http://www.osgf.ge/files/publications/auditis_angarishi_geo.pdf

1. სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის
მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

2. სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის
მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში
ავ­ტო­რე­ბი:
ირაკ­ლი მე­ლაშ­ვი­ლი
ექ­ს­პერ­ტი სა­არ­ჩევ­ნო სა­კითხებ­ში, კო­ა­ლი­ცია „არჩევნის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის­თ­ვის” წევ­რი
რე­ვაზ სა­ყე­ვა­რიშ­ვი­ლი
ექ­ს­პერ­ტი ეკო­ნო­მი­კის სა­კითხებ­ში, ანა­ლი­ტი­კუ­რი ცენ­ტ­რის „ეკონომეტრის” დი­რექ­ტო­რი
ლე­ვან ალა­ფიშ­ვი­ლი
იურის­ტი
თა­მარ კორ­ძაია
იურის­ტი, სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ჟურ­ნა­ლის­ტუ­რი ეთი­კის ქარ­ტი­ის აღ­მას­რუ­ლე­ბე­ლი დი­რექ­ტო­რი
მაგ­და პო­პი­აშ­ვი­ლი
სა­ქარ­თ­ვე­ლოს მე­დია კლუ­ბის თავ­მ­ჯ­დო­მა­რე, კო­ა­ლი­ცია „არჩევნის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის­თ­ვის” წევ­რი
ან­გა­რი­ში მომ­ზად­და ფონ­დი
„ღია სა­ზო­გა­დო­ე­ბა - სა­ქარ­თ­ვე­ლოს” ფი­ნან­სუ­რი მხარ­და­ჭე­რით.
ავ­ტო­რე­ბის მი­ერ ან­გა­რიშ­ში გა­მოთ­ქ­მუ­ლი მო­საზ­რე­ბე­ბი არ გა­მო­
ხა­ტავს ფონ­დის „ღია სა­ზო­გა­დო­ე­ბა - სა­ქარ­თ­ვე­ლო” პო­ზი­ცი­ას. შე­
სა­ბა­მი­სად, ფონ­დი არ არის პა­სუ­ხის­მ­გე­ბე­ლი მა­სა­ლის ში­ნა­არ­ს­ზე.

3. სარ­ჩე­ვი
1. შე­სა­ვა­ლი................................................................................................................................................................... 4
2. სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი და პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის
ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გი (ევროპული გა­მოც­დი­ლე­ბის მი­მო­ხილ­ვა)........................................................... 5
2.1 ბულ­გა­რე­თი................................................................................................................................................................ 6
2.2 პო­ლო­ნე­თი................................................................................................................................................................. 6
2.3 ფი­ნე­თი....................................................................................................................................................................... 7
2.4 ეს­პა­ნე­თი.................................................................................................................................................................... 7
3. იური­დი­უ­ლი პი­რე­ბი............................................................................................................................................... 9
3.1. საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონ­დი ქარ­თუ­ლი ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გი”........................................................................................ 9
3.2. „ელიტა ბურ­ ის” საქ­ ე........................................................................................................................................... 12
ჯ მ
3.3. „ქართუ ჯგუ­ ი”...................................................................................................................................................... 13
ფ
4. სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბე­ბის გავ­ლე­ნა მე­დი­ის თა­ვის­ფ­ლე­ბა­ზე...... 16
4.1. ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლი­სა და შპს „გლობალ კონ­ტაქტ კონ­სალ­ტინ­გის” საქ­მე............................................................. 16
4.2. შპს „გლობალ კონ­ტაქტ კონ­სალ­ტინ­გის” საქ­მე..................................................................................................... 16
4.3. შპს „მაესტროს” საქ­ ე............................................................................................................................................. 17
მ
4.4. შპს „გლობალ კონ­ტაქტ კონ­სალ­ტინ­გი­სა” და შპს „მაესტროს” საქ­მე­ე­ბის სა­მარ­თ­ლებ­რი­ვი შე­ფა­სე­ბა................ 17
5. აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი (კონტროლის პა­ლა­ტის) გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბე­ბის
ანა­ლი­ზი ფი­ზი­კუ­რი პი­რე­ბის და­ჯა­რი­მე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით................................................................ 20
5.1. მა­სობ­რი­ვი და­კითხ­ვე­ბი.......................................................................................................................................... 20
5.2. ბი­ძი­ნა გი­ორ­გო­ბი­ა­ნის საქ­მე................................................................................................................................... 21
5.3. ბანკ „ქართუს” თა­ნამ­შ­რო­მელ­თა და­ჯა­რი­მე­ბის საქ­მე........................................................................................... 21
5.4. კა­ხი კა­ლა­ძის საქ­მე................................................................................................................................................. 23
5.5. „ერთიანი ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის შე­მომ­წირ­ვე­ლე­ბი”....................................................................................... 23
5.6. სო­ცი­ა­ლუ­რად და­უც­ველ შე­მომ­წირ­ველ­თა სია....................................................................................................... 24
6. პარ­ტი­ე­ბის და­ჯა­რი­მე­ბე­ბი................................................................................................................................. 27
6.1. რუს­თა­ვის ფაქ­ტი.................................................................................................................................................... 27
6.2. თეთ­რიწყა­როს ფაქ­ტი............................................................................................................................................. 27
6.3. ფო­თის ფაქ­ტი......................................................................................................................................................... 28
6.4. „ერთიანი ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის” შეხ­ვედ­რე­ბი მო­სახ­ლე­ო­ბას­თან.................................................................. 28
6.5. კო­ა­ლი­ცია „ქართულ ოც­ნე­ბა­ში” შე­მა­ვა­ლი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის მი­ერ მი­ღე­ბუ­ლი
შე­მო­წი­რუ­ლო­ბე­ბი და მათ­ზე და­კის­რე­ბუ­ლი ჯა­რი­მე­ბი.......................................................................................... 31
7. სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის გე­ნე­რა­ლუ­რი აუდი­ტო­რის ბრძა­ნე­ბის №137/37
(წინასაარჩევნო კამ­პა­ნი­ის და­ფი­ნან­სე­ბის გამ­ჭ­ვირ­ვა­ლო­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი
ზო­გი­ერ­თი სა­კითხის მო­წეს­რი­გე­ბის შე­სა­ხებ) ანა­ლი­ზი და გა­მოვ­ლე­ნი­ლი პრობ­ლე­მე­ბი................... 33
7.1. ანა­ლი­ზი.................................................................................................................................................................. 33
7.2. პრობ­ლე­მე­ბი, რო­მე­ლიც მე­დი­ა-­სა­შუ­ა­ლე­ბებს პრაქ­ტი­კა­ში შე­ექ­მ­ნათ................................................................... 35
8. დას­კ­ვ­ნა.................................................................................................................................................................... 37

4. 1. შე­სა­ვა­ლი
სა­ქარ­თ­ვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტ­მა 2011 წლის 27 დე­კემ­ბერს მი­ი­ღო შეს­წო­რე­ბე­ბი სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კა­ნონ­ში
„პოლიტიკური გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ”, რომ­ლის მი­ხედ­ვი­თაც სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტა­ში შე­
იქ­მ­ნა ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხუ­რი. ახა­ლი კა­ნო­ნის მი­ხედ­ვით, პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის და­ფი­
ნან­სე­ბა­ზე და­წეს­და შემ­დე­გი შეზღუდ­ვე­ბი:
1. პარ­ტი­ე­ბის და­ფი­ნან­სე­ბა აეკ­რ­ძა­ლათ იური­დი­ულ პი­რებს, „რომლებიც პირ­და­პირ ან არა­პირ­და­პირ
არის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პარ­ტი­ას­თან, სხვაგ­ვა­რად იმ­ყო­ფე­ბა პარ­ტი­ის კონ­ტ­რო­ლის ქვეშ ან აქვს გან­
ცხა­დე­ბუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი მიზ­ნე­ბი და რომ­ლე­ბიც წარ­მო­მად­გენ­ლის ან სხვა პი­რის მეშ­ვე­ო­ბით მო­
უ­წო­დე­ბენ ამომ­რ­ჩე­ველს რო­მე­ლი­მე პო­ლი­ტი­კუ­რი ძა­ლის მხარ­და­ჭე­რის­კენ ან მხარ­და­ჭე­რის­გან თა­
1
ვის შე­კა­ვე­ბის­კენ” (მუხლი 26 პუნ­ქ­ტე­ბი ა) და ბ);
2. შეზღუდ­ვე­ბი და­წეს­და პირ­ზე, „რომელსაც აქვს გან­ცხა­დე­ბუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი და სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­
ნე­ბი და ამო­ცა­ნე­ბი მას­თან და­კავ­ში­რე­ბულ პირ­ზე, აგ­რეთ­ვე, მას­თან საქ­მი­ა­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბის მქო­
ნე პირ­ზე, რო­მელ­საც აქვს პო­ლი­ტი­კუ­რი და სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბი, ან ახორ­ცი­ე­ლებს ისეთ საქ­მი­ა­
ნო­ბას, რო­მე­ლიც გავ­ლე­ნას ახ­დენს არ­ჩევ­ნებ­ში, პლე­ბის­ციტ­სა და რე­ფე­რენ­დუმ­ში სა­ქარ­თ­ვე­ლოს
მო­ქა­ლა­ქე­თა პო­ლი­ტი­კუ­რი ნე­ბის გა­მოვ­ლე­ნა­ზე და ეს ქმე­დე­ბე­ბი ხორ­ცი­ელ­დე­ბა ამ კა­ნო­ნის რე­გუ­
ლა­ცი­ე­ბის­თ­ვის გვერ­დის ავ­ლის მიზ­ნით.” აგ­რეთ­ვე პირ­ზე, „რომელიც ახორ­ცი­ე­ლებს ისეთ საქ­მი­ა­
ნო­ბას, რო­მე­ლიც გავ­ლე­ნას ახ­დენს არ­ჩევ­ნებ­ში, პლე­ბის­ციტ­სა და რე­ფე­რენ­დუმ­ში სა­ქარ­თ­ვე­ლოს
მო­ქა­ლა­ქე­თა პო­ლი­ტი­კუ­რი ნე­ბის გა­მოვ­ლე­ნა­ზე და ეს ქმე­დე­ბე­ბი ხორ­ცი­ელ­დე­ბა ამ კა­ნო­ნის რე­გუ­
1
ლა­ცი­ე­ბის­თ­ვის გვერ­დის ავ­ლის მიზ­ნით” (მუხლი 26 გ) პუნ­ქ­ტი);
3. პარ­ტი­ებს აეკ­რ­ძა­ლათ შე­მო­წი­რუ­ლო­ბის მი­ღე­ბა, „თუ შე­მომ­წირ­ვე­ლი ფი­ზი­კუ­რი პი­რე­ბი შე­მო­
სა­ვალს მთლი­ა­ნად ან ნა­წი­ლობ­რივ იღე­ბენ ერ­თი წყა­რო­დან (ფიზიკური ან იური­დი­უ­ლი პი­რე­
ბის­გან ან მათ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პი­რე­ბის­გან), მა­შინ მათ მი­ერ ერ­თი სა­არ­ჩევ­ნო სუ­ბი­ექ­ტის
სა­სარ­გებ­ლოდ წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბულ შე­მო­წი­რუ­ლე­ბა­თა სა­ერ­თო ოდე­ნო­ბა
არ უნ­და აღე­მა­ტე­ბო­დეს 500 000 ლარს, ამას­თა­ნა­ვე, თი­თო­ე­უ­ლის მი­ერ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი
შე­მო­წი­რუ­ლე­ბის სა­ერ­თო ოდე­ნო­ბა არ უნ­და აღე­მა­ტე­ბო­დეს 60 000 ლარს” (მუხლი 27);
4. პარ­ტი­ებს, ფი­ზი­კურ პი­რებს ამ კა­ნო­ნის დარ­ღ­ვე­ვის, აკ­რ­ძა­ლუ­ლი შე­მო­წი­რუ­ლო­ბის გან­ხორ­ცი­ე­
ლე­ბა/­მი­ღე­ბის­თ­ვის და­უ­წეს­დათ ჯა­რი­მე­ბი უკა­ნო­ნო შე­მო­წი­რუ­ლო­ბის ათ­მა­გი ოდე­ნო­ბით. ხო­ლო
კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტას მი­ე­ცა ერ­თ­პი­როვ­ნუ­ლი უფ­ლე­ბა, ყა­და­ღა და­ა­დოს იური­დი­უ­ლი და ფი­ზი­კუ­რი
პი­რე­ბის ან­გა­რი­შებს (342 მუხ­ლი).
2012 წლის 13 მარტს ქარ­თულ­მა არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­მა წა­მო­იწყეს კამ­პა­ნია „ეს შენ გე­ხე­
ბა” და პე­ტი­ცი­ით მი­მარ­თეს სა­ქარ­თ­ვე­ლოს პარ­ლა­მენტს, რა­თა მას მი­ღე­ბულ კა­ნონ­ში ცვლი­ლე­ბე­ბი
შე­ე­ტა­ნა. ორ დღე­ში აღ­ნიშ­ნულ პე­ტი­ცი­ას 200-მდე არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცია შე­უ­ერ­თ­და. ორი
თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­სა და პარ­ლა­მენ­ტის იური­დი­ულ კო­მი­ტეტს
შო­რის მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და კონ­სულ­ტა­ცი­ე­ბი, რომ­ლის შე­დე­გა­დაც სა­ქარ­თ­ვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტ­მა, ნა­
წი­ლობ­რივ გა­ით­ვა­ლის­წი­ნა რა ქარ­თუ­ლი არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის მო­საზ­რე­ბე­ბი, 8 მა­ისს
მი­ი­ღო „პოლიტიკური გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ” კა­ნო­ნის ახა­ლი შეს­წო­რე­ბე­ბი. ქვე­მოთ მოყ­ვა­ნი­ლი
კვლე­ვის ამო­ცა­ნა­ა, გა­ვა­ა­ნა­ლი­ზოთ, თუ რო­გორ მოქ­მე­დებ­და კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტა (შემდგომში სა­
ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი) ახა­ლი კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბის პი­რო­ბებ­ში.
4 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

5. 2. სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი და პო­ლი­ტი­კუ­რი
პარ­ტი­ე­ბის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გი
(ევროპული გა­მოც­დი­ლე­ბის მი­მო­ხილ­ვა)
ლე­ვან ალა­ფიშ­ვი­ლი
იურის­ტი
და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი აღ­მ­ს­რუ­ლე­ბე­ლი და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის არარ­სე­ბო­ბა ყვე­ლა­ზე სე­რი­ო­ზუ­ლი სი­
სუს­ტე­ა, რაც სა­ფუძ­ველს აც­ლის წარ­მა­ტე­ბუ­ლი სის­ტე­მის ფუნ­ქ­ცი­ო­ნი­რე­ბას. ძლი­ე­რი აღ­მ­
ს­რუ­ლე­ბე­ლი მე­ქა­ნიზ­მი შე­საძ­ლე­ბე­ლია გა­მო­ყე­ნე­ბულ იქ­ნეს რე­ჟი­მის მი­ერ სა­არ­ჩ­ვ­ნო პრო­
ცეს­ში ოპო­ზი­ცი­ის ეფექ­ტუ­რი მო­ნა­წი­ლე­ო­ბის უფ­ლე­ბის შე­საზღუ­დად. შერ­ჩე­ვი­თი, კამ­პა­
ნი­ის ფი­ნან­სე­ბის რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბის პო­ლი­ტი­კუ­რად მი­კერ­ძო­ე­ბუ­ლი აღ­ს­რუ­ლე­ბა სა­არ­ჩევ­ნო
კონ­კუ­რენ­ცი­ის შემ­ცი­რე­ბას ემ­სა­ხუ­რე­ბა და გა­მო­იწ­ვევს ხან­გ­რ­ძ­ლივ ერ­თ­პარ­ტი­ულ თუ ერ­
თ­პი­როვ­ნულ მმარ­თ­ვე­ლო­ბას.
Funding of political parties and election campaigns. Handbook series.
International Institute for Democracy and Electoral Assistance (IDEA). Stockholm, Sweden .2003. გვ.90
სა­ქარ­თ­ვე­ლოს სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი არის ევ­რო­პის უმაღ­ლე­სი აუდი­ტის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის
(EUROSAI) და აზი­ის უმაღ­ლე­სი აუდი­ტის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის (ASOSAI) წევ­რი, მას პარ­ტ­ნი­ო­რუ­ლი ურ­თი­ერ­
თო­ბე­ბი აქვს შვე­დე­თის, ლიტ­ვი­სა და ლატ­ვი­ის სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რებ­თან.
პო­ლი­ტი­კურ და სა­არ­ჩ­ვ­ნო სა­კითხებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით, EUROSAI-ს 49 ქვეყ­ნი­დან არც ერ­თი ქვეყ­ნის უმაღ­
ლეს აუდი­ტო­რულ სამ­სა­ხურს (მათ შო­რის არც სა­ქარ­თ­ვე­ლოს უმაღ­ლე­სი აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის პარ­ტ­ნი­ორ
სამ­სა­ხუ­რებს), არ აქვს ისე­თი კომ­პე­ტენ­ცი­ა, რო­გორც სა­ქარ­თ­ვე­ლოს სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხურს.
უნ­და აღი­ნიშ­ნოს, რომ სა­ჯა­რო აუდი­ტის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის ფუ­ძემ­დებ­ლუ­რი დო­კუ­მენ­ტე­ბით, კერ­ძოდ,
აუდი­ტის სა­ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლო პრინ­ცი­პე­ბის ლი­მას დეკ­ლა­რა­ცი­ი­თა (1977 წე­ლი) და აუდი­ტის და­მო­უ­კი­დებ­
ლო­ბის მექ­სი­კის დეკ­ლა­რა­ცი­ით (2007), არ არის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის ინ­ს­ტი­ტუ­ცი­
ე­ბის მან­დატ­ში პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის მო­ნი­ტო­რინ­გი. დეკ­ლა­რა­ცი­ებ­ში არის მკა­ფიო მი­თი­თე­ბა, რომ
და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის მან­და­ტი და და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის გა­რან­ტი­ე­ბი მი­უ­კერ­ძო­ებ­ლო­ბის პრინ­ცი­პის გათ­ვა­ლის­
წი­ნე­ბით გან­საზღ­ვ­რუ­ლი უნ­და იყოს კა­ნო­ნით.
EUROSAI-ს წევ­რი სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის ინ­ს­ტი­ტუ­ცი­ე­ბი­დან პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის საქ­მი­ა­ნო­ბა­ზე მო­
ნი­ტო­რინ­გის გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი ფუნ­ქ­ცი­ე­ბი მხო­ლოდ ბულ­გა­რე­თის, პო­ლო­ნე­თის, ეს­პა­ნე­თი­სა და ფი­ნე­თის
აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რებს აქვს. ყვე­ლა შემ­თხ­ვე­ვა­ში აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რე­ბის კომ­პე­ტენ­ცია შეზღუ­დუ­ლია გა­
დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბის პრო­ცეს­ში სხვა ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი თუ სა­სა­მარ­თ­ლო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­თა თა­ნა­მო­
ნა­წი­ლე­ო­ბით.
და­ბო­ლოს, ევ­რო­პის საბ­ჭოს კო­რუფ­ცი­ის წი­ნა­აღ­მ­დეგ ბრძო­ლის ჯგუ­ფის (GRECO) 2011 წლის შე­ფა­სე­ბის
ან­გა­რიშ­ში მო­ცე­მულ რე­კო­მენ­და­ცი­ებ­ში სა­უ­ბა­რია პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის ფი­ნან­სებ­ზე ეფექ­ტუ­რი მე­
ქა­ნიზ­მე­ბის შექ­მ­ნა­ზე და არა არ­სე­ბუ­ლი ინ­ს­ტი­ტუ­ცი­ე­ბი­სათ­ვის მან­და­ტის გაზ­რ­და­ზე. რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბის
მე-7 და მე-8 პუნ­ქ­ტე­ბის არ­სის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, მა­ღა­ლი ალ­ბა­თო­ბით შეგ­ვიძ­ლია და­ვას­კ­ვ­ნათ, რომ პო­
ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის ფი­ნან­სე­ბის მო­ნი­ტო­რინ­გის მე­ქა­ნიზ­მებ­ზე მსჯე­ლო­ბი­სას გა­მო­ი­რიცხე­ბო­და სა­ხელ­
მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის რა­ი­მე ფორ­მით ჩარ­თ­ვა. რე­კო­მენ­და­ცი­ებ­ში სა­უ­ბა­რია კომ­პე­ტენ­ტურ და­წე­
სე­ბუ­ლე­ბებ­თან კონ­სულ­ტა­ცი­ით პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბი­სა და სა­არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ის ფი­ნან­სე­ბის აუდი­ტის
სტან­დარ­ტე­ბის, აგ­რეთ­ვე, პარ­ტი­ე­ბი­სა და სა­არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ის ფი­ნან­სე­ბის აუდი­ტის გან­მა­ხორ­ცი­ე­ლე­
ბელ აუდი­ტორ­თა და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის გა­რან­ტი­ის მე­ქა­ნიზ­მის შექ­მ­ნა­ზე. ამ სა­კითხებ­ში კომ­პე­ტენ­ტუ­რი
5 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

6. სა­ხელ­მ­წი­ფო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში მხო­ლოდ სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი (2011 წლის შე­
მოდ­გო­მამ­დე - სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტა) გახ­ლავთ. იმის დას­ტუ­რად, რომ სა­კა­ნონ­მ­დებ­ლო
ცვლი­ლე­ბე­ბი სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხურ­თან კონ­სულ­ტა­ცი­ე­ბის გა­რე­შე გან­ხორ­ცი­ელ­და, გა­მოდ­გე­ბა
აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლის გან­ცხა­დე­ბა, რომ „პოლიტიკური გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ” კა­ნონ­
ში შე­ტა­ნი­ლი ცვლი­ლე­ბე­ბით და­კის­რე­ბუ­ლი ახა­ლი უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბა მათ­თ­ვის „ახალი თავ­სა­ტე­ხი­ა”.
2.1. ბულ­გა­რე­თი
პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის ფი­ნან­სე­ბი­სა და ქო­ნე­ბის მარ­თ­ვის სა­კითხებს ზე­დამ­ხედ­ვე­ლობს ბულ­გა­რე­თის
სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტა.
პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბი ბუ­ღალ­ტ­რუ­ლი აღ­რიცხ­ვის კა­ნო­ნი­სა და ბუ­ღალ­ტ­რუ­ლი აღ­რიცხ­ვის სტან­დარ­ტე­
ბის შე­სა­ბა­მი­სად ვალ­დე­ბულ­ნი არი­ან ბულ­გა­რე­თის სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტას 31 მარ­ტამ­დე წა­რუდ­გი­ნოს გა­
სუ­ლი წლის ფი­ნან­სუ­რი ან­გა­რი­ში. იმ შემ­თხ­ვე­ვა­ში, თუ­კი სა­ან­გა­რი­შო პე­რი­ოდ­ში მი­ღე­ბუ­ლი ან და­ხარ­ჯუ­ლი
სახ­ს­რე­ბი აღე­მა­ტე­ბა 50 000 ლევს (დაახლოებით 33 000 აშშ დო­ლა­რი), ფი­ნან­სუ­რი ან­გა­რი­ში სა­ან­გა­რი­შო
პა­ლა­ტი­სათ­ვის წარ­დ­გე­ნამ­დე უნ­და და­ა­მოწ­მოს და­მო­უ­კი­დე­ბელ­მა აუდი­ტორ­მა.
ფი­ნან­სურ ან­გა­რიშ­თან ერ­თად, სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტას წა­რედ­გი­ნე­ბა შე­მო­წი­რუ­ლო­ბა­თა სი­ა-­დეკ­ლა­რა­ცი­ა,
შე­მომ­წირ­ველ ფი­ზი­კურ და იური­დი­ულ პირ­თა ვი­ნა­ო­ბის, შე­მო­წი­რუ­ლო­ბის სა­ხის, ოდე­ნო­ბის, ღი­რე­ბუ­ლე­
ბის და მიზ­ნის მი­თი­თე­ბით. გარ­და ამი­სა, სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტას ცალ­კე დეკ­ლა­რა­ცი­ის სა­ხით წა­რედ­გი­
ნე­ბა იმ შე­მომ­წირ­ველ არა­სა­მე­წარ­მეო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­თა სი­ა, რო­მელ­თა დამ­ფუძ­ნებ­ლე­ბი და­/ან წევ­რე­ბი
(აგრეთვე მა­თი მე­უღ­ლე­ე­ბი ან შვი­ლე­ბი) შე­სა­ბა­მი­სი პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ის მმარ­თ­ვე­ლო­ბი­თი ან მა­კონ­ტ­
რო­ლე­ბე­ლი ორ­გა­ნოს წევ­რე­ბიც არი­ან. სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტის­თ­ვის დეკ­ლა­რა­ცი­ის წარ­დ­გე­ნის ვალ­დე­ბუ­ლე­
ბა აკის­რია პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ის შე­მომ­წირ­ველ არა­სა­მე­წარ­მეო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­საც.
ყო­ველ­წ­ლი­უ­რად, 15 აპ­რი­ლამ­დე სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტა აქ­ვეყ­ნებს პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის მი­ერ წარ­დ­გე­ნილ
ან­გა­რი­შებ­სა და დეკ­ლა­რა­ცი­ებს, აგ­რეთ­ვე, იმ პარ­ტი­ე­ბის სი­ას, რომ­ლებ­მაც არ წა­რად­გი­ნეს დეკ­ლა­რა­ცი­ა.
ან­გა­რი­შის წარ­დ­გე­ნი­დან 6 თვის ვა­და­ში სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტა ატა­რებს პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ის ფი­ნან­სურ
და ქო­ნებ­რივ (შესაბამისობის) აუდიტს. კა­ნო­ნით გან­საზღ­ვ­რუ­ლი ვა­დის გას­ვ­ლის შემ­დ­გომ სა­ან­გა­რი­შო პა­
ლა­ტა ეროვ­ნუ­ლი შე­მო­სავ­ლე­ბის სა­ა­გენ­ტოს აღ­მას­რუ­ლე­ბელ დი­რექ­ტორს უგ­ზავ­ნის იმ პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­
ტი­ე­ბის ან­გა­რი­შებს, რომ­ლებ­მაც მი­ი­ღეს სა­ხელ­მ­წი­ფო სუბ­სი­დი­ა, აგ­რეთ­ვე იმ პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბი­სა
და არა­სა­მე­წარ­მეო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­თა ნუს­ხას, რომ­ლებ­მაც ვა­და­ში არ წა­რად­გი­ნეს ფი­ნან­სუ­რი ან­გა­რი­შე­ბი
იმი­სათ­ვის რომ ჩა­ა­ტა­როს აუდი­ტი და მათ მი­მართ გა­ტარ­დეს სა­გა­და­სა­ხა­დო და სო­ცი­ა­ლუ­რი დაზღ­ვე­ვის
პრო­ცე­დუ­რუ­ლი კო­დექ­სით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი. ეროვ­ნუ­ლი შე­მო­სავ­
ლე­ბის სა­ა­გენ­ტოს აღ­მას­რუ­ლე­ბელ დი­რექ­ტო­რი აუდი­ტის აქ­ტებს უგ­ზავ­ნის სა­ან­გა­რი­შო პა­ლა­ტას.
ფი­ნან­სუ­რი ან­გა­რი­შე­ბის წა­რუდ­გენ­ლო­ბის ან დაგ­ვი­ა­ნე­ბით წარ­დ­გე­ნის შემ­თხ­ვე­ვა­ში, პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­
ტია კარ­გავს მომ­დევ­ნო ეროვ­ნულ წარ­მო­მად­გე­ნელ­თა არ­ჩევ­ნე­ბის­თ­ვის სა­ხელ­მ­წი­ფო სუბ­სი­დი­ის მი­ღე­ბის
უფ­ლე­ბას.
თუ­კი აუდი­ტი­სას აღ­მოჩ­ნ­და კა­ნონ­დარ­ღ­ვე­ვის ნიშ­ნე­ბი, ფი­ნან­სე­ბის მო­ზიდ­ვი­სა თუ ხარ­ჯ­ვის, აგ­რეთ­ვე ქო­
ნე­ბის მარ­თ­ვის რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბის დარ­ღ­ვე­ვე­ბი, თუ ეს დარ­ღ­ვე­ვე­ბი იძ­ლე­ვა მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვან სა­ფუძ­ველს ეჭ­ვი­
სათ­ვის, რომ ჩა­დე­ნი­ლია და­ნა­შა­უ­ლი - აუდი­ტის ან­გა­რიშს, დამ­ტ­კი­ცე­ბი­დან 7 დღის ვა­და­ში, სა­ან­გა­რი­შო
პა­ლა­ტა უგ­ზავ­ნის ქა­ლაქ სო­ფი­ის პრო­კუ­რა­ტუ­რას.
2.2. პო­ლო­ნე­თი
უმაღ­ლე­სი აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის შე­სა­ხებ კა­ნო­ნის შე­სა­ბა­მი­სად, აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის მან­დატ­ში შე­დის
სა­ხელ­მ­წი­ფოს მი­ერ გა­ცე­მუ­ლი გრან­ტე­ბი­სა და დახ­მა­რე­ბე­ბის მიმ­ღებ პირ­თა აუდი­ტი. რა­ი­მე ე.წ. ჩვე­უ­
6 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

7. ლებ­რი­ვი, არა­პო­ლი­ტი­კურ სუ­ბი­ექ­ტ­თა აუდი­ტი­სა­გან გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი ან და­მა­ტე­ბი­თი ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი
რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბი ან ფუნ­ქ­ცი­ე­ბი კა­ნონ­ში მო­ცე­მუ­ლი არ არის.
მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი გახ­ლავთ აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის ფუნ­ქ­ცი­ა, რო­მე­ლიც უფ­რო ფარ­თო­ა, ვიდ­რე პო­ლი­ტი­კუ­რი
პარ­ტი­ის საქ­მი­ა­ნო­ბის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გი. კა­ნო­ნის მე-11 მუხ­ლის მე-4 პუნ­ქ­ტის შე­სა­ბა­მი­სად, უმაღ­
ლე­სი აუდი­ტის ოფი­სის პრე­ზი­დენტს შე­უძ­ლია მი­მარ­თოს სა­კონ­ს­ტი­ტუ­ციო ტრი­ბუ­ნალს (სასამართლო),
რა­თა შე­მოწ­მ­დეს პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ის მიზ­ნე­ბი­სა და საქ­მი­ა­ნო­ბის შე­სა­ბა­მი­სო­ბა პო­ლო­ნე­თის კონ­ს­ტი­
ტუ­ცი­ას­თან.
2.3. ფი­ნე­თი
ფი­ნე­თის აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის კომ­პე­ტენ­ცი­ა­ში შე­დის რო­გორც პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის, აგ­რეთ­ვე სა­
არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გი. ამ სა­კითხს 3 სხვა­დას­ხ­ვა კა­ნო­ნი არე­გუ­ლი­რებს: აუდი­ტის
სამ­სა­ხუ­რის შე­სა­ხებ; პო­ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის შე­სა­ხებ და კან­დი­დატ­თა სა­არ­ჩევ­ნო ფი­ნან­სე­ბის შე­სა­ხებ.
გა­სათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლი­ა, რომ პო­ლი­ტი­კუ­რი და სა­არ­ჩევ­ნო ფი­ნან­სე­ბის მო­ნი­ტო­რინ­გ­თან მი­მარ­თე­ბა­ში და­
კავ­ში­რე­ბუ­ლი პი­რის სტა­ტუსს ფი­ნე­თის კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბა აწე­სებს. სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბი­სა­გან
გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბით, ფი­ნეთ­ში და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პი­რის სტა­ტუ­სი გუ­ლის­ხ­მობს მხო­ლოდ და მხო­ლოდ იური­დი­ულ
პირს: კომ­პა­ნი­ას, ტრასტს, არა­სა­მე­წარ­მეო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­სა თუ ფონდს.
მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი გახ­ლავთ ფი­ნე­თის კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბით დრო­ით შე­მო­ფარ­გ­ლუ­ლი შეზღუდ­ვე­ბი და აუდი­ტის
სამ­სა­ხუ­რის კომ­პე­ტენ­ცია - კა­ნო­ნით გან­საზღ­ვ­რუ­ლი რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბი მოქ­მე­დებს სა­არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ის პე­
რი­ოდ­ში, რო­მე­ლიც სა­არ­ჩევ­ნო წელს მაქ­სი­მუმ 7 თვი­ან პე­რი­ოდს (იწყება არ­ჩევ­ნე­ბის თა­რი­ღამ­დე 6 თვით
ად­რე და სრულ­დე­ბა არ­ჩევ­ნე­ბი­დან 2 კვი­რა­ში) მო­ი­ცავს.
პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტე­ბი ყო­ველ­თ­ვი­უ­რად აწ­ვ­დი­ან ინ­ფორ­მა­ცი­ას აუდი­ტის ოფისს იმ შე­მომ­წირ­ველ­თა
ვი­ნა­ო­ბის შე­სა­ხებ, რო­მელ­თა შე­მო­წი­რუ­ლო­ბა აღე­მა­ტე­ბა 1500 ევ­როს წე­ლი­წად­ში.
პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტე­ბი ფი­ნან­სურ ან­გა­რიშს და და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი აუდი­ტის დას­კ­ვ­ნას, თან­მ­დევ დო­კუ­
მენ­ტებ­თან და სა­ბან­კო ან­გა­რი­შე­ბის ბრუნ­ვის ამო­ნა­წე­რებ­თან ერ­თად, წა­რუდ­გე­ნენ სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის
ოფის­სა და იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტ­როს.
გამ­ჭ­ვირ­ვა­ლე­ბის უზ­რუნ­ველ­სა­ყო­ფად, ფი­ნე­თის აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი აწარ­მო­ებს სა­არ­ჩევ­ნო ფი­ნან­სე­ბის
რე­ესტრს და უზ­რუნ­ველ­ყოფს მო­ნა­ცე­მე­ბის სა­ჯა­როდ ხელ­მი­საწ­ვ­დო­მო­ბას.
ფი­ნე­თის იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტ­რო პარ­ტი­ე­ბის მო­ნი­ტო­რინგს ახორ­ცი­ე­ლებს მხო­ლოდ სა­ბი­უ­ჯე­ტო სუბ­სი­
დი­ის ფარ­გ­ლებ­ში.
კა­ნო­ნის მოთხოვ­ნე­ბის თუ ან­გა­რიშ­გე­ბის დარ­ღ­ვე­ვი­სათ­ვის, ფი­ნე­თის სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხურს
უფ­ლე­ბა აქვს მო­ითხო­ვოს პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის და­ჯა­რი­მე­ბა. და­ჯა­რი­მე­ბი­სა და ჯა­რი­მის ოდე­ნო­ბის
სა­კითხს იხი­ლავს ფი­ნე­თის სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის თავ­მ­ჯ­დო­მა­რის მი­ერ 3 წლის ვა­დით შექ­
მ­ნი­ლი­/არ­ჩე­უ­ლი გამ­გე­ო­ბა 3 წევ­რის შე­მად­გენ­ლო­ბით. ამას­თან, გამ­გე­ო­ბის წევ­რე­ბი უნ­და ფლობ­დ­ნენ სა­
მარ­თ­ლის მა­გის­ტ­რის ხა­რისხს. გამ­გე­ო­ბის გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბა პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის და­ჯა­რი­მე­ბის თა­ო­
ბა­ზე შე­იძ­ლე­ბა გა­სა­ჩივ­რ­დეს უმაღ­ლეს ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­ულ სა­სა­მარ­თ­ლო­ში.
2.4. ეს­პა­ნე­თი
ისე­ვე, რო­გორც ფი­ნე­თის შემ­თხ­ვე­ვა­ში, პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტე­ბის ფი­ნან­სე­ბის მი­ნი­ტო­რინ­გ­თან მი­მარ­თე­
ბა­ში ეს­პა­ნე­თის აუდი­ტის სა­სა­მარ­თ­ლოს ფუნ­ქ­ცია ძი­რი­თა­დად პარ­ტი­ე­ბი­სა­გან ფი­ნან­სუ­რი ან­გა­რი­შე­ბი­სა
და აუდი­ტის დას­კ­ვ­ნე­ბის მი­ღე­ბა და სა­ჯა­როდ ხელ­მი­საწ­ვ­დო­მო­ბის უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა­ა.
7 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

8. ეს­პა­ნე­თის კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბას გან­ს­ხ­ვა­ვე­ბუ­ლი და უნი­კა­ლუ­რი უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბა აქვს მი­ნი­ჭე­ბუ­ლი აუდი­
ტის სა­სა­მარ­თ­ლო­სათ­ვის: ეს გახ­ლავთ სა­არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ის ხარ­ჯე­ბის ზე­და ზღვრე­ბის დად­გე­ნა სხვა­
დას­ხ­ვა დო­ნის არ­ჩევ­ნე­ბი­სათ­ვის (ადგილობრივი, თვით­მ­მარ­თ­ვე­ლო­ბა, ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი), გა­რე რეკ­ლა­მის,
პრე­სა­სა და რა­დი­ო­სათ­ვის. მა­გა­ლი­თის­თ­ვის 2011 წელს ად­გი­ლობ­რი­ვი არ­ჩევ­ნე­ბი­სათ­ვის გა­რე რეკ­ლა­მის
ხარ­ჯე­ბი­სათ­ვის გა­ნი­საზღ­ვ­რა მთლი­ან ხარ­ჯებ­ში 20%-იანი ზღვა­რი.
კა­ნო­ნით, ეს­პა­ნე­თის აუდი­ტის სა­სა­მარ­თ­ლო ად­გენს ფი­ნან­სუ­რი ან­გა­რიშ­გე­ბის ფორ­მა­სა და წესს, მას პო­
ლი­ტი­კუ­რი პარ­ტი­ე­ბის­თ­ვის კონ­სულ­ტა­ცი­ე­ბის გა­წე­ვის უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბაც აქვს.
დამ­რ­ღ­ვე­ვი პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის მი­მართ სან­ქ­ცი­ებს გა­ტა­რე­ბა­ში ეს­პა­ნე­თის აუდი­ტის სა­სა­მარ­თ­ლო
არ არის სა­ბო­ლოო ინ­ს­ტან­ცია და შე­საძ­ლე­ბე­ლია მი­სი გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბის უმაღ­ლე­სი ინ­ს­ტან­ცი­ის სა­სა­მარ­
თ­ლო­ში გა­სა­ჩივ­რე­ბა.
8 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

9. 3. იური­დი­უ­ლი პი­რე­ბი
რე­ვაზ სა­ყე­ვა­რიშ­ვი­ლი
ექ­ს­პერ­ტი ეკო­ნო­მი­კის სა­კითხებ­ში, ანა­ლი­ტი­კუ­რი ცენ­ტ­რის - „ეკონომეტრის” დი­რექ­ტო­რი;
2011 წლის 28 დე­კემ­ბერს „მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ” კა­ნო­ნის 26-ე მუხლს,
რო­მელ­შიც გან­საზღ­ვ­რუ­ლი­ა, რა წყა­რო­ე­ბი­დან არის აკ­რ­ძა­ლუ­ლი ფი­ნან­სუ­რი და მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი შე­მო­წი­რუ­
ლე­ბი­ე­ბის მი­ღე­ბა, და­ე­მა­ტა 261 მუხ­ლი და გა­ნი­საზღ­ვ­რა, რომ შე­მო­წი­რუ­ლო­ბის მი­ღე­ბის თვალ­საზ­რი­სით
პარ­ტი­ის­თ­ვის დად­გე­ნი­ლი შეზღუდ­ვე­ბი ასე­ვე ვრცელ­დე­ბა:
ა) იური­დი­ულ პირ­ზე, თუ ის პირ­და­პირ ან არა­პირ­და­პირ არის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პარ­ტი­ას­თან, სხვაგ­
ვა­რად იმ­ყო­ფე­ბა პარ­ტი­ის კონ­ტ­რო­ლის ქვეშ ან აქვს გან­ცხა­დე­ბუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი მიზ­ნე­ბი და ამო­
ცა­ნე­ბი;
ბ) იური­დი­ულ პირ­ზე, რო­მე­ლიც წარ­მო­მად­გენ­ლის ან სხვა პი­რის მეშ­ვე­ო­ბით მო­უ­წო­დებს ამომ­რ­ჩე­
ველს რო­მე­ლი­მე პო­ლი­ტი­კუ­რი ძა­ლის მხარ­და­ჭე­რის­კენ ან მხარ­და­ჭე­რი­სა­გან თა­ვის შე­კა­ვე­ბის­კენ;
გ) პირ­ზე, რო­მელ­საც აქვს გან­ცხა­დე­ბუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი და სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბი და ამო­ცა­ნე­ბი, მას­
თან და­კავ­ში­რე­ბულ პირ­ზე, აგ­რეთ­ვე მას­თან საქ­მი­ა­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბის მქო­ნე პირ­ზე, რო­მელ­საც აქვს
პო­ლი­ტი­კუ­რი და სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბი, ან ახორ­ცი­ე­ლებს ისეთ საქ­მი­ა­ნო­ბას, რო­მე­ლიც გავ­ლე­ნას ახ­
დენს არ­ჩევ­ნებ­ში, პლე­ბის­ციტ­სა და რე­ფე­რენ­დუმ­ში სა­ქარ­თ­ვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­თა პო­ლი­ტი­კუ­რი ნე­
ბის გა­მოვ­ლე­ნა­ზე და ეს ქმე­დე­ბე­ბი ხორ­ცი­ელ­დე­ბა ამ კა­ნო­ნის რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბის­თ­ვის გვერ­დის ავ­ლის
მიზ­ნით.
2. იური­დი­უ­ლი პი­რი პირ­და­პირ ან არა­პირ­და­პირ არის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პარ­ტი­ას­თან, რო­ცა მი­სი ხარ­ჯე­ბი
პირ­და­პირ ან არა­პირ­და­პირ უკავ­შირ­დე­ბა პარ­ტი­ის საქ­მი­ა­ნო­ბა­სა და მიზ­ნებს.
კა­ნო­ნის ამ ცვლი­ლე­ბის ამოქ­მე­დე­ბი­დან გან­ვ­ლილ 8 თვე­ში სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის
(მოგვიანებით - სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის), მის მა­სა­ლებ­ზე დაყ­რ­დ­ნო­ბით კი ასე­ვე მთა­ვა­რი პრო­
კუ­რა­ტუ­რის, სა­სა­მარ­თ­ლოს და აღ­ს­რუ­ლე­ბის ეროვ­ნუ­ლი ბი­უ­როს მი­ერ ეს ნორ­მე­ბი გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი იქ­ნა
არა­ერ­თი იური­დი­უ­ლი პი­რის მი­მართ, რის სა­ფუძ­ველ­ზეც მათ მი­მართ გან­ხორ­ცი­ელ­და მთე­ლი რი­გი ად­მი­
ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი, ფი­ნან­სუ­რი და სხვა ტი­პის სან­ქ­ცი­ე­ბი.
ქვე­მოთ მოყ­ვა­ნი­ლია რამ­დე­ნი­მე მა­გა­ლი­თი, თუ რო­გორ ვი­თარ­დე­ბო­და პრო­ცე­სე­ბი სხვა­დას­ხ­ვა იური­დი­უ­
ლი პი­რე­ბის მი­მართ მას შემ­დეგ, რაც მა­თი საქ­მი­ა­ნო­ბა კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გის
სამ­სა­ხუ­რის შეს­წავ­ლის სა­გა­ნი ხდე­ბო­და.
3.1. საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონ­დი „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გი”
საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონდ „ ქარ­თუ­ლი ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გის” საქ­მე კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტამ პირ­და­პირ და­უ­კავ­
ში­რა სა­ერ­თა­შო­რი­სო საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონდ „ქომაგის” საქ­მი­ა­ნო­ბას და მი­სი მი­მართ ამ მო­ტი­ვით გა­მო­ი­
ყე­ნა სა­დამ­ს­ჯე­ლო სან­ქ­ცი­ე­ბი.
საქ­მის ქრო­ნო­ლო­გია შემ­დეგ­ნა­ი­რი­ა:
სა­ერ­თა­შო­რი­სო საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონ­დი „ქომაგი” 2012 წლის 30 აპ­რილს და­ფუძ­ნ­და. კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­
ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხურ­მა „ქომაგის” ან­გა­რი­შე­ბი 18 მა­ისს და­ა­ყა­და­ღა იმ მო­ტი­ვით, რომ „ფონდის
9 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

10. და­ფუძ­ნე­ბის­თა­ნა­ვე პო­ლი­ტი­კუ­რი კო­ა­ლი­ცი­ის „ქართულ ოც­ნე­ბის” ლი­დე­რე­ბი ახ­დენ­დ­ნენ ასო­ცი­რე­ბას
ფონ­დის მიზ­ნებ­თან და ამო­ცა­ნებ­თან, სა­ჯა­რო გა­მოს­ვ­ლებ­ში სა­უბ­რობ­დ­ნენ ფონ­დის სა­მო­მავ­ლო გეგ­მებ­
ზე, საქ­მი­ა­ნო­ბის ფორ­მებ­ზე, რაც სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში ქმნი­და მიზ­ნე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის და­მა­ჯე­რებ­ლო­ბას,
იწ­ვევ­და სა­ზო­გა­დო­ე­ბის მხრი­დან ფონ­დის საქ­მი­ა­ნო­ბის პო­ლი­ტი­კუ­რი ნიშ­ნით აღ­ქ­მა­დო­ბას შე­სა­ბა­მი­სი პო­
ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის საქ­მი­ა­ნო­ბას­თან.
ყო­ვე­ლი­ვე აღ­ნიშ­ნუ­ლი ქმნი­და ფონ­დის მიზ­ნე­ბის, ამო­ცა­ნე­ბის კავ­შირს და პირ­და­პირ მი­მარ­თე­ბას პო­ლი­
ტი­კუ­რი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის პო­ლი­ტი­კურ და სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნებ­თან და საქ­მი­ა­ნო­ბას­თან, რაც ასე­ვე გა­მო­ი­ხა­
ტე­ბა ფონ­დის ხელ­მ­ძღ­ვა­ნე­ლის სა­ჯა­რო ქმე­დე­ბებ­ში, მო­ახ­დი­ნოს „კოალიციის” პო­ლი­ტი­კუ­რი მიზ­ნე­ბის
კო­მუ­ნი­კა­ცია სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან და ამომ­რ­ჩე­ველ­თა მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი და­ინ­ტე­რე­სე­ბით, პარ­ტი­ის სა­არ­ჩევ­ნო
ამო­ცა­ნე­ბის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ას შე­უწყოს ხე­ლი”.
2012 წლის 17 მა­ისს, „ქომაგის” ან­გა­რიშ­ზე უცხო­ე­თი­დან სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კონ­სერ­ვა­ტი­უ­ლი პარ­ტი­ის სა­გა­
რეო ურ­თი­ერ­თო­ბა­თა მდივ­ნის, ბი­ძი­ნა გი­ორ­გო­ბი­ა­ნის მი­ერ გან­ხორ­ცი­ელ­და 90 ათა­სი ევ­როს ოდე­ნო­ბის
ტრან­ზაქ­ცი­ა. კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის შე­ფა­სე­ბით, „აღნიშნული ტრან­ზაქ­ცი­ა, ისე­ვე რო­გორც ფონ­დის საქ­
მი­ა­ნო­ბა, სუ­ბი­ექ­ტე­ბის, ფორ­მით, ში­ნა­არ­სი­თა და სხვა ნიშ­ნე­ბით პო­ლი­ტი­კუ­რი ხა­სი­ა­თი­თაა ნი­შან­დე­ბუ­ლი
და წი­ნა­აღ­მ­დე­გო­ბა­შია მოქ­მედ კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბას­თან” (რამდენად და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლი იყო ბრალ­დე­ბა ბი­ძი­
ნა გი­ორ­გო­ბი­ანს მი­მართ, იხი­ლეთ ზე­მოთ).
შე­დე­გად, ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხურ­მა და­ა­ყა­და­ღა ფონდ „ქომაგის” ან­გა­რი­შე­ბი, რას თბი­ლი­სის
სა­ა­პე­ლა­ციო სა­სა­მარ­თ­ლომ ძა­ლა­ში და­ტო­ვა.
2012 წლის 30 მა­ისს და­არ­ს­და არა­სამ­თავ­რო­ბო არა­მომ­გე­ბი­ა­ნი იური­დი­უ­ლი პი­რი (ააიპ) „ქართული ფეხ­
ბურ­თის ქო­მა­გი”, რომ­ლის ან­გა­რი­შე­ბი კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტამ 2 ივ­ნისს და­ა­ყა­და­ღა იმ მო­ტი­ვით, რომ
„დაფუძნებისთანავე ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­მა სა­ჯა­რო გან­ცხა­დე­ბე­ბი გა­ა­კე­თეს საქ­ველ­მოქ­მე­
დო ფონდ „ქომაგი-2”-ის შექ­მ­ნის შე­სა­ხებ და მო­ახ­დი­ნეს ასო­ცი­რე­ბა აიპ სა­ერ­თა­შო­რი­სო საქ­ველ­მოქ­მე­დო
ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას­თან ფონ­დი „ქომაგი”, რო­მე­ლიც ამავ­დ­რო­უ­ლად პარ­ტია „ქართული ოც­ნე­ბა-­დე­მოკ­რა­ტი­ულ
სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­თან” კავ­შირ­ში მყოფ იური­დი­ულ პირს წარ­მო­ად­გენს და მიზ­ნად ისა­ხავს ამომ­რ­ჩე­ველ­თა მა­
ტე­რი­ა­ლუ­რი და­ინ­ტე­რე­სე­ბით, აღ­ნიშ­ნუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის სა­არ­ჩევ­ნო ამო­ცა­ნე­ბის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის
ხელ­შეწყო­ბას”.
კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხუ­რის შე­ფა­სე­ბით, აიპ „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­
მა­გის” ან­გა­რი­შებ­ზე სხვა­დას­ხ­ვა წყა­რო­დან, ფი­ზი­კუ­რი და იური­დი­უ­ლი პი­რე­ბის მი­ერ შეს­რუ­ლე­ბუ­ლია გა­
და­რიცხ­ვე­ბი, რომ­ლე­ბიც წი­ნა­აღ­მ­დე­გო­ბა­ში მო­დის „მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ”
სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ორ­გა­ნუ­ლი კა­ნო­ნის რე­გუ­ლა­ცი­ებ­თან”. აღ­ნიშ­ნუ­ლი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­
რინ­გის სამ­სა­ხურ­მა ყა­და­ღა და­ა­დო აიპ „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გის” სა­ბან­კო ან­გა­რი­შებს.
„ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გის” დამ­ფუძ­ნებ­ლის გე­ლა კე­ტაშ­ვი­ლის გან­ცხა­დე­ბით, მის ფონ­დებს ფონდ
„ქომაგთან” არა­ნა­ი­რი კავ­ში­რი არ ჰქონ­და.
„უბრალოდ, მე სო­ლი­და­რო­ბა გა­მო­ვუცხა­დე ფონდ „ქომაგს”, მას­თან არა­ნა­ი­რი კავ­ში­რი არ მაქვს. ფონ­დი
ჩემს მე­გობ­რებ­თან ერ­თად და­ვა­ფუძ­ნე. გა­ოგ­ნე­ბუ­ლი ვარ, რის სა­ფუძ­ველ­ზე და­ა­ყა­და­ღეს ჩე­მი ფონ­დე­ბის
ან­გა­რი­შე­ბი. წარ­მოდ­გე­ნა არ მაქვს. ჯერ სა­ერ­თოდ არა­ფე­რი გა­მი­კე­თე­ბია ფონ­დე­ბის საქ­მი­ა­ნო­ბის­თ­ვის”, -
გა­ნაცხა­და გე­ლა კე­ტაშ­ვილ­მა ფონ­დის ან­გა­რი­შის და­ყა­და­ღე­ბის შემ­დეგ.
ამავ­დ­რო­უ­ლად, მი­სი­ვე მტკი­ცე­ბით, „ქომაგი 2”-ის და „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გის” ან­გა­რი­შებ­ზე არა­
ნა­ი­რი თან­ხის გა­და­რიცხ­ვა არ მომ­ხ­და­რა.
მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, თბი­ლი­სის სა­ქა­ლა­ქო სა­სა­მარ­თ­ლოს ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­ულ საქ­მე­თა კო­ლე­გი­ამ 2012 წლის
4 ივ­ნი­სის დად­გე­ნი­ლე­ბით „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გი” სა­მარ­თალ­დამ­რ­ღ­ვე­ვად ცნო სა­ქარ­თ­ვე­ლოს
ორ­გა­ნუ­ლი კა­ნო­ნის ,,მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ’’ 25(2)-ე მუხ­ლის პირ­ვე­ლი და
მე-2 პუნ­ქ­ტე­ბით, 26(1) მუხ­ლის პირ­ვე­ლი პუნ­ქ­ტის, ამა­ვე კა­ნო­ნის 34(2) მუხ­ლის მე-4 პუნ­ქ­ტის სა­ფუძ­ველ­ზე
და ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი სახ­დე­ლის სა­ხით და­ა­კის­რა ჯა­რი­მა 5 ათა­სი ლა­რის ოდე­ნო­ბით.
10 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

11. ამა­ვე დად­გე­ნი­ლე­ბით და­დას­ტუ­რე­ბულ იქ­ნა სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის პარ­ტი­ე­ბის ფი­ნან­სუ­
რი მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხუ­რის უფ­რო­სის 2012 წლის 2 ივ­ნი­სის გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბა „ქართული ფეხ­ბურ­თის
ქო­მა­გის” სა­ქარ­თ­ვე­ლო­ში ლი­ცენ­ზი­რე­ბულ ბან­კებ­ში არ­სე­ბულ სა­ბან­კო ან­გა­რი­შებ­ზე ყა­და­ღის და­დე­ბის
შე­სა­ხებ, კა­ნო­ნით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი სან­ქ­ცი­ის პრო­პორ­ცი­უ­ლად 5000 (ხუთი ათა­სი) ლა­რის ფარ­გ­ლებ­ში.
თბი­ლი­სის სა­ქა­ლა­ქო სა­სა­მარ­თ­ლოს გან­ცხა­დე­ბის მი­ხედ­ვით, „კონკრეტული საქ­მის გან­ხილ­ვი­სას, საქ­მე­ში
წარ­მოდ­გე­ნი­ლი მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბე­ბით, ააიპ ,,ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გის’’ წარ­მო­მად­გენ­ლის გე­ლა კე­
ტაშ­ვი­ლის ახ­ს­ნა-­გან­მარ­ტე­ბით და სა­ჯა­რო გან­ცხა­დე­ბე­ბის შე­სა­ხებ ვებ­-­გ­ვერ­დი­დან ამო­ნა­ბეჭ­დით და­დას­
ტურ­და, რომ ააიპ ,,ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გი’’ წარ­მო­ად­გენს იმ პირს, რომ­ლის მი­ზა­ნია ამ კა­ნო­ნით
გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი შეზღუდ­ვე­ბი­სათ­ვის თა­ვის არი­დე­ბა, რამ­დე­ნა­დაც ამ ფონ­დის და­ფუძ­ნე­ბის­თა­ნა­ვე
ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­მა სა­ჯა­რო გან­ცხა­დე­ბე­ბი გა­ა­კე­თეს საქ­ველ­მოქ­მე­დო ფონდ „ქომაგი 2”-
ის შექ­მ­ნის შე­სა­ხებ და მო­ახ­დი­ნეს ასო­ცი­რე­ბა ააიპ სა­ერ­თა­შო­რი­სო საქ­ველ­მოქ­მე­დო ორ­გა­ნი­ზა­ცია ფონდ
„ქომაგთან”, რო­მე­ლიც ამავ­დ­რო­უ­ლად პარ­ტია „ქართული ოც­ნე­ბა-­დე­მოკ­რა­ტი­ულ სა­ქარ­თ­ვე­ლოს­თან” კავ­
შირ­ში მყოფ იური­დი­ულ პირს წარ­მო­ად­გენს.
მი­თი­თე­ბულ­მა სუ­ბი­ექ­ტ­მა „მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ” სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ორ­გა­
ნუ­ლი კა­ნო­ნის 25(2) მუხ­ლის პირ­ვე­ლი და მე-2 პუნ­ქ­ტე­ბით გან­საზღ­ვ­რუ­ლი ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბი და­არ­ღ­ვი­ა,
კერ­ძოდ ააიპ ,,ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გი’’, რო­გორც პარ­ტია „ქართული ოც­ნე­ბა-­დე­მოკ­რა­ტი­ულ სა­
ქარ­თ­ვე­ლოს­თან” და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პი­რი, მიზ­ნად ისა­ხავს სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ნე­ბის­მი­ე­რი მო­ქა­ლა­ქის ფუ­ლა­დი
სახ­ს­რე­ბით დახ­მა­რე­ბას, რაც წარ­მო­ად­გენს ამ პარ­ტი­ის სა­სარ­გებ­ლოდ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბულ ქმე­დე­ბას­-­სა­
ქარ­თ­ვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­თა ფუ­ლა­დი სახ­ს­რე­ბით დახ­მა­რე­ბის შე­სა­ხებ და­პი­რე­ბას.
შე­სა­ბა­მი­სად, მიზ­ნად ისა­ხავს ამომ­რ­ჩე­ველ­თა მა­ტე­რი­ა­ლურ და­ინ­ტე­რე­სე­ბას და პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის
სა­არ­ჩევ­ნო ამო­ცა­ნე­ბის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის ხელ­შეწყო­ბას, რაც კა­ნონ­სა­წი­ნა­აღ­მ­დე­გო ქმე­დე­ბას წარ­მო­ად­გენს.
,,მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის’’ შე­სა­ხებ სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ორ­გა­ნუ­ლი კა­ნო­ნის 25(2) მუხ­ლის
პირ­ვე­ლი და მე-2 პუნ­ქ­ტის დის­პო­ზი­ცი­ით გან­საზღ­ვ­რუ­ლი ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბის შე­უს­რუ­ლებ­ლო­ბის შემ­თხ­
ვე­ვა­ში კა­ნო­ნით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბულ პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბას ექ­ვემ­დე­ბა­რე­ბა არა მარ­ტო ის პი­რი, რო­მელ­
საც გან­ცხა­დე­ბუ­ლი აქვს სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბი, არა­მედ ნე­ბის­მი­ე­რი პი­რი, რო­მე­ლიც კა­ნო­ნით დად­გე­ნი­ლი
შეზღუდ­ვე­ბის გვერ­დის ავ­ლის მიზ­ნით, ,,მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის’’ შე­სა­ხებ სა­ქარ­თ­
ვე­ლოს ორ­გა­ნუ­ლი კა­ნო­ნით აკ­რ­ძა­ლულ ქმე­დე­ბას ახორ­ცი­ე­ლებს რო­მე­ლი­მე პარ­ტი­ის სა­სარ­გებ­ლოდ ან
სა­წი­ნა­აღ­მ­დე­გოდ. სა­სა­მარ­თ­ლომ საქ­მე გა­ნი­ხი­ლა სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­ულ სა­მარ­თალ­დარ­ღ­ვე­ვა­
თა კო­დექ­სის 208(2) მუხ­ლით დად­გე­ნი­ლი წე­სის შე­სა­ბა­მი­სად და საქ­მის მი­მართ გა­მო­ი­ყე­ნა სა­ქარ­თ­ვე­ლოს
ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­ულ სა­მარ­თალ­დარ­ღ­ვე­ვა­თა კო­დექ­სით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი სა­მარ­თალ­წარ­მო­ე­ბის წე­სე­ბი,
შე­სა­ბა­მი­სად, სა­სა­მარ­თ­ლომ საქ­მის გან­ხილ­ვი­სას და­ად­გი­ნა ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი სა­მარ­თალ­დარ­ღ­ვე­ვის სუ­
ბი­ექ­ტი, სა­მარ­თალ­დარ­ღ­ვე­ვის ჩა­დე­ნის ფაქ­ტი და პა­სუ­ხის­მ­გებ­ლო­ბა და­ა­კის­რა სა­მა­თალ­დამ­რ­ღ­ვევს - ააიპ
,,ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მაგს’’ ,,მოქალაქეთა პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ბის შე­სა­ხებ’’ სა­ქარ­თ­ვე­ლოს
ორ­გა­ნუ­ლი კა­ნო­ნის 34(2) მუხ­ლის მე-4 პუნ­ქ­ტით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი სან­ქ­ცი­ის ფარ­გ­ლებ­ში ამ კა­ნო­ნით
დად­გე­ნი­ლი მოთხოვ­ნე­ბი­სა და ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბის შე­უს­რუ­ლებ­ლო­ბი­სათ­ვის”.
საქ­მის არ­სის დე­ტა­ლუ­რი ანა­ლი­ზი ცხად­ყოფს, რომ „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გის” და­ჯა­რი­მე­ბა და მი­სი
ან­გა­რი­შე­ბის და­ყა­და­ღე­ბა არ­სე­ბუ­ლი კა­ნონ­მ­დებ­ლო­ბის დარ­ღ­ვე­ვით გან­ხორ­ცი­ელ­და, რად­გან კა­ნო­ნის ზე­
მოთ აღ­ნიშ­ნუ­ლი მუხ­ლე­ბით და­ჯა­რი­მე­ბის­თ­ვის აუცი­ლე­ბე­ლი­ა:
1. პირს ჰქონ­დეს გან­ცხა­დე­ბუ­ლი სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბი და ამ მიზ­ნე­ბის მი­საღ­წე­ვად იყე­ნებ­დეს ფი­ნან­
სურ­/­მა­ტე­რი­ა­ლურ რე­სურ­სებს;
2. პი­რი­სათ­ვის შეზღუდ­ვე­ბის გავ­რ­ცე­ლე­ბის თა­ო­ბა­ზე მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხურს მარ­ტი­ვი ად­მი­ნის­
ტ­რა­ცი­უ­ლი წარ­მო­ე­ბის გზით გა­მო­ცე­მუ­ლი ჰქონ­დეს შე­სა­ბა­მი­სი აქ­ტი;
3. პირს გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი ჰქონ­დეს კა­ნო­ნით აკ­რ­ძა­ლუ­ლი შე­მო­წი­რუ­ლო­ბის მი­ღე­ბა ან და­მალ­ვა.
ან­გა­რი­შე­ბის და­ყა­და­ღე­ბის და შემ­დ­გომ და­ჯა­რი­მე­ბის მო­მენ­ტ­ში „ქართული ფეხ­ბურ­თის ქო­მა­გი” და მი­სი
საქ­მი­ა­ნო­ბა არც ერთ ამ შეზღუდ­ვას არ შე­ე­სა­ბა­მე­ბო­და.
11 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში

12. პირ­ველ რიგ­ში, მას არ ჰქონ­და გაცხა­დე­ბუ­ლი სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბი და ამ მიზ­ნე­ბის მი­საღ­წე­ვად არ იყე­ნებ­და
ფი­ნან­სურ და მა­ტე­რი­ა­ლურ რე­სურ­სებს. ამა­ვე დროს, თა­ვად კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­
რინ­გის სამ­სა­ხურს არ ჰქონ­და გა­მო­ცე­მუ­ლი ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი აქ­ტი, რო­მე­ლიც „ქართული ფეხ­ბურ­თის
ქო­მა­გის­თ­ვის” შეზღუდ­ვის და­წე­სე­ბას შე­ე­ხე­ბო­და. და ბო­ლოს, ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას არა­ნა­ი­რი ფი­ნან­სუ­რი რე­
სურ­სე­ბი სა­არ­ჩევ­ნო მიზ­ნე­ბის მი­საღ­წე­ვად არ გა­მო­უ­ყე­ნე­ბი­ა.
ამ გა­რე­მო­ე­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, „ქართული ფეხ­ბურ­თის” ქო­მა­გის ან­გა­რი­შე­ბი დღემ­დე და­ყა­და­რე­ბუ­ლია და
მი­სი მუ­შა­ო­ბა პა­რა­ლი­ზე­ბუ­ლი­ა.
3.2. „ელიტა ბურ­ჯის” საქ­მე
2012 წლის 14 ივ­ლისს სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის ფი­ნან­სუ­რი მო­ნი­ტო­რინ­გის სამ­სა­ხურ­მა გა­ავ­რ­
ცე­ლა ინ­ფორ­მა­ცია ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლის კუთ­ვ­ნი­ლი კომ­პა­ნი­ის - შპს „ელიტა ბურ­ჯის” სა­ფი­ნან­სო დო­კუ­
მენ­ტა­ცი­ის მო­ნი­ტო­რინგს გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის შე­სა­ხებ. აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის დას­კ­ვ­ნით, „დოკუმენტაციის
შეს­წავ­ლის პრო­ცეს­ში დად­გინ­და, რომ კომ­პა­ნი­ამ პო­ლი­ტი­კუ­რი კო­ა­ლი­ცია „ქართული ოც­ნე­ბის” მომ­სა­
ხუ­რე­ბის მიზ­ნე­ბი­სათ­ვის, 2012 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ორი ერ­თე­უ­ლი ოფ­სე­ტუ­რი ბეჭ­დ­ვის აპა­რა­ტი შე­ი­ძი­ნა
მთლი­ა­ნი ღი­რე­ბუ­ლე­ბით 679 487, 94 ლა­რი”.
ამა­ვე გან­ცხა­დე­ბა­ში სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რი ხაზ­გას­მით აღ­ნიშ­ნავს, რომ „შპს „ელიტა ბურჯს”
პო­ლიგ­რა­ფი­უ­ლი და მას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი საქ­მი­ა­ნო­ბა წარ­სულ­ში არ გა­ნუ­ხორ­ცი­ე­ლე­ბი­ა. შე­სა­ბა­მი­სი
და­ნად­გა­რე­ბი და აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბა კომ­პა­ნი­ის მი­ერ შე­ძე­ნი­ლია სა­გან­გე­ბოდ პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის საქ­მი­
ა­ნო­ბის მხარ­და­სა­ჭე­რად”.
სა­გუ­ლის­ხ­მო­ა, რომ შპს „ელიტა ბურ­ჯი” კონ­ტ­რო­ლის პა­ლა­ტას მა­ნამ­დე ერ­თხელ უკ­ვე და­ჯა­რი­მე­ბუ­ლი
ჰყავ­და პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის - ააიპ მოძ­რა­ო­ბა „ქართული ოც­ნე­ბის” სა­სარ­გებ­ლოდ უსას­ყიდ­ლოდ გა­
წე­უ­ლი მომ­სა­ხუ­რე­ბის ფაქ­ტ­ზე (საავტომობილო ტრან­ს­პორ­ტით მომ­სა­ხუ­რე­ბა).
უკა­ნო­ნო შე­მო­წი­რუ­ლე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის ფაქ­ტ­ზე, რაც პო­ლი­ტი­კუ­რი კო­ა­ლი­ცი­ის სუ­ბი­ექ­ტე­ბის­თ­ვის
პო­ლიგ­რა­ფი­უ­ლი მომ­სა­ხუ­რე­ბის გა­წე­ვას შე­ე­ხე­ბო­და, სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხურ­მა შპს „ელიტა ბურ­
ჯი” კვლავ სა­მარ­თალ­დამ­რ­ღ­ვე­ვად სცნო და კი­დევ ერ­თხელ ყა­და­ღა და­ა­დო მის სა­ბან­კო ან­გა­რი­შებს და
უძ­რავ­-­მოძ­რავ ქო­ნე­ბას.
უზ­რუნ­ველ­ყო­ფის ღო­ნის­ძი­ე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბის შე­სა­ხებ გა­დაწყ­ვე­ტი­ლე­ბა და ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­უ­ლი საქ­მის მა­
სა­ლე­ბი გან­სა­ხილ­ვე­ლად თბი­ლი­სის სა­ქა­ლა­ქო სა­სა­მარ­თ­ლოს წა­რედ­გი­ნა, რო­მელ­მაც 2012 წლის 14 ივ­
ლისს სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხუ­რის შუ­ამ­დ­გომ­ლო­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე შპს „ელიტა ბურ­ჯი” 3,4 მი­ლი­ო­ნი
ლა­რით და­ა­ჯა­რი­მა (დადგენილება ძა­ლა­ში და­ტო­ვა თბი­ლი­სის სა­ა­პე­ლა­ციო სა­სა­მარ­თ­ლოს ად­მი­ნის­ტ­რა­ცი­
ულ საქ­ ე­ ა პა­ ა­ ამ 2012 წლის 17 ივ­ ისს).
მ თ ლ ტ ლ
რო­გორც სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხურ­მა, ასე­ვე სა­სა­მარ­თ­ლომ და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლად მი­იჩ­ნი­ა, რომ
„ელიტა ბურ­ჯ­მა” პო­ლიგ­რა­ფი­უ­ლი საქ­მი­ა­ნო­ბა მხო­ლოდ პო­ლი­ტი­კურ კო­ა­ლი­ცია „ქართულ ოც­ნე­ბა­ში” შე­
მა­ვა­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტე­ბის უზ­რუნ­ველ­სა­ყო­ფად და­იწყო და ეს არ შე­იძ­ლე­ბო­და ჩათ­ვ­ლი­ლი­ყო მო­
გე­ბა­ზე ორი­ენ­ტი­რე­ბულ ეკო­ნო­მი­კურ საქ­მი­ა­ნო­ბად.
ამა­ვე დროს, „ელიტა ბურ­ჯის” და­ყა­და­ღე­ბი­სა და და­ჯა­რი­მე­ბის­თ­ვის საკ­მა­რის სა­ფუძ­ვ­ლად ჩა­ით­ვა­ლა ის,
რომ კომ­პა­ნი­ას „პოლიგრაფიული და მას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი საქ­მი­ა­ნო­ბა წარ­სულ­ში არ გა­ნუ­ხორ­ცი­ე­ლე­
ბი­ა”. ეს ფაქ­ტი და­ე­დო სა­ფუძ­ვ­ლად დას­კ­ვ­ნას, რომ „შესაბამისი და­ნად­გა­რე­ბი და აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბა კომ­პა­ნი­ის
მი­ერ შე­ძე­ნი­ლია სა­გან­გე­ბოდ პო­ლი­ტი­კუ­რი სუ­ბი­ექ­ტის საქ­მი­ა­ნო­ბის მხარ­და­სა­ჭე­რად” იმის მი­უ­ხე­და­ვად,
რომ „ელიტა ბურჯს”, ისე­ვე რო­გორც ნე­ბის­მი­ერ სხვა ეკო­ნო­მი­კურ აგენტს, სრუ­ლი უფ­ლე­ბა აქვს, მის­თ­ვის
მი­სა­ღებ ნე­ბის­მი­ერ დროს წა­მო­იწყოს კა­ნო­ნით დაშ­ვე­ბუ­ლი ნე­ბის­მი­ე­რი სა­ხის ეკო­ნო­მი­კუ­რი საქ­მი­ა­ნო­ბა.
აუცი­ლე­ბე­ლია ხა­ზი გა­ეს­ვას იმა­საც, რო­გორ მოხ­და კომ­პა­ნი­ის­თ­ვის და­სა­კის­რე­ბე­ლი ჯარ­მის ოდე­ნო­ბის
გა­ან­გა­რი­შე­ბა. იმის მი­უ­ხე­და­ვად, რომ რო­გორც სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის სამ­სა­ხურ­მა, ასე­ვე სა­სა­მარ­თ­ლომ
12 სა­ხელ­მ­წი­ფო აუდი­ტის მო­ნი­ტო­რინ­გის ან­გა­რი­ში