SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 16
Descargar para leer sin conexión
C. IVLII CAESARIS
  COMMENTARII
DE BELLO GALLICO
     EX LIBRIS I, IV, V
DISCIPVLIS LEGENDA EDIDIT
     HANS H. ØRBERG




 VOCABULARIO
 LATÍN-ESPAÑOL


     DOMVS LATINA
          MMVII


             1
ABREVIATURAS
                abl     ablativo               indecl   indeclinable
                ac      acusativo              inf      infinitivo
                adj     adjetivo               m        masculino
                adv     adverbio               n        neutro
                comp    comparativo            pas      pasivo
                conj    conjunción             perf     perfecto
                dat     dativo                 pl       plural
                f       femenino               prp      preposición
                fut     futuro                 sg       singular
                gen     genitivo               subj     subjuntivo
                ger     gerundio/gerundivo     sup      superlativo


          Las palabras que faltan están en Vocabulario Latín-Español I,
         correspondiente a LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA
                         PARS I: FAMILIA ROMANA




CAESAR: DE BELLO GALLICO
ex libris I, IV, V edidit Hans H. Ørberg
VOCABULARIO LATÍN-ESPAÑOL
© Hans H. Ørberg, Domus Latina, 2007
www.lingua-latina.dk
CULTURA CLÁSICA
www.culturaclasica.es
FOCUS Publishing
www.pullins.com
                                           2
A                                          Āfricus -ī m, ábrego (viento SO)
                                           ager agrī m, campo, territorio
ab/ā (mīlibus passuum...), a una           agere (cum, inter sē), hablar, tratar
 distancia de                              agger -is m, terraplén
ab-dere -didisse -ditum, ocultar           ag-gredī -ior -gressum, atacar
ab-esse, nōn multum abest quīn             ag-gregāre, sē, agregarse, unirse
 +subj, falta poco para que                alacer -cris -cre, presto, fogoso
abies -etis f, abeto                       alacritās -ātis f, fuego, ardor
ab-sistere, alejarse                       alere -uisse altum, alimentar
abs-tinēre, abstenerse                     aliēnus -a -um, intempestivo,
ac ver atque                                desventajoso
ac-cēdere, añadirse; accēdit quod          ali-quam-diū adv, algún tiempo
 /ut, a esto se añade que                  ali-quī = aliquis, alguien
accersere -īvisse -ītum, llamar,           alius aliā ex nāvī, uno de una nave,
 hacer venir                                otro de otra
āctuārius -a -um, (nāvis) rápido           altitūdō -inis f, altura, profundidad
 (con velas y remos)                       ambō -ae -ō, los dos (juntos)
ad (: ferē), unos..., cerca de             ammentum -ī n, correa
ad-aequāre, igualarse a                    amplitūdō -inis f, grandeza
ad-dūcere, llevar; in cōnsuētūdinem        amplius adv, más
 a., acostumbrar; adductus +abl,           amplus -a -um, amplio, grande
 inducido, incitado                        anceps -cipitis adj, indeciso
ad-eō, hasta tal punto, tanto              ancora -ae f, ancla, áncora
ad-haerēre -sisse -sum, adherirse          angulus -ī m, ángulo, esquina
ad-hibēre, aplicar, llevar                 angustiae -ārum f pl, estrechez,
ad-hortārī, exhortar, alentar               desfiladero
ad-igere -ēgisse -āctum, empujar,          angustius adv comp, más apretado;
 disparar                                   más escaso
ad-ipīscī -eptum, alcanzar, obtener        animus: in animō est +dat, tiene la
aditus -ūs m, acceso, llegada               intención; animum advertere, obser-
adiūtor -ōris m, ayudante                   var; animī causā, por gusto
ad-ministrāre, cuidar, organizar           annōtinus -a -um, de un año
ad-mittere, admitir, soltar; equō          ānser -eris m, ganso
 admissō, a galope tendido                 ante adv, antes
ad-modum adv, mucho, altamente,            ante-cēdere, ir delante
 nada menos que                            ante-currere. correr delante
ad-monēre, advertir, amonestar             antecursōrēs -um m pl, avanzada
ad-orīrī, acometer, atacar                 ante-ferre, preferir
adventus -ūs m, venida, llegada            ante-pōnere, anteponer
adversus -a -um: adversā nocte, la         apertus -a -um, abierto, descubierto
 prima noche; in adversum ōs, en           ap-pellere -pulisse -pulsum, dirigir
 plena cara                                aptus -a -um (ad), apropiado
ad-vertere, animum a., observar            aqua -ae f, agua, reloj de agua
ad-volāre, precipitarse                    aquārī, coger agua
aedificium -ī, edificio, granja            aquātiō -ōnis f, provisión de agua
aegrē adv, a (duras) penas, difícil-       aquili-fer -ferī m, abanderado,
 mente; sup aegerrimē                       portaestandarte
aequāre, igualar                           arbiter -trī m, árbitro, juez
aequus -a -um, (locus) llano, liso,        ārdēre -sisse, arder, ser ardiendo
 favorable; justo, equitativo              argilla -ae f, arcilla
aes aeris n, cobre, bronce                 āridus -a -um, árido, seco; n tierra firme
aestus -ūs m, marea                        armāmenta -ōrum n pl, aparejo
af-flīctāre, golpear, romper               armāre, aparejar, equipar
af-flīgere -xisse -ctum, golpear,          armātī -ōrum m pl, gente armada
 averiar                                   ar-ripere -iō -uisse -reptum, coger
af-fore inf fut = af-futūrum esse <         con prisa, agarrar
 ad-esse
                                       3
ascēnsus -ūs m, ascenso, posibilidad         causa -ae f, asunto, situación
 de subir                                    celeritās -ātis f, celeridad, rapidez
a-scīscere -īvisse -ītum, acoger             cēnsus -ūs m, censo
asper -era -erum, áspero, penoso             centuria -ae f, centuria (compañía,
as-suē-facere, acostumbrar                    1/6 de una cohorte)
atque/ac: (pār/aliter/contrā) a., que        centuriō -ōnis m, centurión (oficial
at-texere -uisse -xtum, tejer                 al mando de una centuria)
at-tingere -tigisse -tāctum, tocar,          certiōrem facere, enterar, informar;
 alcanzar                                     pas. certior fierī, enterarse
at-tribuere -uisse -ūtum, asignar            cibāria -ōrum n pl, alimentos,
auctor -ōris m, promotor, instigador,         víveres
 consejero: a. esse, aconsejar               circu(m)-īre, ir alrededor
auctōritās -ātis f, autoridad, presti-       circu-itus -ūs m, circuito, rodeo,
 gio                                          circunferencia
audācter adv, audazmente                     circum-cīdere, cortar
audītiō -ōnis f, rumor                       circum-mittere, enviar por todas
aurīga -ae m, cochero                         partes
auxiliārī, prestar ayuda                     circum-sistere -stetisse, rodear
auxilium, dat auxiliō (venīre/ mit-          circum-spicere, mirar alrededor
 tere), en auxilio                           circum-venīre, rodear
ā-vertere. alejar, desviar; āversus,         cis prp +ac, del lado de acá de
 vuelto de espaldas                          citātus -a -um, rápido
avus -ī m, abuelo                            citerior -ius, situado más acá,
                                             citus -a -um, rápido, pronto; adv
B                                             citō, sup citissimē
                                             cīvitās -ātis f, ciudad, estado,
balteus -ī m, tahalí, vaina                   ciudadanos (del estado)
bellāre, guerrear, hacer la guerra           clādēs -is f, desastre, derrota
bellicōsus -a -um, belicoso                  clam adv, ocultamente, en secreto
benevolēns -entis adj, benévolo              clāmitāre, gritar
benevolentia -ae f, benevolencia             clārus -a -um, famoso
bīduum -ī n, dos días                        cliēns -entis m, cliente
biennium -ī n, bienio, dos años              coāctū +gen, bajo presión de
bi-pertītō adv, en dos partes                co-emere, comprar
bonitās -ātis f, bondad                      cōgere coēgisse coāctum, reunir,
breviārium -ī n, resumen, sumario             juntar
brevitās -ātis f, brevedad                   cognitus -a -um, conocido
brūma -ae f. solsticio de invierno           co-hortārī, exhortar
                                             col-laudāre, loar, elogiar
C                                            col-ligāre, atar (uno con otro)
                                             col-ligere -lēgisse -lēctum, recoger,
cadere cecidisse, caer (en la guerra)         reunir; sē c., recobrarse
caeruleus -a -um, azul                       col-locāre, poner, colocar, situar
caespes -itis m, césped                      comb-ūrere -ussisse -ustum, quemar,
calamitās -ātis f, derrota                    destruir por el fuego
capere (locum), ganar; cōnsilium             com-meāre, ir y venir, viajar
 capere, tomar una resolución                commeātus -ūs m, aprovisiona-
captīvus -ī m, prisionero de guerra           miento, provisiones; pasaje
captus -ūs m, concepto                       com-mendāre, confiar
caput (fluviī), desembocadura;               commentāriī -ōrum m pl, notas
 capita pl, personas, individuos             comminus adv, de cerca
carrus -ī m, carro                           com-mittere, cometer; proelium c.,
casa -ae f, cabaña, barraca                   librar batalla; +dat, confiar
castellum -ī n, fortaleza                    commodum -ī n, conveniencia,
cāsus -ūs m, suceso, circunstancia,           ventaja; commodō +gen, sin
 azar; cāsū, por casualidad                   inconvenientes de

                                         4
commodus -a -um, conveniente,                 disparar; in fugam c., poner en
 apropiado; adv -ē, fácilmente                fuga; in vincula c., encadenar,
com-movēre, excitar, inquietar                encarcelar
commūnicāre (cum), comunicar,                con-iūrātiō -ōnis f, conjura
 consultar                                   con-quīrere, buscar, recoger
com-mūnīre, fortificar                       cōnsanguineus m, pariente
com-mūtāre, cambiar                          cōn-scrībere, inscribir; (mīlitēs)
commūtātiō -ōnis f, cambio                    alistar, levantar (un ejército)
com-parāre, preparar, aprestar,              cōnsectārī, perseguir
 procurar                                    cōn-sentīre, estar de acuerdo
com-pellere -pulisse -pulsum,                cōn-sequī, seguir, alcanzar
 juntar, reunir                              cōn-sīdere, asentarse, acampar
comperīre -erisse -ertum, descubrir,         cōnsilium -ī n, deliberación,
 averiguar, enterarse                         decisión, intención, prudencia,
com-portāre, transportar (en el               razón; consejo (de guerra)
 mismo lugar), reunir                        cōn-similis -e, semejante
com-prehendere, coger, asir,                 cōn-sistere -stitisse, pararse,
 detener; ignem c., encenderse                apostarse
cōnātus -ūs m, empresa, tentativa            cōnspectus -ūs m, vista; in
con-cēdere, conceder, permitir,               cōnspectū +gen, a la vista de
 ceder                                       cōn-spicārī, ver, observar
con-cidere -disse, caer (al suelo)           cōnstāre: cōnstat +ac+inf, es
con-cīdere -disse -sum, cortar                patente; omnibus cōnstat, todos se
concilium -ī n, asamblea, consejo             dan cuenta de que
con-citāre, excitar, inflamar                cōnstīpāre, sē, amontonarse
con-clāmāre, gritar, clamar                  cōn-stituere, colocar; instituir
con-currere, acudir                          cōn-suēr- = cōn-suēver-, -suēvēr-;
concursāre, corretear                         cōn-suēss- = cōn-sēviss-
con-cursus -ūs m, concurrencia,              cōn-suēscere -ēvisse, acostum-
 gentío; (nāvium) choque                      brarse; perf cōn-suēvisse, soler,
con-dere -didisse -ditum, fundar; ab          acostumbrar; cōnsuēvit, suele,
 urbe conditā, después de la                  cōnsuē(ve)rat, solía
 fundación de la ciudad (Roma)               cōnsuētūdō -inis f, costumbre, uso,
condiciō -ōnis f, condición, situación        hábito; (ex) consuetudine, según
con-dūcere, alquilar; (mīles)                 costumbre
 conductus, mercenario                       cōnsul -is m, cónsul
cōn-fectus -a -um +abl, abatido,             cōn-sulere -uisse -sultum, deliberar;
 maltrecho                                    +dat, mirar por, cuidar de
cōn-ferre con-tulisse col-lātum,             cōnsultāre, deliberar
 llevar, reunir; sē c., dirigirse            cōnsultō adv, deliberadamente
cōnfertus -a -um, compacto                   cōn-surgere, levantarse, alzarse
cōnfestim adv, en seguida                    contabulāre, cubrir de tablas,
cōn-fīdere -fīsum esse +dat, confiar;         entarimar
 +ac +inf, confiar en que; cōnfīsus          contemptiō -ōnis f, desprecio
 +dat, confiado en                           con-tendere, esforzarse, dirigirse
cōn-fīnium -ī n, límite                       (apresuradamente), apresurarse,
cōn-fīrmāre, asegurar, consolidar,            luchar, rivalizar
 fortalecer; +ac+inf, afirmar                contentiō -ōnis f, lucha, combate
cōn-flagrāre, consumirse por el              con-testārī, llamar por testigo
 fuego                                       continēns -entis adj, continuo, próximo
cōnflīctāre, maltratar, inquietar            continēns -entis f (abl -ī), continente
cōn-flīgere -xisse -ctum, chocar             continenter adv, continuamente
cōnfluēns -entis m, confluente               con-tinēre, contener, mantener,
cōn-fluere, confluir, acudir en masa          retener, limitar
con-gredī -ior -gressum, encontrarse         con-tingere -tigisse -tāctum, tocar,
con-icere -iō -iēcisse -iectum, echar,        alcanzar

                                         5
continuus -a -um, continuo, con-             dē-fessus -a -um, extenuado
 secutivo, seguido                           dē-fetīgado, fatigado, extenuado
cōntiō -ōnis f, asamblea                     dē-ficere -iō -fēcisse -fectum, faltar,
contrā atque, contra lo que                   fallar, apartarse, traicionar
con-trahere, contraer, reducir;              dē-fīgere, clavar, fijar
 (nāvēs) recoger, reunir                     dē-fluere, fluir, correr
contrōversia -ae f, controversia             dē-fōrmis -e, deforme, feo
contumēlia -ae f, ultraje, afrenta           dē-icere -iō -iēcisse -iectum, echar,
convallis -is f, valle hondo, cañada          despeñar, (spē) frustrar
con-venīre +ac, encontrar                    deinceps adv, sucesivamente
conventus -ūs m, asamblea, reunión,          dē-līberāre, deliberar
 sesión (judicial)                           dē-ligāre, atar, amarrar
co-orīrī, nacer, estallar                    dē-ligere -lēgisse -lēctum, elegir
cōpia -ae f, provisión, recursos;            dē-litēscere -tuisse, ocultarse
 cōpiam facere, proveer, abastecer           dē-mēns -entis adj, demente, loco
cōpiae -ārum f pl, tropas, fuerzas           dēmentia -ae f, demencia, locura
cōpiōsus -a -um, rico                        dēmere -mpsisse -mptum, quitar
cōram adv, con sus propios ojos,             dē-metere, −, -messum, segar
 personalmente                               dē-migrāre, salir, emigrar, irse
cotīdiānus -a -um, cotidiano                 dē-mittere sē, bajar
crātis -is f, enrejado                       dē-mōnstrāre, indicar, señalar,
crēber -bra -brum, numeroso,                  mencionar, exponer
 frecuente; sup -errimus                     dēnsus -a -um, denso, espeso
cruciātus -ūs m, tortura                     dē-perīre, perecer, perderse
culpa -ae f, culpa, negligencia              dē-pōnere, deponer, depositar, poner
cultūra -ae f, cultura                        a buen recaudo
cultus -ūs m, género de vida, cultura        dē-populārī/-āre, devastar
cūnctārī, tardar                             dē-precārī, interceder
cūrāre, cuidar; +ac+ger, hacer,              dēprecātor -ōris m, intercesor
 mandar (hacer algo)                         dē-prehendere, coger, capturar
cursus -ūs m, carrera, paso, ruta            dēsertus -a -um, desierto
cūstōdia -ae f, custodia, guarda             dēscendere ad (cōnsilium), empe-
                                              ñarse en, abrazar
D                                            dēsīderāre +ac+inf, desear; pas
                                              echarse de menos, faltar
dē (III vigiliā), después de, durante        dē-sistere -stitisse +abl, desistir de
dē-cēdere, alejarse, retirarse               dēspērātiō -ōnis f, desesperación
decem et octō, dieciocho                     dē-stringere -strīnxisse -strictum,
dē-cernere -crēvisse -crētum, de-             (gladium) sacar, desenvainar
 cidir, asignar                              dētrīmentum -ī n, daño, pérdida
dē-certāre, dar la batalla decisiva          dē-turbāre, derribar
dēclīvis -e, en declive, pendiente           dē-vehere, transportar
decuria -ae f, decuria (tropa de diez        diēs -ēī m/f, plazo, tiempo, día fijado;
 jinetes)                                     in diēs, de día en día
decuriō -ōnis m, decurión (oficial           dif-ferre, ser diferente
 que manda una decuria)                      dif-ferre dis-tulisse dī-lātum,
decus -oris n, honor                          esparcir, diseminar
dē-decus -oris n, deshonor                   difficultās -ātis f, dificultad
dē-dere, entregar; sē d., rendirse           dif-fīdere +dat, desconfiar de
dēditīcius -a -um, que se ha rendido         dignitās -ātis f, dignidad
dēditiō -ōnis f, rendición                   dī-iūdicāre, juzgar, decidir
dē-dūcere, llevarse, conducir,               dīmicāre, luchar
 (nāvem) botar                               dīmidium -ī n, mitad
dēfectiō -ōnis f, defección, deserción       dī-mittere, enviar (en todas direc-
dēfēnsor -ōris m, defensor                    ciones); renunciar a, abandonar
dē-ferre, llevar, anunciar, someter          dīs dītis adj, rico, sup dītissimus

                                         6
dis-cēdere ab armīs, abandonar las             soltar
 armas                                        eō + comp/magis, tanto (más)
dis-cessus -ūs m, partida, retirada           eō adv, por esto; eō quod, por lo
disciplīna -ae f, formación, disci-            mismo que, porque; eō ut, a fin de
 plina                                         que, para que
dis-icere -iō -iēcisse -iectum, dis-          eō-dem adv, al mismo punto, al
 persar                                        mismo fin
dis-pār -paris adj, desigual                  ephippiātus -a -um, ensillado
di-spergere -sisse -sum, esparcir             ephippium -ī n, caparazón, silla
dis-pōnere, disponer, colocar                 epistola -ae f, carta
dis-putāre, discutir, debatir                 eques (Rōmānus), caballero
disputātiō -īnis f, discusión, debate         equester -tris -tre, de caballería
dissēnsiō -ōnis f, disensión                  errāre (= fallī), equivocarse
dis-sentīre, disentir                         ēruptiō -ōnis f, salida (brusca)
dis-simulāre, disimular                       essedārius -ī m, combatiente en
dis-tribuere, distribuir, repartir             carro
dis-tul- < dif-ferre                          essedum -ī n, carro de guerra
dītissimus -a -um sup < dīs dītis             ē-vellere, arrancar
diūtinus -a -um, prolongado                   ē-venīre, salir, resultar
docēre +ac+inf, instruir, informar,           ēventus -ūs, resultado, suerte
 declarar                                     ē-vocāre, llamar, hacer venir
dolus -ī m, dolo, engaño                      ex-agitāre, hostigar
domāre -uisse -itum, domar, sub-              exāmināre, pesar, examinar
 yugar                                        ex-animāre, matar
domesticus -a -um, doméstico,                 ex-cēdere (+abl), irse, salir,
 intestino, interno                            retirarse, abandonar
dubitāre, vacilar, titubear                   ex-cipere, suceder, relevar
dubitātiō -ōnis f, duda                       ex-citāre, elevar, construir
dūcere +ac+inf, considerar                    ex-clūdere -sisse -sum, excluir,
dum conj +subj, hasta que                      impedir
duodēnī -ae -a, doce cada uno                 exemplum -ī n, modelo, pauta
duplex -icis adj, doble                       exercitāre, ejercitar
duplicāre, doblar                             exercitātiō -ōnis f, ejercicio
dūrus -a -um, duro, penoso                    exiguitās -ātis f, exigüidad, escasez
                                              exīstimātiō -ōnis f, opinión, juicio
E                                             expedītiō -ōnis f, expedición
                                              ex-pedītus -a -um, desembarazado,
eā adv, por allá                               libre, dispuesto, fácil
ē-dūcere, hacer salir                         ex-pellere -pulisse -pulsum (+abl),
ef-fēmināre, afeminar, enervar                 expulsar, (dubitātiōnem) disipar
ef-ferre ex-tulisse ē-lātum, llevarse,        ex-perīrī -pertum, intentar
 llevar fuera; efferrī (victōriā),            ex-piāre, expiar, reparar
 enorgullecerse                               ex-plōrāre, examinar, explorar
ef-fugere +ac, escapar a                      explōrātor -ōris m, explorador
ē-gredī -ior -gressum, salir                  explōrātus -a -um, asegurado
ēgressus -ūs m, salida, (ē nāvibus)           ex-pōnere, exponer, desembarcar
 desembarco                                   ex-portāre, exportar, llevar fuera
ē-icere -iō -iēcisse -iectum, echar           ex-sistere -stitisse, nacer, originarse
 fuera, expulsar; sē ēicere, precipi-         ex-stāre, sobresalir, mostrarse
 tarse fuera                                  ex-stinguere -stīnxisse -stīnctum,
eius-modī, de este género, tal                 extinguir
ē-lābī -lāpsum, deslizarse fuera,             ex-trahere, colmar (tiempo)
 escapar                                      extrēmus -a -um, extremo, último; m
ē-licere -iō -uisse -itum, hacer venir,        pl, retaguardia; ad extrēmum,
 atraer, evocar                                finalmente
ē-mittere, hacer salir, echar fuera,          ex-uere -uisse -ūtum +abl, despojar de

                                          7
ex-ūrere -ussisse -ustum, destruir             G
 por el fuego, incendiar
                                               gallīna -ae f, gallina
                                               gaudēre gavīsum, gozar, alegrarse
F                                              genus -eris n, linaje, familia
factū supino II, optimum factū, lo             gerere gessisse gestum, llevar a
 mejor a hacer                                  cabo, hacer; pas ser hecho, acon-
facultās -ātis f, posibilidad, opor-            tecer; rēs gesta, hecho, hazaña
 tunidad, ocasión                              glāns glandis f, bellota, bala de
fāgus -ī f, haya                                plomo o arcilla en forma de bellota
falx -cis f, falce mural (arma de sitio)       grātia -ae f, favor, popularidad
familiāris -is m f, amigo, familiar            grātulārī, felicitar
familiāritās -ātis f, amistad                  grātulātiō -ōnis f, congratulación,
fās n indecl, (lo) lícito, (lo) justo           agradecimiento
femur -oris/-inis n, muslo                     gravitās -ātis f, pesadez, importancia
ferrāmenta -ōrum n pl, herra-
 mientas, utensilios de hierro                 H
ferre, relatar, manifestar
fervē-facere, calentar; fervēfactus,           habēre, reputar; magnī h., apreciar en
 candente, ardiente                             mucho; in hostium numerō h., tener
fervēns -entis adj, ardiente                    como enemigos
ficta -ōrum n pl, mentiras                     hīberna -ōrum n pl, cuarteles de
fidēs -eī f, fe, confianza, promesa,            invierno
 protección, lealtad                           hiemāre, pasar el invierno
figūra -ae f, configuración, estructura        historia -ae f, historia
fīnēs -ium m pl, territorio, país              hōc abl +comp, tanto más
fingere fīnxisse fictum, fingir,               honestus -a -um, honorable
 inventar; ficta n pl, mentiras                honōs -ōris m, honor
fīnīre, limitar, ser la frontera de            horridus -a -um, horrendo
fīnitimus -a -um (+dat), vecino; m             hospitium -ī n, hospitalidad, vínculo
 pl, pueblos vecinos                            de hospitalidad
fīrmus -a -um (adv -iter), firme,              hūmānitās -ātis f, cultura
 fuerte                                        hūmānus -a -um, culto
flamma -ae f, llama, fuego                     humilis -e, humilde, insignificante
flētus -ūs m, llanto, lágrimas                 humilitās -ātis f, poca altura,
flōrēns -entis adi, floreciente                 humildad, baja condición
fore inf fut < esse/fierī , ‘sería/
 sucedería’                                    I
fortitūdō -inis f, fuerza, bravura
fortūnae -ārum f pl, propiedad,                iaculum -ī n, jabalina, dardo
 bienes                                        ictus -ūs m, golpe, choque
fremitus -ūs m, ruido, rumor                   idcircō adv, por esta razón, por lo
frequēns, numeroso; quam frequen-                mismo
 tissimī, en el mayor número posible           ignōbilis -e, desconocido, oscuro
frūmentārī, proveerse de grano                 ignōscere +dat, perdonar
frūmentārius -a -um, tratante en trigo;        il-lāt- < īn-ferre
 rēs frūmentāria, suministro de grano          illō adv, (hasta) allí; illō pertinēre,
fuga -ae f, in fugam dare, poner en              tratarse de ello
 fuga                                          illūstris -e, claro, brillante
fugitīvus -ī m, esclavo fugitivo               immānis -e, prodigioso
fūmus -ī m, humo                               im-mittere, lanzar
funda -ae f, honda                             impedīmenta -ōrum n pl, bagajes,
fundere fūdisse fūsum, (proeliō) f.,             carga
 derrotar                                      impedīmentum -ī n, obstáculo
fūnis -is m, cuerda                            impedīre, impedir, estorbar,
fūsilis -e, fundido                              obstaculizar

                                           8
impedītus -a -um, impedido, carga-            īnsidiae -ārum f pl, emboscada,
 do (con bagajes), desarmado;                  insidia, perfidia
 (locus) inaccesible                          īnsigne -is n, distintivo, insignia
im-pellere -pulisse -pulsum, impulsar         īnsignis -e, distinguido, singular
im-pendēre, (mōns) levantarse                 īn-sinuāre, sē, abrirse paso, penetrar
impēnsus -a -um, caro, costoso                īn-sistere -stitisse, ponerse
imperāre, imperar; +ac (+dat)                 īn-stabilis -e, inestable
 exigir                                       īn-stāre, avanzar, atacar
imperātum -ī n, mandato, orden                īn-stituere -uisse -ūtum, organizar,
im-perītus -a -um (+gen), ignorante,           emprender, construir, formar,
 sin experiencia de                            educar
impetrāre, conseguir, obtener                 īnstitūtum -ī n, costumbre, insti-
impetus -ūs m, impetuosidad                    tución
im-portāre, importar                          īnstruere -ūxisse -ūctum, equipar
im-prōvīsus -a -um; dē i.ō, súbita-           īnstrūmentum -ī n, equipo
 mente, inesperadamente                       īn-suēfacere, acostumbrar
im-prūdēns -entis adj, ignorante              integer -gra -grum, sano, descansado
imprūdentia -ae f, ignorancia,                inter-cēdere, interponerse, estar en
 imprudencia                                   medio
impulsus -ūs m, impulso, instigación          inter-cipere -iō -cēpisse -ceptum,
inānis -e, vacío                               cortar, interceptar
in-cendere -disse -cēnsum, encen-             inter-clūdere -sisse -sum, cortar,
 der, incendiar                                rodear
incendium -ī n, incendio                      inter-dīcere, prohibir
in-citāre, espolear, impeler, incitar         inter-diū adv, de día
in-cognitus -a -um, desconocido               inter-esse +dat, asistir
in-colere, habitar                            interior -ius, interior; m pl, habi-
in-commodus -a -um, incómodo,                  tantes del interior
 inconveniente; adv incommodē                 inter-īre, perecer, morir
incommodum -ī n, molestia, calami-            interitus -ūs m, muerte
 dad, daño                                    inter-mittere, interrumpir, suspender,
in-crēdibilis -e, incredible                   dejar pasar; (tempore) intermissō,
in-currere, precipitarse                       transcurrido
incursiō -ōnis f, incursión                   inter-pōnere, poner, interponer, pas
in-dūcere -xisse -ductum, inducir              haber; fidem i., impeñar su palabra
indūtiae -ārum f pl, armisticio               interpres -etis m, intermediario,
in-ers -ertis adj, inerte, inactivo            intérprete
īn-ferre in-tulisse il-lātum, infligir;       intervāllum -ī n, intervalo
 signa ī., adelantar, atacar; bellum ī.       intro-īre, entrar
 (+dat), hacer la guerra                      introitus -ūs m, entrada
īn-ficere -iō -fēcisse -fectum, teñir         intrō-rumpere, irrumpir
īn-fīnītus -a -um, infinito                   in-ūsitātus -a -um, inusitado, raro,
īnfīrmitās -ātis f, inconstancia               desacostumbrado
īn-fīrmus -a -um, débil                       in-ūtilis -e, inútil
īn-flectere, doblar                           inveterāscere -rāvisse, envejecer,
īnfrā adv, abajo                               establecerse, echar raíces
in-gredī -ior -gressum, entrar                in-vicem, a su vez
in-icere -iō -iēcisse -iectum, echar,         in-vītāre, invitar, provocar
 arrojar; +dat, inspirar                      invītus -a -um, desganado, de mala
in-īquus -a -um, desigual, des-                gana; eō invītō, contra su voluntad,
 favorable                                     a pesar suyo
in-īre, entrar, empezar, emprender            ir-rumpere, irrumpir
in-iussū +gen, sin la orden de                ita: nōn +adj, no muy, no tan
in-opīnāns -antis adj, desprevenido           iter itineris n, camino, marcha,
īn-scius -a -um, ignorante                     jornada; magnīs itineribus, a
īn-sequī, seguir, perseguir                    marchas forzadas

                                          9
iūdicāre, juzgar, determinar, consi-           lūx lūcis f, luz del día; prīma lūx,
 derar                                          amanecer
iūdicium -ī n, juicio, opinión
iugum -ī n, yugo; (montis) cresta;             M
 sub i. mittere, hacer pasar bajo el
 yugo (humillando los vencidos)                magnī habēre, apreciar en mucho
iūmentum -ī n, bestia de carga o de            magnitūdō -inis f, grandeza, fuerza
 tiro (caballo, mulo, burro...)                magnopere, grandemente, con in-
iūrāre, jurar                                   sistencia
-ius adv comp, demasiado                       māiōrēs -um m pl, antepasados; m.
iūs iūrandum, juramento                         nātū, más viejos
iūstitia -ae f, justicia                       mandāre, encomendar; sē fugae m.,
                                                darse a la fuga
L                                              mandātum -ī n, encargo
                                               manēre mānsisse, permanecer
lābī lāpsum, deslizarse, desviarse             manus -ūs f, tropa; manūs dare,
labōrāre, estar en peligro                      darse por vencido
labōriōsus -a -um, penoso                      matara -ae f, lanza de los galos
lacessere, provocar                            māteria -ae f, material, madera
laetātiō -ōnis f, alegría                      mātrimōnium -ī n, matrimonio; in
lapis -idis m, piedra                           m. dūcere, casarse con
largītiō -ōnis f, largueza, generosidad        mātūrāre, apresurarse
lassitūdō -inis f, cansancio                   mātūrus -a -um, temprano; adv
lassus -a -um, cansado                          mātūrē, comp mātūrius
lātē adv, anchamente; longē lātēque,           māximam partem adv, por la mayor
  por todas partes; comp lātius, sup            parte
  lātissimē                                    medērī +dat, curar, remediar
lātitūdō -inis f, anchura                      mediocris -e, moderado
lēgātiō -ōnis f, delegación, embajada          mediterrāneus -a -um, del interior
lēgātus -ī m, delegado, embajador;             medius -a -um, el centro de
  legado (jefe militar)                        memoria -ae f, memoria; memoriā
lēnis -e, suave, moderado, lento; adv           prōdere, transmitir, narrar
  comp lēnius                                  mēnsūra -ae f, medición
lēnitās -ātis f, suavidad, lentitud            merērī dē, merecer bien de, portarse
lepus -oris m, liebre                           bien con
levāre +abl, librar de                         merīdiānus -a -um, meridiano
levis -e, liviano, frívolo                     meritum -ī n, servicio, mérito
levitās -ātis f, ligereza                      metallum -ī n, metal
līberālis -e, generoso, afable; adv            mētīrī mēnsum, medir, distribuir
  līberāliter                                  migrāre, emigrar
ligāre, ligar, atar                            mīlia -ium (passuum) n pl, millas
lignārī, hacer leña                            missus -ūs m, envío; missū Caesa-
lignātiō -ōnis f, corta de leña                 ris, por encargo de César
lignātor -ōris m, leñador                      mōbilis -e, móvil, voluble
linter -tris m, barca                          mōbilitās -ātis f, movilidad
līs lītis f, querella, disputa                 moderārī, moderar, refrenar
litterae pūblicae, documentos, actas           molere -uisse -itum, moler; molita
locus -ī m, ocasión; posición, linaje;          cibāria, harina
  obsidum locō, en calidad de rehenes          mollis -e, blando; lītus molle, playa
longē adv, lejos; +sup, con mucho               de arena
longinquus -a -um, lejano; largo,              morārī, detenerse, aguardar, detener
  prolongado                                   mōtus -ūs m, movimiento,
longitūdō -inis f, longitud, largo              insurrección
longius adv comp, más lejos, más               movēre, castra, levantar el campa-
  (tiempo)                                      mento, marcharse
lōrīca -ae f, coraza, parapeto                 multus -a -um: multō diē, muy en-

                                          10
trado el día; ad multam noctem, a            ob-struere -ūxisse -ūctum, obstruir,
 altas horas de la noche                       cerrar
mūnītiō -ōnis f, fortificación                ob-temperāre, obeceder
mūrālis -e, mural; pīlum mūrāle,              ob-tinēre, poseer, occupar
 dardo de sitio (para atacar muros)           ob-tul- < of-ferre
                                              occāsiō -ōnis f, ocasión
N                                             occāsus -ūs m, ocaso, occidente
                                              occultus -a -um, oculto, secreto
nancīscī nactum, obtener, alcanzar            occupāre, ocupar
nātiō -ōnis f, pueblo, nación                 occupātiō -ōnis f, negocio, cuidados
nātū abl, de edad                             occupātus -a -um, occupado,
nātus -a -um, nacido; nātus ...                atareado
 locō/genere, de ... familia/linaje           oc-currere +dat, encontrarse con
nāvālis -e, naval, náutico                    of-ferre ob-tulisse ob-lātum, presen-
nāvigium -ī n, navío, nave                     tar
necessāriō adv, por necesidad                 officium -ī n, in officiō, leal
necessārius -ī m, pariente                    omnīnō adv, en total, solamente,
neglegere -ēxisse -ēctum, descuidar,           enteramente, absolutamente
 omitir                                       onerāre, cargar
negōtium -ī n, trabajo, dificultad            onerārius -a -um, de transporte
nē-quāquam adv, no, de ningún                 onus -eris n, carga, peso
 modo                                         opīnārī, opinar
nihil adv, en nada, no                        opīniō -ōnis f, opinión, creencia,
nōbilitās -ātis f, nobleza, los nobles         reputación
nocēre + dat, dañar; pas nocērī,              opportūnus -a -um, oportuno,
 sufrir daño (inf fut nocitum īrī)             favorable; adv -ē
noctū adv, de noche                           op-primere -pressisse -pressum,
nocturnus -a -um, nocturno                     apretar, oprimir
nōminātim, nominalmente                       oppugnātiō -ōnis f, ataque, asalto
nostrī gen (< nōs), de nosotros               opus -eris n, trabajo (de fortifica-
novae rēs, cambios políticos,                  ción)
 revolución                                   opus esse, ser necesario; pl opus
novissimus -a -um, último;                     sunt
 novissimum agmen, novissimī, la              ōrātiō -ōnis f, discurso, palabras
 retaguardia                                  ōrātor -ōris m, orador, legado
novitās -ātis f, novedad, nuevo modo          orbis -is m, círculo, formación en
nūdāre, desnudar, exponer                      círculo
numerus, numerō, en número de; ad             ōrdō -inis m, fila; centuria; prīmī
 numerum, al completo; obsidum                 ōrdinēs, los centuriones de la 1ª
 numerō, como rehenes                          cohorte
nummus -ī m, moneda, dinero                   ōrnātus -ūs m, adorno, ornato
nūtus -ūs m, seña, gesto; ad nūtum, a         ostendere (verbīs), manifestar,
 la menor señal, inmediatamente                declarar
                                              ostentāre, mostrar
O
                                              P
ob-icere -iō -iēcisse -iectum, colocar
 delante; obiectus +dat, situado              pābulārī, forrajear, pacer
 frente a                                     pābulātor -ōris m, forrajeador
ob-īre, recorrer, visitar                     pācāre, pacificar, someter; pācātus,
ob-lāt- < of-ferre                             pacífico, apacible
ob-servāre, observar                          paenitēre +ac +gen, (hacer) arre-
obses -idis m/f, rehén                         pentirse
ob-sidēre, ocupar, sitiar                     pāgus -ī m, distrito, cantón, tribu
obsidiō -ōnis f, asedio, sitio                palam adv, manifiestamente
obstrictus -a -um, obligado                   palūs -ūdis f, pantano

                                         11
pār paris adj, igual                           guerra a
parāre (pretiō), procurarse                   per-sevērāre, persistir
parātus -a -um +inf, dispuesto a              per-solvere (poenās), cumplir la
pars: quā ex parte, por esta razón;            condena
 trēs partēs, tres cuartos; māximam           per-spicere -iō -exisse -ectum,
 partem adv, por la mayor parte                mirar, examinar, reconocer
parvulus -a -um, muy pequeño                  persuādēre sibi, estar convencido;
passim adv, por todas partes                   persuāsum mihi est, estoy
patēns -entis adj, abierto, ancho              convencido
patēre, extenderse                            pertinācia -ae f, obstinación,
patī +ac+inf, tolerar, permitir                terquedad
paucitās -ātis f, reducido número             pertināx -ācis adj, obstinado, terco
pecus -oris n (sg/pl), ganado, res            per-tinēre, extenderse; p. (ad),
pedester -tris -tre, pedestre, de              pertenecer (a)
 infantería                                   per-turbāre, perturbar; pas titubear,
peditātus -ūs m, infantería                    estar en duda
pellis -is f, piel                            perturbātiō -ōnis f, confusión
pendere, pagar                                phalanx -ngis f, falange (formación
per prp +ac, por causa de; per mē              de combate)
 licet, yo lo permito                         pietās -ātis f, piedad, devoción,
per-agere, realizar, ejecutar                  sentido del deber
per-cipere -iō -cēpisse -ceptum, per-         pīlus -ī m, centuria (compañía)
 cibir, escuchar                              pinna -ae f, almena, parapeto
per-contārī, interrogar, indagar              pius -a -um, pío, devoto
percontātiō -ōnis f, pregunta,                plānus -a -um, plano, llano
 interrogación                                plēbs -bis f, plebe, vulgo
per-currere, correr, ir corriendo             plumbum -ī n, plomo; p. album,
per-dūcere, conducir, llevar,                  estaño
 proseguir, construir                         plūrimum sup, lo más, muchísimo
perendinō diē abl, pasado mañana              poenās persolvere, cumplir la
per-equitāre, ir a caballo por todas           condena
 partes                                       pondus -eris n, peso
per-exiguus -a -um, muy pequeño               pōnere (arma), deponer; spem p. in,
per-facilis -e, muy fácil                      poner su esperanza en; positus in,
per-ferre, llevar, entregar                    fundado en
perfidia -ae f, perfidia                      pōns pontis m, puente
per-fringere -frēgisse -frāctum,              populārī, devastar
 romper                                       populātiō -ōnis f, devastación
perfuga -ae m, desertor, tránsfuga            porrō, además
per-fugere, huir a refugiarse,                poscere poposcisse, reclamar
 desertar                                     positus -a -um, p. in, fundado en
perfugium -ī n, refugio                       posse (plūrimum), tener poder
perīculum -ī n, prueba, ensayo                possessiō -ōnis f, posesion, pro-
perītus -a -um (+gen), perito,                 piedad
 experto                                      pos-sīdere -sēdisse, tomar posesión
per-legere, leer (hasta el fin)                de, apoderarse de
per-manēre -mānsisse, permanecer,             post... quam, después que
 durar, quedarse                              posteā-quam, posteā...quam, después
per-mittere, permitir, confiar                 que
per-mulcēre -sisse -sum, acariciar,           postrī-diē (eius diēī), al día siguiente
 apaciguar                                    postulāre +ac+inf, pretender
per-paucī -ae -a, muy pocos                   postulātum -ī n, requisito
perpetuum, in p., para siempre                potestās, ocasión; potestātem facere,
per-rumpere, romper, forzar el paso            dar ocasión de, permitir
per-scrībere, escribir (a fondo)              potīrī +abl, apoderarse de
per-sequī (bellō), perseguir, hacer la        prae-cēdere, preceder, aventajar

                                         12
praeceps -cipitis adj, precipitado,            prō-currere, avanzar corriendo
 (locus) escarpado                             prō-dere -didisse -ditum, abandonar;
praeceptum -ī n, precepto, orden                memoriā p., transmitir
prae-cipere -iō -cēpisse -ceptum,              prōd-īre, avanzar, salir
 prescribir, ordenar                           prō-dūcere, conducir delante, hacer
praecipitāre, precipitar                        avanzar; prolongar, aplazar
prae-clūdere -sisse -sum, cerrar               proeliārī, combatir, luchar
praecō -ōnis m, pregonero,                     profectiō -ōnis f, partida
praeda -ae f, botín                            prō-ficere -iō -fēcisse -fectum,
praedārī, saquear                               efectuar
praedicāre, proclamar, pregonar                pro-fitērī -fessum, declarar, ofrecer
praefectus -ī m, comandante (de                prō-fluere, fluir, manar, nacer
 caballería o tropas auxiliares)               pro-fugere, huir, escaparse
prae-ficere -iō -fēcisse -fectum               pro-inde, pues, por consiguiente
 +dat, poner al frente de, dar el              prōmissus -a -um, (capillus) crecido,
 mando de                                       largo
prae-fīgere, clavar, hincar (delante)          prō-nūntiāre, publicar, anunciar
prae-mittere, enviar delante,                  prō-pellere, rechazar, desalojar
 anunciar de antemano                          propinquus -ī m, pariente
prae-optāre, preferir                          propinquitās -ātis f, proximidad
prae-parāre, preparar de antemano              prō-pōnere, exponer, presentar,
praesēns -entis n, presente, actual; in         ofrecer
 praesēns/praesentia, por el                   proptereā adv, por esto; p. quod,
 momento, actualmente                           porque
praesentia -ae f, presencia; p. animī,         prō-pugnāre, luchar (en defensa)
 intrepidez                                    prō-sequī, perseguir
praesertim adv, especialmente                  prōspectus -ūs m, vista; in prō-
praesidium -ī n, protección,                    spectū, visible
 defensa, guardia, guarnición;                 prosperus -a -um, próspero
 praesidiō dat, en defensa                     prō-spicere +dat, cuidar de, pro-
prae-stāre -stitisse, cumplir, ma-              curar
 nifestar; +dat aventajar; praestat,           prō-tegere, cubrir, proteger
 vale más, es preferible                       prō-vehere, llevar adelante, impeler
praestō esse +dat, estar al alcanze,           prō-venīre, aparecer, crecer
 estar a disposición                           prō-vidēre, procurar, cuidar de
praeter-mittere, desaprovechar                 prō-vocāre, provocar, retar
praeter-quam, excepto                          proximē adv, muy recientemente
praetor -ōris m, pretor; prō praetōre,         pulvis -eris m, polvo
 ex pretor                                     pūrgāre, limpiar, disculpar
prae-ūrere, quemar por la punta
premere pressisse pressum, apretar,            Q
 estrechar, acosar, atacar
prī-diē, el día antes                          qua f (sī/nē/num qua ...), alguna; nē
prīmus -a -um, la parte anterior de,            qua legiō, para que ninguna legión
 el principio de                               quā adv, por donde, donde
prīnceps -ipis adj, el primero                 quae-cumque n pl, cualquier cosa
prīncipātus -ūs m, primacía                     que, todo cuanto
prīstinus -a -um, antiguo, anterior;           quaestor -ōris m, cuestor
 p. diēs, el día pasado                        quam +sup (potest), el/lo más... posible
prius quam, antes que                          quam prīmum, cuanto antes
prīvātim adv, privadamente                     quam-vīs +adj, por muy... que; q.
prō prp +abl, delante de; en vez de,            paucī, por pocos que sean
 por, como, en vista de, según; prō            quantō +comp, tantō +comp, cuanto
 praetōre, ex pretor                            más..., más...
probāre, probar, aprobar; probārī              quantus-vīs -a- -um-, por grande que
 +dat, ser apreciado por                        sea

                                          13
quārta pars, cuarta parte, cuarto           se añadía que
querī questum, quejarse                    reliquum -ī n, resto; nihil reliquī est,
quibus-cum, con los que                     no queda nada
quic-quam = quidquam                       reliquus -a -um, tempus r., futuro
quī-cumque quae- quod-/quid-,              re-migrāre, volver (a habitar)
 cualquiera que                            remissus -a -um, dulce, suave
quiēs -ētis f, reposo, sueño               re-mittere, aflojar, soltar
quīn conj +subj, que                       re-mollēscere, ablandarse
quīn etiam, incluso, más aún               re-nūntiāre, anunciar, informar
quis-piam quae- quod-, alguno              re-pellere reppulisse -pulsum, re-
quī-vīs quae- quod-, cualquiera             chazar, repeler; ā spē repulsus,
quō +comp +subj, para que así               defraudado en su esperanza
quō adv, porque                            repentīnus -a -um, súbito, repentino
quo-ad conj, hasta que, mientras           reperīre, descubrir
quō-minus conj +subj, (impidiendo)         re-petere, pedir de nuevo
 que                                       re-portāre, volver a llevar
quotiēs, cada vez que                      re-poscere, reclamar; ratiōnem r.,
                                            pedir cuentas
R                                          reprehendere, criticar, censurar
                                           re-scindere -scidisse -scissum,
rādere -sisse -sum, afeitar                 cortar, demoler
rapiditās -ātis f, rapidez                 re-scīscere -īvisse/-iisse, averiguar,
rapīna -ae f, rapiña, pillaje               enterarse
rārus -a -um, pl rarī, diseminados         re-servāre, reservar
ratiō -ōnis f, cuenta, medio, arte,        re-sistere -stitisse, resistir
 sistema; ratiōnem habēre +gen,            re-stituere -uisse -ūtum, restablecer,
 tomar en cuenta; rationem                  restituir
 reposcere, pedir cuentas                  re-tinēre -uisse -tentum, retener
re-bellāre, rebelarse                      rettul- < re-ferre
rebelliō -ōnis f, rebelión                 rota -ae f, rueda
recēns -entis adj, reciente, fresco
receptus -ūs m, retirada                   S
recessus -ūs m, retirada, retroceso
reciperāre, recobrar, recuperar            sagulum -ī n, capote, sayo
re-cipere, sē, retirarse, (ex fugā/        sānus -a -um, sano, sensato
 timōre) recobrarse                        sarcina -ae f, bagaje, carga
recūsāre, recusar, negarse; nōn r.         satis habēre, contentarse (con)
 quīn, no negarse a                        satis-facere +dat, satisfacer, dar
red-igere -ēgisse -āctum, reducir,          satisfacción
 hacer                                     saucius -a -um, herido
red-integrāre, renovar                     scalae -ārum f pl, escala, escalera
reditiō -ōnis f, vuelta, regreso           scapha -ae f, barca, esquife
reditus -ūs m, vuelta, retorno             scindere, romper, demoler
re-ferre rettulisse -lātum, hacer          scrīptor -ōris m, escritor, autor
 volver, llevar, referir; pedem r.,        sēdēs -is f, sede, domicilio
 retroceder                                sēmentis -is f, sementera, siembra
re-ficere -iō -fēcisse -fectum,            sēmita -ae f, senda
 reparar                                   senātor -ōris m, senador
re-fugere, huir hacia atrás                senātus -ūs m, senado
rēgnum -ī m, poder real, el trono          sentīre sēnsisse sēnsum, sentir, darse
re-gredī -ior -gressum, retroceder          cuenta de
re-icere -iō -iēcisse -iectum, re-         sēparāre, separar
 chazar, devolver, desviar                 sēparātim adv, separadamente
re-lēgāre, relegar                         sēparātus -a -um, separado
relinquere +dat, dejar, conceder;          sepelīre -īvisse -ultum, sepultar
 pas quedar; relinquēbātur ut,             sepultūra -ae f, sepultura

                                      14
sērō adv, tarde                                (venīre/mittere) subsidiō dat, venir
servāre, observar, conservar                   o enviar en socorro de, ir al rescate
servīre +dat, acomodarse a                    sub-sistere, mantenerse firme
ses-centēsimus -a -um, sexcenté-              sub-venīre +dat, venir en socorro
 simo                                         suc-cēdere, acercarse, subir, relevar,
siccitās -ātis f, sequedad, sequía             suceder
sīc-utī conj, (así) como, como si             suc-cendere -disse -cēnsum,
signa īnferre, atacar                          incendiar
significātiō -ōnis f, indicación              successus -ūs m, éxito
silvestris -e, boscoso, silvestre             suc-cīdere -disse -sum, cortar
simul conj (= simul atque), en                suc-currere +dat, acudir en socorro,
 cuanto                                        socorrer
simulāre, fingir, hacer como que              sudis -is f, estaca
simulātiō -ōnis f, simulación, disi-          suī gen (< sē), se, de sí
 mulo                                         summa -ae f, total, suma; summa im-
simultās -ātis f, rivalidad                    periī, mando supremo
singillātim adv, uno por uno                  summus -a -um, lo alto de
singulāris -e, solo, singular, único          superāre, superar, vencer
socer -erī m, suegro                          super-esse, quedar, sobrar
socius -ī m, aliado                           superior -ius, más elevado, anterior,
sōlitūdō -inis f, soledad                      superior
sollicitāre, incitar                          sup-petere, estar a disposición
solvere, (nāvēs) levar, zarpar                supplex -icis, suplicante; adv
spatium -ī n, espacio, distancia,              suppliciter
 intervalo, tiempo                            supplicātiō -ōnis f, acción de gracias
speciēs -ēī f, aspecto, apariencia             a los dioses
spectāre ad, estar orientado a                suprā adv, arriba, encima
speculātor -ōris m, explorador                sus-cipere -iō -cēpisse -ceptum,
speculātōrius -a -um, (nāvis) nave             asumir
 de exploración                               suspicārī, sospechar
sponte, suā, por sí (solo), espon-            suspīciō -ōnis f, sospecha
 táneamente                                   sustentāre, soportar
stabilis -e, firme, estable
stabilitās -ātis f, estabilidad               T
stāre stetisse, estar (de pie)
statiō -ōnis f, puesto, guardia               tālea -ae f, barra, lingote
statuere -uisse -ūtum +ac+inf,                tam-etsī, aunque
 determinar, considerar                       tangere, limitar con
stipendium -ī n, impuesto                     tantulus -a -um, tan pequeño
strāmentum -ī n, paja, rastrojo               tegere tēxisse tēctum, cubrir
sub-dūcere, hacer subir, s. (nāvēs)           tēlum -ī n, dardo, arma (ofensiva)
 varar, sacar a tierra                        temere adv, al azar, sin razón
sub-ductiō -ōnis f, acción de varar           temeritās -ātis f, temeridad
sub-esse, estar cerca                         tēmō -ōnis m, timón
sub-fodere -iō -fōdisse -fossum,              temperāre, abstenerse
 agujerear, atravesar (de abajo)              temperātus -a -um, templado
sub-icere -iō -iēcisse -iectum, lanzar        tempestās -ātis f, tiempo
 (hacia arriba); (+dat) exponer (a)           tenuis -e, delicado
sub-iectus -a -um, situado abajo              tergum -ī n, terga vertere, huir
sub-īre, (perīculum) exponerse a              testimōnium -ī n, testimonio, prue-
sublāt- < tollere                              ba; testimōniō esse quod, ser prueba
sub-ministrāre, suministrar, dar               de que, probar
sub-mittere, enviar (socorro)                 testūdō -inis f, tortuga, caparazón
sub-movēre, alejar, rechazar                   (formación de asalto)
sub-sequī, seguir de cerca                    tolerāre, soportar
subsidium -ī n, socorro, refuerzo;            tollere sus-tulisse sub-lātum,

                                         15
levantar, levar, quitar, llevarse;             est, es necesario; ūsuī esse, ser útil
 sublātus (+abl), engreido                     utī conj = ut
tormentum -ī n, catapulta                      ūtilis -e, útil, provechoso
torrēre -uisse tostum, abrazar                 ūtilitās -ātis f, utilidad, provecho
trā-dūcere, hacer atravesar/pasar              utrīque m pl, las dos partes
trāgula -ae f, dardo (provisto de una
 correa)                                       V
trā-icere -iō -iēcisse -iectum, pasar,
 atravesar, traspasar                          vacāre, estar vacío/deshabitado
trā-iectus -ūs m, travesía, trayecto           vadum -ī n, vado, banco, bajo fondo
tranquillitās -ātis f, calma                   vagārī, vagar, andar errante
trāns prp +ac, al otro lado de                 vagīna -ae f, vaina
trān-scendere -disse -ēnsum, atra-             vagus -a -um, vagabundo, errante
 vesar, pasar                                  valēre, ser fuerte, tener poder
trāns-fīgere, traspasar                        vallēs -is f, valle
trāns-īre, pasar                               vāstāre, devastar
trāns-missus -ūs m, travesía                   vectīgal -ālis n, tributo, impuesto
trāns-mittere, atravesar                       vectīgālis -e, tributario
trāns-portāre, transportar (al otro            vectōrius -a -um; nāvis vectōria,
 lado de)                                       buque de carga
trepidāre, temblar, estremecerse               vehementer adv, sumamente
tribūnus -ī m, t. mīlitum, tribuno             vēnārī, cazar
 militar (oficial superior)                    vēnātiō -ōnis f, caza
trīduum -ī n, tres días                        venīre, ventum est perf pas,
tri-ennium -ī n, tres años                      ‘vinieron’
trīnī -ae -a, (hīberna) tres                   ventitāre, venir a menudo,
tri-pertītō adv, en tres partes                 frecuentar
triplex -icis adj, triple                      vergere, estar inclinado/orientado
triquetrus -a -um, triangular                  verērī +dat, temer por
turma -ae f, turma (escuadrón de               versāre, dar vueltas a, voltear
 caballería)                                   vērus -a -um, equitativo
turris -is f (ac -im, abl -ī), torre           verūtum -ī n, dardo, venablo
                                               vestīgium -ī n, huella, sitio; in
U                                               vestīgiō, inmediatamente
                                               vestītus -ūs m, vestido
ubi conj, cuando; ubi prīmum, tan              veterānus -a -um, veterano, de
 pronto como                                    veteranos
ulcīscī ultum, vengarse de, vengar             vetāre -uisse -itum, prohibir
ulterior -ius, (Gallia, prōvincia)             viātor -ōris m, viajero
 ulterior (que está más allá)                  vīciēs adv, veinte veces
ultimus -a -um, último, el más                 vīcus -ī m, aldea, pueblo
 lejano                                        vidērī vīsum esse, parecer oportuno;
ultrō adv, además, encima, por sí               sī (tibi) vidētur, si te parece bien
 solo, espontáneamente                         vigiliae -ārum f pl, vigilia, vela,
ululātus -ūs m, grito                           turno de guardia
ūnā adv: cum... ūnā, junto con                 vinculum -ī n, cadena
undique adv, de todas partes                   vitrum -ī n, glasto (planta)
ūnus, solo, único; ad ūnum omnēs,              voluptās -ātis f, placer, deleite
 todos hasta el último                         vulgō adv, comúnmente
ūsus -ūs m, uso, empleo, práctica; ūsus        vulgus -ī n, vulgo, gente




                                          16

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

banco de preguntas sinonimos 1.pdf
banco de preguntas sinonimos 1.pdfbanco de preguntas sinonimos 1.pdf
banco de preguntas sinonimos 1.pdfNoelRodriguez60
 
Referentes clásicos en publicidad
Referentes clásicos en publicidadReferentes clásicos en publicidad
Referentes clásicos en publicidadAna Ovando
 
Griego para dummies pronombres
Griego para dummies pronombresGriego para dummies pronombres
Griego para dummies pronombresSito Yelas
 
ENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle Prassinos
ENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle PrassinosENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle Prassinos
ENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle PrassinosJulioPollinoTamayo
 
Tema 04 arte romano 1. los etruscos
Tema 04 arte romano 1.  los etruscosTema 04 arte romano 1.  los etruscos
Tema 04 arte romano 1. los etruscosjesus ortiz
 
Textos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber i
Textos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber iTextos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber i
Textos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber iMala Arias
 
Tema de aoristo
Tema de aoristoTema de aoristo
Tema de aoristoisaacramos
 
Construccion en grecia 400 a.c.
Construccion en grecia 400 a.c.Construccion en grecia 400 a.c.
Construccion en grecia 400 a.c.MariaElvirad
 
Sufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijos
Sufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijosSufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijos
Sufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijosmaisaguevara
 

La actualidad más candente (20)

banco de preguntas sinonimos 1.pdf
banco de preguntas sinonimos 1.pdfbanco de preguntas sinonimos 1.pdf
banco de preguntas sinonimos 1.pdf
 
Referentes clásicos en publicidad
Referentes clásicos en publicidadReferentes clásicos en publicidad
Referentes clásicos en publicidad
 
Griego para dummies pronombres
Griego para dummies pronombresGriego para dummies pronombres
Griego para dummies pronombres
 
El teatro griego
El teatro griegoEl teatro griego
El teatro griego
 
El Participiogriego
El ParticipiogriegoEl Participiogriego
El Participiogriego
 
Epica
EpicaEpica
Epica
 
Word formation FCE
Word formation FCEWord formation FCE
Word formation FCE
 
LINEA DE TIEMPO DEL AUTOMOVIL
LINEA DE TIEMPO DEL AUTOMOVILLINEA DE TIEMPO DEL AUTOMOVIL
LINEA DE TIEMPO DEL AUTOMOVIL
 
ENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle Prassinos
ENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle PrassinosENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle Prassinos
ENCONTRAR SIN BUSCAR (1932-1942) Gisèle Prassinos
 
Tema 04 arte romano 1. los etruscos
Tema 04 arte romano 1.  los etruscosTema 04 arte romano 1.  los etruscos
Tema 04 arte romano 1. los etruscos
 
DOCENTE
DOCENTEDOCENTE
DOCENTE
 
Voleibol
VoleibolVoleibol
Voleibol
 
Textos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber i
Textos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber iTextos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber i
Textos PAU César DE BELLO CIVILI, Liber i
 
Tema de aoristo
Tema de aoristoTema de aoristo
Tema de aoristo
 
List of adjectives
List of adjectivesList of adjectives
List of adjectives
 
USO DE LA C, S, Z.ppt
USO DE LA C, S, Z.pptUSO DE LA C, S, Z.ppt
USO DE LA C, S, Z.ppt
 
ORTOGRAFÍA TEMA 0
 ORTOGRAFÍA TEMA 0 ORTOGRAFÍA TEMA 0
ORTOGRAFÍA TEMA 0
 
Series verbales
Series verbalesSeries verbales
Series verbales
 
Construccion en grecia 400 a.c.
Construccion en grecia 400 a.c.Construccion en grecia 400 a.c.
Construccion en grecia 400 a.c.
 
Sufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijos
Sufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijosSufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijos
Sufijos nominales-y-adjetivales-prefijos-y-sufijos-verbales-interfijos
 

Destacado

Homenaje a Hans Henning Ørberg
Homenaje a Hans Henning ØrbergHomenaje a Hans Henning Ørberg
Homenaje a Hans Henning ØrbergAntonio G. Amador
 
Lingualatina primum lillo
Lingualatina primum lilloLingualatina primum lillo
Lingualatina primum lilloJoanetprofe
 
Lingualatina secundum lillo
Lingualatina secundum lilloLingualatina secundum lillo
Lingualatina secundum lilloJoanetprofe
 
De la reconstruccion tradicional a la virtual 1
De la reconstruccion tradicional a la virtual 1De la reconstruccion tradicional a la virtual 1
De la reconstruccion tradicional a la virtual 1Antonio G. Amador
 
VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5
VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5
VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5Nausica
 
Evaluación por competencias en textos latinos (II)
Evaluación por competencias en textos latinos (II)Evaluación por competencias en textos latinos (II)
Evaluación por competencias en textos latinos (II)Manuel López-Muñoz
 
Vocabula nova lect. vii methodi Orbergensis
Vocabula nova lect. vii methodi OrbergensisVocabula nova lect. vii methodi Orbergensis
Vocabula nova lect. vii methodi Orbergensisguillecontra2
 
Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)
Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)
Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)transitortor
 
Imágenes de mitología (I)
Imágenes de mitología (I)Imágenes de mitología (I)
Imágenes de mitología (I)Juanjo Castro
 
Religion romana
Religion romanaReligion romana
Religion romanasanlizca
 
Latín tema 2. 4º E.S.O.
Latín tema 2. 4º E.S.O.Latín tema 2. 4º E.S.O.
Latín tema 2. 4º E.S.O.sburgoslorenzo
 
Alea iacta est_Latín II
Alea iacta est_Latín IIAlea iacta est_Latín II
Alea iacta est_Latín IIAmparo Gasent
 
Diapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESP
Diapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESPDiapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESP
Diapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESPMartha Estela Silupu Pedrera
 
Proyecto didactico unidad i-etimologias
Proyecto didactico unidad i-etimologiasProyecto didactico unidad i-etimologias
Proyecto didactico unidad i-etimologiasMarina H Herrera
 
Importancia de las palabras 02
Importancia de las palabras 02Importancia de las palabras 02
Importancia de las palabras 02Marina H Herrera
 

Destacado (20)

Homenaje a Hans Henning Ørberg
Homenaje a Hans Henning ØrbergHomenaje a Hans Henning Ørberg
Homenaje a Hans Henning Ørberg
 
Lingualatina primum lillo
Lingualatina primum lilloLingualatina primum lillo
Lingualatina primum lillo
 
Lingualatina secundum lillo
Lingualatina secundum lilloLingualatina secundum lillo
Lingualatina secundum lillo
 
Fedro - Fabulae
Fedro - FabulaeFedro - Fabulae
Fedro - Fabulae
 
Cayo julio fedro
Cayo julio fedroCayo julio fedro
Cayo julio fedro
 
De la reconstruccion tradicional a la virtual 1
De la reconstruccion tradicional a la virtual 1De la reconstruccion tradicional a la virtual 1
De la reconstruccion tradicional a la virtual 1
 
VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5
VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5
VOCABULARIO LATIN. UNIDAD 5
 
Evaluación por competencias en textos latinos (II)
Evaluación por competencias en textos latinos (II)Evaluación por competencias en textos latinos (II)
Evaluación por competencias en textos latinos (II)
 
Latín 1ºbach.pc 2013
Latín 1ºbach.pc 2013Latín 1ºbach.pc 2013
Latín 1ºbach.pc 2013
 
Vocabula nova lect. vii methodi Orbergensis
Vocabula nova lect. vii methodi OrbergensisVocabula nova lect. vii methodi Orbergensis
Vocabula nova lect. vii methodi Orbergensis
 
Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)
Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)
Selección textos j. césar (libro 1º págs. 1 10)
 
Imágenes de mitología (I)
Imágenes de mitología (I)Imágenes de mitología (I)
Imágenes de mitología (I)
 
Religion romana
Religion romanaReligion romana
Religion romana
 
Latín tema 2. 4º E.S.O.
Latín tema 2. 4º E.S.O.Latín tema 2. 4º E.S.O.
Latín tema 2. 4º E.S.O.
 
Seneca
SenecaSeneca
Seneca
 
Alea iacta est_Latín II
Alea iacta est_Latín IIAlea iacta est_Latín II
Alea iacta est_Latín II
 
Diapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESP
Diapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESPDiapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESP
Diapositiva Plan Lector Mitos Griegos y Latinos-MESP
 
Proyecto didactico unidad i-etimologias
Proyecto didactico unidad i-etimologiasProyecto didactico unidad i-etimologias
Proyecto didactico unidad i-etimologias
 
Importancia de las palabras 02
Importancia de las palabras 02Importancia de las palabras 02
Importancia de las palabras 02
 
Eneida
EneidaEneida
Eneida
 

Similar a Vocabulario cesar

Similar a Vocabulario cesar (20)

Vocabulario basico-frances-espanyol 2
Vocabulario basico-frances-espanyol 2Vocabulario basico-frances-espanyol 2
Vocabulario basico-frances-espanyol 2
 
Vocabulario básico latino - español.
Vocabulario básico latino - español.Vocabulario básico latino - español.
Vocabulario básico latino - español.
 
DICO FR - ES - FR
DICO FR - ES - FRDICO FR - ES - FR
DICO FR - ES - FR
 
O
OO
O
 
V
VV
V
 
Latín ii.2013
Latín ii.2013Latín ii.2013
Latín ii.2013
 
Ortogra
OrtograOrtogra
Ortogra
 
P
PP
P
 
Breve diccionario frances español
Breve diccionario frances españolBreve diccionario frances español
Breve diccionario frances español
 
Vocabulario de Ingles
Vocabulario de InglesVocabulario de Ingles
Vocabulario de Ingles
 
LATÍN I_VOCABULARIO_2022_23.pdf
LATÍN I_VOCABULARIO_2022_23.pdfLATÍN I_VOCABULARIO_2022_23.pdf
LATÍN I_VOCABULARIO_2022_23.pdf
 
Vocabulario Delenda
Vocabulario DelendaVocabulario Delenda
Vocabulario Delenda
 
Vocabulario inglés para personal sanitario
Vocabulario inglés para personal sanitarioVocabulario inglés para personal sanitario
Vocabulario inglés para personal sanitario
 
Vocabulario_B2%20EnglishOn.pdf
Vocabulario_B2%20EnglishOn.pdfVocabulario_B2%20EnglishOn.pdf
Vocabulario_B2%20EnglishOn.pdf
 
H
HH
H
 
F
FF
F
 
Inscripciones latinas
Inscripciones latinasInscripciones latinas
Inscripciones latinas
 
A
AA
A
 
L
LL
L
 
Vocabulario básico latino Manuel Gil
Vocabulario básico latino   Manuel GilVocabulario básico latino   Manuel Gil
Vocabulario básico latino Manuel Gil
 

Vocabulario cesar

  • 1. C. IVLII CAESARIS COMMENTARII DE BELLO GALLICO EX LIBRIS I, IV, V DISCIPVLIS LEGENDA EDIDIT HANS H. ØRBERG VOCABULARIO LATÍN-ESPAÑOL DOMVS LATINA MMVII 1
  • 2. ABREVIATURAS abl ablativo indecl indeclinable ac acusativo inf infinitivo adj adjetivo m masculino adv adverbio n neutro comp comparativo pas pasivo conj conjunción perf perfecto dat dativo pl plural f femenino prp preposición fut futuro sg singular gen genitivo subj subjuntivo ger gerundio/gerundivo sup superlativo Las palabras que faltan están en Vocabulario Latín-Español I, correspondiente a LINGVA LATINA PER SE ILLVSTRATA PARS I: FAMILIA ROMANA CAESAR: DE BELLO GALLICO ex libris I, IV, V edidit Hans H. Ørberg VOCABULARIO LATÍN-ESPAÑOL © Hans H. Ørberg, Domus Latina, 2007 www.lingua-latina.dk CULTURA CLÁSICA www.culturaclasica.es FOCUS Publishing www.pullins.com 2
  • 3. A Āfricus -ī m, ábrego (viento SO) ager agrī m, campo, territorio ab/ā (mīlibus passuum...), a una agere (cum, inter sē), hablar, tratar distancia de agger -is m, terraplén ab-dere -didisse -ditum, ocultar ag-gredī -ior -gressum, atacar ab-esse, nōn multum abest quīn ag-gregāre, sē, agregarse, unirse +subj, falta poco para que alacer -cris -cre, presto, fogoso abies -etis f, abeto alacritās -ātis f, fuego, ardor ab-sistere, alejarse alere -uisse altum, alimentar abs-tinēre, abstenerse aliēnus -a -um, intempestivo, ac ver atque desventajoso ac-cēdere, añadirse; accēdit quod ali-quam-diū adv, algún tiempo /ut, a esto se añade que ali-quī = aliquis, alguien accersere -īvisse -ītum, llamar, alius aliā ex nāvī, uno de una nave, hacer venir otro de otra āctuārius -a -um, (nāvis) rápido altitūdō -inis f, altura, profundidad (con velas y remos) ambō -ae -ō, los dos (juntos) ad (: ferē), unos..., cerca de ammentum -ī n, correa ad-aequāre, igualarse a amplitūdō -inis f, grandeza ad-dūcere, llevar; in cōnsuētūdinem amplius adv, más a., acostumbrar; adductus +abl, amplus -a -um, amplio, grande inducido, incitado anceps -cipitis adj, indeciso ad-eō, hasta tal punto, tanto ancora -ae f, ancla, áncora ad-haerēre -sisse -sum, adherirse angulus -ī m, ángulo, esquina ad-hibēre, aplicar, llevar angustiae -ārum f pl, estrechez, ad-hortārī, exhortar, alentar desfiladero ad-igere -ēgisse -āctum, empujar, angustius adv comp, más apretado; disparar más escaso ad-ipīscī -eptum, alcanzar, obtener animus: in animō est +dat, tiene la aditus -ūs m, acceso, llegada intención; animum advertere, obser- adiūtor -ōris m, ayudante var; animī causā, por gusto ad-ministrāre, cuidar, organizar annōtinus -a -um, de un año ad-mittere, admitir, soltar; equō ānser -eris m, ganso admissō, a galope tendido ante adv, antes ad-modum adv, mucho, altamente, ante-cēdere, ir delante nada menos que ante-currere. correr delante ad-monēre, advertir, amonestar antecursōrēs -um m pl, avanzada ad-orīrī, acometer, atacar ante-ferre, preferir adventus -ūs m, venida, llegada ante-pōnere, anteponer adversus -a -um: adversā nocte, la apertus -a -um, abierto, descubierto prima noche; in adversum ōs, en ap-pellere -pulisse -pulsum, dirigir plena cara aptus -a -um (ad), apropiado ad-vertere, animum a., observar aqua -ae f, agua, reloj de agua ad-volāre, precipitarse aquārī, coger agua aedificium -ī, edificio, granja aquātiō -ōnis f, provisión de agua aegrē adv, a (duras) penas, difícil- aquili-fer -ferī m, abanderado, mente; sup aegerrimē portaestandarte aequāre, igualar arbiter -trī m, árbitro, juez aequus -a -um, (locus) llano, liso, ārdēre -sisse, arder, ser ardiendo favorable; justo, equitativo argilla -ae f, arcilla aes aeris n, cobre, bronce āridus -a -um, árido, seco; n tierra firme aestus -ūs m, marea armāmenta -ōrum n pl, aparejo af-flīctāre, golpear, romper armāre, aparejar, equipar af-flīgere -xisse -ctum, golpear, armātī -ōrum m pl, gente armada averiar ar-ripere -iō -uisse -reptum, coger af-fore inf fut = af-futūrum esse < con prisa, agarrar ad-esse 3
  • 4. ascēnsus -ūs m, ascenso, posibilidad causa -ae f, asunto, situación de subir celeritās -ātis f, celeridad, rapidez a-scīscere -īvisse -ītum, acoger cēnsus -ūs m, censo asper -era -erum, áspero, penoso centuria -ae f, centuria (compañía, as-suē-facere, acostumbrar 1/6 de una cohorte) atque/ac: (pār/aliter/contrā) a., que centuriō -ōnis m, centurión (oficial at-texere -uisse -xtum, tejer al mando de una centuria) at-tingere -tigisse -tāctum, tocar, certiōrem facere, enterar, informar; alcanzar pas. certior fierī, enterarse at-tribuere -uisse -ūtum, asignar cibāria -ōrum n pl, alimentos, auctor -ōris m, promotor, instigador, víveres consejero: a. esse, aconsejar circu(m)-īre, ir alrededor auctōritās -ātis f, autoridad, presti- circu-itus -ūs m, circuito, rodeo, gio circunferencia audācter adv, audazmente circum-cīdere, cortar audītiō -ōnis f, rumor circum-mittere, enviar por todas aurīga -ae m, cochero partes auxiliārī, prestar ayuda circum-sistere -stetisse, rodear auxilium, dat auxiliō (venīre/ mit- circum-spicere, mirar alrededor tere), en auxilio circum-venīre, rodear ā-vertere. alejar, desviar; āversus, cis prp +ac, del lado de acá de vuelto de espaldas citātus -a -um, rápido avus -ī m, abuelo citerior -ius, situado más acá, citus -a -um, rápido, pronto; adv B citō, sup citissimē cīvitās -ātis f, ciudad, estado, balteus -ī m, tahalí, vaina ciudadanos (del estado) bellāre, guerrear, hacer la guerra clādēs -is f, desastre, derrota bellicōsus -a -um, belicoso clam adv, ocultamente, en secreto benevolēns -entis adj, benévolo clāmitāre, gritar benevolentia -ae f, benevolencia clārus -a -um, famoso bīduum -ī n, dos días cliēns -entis m, cliente biennium -ī n, bienio, dos años coāctū +gen, bajo presión de bi-pertītō adv, en dos partes co-emere, comprar bonitās -ātis f, bondad cōgere coēgisse coāctum, reunir, breviārium -ī n, resumen, sumario juntar brevitās -ātis f, brevedad cognitus -a -um, conocido brūma -ae f. solsticio de invierno co-hortārī, exhortar col-laudāre, loar, elogiar C col-ligāre, atar (uno con otro) col-ligere -lēgisse -lēctum, recoger, cadere cecidisse, caer (en la guerra) reunir; sē c., recobrarse caeruleus -a -um, azul col-locāre, poner, colocar, situar caespes -itis m, césped comb-ūrere -ussisse -ustum, quemar, calamitās -ātis f, derrota destruir por el fuego capere (locum), ganar; cōnsilium com-meāre, ir y venir, viajar capere, tomar una resolución commeātus -ūs m, aprovisiona- captīvus -ī m, prisionero de guerra miento, provisiones; pasaje captus -ūs m, concepto com-mendāre, confiar caput (fluviī), desembocadura; commentāriī -ōrum m pl, notas capita pl, personas, individuos comminus adv, de cerca carrus -ī m, carro com-mittere, cometer; proelium c., casa -ae f, cabaña, barraca librar batalla; +dat, confiar castellum -ī n, fortaleza commodum -ī n, conveniencia, cāsus -ūs m, suceso, circunstancia, ventaja; commodō +gen, sin azar; cāsū, por casualidad inconvenientes de 4
  • 5. commodus -a -um, conveniente, disparar; in fugam c., poner en apropiado; adv -ē, fácilmente fuga; in vincula c., encadenar, com-movēre, excitar, inquietar encarcelar commūnicāre (cum), comunicar, con-iūrātiō -ōnis f, conjura consultar con-quīrere, buscar, recoger com-mūnīre, fortificar cōnsanguineus m, pariente com-mūtāre, cambiar cōn-scrībere, inscribir; (mīlitēs) commūtātiō -ōnis f, cambio alistar, levantar (un ejército) com-parāre, preparar, aprestar, cōnsectārī, perseguir procurar cōn-sentīre, estar de acuerdo com-pellere -pulisse -pulsum, cōn-sequī, seguir, alcanzar juntar, reunir cōn-sīdere, asentarse, acampar comperīre -erisse -ertum, descubrir, cōnsilium -ī n, deliberación, averiguar, enterarse decisión, intención, prudencia, com-portāre, transportar (en el razón; consejo (de guerra) mismo lugar), reunir cōn-similis -e, semejante com-prehendere, coger, asir, cōn-sistere -stitisse, pararse, detener; ignem c., encenderse apostarse cōnātus -ūs m, empresa, tentativa cōnspectus -ūs m, vista; in con-cēdere, conceder, permitir, cōnspectū +gen, a la vista de ceder cōn-spicārī, ver, observar con-cidere -disse, caer (al suelo) cōnstāre: cōnstat +ac+inf, es con-cīdere -disse -sum, cortar patente; omnibus cōnstat, todos se concilium -ī n, asamblea, consejo dan cuenta de que con-citāre, excitar, inflamar cōnstīpāre, sē, amontonarse con-clāmāre, gritar, clamar cōn-stituere, colocar; instituir con-currere, acudir cōn-suēr- = cōn-suēver-, -suēvēr-; concursāre, corretear cōn-suēss- = cōn-sēviss- con-cursus -ūs m, concurrencia, cōn-suēscere -ēvisse, acostum- gentío; (nāvium) choque brarse; perf cōn-suēvisse, soler, con-dere -didisse -ditum, fundar; ab acostumbrar; cōnsuēvit, suele, urbe conditā, después de la cōnsuē(ve)rat, solía fundación de la ciudad (Roma) cōnsuētūdō -inis f, costumbre, uso, condiciō -ōnis f, condición, situación hábito; (ex) consuetudine, según con-dūcere, alquilar; (mīles) costumbre conductus, mercenario cōnsul -is m, cónsul cōn-fectus -a -um +abl, abatido, cōn-sulere -uisse -sultum, deliberar; maltrecho +dat, mirar por, cuidar de cōn-ferre con-tulisse col-lātum, cōnsultāre, deliberar llevar, reunir; sē c., dirigirse cōnsultō adv, deliberadamente cōnfertus -a -um, compacto cōn-surgere, levantarse, alzarse cōnfestim adv, en seguida contabulāre, cubrir de tablas, cōn-fīdere -fīsum esse +dat, confiar; entarimar +ac +inf, confiar en que; cōnfīsus contemptiō -ōnis f, desprecio +dat, confiado en con-tendere, esforzarse, dirigirse cōn-fīnium -ī n, límite (apresuradamente), apresurarse, cōn-fīrmāre, asegurar, consolidar, luchar, rivalizar fortalecer; +ac+inf, afirmar contentiō -ōnis f, lucha, combate cōn-flagrāre, consumirse por el con-testārī, llamar por testigo fuego continēns -entis adj, continuo, próximo cōnflīctāre, maltratar, inquietar continēns -entis f (abl -ī), continente cōn-flīgere -xisse -ctum, chocar continenter adv, continuamente cōnfluēns -entis m, confluente con-tinēre, contener, mantener, cōn-fluere, confluir, acudir en masa retener, limitar con-gredī -ior -gressum, encontrarse con-tingere -tigisse -tāctum, tocar, con-icere -iō -iēcisse -iectum, echar, alcanzar 5
  • 6. continuus -a -um, continuo, con- dē-fessus -a -um, extenuado secutivo, seguido dē-fetīgado, fatigado, extenuado cōntiō -ōnis f, asamblea dē-ficere -iō -fēcisse -fectum, faltar, contrā atque, contra lo que fallar, apartarse, traicionar con-trahere, contraer, reducir; dē-fīgere, clavar, fijar (nāvēs) recoger, reunir dē-fluere, fluir, correr contrōversia -ae f, controversia dē-fōrmis -e, deforme, feo contumēlia -ae f, ultraje, afrenta dē-icere -iō -iēcisse -iectum, echar, convallis -is f, valle hondo, cañada despeñar, (spē) frustrar con-venīre +ac, encontrar deinceps adv, sucesivamente conventus -ūs m, asamblea, reunión, dē-līberāre, deliberar sesión (judicial) dē-ligāre, atar, amarrar co-orīrī, nacer, estallar dē-ligere -lēgisse -lēctum, elegir cōpia -ae f, provisión, recursos; dē-litēscere -tuisse, ocultarse cōpiam facere, proveer, abastecer dē-mēns -entis adj, demente, loco cōpiae -ārum f pl, tropas, fuerzas dēmentia -ae f, demencia, locura cōpiōsus -a -um, rico dēmere -mpsisse -mptum, quitar cōram adv, con sus propios ojos, dē-metere, −, -messum, segar personalmente dē-migrāre, salir, emigrar, irse cotīdiānus -a -um, cotidiano dē-mittere sē, bajar crātis -is f, enrejado dē-mōnstrāre, indicar, señalar, crēber -bra -brum, numeroso, mencionar, exponer frecuente; sup -errimus dēnsus -a -um, denso, espeso cruciātus -ūs m, tortura dē-perīre, perecer, perderse culpa -ae f, culpa, negligencia dē-pōnere, deponer, depositar, poner cultūra -ae f, cultura a buen recaudo cultus -ūs m, género de vida, cultura dē-populārī/-āre, devastar cūnctārī, tardar dē-precārī, interceder cūrāre, cuidar; +ac+ger, hacer, dēprecātor -ōris m, intercesor mandar (hacer algo) dē-prehendere, coger, capturar cursus -ūs m, carrera, paso, ruta dēsertus -a -um, desierto cūstōdia -ae f, custodia, guarda dēscendere ad (cōnsilium), empe- ñarse en, abrazar D dēsīderāre +ac+inf, desear; pas echarse de menos, faltar dē (III vigiliā), después de, durante dē-sistere -stitisse +abl, desistir de dē-cēdere, alejarse, retirarse dēspērātiō -ōnis f, desesperación decem et octō, dieciocho dē-stringere -strīnxisse -strictum, dē-cernere -crēvisse -crētum, de- (gladium) sacar, desenvainar cidir, asignar dētrīmentum -ī n, daño, pérdida dē-certāre, dar la batalla decisiva dē-turbāre, derribar dēclīvis -e, en declive, pendiente dē-vehere, transportar decuria -ae f, decuria (tropa de diez diēs -ēī m/f, plazo, tiempo, día fijado; jinetes) in diēs, de día en día decuriō -ōnis m, decurión (oficial dif-ferre, ser diferente que manda una decuria) dif-ferre dis-tulisse dī-lātum, decus -oris n, honor esparcir, diseminar dē-decus -oris n, deshonor difficultās -ātis f, dificultad dē-dere, entregar; sē d., rendirse dif-fīdere +dat, desconfiar de dēditīcius -a -um, que se ha rendido dignitās -ātis f, dignidad dēditiō -ōnis f, rendición dī-iūdicāre, juzgar, decidir dē-dūcere, llevarse, conducir, dīmicāre, luchar (nāvem) botar dīmidium -ī n, mitad dēfectiō -ōnis f, defección, deserción dī-mittere, enviar (en todas direc- dēfēnsor -ōris m, defensor ciones); renunciar a, abandonar dē-ferre, llevar, anunciar, someter dīs dītis adj, rico, sup dītissimus 6
  • 7. dis-cēdere ab armīs, abandonar las soltar armas eō + comp/magis, tanto (más) dis-cessus -ūs m, partida, retirada eō adv, por esto; eō quod, por lo disciplīna -ae f, formación, disci- mismo que, porque; eō ut, a fin de plina que, para que dis-icere -iō -iēcisse -iectum, dis- eō-dem adv, al mismo punto, al persar mismo fin dis-pār -paris adj, desigual ephippiātus -a -um, ensillado di-spergere -sisse -sum, esparcir ephippium -ī n, caparazón, silla dis-pōnere, disponer, colocar epistola -ae f, carta dis-putāre, discutir, debatir eques (Rōmānus), caballero disputātiō -īnis f, discusión, debate equester -tris -tre, de caballería dissēnsiō -ōnis f, disensión errāre (= fallī), equivocarse dis-sentīre, disentir ēruptiō -ōnis f, salida (brusca) dis-simulāre, disimular essedārius -ī m, combatiente en dis-tribuere, distribuir, repartir carro dis-tul- < dif-ferre essedum -ī n, carro de guerra dītissimus -a -um sup < dīs dītis ē-vellere, arrancar diūtinus -a -um, prolongado ē-venīre, salir, resultar docēre +ac+inf, instruir, informar, ēventus -ūs, resultado, suerte declarar ē-vocāre, llamar, hacer venir dolus -ī m, dolo, engaño ex-agitāre, hostigar domāre -uisse -itum, domar, sub- exāmināre, pesar, examinar yugar ex-animāre, matar domesticus -a -um, doméstico, ex-cēdere (+abl), irse, salir, intestino, interno retirarse, abandonar dubitāre, vacilar, titubear ex-cipere, suceder, relevar dubitātiō -ōnis f, duda ex-citāre, elevar, construir dūcere +ac+inf, considerar ex-clūdere -sisse -sum, excluir, dum conj +subj, hasta que impedir duodēnī -ae -a, doce cada uno exemplum -ī n, modelo, pauta duplex -icis adj, doble exercitāre, ejercitar duplicāre, doblar exercitātiō -ōnis f, ejercicio dūrus -a -um, duro, penoso exiguitās -ātis f, exigüidad, escasez exīstimātiō -ōnis f, opinión, juicio E expedītiō -ōnis f, expedición ex-pedītus -a -um, desembarazado, eā adv, por allá libre, dispuesto, fácil ē-dūcere, hacer salir ex-pellere -pulisse -pulsum (+abl), ef-fēmināre, afeminar, enervar expulsar, (dubitātiōnem) disipar ef-ferre ex-tulisse ē-lātum, llevarse, ex-perīrī -pertum, intentar llevar fuera; efferrī (victōriā), ex-piāre, expiar, reparar enorgullecerse ex-plōrāre, examinar, explorar ef-fugere +ac, escapar a explōrātor -ōris m, explorador ē-gredī -ior -gressum, salir explōrātus -a -um, asegurado ēgressus -ūs m, salida, (ē nāvibus) ex-pōnere, exponer, desembarcar desembarco ex-portāre, exportar, llevar fuera ē-icere -iō -iēcisse -iectum, echar ex-sistere -stitisse, nacer, originarse fuera, expulsar; sē ēicere, precipi- ex-stāre, sobresalir, mostrarse tarse fuera ex-stinguere -stīnxisse -stīnctum, eius-modī, de este género, tal extinguir ē-lābī -lāpsum, deslizarse fuera, ex-trahere, colmar (tiempo) escapar extrēmus -a -um, extremo, último; m ē-licere -iō -uisse -itum, hacer venir, pl, retaguardia; ad extrēmum, atraer, evocar finalmente ē-mittere, hacer salir, echar fuera, ex-uere -uisse -ūtum +abl, despojar de 7
  • 8. ex-ūrere -ussisse -ustum, destruir G por el fuego, incendiar gallīna -ae f, gallina gaudēre gavīsum, gozar, alegrarse F genus -eris n, linaje, familia factū supino II, optimum factū, lo gerere gessisse gestum, llevar a mejor a hacer cabo, hacer; pas ser hecho, acon- facultās -ātis f, posibilidad, opor- tecer; rēs gesta, hecho, hazaña tunidad, ocasión glāns glandis f, bellota, bala de fāgus -ī f, haya plomo o arcilla en forma de bellota falx -cis f, falce mural (arma de sitio) grātia -ae f, favor, popularidad familiāris -is m f, amigo, familiar grātulārī, felicitar familiāritās -ātis f, amistad grātulātiō -ōnis f, congratulación, fās n indecl, (lo) lícito, (lo) justo agradecimiento femur -oris/-inis n, muslo gravitās -ātis f, pesadez, importancia ferrāmenta -ōrum n pl, herra- mientas, utensilios de hierro H ferre, relatar, manifestar fervē-facere, calentar; fervēfactus, habēre, reputar; magnī h., apreciar en candente, ardiente mucho; in hostium numerō h., tener fervēns -entis adj, ardiente como enemigos ficta -ōrum n pl, mentiras hīberna -ōrum n pl, cuarteles de fidēs -eī f, fe, confianza, promesa, invierno protección, lealtad hiemāre, pasar el invierno figūra -ae f, configuración, estructura historia -ae f, historia fīnēs -ium m pl, territorio, país hōc abl +comp, tanto más fingere fīnxisse fictum, fingir, honestus -a -um, honorable inventar; ficta n pl, mentiras honōs -ōris m, honor fīnīre, limitar, ser la frontera de horridus -a -um, horrendo fīnitimus -a -um (+dat), vecino; m hospitium -ī n, hospitalidad, vínculo pl, pueblos vecinos de hospitalidad fīrmus -a -um (adv -iter), firme, hūmānitās -ātis f, cultura fuerte hūmānus -a -um, culto flamma -ae f, llama, fuego humilis -e, humilde, insignificante flētus -ūs m, llanto, lágrimas humilitās -ātis f, poca altura, flōrēns -entis adi, floreciente humildad, baja condición fore inf fut < esse/fierī , ‘sería/ sucedería’ I fortitūdō -inis f, fuerza, bravura fortūnae -ārum f pl, propiedad, iaculum -ī n, jabalina, dardo bienes ictus -ūs m, golpe, choque fremitus -ūs m, ruido, rumor idcircō adv, por esta razón, por lo frequēns, numeroso; quam frequen- mismo tissimī, en el mayor número posible ignōbilis -e, desconocido, oscuro frūmentārī, proveerse de grano ignōscere +dat, perdonar frūmentārius -a -um, tratante en trigo; il-lāt- < īn-ferre rēs frūmentāria, suministro de grano illō adv, (hasta) allí; illō pertinēre, fuga -ae f, in fugam dare, poner en tratarse de ello fuga illūstris -e, claro, brillante fugitīvus -ī m, esclavo fugitivo immānis -e, prodigioso fūmus -ī m, humo im-mittere, lanzar funda -ae f, honda impedīmenta -ōrum n pl, bagajes, fundere fūdisse fūsum, (proeliō) f., carga derrotar impedīmentum -ī n, obstáculo fūnis -is m, cuerda impedīre, impedir, estorbar, fūsilis -e, fundido obstaculizar 8
  • 9. impedītus -a -um, impedido, carga- īnsidiae -ārum f pl, emboscada, do (con bagajes), desarmado; insidia, perfidia (locus) inaccesible īnsigne -is n, distintivo, insignia im-pellere -pulisse -pulsum, impulsar īnsignis -e, distinguido, singular im-pendēre, (mōns) levantarse īn-sinuāre, sē, abrirse paso, penetrar impēnsus -a -um, caro, costoso īn-sistere -stitisse, ponerse imperāre, imperar; +ac (+dat) īn-stabilis -e, inestable exigir īn-stāre, avanzar, atacar imperātum -ī n, mandato, orden īn-stituere -uisse -ūtum, organizar, im-perītus -a -um (+gen), ignorante, emprender, construir, formar, sin experiencia de educar impetrāre, conseguir, obtener īnstitūtum -ī n, costumbre, insti- impetus -ūs m, impetuosidad tución im-portāre, importar īnstruere -ūxisse -ūctum, equipar im-prōvīsus -a -um; dē i.ō, súbita- īnstrūmentum -ī n, equipo mente, inesperadamente īn-suēfacere, acostumbrar im-prūdēns -entis adj, ignorante integer -gra -grum, sano, descansado imprūdentia -ae f, ignorancia, inter-cēdere, interponerse, estar en imprudencia medio impulsus -ūs m, impulso, instigación inter-cipere -iō -cēpisse -ceptum, inānis -e, vacío cortar, interceptar in-cendere -disse -cēnsum, encen- inter-clūdere -sisse -sum, cortar, der, incendiar rodear incendium -ī n, incendio inter-dīcere, prohibir in-citāre, espolear, impeler, incitar inter-diū adv, de día in-cognitus -a -um, desconocido inter-esse +dat, asistir in-colere, habitar interior -ius, interior; m pl, habi- in-commodus -a -um, incómodo, tantes del interior inconveniente; adv incommodē inter-īre, perecer, morir incommodum -ī n, molestia, calami- interitus -ūs m, muerte dad, daño inter-mittere, interrumpir, suspender, in-crēdibilis -e, incredible dejar pasar; (tempore) intermissō, in-currere, precipitarse transcurrido incursiō -ōnis f, incursión inter-pōnere, poner, interponer, pas in-dūcere -xisse -ductum, inducir haber; fidem i., impeñar su palabra indūtiae -ārum f pl, armisticio interpres -etis m, intermediario, in-ers -ertis adj, inerte, inactivo intérprete īn-ferre in-tulisse il-lātum, infligir; intervāllum -ī n, intervalo signa ī., adelantar, atacar; bellum ī. intro-īre, entrar (+dat), hacer la guerra introitus -ūs m, entrada īn-ficere -iō -fēcisse -fectum, teñir intrō-rumpere, irrumpir īn-fīnītus -a -um, infinito in-ūsitātus -a -um, inusitado, raro, īnfīrmitās -ātis f, inconstancia desacostumbrado īn-fīrmus -a -um, débil in-ūtilis -e, inútil īn-flectere, doblar inveterāscere -rāvisse, envejecer, īnfrā adv, abajo establecerse, echar raíces in-gredī -ior -gressum, entrar in-vicem, a su vez in-icere -iō -iēcisse -iectum, echar, in-vītāre, invitar, provocar arrojar; +dat, inspirar invītus -a -um, desganado, de mala in-īquus -a -um, desigual, des- gana; eō invītō, contra su voluntad, favorable a pesar suyo in-īre, entrar, empezar, emprender ir-rumpere, irrumpir in-iussū +gen, sin la orden de ita: nōn +adj, no muy, no tan in-opīnāns -antis adj, desprevenido iter itineris n, camino, marcha, īn-scius -a -um, ignorante jornada; magnīs itineribus, a īn-sequī, seguir, perseguir marchas forzadas 9
  • 10. iūdicāre, juzgar, determinar, consi- lūx lūcis f, luz del día; prīma lūx, derar amanecer iūdicium -ī n, juicio, opinión iugum -ī n, yugo; (montis) cresta; M sub i. mittere, hacer pasar bajo el yugo (humillando los vencidos) magnī habēre, apreciar en mucho iūmentum -ī n, bestia de carga o de magnitūdō -inis f, grandeza, fuerza tiro (caballo, mulo, burro...) magnopere, grandemente, con in- iūrāre, jurar sistencia -ius adv comp, demasiado māiōrēs -um m pl, antepasados; m. iūs iūrandum, juramento nātū, más viejos iūstitia -ae f, justicia mandāre, encomendar; sē fugae m., darse a la fuga L mandātum -ī n, encargo manēre mānsisse, permanecer lābī lāpsum, deslizarse, desviarse manus -ūs f, tropa; manūs dare, labōrāre, estar en peligro darse por vencido labōriōsus -a -um, penoso matara -ae f, lanza de los galos lacessere, provocar māteria -ae f, material, madera laetātiō -ōnis f, alegría mātrimōnium -ī n, matrimonio; in lapis -idis m, piedra m. dūcere, casarse con largītiō -ōnis f, largueza, generosidad mātūrāre, apresurarse lassitūdō -inis f, cansancio mātūrus -a -um, temprano; adv lassus -a -um, cansado mātūrē, comp mātūrius lātē adv, anchamente; longē lātēque, māximam partem adv, por la mayor por todas partes; comp lātius, sup parte lātissimē medērī +dat, curar, remediar lātitūdō -inis f, anchura mediocris -e, moderado lēgātiō -ōnis f, delegación, embajada mediterrāneus -a -um, del interior lēgātus -ī m, delegado, embajador; medius -a -um, el centro de legado (jefe militar) memoria -ae f, memoria; memoriā lēnis -e, suave, moderado, lento; adv prōdere, transmitir, narrar comp lēnius mēnsūra -ae f, medición lēnitās -ātis f, suavidad, lentitud merērī dē, merecer bien de, portarse lepus -oris m, liebre bien con levāre +abl, librar de merīdiānus -a -um, meridiano levis -e, liviano, frívolo meritum -ī n, servicio, mérito levitās -ātis f, ligereza metallum -ī n, metal līberālis -e, generoso, afable; adv mētīrī mēnsum, medir, distribuir līberāliter migrāre, emigrar ligāre, ligar, atar mīlia -ium (passuum) n pl, millas lignārī, hacer leña missus -ūs m, envío; missū Caesa- lignātiō -ōnis f, corta de leña ris, por encargo de César lignātor -ōris m, leñador mōbilis -e, móvil, voluble linter -tris m, barca mōbilitās -ātis f, movilidad līs lītis f, querella, disputa moderārī, moderar, refrenar litterae pūblicae, documentos, actas molere -uisse -itum, moler; molita locus -ī m, ocasión; posición, linaje; cibāria, harina obsidum locō, en calidad de rehenes mollis -e, blando; lītus molle, playa longē adv, lejos; +sup, con mucho de arena longinquus -a -um, lejano; largo, morārī, detenerse, aguardar, detener prolongado mōtus -ūs m, movimiento, longitūdō -inis f, longitud, largo insurrección longius adv comp, más lejos, más movēre, castra, levantar el campa- (tiempo) mento, marcharse lōrīca -ae f, coraza, parapeto multus -a -um: multō diē, muy en- 10
  • 11. trado el día; ad multam noctem, a ob-struere -ūxisse -ūctum, obstruir, altas horas de la noche cerrar mūnītiō -ōnis f, fortificación ob-temperāre, obeceder mūrālis -e, mural; pīlum mūrāle, ob-tinēre, poseer, occupar dardo de sitio (para atacar muros) ob-tul- < of-ferre occāsiō -ōnis f, ocasión N occāsus -ūs m, ocaso, occidente occultus -a -um, oculto, secreto nancīscī nactum, obtener, alcanzar occupāre, ocupar nātiō -ōnis f, pueblo, nación occupātiō -ōnis f, negocio, cuidados nātū abl, de edad occupātus -a -um, occupado, nātus -a -um, nacido; nātus ... atareado locō/genere, de ... familia/linaje oc-currere +dat, encontrarse con nāvālis -e, naval, náutico of-ferre ob-tulisse ob-lātum, presen- nāvigium -ī n, navío, nave tar necessāriō adv, por necesidad officium -ī n, in officiō, leal necessārius -ī m, pariente omnīnō adv, en total, solamente, neglegere -ēxisse -ēctum, descuidar, enteramente, absolutamente omitir onerāre, cargar negōtium -ī n, trabajo, dificultad onerārius -a -um, de transporte nē-quāquam adv, no, de ningún onus -eris n, carga, peso modo opīnārī, opinar nihil adv, en nada, no opīniō -ōnis f, opinión, creencia, nōbilitās -ātis f, nobleza, los nobles reputación nocēre + dat, dañar; pas nocērī, opportūnus -a -um, oportuno, sufrir daño (inf fut nocitum īrī) favorable; adv -ē noctū adv, de noche op-primere -pressisse -pressum, nocturnus -a -um, nocturno apretar, oprimir nōminātim, nominalmente oppugnātiō -ōnis f, ataque, asalto nostrī gen (< nōs), de nosotros opus -eris n, trabajo (de fortifica- novae rēs, cambios políticos, ción) revolución opus esse, ser necesario; pl opus novissimus -a -um, último; sunt novissimum agmen, novissimī, la ōrātiō -ōnis f, discurso, palabras retaguardia ōrātor -ōris m, orador, legado novitās -ātis f, novedad, nuevo modo orbis -is m, círculo, formación en nūdāre, desnudar, exponer círculo numerus, numerō, en número de; ad ōrdō -inis m, fila; centuria; prīmī numerum, al completo; obsidum ōrdinēs, los centuriones de la 1ª numerō, como rehenes cohorte nummus -ī m, moneda, dinero ōrnātus -ūs m, adorno, ornato nūtus -ūs m, seña, gesto; ad nūtum, a ostendere (verbīs), manifestar, la menor señal, inmediatamente declarar ostentāre, mostrar O P ob-icere -iō -iēcisse -iectum, colocar delante; obiectus +dat, situado pābulārī, forrajear, pacer frente a pābulātor -ōris m, forrajeador ob-īre, recorrer, visitar pācāre, pacificar, someter; pācātus, ob-lāt- < of-ferre pacífico, apacible ob-servāre, observar paenitēre +ac +gen, (hacer) arre- obses -idis m/f, rehén pentirse ob-sidēre, ocupar, sitiar pāgus -ī m, distrito, cantón, tribu obsidiō -ōnis f, asedio, sitio palam adv, manifiestamente obstrictus -a -um, obligado palūs -ūdis f, pantano 11
  • 12. pār paris adj, igual guerra a parāre (pretiō), procurarse per-sevērāre, persistir parātus -a -um +inf, dispuesto a per-solvere (poenās), cumplir la pars: quā ex parte, por esta razón; condena trēs partēs, tres cuartos; māximam per-spicere -iō -exisse -ectum, partem adv, por la mayor parte mirar, examinar, reconocer parvulus -a -um, muy pequeño persuādēre sibi, estar convencido; passim adv, por todas partes persuāsum mihi est, estoy patēns -entis adj, abierto, ancho convencido patēre, extenderse pertinācia -ae f, obstinación, patī +ac+inf, tolerar, permitir terquedad paucitās -ātis f, reducido número pertināx -ācis adj, obstinado, terco pecus -oris n (sg/pl), ganado, res per-tinēre, extenderse; p. (ad), pedester -tris -tre, pedestre, de pertenecer (a) infantería per-turbāre, perturbar; pas titubear, peditātus -ūs m, infantería estar en duda pellis -is f, piel perturbātiō -ōnis f, confusión pendere, pagar phalanx -ngis f, falange (formación per prp +ac, por causa de; per mē de combate) licet, yo lo permito pietās -ātis f, piedad, devoción, per-agere, realizar, ejecutar sentido del deber per-cipere -iō -cēpisse -ceptum, per- pīlus -ī m, centuria (compañía) cibir, escuchar pinna -ae f, almena, parapeto per-contārī, interrogar, indagar pius -a -um, pío, devoto percontātiō -ōnis f, pregunta, plānus -a -um, plano, llano interrogación plēbs -bis f, plebe, vulgo per-currere, correr, ir corriendo plumbum -ī n, plomo; p. album, per-dūcere, conducir, llevar, estaño proseguir, construir plūrimum sup, lo más, muchísimo perendinō diē abl, pasado mañana poenās persolvere, cumplir la per-equitāre, ir a caballo por todas condena partes pondus -eris n, peso per-exiguus -a -um, muy pequeño pōnere (arma), deponer; spem p. in, per-facilis -e, muy fácil poner su esperanza en; positus in, per-ferre, llevar, entregar fundado en perfidia -ae f, perfidia pōns pontis m, puente per-fringere -frēgisse -frāctum, populārī, devastar romper populātiō -ōnis f, devastación perfuga -ae m, desertor, tránsfuga porrō, además per-fugere, huir a refugiarse, poscere poposcisse, reclamar desertar positus -a -um, p. in, fundado en perfugium -ī n, refugio posse (plūrimum), tener poder perīculum -ī n, prueba, ensayo possessiō -ōnis f, posesion, pro- perītus -a -um (+gen), perito, piedad experto pos-sīdere -sēdisse, tomar posesión per-legere, leer (hasta el fin) de, apoderarse de per-manēre -mānsisse, permanecer, post... quam, después que durar, quedarse posteā-quam, posteā...quam, después per-mittere, permitir, confiar que per-mulcēre -sisse -sum, acariciar, postrī-diē (eius diēī), al día siguiente apaciguar postulāre +ac+inf, pretender per-paucī -ae -a, muy pocos postulātum -ī n, requisito perpetuum, in p., para siempre potestās, ocasión; potestātem facere, per-rumpere, romper, forzar el paso dar ocasión de, permitir per-scrībere, escribir (a fondo) potīrī +abl, apoderarse de per-sequī (bellō), perseguir, hacer la prae-cēdere, preceder, aventajar 12
  • 13. praeceps -cipitis adj, precipitado, prō-currere, avanzar corriendo (locus) escarpado prō-dere -didisse -ditum, abandonar; praeceptum -ī n, precepto, orden memoriā p., transmitir prae-cipere -iō -cēpisse -ceptum, prōd-īre, avanzar, salir prescribir, ordenar prō-dūcere, conducir delante, hacer praecipitāre, precipitar avanzar; prolongar, aplazar prae-clūdere -sisse -sum, cerrar proeliārī, combatir, luchar praecō -ōnis m, pregonero, profectiō -ōnis f, partida praeda -ae f, botín prō-ficere -iō -fēcisse -fectum, praedārī, saquear efectuar praedicāre, proclamar, pregonar pro-fitērī -fessum, declarar, ofrecer praefectus -ī m, comandante (de prō-fluere, fluir, manar, nacer caballería o tropas auxiliares) pro-fugere, huir, escaparse prae-ficere -iō -fēcisse -fectum pro-inde, pues, por consiguiente +dat, poner al frente de, dar el prōmissus -a -um, (capillus) crecido, mando de largo prae-fīgere, clavar, hincar (delante) prō-nūntiāre, publicar, anunciar prae-mittere, enviar delante, prō-pellere, rechazar, desalojar anunciar de antemano propinquus -ī m, pariente prae-optāre, preferir propinquitās -ātis f, proximidad prae-parāre, preparar de antemano prō-pōnere, exponer, presentar, praesēns -entis n, presente, actual; in ofrecer praesēns/praesentia, por el proptereā adv, por esto; p. quod, momento, actualmente porque praesentia -ae f, presencia; p. animī, prō-pugnāre, luchar (en defensa) intrepidez prō-sequī, perseguir praesertim adv, especialmente prōspectus -ūs m, vista; in prō- praesidium -ī n, protección, spectū, visible defensa, guardia, guarnición; prosperus -a -um, próspero praesidiō dat, en defensa prō-spicere +dat, cuidar de, pro- prae-stāre -stitisse, cumplir, ma- curar nifestar; +dat aventajar; praestat, prō-tegere, cubrir, proteger vale más, es preferible prō-vehere, llevar adelante, impeler praestō esse +dat, estar al alcanze, prō-venīre, aparecer, crecer estar a disposición prō-vidēre, procurar, cuidar de praeter-mittere, desaprovechar prō-vocāre, provocar, retar praeter-quam, excepto proximē adv, muy recientemente praetor -ōris m, pretor; prō praetōre, pulvis -eris m, polvo ex pretor pūrgāre, limpiar, disculpar prae-ūrere, quemar por la punta premere pressisse pressum, apretar, Q estrechar, acosar, atacar prī-diē, el día antes qua f (sī/nē/num qua ...), alguna; nē prīmus -a -um, la parte anterior de, qua legiō, para que ninguna legión el principio de quā adv, por donde, donde prīnceps -ipis adj, el primero quae-cumque n pl, cualquier cosa prīncipātus -ūs m, primacía que, todo cuanto prīstinus -a -um, antiguo, anterior; quaestor -ōris m, cuestor p. diēs, el día pasado quam +sup (potest), el/lo más... posible prius quam, antes que quam prīmum, cuanto antes prīvātim adv, privadamente quam-vīs +adj, por muy... que; q. prō prp +abl, delante de; en vez de, paucī, por pocos que sean por, como, en vista de, según; prō quantō +comp, tantō +comp, cuanto praetōre, ex pretor más..., más... probāre, probar, aprobar; probārī quantus-vīs -a- -um-, por grande que +dat, ser apreciado por sea 13
  • 14. quārta pars, cuarta parte, cuarto se añadía que querī questum, quejarse reliquum -ī n, resto; nihil reliquī est, quibus-cum, con los que no queda nada quic-quam = quidquam reliquus -a -um, tempus r., futuro quī-cumque quae- quod-/quid-, re-migrāre, volver (a habitar) cualquiera que remissus -a -um, dulce, suave quiēs -ētis f, reposo, sueño re-mittere, aflojar, soltar quīn conj +subj, que re-mollēscere, ablandarse quīn etiam, incluso, más aún re-nūntiāre, anunciar, informar quis-piam quae- quod-, alguno re-pellere reppulisse -pulsum, re- quī-vīs quae- quod-, cualquiera chazar, repeler; ā spē repulsus, quō +comp +subj, para que así defraudado en su esperanza quō adv, porque repentīnus -a -um, súbito, repentino quo-ad conj, hasta que, mientras reperīre, descubrir quō-minus conj +subj, (impidiendo) re-petere, pedir de nuevo que re-portāre, volver a llevar quotiēs, cada vez que re-poscere, reclamar; ratiōnem r., pedir cuentas R reprehendere, criticar, censurar re-scindere -scidisse -scissum, rādere -sisse -sum, afeitar cortar, demoler rapiditās -ātis f, rapidez re-scīscere -īvisse/-iisse, averiguar, rapīna -ae f, rapiña, pillaje enterarse rārus -a -um, pl rarī, diseminados re-servāre, reservar ratiō -ōnis f, cuenta, medio, arte, re-sistere -stitisse, resistir sistema; ratiōnem habēre +gen, re-stituere -uisse -ūtum, restablecer, tomar en cuenta; rationem restituir reposcere, pedir cuentas re-tinēre -uisse -tentum, retener re-bellāre, rebelarse rettul- < re-ferre rebelliō -ōnis f, rebelión rota -ae f, rueda recēns -entis adj, reciente, fresco receptus -ūs m, retirada S recessus -ūs m, retirada, retroceso reciperāre, recobrar, recuperar sagulum -ī n, capote, sayo re-cipere, sē, retirarse, (ex fugā/ sānus -a -um, sano, sensato timōre) recobrarse sarcina -ae f, bagaje, carga recūsāre, recusar, negarse; nōn r. satis habēre, contentarse (con) quīn, no negarse a satis-facere +dat, satisfacer, dar red-igere -ēgisse -āctum, reducir, satisfacción hacer saucius -a -um, herido red-integrāre, renovar scalae -ārum f pl, escala, escalera reditiō -ōnis f, vuelta, regreso scapha -ae f, barca, esquife reditus -ūs m, vuelta, retorno scindere, romper, demoler re-ferre rettulisse -lātum, hacer scrīptor -ōris m, escritor, autor volver, llevar, referir; pedem r., sēdēs -is f, sede, domicilio retroceder sēmentis -is f, sementera, siembra re-ficere -iō -fēcisse -fectum, sēmita -ae f, senda reparar senātor -ōris m, senador re-fugere, huir hacia atrás senātus -ūs m, senado rēgnum -ī m, poder real, el trono sentīre sēnsisse sēnsum, sentir, darse re-gredī -ior -gressum, retroceder cuenta de re-icere -iō -iēcisse -iectum, re- sēparāre, separar chazar, devolver, desviar sēparātim adv, separadamente re-lēgāre, relegar sēparātus -a -um, separado relinquere +dat, dejar, conceder; sepelīre -īvisse -ultum, sepultar pas quedar; relinquēbātur ut, sepultūra -ae f, sepultura 14
  • 15. sērō adv, tarde (venīre/mittere) subsidiō dat, venir servāre, observar, conservar o enviar en socorro de, ir al rescate servīre +dat, acomodarse a sub-sistere, mantenerse firme ses-centēsimus -a -um, sexcenté- sub-venīre +dat, venir en socorro simo suc-cēdere, acercarse, subir, relevar, siccitās -ātis f, sequedad, sequía suceder sīc-utī conj, (así) como, como si suc-cendere -disse -cēnsum, signa īnferre, atacar incendiar significātiō -ōnis f, indicación successus -ūs m, éxito silvestris -e, boscoso, silvestre suc-cīdere -disse -sum, cortar simul conj (= simul atque), en suc-currere +dat, acudir en socorro, cuanto socorrer simulāre, fingir, hacer como que sudis -is f, estaca simulātiō -ōnis f, simulación, disi- suī gen (< sē), se, de sí mulo summa -ae f, total, suma; summa im- simultās -ātis f, rivalidad periī, mando supremo singillātim adv, uno por uno summus -a -um, lo alto de singulāris -e, solo, singular, único superāre, superar, vencer socer -erī m, suegro super-esse, quedar, sobrar socius -ī m, aliado superior -ius, más elevado, anterior, sōlitūdō -inis f, soledad superior sollicitāre, incitar sup-petere, estar a disposición solvere, (nāvēs) levar, zarpar supplex -icis, suplicante; adv spatium -ī n, espacio, distancia, suppliciter intervalo, tiempo supplicātiō -ōnis f, acción de gracias speciēs -ēī f, aspecto, apariencia a los dioses spectāre ad, estar orientado a suprā adv, arriba, encima speculātor -ōris m, explorador sus-cipere -iō -cēpisse -ceptum, speculātōrius -a -um, (nāvis) nave asumir de exploración suspicārī, sospechar sponte, suā, por sí (solo), espon- suspīciō -ōnis f, sospecha táneamente sustentāre, soportar stabilis -e, firme, estable stabilitās -ātis f, estabilidad T stāre stetisse, estar (de pie) statiō -ōnis f, puesto, guardia tālea -ae f, barra, lingote statuere -uisse -ūtum +ac+inf, tam-etsī, aunque determinar, considerar tangere, limitar con stipendium -ī n, impuesto tantulus -a -um, tan pequeño strāmentum -ī n, paja, rastrojo tegere tēxisse tēctum, cubrir sub-dūcere, hacer subir, s. (nāvēs) tēlum -ī n, dardo, arma (ofensiva) varar, sacar a tierra temere adv, al azar, sin razón sub-ductiō -ōnis f, acción de varar temeritās -ātis f, temeridad sub-esse, estar cerca tēmō -ōnis m, timón sub-fodere -iō -fōdisse -fossum, temperāre, abstenerse agujerear, atravesar (de abajo) temperātus -a -um, templado sub-icere -iō -iēcisse -iectum, lanzar tempestās -ātis f, tiempo (hacia arriba); (+dat) exponer (a) tenuis -e, delicado sub-iectus -a -um, situado abajo tergum -ī n, terga vertere, huir sub-īre, (perīculum) exponerse a testimōnium -ī n, testimonio, prue- sublāt- < tollere ba; testimōniō esse quod, ser prueba sub-ministrāre, suministrar, dar de que, probar sub-mittere, enviar (socorro) testūdō -inis f, tortuga, caparazón sub-movēre, alejar, rechazar (formación de asalto) sub-sequī, seguir de cerca tolerāre, soportar subsidium -ī n, socorro, refuerzo; tollere sus-tulisse sub-lātum, 15
  • 16. levantar, levar, quitar, llevarse; est, es necesario; ūsuī esse, ser útil sublātus (+abl), engreido utī conj = ut tormentum -ī n, catapulta ūtilis -e, útil, provechoso torrēre -uisse tostum, abrazar ūtilitās -ātis f, utilidad, provecho trā-dūcere, hacer atravesar/pasar utrīque m pl, las dos partes trāgula -ae f, dardo (provisto de una correa) V trā-icere -iō -iēcisse -iectum, pasar, atravesar, traspasar vacāre, estar vacío/deshabitado trā-iectus -ūs m, travesía, trayecto vadum -ī n, vado, banco, bajo fondo tranquillitās -ātis f, calma vagārī, vagar, andar errante trāns prp +ac, al otro lado de vagīna -ae f, vaina trān-scendere -disse -ēnsum, atra- vagus -a -um, vagabundo, errante vesar, pasar valēre, ser fuerte, tener poder trāns-fīgere, traspasar vallēs -is f, valle trāns-īre, pasar vāstāre, devastar trāns-missus -ūs m, travesía vectīgal -ālis n, tributo, impuesto trāns-mittere, atravesar vectīgālis -e, tributario trāns-portāre, transportar (al otro vectōrius -a -um; nāvis vectōria, lado de) buque de carga trepidāre, temblar, estremecerse vehementer adv, sumamente tribūnus -ī m, t. mīlitum, tribuno vēnārī, cazar militar (oficial superior) vēnātiō -ōnis f, caza trīduum -ī n, tres días venīre, ventum est perf pas, tri-ennium -ī n, tres años ‘vinieron’ trīnī -ae -a, (hīberna) tres ventitāre, venir a menudo, tri-pertītō adv, en tres partes frecuentar triplex -icis adj, triple vergere, estar inclinado/orientado triquetrus -a -um, triangular verērī +dat, temer por turma -ae f, turma (escuadrón de versāre, dar vueltas a, voltear caballería) vērus -a -um, equitativo turris -is f (ac -im, abl -ī), torre verūtum -ī n, dardo, venablo vestīgium -ī n, huella, sitio; in U vestīgiō, inmediatamente vestītus -ūs m, vestido ubi conj, cuando; ubi prīmum, tan veterānus -a -um, veterano, de pronto como veteranos ulcīscī ultum, vengarse de, vengar vetāre -uisse -itum, prohibir ulterior -ius, (Gallia, prōvincia) viātor -ōris m, viajero ulterior (que está más allá) vīciēs adv, veinte veces ultimus -a -um, último, el más vīcus -ī m, aldea, pueblo lejano vidērī vīsum esse, parecer oportuno; ultrō adv, además, encima, por sí sī (tibi) vidētur, si te parece bien solo, espontáneamente vigiliae -ārum f pl, vigilia, vela, ululātus -ūs m, grito turno de guardia ūnā adv: cum... ūnā, junto con vinculum -ī n, cadena undique adv, de todas partes vitrum -ī n, glasto (planta) ūnus, solo, único; ad ūnum omnēs, voluptās -ātis f, placer, deleite todos hasta el último vulgō adv, comúnmente ūsus -ūs m, uso, empleo, práctica; ūsus vulgus -ī n, vulgo, gente 16