
ي.دوی فکر کاوه  مکې استفاده وک  ې او هم له خرابې 2 وکولای شي هم له 
ې مخنیوی وشي. خانانو به په کلیوالو 5 د ج n چې په دې ډول به د قبیلو تر من 
واکمني کوله، کارکوونکو او صنعت کارانو به د دوی کارونه اجاره کول. خلکو بايد 
ې وای چې دغه اجاره به د دوی د محصولاتو يوه برخه  چې خانانو ته اجاره ورک 
ی وای  مکې په سر خانانو ته يو سرتې ری و رک  ې  و وه. دوی بايد د هرې وړې 
ي. خانانو به د نورو کليوالو د لوټ کولو له پاره په  و دوی يوه ملېشه جوړه ک  
ونو وسله وال لرل. 5 سل 
نه کوله، د دوی د خانانو او کورنيو تر € دا چې د يوسفزيو په قبيله چا حکمرا 
(i) ۍ B خه و. د دې ل ? % ۱۵۰۶ م) پورې د ترکانو له کورن - انيان ( ۱۳۶۰ 4 ور 4 د ايران تيموريان او Timurid 
او قدرت مرکز په سمرقند کې و. % تيمور و، د ده د پاچاه C ورکا 4 ودونکی 2 اې E بنس 
زه ملاله یم | ٣٣ 
ول نارينه وسله وال دي، سره د دې چې  تې کېدې. زموږ  به هر وخت ن n من 
ي. نيکه به مې هر وخت د خپلې  ر تانه له وسلو سره نه  اوس د نورو سيمو پ 
يو کلونو  ۍ په لوم  و کيسې کولې. د تېرې پې 5 د وخت د وسله والو ج D وان  
مکې تر خپلې ولکې لاندې  رېزانو يې ډېرو 5 کې، هغوی له دې امله چې ان 
تل چې د وينو ويالې 2 ه دوی نه غو 5 نه کې و. همدارن  ې وې په اندې  ک 
ه وړلو له پاره په سيمه يو [ و د له من 5 ، د ج  ي. له همدې امله يې هوډ وک M وبهې 
ي.  عادل واکمن حاکم ک 
نو وروسته چې وړتيا يې نه لرله، په ۱۹۱۷ م کال کې يې د ميان ž له دوو حاک 
اکه. موږ هغه د پاچا صیب په  ه و  ل عبدالودود په نوم يو کس د حاکم په تو  
ې خو په دره کې يې د سولې  ې نه وې ک  نوم پېژنو. سره له دې چې هغه زده ک 
وپک اخيستل داسې دي لکه له  خه  تون  ه. له يوه پ  ه وک c د راتلو لپاره ه 
ي. هغه  که هغه ونه توانېد هغوی بې وسلې ک  خه ژوند اخيستل، نو  هغه 
. هغه په  وخت يې د س وات په غرونو کې کلاوې جوړې او يو پوځ يې جوړ ک 
ه په رسميت وپېژندل  رېزانو له خوا د ايالت د رييس په تو 5 ۱۹۲۶ م کال د ان 
ليفون  اکه. نومو ړي د  ه و  حاکم په تو € شو او وروسته يې هغه د سيمې د لوم 
،  قانون هم ختم ک « وېش » ه يې د 5 . همدارن  ی جوړ ک [ وون 2 ی  سېستم او لوم 
ای کېدل د دې لامل کېدل چې  ای په  تلپاتې n که چې د کليوالو تر من  
ي او مې وه لرونکي باغونه ونه  ه کورونه جوړ نه ک 2 مکه وانه خلي او ونه پلوري،  
خه لاس  روزي. په ۱۹۴۹ م کال کله چې پاکستان جوړ شو هغه له حکومت 
ل عبدالحق جهانزيب يې په تخت کېناوه. 5 واخيست او خپل مشر زوی ميان 
پلار به مې تل ويل: 
- پادشاه صیب سوله راوسته او زوی يې هوساينه او پرمختيا... 
د جهانزېب حکومت زموږ په تاريخ کې د طلايي دورې په نوم پېژندل شوی دی. 
ې وې، کېدای شي  ې ک  ي کې زده ک [ وون 2 ور کې د برېتانيا په  نوموړي په پې 
ت ورکاوه. 2 يو ته ډېر ارز [ و ون 2 چې ده به د خپل پلار د بې سوادۍ له امله
زه ملاله یم | ٣٤ 
ل. په ۱۹۵۰ م کال کې يې  ي، روغتونونه او سرکونه جوړ ک [ وون 2 و  جهانزېب 
. خو د ده په زمانه  ې وای ختم ک  هغه قانون چې خلکو باید خانانو ته ماليه ورک 
ې وای له درې  مفهوم نه درلود که چا پر والي نيوکه ک ‘ کې د بيان آزادۍ هې 
ېدنې په کال ۱۹۶۹ م کې، والي له قدرت لاس M ويستل کېده. د پلار د زې 
ايالت يوه برخه شو. چې n ل لويدي ž واخيست او سوات د پاکستان د سرحدي ش 
ت. 2 واو « تونخوا  خيبر پ » و کاله وروسته یې نوم په  
ېدم، سره M ه وزې  په تو D له همدې امله زه د پاکستان د يوې سرلوړې او اتلې نجل 
تنه او بيا  ، بيا پ D ۍ سوات  ان لوم  ېر  له دې چې زه هم د نورو سواتيانو په 
نوموم. D پاکستان 
اوسېده چې د (سفينې) په نوم D يوه کورن D ې سره نژدې يوه کورن  زموږ له کو 
و همزولي ‰ لور يې زما همزولې وه او د وه زامن (بابر) او (بسيط) یې هم زما د ورو 
لوبه کوله خو زه پوهېدم کله چې لويه شم T ه کې د کرک  و. موږ هر وخت په کو 
و او پلار له پاره ‰ په کور کې به وم او نه بايد چې بهر ووزم. نجونې بايد د خپلو ورو 
ي. په داسې حال کې چې هلکان او نارينه په  ي او خواړه ورته تيار ک  پخلی وک 
ي او موږ مېرمنې د  ي او لوبې وک  ر و کې و  سره کولای شي په کو D آسان 
ه کلن هم وي نه شو کولای بهر ووزو. [ له يوه نارينه پرته که هغه پن D کورن 
دا زموږ له پاره يو دود و. 
چې له داسې يوه برخليک سره مخ نه شم.  خو ما په ماشومتوب کې هوډ وک 
پلار به مې هر وخت ويل: 
ېر وي.  - ملاله به د يوه خپلواک مرغه په 
م او يا هم د درې هغې خواته لاړه  وکه فتحه ک  هيله مې لرله د الوم د غرونو 
وډيان پورته کوي  ې وهي، j ه ليدل چې په بام من ‰ شم. خو کله به مې چې ورو 
تر D ان سره به مې ويل چې یوه نجل  ه کوي له يو بل نه مخکې شي له c او ه 
کومې اندازې پورې خپلواکي لری شي. 
زه ملاله یم | ٣٥ 
ېر پلار  زما د باز په 
ه سخت دي.  زه په دې پوهېدم چې د پلار له پاره مې د کلمو اداء کول يو 
ډېری کلمې به يې چې ويلې په يوه هجا به درېدلې او په بيا بيا به يې تکرارولې. 
م، » . يM کې يې کوم لوی غر وغزي € هغه به ويل داسې احساسوي چې په ستو 
هغه توري و چې کلمه به يې نه شوای پرې اداء کولای او پرې درېده « پ او ک 
که چې  ران په معنی ده،  کاوه چې د M غ € به، له همدې امله به يې ماته جا 
ه سخت و. د هغه چا له پاره چې له وينا کولو او شعر ويلو  ملاله ويل ورته يو 
ي. پلار مې یوه عمه لرله د هغې هم M ورې  سره مينه لري د ژبې له بندېدو ډېر 
ا را وستې او په c درلود چې کلمې به يې په ن M ژبه بنديده. خو پلار يې داسې غ 
به يې پېچلې کولې. D سخت 
هر وخت به چې د پلار ژبه بنده شوه چېغې به يې وهلې: 
را ويې باسه زويه! 
لی نوم، ده به په خپل نوم c دی، د جبراييل سپې « روح الام » د نيکه نوم مې 
ان به يې خلکو ته په يوه پېژندل شوي شعر چې د ده نوم په کې  وياړ کاوه. 
راغلی و پېژانده. ډېر زغم يې نه درلود په ډېرو وړو کارونو به ډېر غوسه کېده لکه 
و به په  په لاره سم نه تلل، د يوې پيالې ماتېدل او داسې وړو پې D د يوې مرغ 
کله ‘ ي به يې وارول. ما هې 2 ت او لو 2 سور او ˆ جوش راتلو. هغه وخت به يې رن 
هم خپله نيا نه پېژنده، خو پلار مې وايي: 
وکې کولې، ويل به يې، دا چې ته هر وخت په ما کبر  - هغې به مې له پلار سره 
کله هم ونه ‘ ي چې هې  ه شم خدای(ج) به داسې مېرمن درک  کوې، که زه م 
خاندې. 
منه وه په ماشومتوب کې يې يوه  نيا مې د پلار د ژبې بندېدو ته ډېره اندې 
اډي کې هم لاره ډېره وه خو  ايه په بس  لي کس ته ور وستلی و. تر هغې c سپې
زه ملاله یم | ٣٦ 
ایه  نيا مې د غره په لاره يو ساعت پلې تللې وه. حکيم فضلي وراره يې تر هغې 
ديوان و، € و روحا ‰ لوا ¦ لي کس نوم پ c زما پلار په اوږه ورسره وړی و. د هغې سپي 
ته د کتنې ¦ ي. کله چې پ  که چې خلکو به ويل هغه کولای شي ديوان آرام ک  
ې وه بیا يې په خوله کې خپلې  مې د پلار خوله خلاصه ک ¦ له پاره ورغلي وو، پ 
ه 2 ه يې په لاړو ¦ ه ش 5 ين  ه  خه جوړه شوې يو  نيو  لاړې ور اچولې وې. له 
ي. خو  ورک M ل M خه بايد هره ورځ ل  ې او بيا يې زما نيا ته ويلي چې له دې  لنده ک 
ينې وايي له پخوا هم  ه آن چې  ه ونه ک } دې درملو د پلار د ژبې بندېدلو ته 
بدتره شو. سره له دې کله چې پلار ديارلس کلن شو، خپل نيکه ته يې ويلي و چې 
ان شوی و. ¦ کې برخه اخلي، هغه ح D د وينا او خبرو په يوه عمومي سيال 
چې خندل يې وويل:  هغه وخت مې نيکه روح الام 
ه به کولای شې. 5 ن يوه خبره په دوو دقيقو کې وايې... نو 
ی و:  واب ورک  پلار مې 
م.  رين وک ” راته وليکئ زه به ­ نه مه کوه، تاسې د خبرو م  اندې 
د نيکه خبرو او وينا مې په خلکو کې شهرت درلود. هغې د شاپور کلي په دولتي 
ي کې د الهياتو درس ورکاوه. هغه د سيمې د يوه مسجد امام او يو بې جوړې [ وون 2 
ه کې يې د خطبې ويل دومره مشهور و چې له ډېرو [ ويناوال و. د جمعې په لمان 
ايونو به خلک پلي او يا په کچرو له غرونو تېرېدل او زموږ مسجد ته به راتلل.  لرې 
کې پيدا شوی و، د سعيد رمضان په نوم يې يو D پلار مې په يوه لوی نفوسه کورن 
ه يې هم خويندې ل رلې. [ ورور درلود چې موږ به خان دادا باله او پن 
له خاورو جوړ يو منزله سست کور D ولې کورن  د دوی کلی بارکانه ډېر پخوانی و، 
ېر به  ېدې. د ډېرو نورو کورنيو په c ې به له هر با ران سره  کې ژوند کاوه چې کو 
ل او نجونې به يې په کور کېنولې. پلار مې ویل: M ي ته لې [ وون 2 دوی هم هلکان 
ي.  - نجونو يوازې دې ته انتظار کاوه چې واده وک 
ي نه وې بې برخې، بلکې کله به چې د دوی [ وون 2 انې مې يوازې له  عمه 
و ته به يې له شيدو پرته چای ورکاوه، که به [2 نارينه و شيدې او يا رش خواړه 
زه ملاله یم | ٣٧ 
پخولې يوازې د هلکانو له پاره وې، کله به يې چې D5 ې ه  يې سهار کې د چر 
ې به يې 2 ، وزر او غاړه به يې نجونو خو نورې د سينې خوندورې غو  چرګ پوخ ک 
زما پلار، تره او نيکه خوړلې. 
پلار مې وايي: 
کاوه. ¦ توپ n - هر وخت به يې زما او خويندو تر من 
T ای د کرک  کار د ترسره کولو شونتيا نه وه. هغه ‘ د پلار په کلي کې مې د هې 
لويزيون درلود. هره  ول کلي کې يوازې يوه کور  و، په ˆ له پاره هم ډېر تن 
ه مسجد ته تلل او د خپل پلار د خبرو ننداره به يې کوله چې ‰ جمعه به دوی ورو 
د مسجد په مخ کې ولاړ او خلکو ته به يې خبرې کولې. 
ې وې. هلته يې له لويو وينا  ې په هندوستان کې ک  نيکه مې خپلې زده ک 
ودونکي محمد علي جناح، جواهر لعل نهرو،  اې T کوونکو، د پاکستان له بنس 
له پاره يې D تو لوی مشر چې د خپلواک  اندي، خان عبدالغفار خان د پ  ا” مها 
د T س ی و. ما هغه نيکه باله، هغه د ۱۹۴۷ م کال د ا  مبارزه کوله ملاقات ک 
خه  D رېزانو له واکمن 5 رو ان 5 وارلسمې نيمې شپې شاهد دی چې هند د يرغل  
خپلواکي واخيسته. ده به د يوې زړې راډيو په وسيله چې تره مې تر اوسه هم 
ې او د قران  يوالې پې  ساتلې خبرونه اورېدل. ډېری ويناوې به يې تاريخي او ن 
ه له سياسي مسائلو سره 5 او د پيغمبر(ص) د احاديثو کيسې وې. هغې همدا رن 
ېدو په کال مې يعنې په ۱۹۶۹ م کې سوات د M ډېره مينه لرله. د پلار د زې 
وده. خلک د 2 نه و  ه اندې  پاکستان يوه برخه شوه. ډېرو سواتيانو په دې پې 
خه خوښ نه و، ويل به يې چې د دوی له قبيله يي  پاکستان له قضايي نظام 
اغېزه لري. نيکه مې هم له خان سالارۍ، M خه سست عمل کوي او ل  چلند 
ي چلند سره مخالف و. ¦ له توپ n ه والو تر من 5 نظام او د بې وزلو او پان ° طبقا 
زموږ هېواد پخوانی تاريخ نه لري خو له بده مرغه چې ډېرې نظامي کودتاوې يې 
ال واکمن شو.  ليدلې دي. کله مې چې پلار آته کلن و د ضياءالحق په نوم يو ج 
و  ي هغه ډېر وحشتناک انسان و، د ستر M تر اوسه يې هم ډېر تصويرونه لیدل کې
زه ملاله یم | ٣٨ 
تانو يې د خلکو پام  ونه، غوړو او صافو وې 2 په شاوخوا يې تورې لکې لرلې. لوی غا 
و بندي  ی وزير ذوالفقار علي بو  اکل شوی ل وم  نی  ان ته را اړاوه. هغه زموږ لوم  
ۍ په يوه زندان کې اعدام j و د راولپن  . هغه وخت يې بو  او په خيانت يې تورن ک 
ه يادوي. هغوی  . تر اوسه يې هم خلک د يوه پياوړي او نفوذ لرونکي کس په تو  ک 
نی مشر و چې د خلکو د دفاع له پاره راپورته شو،  و د پاکستان لوم  وايي چې بو 
مکې يې  و ډېرې پراخه 5 ه وال و، د مان 5 سره له دې چې هغه خپله يو فيوډال پان 
په واک کې وې. اعدام يې خلک و وېرول او لامل شو چې د پاکستان په اړه د 
.  ونه ک  يوالو نظر واوړي. نور نو هغه وخت امريکايانو د پاکستان ملات  ن 
د راجلبولو له پاره په يوه اسلامي مبارزه لاس پورې  ال ضيا د خلکو د ملات  ج 
ای شي  و پاکستان له يوه داسې پوځ سره چې د هېواد د سرحدونو دفاع وک   ک 
نده  ر ي. ضيا خلکو ته  او د دوی د وختونو ارمان و په اسلامي هېواد بدل ک 
وي کوي بايد چې ده ته تسليم شي. ¦ ه چې د ده دولت د اسلامي قوانينو پ  ک 
کولو تصميم هم ني وه او په هره لرې پرته سيمه کې يې د n آن چې ده د لمون 
ه او د دې کار د سرته رسولو له  ولنه جوړه ک  ه ترسره کولو له پاره يوه 2 ه د [ لمان 
ند رول نه درلود  ر رل. تر دې وړاندې مفتيانو ž ارونکي و  پاره يې سل زره 
تل شول، 2 خو د ضياء په وخت کې د موعظو او ارشاد له پاره اسلام آباد ته وغو 
آن چې زما نيکه هم ورغلی و. 
ول شول. 5 و په ژوند هم محدوديتونه ول [2 کې د D د ضياء په واکمن 
بريا شونې نه ده. په ‘ و سره اوږه په اوږه له کار کولو پرته هې [2 له » : جناح وايي 
واک هم له لوی  واکه واکمني کوي، يوه توره او بل نی، يو بل  ۍ کې دوه  ن 
«. ې دي [2 قدرت سره شته دی چې هغه 
ې [2 ل چې له امله يې په محکمه کې د يوې  جوړ ک  ال ضياء داسې قوان  خو ج 
شاهدي له نيم نارينه سره مساوي وه. له همدې امله ډېر ژر زندانونه له وېروونکو 
چې تېری پرې شوی و او D ه: يوه ديارلس کلنه نجل  ې په تو 5 و ډک شول د بېل  پې 
نه وه توانېدلې چې D که چې نجل  شوه، € اميندواره شوې وه، د زنا په جرم زندا 
زه ملاله یم | ٣٩ 
ې آن نه [2 ي.  لور نارينه شاهدان پيداک  له پاره D ناه  محکمې ته د خپلې بې 
ي. زموږ د  ان ته بانکي حساب جوړ ک  شوای کولای د يوه نارينه له اجازې پرته 
لرونکي پتلون  ينه لوبغاړې د چ [2 وې خو ضياء D لې هر وخت بريال j هاکي لوب 
ې.  ينې ډلې يې له لوبو منعه ک  ينه لوبغاړو [2 ې او د  په اغوستلو اړې ک 
يو کې د [ وون 2 ولو  زموږ ډېری ديني مدرسې په هغې وخت کې جوړې شوې. په 
ای اسلامياتو ونيو. زموږ تاريخي متنونه د دې له پاره بیا وليکل شول  ديني درسونو 
کارېده چې زموږ 2 ي. او داسې  رکند ک  ه  چې پاکستان د اسلام د مرکز په تو 
هېواد له ۱۹۴۷ م کال ډېر وړاندې شته و. په دې متنونو کې هندوان او يهود محکوم 
و کې 5 شوي دي. هر چا به چې تاريخ لوست فکر يې کاوه چې موږ په دريو ج 
من هندوستان په وړاندې مو ماتې خوړلې. 2 بريالي شوي يو خو د خپل لوی دو 
ه بدل شول. د ۱۹۷۹ م کال له کرېسميس  کې مو هر D د پلار په لس کلن 
خه په  له افغانستان  ي هېواد افغانستان يرغل وک j اون  وروسته روسانو زموږ په 
ور په شاوخوا کې د  ه. د پې  ال ضياء پناه ورک  تل چې ج 2 ميليونو کسان را واو 
ولو  ينې يې تر اوسه هم ولاړې دي. زموږ تر  سرتېرو پراخه خېمې ودرېدې چې 
ي دوی M نومې (i)( لی دی چې (آی، اېس، آی  سازمان تر پوځ پورې ت ° لوی اطلاعا 
سره  ې مرکز جوړ ک  والو له پاره د مجاهدينو د مبارزې په نوم د زده ک j د افغان ک 
رام لوی افسر کرنل  د دې چې افغانان پېژندل شوي مبارزين دي خو د دې پرو 
و د تول په ډول ده. 5 ون  ه د c ی و چې د دوی د سازمان کولو ه  امام شکايت ک 
په D ېره، د خپلواک  يواله منفوره  ه کې د ضياء ن 5 ه ج  د روسيې د يرغل، په س 
که چې په  لي زموږ دوستان شول،  لوی مدافع بدله ش وه. امريکايان دويم 
من و. 2 و کې روسيه د دوی اصلي دو  هغې ور 
کې د ايران شاه د يوه انقلاب په پايله کې j اون  و مياشتې وړاندې زموږ په  
سي آی اې په (ii) ېد چې له امله يې د امريکا د مرکزي اطلاعاتو سازمان  راوپر 
(i) ISI 
(ii) CIA
زه ملاله یم | ٤٠ 
ې وه. نو له دې امله پاکستان د دې  دې سيمه کې خپله اصلي اډه له لاسه ورک 
خه  ۍ  ای ناستی شو. د امريکا له متحده ايالاتو او نورې لويديزې ن  هېواد 
ه يې د پاکستان له 5 زموږ د هېواد خزانې ته په بيليونونو ډالر راغلل، همدارن 
سازمان سره د روسانو په وړاندې د افغانانو د روزلو له پاره هېواد ته ° اطلاعا 
j کې د امريکا له ولسشمر رونال D‰ ال ضياء په سپينه ما  وسلې راوړل شوې. ج 
او T رې } س ˆ ارټ تاچر کې د بهرنيو چارو له وزير، په داونين  ن سره، په مار 5 ري 
تل شوی و. 2 ه د هغوی له بهرنيو چارو له وزير سره د کتنې له پاره غو 5 همدارن 
ه راغلاست ورته ووايه. 2 دوی ډېر 
که چې ده فکر کاوه  و، ضياء د پوځ له پاره وروزه،  ي وزير ذوالفقار علي بو  لوم 
و به ضيا د (زما بيزو) په  واښ شي. بو  يار نه دی چې ورته 2 چې هغه دومره هو 
نوم باله. خو ضيا يو تېرويستونکی و. هغه نه يوازې دا چې افغانستان يې د 
خه د کمونيزم د  والو له پاره چې هغوی هوډ درلود، له شوروي اتحاد n لويدي 
خه تر  . بلکې له سوډان  ای ک  ولېدو  ي، د بيا را  غزېدلو مخنيوی وک 
وده چې پاکستان يو اسلامي 2 نانو ته داسې و ž ولو مسل  تاجکستان پورې يې 
ولو عرب مېشتو هېوادونو په  ۍ له  هېواد اوس د کافرانو تر يرغل لاندې دی. د ن 
خه مالي مرستې چې د امريکا د متحده  ه سعودي عربستان  ې تو 5 ان  
ه وال 5 ه يې يو داوطلب پان 5 ل کېدې. همدارن M ايا لاتو له مرستو سره ورته وې رالې 
اسامه بن لادن چې يو عرب ميليونر دی هم دلته را واستاوه. 
و په واقعيت کې M تانه په افغانستان او پاکستان دواړو هېوادونو کې اوسې  موږ پ 
ويستلی په رسميت نه n هغه سرحد چې په پخوا وختونو کې برېتانيا زموږ تر من 
پېژنو. له همدې امله د شوروي د يرغل په مهال زموږ وينه د ملي او مذهبي 
وښ راغله. د مسجد روحانيونو به په خپلو موعظو کې د  دلايلو له امله په 
شوروي اتحاد له خوا په افغانستان د يرغل خبرې کولې. هغوی به شورويان 
ای شي او دا  محکومول او خلکو ته به يې خبر ورکاوه چې بايد له جهاد سره يو 
ن دنده بلله. ž يې د هر حقيقي مسل 
زه ملاله یم | ٤١ 
، روژه، n ونو (کلمه، لمون } و بنس [ کې جهاد په اسلام کې د پن D د ضياء په واکمن 
د خدای(ج) په لويوالي باور لرل، په ورځ کې » زکات او د بيت لله شريف زیارت 
کول، د رمضان په مياشت کې روژه نيول، زکات ورکول او د n له لمون  ه [ پن 
په سر کې وبلل شو.) پلار « توانايي په وخت کې د بيت لله شريف زيارت کول 
مکه کې جهادي نظريه تر ډېرې کچې د امريکا د مرکزي  مې وايي زموږ په 
ي د [ وون 2 ادارې له خوا پياوړې کېده. آن دا چې په کمپونو کې د ° اطلاعا 
ماشومانو له پاره درسي مواد د يوه امريکايي پوهنتون له خوا برابر شوي و. دوی 
ه تنه له لسو روسي [ که پن » : ې مثالونه ورکول. لکه 5 رياضياتو کې هم د ج 
ي، يا هم لس M ه تنه پاتې کې [ ن له خوا ووژل شي، پن ž خه د يوه مسل  کافرو 
«.D ه مرم [ ي پن M خه مساوي کې  ه لسو مرميو [ منفي له پن D مرم 
ې له پاره لاړل. پلار مې 5 وانان افغانستان ته د ج  د پلار له کلي او سيمې مو ډېر 
يادوي چې يوه ورځ مو کلي ته د صوفي محمد په نوم يو مولانا راغئ او له خلکو يې 
ای  تل چې د لله(ج) د رضا له پاره د کفارو په ضد د جهاد په موخه ورسره يو 2 وغو 
انونه يې په پخوانيو وسلو تبر او چاړو سره سمبال  شي. ډېرو يې خبره ومنله او 
ل. کلونه وروسته د صوفي محمد همدا ډله د سوات د طالبانو په ډله بدله شوه  ک 
ې له پاره ډېر وړوکی و. 5 چې هغه وخت مې پلار دوولس کلن و او د ج 
او ډېر په ۱۹۸۰ م کلونو کې لس کلونو ته M په افغانستان کې د روسانو يرغل ل 
ودلې 2 او ته ورسېد له جهاد سره يې ډېره مينه  پD وان  ورسېد، کله مې چې پلار د 
دومره منظم نه و، خو سهار وختي به n وه. سره له دې چې په ورستيو کې يې لمون 
له پاره د يوه لوړ پو ړي طالب تر نظر لاندې د بل کلي مسجد ته ¦ يې د قرآن د تفس 
کاوه. ¦ ول قران کريم هم له مخه لوست او هم يې تفس  ان رساوه. دوی هلته  
طالب به د جهاد په اړه دومره په لوړه کچه وعظ کاوه چې پلار مې يې سم تر دم 
دی او د j لاندې راوستی و. خپل پ لار ته به يې تل ويل چې د دې دنيا ژوند لن 
مکه لرله او پلار مې  M ل D فرصت پاتې دی. زموږ کورن M وانانو له پاره ل  کلي د 
ېر د جنوب د ډبرو د سکرو په کان  يوالو په 5 ول  تل چې د خپلو نورو 2 نه غو
زه ملاله یم | ٤٢ 
له  و  که چې ډېر خطرناک او سخت کار و او په کال کې به  ي،  کې کار وک 
وانانو تابوتونه راوړل کېدل. هغه وخت د  خه د  د ډبرو د سکرو له کانونو 
ته لاړ شي او D ېدل چې د کار له پاره سعودي عربستان او دوب 2 وانانو خو  
ي.  هلته په وداني زو شرکتونو کې کار وک 
ه وخت له پاره يې په ژوند کې اسلامي هويت ته له بلې هرې موضوع ډېر  د يو 
په اسلامي هويت سره (i)« ي¦ ضياءالدين پنج پ » ت ورکاوه، خپل نوم به يې د 2 ارز 
ه يې په مخ اوږده ږيره وه. همغه ډول چې پلار مې  ۍ ن  سره لاسليک کاوه، لوم 
ی و. هغه باور لري، دا هم شونې [ وون 2 لو له پاره يو ډول [ ویل دا د ماغزو د مين 
ي وای. خو پلار  رÅ ا ی وای. البته که هغه وخت  ی بريد يې ک  رÅ ا وه چې 
ونکی حس لري او موضوعاتو ته به يې له ظاهري پلوه } مې له ماشومتوبه ډېر پل 
ې طريقه داسې وه  يو د زده ک [ وون 2 کتل. سره له دې چې زموږ د دولتي M ډېر ل 
تنې حق نه درلود. 2 خه د پو  وونکو 2 چې زده کوونکو به له 
و کې چې پلار به مې د خدای(ج) دربار ته دعا کوله چې شهيد شي  په هغې ور 
ری شو او په هغې وختونو کې 5 سره مل « فايز محمد » او جنت ته لاړ شي، له ماما 
کاوه او له نيکه سره به په حجره کې کېناست. ˆ رات ˆ به يې د هغه کور ته ت 
وند سره  هغوی سيمه ييز سياسي فعاليت کوونکي و او له سيکولر نشنليست 
خه و.  ې له مخالفينو 5 ه د ج 5 يې خواخوږي لرله، دوی همدارن 
وري شاعر رحمت شاه سايل په قلم يو شعر ډېر مشهور  په هغې وخت کې د پې 
له پاره يې ویلی و. د افغانستان د هغې دورې D شوی و چې زما د همنامې نجل 
ې سره ورته بللې وې چې يو شوروي اتحاد 5 له ج n ې يې د دوو فيلانو تر من  پې 
ېر يو چې د  و (بوس) په 2 تانه د و  او بله امريکا وه. سايل ويلي و چې موږ پ 
و کې واړه شوي يو. هغه وخت چې ماشومه وم، پلار  وونکو حيواناتو په پ ¦ دوو 
به مې هر وخت دا شعر راته وايه خو هغه وخت يې په مفهوم نه پوهېدم. 
ه د فائز محمد د خبرو تر اغېزې لاندې و فکر يې کاوه  پلار مې په بې کچې تو 
(i) ي. N ) ورته ويل کې L يوه مذهبي فرقه ده چې په اردو کې (پانچ پ 
زه ملاله یم | ٤٣ 
ه کله به يې چې په هېواد کې  ې تو 5 ان  ه پيغام لري. په 2 چې خبرې يې ډېر 
ه وړلو په اړه خبرې کولې: [ ونې د نظام د له من 5 د فيوډالېزم او پان 
ي، هغه د دوو فکري خواوو له يوې خوا M بې وزله خلک ورځ په ورځ بې وزله کې 
لاری و. n و خو فکر ک وم هغه من ¦ کې را n سيکولر او له بلې خوا اسلام په من 
انوونکې کيسې ¦ پلار مې نيکه ته وېرجن درناوی درلود، د هغه په اړه به يې ح 
ه ويناکوونکی و، که چېرې يې زغم لرلای 2 راته کولې. نيکه يو پېژندل شوی او 
خه کار  او د خپلو تربرونو په وړاندې چې سيالي يې ورسره لرله، له زغم 
ه رهبر شي. 2 اخيستی کولای يې شول يو 
وونکي 2 ي ته د يوه [ وون 2 نيکه مې يو د تره زوی درلود چې هغه هم د نوموړي 
له نيکه مې ډېر وړوکی و، زموږ خلک  ه ننه ووت. کله يې چې کار پيل ک  په تو 
ي M ه مور مې نه پوهې  ې په تو 5 ي. د بېل M ه سم نه پوهې } ت په نې  د خپل پيداي 
و لکه زلزله او نورو په يادولو  له له لويو پې  ه وخت پيداشوې. موږ ډېر  چې 
خه مشر دی. له  ه پېژنو خو نيکه مې پوهېده چې د تره زوی يې ډېر ور } سره نې 
همدې امله ډېر غوسه و او د سوات د پوهنې له وزير سره يې د کتنې له پاره تر 
ې لاره ووهله.  و رې پورې د بس ډېره ست 5 مېن 
نيکه وزير ته وويل: 
- صیب، زما يو د تره ز وی دی چې له ما لس کاله مشر او تاسې يې عمر له ما 
لس کاله کشر ليکلی دی. 
واب کې ورته ويلي و:  وزير په 
ې د } ه وليکو؟ غواړې وليکو چې د کوې  - مولانا صیب همداسې دې وي، نو 
زلزلې په کال پيدا شو؟ 
او د ت ره  ې يې ۱۹۳۵ م کال ته بدلون وک } ېدنې نوې نې M نيکه مې هم ومنله، د زې 
له زوی يې ډېر کشر شو. 
ې j دا سيالي د دې له پاره وه چې په پلار به مې يې د تره زامنو ملن D د کورن 
ي، بله دا M ېرې له امله شرمې  که هغوی پوهېدل چې پلار مې د خپلې  وهلې.
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam
Za malala yam

More Related Content

Featured

Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at WorkGetSmarter
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationErica Santiago
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellSaba Software
 

Featured (20)

Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 

Za malala yam

  • 1. زه ملاله یم | ٢ زه ملاله یم ینا لمب لیکواله: کریس ژباړه: سيدحبیب وقار ی خپرندوی: اکسوس کتابپلورن ډیزاین: سپین سهار چاپکال: ۱۳۹۳ ل/ ۲۰۱۴ ز وکه * چاپشمېر: ۱۰۰۰ ی: اسد دانش مطبعه- کابل/ ۰۷۰۰۴۴۹۲۹۸ چاپ ی اکسوس کتاب پلورن ک س ه؛ کابل پوهنتون لویدی ان ۍ لوم دروازې ته مخامخ $ ه؛ دهبوریو پارک جنو ان دویمه لیفون شمېرې: ٠٢٠٢٥٠٤٦٥٢ ( ٠٠٩٣٧٩٨٩٨٩٦٩٦ aksosbookstore@gmail.com www.aksosbookstore.af F/aksos book store زه ملاله یم | ٣ ډال و او د ژ وند ېدونکو، له زده ک ر ې ې پ ل شوو، محرومو، لو هغو بې وزلو، ر خه بې برخو، افغان ملالو ته چې ژوند يې د ناسم سياست او مافيا له هر نعمت ي خوړونکو يې ژوند ورنه ه مارو، غلو او س 5 و لېوانو، ج کار شوی او 2 اخيستی. (وقار)
  • 2. زه ملاله یم | ٤ ملاله يم ې د حق د ترلاسه کولو له پاره ودرېده او طالبانو بريد چې د زده ک D هغه نجل . پرې وک ملاله يوسفزۍ کار شوې دي او 2 او نابرابرۍ D ي چې د بې عدالت M هغو نجونو ته وړاندې کې سره له دې هم غلې دي. به واورېدل شي. M زموږ غ زه ملاله یم | ٥ ليک ل درناوی او مننه ................................................................. ۷ په اړه ......................................................... ۱۱ T د ملالې بنس سريزه.......................................................................... ۱۲ پرکی ی لوم ي .......................................................... ۲۰ M پيداکې D يوه نجل ېر پلار .......................................................... ۳۵ زما د باز په ه ..................................................... ۴۸ ي کې زده ک [ وون 2 په زموږ کلی ...................................................................... ۶۸ تانه ولې مننه نه کوي؟ ................ ۷۹ نه په غوږو کوم او پ D ت زه ولې ل د کثافاتو غر او ماشومان ..................................................... ۹۱ ه ..................................... ۱۰۲ ه وک c لو ه ي د ت [ وون 2 مفتي مو د د مني زلزله ................................................................. ۱۱۵ پرکی دويم د مرګ دره .................................................................. ۱۲۱ ملا راډيو .................................................................... ۱۲۱ ېنېس توپ او د سوات بودا ............................... ۱۳۵ د نبات اوبه، د ی ................................................................. ۱۴۷ 5 ول لايق لی واټ ..................................................... ۱۶۰ په سرو وينو ل يادونه .......................................................... ۱۶۷ D ل مک د
  • 3. زه ملاله یم | ٦ ې ............................................................ ۱۷۹ j سوله که ملن ودل ............................................................ ۱۹۰ د درې پرې پرکی د رېيم ................................................... ۲۰۰ D درې نجونې، درې مرم د غمونو دره ................................................................. ۲۰۰ د خپل قد د لوړېدو دعا مې کوله .......................................... ۲۱۶ ه او سېند ............................................................... ۲۳۰ [2 د طالبانو شخصي ډلې ..................................................... ۲۴۰ وک ده؟ ............................................................ ۲۵۰ ملاله پرکی لورم ...................................................... ۲۵۷ n د مرګ او ژوند تر من لويه خدايه، هغه په تا سپارم ............................................... ۲۵۷ ناپېژانده لور ته سفر ........................................................ ۲۷۳ پرکی م پن دويم ژوند ................................................................... ۲۸۴ هم ................................................................... ۲۸۴ 5 بېرمېن ې وه ................................................ ۳۰۰ موسکا يې ترې غلا ک خبرې ............................................................. ۳۱۳ D وروست وونکی، يو کتاب او يو قلم .................................. ۳۱۳ 2 يو ماشوم يو ې ......................................... ۳۲۵ د سوات او پاکستان مهمې پې زه ملاله یم | ٧ درناوی او مننه په تېر ژوند کې راته د انسان له کچې ډېر نفرت او د لله(ج) بې کچې ډېره مينه ولو په اړه وليکم او نومونه ه چې که د کاره شوه. ډېرو خلکو مرسته راسره وک 2 ولو هغو کسانو چې ي خو غواړم له M يې واخلم يو بل کتاب هم ورباندې ليکل کې ول هغه زده ې او ۍ کې يې زما د روغتيا له پاره دعا ک وله ن په پاکستان او ولو هغو ه له 5 م. همدارن ی مننه وک ک کوونکي او ماشومان چې له ما يې ملات لي دي مننه کوم. M لونو، ليکونو، کارډونو او پيغامونو چې ماته يې لې ته درناوی لري. پلار D وک دی چې زما د فکر او نظريې خپلواک پلار مې هغه ې د حق د اخيستلو او سولې د راوستلو مبارزې ته ډېره او مور مې هم د زده ک احساس کوم. D ، له همدې امله د نېکمرغ w وc ه اغلې مېرمن الفت چې د 2 وونکې وې لکه 2 ي کې [ وون 2 ه زموږ په 5 همدارن وده. 2 ه رويه را 2 درسي مضامينو سربېره به يې ماته نېک چلند او ه د سوات د ې تو 5 ان ډېرو خلکو زما روغتيا يوه معجزه وبلله. له همدې امله په ه زما اتلان، هر يو ې تو 5 ان رانو، نظامي روغتون په } مرکزي روغتون له ډاک ه يې م او له مر ر ممتاز چې زه يې په وخت سره عمليات ک } روال جنيد او ډاک ډ خه هم مننه کوم چې د بدن رمن اسلم درناوی کوم. همداراز له ډ w وژغور ي مې يې له عمليات وروسته وساتل. اصلي غ خه چې زما له روغتيا سره يې ډېره لېوالتيا € ال کيا  ه له ج ې تو 5 ان په ه والي 2 يې مننه کوم چې زما په D وده مننه کوم. له ولسمشر زرداري او کورن 2 اماراتو له دولت او شاهزاده محمد بن زايد ƒ کې يې پاملرنه اغېزناکه وه. د عر له. M هم مننه کوم چې الوتکه يې راته ولې
  • 4. زه ملاله یم | ٨ و کې يې ېر و، په هغې له غم او درده ډکو ور زما د پلار په € ر جا وېد کيا } ډاک ز مې په پاکستان کې مور او پلار وه او j ر فيونا رينول } ه. ډاک ماته خوشالي راک ه، مننه ترې کوم چې د هغې لېستان کې يې هم ماته تسلې راک 5 دلته په ان . ند ک ر فاجعې حقيقت يې راته هم کې د ملکې اليزابېت روغتون کارکوونکي بې جوړې وو. جولي او 5 په بېرمېن او چودري نه يوازې دا چې پالونکې T نرسانو يې له ماسره په مينه چلند کاوه، ب ا … ېر وې. سربېره پر نورو له آ مې وې بلکې ماته د دوو مهربانو خويندو په ه. که چې زما پالنه يې په بهتره لاره وک ې مننه کوم 5 ان چودري هم ه مېرمن 5 ه، همدارن هم زما مسکا بېرته راک ˆ پاتې دې نه وي چې ريچارډ ايرون ه. مې د سر کاسه جوړه ک T آنوين واي ې بلکې له ما او ه اداره ک ه تو 2 يې په D فيونا الکساندر نه يوازې دا چې رسن ي ته لاړ شو. [ وون 2 هم کې 5 و په بېرمېن ه و سره مې يې مرسته وک ‰ ورو لامل وه. D ه ريحانه صادق هم تل زما د آرام 5 همدارن سره مې D م چې له ما او کورن يې مننه وک D اوس غواړم له شيذه شهيد او کورن ه او ان په جوړولو کې ډېره مرسته وک يې مينه لرله. دوی له ما سره د ملالې ار ه د (او مک کنزي) شرکت چې د دې کار په ترسره کولو کې يې د ده 5 همدارن ان په جوړولو ولو هغو کسانو چې د دې ار هم مننه کوم. همدا راز له وک ملات رو 5 ، د مل T ان سمې 5 ه لکه، م ې تو 5 ان ه، په کې يې له ماسره مرسته وک  ر ام Ž ه او له مرسته راسره وک (ii) سپيس ƒ او (i) ال ويسزا } ملتونو سازمان او اي . وک ان يې ملات خه هم مننه کوم چې له دې ار لله ه له جيمي لاندي او ې تو 5 ان سربېره په هغو کسانو چې زما په ياد دي په ې مننه کوم. 5 ان همکارانو يې لوما کروکس هم خه په استفاده ې ورډن براون او د دفتر له کارکوونکو يې چې ماته له پې له i- Vital Voices ii- BeeSpace زه ملاله یم | ٩ ه په لندن کې د 5 او همدارن ت ترتيب ک ې يو خو يواله کچه د زده ک يې په ن ه آفتاب حسن ې تو 5 ان په  قونسل، واجد شمس حس € پاکستان له پخوا مننه کوم. موږ په دې هېواد کې بې وزله وو خو € يلا خان او مېرمن يې اروم ه د 5 ای ولرو همدارن ای شو د اوسېدو له پاره يو ه چې وک هغوی مرسته وک ر چلوونکي هم مننه کوم. له مو  شهيد حس ې مننه کوم چې زما خوبونه يې په 5 ان خه ينالمب } او په پای له کريس مېرمن به له خيبر D کله مې دا فکر نه کاوه چې يوه بهرن ‘ ل. هې واقعيت بدل ک تونخوا يا پاکستان سره دومره مينه ولري او زموږ له هېواد به دومره خبره وي. پ په  او ارزو تحس  ن، جودي کل ه چانس لرو دا چې د کارولينا سا 2 موږ ډېر ه وړاندې و دغه کیسه په سمه تو ه. ېر درنو کسانو له موږ سره مرسته وک و. ک خه هم مننه ک وم چې دا کتاب يې په پوره ري عبدالحی کاک 5 ه مل 2 د پلار له خه هم مننه چې زموږ د اغلي انعام الرحيم 2 مينې سره و ا رزاوه او همدا راز له ه. سيمې د تاريخ په اړه يې ډېره مرسته وک خه يې ان م چې د ملالې له ار کې غواړم له انجلينا جولي مننه وک په دې ل . وک ه ملات ندانه تو ” په سخاو ی [ وون 2 وونکو چې د پلار په نشتوالي کې يې 2 ولو ي له [ وون 2 د خوشال وساته درناوی کوم. ې له امله د لله(ج) شکر اداء کوم چې د شهيده چودري په نوم مېرمن د هغې ور خه ده. کوونکو له ملات D زموږ کور ته راغله، اوس هغه زموږ د کورن و مې خوشال او اتل هم ‰ ې وه او ورو رې او ملات 5 ه مل 2 له منيبې چې تل مې مننه کوم. ملاله يوسفزۍ
  • 5. زه ملاله یم | ١٠ ي چې د M ه پوهې 2 ی، هر بهرنی چې تر اوسه یې د سوات لیدو ته وخت پيداک ولو هغو کسانو چې هلته يې له ومره مېلمه پاله دي. له دې سيمې خلک وونکي، زده کوونکي، 2 وونکې او 2 ه مريم، ې تو 5 ان ې په ماسره مرسته ک خه هم مننه وره کې له احمدشاه او سلطان رم 5 ی او په مين [ وون 2 خوشال رمن طارق روال عابد علي عسکري، ډ ال عاصم بجوا، ډ  ه له ج 5 کوم. همدارن خه چې خپل او د کورنيو خدمتونو د عمومي اړيکو د ډلې مشر او آدم اليک ل مننه کوم. تونه يې زموږ په واک کې راک 2 ياد ه فيونا ې تو 5 ان لېستان کې د ملکې اليزابت روغتون کارکوونکو په 5 په ان j ې. له ډېوې له ما سره بې کچې ډېرې مرستې وک € ر کيا } الکساندر او ډاک ز کې مې له … ا ي j ايونز او په سن  او مارت  ، آرزو تحس  کاډوين، جودي کل ې مننه کوم. له خپل خاوند پائولو او زوی مې لورنزو هم ډېره 5 ان خه ر } ېj اې مننه کوم. يې مننه کوم چې د خپل ژوند کيسه يې زموږ D او په پای کې له ملالې او کورن ه. په واک کې راک ينا لمب } کريس زه ملاله یم | ١١ په اړه د ملالې بنس ۍ ته زموږ د ولو نجونو له خوا ن ۍ د خه زما د ليکلو موخه د ن له دې کتاب ي او M خه بې برخې کې ې له حق رسول و. په ميليونونو نجونې چې د زده ک M غ ه نه شي اخيستی. هيله منه يم زما د ژوند کيسه د } له خپلو استعداد ونو يې يوالو ورسوی شي او خپل تر ن M و خپل غ ولو له پاره الهام راوړونکې شي، ی شي خو زما ماموريت همدلته پای نه مومي. د خپل واک احساس ک نننی ماموريت او په واقعيت کې زموږ د ماموريت د ترسره کولو له پاره لازمه ده چې د و چې و، هغوی ته قدرت ورک ې وک c ه ه و له پاره په جدي تو نجونو د زده ک جوړ T ي. له همدې امله مې ملاله بنس ولنې ته يې بدلون ورک خپل ژوند او . ک ي ۍ بدله ک ولې نجونې او هلکان کولای شي ن باور لري چې T ملاله بنس ه کوي چې دغه موکه د نجونو c ه T يوازې موکې ته اړتیا ده. له همدې امله بنس ه 2 ي چې خپلې وړتياوې په ي، له هغوی سره مرسته وک په اختيار کې ورک ه راتلونکی ولري. 2 ان له پاره او د € ه وپېژ تو ه c و له پاره ه ول له يو بل سره د نجونو د زده ک ای شئ چې له ما سره يو و. وک www.malalafund.org : د ډېرو معلوماتو له پاره
  • 6. زه ملاله یم | ١٢ سريزه ېدم چې په نيمه شپه کې جوړ شو. خو کله مې M زه په داسې يوه هېواد کې وزې تېره وه. M ې ل و وليد، له نيمې ور چې خپل مرګ په خپلو ستر ېدم. هغه ر راونه ‘ ي په لور لاړم چې بېرته هې [ وون 2 خه د تېر کال له کور په حال کې روغتون ته يوړل D2 . وروسته د بېهو ورځ طالبانو بريد راباندې وک ‘ ينې کسان فکر کوي چې بيا به هې خه وويستم. شوم او بيا يې له پاکستان ان لرم. … کله هم هېواد ته رانه شم په داسې حال کې چې زه په بيا راتلو له زړه ا ې چې هر کو D م هر سهار د خپلې پخوان M اوس چې په دې هېواد کې اوسې به يې هم په المارۍ D ي ډال [ وون 2 وخت به مې جامې په غولي پرتې وې او د ې پرانيزم. زه اوس په داسې يوه هېواد کې ژوند کوم ې وې خپلې ستر کې اې کلې دره کې 2 په (i) خه چې د سوات چې له خپل محبوب هېواد او زما له کور ه ساعته لاره ده. [ دی يوازې پن ن لري. يو وا خه په پې له دې سره سره زما هېواد له دې هېواد ې او تودې خه س ولو نلونو په دې هېواد کې هر ډول امکانات شته دي. له نا هم د خلکو له پاره شپه ورځ شته ده. له همدې امله نور اوبه روانې دي او برې ار دی. ل لويديزه برخه کې يو سوات د پاکستان په ش Swat (i) زه ملاله یم | ١٣ وک اړ نه دي راغ ته اړتيا نه لرو، آن تر دې چې د پخلي له پاره هم د تېلو از ډبه واخلي. دا هېواد دومره پرمختللی دی چې آن کولای بازار ته لاړ شي او ې. ل شوي برابر ک شې خواړه تيار او ت کونه چې نقليه وينم او بې پايه س D م، لوړې ودان M سره درې D ک کله چې له ک ه 5 وسيلې په کې د تلو راتلو په حال کې دي، فلزي ميلې او منظم شنه رن کاري. 2 و په وړاندې ه پاکې پلې لارې مې د ستر 5 چمنونه او همدارن ې پرانيزم او يوه لحظه يې د درې په لور اړوم، لوړ او اوار غرونه هغه وخت ستر تې او خوندور سمندرونه خو کله مې 2 وکې يې له واورو ډکې دي، اوارې د چې ول بدن مې داسې یوه خوشالي احساسوي چې په چې سوات را په زړه شي، رو 5 وونکو او مل 2 م هلته مې له ي ته [ وون 2 اړه يې ويلای نه شم. وروسته مې ېنم، داسې ه يې ک 5 ن رې منيبه وينم له 5 ه مل 2 م. هلته زما M ای کې سره يو نه يم راغلې او ‘ ايه هې ي له هغې M ورسره خاندم او خبرې کوم چې فکر کې اوس هم هلته يم. هم کې يم. 5 لېستان په بېرمېن 5 اپه راياد شي چې د ان نا وبر نهمه د سه شنبې ورځ وه چې زما ژوند بدل شو. } د ۲۰۱۲ کال د اک ه ريکشو کې چې ماشينونو يې دود بهر کاوه او هره رېکشه 5 هغه ورځ سهار په رن منظمه ليکه D و نجونې ناستې وې او په خپله همېشن M خه تر شپ و [ کې له پن سرک ته ورسېدو. ˆ و ډک او تن } روانې وې. د حاجي نيکه له خ لوحه نه لرله. ‘ ي هې [ وون 2 د طالبانو له وخته زموږ ۍ وه. دا چې ې ن 5 ان ي ته په سهار کې ننوتل، يوه [ وون 2 زموږ نجونو له پاره ېر چې باد يې د لمر له و په [ کري به مو د ورې امونو به ننوتو، په خېزونو او ه پورته کېدو. شاوخوا يوه بله خوا وړي له سرونو لرې کېدل او په زينو به په بې کارېدل. 2 ايه يو ورونه به له هغه 5 ول پورته به يوه سالون ته رسېدو چې زموږ د ن لاندې غرونو ته به مو چې ž ودل، تر آس يو کې پرې 5 ول خپل بکسونه به مو شا وه منظمې ليکې جوړولې.
  • 7. زه ملاله یم | ١٤ ې: په چيغې ک D يوې نجل يو ته! 5 ول ول مکه ووهلې ويل به مو و پوندې به مو په د پ - لله. وويل: D وروسته به بيا هغې نجل خبردار! ه: بيا به مو تکرار ک - لله. ی و او په دېوال يې په ېدنې مخکې جوړ ک M ی زما تر زې [ وون 2 پلار مې دا ی)لیکلي و. هره ورځ [ وون 2 په غرور سره (خوشال ˆ رن ƒ لا او  ايسته سپ 2 ي د يوه زده کوونکي د زده 5 ول ي ته تلو. د نهم [ وون 2 و بجو M به د سهار په شپ ليسي ژبه کيسه 5 ې موضوعات کيمياوي معادلې، د اردو ژبې آرونه، په ان ک او د وينو د دوران رسم کول « ه د شيطان کار دی بي » ليکنه او نور موضوعات لکه و. رانې شي خو د دې فکر کول } يوالو مو هوډ درلود په راتلونکي کې ډاک 5 ول ډېرو واښ لامل شي ډېر سخت دی. ينو له پاره د ې مې د رو زده ک 5 چې زما او مل و رې لېونتوب او د 5 ي له دروازو له آخوا نه يوازې د مېن [ وون 2 سره له دې د دې ي. چې د طالبانو M اورېدل کې M ار غ 2 وږ نه بلکې د سوات د اصلي ې ‰ و ې ¥ ې حق نه لري. ېر خلک فکر کوي نجونې د زده ک په ی مو د [ وون 2 درلود. د آزموينو مياشت وه، ¦ ه توپ ې له نورو سره يو هغې ور ې په نهو بجو پيل کېده نو له همدې امله زما له پاره ډېر په ز ړه پورې و، نور ور او مؤذن به هم وک ˆ انو بان لازم نه وه له خوبه ژر بيداره شم خو کله به چې چر ه کوله c کولای مې شول نوره هم ويده شم. هغه وخت به مې پلار ه آذان وک ي ويل به يې: ه مې ک وي . w و ويل او له خوبه به يې وي «€ جا » پلار به مې هر وخت راته زه ملاله یم | ١٥ نور هم..... M دی ل ¦ - پلاره خ او مور به مې راغله. هغې به ک T ستنې لاندې پ ان تر ب هغه وخت به مې ويل: ! D - پش بللم. D مور به مې زه پش ه: په همدې وخت کې به مې وخت ته فکر شو او چيغه به مې وک - وای مو رې، ناوخته شو! M ېر دي او يو بل ته همداسې غ و او خويندو په ‰ ول د ورو کې ˆ زموږ په فرهن ولو ي ته راوسته، [ وون 2 ل له پاره ي کوي. کله چې پلار زما مور د لوم وونکو ورېندار ورته وويل: له هغې وروسته په کور کې هم ورېندار ورته وايو. 2 ول سامان مې يو د ويده ې کې وه، د کو ˆ ن ه مې د کور په يوه د خوب کو او يوه المارۍ وو. T کېدو ک په پيسو چې په دره کې مې د سولې راوستو او نجونو د D المارۍ مې د هغې ډال او طلايي D ې وه واخيسته. ډال ې د حق د ترلاسه کولو له پاره ترلاسه ک زده ک ي کې مې د درس په مهال اخيستي وو، د 5 ول ه پلاستيکي جامونه چې په 5 رن له ممتازه زده کوونکې نه شوم، ي وو. زه يوازې دوه المارۍ په پاړکيو کې اې کله ‘ چې هې زما سياله ملکه نور له ما مخکې شوه له هغې وروسته مې هوډ وک ه ونه شي. بيا داسې پې و لاړه شم ي په پ [ وون 2 ېدل چې تر 2 ی مو له کوره ډېر لرې نه و، زما خو [ وون 2 ای په رېکشه کې تلم او له هغې خو د تېر کال راهيسې له نورو نجونو سره يو ه دقيقې وه په لاره کې به بدبويه اوبه [ خوا په بس کې راتلو. دا لاره يوازې پن به ˆ ن ودو د انستيتيوت د لويې لوحې تر تانو د اې ر د وې } بهېدې. د ډاک اپه تان يې تللي و خو نا وونکی را ياداوه چې وې 2 تېرېدو. دې تابلو به زموږ يو انه سره وونکی به دلته راغلی وي او له 2 ته راشنه شول، فکر مې کاوه يې وې به مې وخندل.
  • 8. زه ملاله یم | ١٦ کې به دومره خوشاله نه وم، ˆ ېده، په پلي ت 2 خه مې بس ډېر خو ˆ له پلي ت ن بهايي ž ه د بس له چلوونکي عث 5 و او همدارن ¥ که کولای مې شول له خورل ن بهايي جان په خپلو ž م. عث باله کيسې وک « ورورجان » جان سره چې موږ به ول خندولو. خندوونکو کيسو موږ تل D که چې زموږ کورن خه وېرېده، ˆ ي ته زما له پلي ت [ وون 2 مور مې ونو له 2 وا ل کېده، له همدې امله له دې وروسته په بس کې تلم راتلم. د 2 وا تونه او پيغامونه وو 2 ه ياد ينې هم په ليکلي تو و کې او ‰ پا ينې په ور ډلې کله هم ‘ نه کې وه، خو طالبان هې چې زموږ لاس ته راتلل. مور به تل ماته اندې پسې نه وو راغلي، ما باور لاره چې د طالبانو موخه زما پلار دی، D په يوه نجل که چې پلار مې تل د دوی په ضد خبرې کولې. زاهد خان چې د پلار مې ه ته د تلو په وخت [ په مياشت کې لمان T س ری او يو مبارز و د ا 5 صميمي مل ولو خپلوانو پلار ته ويل چې له کې حمله پرې وشوه، له هغې وروسته به مې ي. دوی به ويل: ان سره پام وک ي. ه ک ل تاسې په ن - پام دې اوسه چې کېدای شي دا اډي راتلل ه کې و چې هلته د هر ډول ه او وړه کو 5 کور مو په داسې يوه تن کته شم، له يوې 2 ي به چې را رسېدم بايد چې له بس [ وون 2 و، له € ناشو وک و زينو پورته تلم. ما فکر کاوه که اوسپنيزې دروازې تېره شم او بيا به له ي په همدې زینو کې به وي. ډېر فکر به مې کاوه چې که کوم حمله راباندې وک ي. هغه ترورېست حمله راباندې کوي نو په همدې زينو کې به ډزې راباندې وک يم. فکر مې 2 ون به ه غبر ه وشي مهال به مې فکر کاوه چې که داسې پې خو فکر ته مې راتلل چې بيا به زما w کاوه چې بايد بوټ مې وباسم او پرې ويې و ه به دا وي ورته ووايم: 2 ه فرق وي نو n او د هغې تر من ی مې خبرو ته غوږ ونيسه. دا سم کار نه دی او زه مو ه خو لوم ه ک - راشه ما م ي ته لاړې شي. [ وون 2 ولې نجونې منه نه يم.... يوازې غواړم چې 2 دو ې منيبې ته وويل. ¥ ول فکرونه خپلې خورل هغه وخت مې دا زه ملاله یم | ١٧ ي [ وون 2 € ه کې اوسېدو او د لوم زه او منيبه د ماشومتوب له وخته په يوه کو بيبر سندرې، د لېوه  ه لرل لکه د جاست ري و. ما او هغې هر 5 له وخته سره مل ونه چې له يو بل سره … ولو بهترين کر ې فلمونه او د پوستکي د نرمولو تر او مې D ېدل چې د موډ طراحه شي خو پوهېده چې کورن 2 به مو شريکول. د هغې خو ي. هر چاته به يې ويل، هيله لري په کله هم د دې کار اجازه ورنه ک ‘ به يې هې ره شي. ما هم دوی ته خپل فکر ووايه ويل مې چې بايد } راتلونکي کې يوه ډاک ه و نه ساتله. } کله هم پ ‘ يوه مخترع يا هم سياستواله شم دا نظريه مې هې منيبې ته مې وويل: پسې نه دي راغلي. D کله هم په يوه نجل ‘ نه مه کوه... طالبان هې - اندې ل. نجونې چې ې ک j ولو د زينو په لوري من واورېدل شو، M کله چې د بس غ ي را ووتې او په بس کې کېناستې. زموږ د [ وون 2 ي و له ک T مخونه يې پ يې لرلې دوې D ر و چې درې اوږدې چوک ډوله مو (i) ون اېس ي بس، يو [ وون 2 وونکې به 2 کې وه، شل زده کوونکې او درې n اډي په من و ته او يوه هم د j ن دولې. M يې لې يو زده 5 ول و } ي ته مې منيبه او بلې خواته مې د ˆ ن ې خواته چې ¥ زه کي کوونکې شازيه رمضان په داسې حال کې چې د آزموينې دوسيې مو په لاسونو او ي و، کېناستو. و سره اې بکسونه مو له پ اډي د ننه هوا توده او نېولې وه. يوازې وړاندې د هندوکش لوړ غرونه و چې د هنداره نه لرله يوازې د واړو خواوو ته يې ‘ اډي مو هې کارېده. 2 په مخ يې واوره و چې او په خاورو کک ولي و، پلاستيکونه دومره زې ډبل پلاستيکونه پرې ه مو چې ليدل لمر و، لمر په دوړو او کاره کېده. يوازې 2 بهر نه ترې ‘ هې ې خورولې. 5 ېر خپلې وړان ه لامبو وهونکي په 5 رن خاورو کې د يوه لوی زې ي لور 2 خه په سرک له اصلي سرک D اډی د پوځ د تلاش په ياد مې دي چې ي. ه مې په ياد نه را مکې تېر شو. خو نور له T ېد، د کرک ر ته و (i) Toyota Townace truck
  • 9. زه ملاله یم | ١٨ ای ي او له ما سره يو M اډي کې مې په پلار ډزې کې خيال مې کاوه چې په کې زما په پلار پسې n ي، وروسته نارينه وينم چې د دوی په من M ويشتل کې ي. ر محمد خان ¦ ی حاکم او د اقتصاد د وزير ش اډی ودرېد. د سوات لوم اپه نا لور ته مو هم يوه ¬ ي لور ته وه او کي 2 ل شوې وه زموږ 2 و پو 2 مقبره چې په و ن درلود. ه کم دوه سوه متره وا خه D کارخانه وه. موږ د پوځ له تلاش وان سره د دې چې زموږ مخامخ سم نه مالومېده، خو يوه د لويې ږيرې لرونکي اډی درولی و. جامې يې اغوستې وې زموږ ˆ انه رن 2 چې رو تل: 2 زموږ له چلوونکي يې وپو اډی دی؟ ي [ وون 2 دا د خوشال که تنه ده 2 ومره بې عقله پو چې دا انه سره فکر وک ن بهايي جان له ž عث : واب يې ورک ي نوم ليکل شوی دی. [ وون 2 اډي د چې په - هوکې. تل: 2 لي وپو هغې دويم د زده کوونکو په اړه معلومات غواړم. ن بهايي جان وويل: ž عث بايد دفتر ته لاړ شو. ي. M اډي شاته نژدې کې د ­ د دوی د خبرو په وخت کې يو د سپينو جامو منيبې وویل: ي. ورئ هاغه خبريال دی غواړي له موږ سره مرکه وک - و ې د حق د اخيستو هلته ډېر وخت کېدل چې له پلار سره مې د نجونو د زده ک ي خبرې کولې، تل يې موږ غلي کېدو ته اړ ک 2 له پاره د طالبانو په ضد چې غو ډېری خبریالان آن بهرنيان به ماته راتلل. خو هغوی يوه هم له دې کسانو سره ورته والی نه لاره. ې وه، خوله او پوزه يې په په سر ک D وکې لرونکې خول هغې کس يوه د تېرې زه ملاله یم | ١٩ اډي لي و، داسې و لکه ساړه يې چې شوی وي. وروسته د 2 ل پو ž يوه دس ه: تنه يې وک 2 شاته راغئ له ماسره نژدې کېناست او پو وک ده؟ - ملاله ولې غلې وې خو ډېرو نجونو ماته کتل. ی. ک T وم چې مخ مې نه و پ D نجل D زه يوازين ه [ را وويستې، زه هم پ وهه شوم چې وسله يې پن D وروسته هغې ا و وه تورې مرم ت تپانچه وه. لوې ې. نجونو چېغې ک ی و. کˆ ين منيبې ويل چې هغه وخت مې د هغې لاس ېد او 5 ه ول ی ډز په ستر ې. لوم لې ډزې وک و مې ويل چې هغې درې ¥ خورل و ې اوږې مې ووت. په داسې حال کې په منيبه ور پرېوتم چې له ستر ¥ له کي مې وينې روانې وې. لاس ¬ د شازيې کي D ېدې. يوې مرم 5 په نجونو ول ˆ ن زما تر D دوه نورې مرم په (i) ې غاړې تېره شوې وه او د کاينات رياض ¥ يې له کي D ی و، بله مرم پي ک ېدلې وه. 5 ل T ي م 2 دېده. M رو راته وويل، د حمله کوونکي لاس د ډزو په وخت کې رې 5 وروسته مې مل لې تان او د منيبې جامې په وينو ل کله چې روغتون ته ورسېدم زما اوږده وې وې. وک ده؟ ملاله زه ملاله يم او دا مې کیسه ده. i- Kainat Riaz
  • 10. زه ملاله یم | ٢٠ پرکی ی لوم ولو راشې سوری سوری په آواز دې رامه شه مينه د بې نن ي پيداکې يوه نجل من شول او پلار ته مې يې ت اندې ېدم، کليوال زما په پيداي M کله چې زه وزې ه. هم مبارکي ور نه ک ک واهه پيداشوم. موږ يو کې چې و ر وستي ستوري ستر زه د سهار په لوم و. ¥ ه ه د خیر او برکت ن ن ˆ تانه دغه د سهار د وروستي ستوري د ستر پ قابلې له پاره پيسې نه لرلې، نو له D پلار مې د ر وغتون د درملنې او يا هم کورن ی اولاد مې ه. د مور او پلار لوم يانو مرسته وک j اون همدې امله مې له مور سره ېدم چې چيغې او لغتې مې وهلې. M پيداشوی و خو زه په داسې حال کې وزې م وپک يې د هلکانو د پيداکېدو په وخت کې يم چې D زه د داسې يوه هېواد نجل و [2 ي دلته د M ې} اور اخلي په داسې حال کې چې نجونې تر پردې لاندې پ دنده د اولادونو روزنه او اخلی پخلی دی. D يوازين ورځ وي. د پلار د ترور D د پيداکېدو ورځ د پرېشان D تنو له پاره د نجل د ډېرو پ ېدو مبارکي يې M زوی مې، جهان شېرخان يوسفزی، يوازينی کس و چې زما د زې بر لويه ې وې. هغې د خپل ک D ه پيسې هم ډال ې وه او آن ماته يې يو ورک نيکه به يوازې زموږ د € انه سره راوړې وه، دلوخېل يوسف زي. زما پلار شجره له ‘ تنو نارينه و ته هې ودله. پلار مې ضيا ءالدين د پ 2 نارينه نيکونو شجره موږ ته ه را واخيسته تر خپل نوم يې د نبات په اوبو يوه ‰ ورته نه دی. هغې د شجرې پا .« ملاله » : له او په پای کې يې وليکل ۍ وک ک زه ملاله یم | ٢١ ان شوی و وخندل. خو پلار مې يې په کيسه کې نه ¦ د هغې د ترور زوی چې ح  و ته کتلي و، راباندې م ېدو وروسته مې يې چې ستر M شو. پلار مې وايي له زې شوی و. هغه وخت يې خلکو ته ويلي و: لري. ¦ له نورو سره ډېر توپ D م دغه نجل M - زه پوهې و کې وچه مېوه، 5 تي و چې زما په زان 2 رو او خپلوانو غو 5 هغې له خپلو مل يني او پيسې واچوي، هغه کار چې موږ يې يوازې د هلکانو له پاره کوو. ¦ ش خه واخيستل شو. (د افغانستان اتلې مېرمن) له نوم D زما نوم د ميوندۍ ملال ي، M تانه قومونه په افغانستان او پاکستان کې وېشل شوي دي. موږ کلونه کې پ وي. c ه چلند ته ه 2 له قانون سره ژوند کوو چې له مېلمنو سره مو (i)D تونول د پ دی. « ناموس » ت2 ه ارز 2 ولو وي. په دې قانون کې تر c ه تون نارينه له وېرې ده، شرم او خجالت پ ° ه بې عز ولو بد تون ته تر يوه پ سره مخ کوي. «. ت نه لري 2 بې عزته دنيا ارز » : تانه وايي پ من ته هم 2 ه چې خپل دو ه يو، په داسې تو 5 موږ تل له يو بل سره په ج ي د هغوی په وړاندې له مکه تېری وک وک زموږ په ترور زی وايو. خو که بل ي. M له کيسې سره لويې D د اتلول D تانه د ملال و. پ M ای کې يو بل سره يو رېزانو په وړاندې دفاع ته 5 هغې په ۱۸۸۰ م کال کې د افغانستان پوځ د ان اوه. c وه تو کې يو کوچنی 2 و د [ د کندهار په ميوند کې چې د کندهار په لويدي D ملال ته هم پوره نه وه D وان ار دی، د يوه شپانه لور وه. هغه وخت چې دا نوې 2 تل يې په راتلونکي کې واده ورسره 2 رسېدلې، پلار يې او هغه کس چې غو خه د هېواد د دفاع رېزانو 5 کې و چې له ان n ونو کسان په من ي، د هغو زر وک ر ته ې ډ 5 ېر د ج د کلي د نورو مېرمنو په D ه بوخت و. ملال 5 له پاره په ج (i) بر او عزت ساتنه ده. # ، % تنو کې د اساسي قانون حکم لري، موضوع يې ډېره د کورن 2 په پ
  • 11. زه ملاله یم | ٢٢ ي. ي او اوبه ورک پيانو درملنه وک لاړه چې د ک ری د  خپل سپ D غ وړونکی شهيد شو، ملال ¦ واکونو ب کله چې د افغان ه: او سرتېرو ته يې چيغه ک ېر پورته ک غ په ¦ ب که په ميوند کې شهيد نه شوې ته دې ساتينه D5 و لاليه بې نن M خداي او خبرو يې افغان سرتېري D ه کې شهيده شوه خو اتلول 5 په دې ج D ملال چې د برېتانيا په تاريخ ه ويجاړ ک ه تو ول. هغوی يو پل په بشپ c ې ته وه 5 ج ولو لويه او بده ماتې وه. افغانان له دې امله چې کې دا د دوی له پاره تر ډېر ت جوړ ک 2 وروستي پادشاه يې په کابل کې د ميوند د بريا له پاره يو ياد وياړي او د غرور احساس کوي. ه پېژنو او قدرت د يوه سمبول په تو D د اتلول D تانه ملال په حقيقت کې موږ پ ي جوړ شوي دي. [ وون 2 چې په افغانستان کې يې په نوم ډېر و، ملاله نوم چې پلار مې € او کليوال روحا w خو نيکه مې چې يو مذهبي عا نې په معنی دی. ، هغه ويل دا نوم د غم او اندې ود خوښ نه ک راباندې کې ور د پېژندل شوي شاعر رحمت شاه سايل په ماشومتوب کې به مې پلار د پې يو شعر هر وخت راته وايه. هغه شعر په دې سره پای مومي: ، D آه د ميوند ملال » تانه د وياړ په سندره پوه شي، ل بيا راپورته شه چې پ يو ستا شاعرانه کلمې دنيا بدلوي، «! ل بيا راپورته شه هيله کوم، يو کيسه ورته کوله. ما به د D وک به چې زموږ کور ته راتلل، پلار به مې د ملال هر دې کيسې له اورېدو او هغو سندرو چې پلار به مې يې په اړه ويلې خوند اخيست. کلې سيمه کې ژوند کاوه. زموږ دره، د سوات دره، د غرونو 2 ۍ په ډېره موږ د ن زه ملاله یم | ٢٣ ي. کله چې درې ته M کلې رودونه بهې 2 قلمرو دی چې هلته آبشارونه او €ž آس ننوزئ يوه لوحه وينئ چې پرې ليکلي دي: « ه راغلئ 2 جنت ته » مکې په خپلسرو شنو په نوم پېژنده. د سوات « باغ » کلونه وړاندې يې سوات د ل شوې دي، د خوندورو مېوو باغونه، د زم ر ودو کانونه او سيندونه 2 لونو پو شوو په نوم خوند ور سره خال لرونکي کبان لري. د سوات ډېری خلک « قزل آلا » يې د په ن وم سره يادوي، آن تر دې چې د پاکستان د « سويس n لويدي » سوات د D ه وال خپلې رخصت 5 ۍ ننداره هم همدلته وشوه. د پاکستان پان (سکي) لوم کلو منظرو او د صوفي له 2 ای له پاکې او زړه وړونکې هوا، دلته تېروي . د دې ه ډېری بهرنيان په 5 خه خوند اخلي. همدارن ا له جشنونو c موسيقي او ن رېزانو 5 ي. آن تر دې چې د ان له پاره دلته را D رېزان د رخصت 5 ه ان ې تو 5 ان ي حاکم له کې چې د سوات د لوم D‰ ملکه هم درې ته راغلې او په سپينه ما و جوړه شوې اوسېدلې ده. ‰ خوا د تاج محل د مرمرو له کا يوه برخه (i) تونخوا لی تاريخ لري چې اوس د خيبر پ سوات تر يو کس پورې ت ده. له همدې امله د پاکستان له نورو سيمو بېل پاتې شوی دی. سوات په پخوا يو ايالت و. د D ارونو چترال او دير سره د پادشاه 2 يو j اون وخت کې له دوو ر په وخت کې هم سره له دې چې زموږ پادشاهانو له برېتانيا سره وفا لرله ž استع . مکه حکومت وک خو خپله يې په دې کله چې برېتانيا په ۱۹۴۷ م کال کې هندوستان ووېشه. د نوي او خپلواک روپيه وه خو D ودل شو. د دې هېواد دوديزه پيسه پاکستان کې T پاکستان بنس ي. والي عدالت سياست کې لاسوهنه وک € دولت يوازې کولای شول په بهر خه ه له خلکو 5 کې يې سوله را وسته، هغې همدارن n او د قبايلو په من پلی ک يو د جوړولو له پاره ماليه اخيسته. [ وون 2 په سلو کې لس د سرکونو، روغتونونو او ن درلود خو داسې خه سل ميله وا موږ د پاکستان له پلازمېنې اسلام آباد (i) Khyber Pashtonkhwa
  • 12. زه ملاله یم | ٢٤ ه [ ه کم پن په لاره j کارېده چې په يوه بل هېواد کې يو. دغې سفر به د ملکن 2 ساعته لاره وهله. چې کلونه وړاندې به زموږ نيکونو د سعيدلله په نوم د يوه واعظ ونو کې د 5 ن رېزانو به لېونی دروېش باله، د هغې غرونو په 5 په رهبرۍ چې ان رېزانو په وړاندې مبارزه کوله. د هغوی له ډلې يو هم ويسنتون چرچيل و چې 5 ان وکې ته د هغې غرونو په اړه يې يو کتاب وليکه او موږ اوس هم د غرونو يوې ونبذه هم ليدل کېده ه 5 رن  چرچيل وايو. د د رې په پای کې يوه د زيارت ش ي، پيسې ورته M ه ورسې چې خلک د مننې او دا چې خپل مقصد ته په سالمه تو اچولې. وک هم اسلام آباد ته نه و تللي. مخکې تر دې چې ناوړه c زموږ له خپلوانو هې ېر ډېری خلک تر سوات نه و وتلي. ې وشي، زما د مور په پې ار دی اوسېدو. هغه وړه سيمه 2 و ره کې چې د درې يوازينی پراخه 5 موږ په مېن ه وخت وروسته، ه چې ه وک j و رې ته ک 5 وه خو ډېرو خلکو له کليوالو سيمو مېن لونه، پوهنتون، د و هو ار 2 ار ترې جوړ شو. دغې 2 ل } ډېر نفوسه او چ لدوزيو لرونکی مکه او د لوړ بيو ډبرو او دوديزو سنتي ي لوبو د ميدان سپور لو په [ وړو او خ c بهېدونکې اوبه چې د پلاستيکي ک n و. د شنو چمنونو تر من ˆ ن ۍ تر j ار کې بهېدې. دغه رود د ماهور د غون 2 لې شوې وې په } واسطه چ ي او M اره بهر بهې 2 ېر يا هم د سوات د رود غوندې چې له د نورو رودونو په ې او پاکې نه ‰ کلې، ر 2 تېروي D هلته خلک خوندور کبان نيسي او خپلې رخصت دي. د » يا هم « بتکره » ای ته لکده کې چې په پخوا وختونو کې دې زموږ کور په کې له اسرارو ˆ ن نوم اخیستل کېده، و. زموږ د کور په « ای بودايي بوتانو ولو والې وې چې د زمري مجسمې، ماتې پايې، له سر پرته بدنونه، تر j ډکې کن ونو ډبرينې چ ترۍ هم ليدل کېدې. 5 انوونکې دا وه چې هلته په سل ¦ ح تېد خه وت ۍ کې کله چې سلطان محمود غزنوي له افغانستان په نولسمه پې ند شو. خو تر ر او زموږ د سيمې حاکم شو، زموږ په سيمه کې د اسلام دين را زه ملاله یم | ٢٥ هغې وړاندې د سوات سيمه د بودايانو تر واک لاندې وه. ۍ کې دې سيمې ته ننوتل او پادشاهانو يې په دره کې ه پې … بودايان په دو . چيني کشف کوونکو د بودايي صامعې په اړه چې د ه سوه کاله حکومت وک [ پن چې په دره کې به M ونو غ 5 کې وه او د معبدونو د زن ˆ ن سوات د رودخانې په ازې کولې ليکلي دي: 5 يې ان ه تللي خو د سوات په هر [ ايونه له من ي دغه عبادت M سره له دې چې کلونه کې به ووينئ. موږ به € کې قدم ږدئ د دوی پاتې شو n لونو په من ای کې چې د کې چې هلته به يو چاغ بودا په يوه ونه په n د ډبرينو ډبر توږلو (کندنکاريو) په من وڼ قدم واهه. د بودا د خدای په اړه ډېرې اد 2 و ناست و په نېک لورو پ له پاره D کيسې شته دي. وايي هغه به په دې دره کې د واکمنې سولې او آرام خ شوي دي. 2 راته او پاتې نور يې په دره کې په يوه لويه هديره کې ای و. ه 2 ولو او پیداکولو د لوبې له پاره } و پ والې د ستر j د بتک رې کن نو له پاره درې ته راغلل، ې آثار پېژندونکي د يو ل € پخوا € کله چې بهر کلي زیارتونه چې بودايي 2 ونبذ لرونکي ه چې په تېرو زمانو کې نده يې ک ر ېدل په دې سيمه کې و. پاچاهان به په کې خ ندوي چې ر ه ه تو 2 په نوم شعر ليکلی او په « بتکرې عتيقې » پلار مې د کې وي. هغه ˆ ن ه ډول کولای شي د يو بل په ای مسجد او عبادت ليکي: ي، M خه د حق چيغه پورته کې کله چې له منارو » ي، بودا م وسکا ک «. يM لي سره پيوسته کې ونه دويم ¦[ او د تاريخ مات شوي زن کار له پاره 2 موږ د هندوکش د غرونو چې هلته به نارينه د غرنيو وزو او خرسانو د ه خوا کې يې اوار او ¥ کې ژوند کاوه. کور مو يو پوړ و. په کي ˆ ن ۍ په تلل، د ل پراخه بام ته زينې پورته شوې وې چې هلته به موږ ساعت تېري کوله، زموږ د رو سره 5 ای و. د لمر لوېدو په وخت کې به مې پلار له خپلو مل ساعت تېرۍ
  • 13. زه ملاله یم | ٢٦ لو او بحث به يې کاوه. کله به زه هم هلته په بام کېناستم، د هغې هلته چای خه به پو رته کېده او د شپې ي له دودکش [ دود ننداره به مې کوله چې د پخلن کلي آواز ته به مې غوږ نيوه. 2 د چرچرکو و، انارو او آلو له مېوو ډکه وه چې ډېر خواږه او خوندور دي. ¦[ زموږ سيمه د ان ور او نورې تازه مېوې شته وې. يوه د آلو د مېوې 5 زموږ په خپل باغ کې هم ان کې وه. د مرغانو آن طوطيانو 5 په ان ˆ ن ډېره خوندوره ميوه لرونکې ونه مو د کارېده چې زموږ او مرغانو به د آلو په 2 ېده داسې 2 به هم هغه ونه ډېره خو خوړلو سيالي وه. ار له پاره کېناستې. j ې د بن [2 ه) وه چې هلته به j د کور شاته مو يو ص وفه (برن ه پوهېدو. له همدې امله به مې مور ډېر خواړه 2 تينې معنا 2 موږ د لوږې په ر ومره خواړه پخول او له بې وزلو سره به يې مرسته کوله. هغه وخت به چې هر پې په نوم يو ډول شعر تو کې د پاتې کېدل مور به مرغانو ته اچول. موږ په پ په به يې زمزمه لرو چې دوه مصرعې وي، مور به چې مرغانو ته خواړه اچول يوه کوله: د باغ کوترې مو مه وژنه ي مينه ې نورې نه را ه ک که يوه م زه به چې په بام کېناستم او د لوړو غرونو په ليدو به مې خيالونه جوړول خوند ولو لوړ يې هرمي ډوله الوم غر دی چې زموږ له پاره مې ترې اخیست. تر و شاوخوا نيولې [ لی غر بلل کېده او دومره لوړ دی چې هر وخت يې ورې c سپې لی وي. 2 وي. دا غر آن په اوړي کې هم په واورو پ و ه ډول راغلي و. له مېلاد ل چې سوات ته بودايان ي کې زده ک [ وون 2 موږ په يانو او فيلونو سره د ونو پو خه ۲۳۰ کاله وړاندې لوی سکندر له زر افغانستان او بيا د هند له لارې درې ته ننوتی و. د سوات خلک هم په دې باور و چې خدای(ج) به د الوم غره د لوړوالي له امله دوی وساتني له همدې امله هلته زه ملاله یم | ٢٧ ه چې ي زينه يې جوړه ک واکمن مشر و يوه د لر لاړل خو سکندر هم چې وکې ته ورسوي. ې ويشتونکي پرې د غره M تي ته کتل. په مني کې به ¦ لورو فصلونو توپ ما به د بام له لوړې برخې د غره د لې وې. د یخ 2 ولې برخې په واورو پو ساړه بادونه ترې الوتل په ژمي کې يې ېدلې وې. په ژمي کې مو سيالي کوله، د واورې ېر را ې به د تورو په و ې په لاس وکاروو. سوات به په و ه مو کوله چې د واورې c ی به مو جوړاوه، ه س کې 5 به د کور په ان D لونو غو نيولی و. د سرو ˆ رن  ول ش پسرلي کې ورکاوه او باد به د شولو (د وريجو ˆ ايسته رن 2 ه ته به يې راپورته شوې. هر ېدلې يم، کېدای M په موسم کې زې ƒ انه سره را ووړ. زه د دو ي) تند بوی له بو ورې 5 ي، سره د دې چې د مېن M ې2 شي همدا دليل وي چې دا موسم مې خو لې په کې اچوي بد بويه دي. [ اوړی ډېر تود او وچ وي او اوبه يې چې خلک خ ري يې 5 ډېره بې وزله وه. زما پلار او يوه مل D ېدو په وخت کې زموږ کورن M زما د زې ي ته [ وون 2 ی و. موږ په يوه زاړه کور کې چې ی جوړ ک [ وون 2 نی خپل لوم ه ې يې لرلې ژوند کاوه. زه مې له مور او پلار سره په يوه کو مخامخ و او دوه کو م او ž ې وه. موږ آن ح ې ک 5 ان ه مو مېلمنو ته کې وېده کېدم. بله کو يو په اور پخلی مکه په يوه نغري کې د لر ی هم نه درلود. مور مې په [ پخلن لې. کور کې به مو هر [ ي په مخه کې په نل وين [ وون 2 کاوه، جامې به مو د ˆ تنو د فرهن نه راتلل، مېلمه پالنه د پ ž ه وه له کليو به ډېر مېل ‰ و ه ¥ وخت مهمه برخه ده. زما له پيداکېدو د وه کاله وروسته زما ور ور خوشال پيداشو. دا چې موږ تر اوسه ي د [ و ون 2 ت نه درلود هغه هم په کور کې پيداشو. پلار مې د 5 هم د روغتون ل تانه شاعر ود. دغه نوم د يوه مبارز پ نوم د اغېزې له امله خوشال نوم پرې کې نوم و. مور مې د يوه زوی پيداکېدو ته هيله لرله، نه يې « ک} خوشاله خان خ » ي. زما له نظره ه ک } ېدو سره خپله خوشالي پ M شوای کولای د خوشال په زې ر او وړوکی و خو د مور له 5 خوشال يوه نی ته ورته داسې لکه چې باد يې وهي ډن
  • 14. زه ملاله یم | ٢٨ تل مور به ورته 2 ه به چې خوشال غو نظره مې ډېر مينه ناک و. پوهېدم هر ت. زموږ سيمه ييز چای له شيدو، بورې او 2 پيداکول. هغې به هر وخت چای غو ي. M خه جوړې هېل و واخلي، کله چې زه پيداشوې وم 5 مور مې هوډ درلود چې هغې ته يوه نوې زان و چې 5 ينه زان که يې ماته يوه زړه لر پلار مې يې د اخيستو توان نه درلود. نو ، ويې يانو راوړې وه. خو پلار مې مخالفت وک j اون له کارول شوې وه له ډېر ويل: و مناسبه ده. 5 و کې لويه شوه، خوشال ته همدا زان 5 ملاله په همدې زان انه او 2 ېر رو چې د سويې په « اتل » ه کاله وروسته مې بل ورور [ ه باندې پن ېد. هغه وخت مې پلار ويل چې موږ اوس يوه M ې يې لرلې وزې ونکې ستر } پل اووه او آته D يو په داسې حال کې چې په سوات کې ډېری کورن D ه کورن بشپ کاري. 2 ډېره وړه D اولادونه لري هلته د دريو اولادونو کورن خه دوه کاله وړوکی و خو هر ما به تل له خوشال سره لوبې کولې، هغه له ما ې کولې. هغه به هر وخت مور او ما به پلار ته شکايت کاوه. هغه وخت به مو شخ به ويل: ه شوه؟ € - جا D ېر د کاذبو مفصلونو لرونکې يم او کولای شم په آسان زه هم د خپل پلار په باسي M و پوندې مې د تلو په وخت غ م. د پ وتې شا خوا ته قات ک سره خپلې ي. M لامل کې D چې د نورو د نا آرام دی چې د نورو نارينه وو په  ايسته ده پلار مې دومره پرې م 2 مور مې ډېره ی داسې چې فکر کوي مور کله يې هم په هغې لاس نه دی پورته ک ‘ خلاف هې دی يعنې دا چې تور «D تور پېک » ده. د مور نوم مې D لدان مې يوه ماتېدونکې تان يې قهوه يي دي. نيکه مې جانسر خان دا ته لري، سره له دې چې وې وې ی و. ېدو مخکې چې له راډيو يې اورېدلی و خوښ ک M نوم زما د مور تر زې سوسن ته ورته  چې سپ ˆ هم د هغې په رن ˆ هیله مې لرله چې زما د مخ رن زه ملاله یم | ٢٩ ترکيب، پلنه پوزه او ˆ رن او زې  ې مې هم شنې وای. خو د ش دی او ستر اث اخيستې. زموږ په کور کې هر کس يو ¦ ې مې له پلاره په م قهوه يي ستر D ويله، د کورن D مستعار نوم لري. سره د دې چې په کور کې به مور ماته پيش کاوه. زه ډېر شوخ طبیعت لرم نو M و به ماته لاچي چې د هېل مانا لري غ ينو غ ه موږ يو بل 5 پوستی ورته وايم او همدارن  لري سپ ˆ رن  هغه کسان چې سپ ايسته دادا) باله. 2 وکو نه د صفت متضاده کلمه وايو. په کور کې مو پلار ( د له تل: 2 لور کلنه وم له پلاره مې وپو او ډېر M هغه وخت چې ل لرئ؟ ˆ - پلاره تاسې کوم رن واب کې وويل: هغه په هم تور... M ... او ل  سپ M م، ل M - نه پوهې ما وويل: لکه د شيدو چای! هغه وخت پلار په زوره وخندل. تې ته به تلو 2 وان و، د خپل تور پوستکي له امله به شرمېده، د پلار مې چې ي، هغه فکر کاوه چې په دې سره به يې [ ې په شيدو ومين ان د مې چې شي. خو کله چې زما له مور سره واده کوي د خپل پوست توروالي  پوست سپ ي. زما د م ور مينه د هغې په نفس باور M ت نه ورکوي او نه پرې شرمې 2 ته ارز ډېروي. ي خو زما د مور او پلار M اکل کې ول ودونه د کورنيو له خوا ولنه کې زموږ په ل چې د دوی د پېژندنې کيسه اورم ورسره تازه واده په مينه پيل شوی و. هر لې په نوم د سوات د لوړې درې د يوه 5 ي او خوند ترې اخلم. هغوی د شن M کې کلي اوسېدونکي و. پلار به مې چې کله د ترور (عمه) کور ته تلو چې زما د مور ندول ر ۍ وه ورسره پېژندلي يې و. زموږ په دود کې د داسې احساساتو j اون ه خو هغه په لوست نه پوهېده. M منعه دي. پلار به مې مور ته شعر لې مور مې وايي:
  • 15. زه ملاله یم | ٣٠ ېده. 2 - زما د هغه فکر خو پلار مې بيا په خندا وايي: وم.  کلا م 2 - زه يې په يوه ډېره مهمه مسئله وه چې هغه د نیکه مخالفت و. کله مې چې n د دوی تر من ه وخت خو له ونه ک يوه يې هم ملات ‘ ه، هې نده ک ر پلار خپله مينه ه. دا د واده M او د هغې کور ته يې يو کس ور ولې وروسته يې پلار راضي ک . تنو يو دود دی. خو ملک جانسر خان مخالفت وک تلو له پاره د پ 2 غو وک ل بيا هم چې يو ی دی، خپل پلار يې اړ ک ېله س دا چې پلار مې سر ي. د جانسر خان حجره به په سياسي مسايلو د خبرو له پاره د خلکو د M ور ولې ای و چې پلار به مې هم برخه په کې اخیسته. له همدې امله دوی ولېدو ه. ه وک دواړو يو بل پېژندل خو له نهو مياشتو وروسته يې هوک ې او نفوذ لرونکي نارينه لري. [2 خه ده چې پياوړې D مور مې له هغې کورن ه شوې وه. مشر زوی يې جانسر خان چې د نهو j نيا يې خپلو وړو زامنو ته کون له امله بندي شوی و. نيا D من 2 سره د قبيلوي دو D کلونو په عمر و، له يوې کورن ت ميله پلې تللې لوې خه د هغه د خلاصېدو له پاره په غرونو کې مې له بند خه مرسته وغواړي. زه هم فکر کوم چې زموږ مور به D ايه کورن j و له يوې ب وه ي. سره د دې چې هغه نه شي کولای ليک هم زموږ له پاره همداسې کار وک ه په اړه مشوره ورسره کوي. مور مې پلار ي خو بيا مې هم پلار د هر لوست وک وک تيا دوست دی او 2 وک يې په ر ته لاس ورکوي، مشوره ورسره کوي چې تانه داسې چلند نه کوي دوی مې نه دی. پلار مې يې هم خبره مني. ډېری پ «! ې هم هيله کوي [2 هغه يې له خپلې » : و په ډول يادوي وايي j پلار د ملن يو او هر وخت په خوله م وسکا لرو. D موږ خوشاله کورن نه قضا کوي سره له دې چې n ه وخته لمون [ مور مې دينداره ده په ورځ کې پن ا په دې نه j ي. هغه که چې هلته يوازې نارينه مسجد ته نه شي تلای لونو ايسته کولو لپاره په 2 ان د وي خو د 2 وي چې خدای(ج) يې نه خو 2 خو زه ملاله یم | ٣١ ي. M ې2 او لاس بند اچول يې ډېر خو D جو ړې جامې، د سرو زرو غاړک زه مې پلار ته ډېره ورته يم له جامو او جواهراتو سره ډېره مينه نه لرم، په بازار کې ې کوي خو کله کله مې زړه غواړي په بندو دروازو کې له خپلو ېدل مې ست ر م. M ېj و سره و ¥ خورل ي او [ وون 2 موږ ماشومانو به ډېر وخت له مور سره تېراوه. پلار به مو ډېر وخت په ه کوله نه يوازې همغه سيمه بلکې دره هم c ولنه کې بوخت و. هغې تل ه ƒ اد موږ ته يو هوسا او آرام T ې او خپلې انر ژۍ په م . هغې د خپلې زده ک ° وسا چې له همدې امله خلو وپېژانده. ژوند برابر ک ر به مې چې د پلار د ليدو له پاره 5 خلکو به يې له وينا خوند اخيست او هر مازي نه راتلل زه به ډېره خوشاله کېدم. موږ به تر يوه پلاستيکي سترخان چاپېره ž مېل ي لاس (چې زموږ 2 ولېدو. هغه وخت به مو په ودل چې مور به خواړه پرې کې ه کلوله کوله او بيا به مو خوړله. 2 دود دی) وريجي او غو ا ته به مو په دېوال ‰ ا ته به کېناستو، ر ‰ راغ ر کله به چې هوا تياره شوه د تېلو د ل کېدې. په کارېدې چې غوماشې به پرې ش 2 ېر ا په j ېرې د د نيم بدن ونه ډېر اورېدل کېدل زه به ډېر وخت M نا غ اوړي کې به هر وخت د باران د برې و پرته وم. j ون د پلار په تنو ې وم. موږ ته به يې قبيله يي، د روحانيونو او پ زه مې د پلار خبرو جذب ک به يې موږ ته شعرونه ويل او M و کیسې کولې او په زړه وړونکي غ 5 مشرانو د ج کله به يې په عيني وخت کې ورسره ژړل. خه يو. يوسفزي ېر موږ هم د يوسفزيو له قبیلې د سوات د ډېرو اوسېدونکو په بر دی چې په افغانستان او تنو ل وی په اصل کې د افغانستان د کندهار او د پ پاکستان کې تيت شوي دي. وال شوي دي. j ۍ کې ک خه سوات ته په شپاړسمه پې زموږ نيکونه له کابل
  • 16. زه ملاله یم | ٣٢ ه خو وروسته له له يوه پادشاه سره مرسته وک (i) هغوی په کابل کې د تيموریانو ی و بېرته په تخت کېنوي. خو خپلوانو او بر يې له تخته لرې ک دې چې خپل ي نه چې بله M واک ورځ په ورځ ډېرې چې د يوسفزيو نژدې کسانو يې پوه ک ول ي، له همدې امله يې يوه شپه د دوی ورځ يې پاچاهي له ستونزو سره مخ ک ول يې د ډوډۍ خوړلو په وخت تل او 2 مشران د يوې مېلمستيا له پاره را وغو کې ووژل. ه يوازې [ او ډېر ۶۰۰ مشران په دې عام وژنه کې ووژل شول، د دوی له من M ل ور ته ته بريالي شول او د خپلې قبیلې له نارينه و سره پې دوه کسان په تې ينو قبيلو سره د خبرو له پاره سوات ته لاړل ه مودې وروسته له تېدل. له وت بېرته افغانستان ته لاړ شي خو دوی هلته د سوات چې د دوی په مرسته او ملات ي د دې له پاره يې له چې نور هملته ژوند وک شول، هوډ يې وک  کلا م 2 په لې او خپله په کې مېشت شول. خه نورې قبيلې وش سوات په « وېش » ووېشله. دوی د n مکه د خپلو نارينه و تر من د يوسفزيو قبيلو دغه ولو کورنيو کلي بدلول او په ه يا لس کاله وروسته به [ نوم طريقه لرله. چې هر پن ول و په دې طريقه مکه وېشله n نوي کلي کې به يې د نارينه و تر من ي.دوی فکر کاوه مکې استفاده وک ې او هم له خرابې 2 وکولای شي هم له ې مخنیوی وشي. خانانو به په کلیوالو 5 د ج n چې په دې ډول به د قبیلو تر من واکمني کوله، کارکوونکو او صنعت کارانو به د دوی کارونه اجاره کول. خلکو بايد ې وای چې دغه اجاره به د دوی د محصولاتو يوه برخه چې خانانو ته اجاره ورک ی وای مکې په سر خانانو ته يو سرتې ری و رک ې و وه. دوی بايد د هرې وړې ي. خانانو به د نورو کليوالو د لوټ کولو له پاره په و دوی يوه ملېشه جوړه ک ونو وسله وال لرل. 5 سل نه کوله، د دوی د خانانو او کورنيو تر € دا چې د يوسفزيو په قبيله چا حکمرا (i) ۍ B خه و. د دې ل ? % ۱۵۰۶ م) پورې د ترکانو له کورن - انيان ( ۱۳۶۰ 4 ور 4 د ايران تيموريان او Timurid او قدرت مرکز په سمرقند کې و. % تيمور و، د ده د پاچاه C ورکا 4 ودونکی 2 اې E بنس زه ملاله یم | ٣٣ ول نارينه وسله وال دي، سره د دې چې تې کېدې. زموږ به هر وخت ن n من ي. نيکه به مې هر وخت د خپلې ر تانه له وسلو سره نه اوس د نورو سيمو پ يو کلونو ۍ په لوم و کيسې کولې. د تېرې پې 5 د وخت د وسله والو ج D وان مکې تر خپلې ولکې لاندې رېزانو يې ډېرو 5 کې، هغوی له دې امله چې ان تل چې د وينو ويالې 2 ه دوی نه غو 5 نه کې و. همدارن ې وې په اندې ک ه وړلو له پاره په سيمه يو [ و د له من 5 ، د ج ي. له همدې امله يې هوډ وک M وبهې ي. عادل واکمن حاکم ک نو وروسته چې وړتيا يې نه لرله، په ۱۹۱۷ م کال کې يې د ميان ž له دوو حاک اکه. موږ هغه د پاچا صیب په ه و ل عبدالودود په نوم يو کس د حاکم په تو ې خو په دره کې يې د سولې ې نه وې ک نوم پېژنو. سره له دې چې هغه زده ک وپک اخيستل داسې دي لکه له خه تون ه. له يوه پ ه وک c د راتلو لپاره ه ي. هغه که هغه ونه توانېد هغوی بې وسلې ک خه ژوند اخيستل، نو هغه . هغه په وخت يې د س وات په غرونو کې کلاوې جوړې او يو پوځ يې جوړ ک ه په رسميت وپېژندل رېزانو له خوا د ايالت د رييس په تو 5 ۱۹۲۶ م کال د ان ليفون اکه. نومو ړي د ه و حاکم په تو € شو او وروسته يې هغه د سيمې د لوم ، قانون هم ختم ک « وېش » ه يې د 5 . همدارن ی جوړ ک [ وون 2 ی سېستم او لوم ای کېدل د دې لامل کېدل چې ای په تلپاتې n که چې د کليوالو تر من ي او مې وه لرونکي باغونه ونه ه کورونه جوړ نه ک 2 مکه وانه خلي او ونه پلوري، خه لاس روزي. په ۱۹۴۹ م کال کله چې پاکستان جوړ شو هغه له حکومت ل عبدالحق جهانزيب يې په تخت کېناوه. 5 واخيست او خپل مشر زوی ميان پلار به مې تل ويل: - پادشاه صیب سوله راوسته او زوی يې هوساينه او پرمختيا... د جهانزېب حکومت زموږ په تاريخ کې د طلايي دورې په نوم پېژندل شوی دی. ې وې، کېدای شي ې ک ي کې زده ک [ وون 2 ور کې د برېتانيا په نوموړي په پې ت ورکاوه. 2 يو ته ډېر ارز [ و ون 2 چې ده به د خپل پلار د بې سوادۍ له امله
  • 17. زه ملاله یم | ٣٤ ل. په ۱۹۵۰ م کال کې يې ي، روغتونونه او سرکونه جوړ ک [ وون 2 و جهانزېب . خو د ده په زمانه ې وای ختم ک هغه قانون چې خلکو باید خانانو ته ماليه ورک ې وای له درې مفهوم نه درلود که چا پر والي نيوکه ک ‘ کې د بيان آزادۍ هې ېدنې په کال ۱۹۶۹ م کې، والي له قدرت لاس M ويستل کېده. د پلار د زې ايالت يوه برخه شو. چې n ل لويدي ž واخيست او سوات د پاکستان د سرحدي ش ت. 2 واو « تونخوا خيبر پ » و کاله وروسته یې نوم په ېدم، سره M ه وزې په تو D له همدې امله زه د پاکستان د يوې سرلوړې او اتلې نجل تنه او بيا ، بيا پ D ۍ سوات ان لوم ېر له دې چې زه هم د نورو سواتيانو په نوموم. D پاکستان اوسېده چې د (سفينې) په نوم D يوه کورن D ې سره نژدې يوه کورن زموږ له کو و همزولي ‰ لور يې زما همزولې وه او د وه زامن (بابر) او (بسيط) یې هم زما د ورو لوبه کوله خو زه پوهېدم کله چې لويه شم T ه کې د کرک و. موږ هر وخت په کو و او پلار له پاره ‰ په کور کې به وم او نه بايد چې بهر ووزم. نجونې بايد د خپلو ورو ي. په داسې حال کې چې هلکان او نارينه په ي او خواړه ورته تيار ک پخلی وک ي او موږ مېرمنې د ي او لوبې وک ر و کې و سره کولای شي په کو D آسان ه کلن هم وي نه شو کولای بهر ووزو. [ له يوه نارينه پرته که هغه پن D کورن دا زموږ له پاره يو دود و. چې له داسې يوه برخليک سره مخ نه شم. خو ما په ماشومتوب کې هوډ وک پلار به مې هر وخت ويل: ېر وي. - ملاله به د يوه خپلواک مرغه په م او يا هم د درې هغې خواته لاړه وکه فتحه ک هيله مې لرله د الوم د غرونو وډيان پورته کوي ې وهي، j ه ليدل چې په بام من ‰ شم. خو کله به مې چې ورو تر D ان سره به مې ويل چې یوه نجل ه کوي له يو بل نه مخکې شي له c او ه کومې اندازې پورې خپلواکي لری شي. زه ملاله یم | ٣٥ ېر پلار زما د باز په ه سخت دي. زه په دې پوهېدم چې د پلار له پاره مې د کلمو اداء کول يو ډېری کلمې به يې چې ويلې په يوه هجا به درېدلې او په بيا بيا به يې تکرارولې. م، » . يM کې يې کوم لوی غر وغزي € هغه به ويل داسې احساسوي چې په ستو هغه توري و چې کلمه به يې نه شوای پرې اداء کولای او پرې درېده « پ او ک که چې ران په معنی ده، کاوه چې د M غ € به، له همدې امله به يې ماته جا ه سخت و. د هغه چا له پاره چې له وينا کولو او شعر ويلو ملاله ويل ورته يو ي. پلار مې یوه عمه لرله د هغې هم M ورې سره مينه لري د ژبې له بندېدو ډېر ا را وستې او په c درلود چې کلمې به يې په ن M ژبه بنديده. خو پلار يې داسې غ به يې پېچلې کولې. D سخت هر وخت به چې د پلار ژبه بنده شوه چېغې به يې وهلې: را ويې باسه زويه! لی نوم، ده به په خپل نوم c دی، د جبراييل سپې « روح الام » د نيکه نوم مې ان به يې خلکو ته په يوه پېژندل شوي شعر چې د ده نوم په کې وياړ کاوه. راغلی و پېژانده. ډېر زغم يې نه درلود په ډېرو وړو کارونو به ډېر غوسه کېده لکه و به په په لاره سم نه تلل، د يوې پيالې ماتېدل او داسې وړو پې D د يوې مرغ کله ‘ ي به يې وارول. ما هې 2 ت او لو 2 سور او ˆ جوش راتلو. هغه وخت به يې رن هم خپله نيا نه پېژنده، خو پلار مې وايي: وکې کولې، ويل به يې، دا چې ته هر وخت په ما کبر - هغې به مې له پلار سره کله هم ونه ‘ ي چې هې ه شم خدای(ج) به داسې مېرمن درک کوې، که زه م خاندې. منه وه په ماشومتوب کې يې يوه نيا مې د پلار د ژبې بندېدو ته ډېره اندې اډي کې هم لاره ډېره وه خو ايه په بس لي کس ته ور وستلی و. تر هغې c سپې
  • 18. زه ملاله یم | ٣٦ ایه نيا مې د غره په لاره يو ساعت پلې تللې وه. حکيم فضلي وراره يې تر هغې ديوان و، € و روحا ‰ لوا ¦ لي کس نوم پ c زما پلار په اوږه ورسره وړی و. د هغې سپي ته د کتنې ¦ ي. کله چې پ که چې خلکو به ويل هغه کولای شي ديوان آرام ک ې وه بیا يې په خوله کې خپلې مې د پلار خوله خلاصه ک ¦ له پاره ورغلي وو، پ ه 2 ه يې په لاړو ¦ ه ش 5 ين ه خه جوړه شوې يو نيو لاړې ور اچولې وې. له ي. خو ورک M ل M خه بايد هره ورځ ل ې او بيا يې زما نيا ته ويلي چې له دې لنده ک ينې وايي له پخوا هم ه آن چې ه ونه ک } دې درملو د پلار د ژبې بندېدلو ته بدتره شو. سره له دې کله چې پلار ديارلس کلن شو، خپل نيکه ته يې ويلي و چې ان شوی و. ¦ کې برخه اخلي، هغه ح D د وينا او خبرو په يوه عمومي سيال چې خندل يې وويل:  هغه وخت مې نيکه روح الام ه به کولای شې. 5 ن يوه خبره په دوو دقيقو کې وايې... نو ی و: واب ورک پلار مې م. رين وک ” راته وليکئ زه به ­ نه مه کوه، تاسې د خبرو م اندې د نيکه خبرو او وينا مې په خلکو کې شهرت درلود. هغې د شاپور کلي په دولتي ي کې د الهياتو درس ورکاوه. هغه د سيمې د يوه مسجد امام او يو بې جوړې [ وون 2 ه کې يې د خطبې ويل دومره مشهور و چې له ډېرو [ ويناوال و. د جمعې په لمان ايونو به خلک پلي او يا په کچرو له غرونو تېرېدل او زموږ مسجد ته به راتلل. لرې کې پيدا شوی و، د سعيد رمضان په نوم يې يو D پلار مې په يوه لوی نفوسه کورن ه يې هم خويندې ل رلې. [ ورور درلود چې موږ به خان دادا باله او پن له خاورو جوړ يو منزله سست کور D ولې کورن د دوی کلی بارکانه ډېر پخوانی و، ېر به ېدې. د ډېرو نورو کورنيو په c ې به له هر با ران سره کې ژوند کاوه چې کو ل او نجونې به يې په کور کېنولې. پلار مې ویل: M ي ته لې [ وون 2 دوی هم هلکان ي. - نجونو يوازې دې ته انتظار کاوه چې واده وک ي نه وې بې برخې، بلکې کله به چې د دوی [ وون 2 انې مې يوازې له عمه و ته به يې له شيدو پرته چای ورکاوه، که به [2 نارينه و شيدې او يا رش خواړه زه ملاله یم | ٣٧ پخولې يوازې د هلکانو له پاره وې، کله به يې چې D5 ې ه يې سهار کې د چر ې به يې 2 ، وزر او غاړه به يې نجونو خو نورې د سينې خوندورې غو چرګ پوخ ک زما پلار، تره او نيکه خوړلې. پلار مې وايي: کاوه. ¦ توپ n - هر وخت به يې زما او خويندو تر من T ای د کرک کار د ترسره کولو شونتيا نه وه. هغه ‘ د پلار په کلي کې مې د هې لويزيون درلود. هره ول کلي کې يوازې يوه کور و، په ˆ له پاره هم ډېر تن ه مسجد ته تلل او د خپل پلار د خبرو ننداره به يې کوله چې ‰ جمعه به دوی ورو د مسجد په مخ کې ولاړ او خلکو ته به يې خبرې کولې. ې وې. هلته يې له لويو وينا ې په هندوستان کې ک نيکه مې خپلې زده ک ودونکي محمد علي جناح، جواهر لعل نهرو، اې T کوونکو، د پاکستان له بنس له پاره يې D تو لوی مشر چې د خپلواک اندي، خان عبدالغفار خان د پ ا” مها د T س ی و. ما هغه نيکه باله، هغه د ۱۹۴۷ م کال د ا مبارزه کوله ملاقات ک خه D رېزانو له واکمن 5 رو ان 5 وارلسمې نيمې شپې شاهد دی چې هند د يرغل خپلواکي واخيسته. ده به د يوې زړې راډيو په وسيله چې تره مې تر اوسه هم ې او د قران يوالې پې ساتلې خبرونه اورېدل. ډېری ويناوې به يې تاريخي او ن ه له سياسي مسائلو سره 5 او د پيغمبر(ص) د احاديثو کيسې وې. هغې همدا رن ېدو په کال مې يعنې په ۱۹۶۹ م کې سوات د M ډېره مينه لرله. د پلار د زې وده. خلک د 2 نه و ه اندې پاکستان يوه برخه شوه. ډېرو سواتيانو په دې پې خه خوښ نه و، ويل به يې چې د دوی له قبيله يي پاکستان له قضايي نظام اغېزه لري. نيکه مې هم له خان سالارۍ، M خه سست عمل کوي او ل چلند ي چلند سره مخالف و. ¦ له توپ n ه والو تر من 5 نظام او د بې وزلو او پان ° طبقا زموږ هېواد پخوانی تاريخ نه لري خو له بده مرغه چې ډېرې نظامي کودتاوې يې ال واکمن شو.  ليدلې دي. کله مې چې پلار آته کلن و د ضياءالحق په نوم يو ج و ي هغه ډېر وحشتناک انسان و، د ستر M تر اوسه يې هم ډېر تصويرونه لیدل کې
  • 19. زه ملاله یم | ٣٨ تانو يې د خلکو پام ونه، غوړو او صافو وې 2 په شاوخوا يې تورې لکې لرلې. لوی غا و بندي ی وزير ذوالفقار علي بو اکل شوی ل وم نی ان ته را اړاوه. هغه زموږ لوم ۍ په يوه زندان کې اعدام j و د راولپن . هغه وخت يې بو او په خيانت يې تورن ک ه يادوي. هغوی . تر اوسه يې هم خلک د يوه پياوړي او نفوذ لرونکي کس په تو ک نی مشر و چې د خلکو د دفاع له پاره راپورته شو، و د پاکستان لوم وايي چې بو مکې يې و ډېرې پراخه 5 ه وال و، د مان 5 سره له دې چې هغه خپله يو فيوډال پان په واک کې وې. اعدام يې خلک و وېرول او لامل شو چې د پاکستان په اړه د . ونه ک يوالو نظر واوړي. نور نو هغه وخت امريکايانو د پاکستان ملات ن د راجلبولو له پاره په يوه اسلامي مبارزه لاس پورې ال ضيا د خلکو د ملات  ج ای شي و پاکستان له يوه داسې پوځ سره چې د هېواد د سرحدونو دفاع وک ک نده ر ي. ضيا خلکو ته او د دوی د وختونو ارمان و په اسلامي هېواد بدل ک وي کوي بايد چې ده ته تسليم شي. ¦ ه چې د ده دولت د اسلامي قوانينو پ ک کولو تصميم هم ني وه او په هره لرې پرته سيمه کې يې د n آن چې ده د لمون ه او د دې کار د سرته رسولو له ولنه جوړه ک ه ترسره کولو له پاره يوه 2 ه د [ لمان ند رول نه درلود ر رل. تر دې وړاندې مفتيانو ž ارونکي و پاره يې سل زره تل شول، 2 خو د ضياء په وخت کې د موعظو او ارشاد له پاره اسلام آباد ته وغو آن چې زما نيکه هم ورغلی و. ول شول. 5 و په ژوند هم محدوديتونه ول [2 کې د D د ضياء په واکمن بريا شونې نه ده. په ‘ و سره اوږه په اوږه له کار کولو پرته هې [2 له » : جناح وايي واک هم له لوی واکه واکمني کوي، يوه توره او بل نی، يو بل ۍ کې دوه ن «. ې دي [2 قدرت سره شته دی چې هغه ې [2 ل چې له امله يې په محکمه کې د يوې جوړ ک  ال ضياء داسې قوان  خو ج شاهدي له نيم نارينه سره مساوي وه. له همدې امله ډېر ژر زندانونه له وېروونکو چې تېری پرې شوی و او D ه: يوه ديارلس کلنه نجل ې په تو 5 و ډک شول د بېل پې نه وه توانېدلې چې D که چې نجل شوه، € اميندواره شوې وه، د زنا په جرم زندا زه ملاله یم | ٣٩ ې آن نه [2 ي. لور نارينه شاهدان پيداک له پاره D ناه محکمې ته د خپلې بې ي. زموږ د ان ته بانکي حساب جوړ ک شوای کولای د يوه نارينه له اجازې پرته لرونکي پتلون  ينه لوبغاړې د چ [2 وې خو ضياء D لې هر وخت بريال j هاکي لوب ې. ينې ډلې يې له لوبو منعه ک ينه لوبغاړو [2 ې او د په اغوستلو اړې ک يو کې د [ وون 2 ولو زموږ ډېری ديني مدرسې په هغې وخت کې جوړې شوې. په ای اسلامياتو ونيو. زموږ تاريخي متنونه د دې له پاره بیا وليکل شول ديني درسونو کارېده چې زموږ 2 ي. او داسې رکند ک ه چې پاکستان د اسلام د مرکز په تو هېواد له ۱۹۴۷ م کال ډېر وړاندې شته و. په دې متنونو کې هندوان او يهود محکوم و کې 5 شوي دي. هر چا به چې تاريخ لوست فکر يې کاوه چې موږ په دريو ج من هندوستان په وړاندې مو ماتې خوړلې. 2 بريالي شوي يو خو د خپل لوی دو ه بدل شول. د ۱۹۷۹ م کال له کرېسميس کې مو هر D د پلار په لس کلن خه په له افغانستان ي هېواد افغانستان يرغل وک j اون وروسته روسانو زموږ په ور په شاوخوا کې د ه. د پې ال ضياء پناه ورک  تل چې ج 2 ميليونو کسان را واو ولو ينې يې تر اوسه هم ولاړې دي. زموږ تر سرتېرو پراخه خېمې ودرېدې چې ي دوی M نومې (i)( لی دی چې (آی، اېس، آی سازمان تر پوځ پورې ت ° لوی اطلاعا سره ې مرکز جوړ ک والو له پاره د مجاهدينو د مبارزې په نوم د زده ک j د افغان ک رام لوی افسر کرنل د دې چې افغانان پېژندل شوي مبارزين دي خو د دې پرو و د تول په ډول ده. 5 ون ه د c ی و چې د دوی د سازمان کولو ه امام شکايت ک په D ېره، د خپلواک يواله منفوره ه کې د ضياء ن 5 ه ج د روسيې د يرغل، په س که چې په لي زموږ دوستان شول، لوی مدافع بدله ش وه. امريکايان دويم من و. 2 و کې روسيه د دوی اصلي دو هغې ور کې د ايران شاه د يوه انقلاب په پايله کې j اون و مياشتې وړاندې زموږ په سي آی اې په (ii) ېد چې له امله يې د امريکا د مرکزي اطلاعاتو سازمان راوپر (i) ISI (ii) CIA
  • 20. زه ملاله یم | ٤٠ ې وه. نو له دې امله پاکستان د دې دې سيمه کې خپله اصلي اډه له لاسه ورک خه ۍ ای ناستی شو. د امريکا له متحده ايالاتو او نورې لويديزې ن هېواد ه يې د پاکستان له 5 زموږ د هېواد خزانې ته په بيليونونو ډالر راغلل، همدارن سازمان سره د روسانو په وړاندې د افغانانو د روزلو له پاره هېواد ته ° اطلاعا j کې د امريکا له ولسشمر رونال D‰ ال ضياء په سپينه ما  وسلې راوړل شوې. ج او T رې } س ˆ ارټ تاچر کې د بهرنيو چارو له وزير، په داونين ن سره، په مار 5 ري تل شوی و. 2 ه د هغوی له بهرنيو چارو له وزير سره د کتنې له پاره غو 5 همدارن ه راغلاست ورته ووايه. 2 دوی ډېر که چې ده فکر کاوه و، ضياء د پوځ له پاره وروزه، ي وزير ذوالفقار علي بو لوم و به ضيا د (زما بيزو) په واښ شي. بو يار نه دی چې ورته 2 چې هغه دومره هو نوم باله. خو ضيا يو تېرويستونکی و. هغه نه يوازې دا چې افغانستان يې د خه د کمونيزم د والو له پاره چې هغوی هوډ درلود، له شوروي اتحاد n لويدي خه تر . بلکې له سوډان ای ک ولېدو ي، د بيا را غزېدلو مخنيوی وک وده چې پاکستان يو اسلامي 2 نانو ته داسې و ž ولو مسل تاجکستان پورې يې ولو عرب مېشتو هېوادونو په ۍ له هېواد اوس د کافرانو تر يرغل لاندې دی. د ن خه مالي مرستې چې د امريکا د متحده ه سعودي عربستان ې تو 5 ان ه وال 5 ه يې يو داوطلب پان 5 ل کېدې. همدارن M ايا لاتو له مرستو سره ورته وې رالې اسامه بن لادن چې يو عرب ميليونر دی هم دلته را واستاوه. و په واقعيت کې M تانه په افغانستان او پاکستان دواړو هېوادونو کې اوسې موږ پ ويستلی په رسميت نه n هغه سرحد چې په پخوا وختونو کې برېتانيا زموږ تر من پېژنو. له همدې امله د شوروي د يرغل په مهال زموږ وينه د ملي او مذهبي وښ راغله. د مسجد روحانيونو به په خپلو موعظو کې د دلايلو له امله په شوروي اتحاد له خوا په افغانستان د يرغل خبرې کولې. هغوی به شورويان ای شي او دا محکومول او خلکو ته به يې خبر ورکاوه چې بايد له جهاد سره يو ن دنده بلله. ž يې د هر حقيقي مسل زه ملاله یم | ٤١ ، روژه، n ونو (کلمه، لمون } و بنس [ کې جهاد په اسلام کې د پن D د ضياء په واکمن د خدای(ج) په لويوالي باور لرل، په ورځ کې » زکات او د بيت لله شريف زیارت کول، د رمضان په مياشت کې روژه نيول، زکات ورکول او د n له لمون ه [ پن په سر کې وبلل شو.) پلار « توانايي په وخت کې د بيت لله شريف زيارت کول مکه کې جهادي نظريه تر ډېرې کچې د امريکا د مرکزي مې وايي زموږ په ي د [ وون 2 ادارې له خوا پياوړې کېده. آن دا چې په کمپونو کې د ° اطلاعا ماشومانو له پاره درسي مواد د يوه امريکايي پوهنتون له خوا برابر شوي و. دوی ه تنه له لسو روسي [ که پن » : ې مثالونه ورکول. لکه 5 رياضياتو کې هم د ج ي، يا هم لس M ه تنه پاتې کې [ ن له خوا ووژل شي، پن ž خه د يوه مسل کافرو «.D ه مرم [ ي پن M خه مساوي کې ه لسو مرميو [ منفي له پن D مرم ې له پاره لاړل. پلار مې 5 وانان افغانستان ته د ج د پلار له کلي او سيمې مو ډېر يادوي چې يوه ورځ مو کلي ته د صوفي محمد په نوم يو مولانا راغئ او له خلکو يې ای تل چې د لله(ج) د رضا له پاره د کفارو په ضد د جهاد په موخه ورسره يو 2 وغو انونه يې په پخوانيو وسلو تبر او چاړو سره سمبال شي. ډېرو يې خبره ومنله او ل. کلونه وروسته د صوفي محمد همدا ډله د سوات د طالبانو په ډله بدله شوه ک ې له پاره ډېر وړوکی و. 5 چې هغه وخت مې پلار دوولس کلن و او د ج او ډېر په ۱۹۸۰ م کلونو کې لس کلونو ته M په افغانستان کې د روسانو يرغل ل ودلې 2 او ته ورسېد له جهاد سره يې ډېره مينه پD وان ورسېد، کله مې چې پلار د دومره منظم نه و، خو سهار وختي به n وه. سره له دې چې په ورستيو کې يې لمون له پاره د يوه لوړ پو ړي طالب تر نظر لاندې د بل کلي مسجد ته ¦ يې د قرآن د تفس کاوه. ¦ ول قران کريم هم له مخه لوست او هم يې تفس ان رساوه. دوی هلته طالب به د جهاد په اړه دومره په لوړه کچه وعظ کاوه چې پلار مې يې سم تر دم دی او د j لاندې راوستی و. خپل پ لار ته به يې تل ويل چې د دې دنيا ژوند لن مکه لرله او پلار مې M ل D فرصت پاتې دی. زموږ کورن M وانانو له پاره ل کلي د ېر د جنوب د ډبرو د سکرو په کان يوالو په 5 ول تل چې د خپلو نورو 2 نه غو
  • 21. زه ملاله یم | ٤٢ له و که چې ډېر خطرناک او سخت کار و او په کال کې به ي، کې کار وک وانانو تابوتونه راوړل کېدل. هغه وخت د خه د د ډبرو د سکرو له کانونو ته لاړ شي او D ېدل چې د کار له پاره سعودي عربستان او دوب 2 وانانو خو ي. هلته په وداني زو شرکتونو کې کار وک ه وخت له پاره يې په ژوند کې اسلامي هويت ته له بلې هرې موضوع ډېر د يو په اسلامي هويت سره (i)« ي¦ ضياءالدين پنج پ » ت ورکاوه، خپل نوم به يې د 2 ارز ه يې په مخ اوږده ږيره وه. همغه ډول چې پلار مې ۍ ن سره لاسليک کاوه، لوم ی و. هغه باور لري، دا هم شونې [ وون 2 لو له پاره يو ډول [ ویل دا د ماغزو د مين ي وای. خو پلار رÅ ا ی وای. البته که هغه وخت ی بريد يې ک رÅ ا وه چې ونکی حس لري او موضوعاتو ته به يې له ظاهري پلوه } مې له ماشومتوبه ډېر پل ې طريقه داسې وه يو د زده ک [ وون 2 کتل. سره له دې چې زموږ د دولتي M ډېر ل تنې حق نه درلود. 2 خه د پو وونکو 2 چې زده کوونکو به له و کې چې پلار به مې د خدای(ج) دربار ته دعا کوله چې شهيد شي په هغې ور ری شو او په هغې وختونو کې 5 سره مل « فايز محمد » او جنت ته لاړ شي، له ماما کاوه او له نيکه سره به په حجره کې کېناست. ˆ رات ˆ به يې د هغه کور ته ت وند سره هغوی سيمه ييز سياسي فعاليت کوونکي و او له سيکولر نشنليست خه و. ې له مخالفينو 5 ه د ج 5 يې خواخوږي لرله، دوی همدارن وري شاعر رحمت شاه سايل په قلم يو شعر ډېر مشهور په هغې وخت کې د پې له پاره يې ویلی و. د افغانستان د هغې دورې D شوی و چې زما د همنامې نجل ې سره ورته بللې وې چې يو شوروي اتحاد 5 له ج n ې يې د دوو فيلانو تر من پې ېر يو چې د و (بوس) په 2 تانه د و او بله امريکا وه. سايل ويلي و چې موږ پ و کې واړه شوي يو. هغه وخت چې ماشومه وم، پلار وونکو حيواناتو په پ ¦ دوو به مې هر وخت دا شعر راته وايه خو هغه وخت يې په مفهوم نه پوهېدم. ه د فائز محمد د خبرو تر اغېزې لاندې و فکر يې کاوه پلار مې په بې کچې تو (i) ي. N ) ورته ويل کې L يوه مذهبي فرقه ده چې په اردو کې (پانچ پ زه ملاله یم | ٤٣ ه کله به يې چې په هېواد کې ې تو 5 ان ه پيغام لري. په 2 چې خبرې يې ډېر ه وړلو په اړه خبرې کولې: [ ونې د نظام د له من 5 د فيوډالېزم او پان ي، هغه د دوو فکري خواوو له يوې خوا M بې وزله خلک ورځ په ورځ بې وزله کې لاری و. n و خو فکر ک وم هغه من ¦ کې را n سيکولر او له بلې خوا اسلام په من انوونکې کيسې ¦ پلار مې نيکه ته وېرجن درناوی درلود، د هغه په اړه به يې ح ه ويناکوونکی و، که چېرې يې زغم لرلای 2 راته کولې. نيکه يو پېژندل شوی او خه کار او د خپلو تربرونو په وړاندې چې سيالي يې ورسره لرله، له زغم ه رهبر شي. 2 اخيستی کولای يې شول يو وونکي 2 ي ته د يوه [ وون 2 نيکه مې يو د تره زوی درلود چې هغه هم د نوموړي له نيکه مې ډېر وړوکی و، زموږ خلک ه ننه ووت. کله يې چې کار پيل ک په تو ي M ه مور مې نه پوهې ې په تو 5 ي. د بېل M ه سم نه پوهې } ت په نې د خپل پيداي و لکه زلزله او نورو په يادولو له له لويو پې ه وخت پيداشوې. موږ ډېر چې خه مشر دی. له ه پېژنو خو نيکه مې پوهېده چې د تره زوی يې ډېر ور } سره نې همدې امله ډېر غوسه و او د سوات د پوهنې له وزير سره يې د کتنې له پاره تر ې لاره ووهله. و رې پورې د بس ډېره ست 5 مېن نيکه وزير ته وويل: - صیب، زما يو د تره ز وی دی چې له ما لس کاله مشر او تاسې يې عمر له ما لس کاله کشر ليکلی دی. واب کې ورته ويلي و: وزير په ې د } ه وليکو؟ غواړې وليکو چې د کوې - مولانا صیب همداسې دې وي، نو زلزلې په کال پيدا شو؟ او د ت ره ې يې ۱۹۳۵ م کال ته بدلون وک } ېدنې نوې نې M نيکه مې هم ومنله، د زې له زوی يې ډېر کشر شو. ې j دا سيالي د دې له پاره وه چې په پلار به مې يې د تره زامنو ملن D د کورن ي، بله دا M ېرې له امله شرمې که هغوی پوهېدل چې پلار مې د خپلې وهلې.